مسئول اول سازمان مجاهدین خلق ایران

مسئول اول سازمان مجاهدین خلق ایران
آرم سازمان مجاهدین خلق ایران
متصدی کنونی زهرا مریخی از ۱۵ شهریور ۱۳۹۶
تشکیلات سازمان مجاهدین خلق ایران
لقب	مسئول اول سازمان مجاهدین خلق ایران
نامزدکننده	در سه شور در سه مرحله
مدت دوره	۲ سال - تمدید پذیر بر اساس شرایط
بنیان‌گذار	امحمد حنیف نژاد اسعید محسن اعلی اصغر بدیع زادگان
نخستین دارنده	محمد حنیف‌ نژاد
جانشینی	ربیعه مفیدی ، نرگس عضدانلو، نسرین مسیح
حقوق	داوطلبانه
وب‌گاه	https://www.mojahedin.org/

مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق ایران همان جایگاه دبیرکل در گروه‌ها، سازمانها و احزاب سیاسی را دارد. مسئول اول موقعیتی است که در سازمان‌ها و احزاب سیاسی مختلف به آن دبیر اول، رئیس دفتر سیاسی، رئیس کمیته مرکزی یا رئیس هیأت اجرایی و رئیس کمیته اجراییه نیز می‌گویند.

مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق بالاترین مسئولیت اجرایی و تشکیلاتی را دارد و از سویی باید به شورای مرکزی مجاهدین و نهادهای تحت مسئولیتش پاسخگو باشد.

اولین مسئول اول سازمان مجاهدین خلق محمد حنیف نژاد بنیانگذار این سازمان بود. پس از وی مسعود رجوی این مسئولیت را برعهده داشت.

در ادامه و پس از انقلاب ایدئولوژیک درونی مجاهدین و جاری شدن هژمونی زنان در سازمان مجاهدین خلق ایران این مسئولیت تنها به عهده زنان گذاشته می‌شود. از آن پس تا کنون ۹ زن به عنوان مسئول اول سازمان مجاهدین خلق انتخاب شده اند. مسئول اول کنونی سازمان مجاهدین خلق، زهرا مریخی است.

موقعیت مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق ایران

قرار گرفتن درموضع مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق ایران نوعی اختیارات فرا قانونی یا اقتدار شخصی به فرد انتخاب شده نمی‌دهد. در سازمان مجاهدین خلق همه‌ی افراد از مسئول اول تا جدیدترین عضو از امکانات معیشتی مساوی برخوردارند. به عنوان مثال محل استراحت، نوع غذا یا امکانات رفاهی خاصی برای هیچ‌کس وجود ندارد. همچنین هر فرد بنا به مسئولیت کاری و اجرایی خود از امکاناتی که ضرورت کار و مسئولیت اوست برخودار است. همچنین مسئول اول برای تصمیم گیری حول موضوعات مختلف از موضوعات سیاسی گرفته تا موضوعات استقراری و لجستیکی به شکل فردی تصمیمی را اتخاذ نمی‌کند بلکه همه چیز در نشست های جمعی و با توجه به اصل سانترالیزم دموکراتیک مشخص و تعیین می‌شود.

هر مجاهد یک مسئول اول

عبارت « هر مجاهد یک مسئول اول‌ » یک عبارت مشهور در سازمان مجاهدین خلق ایران است. این عبارت به این معنی است که هر فرد باید به اندازه ی مسئول اول سازمان مجاهدین خلق در برابر مسائل مختلف این سازمان احساس مسئولیت کند. این عبارت همچنین به این معناست که اگر هر فرد در موقعیتی به تنهایی قرار گیرد خود به منزله‌ی یک سازمان مجاهدین است که می‌تواند هسته‌ی اولیه‌ی تشکیلات این سازمان باشد. در نتیجه هر فرد باید صلاحیت‌های لازم تشکیلاتی ، ایدئولوژیک و سیاسی برای چنین وظیفه‌ای را پیشاپیش کسب کند. در ابتدای تأسیس سازمان مجاهدین خلق ایران از سال ۱۳۴۴ تا ۱۳۵۰ این سازمان به تربیت کادرهای همه جانبه پرداخت. هدف از این کار تکثیر توانایی رهبری و هدایت تشکیلات و امکان جایگزینی در شرایط پیش رو بود.

انتخاب مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق ایران

در سازمان مجاهدین خلق، مسئول اول در یک فرایند انتخابات سراسری در تشکیلات مجاهدین انتخاب می‌شود. این فرایند شامل ۳ مرحله است:

شور اول

در «شور اول» شورای مرکزی سازمان مجاهدین خلق در نشستی جمعی، کاندیداهای خود را برای این مسئولیت انتخاب کرده و به «شور دوم» معرفی می‌کند. این عمل به این صورت انجام می‌شود که کلیه‌‌ی اعضای شورای مرکزی مجاهدین، خود یا دیگری را به عنوان کاندیدای مسئول اول سازمان معرفی می‌کند. رأی‌گیری با برگه رأی بدون ذکر نام و به‌صورت مخفی توسط نهاد پرسنلی و مدیریت اعضای شورای مرکزی انجام می‌شود.

در سازمان مجاهدین خلق برای احراز موقعیت مسئول اول مبارزه‌ی انتخاباتی که در اغلب احزاب مرسوم است وجود ندارد.

علت این است که تاکنون هیچ‌کدام از کاندیداهای برگزیده که به شور دوم راه یافته‌اند، خود را به عنوان کاندیدای مسئول اول معرفی نکرده‌اند. تمامی کسانی که به عنوان کاندید معرفی شده‌اند در شور دوم و بصورت علنی کاندیداهای دیگر را بر خود اصلح دانسته و به انتخاب آنها دعوت نموده‌اند.

شور دوم

در شور دوم بخشی از مسئولان و کادرهای سازمان مجاهدین خلق به انتخاب از میان کاندیداهای معرفی شده برای مسئول اول می‌پردازند. در این مرحله نیز رأی‌گیری بصورت مخفی و بدون نیاز به ثبت نام رأی دهنده انجام می‌شود. پس از این رأی گیری کاندیداهای نهایی به شور سوم معرفی می‌شوند.

شور سوم

کاندیداهای انتخاب شده از دور دوم، در مرحله نهایی یعنی «شور سوم» در نشست عمومی مجاهدین معرفی می شوند. این نشست به نوعی کنگره سراسری مجاهدین خلق است و در آن تمامی اعضاء سازمان مجاهدین خلق در یک رأی گیری مخفی به کاندیدای مورد نظر خود رأی می‌دهند.

مدت زمان دوره‌ مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق

مدت زمان دوره ی مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق دو سال می‌باشد. یعنی هر دو سال این انتخابات برگزار شده و مسئولین جدیدی انتخاب می‌شود. در شرایط خاص با توافق اعضاء سازمان مجاهدین این دوره تا فرا رسیدن شرایط مناسب برای برگزاری انتخابات مجدد قابل تمدید است. از جمله در شرایطی که مجاهدین در عراق در قرارگاه اشرف و یا کمپ لیبرتی در معرض حملات موشکی و شرایط جنگی قرار داشتند این انتخابات به بعد موکول شد.

تاریخچه انتخاب مسئول اول در سازمان مجاهدین

عنوان «مسئول اول» را ابتدا مسعود رجوی در یکی از سخنرانیهایش در وصف محمد حنیف نژاد، بنیانگذار سازمان مجاهدین خلق ایران به کار برد که از او به عنوان «معلم، مربی، مرشد، و مسئول اول» خود و تمامی مجاهدین نام برد.

در تاریخ ۲۶ مهر ۱۳۶۸ به پیشنهاد وی مریم رجوی، در موضع مسئول اول سازمان قرار گرفت. پس از جاری شدن هژمونی زنان در سازمان مجاهدین خلق که بر اساس آن اغلب مواضع مسئولیت بر عهده ی زنان گذاشته شد تمامی مسئولین اول در این سازمان تا کنون از میان زنان برگزیده شده ‌اند.

چهار سال پس از مریم رجوی در سال ۱۳۷۲ فهیمه اروانی به عنوان مسئول اول سازمان برگزیده شد. پس از آن این روش بصورت یک روش معمول در این سازمان جاری شد. پس از مسعود رجوی تا کنون ۹ زن به عنوان مسئول اول در سازمان مجاهدین خلق برای دوره‌‌های مختلف انتخاب شده اند.

مسئولین اول مجاهدین خلق تا کنون

پس از محمد حنیف نژاد و مسعود رجوی تا کنون ۹ زن به عنوان مسئول اول در سازمان مجاهدین عهده دار وظیفه‌ی مسئول اول بوده‌اند

مريم رجوی (۱۳۶۸ تا ۱۳۷۲)

مریم رجوی مریم رجوی (زاده ۱۳ آذر ۱۳۳۲ خورشیدی در تهران ) پس از انقلاب ضد سلطنتی از کاندیداهای مجاهدین خلق برای مجلس بود. او همچنین پیش از عهده دار شدن این مسئولیت به عنوان همردیف رهبری در سازمان مجاهدین معرفی شده بود. وی در سال ۱۳۶۸ به عنوان اولین مسئول اول زن در سازمان مجاهدین خلق پس از مسعود رجوی انتخاب شد.

مریم رجوی اولین مسئول اول پس از مسعود رجوی در سازمان مجاهدین خلق ایران

فهیمه اروانی (۱۳۷۲ تا ۱۳۷۴)

فهیمه اروانی عضو شورای ملی مقاومت ایران است. کنفرانس بین المللی مجاهدین در اشرف ۳ در سال ۱۳۹۸ با سخنرانی فهمیه اروانی آغاز شد. وی در سال ۱۳۷۲ اولین زنی بود که پس از مریم رجوی به عنوان مسئول اول سازمان مجاهدین خلق برگزیده شد و آغاز به کار کرد.

فهیمه اروانی مسئول اول سازمان مجاهدین پس از مریم رجوی

شهرزاد صدر حاج سید جوادی (۱۳۷۴ تا ۱۳۷۶)

شهرزاد صدر پس از فهیمه اروانی در سال ۱۳۷۴ به عنوان مسئول اول سازمان مجاهدین خلق ایران انتخاب شد. وی هم اکنون عضو شورای ملی مقاومت ایران و رئیس دفتر مریم رجوی رئیس جمهور برگزیده‌ شورای ملی مقاومت ایران است.

شهرزاد صدر حاج سید جوادی مسئول اول مجاهدین ۱۳۷۴ تا ۱۳۷۶

مهوش سپهری ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۸

مهوش سپهری هم اکنون عضو شورای ملی مقاومت ایران است. وی از سال ۷۶ تا ۷۸ مسئول اول سازمان مجاهدین خلق ایران بود.

مهوش سپهری مسئول اول مجاهدین ۱۳۷۶ تا ۱۳۷۸

بهشته شادرو ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۰

بهشته شادرو هم اکنون عضو شورای ملی مقاومت ایران است. وی از سال ۷۸ تا ۸۰ مسئول اول سازمان مجاهدین خلق ایران بود.

بهشته شادرو مسئول اول سازمان مجاهدین ۷۸ تا ۸۰

مژگان پارسایی ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴

مژگان پارسایی جانشین مسعود رجوی در قرارگاه اشرف بود. وی از سال ۸۰ تا ۸۴ مسئول اول سازمان مجاهدین خلق ایران بود.

مژگان پارسایی مسئول اول مجاهدین ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴

صدیقه حسینی ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۰

صدیقه حسینی متولد لنگرود است. برادر او سید محمود حسینی در ۱۹ شهریور ۱۳۶۰ در زندان‌های رژیم ایران تیرباران شده است. وی هنگام برگزیده شدن به عنوان مسئول اول سازمان مجاهدین خلق ایران ۲۷ سال سابقه‌ی مبارزاتی داشت. او یکی از فرماندهان ارتش آزادیبخش بود که در سال ۱۳۸۴ در قرارگاه اشرف به عنوان مسئول اول سازمان مجاهدین خلق ایران برگزیده شد.

صدیقه حسینی مسئول اول مجاهدین خلق از ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۰

زهره اخیانی ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۶

زهره اخیانی در زمان انتخاب خود ۴۸ سال سن و ۳۲ سال سابقه مبارزاتی داشت. وی متولد شاهرود است. در سال ۱۳۶۸ به عنوان معاون هیئت اجرایی سازمان مجاهدین خلق ایران برگزیده شد. در سال ۱۳۷۰ به عضویت هیئت اجرایی سازمان مجاهدین خلق درآمد. وی همچنین در سال ۱۳۷۲ عضو شورای رهبری مجاهدین شد. زهره اخیانی در سال ۱۳۷۸ توسط مسعود رجوی فرمانده کل ارتش آزادیبخش به عنوان رئیس ستاد ارتش آزادیبخش معرفی گشت. او در سال ۱۳۹۰ به سمت مسئول اول سازمان مجاهدین انتخاب گشت.

زهره اخیانی مسئول اول سازمان مجاهدین از ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۶

زهرا مریخی ۱۳۹۶

زهرا مریخی متولد ۱۳۳۸ در قائمشهر است. او پس از انقلاب ضدسلطنتی مسئول بخش زنان سازمان مجاهدین در مازنداران بود. پس از آغاز درگیری میان نیروهای خمینی و مجاهدین وی وارد زندگی مخفی شد. او مسئول سرپل شاخه ی جنگل بود. زهرا مریخی در سال ۱۳۶۴به عضویت شورای مرکزی مجاهدین انتخاب شد. برادر کوچتر وی به نام علی مریخی در عملیاتی به نام عملیات آفتاب علیه رژیم ایران جان باخت. زهرا مریخی همچنین در عملیات فروغ جاویدان شرکت داشت. او در سال ۱۳۷۱ به عضویت شورای ملی مقاومت درآمد. زهرا مریخی در سال ۱۳۹۶ به عنوان مسئول اول سازمان مجاهدین خلق ایران انتخاب شد و هم اکنون نیز این مسئولیت را بر عهده دارد.

زهرا مریخی (سمت راست)در کنار دو تن از معاون خود ربیعه مفیدی (وسط) و نرگس عضدانلو

انتخاب مجدد زهرا مریخی

در ۱۵ شهریور ۱۴۰۰سازمان مجاهدین مسئول اولی زهرا مریخی را برای یک دوره‌ی دو ساله‌ی دیگر تمدید کرد. زهرا مریخی کاندیداهای مختلفی چون نرگس عضدانلو و بدری پورطباخ را به عنوان جایگزین خود پیشنهاد نمود اما مجاهدین خلق پس از چند دوره‌ی شور و اجلاس سرانجام مسئول اولی زهرا مریخی را تمدید کردند. زهرا مریخی در این اجلاس سپیده پورتقی، آذر اکبرزادگان، اشرف ابریشمچی، شیوا ممقانی، مریم رضایی و وحیده نبوی را به‌عنوان معاونان جدید مسئول اول معرفی کرد.

معاونان مسئول اول سازمان مجاهدین خلق

معاونان مسئول اول سازمان مجاهدین خلق ایران

زهرا مریخی در سخنان خود به مناسبت پنجاه و هفتمین سالگرد تأسیس سازمان مجاهدین خلق ایران گفت:

«حالا ما به آغاز پنجاه و هفتمین سال تولد سازمان مجاهدین رسیده‌ایم این عدد شکست شاه و شیخ را بیان می‌کند شکست در انهدام و نابود سازی؛ شکست در ریشه‌کن کردن و نسل کشی و شکست در قتل‌عام مجاهدین خلق؛ بله؛ این نوید پیروزی خلق و بشارت آزادی زیباترین وطن؛ ایران عزیز است. به‌مناسبت صحبت‌های رئیس شورای مرکزی سازمان زهره عزیزم می‌خواهم یادآوری کنم که موضوع مسؤل اولی سازمان بطور خاص و هر مسئولیتی در تمام سطوح مجاهدین به‌طور عام امانتی است که تارو پودش از خونها و رنجها بافته و ساخته شده؛ از شکنجه و اعدام در مصاف با انواع و اقسام توطئه‌ها و تهمت ها و اتهامات؛ امانتی به سنگینی کوه که توسط برادر مسعود و خواهر مریم غنا و محتوای عمیق پیدا کرده، با رود خروشان خون شهیدان آن و آتشفشان فدا و صداقت بی‌منتها. بنا بر این هیچگونه شائبه کرسی طلبانه برنمی‌دارد؛ مربوط و منحصر به افراد خاصی نیست وبا دستور و انتصاب شکل نمی‌گیرد، بلکه در موج پیوسته انتخابها و قیمت دادنهای مجاهدین، سوژه‌ها و محصولاتش را آشکار می‌کند و از آنجا که این موج زنده و زاینده دیوارهایی از جنس اول من و برای من در برابر خودش ندارد، برای هر مسئولیتی صفی از مسئولان شایسته را وارد میدان می‌کند.

این تصویر فشرده‌ای است از واقعیت درونی تشکیلات و سازمان ما؛ البته بعد از ۵۶سال رزم بی‌امان و بی‌وقفه با دو دیکتاتوری خون‌ریز و خون‌آشام. جواب اما هم‌چنان که برفراز آرم سازمان از قرآن نوشته شده بسیار روشن است؛ بسیار روشن و درخشان؛ فضل‌الله المجاهدین علی القاعدین اجرا عظیما... ادامه متن