غلامعلی حداد عادل
 | |
| شناسنامه | |
|---|---|
| زادگاه | تهران، ایران |
| همسر(ان) | طیبه ماهروزاده |
| فرزندان | فریدالدین، آزاده، زهرا و بنت‌الهدی |
| خویشاوندان سرشناس | سید علی خامنه‌ای (پدرعروس خامنه‌ای) |
| تحصیلات | دکترای فلسفه |
| دین | اسلام |
| اطلاعات سیاسی | |
| سمت | مشاور عالی خامنه‌ای |
| سمت‌های پیشین | معاون وزارت آموزش و پرورش، معاون وزیر ارشاد، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، نماینده مجلس، رئیس مجلس، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و… |
غلامعلی حداد عادل، (متولد ۱۹ اردیبهشت ۱۳۲۴، تهران) از عناصر حکومتی نسل اول جمهوری اسلامی، اصول‌گرا و دانشیار بازنشسته دانشگاه است. حداد عادل دارای دکترای فلسفه از دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران است. حداد عادل پس از انقلاب ضدسلطنتی در سال ۱۳۵۷، در معاونت وزارت ارشاد به فعالیت مشغول شد و در همین دوران عضو شورای مدیریت صدا و سیما نیز بود. او سپس به‌عنوان مشاور وزارت آموزش و پرورش مشغول کار شد و کمی بعد به معاونت این وزارتخانه منصوب گردید. غلامعلی حدادعادل در سال ۱۳۸۷، به‌عنوان مشاور عالی خامنه‌ای منصوب شد. مجتبی خامنه‌ای داماد حدادعادل است و این نسبت خانوادگی موقعیت او را در ساختار سیاسی بیت خامنه‌ای تثبیت کرده است. غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی است و با حکم خامنه‌ای به‌عنوان عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو شورای عالی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و مجمع جهانی اهل بیت و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی منصوب شده است. وی هم‌چنین مدیریت بنیاد دایرةالمعارف اسلامی را به‌عهده دارد و گاهی هم در مقام سخنگوی سیاسی خامنه‌ای ظاهر شده است. حداد عادل ۱۲ مدرسه غیرانتفاعی فرهنگ در تهران تأسیس کرده است که در این مدارس به‌صورت تخصصی به آموزش علوم انسانی پرداخته می‌شد. مدارس فرهنگ تهران در حال حاضر توسط خانواده حداد عادل از جمله همسر و فرزندان او مدیریت می‌شود. همسر حداد عادل مصاحبه‌ای تلویزیونی درباره هدف تأسیس مدارس فرهنگ کرده بود که هم بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی داشت و هم منجر به برملا شدن ماهیت تأسیس و فعالیت مدارس فرهنگ و به چالش کشیدن آن شد.
زندگی و تحصیلات
غلامعلی حداد عادل متولد ۱۹ اردیبهشت‌ماه ۱۳۲۴، در تهران است. نام خانوادگی او پیش از این «غغلامعلی مشهد محمدعلی حداد» بود که بعدها آن را به حداد عادل تغییر داد. پدر بزرگ او در دوران سلطنت ناصرالدین شاه، تعمیرکار ماشین‌ها دودی بود و به‌همین خاطر به حداد مشهور شد. حداد عادل در سال ۱۳۴۷، فوق لیسانس خود را در رشته‌ی فیزیک از دانشگاه پهلوی دریافت کرد. او در سال ۱۳۵۳، دکترای فلسفه را در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران به پایان برد. غلامعلی حداد عادل از شاگردان احمد فردید بود و از سال ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۷، در دانشگاه صنعتی آریامهر مدرس فلسفه، تاریخ فلسفه غرب و تاریخ فلسفه اسلامی بود. حداد عادل سیاست‌مدار اصول‌گرا و دانشیار بازنشسته دانشگاه است و از او به‌عنوان پدر معنوی جناح اصول‌گرایان یاد می‌شود.
پیش از انقلاب ضدسلطنتی
حداد عادل فعالیت‌های سیاسی خود را در زمان محمدرضا شاه آغاز کرد. او در شهریورماه ۱۳۵۰، که درس فیزیک را در دانشگاه ملی تدریس می‌کرد، به‌همراه برادرش مجید حداد عادل که جزو ۴۴ نفر وابسته به نهضت آزادی و در ارتباط با سازمان مجاهدین خلق ایران بودند، به اتهام تلاش برای خرابکاری در جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی بازداشت و حدود ۲ ماه زندانی بود. بعدها فاش شد که او اشتباهی در این ماجرا دستگیرشده و برادرش مجید با سازمان مجاهدین در ارتباط بوده است.
پس از انقلاب ضدسلطنتی
حداد عادل پس از انقلاب ضدسلطنتی در سال ۱۳۵۷، در معاونت وزارت ارشاد به فعالیت مشغول شد و در همین دوران عضو شورای مدیریت صدا و سیما نیز بود. او سپس به‌عنوان مشاور وزارت آموزش و پرورش مشغول کار شد و کمی بعد به معاونت این وزارتخانه منصوب گردید.[۱]
همسر و فرزندان
نام همسر حداد عادل طیبه ماهروزاده است و چهار فرزند به نام‌های فریدالدین، آزاده، زهرا و بنت‌الهدی دارند که هرکدام دارای سمت‌های مختلفی هستند. طیبه ماهروزاده همسر حداد عادل، تا کنون سمت‌های اجرایی فراوانی را داشته است. برخی از سمت‌های او عبارتند از: مدیر پژوهشکده مطالعات زنان دانشگاه الزهرا و دانشیار همین دانشگاه، مشاور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، عضو هیئت امنای سازمان انجمن اولیاء و مربیان، مؤسس شبکه زنان دانشمند مسلمان، عضو هیئت مؤسس انجمن فلسفه ایران، سردبیری چندین مجله تخصصی و…
طیبه ماهروزاده هم‌چنین مؤسس و مدیر دبیرستان دخترانه فرهنگ ویژه علوم انسانی است. مجتبی خامنه‌ای داماد حداد عادل است و یکی دیگر از دامادهای او فردی به‌نام روح‌الله رحمانی است که متولد و بزرگ‌شده اهایوی آمریکاست.[۱]
جایگاه حداد عادل در بیت خامنه‌ای
غلامعلی حدادعادل در سال ۱۳۸۷، به‌عنوان مشاور عالی خامنه‌ای منصوب شد. مجتبی خامنه‌ای داماد حدادعادل است و این نسبت خانوادگی موقعیت او را در ساختار سیاسی بیت خامنه‌ای تثبیت کرده است. غلامعلی حدادعادل رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی است و با حکم خامنه‌ای به‌عنوان عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو شورای عالی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و مجمع جهانی اهل بیت و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی منصوب شده است. حدادعادل هم‌چنین مدیریت بنیاد دایرةالمعارف اسلامی را به‌عهده دارد و گاهی هم در مقام سخنگوی سیاسی خامنه‌ای ظاهر شده است. حداد عادل یکی از نزدیک‌ترین چهره‌های فرهنگی و سیاسی به خامنه‌ای محسوب می‌شود.[۲]
تأسیس مدارس غیرانتفاعی
حداد عادل ۱۲ مدرسه غیرانتفاعی فرهنگ در تهران تأسیس کرده است که در این مدارس به‌صورت تخصصی به آموزش علوم انسانی پرداخته می‌شد. مدارس فرهنگ تهران در حال حاضر توسط خانواده حداد عادل از جمله همسر و فرزندان او مدیریت می‌شود.
همسر حداد عادل در یک مصاحبه‌ی تلویزیونی، درباره هدف از تأسیس مدارس فرهنگ سخنانی گفت که خبرساز شد و در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی بازتاب گسترده‌ای داشت. سخنان همسر حداد عادل منجر به برملا شدن ماهیت تأسیس و فعالیت مدارس فرهنگ و به چالش کشیدن آن شد. او در این مصاحبه گفت:
«با تأسیس مدارس غیرانتفاعی مخالف بودم، اما خودم به عنوان مؤسس، مدرسه‌ای راه اندازی کردم. زیرا پسرم می‌خواست به رشته علوم انسانی برود و ما نیز به دنبال مدرسه‌ای بودیم که محیط آن سالم باشد، اما پیدا نشد چرا که مدارس برای رشته علوم انسانی، دانش‌آموزان ضعیف را جذب می‌کردند.»
پس از این مصاحبه، ابهامات و سؤال‌های رازآلود بسیاری برای مخاطبان به وجود آمد.
یکی از این مدارس غیرانتفاعی، دبیرستا دخترانه فرهنگ در منطقه الهیه خیابان چناران است که درست روبروی سفارت سوییس قرار دارد. هیچ مردی اعم از پدران دانش‌آموزان و حتی نگهبان نیز حق ورود به محیط این مدرسه را ندارند. شهریه مدرسه دخترانه فرهنگ با سایر مدارس غیرانتفاعی کمی تفاوت دارد و از ۱۷ میلیون تا ۲۵ میلیون تومان است. افکار ویژه‌ای در فضای آموزشی این مدرسه حاکم است و شیوه‌ی تدریس، سخنرانی‌ها و آموزش‌ها همگی جهت‌گیری سیاسی دارند. دانش‌آموزان این مدرسه اغلب از فرزندان مقامات رژیم ایران هستند، مانند فرزندان مجتبی خامنه‌ای، قاسم سلیمانی، مصطفی میرسلیم، مهدی کوچک‌زاده، علی قاضی‌عسگر، صادق آملی لاریجانی، احمد توکلی، محمدعلی زم، صادق زیباکلام و…
غصب ساختمان برای مدرسه فرهنگ
به گفته‌ی پرویز فتاح رئیس بنیاد مستضعفان، غلامعلی حداد عادل در سال ۱۳۹۹، ساختمانی در محله‌ی فرشته تهران برای مدرسه فرهنگ تصرف کرده است که ارزش آن بیش از ۴۰ میلیون دلار است. حداد عادل که پدرعروس خامنه‌ای است، نسبت به این افشاگری واکنش نشان داد و گفت که مدرسه فرهنگ به دستور و پشتیبانی خود خامنه‌ای صورت گرفته است.[۳]
تحریم آمریکا
حداد عادل یکی از آن ۹ نفر نزدیکان خامنه‌ای است که توسط ایالات متحده آمریکا تحریم شده است. براساس بیانیه وزارت خزانه‌داری آمریکا که در ۱۳ آبان‌ماه ۱۳۹۸، منتشر شد، آمده است:
«این افراد در طیف وسیعی از رفتارهای شرورانه رژیم، از جمله بمب‌گذاری در مجتمع تفنگداران دریایی آمریکا در بیروت در سال ۱۹۸۳، و انفجار ساختمان انجمن همیاری اسرائیل و آرژانتین (انفجار آمیا) در سال ۱۹۹۴، به علاوه شکنجه، کشتار فراقانونی و سرکوب مردم دست داشته‌اند.»[۱]
منصب‌ها
غلامعلی حداد عادل از آغاز حکومت نظام جمهوری اسلامی تا کنون سمت‌های فراوانی داشته و دارد که به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود.
منصب‌های حکومتی
- معاونت وزارت ارشاد (۱۳۵۸)
- مشاور وزیر آموزش و پرورش (۱۳۵۹–۱۳۶۱)
- معاون وزیر آموزش و پرورش و رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی کتاب‌های درسی (۱۳۶۱–۱۳۷۲)
- عضو هیئت علمی گروه فلسفه در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران (۱۳۶۴ تا کنون)
- مدیر عامل بنیاد دایرةالمعارف اسلامی، نظارت بر تألیف جلدهای دوم تا چهاردهم (۱۳۷۴ تا کنون)
- (۱۳۷۴ تا کنون-به استثنای فاصله‌ی سال ۸۳ تا ۸۷) رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی
- مدیر گروه واژه گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی (۱۳۷۴ تا کنون-به استثنای فاصله‌ی سال ۸۳ تا ۸۷)
- نماینده مردم تهران در دوره ششم مجلس (۱۳۷۹–۱۳۸۳)
- نماینده تهران در دوره هفتم مجلس (۱۳۸۳–۱۳۸۷)
- رئیس مجلس (۱۳۸۳–۱۳۸۷)
- (۱۳۸۷ تا کنون) مشاور عالی خامنه‌ای
- نماینده تهران در دوره هشتم و نهم مجلس (۱۳۸۷–۱۳۹۵)
- رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس (۱۳۸۷–۱۳۹۱)
عضویت‌ها
- عضو شورای سرپرستی سازمان صدا و سیما (۱۳۵۸–۱۳۵۹)
- عضو هیئت امنای بنیاد دایرةالمعارف اسلامی (۱۳۶۲ تا کنون)
- عضو شورای عالی آموزش و پرورش کشور (۱۳۶۱ تا کنون)
- نایب‌رئیس شورای عالی آموزش و پرورش کشور (۱۳۶۴–۱۳۸۰)
- عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی (۱۳۶۹ تا کنون)
- عضو شورای عالی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی (۱۳۷۴ تا کنون)
- عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی (۱۳۷۵ تا کنون)
- عضو هیئت امنای بنیاد ایران شناسی (۱۳۷۶ تا کنون)
- عضو هیئت امنای انجمن آثار و مفاخر فرهنگی (۱۳۷۶ تا کنون)
- عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام(۱۳۸۱ تا کنون)
- عضو هیئت امنای مؤسسه آموزشی مجمع جهانی اهل بیت (ع) (۱۳۸۱ تا کنون)
- عضو شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی و رئیس شورا (۱۳۸۹)[۴]