شورای ملی مقاومت ایران

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو


شورای ملی مقاومت ایران
رئیس‌جمهورمریم رجوی
بنیانگذارمسعود رجوی
شعارسرنگونی نظام جمهوری اسلامی ایران با شعار نه شاه نه شیخ
بنیانگذاری۳۰ تیر ۱۳۶۰
کشور ایران
وبگاه
https://iranncr.org

شورای ملی مقاومت ایران قدیمی‌ترین ائتلاف سیاسی علیه رژیم ایران است. این ائتلاف به ابتکار مسعود رجوی در ۳۰ تیر ۱۳۶۰ در تهران پایه‌گذاری شد و از تمامی گروه‌ها و سازمان‌ها و شخصیت‌های سیاسی که به سرنگونی رژیم آخوندی معتقد بودند برای پیوستن به آن دعوت به عمل آمد. این شورا در راستای ائتلاف همه نیروهای دمکراتیک مخالف رژیم ولایت فقیه به منظور سرنگونی این رژیم و استقرار دمکراسی در ایران اعلام شد. ده روز بعد مسعود رجوی طی یک پرواز خطرناک مشهور به پرواز بزرگ با کمک سرهنگ خلبان بهزاد معزی از تهران به پاریس رفت.[۱] مسعود رجوی خود مسئول شورای ملی مقاومت ایران است. شورای ملی مقاومت از ۵۳۰ عضو و هفت سازمان و گروه و نهاد تشکیل شده است. همچنین این شورا داری کمیسیون‌های مختلفی از جمله کمیسیون‌ زنان، کمیسیون آزادی مذاهب، کمیسیون صلح، کمیسیون فرهنگ و ..... است که حکم دولت در تبعید را دارند. در صورتی که مجاهدین خلق موفق به سرنگونی این رژیم با ارتش آزادی شوند شورای ملی مقاومت نقش دولت موقت را ایفا خواهد کرد. دولتی که طبق مصوبات همین شورا ۶ ماه عمر دارد و پس از آن انتخابات آزاد برگزار خواهد شد.

تشکیل شورای ملی مقاومت

در نیمه دوم سال ۱۳۶۰ شورای ملی مقاومت ایران در یک رشته اجلاس‌های فشرده، برنامه و اساسنامه شورا و دولت موقت وظایف این دولت را تصویب و منتشر نمود و و همچنین آیین‌نامه داخلی شورا را به تصویب رساند. شورا تصویب کرد که دولت موقت حداکثر ۶ماه پس از سرنگونی رژیم آخوندی انتخابات برای تشکیل «مجلس مؤسسان و قانونگذاری ملی» را برگزار کند. پس از تشکیل این مجلس وظیفه شورای ملی مقاومت و موجودیت آن خاتمه می‌یابد و دولت موقت استعفای خود را به مجلس مؤسسان تقدیم می‌کند. مجلس مؤسسان وظیفه تدوین قانون اساسی جمهوری جدید و تعیین دولت جدید و قانونگذاری برای اداره امورکشور تا قبل از تصویب قانون اساسی جدید را برعهده دارد. دوره مجلس مؤسسان حداکثر دو سال است.[۱]

اساسنامه شورای ملی مقاومت

مصوب نخستین اجلاس شورای ملی مقاومت در بهمن و اسفند ۱۳۶۰، به اتفاق آراء–اصلاح شده در ۸ مهر ۱۳۷۶، به اتفاق آراء:

  1. شورای ملی مقاومت برای سرنگونی رژیم خمینی و استقرار دولت موقت تشکیل شده است.
  2. این شورا  تا تشکیل و اعلام آمادگی مجلس مؤسسان و قانونگذاری ملی، موقتاً‌ وظایف قانونگذاری و نظارت بر ادارهٌ امور کشور را بر عهده دارد.
  3. هر شخصیت یا جریان سیاسی که به عضویت شورا پذیرفته شود دارای یک رأی است.
  4. جلسات شورا با شرکت لااقل نصف به علاوه یک اعضای رسمیت می‌یابد. تصمیمات با اکثریت نصف به علاوه یک اعضای حاضر اتخاذ می‌گردد.
  5. پذیرش هر عضو جدید در شورا، مستلزم التزام به برنامه شورا و دولت موقت و وظایف مبرم آن و سایر مصوبات شوراست که بایستی همراه با تقاضای پیوستگی به شورا کتباً به مسئول شورا اعلام شود. این تقاضا پس از رسیدگی مقدماتی، توسط مسئول شورا در فرصت مقتضی در نشست شورا مطرح و درصورت تصویب (مطابق ماده ۴)، متقاضی از آن پس “عضوشورا” محسوب می‌شود.
  6. تصمیمات شورا، برای اعضای شورا و برای دولت موقت الزام‌آور است.
  7. مسئولیت تشکیل دولت موقت و تعیین وزرا  بر عهدهٌ‌ آقای مسعود رجوی نمایندهٌ‌ سازمان مجاهدین خلق ایران است.‌این دولت مطابق برنامه و وظایف مبرم دولت موقت و سایر مصوبات شورا عمل خواهد نمود.
  8. در چارچوب مصوبات شورا، حق سؤال و استیضاح از دولت موقت و یا هر یک از اعضای آن برای همهٌ اعضای شورا محفوظ است.
  9. شخصیتهای عضو شورا شخصاً در جلسات شورا شرکت می‌نمایند و حق اعزام نماینده یا جانشین ندارند.
  10. مخارج شورا از طریق حق عضویت اعضا و کمکهای داوطلبانهٌ علاقمندان به آزادی و استقلال ایران تأمین می‌شود. مسئول شورا میزان تعهد مالی هر یک از اعضا را با توافق خود آنها تعیین و گزارش مالی را به شورا تقدیم خواهد نمود.[۲]
شورای ملی مقاومت
شورای ملی مقاومت

طرح‌های شورای ملی مقاومت

شورا طرحهای مختلفی برای آینده ایران تصویب کرده‌است از جمله:

برنامه دولت موقت[۳]

روز ۷مهر ۱۳۶۰برابر با ۲۹سپتامبر ۱۹۸۱برنامه‌ی شورای ملی مقاومت ایران و دولت موقت جمهوری دموکراتیک اسلامی در هفتم مهرماه ۱۳۶۰ بتوسط آقای مسعود رجوی به اطلاع عموم مردم ایران رسید.

برنامه شورای ملی مقاومت ایران و دولت موقت جمهوری دموکراتیک اسلامی در سه فصل و ۲۹ماده، سیاستهای اصلی شورای ملی مقاومت ایران را در دوران انتقال روشن می‌کند.

این برنامه در اولین اجلاس شورای ملی مقاومت ایران که در بهمن و اسفند ۱۳۶۰در پاریس برگزار شد، مورد بررسی قرار گرفت. اعضای شورا در اولین اجلاس بزرگ خود، با تصویب سه سند مهم، اولین گام اساسی را در آزمون اتحاد عمل سیاسی برداشتند که حاصل آن علاوه بر تصویب اساسنامه شورای ملی مقاومت، افزودن چند مادهٴ الحاقی به فصل اول و سوم همین برنامه بود.

فصل اول برنامه، به تشریح وظایف مبرم دولت موقت و شورای ملی مقاومت در دوران انتقال می‌پردازد. این فصل با ۸ ماده و سه بند الحاقی، وظیفة مبرم دولت و شورا را طی دوران انتقال مشخص کرده است. دولت موقت موظف است ظرف ۶ ماه با برگزاری انتخابات آزاد جهت تشکیل مجلس مؤسسان و قانونگذاری ملی، حاکمیت را به مردم ایران منتقل کند. به‌محض تشکیل مجلس مؤسسان و اعلام آمادگی برای به عهده گرفتن مسئولیت، دولت موقت استعفا داده و مجلس مؤسسان همه مسئولیتهای حاکمیت را به دست می‌گیرد. کلیهٴ مقامات، مسئولیتها و نهادهای دوران انتقال، صرفاً جنبهٴ موقتی داشته و فقط تا استقرار نهادهای جدید مطابق قانون اساسی جدید، معتبر هستند. مرجع نهایی تصمیم‌گیری و ادارهٴ امور کشور طی دوران انتقال، شورای ملی مقاومت ایران است.

فصل دوم برنامه، دیدگاهها و سرخط اساسی‌ترین سیاستهای دولت موقت و مضامین آن را تشریح می‌کند. موضوعاتی مانند به‌رسمیت شناختن حق تصمیم‌گیری توسط مردم، آزادی، استقلال، عدالت و یگانگی اجتماعی (به مفهوم رفع همه تبعیضات و جهل و ستمهای اجتماعی اعم از جنسی، قومی و عقیدتی)، نجات ارزشهای اصیل و ترقیخواهانهٴ ملی و میهنی، نظام شورایی و وحدت برنامه‌ریزی در نظر و عمل و...

و بالاخره در فصل سوم پس از مشخص کردن دیدگاهها در فصل قبلی، به توضیح فشرده مواد برنامه در زمینه‌های گوناگون می‌پردازد. مواد برنامه با «استقلال» و «آزادی» به‌عنوان مادهٴ اول و دوم با ذکر همهٴ وجوه آزادیها و رفع تمامی تبعیضات جنسی، قومی و عقیدتی آغاز می‌شود و مادهٴ سوم شوراهای مردمی است.

دیگر مواد برنامه شامل: تساوی حقوق سیاسی و اجتماعی کلیهٴ آحاد ملت، حقوق ملیت‌ها، ارتش، حقوق کارگران، سیاست ارضی و مسایل روستایی، آموزش، تحصیلات عالی و فرهنگ، تأمین و رفاه اجتماعی، سیاست خارجی و... می‌باشد.

بر اساس مصوبات شورای ملی مقاومت ایران، در ایران آزاد فردا انتخاب و آرای عمومی اساس مشروعیت نظام آینده کشور است. آزادی عقیده، بیان و مطبوعات و آزادی تشکیل احزاب و جمعیت‌های سیاسی و امنیت قضایی همه آحاد مردم و حقوق مصرح در اعلامیه جهانی حقوق‌بشر تضمین می‌شود. همه امتیازهای جنسی و قومی و عقیدتی لغو می‌شوند و هرگونه تبعیض در مورد پیروان ادیان و مذاهب مختلف ممنوع خواهد بود و هیچ‌کس به‌دلیل اعتقاد یا عدم اعتقاد به‌یک دین یا مذهب هیچ امتیاز یا محرومیتی نخواهد د‌اشت.[۴]

طرح‌های به تصویب رسیده در شورای ملی مقاومت ایران چنین است:

آرم رسمی شورای ملی مقاومت

در سال ۱۳۷۲ به پیشنهاد مسئول شورای ملی مقاومت ایران، شیر و خورشید، نشان باستانی ایرانیان به‌عنوان آرم رسمی شورا مورد تصویب قرار گرفت و پرچم سه رنگ ایران به آن مزین شد.

انتخاب مریم رجوی

در سال ۱۳۷۲شورای ملی مقاومت به اتفاق آراء مریم رجوی را به عنوان رئیس جمهور دوران انتقال برگزید. این به این معنی است که در صورتی که مجاهدین و ارتش آزادی‌بخش موفق به سرنگونی آخوندها شوند دولت موقت شش ماهه برای برگزاری انتخابات آزاد برگزار خواهد شد. مریم رجوی رئیس دولت موقت خواهد بود. با این همه انتخاب مریم رجوی توسط این شورا حرکتی برای معرفی آلترناتیو در مقابل رژیم ایران بود که بتواند فعالیت‌های سیاسی این شورا را در نقطه‌ای متمرکز و قابل ارائه نماید.

جبهه ملی همبستگی

در سال ۱۳۸۱شورای ملی مقاومت ایران، طرح جبهه همبستگی ملی برای سرنگونی استبداد مذهبی را اعلام کرد؛ و در چارچوب این جبهه آمادگی خود را برای همکاری با دیگر نیروهای سیاسی ابراز نمود. جبهه همبستگی ملی، نیروهای جمهوری‌خواهی را که با التزام به نفی کامل نظام ولایت فقیه و همه جناحها و دسته بندیهای درونی آن، برای استقرار یک نظام سیاسی دموکراتیک و مستقل و مبتنی بر جدایی دین از دولت مبارزه می‌کنند، در برمیگیرد.

اعضای شورا

اجلاس شورای ملی مقاومت
اجلاس شورای ملی مقاومت

شورای ملی مقاومت ایران در حکم یک پارلمان در تبعید و مجلس قانونگذاری عمل می‌کند. شورای ملی مقاومت ایران بیش از ۵۳۰ عضو دارد که ۵۲٪ آنها را زنان تشکیل می‌دهند. شورای ملی مقاومت در برگیرنده تنوع مذهبی و قومی ایران از کرد و بلوچ و عرب تا ترک و فارس و ترکمن و مسلمان و غیر مسلمان می‌باشد. این شورا نمایندگان قشرهای وسیعی از مردم ایران با گرایش‌ها و اندیشه‌ها و پیروان ادیان و مذاهب مختلف و کسانی که به هیچ مذهبی معتقد نیستند (آتئیست‌ها) را در خود جمع کرده‌است اعضای شورا از جمله شامل هنرمندان و نویسندگان، پزشکان، تجار و بازاریان، استادان دانشگاه، نظامیان، ورزشکاران، سیاستمداران، کارشناسان، صاحبان صنایع می‌باشند.[۱]

سازمانهای عضو شورای ملی مقاومت

سازمان‌های عضو شورای ملی مقامت ایران سازمان‌های زیر هستند

  • سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران
  • کانون توحیدی اصناف
  • جمعیت استادان دانشگاه‌ها و مدارس عالی کشور
  • سازمان داد ایران
  • سازمان مجاهدین خلق ایران

طبق قوانین این شورا، سازمان مجاهدین خلق نیز به عنوان یک عضو تنها یک رای در شورای ملی مقاومت دارد. پیش از این احزاب موجود در شورای ملی مقاومت دارای حق وتو بودند که این حق ملغی گردید.

کمیسیون‌ها

شورای ملی مقاومت ۲۵ کمیسیون دارد. از جمله:

  • کمیسیون امنیت و ضد تروریسم
  • کمیسیون خارجه
  • کمیسیون زنان
  • کمیسیون قضایی
  • کمیسیون مذاهب و آزادی ادیان
  • کمیسیون کار
  • کمیسیون صنایع
  • کمیسیون آموزش و پرورش
  • کمیسیون دانشگاه‌ها
  • کمیسیون بهداشت و درمان
  • کمیسیون ورزش
  • کمیسیون اصناف
  • کمیسیون فرهنگ و هنر
  • کمیسیون انتشارات
  • کمیسیون صلح[۵]

تصمیم‌گیری‌ها

اجلاس شورای ملی مقاومت ایران-رای اعضا به ریاست جمهوری مریم رجوی
اجلاس شورای ملی مقاومت ایران-رای اعضا به ریاست جمهوری مریم رجوی

بر اساس آیین‌نامه داخلی شورای ملی مقاومت ایران، جلسات شورا با نصف بعلاوه یک عضو تشکیل می‌شود و تصمیمات با رای نصف بعلاوه یک حاضران تصویب می‌شود. اما شورا در تصمیم‌گیری‌ها بنا را بر اقناع کامل همه اعضا گذاشته و آراء گوناگون و نظرات مخالف را در تصمیم‌ها و مصوبات خود منظور می‌کند.

از مهمترین تصمیم‌گیریهای شورا

در سال ۱۳۸۴ مریم رجوی که از طرف این شورا به‌عنوان رئیس جمهور برگزیده شورای ملی مقاومت نامیده می‌شود اعلام کرد: « ما در ایران آزاد شده از ستم ملایان، از لغو حکم اعدام و از امحاء همة انواع و اشکال مجازاتهای وحشیانه، دفاع می‌کنیم و نسبت به آن متعهدیم. ما تعهد خود را به کنوانسیون منع شکنجه و قوانین بین‌المللی انساندوستانه و کنوانسیون رفع تبعیض از زنان، یکبار دیگر مورد تأکید قرار می‌دهیم».

بیانیه چهل و دومین اجلاس سالانه شورا

اجلاس سالانه شورای ملی مقاومت، در روز ۳۱ مردادماه ۱۴۰۲، با حضور خانم مریم رجوی رئیس جمهور برگزیده‌ی مقاومت و اعضای شورای ملی مقاومت برگزار شد. در این اجلاس تحولات ۱۰ ماه گذشته مورد بررسی و جمع‌بندی قرار گرفت. بیانیه‌ی این اجلاس در ۸ فصل به‌صورت مفصل در روز ۵ مهرماه ۱۴۰۱، منتشر شد که محورهای این ۸ فصل عبارت بودند از:

فصل اول: به جرقه‌ی قیام و تبدیل شدن آن به حریق و گسترش آن به تمامی شهرهای ایران پرداخته شده است. در این بخش تأکید شده است که استراتژی رژیم برای بقا و ادامه‌ی حکومت، مبتنی بر سه اصل زیر است:

اول: سرکوب وحشیانه، شکنجه و اعدام؛

دوم: ساختن بمب اتمی؛

سوم: جنگ‌افروزی و تروریسم در خارج از ایران، از جمله در آمریکا و اروپا

در فصل دوم، به جمع‌بندی ده ماه گذشته و روند قیام و گسترش آن پرداخته شده است.

فصل سوم، تحت عنوان نقشه راه خامنه‌ای  برای مهار قیام، به تهمیدات، ترفندها و ساز و کارهای رژیم ایران برای مهار قیام مردمی پرداخته شده است که به برخی از اسناد محرمانه از داخل رژیم نیز اشاره شده است.

در فصل پنجم، تحت عنوان: ولایت خامنه‌ای  در زیر آوار قیام، کشاکش در هرم قدرت و ریزش در نظام

به بحران‌های ناعلاج نظام جمهوری اسلامی و به قیام‌های مردم که برگشت ناپذیر شده است، و هم‌چنین به ریزش مهره‌های درشت رژیم ایران و نیروهای سرکوبگر پرداخته شده است.

فصل ششم، به فروپاشی اقتصادی، فقر و فلاکت عموم مردم، اختلاف شدید طبقاتی و وضعیت انفجاری جامعه پرداخته شده است.

فصل هفتم، به مرزبندی ملی و تاریخی ایرانیان در قیام سراسری ۱۴۰۱، پردخته شده است که در آن مردم ایران با شعار نه شاه – نه شیخ، و مرگ بر ستمگر چه شاه باشه چه رهبر، هر گونه دیکتاتوری استعماری و ارتجاعی را رد کرده و خواهان یک دموکراسی واقعی در ایران شده‌اند.

فصل هشتم، به فعالیت‌های گسترده و بی‌وقفه‌ی بین‌المللی و کارزار حقوقی مقاومت در جریان قیام سراسری مردمی پرداخته شده است.[۶]

منابع