سحر خدایاری

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سحر خدایاری
سحر خدایاری دختر آبی.JPG
زادروز۱۳۶۷
چهارمحال و بختیاری
درگذشت۱۸ شهریور ۱۳۹۸
مقابل دادگاه انقلاب تهران
علت مرگخودسوزی
آرامگاهنامعلوم
ملیتایرانی
شناخته‌شده برایهواداران فوتبال و مردم ایران
والدینحیدرعلی

سحر خدایاری معروف به دختر آبی ( زاده‌ی ۱۳۶۸ - درگذشته در ۱۸ شهریور ۱۳۹۸) نام دختری از هواداران تیم استقلال است که در اعتراض به حکم قوه قضائیه حکومت جمهوری اسلامی ایران در مقابل دادگاه انقلاب تهران دست به خودسوزی زده و جان باخت. سحر خدایاری که از هواداران تیم استقلال بود پیش از این با نام دختر آبی در شبکه‌های اجتماعی شهرت یافته بود. سحر خدایاری در تلاش برای ورود به ورزشگاه برای تماشای مسابقه تیم استقلال و تیم العین امارات توسط نیروی انتظامی دست‌گیر شد. او در هنگام دست‌گیری توسط این نیروها مورد ضرب و شتم قرار گرفته بود.[۱]

سحر خدایاری پس از بازداشت به زندان قرچک ورامین منتقل شد. زندان قرچک از جمله زندان‌هایی است که بارها به دلیل نقض حقوق بشر زندانیان، رواج اعتیاد، قتل و تجاوز از طرف مأمورین زندان مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته است.[۲]

بر اساس گزارش کمپین حمایت از بازداشت شدگان بسیاری از زنان به دلیل بالابودن فشارها در این زندان اقدام به خودزنی می‌کنند.[۳]

پس از انتقال سحر خدایاری به زندان قرچک ورامین در اسفند ماه ۱۳۹۷ برای آزادی وی وثیقه‌‌ی ۵۰ میلیون تومانی تعیین شد. سحر خدایاری مدت دو روز در زندان قرچک سپری کرد تا خانواده‌ی او موفق به تأمین وثیقه شدند. سحر خدایاری از اسفند ماه ۱۳۹۷ به مدت ۶ ماه هم‌چنان درگیر پرونده‌ی خود بود. وی در شهریور ماه ۱۳۹۸ هنگامی که بار دیگر جهت پی‌گیری پرونده‌ی خود به دادگاه انقلاب مراجعه کرد، متوجه شد که بنا به حکم دادگاه باید به‌مدت شش ماه در زندان قرچک ورامین محبوس شود.[۴] این خبر برای سحر خدایاری شوکه کننده بوده و او همان‌جا در مقابل دادگاه انقلاب خود را به آتش کشید. سحر خدایاری چند روز پس از خودسوزی در بیمارستان درگذشت.

تولد و دوران کودکی

سحر (سارا) خدایاری در سال ۱۳۶۸ در استان چهارمحال و بختیاری به‌دنیا آمد. والدین سحر اهل روستای سلم، شهر کیار چهارمحال و بختیاری هستند. او پنج خواهر و دو برادر دارد.

سحر خدایاری به‌همراه خانواده‌اش ساکن استان قم بود. او طرف‌دار سرسخت فوتبال و تیم استقلال بود به‌طوری که یکی از دوستانش گفت:

هر آخر هفته برای تماشای مسابقات به تهران می‌رفت و برمی‌گشت.[۵]

تحصیلات سحر خدایاری

نقاشی سحر خدایاری(دختر آبی) در فضای مجازی
نقاشی سحر خدایاری(دختر آبی) در فضای مجازی

سحر خدایاری ملقب به دختر آبی دارای تحصیلات عالیه در دو رشته بود. او مهندس کامپیوتر و هم‌زمان فارغ‌التحصیل رشته‌ی زبان انگلیسی با مدرک لیسانس بود.[۵]

دستگیری سحر خدایاری

سحر خدایاری به خاطر طرفداری‌اش از تیم استقلال در شبکه‌های اجتماعی به نام دختر آبی معروف شد. او همیشه پست‌هایی با محتوای طرفداری از تیم استقلال در فضای مجازی می‌گذاشت. سحر خدایاری که به روایت خانواده‌اش در اسفند ماه سال ۱۳۹۷ برای تماشای مسابقه فوتبال از قم به تهران رفته بود به جرم پوشیدن لباس مردانه و ورود به استادیوم آزادی دست‌گیر و در زندان قرچک ورامین زندانی شد. دختر آبی هنگام ورود به استادیوم هنگامی که با بازرسی بدنی مواجه شد به مأمور مربوطه اجازه بازرسی نداد. در ادامه مشخص شد که وی دختر است. پس از آن، درگیری‌هایی میان سحر خدایاری و مأموران نیروی انتظامی ایجاد شد و دختر آبی به زور و به همراه ضرب و شتم دست‌گیر و به زندان قرچک ورامین منتقل شد.

در مورد زندان قرچک ورامین

زندان قرچک ورامین در نیزارهای اطراف ورامین واقع شده است. دارای آب هوایی خشک بوده و پیش از تبدیل شدن به زندان محل نگه‌داری دام‌ها بود. در این زندان بیش از هزار زن در حبس به‌سر می‌برند. به گفته‌ی فعالین حقوق بشر آن‌ها با رفتارهای غیرانسانی مواجهه‌اند. آب این زندان تمام شور و غیرقابل شرب است و تنها یک لوله برای آب شرب دارد که بدلیل طعم بد برای شرب مناسب نیست. اغلب زندانیان قرچک ورامین دارای مشکلات کلیه و بیماری‌های انگلی هستند. در این زندان غذای کافی وجود ندارد. سویا مصرفی نیز همان سویای مصرفی برای دام‌هاست که به معده و روده‌ی انسان‌ها آسیب می‌رساند.[۶]

هم‌چنین به گفته‌ی آزاد شدگان از زندان قرچک در غذای زندانیان بدلیل نظافت پایین و وجود سوسک یا حشرات در آن آلوده است. ضرب و شتم زندانیان و رفتار تحقیرآمیز و کتک‌کاری میان زندانیان در این زندان بسیار معمول است. به گزارش خبرنگاران و آزاد شدگان از این زندان، اغلب زندانیان دارای بیماری‌های عفونی هستند. در این زندان موارد بسیاری از تجاوز به زندانیان گزارش شده است. هم‌چنین مواد مخدر در این زندان به‌شکل گسترده توزیع می‌شود.[۷]

سحر خدایاری معروف به دختر آبی پس از دست‌گیری به زندان قرچک ورامین منتقل شده و مدت سه روز در این زندان به‌سر برد. به‌دلیل بالا بودن وثیقه بین دو تا سه روز طول کشید تا خانواده وی آن‌را تهیه کنند.

خودسوزی سحر خدایاری

سحر خدایاری پس از آزادی در اسفند ماه تا شهریور به مدت ۶ ماه برای تعیین تکلیف پرونده خود به دادگاه مراجعات متعددی داشت. دختر آبی در آخرین مراجعه به دادگاه انقلاب در شهریور ۱۳۹۸ برای گرفتن موبایلش، متوجه می‌شود که بنا به حکم دادگاه بدون آن‌که در دادگاه حاضر شود؛ و از امکان داشتن وکیل برخوردار باشد به ۶ ماه زندان محکوم شده است.

سحر خدایاری پس از شنیدن این خبر در اعتراض به این حکم غیرقانونی که برایش شوکه‌کننده بود خود را در مقابل دادگاه انقلاب به آتش کشید. او دچار ۹۰ درصد سوختگی شد و پس از ۶ روز در هجدهم شهریور ۱۳۹۸ در بیمارستان مطهری تهران در ساعت ۲:۳۰ دقیقه بامداد درگذشت.

خاک‌سپاری سحر خدایاری

خاکسپاری سحر خدایاری

به گفته‌ی برخی منابع مراسم تدفین سحر خدایاری در حالی انجام شد که هنوز خبر درگذشت او به دلیل ممانعت مقامات امنیتی علنی نشده بود. سحر خدایاری با تدابیر امنیتی و بدون حضور اقوامش در بهشت معصومه قم در تاریخ ۱۸ شهریور ۱۳۹۸ به‌خاک سپرده شد.[۸]

با وجود تدابیر امنیتی در هنگام تدفین سحر خدایاری هیچ یک از مقامات امنتی رژیم ایران در این مورد اظهار نظری نکرده‌اند اما فشار بر خانواده دختر آبی همچنان ادامه دارد. آن‌ها از مصاحبه با رسانه‌ها منع شدند.[۸]

انعکاسات خودسوزی سحر خدایاری

سحر خدایاری(دختر آبی) در بیمارستان
سحر خدایاری(دختر آبی) در بیمارستان

جمهوری اسلامی ایران تنها کشوری است که مانع از ورود زنان و دختران به استایوم‌های فوتبال برای تماشای فوتبال می‌شود و در این کشور به صورت قانون درآمده است.

رسمی‌ترین منبع برای اعلام خبر درگذشت و خاک‌سپاری دختر آبی بیمارستان مطهری است که سحر خدایاری در آن بستری بوده‌است.

از طرف مقامات امنیتی به پرسنل بیمارستان گوش‌زد شد که پس از خاک‌سپاری سحر می‌توانند خبر را منتشر کنند. در همین راستا حراست بیمارستان نیز از راه دادن خبرنگاران به داخل بیمارستان خودداری کرد.

حیدرعلی پدر سحر خدایاری به مطبوعات اعلام کرد که پس از حادثه خودسوزی هیچ‌کدام از سلبریتی‌ها و ورزشکاران به عیادت دختر آبی در بیمارستان نرفته‌اند. خانواده سحر خدایاری از طرف مأمورین امنیتی مورد فشار قرار گرفتند تا با رسانه‌ها مصاحبه‌ای نکنند.

درگذشت سحر خدایاری بازتاب‌های گسترده داخلی و جهانی داشته است و تاکنون بسیاری از ورزشکاران، هنرمندان، نمایندگان، باشگاه‌های ایران و باشگاه‌های محبوب دنیا، فعالان مدنی و سیاسی و کنشگران حقوق زنان از این رویداد ابراز تاسف کرده و به ممنوعیت ورود زنان به ورزشگاه‌های و صدور حکم زندان به خاطر تلاش سحر خدایاری برای ورود به ورزشگاه، اعتراض کرده‌اند.[۹]

اطلاعیه کمیسیون زنان شورای ملی مقاومت ایران

پس از جان‌باختن سحر خدایاری معروف به دختر آبی ، کمیسیون زنان شورای ملی مقاومت ایران طی اطلاعیه‌ای نوشت:

جان باختن جگرخراش سحر خدایاری دختر جوانی که در اعتراض به سرکوب و تبعیض خود را به آتش کشید، ضرورت مقابله با فاشیسم رژیم آخوندی و محکوم کردن سیاست‌های زن‌ستیزانه آن‌را مضاعف می‌کند. جان باختن تراژیک سحر، قلوب مردم ایران به‌ویژه زنان و دختران جوان را از ستم رژیم آخوندی به آتش می‌کشد و عزم آنان‌را برای سرنگونی رژیم آخوندی و استقرار آزادی و برابری جزم‌تر می‌کند. کمیسیون زنان شورای ملی مقاومت ایران ضمن ابراز صمیمانه‌ترین تسلیت‌ها و همدردی‌ها به دوستان و بستگان سحر، از عموم مجامع بین‌المللی مدافع حقوق زنان و حقوق‌بشر می‌خواهد سیاست‌های زن‌ستیزانه رژیم آخوندی و جنایات این رژیم علیه زنان و دختران ایرانی را قویاً محکوم نمایند. سکوت و بی‌عملی در مقابل جنایات رژیم آن‌را در ادامه این جنایات تشجیع می‌کند.

کمیسیون زنان شورای ملی مقاومت ایران

۱۹شهریور ۱۳۹۸(۱۰سپتامبر ۲۰۱۹)[۱۰]

توئیت مریم رجوی در مورد سحر خدایاری
توئیت مریم رجوی در مورد خودسوزی سحر خدایاری

پیام سخنگوی مجاهدین

سخنگوی سازمان مجاهدین خلق ایران پس از جان‌باختن سحر خدایاری طی پیامی گفت:

«استبداد دینی و رژیم ولایت‌فقیه را باید سراپا به آتش کشید و بند از بندش گسست».

توئیت مریم رجوی

مریم رجوی در مورد خودسوزی سحر خدایاری و جان‌باختن او در توئیتی نوشت:

«جان باختن دختر جوانی كه در اعتراض به سركوب و تبعیض و محرومیتی كه دیكتاتوری دینی بر زنان تحمیل می‌كند خود را به آتش كشید، وجدان و قلب مردم #ایران را از ستم آخوندها به آتش می‌كشد. زنان و مردان آزاده میهن عزم خود را برای سرنگونی این رژیم و استقرار آزادی جزم‌تر می‌كنند»[۱۱]

منابع