ایران‌پدیا:حق تکثیر
 | این صفحه یکی از سیاست‌های ایران‌پدیا است. این سیاست در نزد عدهٔ زیادی از ویرایشگران مقبولیت دارد و تفاهم بر آن است که همهٔ کاربران ملزم به پیروی از آن‌اند. قبل از انجام هر گونه تغییری در این صفحه می‌بایست بر روی آن اجماع شده باشد. |
مجوز مورد استفاده در ایران‌پدیا اجازهٔ دسترسی آزاد به مطالب را می‌دهد. این آزادی از نوع آزادی نرم‌افزار است. به این اصل کپی‌لفت می‌گویند. این یعنی مطالب ایران‌پدیا را می‌توان تکثیر کرد و تغییر داد و باز توزیع کرد با این شرط که مطالب جدید همان آزادی‌هایی را که مطالب پیشین به دیگران تفویض کرده‌اند، تفویض کنند و از نویسندگان مقالهٔ ایران‌پدیا یاد کنند (پیوند مستقیم به مقالهٔ ایران‌پدیا این شرطِ یاد از نویسنده را برآورده می‌سازد). پس این باعث می‌شود که مقاله‌های ایران‌پدیا همیشه آزاد بمانند و توسط هر کس با شروط و محدودیت‌هایی که برای اطمینان از آزادماندن مطالب‌اند استفاده توانند شد.
برای برآوردن اهداف فوق متن موجود در ایران‌پدیا دارای حق تکثیر است و حق تکثیر آن متعلق به مشارکت‌کنندگان ایران‌پدیاست. مجوز آن برای استفادهٔ عموم مجوز مستندات آزاد گنو (GFDL) است. متن کامل مجوز در ایران‌پدیا:متن مجوز مستندات آزاد گنو قابل دسترسی‌است. به دلایل قانونی این متن نباید تغییر یابد.
- Permission is granted to copy, distribute and/or modify this document under the terms of the GNU Free Documentation License, Version 1.2 or any later version published by the Free Software Foundation; with no Invariant Sections, with no Front-Cover Texts, and with no Back-Cover Texts.
- A copy of the license is included in the section entitled "GNU Free Documentation License".
- Content on Iranpedia is covered by disclaimers.
تنها متن انگلیسی GFDL است که از لحاظ قانونی الزام‌آور است: ترجمهٔ بند اول متن انگلیسی فوق (که از لحاظ قانونی الزام‌آور نیست) چنین است:
- اجازه نسخه‌برداری، توزیع و/یا تغییر محتوای ایران‌پدیا تحت مجوز مستندات آزاد گنو، نسخه ۲/۱ یا نسخه‌های بعدی منتشر شده توسط بنیاد نرم‌افزارهای آزاد داده می‌شود؛ بی هیچ قسمت غیرقابل تغییر، بی هیچ متنی روی جلد، و بی هیچ متنی پشت جلد.
چنان‌که گفته شد تنها متن انگلیسی جی‌اف‌دی‌ال است که از لحاظ قانونی الزام آور است. آنچه در پی می‌آید برداشت‌ها و تفاسیر ما از این مجوز است:
حقوق و تکالیف مشارکت‌کنندگان
اگر مشارکتی در ایران‌پدیا کرده‌اید آن را تحت مجوز GFDL (بدون قسمت ناوردا متن جلد رویی یا جلد پشت) در اختیار عموم قرار داده‌اید. برای اینکه مشارکت کنید باید در موضعی باشید که این اجازه را توانید داد این یعنی که:
- حق تکثیر مواد در اختیار شما باشد. مثلاً خودتان آن را ایجاد کرده باشید.
- مواد را از مأخذی برگرفته باشید که اجازهٔ انتشار آن تحت مجوز گنو را می‌دهد. برای مثال مواد می‌تواند در مالکیت عمومی باشد یا اینکه خود تحت GFDL منتشر شده باشد.
در مورد اول شما خود دارای حق تکثیر مواد خود هستید. بعداً می‌توانید آن را تحت مجوزی دیگر به هر طریق که دوست می‌دارید در جایی دیگر توزیع کنید لیکن حق وا ستاندن مجوز گنو از نسخه‌ای از مواد که در اینجا قرار داده‌اید نمی‌دارید. این نسخه‌ها تا ابد تحت جی‌اف‌دی‌ال خواهند ماند.
در حالت دوم شما مواد جی‌اف‌دی‌الیِ بیرونی را وارد کرده‌اید. بنا بر یکی از شروط جی‌اف‌دی‌ال شما باید پدیدآورنده را یاد کنید و پیوندی به جایگاه نسخهٔ اصلی در شبکه قرار دهید.
استفاده از آثار دارای حق تکثیر دیگران برای ثبت مطالب در ایران‌پدیا
همهٔ آثار دارای حق تکثیر اند مگر آنهایی که در مالکیت عمومی قرار گرفته‌اند یا اینکه واضحاً حق تکثیر آن واگذاشته شده‌است. اگر شما بخشی از اثر دارای حق تکثیر را با شرط اجازهٔ منصفانه به کار برده‌اید یا اینکه از دارندهٔ حق تکثیر اجازهٔ خاص برای استفاده از اثر بر اساس مجوز ما گرفته‌اید باید به این سند اشاره کنید (همراه با نام و تاریخ). هدف ما این است که تا آنجا که ممکن است بتوانیم محتویات ایران‌پدیا را آزادانه توزیع کنیم؛ بنابراین تصاویر و پرونده‌های صوتی دست‌اول با مجوز جی‌اف‌دی‌ال یا در عرصهٔ عمومی بارها بر پرونده‌های دارای حق تکثیری که منصفانه استفاده می‌شوند ارجحیت می‌دارند.
هرگز از موادی که حق تکثیر دیگران را پایمال می‌کنند استفاده مکنید. اگر از حق تکثیر آن شک دارید حتماً خودتان آن را بازنویسی کنید.
پیوند به آثار دارای حق تکثیر
از آنجا که بیشتر آثاری که اخیراً تولید شده‌اند دارای حق تکثیر اند تقریباً هر مقالهٔ ایران‌پدیا که منابعش را یاد می‌کند پیوندی به اثری مشمول حق تکثیر خواهد داشت. برای پیوند به مواد مشمول حق تکثیر نیازی به کسب اجازه صاحب آن نیست. درست همان‌طور که نویسندهٔ یک کتاب نیاز به کسب اجازه برای یادکرد اثر شخصی دیگر در «کتابنامهٔ» کتابش ندارد، ایران‌پدیا نیز محدود به پیوند به مطالب بازمتن یا آزاد نیست.
اگر می‌دانید که یک وب‌گاه بیرونی به طور غیرقانونی دربردارندهٔ اثری مشمول حق تکثیر است به آن نسخهٔ و بخصوص اثری که در آن وب‌گاه است پیوند مدهید. هدایت آگاهانه و عامدانهٔ دیگران به وب‌گاهی که حقوق تکثیر را پایمال می‌کند در ایالت متحدهٔ آمریکا همکاری در تخلف است. پیوند به صفحه‌ای که اثر کسی دیگر را به طور غیرقانونی توزیع می‌کند وجههٔ بدی از ایران‌پدیا و مشارکت‌کنندگانش باقی می‌گذارد. وضعیت حق تکثیر بایگانی‌های اینترنتی در ایالات متحده نامشخص است و مثلاً پیوند به ماشین برگشت به گذشته در قسمت پیوند به بیرون در ایران‌پدیا بلامانع است.
حقوق و تکالیف بازاستفاده‌کنندگان
اگر می‌خواهید از مطالب ایران‌پدیا در کتاب‌ها/مقاله‌ها/وب‌گاه‌ها یا آثار چاپی دیگر استفاده کنید می‌توانید چنین کنید لیکن باید از جی‌اف‌دی‌ال تبعیت کنید. اگر صرفاً مقالهٔ ایران‌پدیا را کپی می‌کنید باید از بخش دو جی‌اف‌دی‌ال پیرامون کپی واژه‌به‌واژه آن گونه که در ایران‌پدیا:کپی واژه‌به‌واژه آمده‌است تبعیت کنید.
اگر با تغییر یا افزودن مطلب نسخه‌ای مشتق ایجاد می‌کنید، مستلزم پیروی از موارد زیرید:
- مطالب شما هم باید تحت جی‌اف‌دی‌ال انتشار یابد.
- باید از نویسندهٔ مقاله یاد کنید. (بخش ۴B) و
- باید دسترسی به «نسخهٔ شفاف» مطلب (بخش ۴J) را مهیا کنید. («نسخهٔ شفاف» یک مقالهٔ ایران‌پدیا هر کدام از قالب‌های قابل دریافت از ماست شامل متن ویکی، صفحه‌های وب اچ‌تی‌ام‌ال یا خورد اکس‌ام‌ال و غیره).
ممکن است بتوانید با قرار دادن یک پیوند مستقیم و آشکار به مقالهٔ ایران‌پدیا که در این وب‌گاه میزبانی می‌شود دو شرط آخر را برآورده سازید. همچنین باید امکان دسترسی به نسخهٔ شفافی از متن جدید را فراهم آورید. با این حال لطفاً توجه بدارید که بنیاد ویکی‌مدیا حفظ نسخهٔ شفاف و اطلاعات مربوط به نویسندگان را تضمین نمی‌کند. از این رو پیشنهاد می‌شود که شما خود اطلاعات مربوط به نویسندگان و یک نسخهٔ شفاف را با اثر مشتق خود عرضه دارید.
مطالب منصفانه استفاده‌شده و استلزامات ویژه
تمام متون دست‌اول ایران‌پدیا با مجوز جی‌اف‌دی‌ال توزیع می‌شود. همچنین ممکن است که مقاله‌های ایران‌پدیا دربردارندهٔ نقل‌قول‌ها تصاویر یا رسانه‌های دیگری باشند که با دست یاختن به اصول استفادهٔ منصفانه در قوانین حق تکثیر ایالات متحده و با پیروی از رهنمود محتوای غیر آزاد ما گنجانیده شده باشند. ترجیح بر این است که مطالب با آزادترین مجوز عملی محتویات (نظیر جی‌اف‌دی‌ال) به دست آمده باشند. هنگامی که چنین تصاویر یا صداهایی اندرآن‌زمان موجود نباشند، می‌توان در بعضی موارد که ذکر آن در «شرایط استفادهٔ از رسانه‌های ناآزاد» رفته‌است دست به دامان استفادهٔ منصفانه شد.
در ایران‌پدیا باید دقیقاً مشخص شود که این مواد که از آنها «استفادهٔ منصفانه» شده‌است از مآخذی خارجی برگرفته شده‌اند (در صفحهٔ شرح تصویر یا تاریخچهٔ صفحه چنان‌که مناسب است). همچنین ممکن است که این منجر به محدودیت‌هایی هنگام استفاده از این مطالب «منصفانه استفاده‌شده» در خارج ایران‌پدیا شود: این مواد «منصفانه استفاده‌شده» با مجوز گنو انتشار نمی‌یابند بلکه مقررات «استفادهٔ منصفانهٔ» کشوری که مواد در آنجا اخذ می‌شود بر آنها جاری می‌شود.
جستارهای وابسته
حق تکثیر | ||
|---|---|---|
| رهنمودها |  | |
| سیاست‌ها | ||
| کلیات | |
|---|---|
| سراسری | |
| سیاست‌های محتوایی | |
| دیگر سیاست‌های محتوایی | |
| رهنمودهای محتوایی | |
| سیاست‌های رفتاری | |
| رهنمودهای رفتاری | |
| رهنمودهای ویرایشی | |
| قراردادهای شیوه | |
| رهنمودهای طبقه‌بندی | |
