ویروس کرونا در ایران
کرونای ووهان | |
---|---|
طبقهبندی ویروس | |
Group: | Group IV ((+)ssRNA) |
راسته: | kingdom) kingdom) |
تیره: | کووید ۱۹ - (covid-19) |
زیرخانواده: | coronavirus |
Genus | |
کرونا ویروس خفاش |
ویروس کرونا در ایران از ماههای دی و بهمن ۱۳۹۸ وارد ایران شد. اسنادی که توسط شورای ملی مقاومت افشا شدند نشان میدهد که اورژانس تهران در تاریخ ۵ بهمن فردی را به دلیل ابتلا به کرونا در بیمارستان یافت آباد بستری کرده است. همچنین ویروس کرونا در تاریخ ۲۹بهمن ۱۳۹۸ منجر به مرگ دو نفر در قم شد، اما رژیم ایران این موضوع را تکذیب کرد.
در روز ۳۰ بهمن سرانجام روابط عمومی وزارت بهداشت اعلام کرد که دو نفر مبتلا به ویروس کرونا در بیمارستان شهر قم جان باختهاند.[۱] در روز اول اسفند ابتلاء ۳ نفر دیگر به ویروس کرونا تأیید شد.[۲] بنا به اطلاعاتی که پزشکان از قم به برخی رسانههای دادهاند از مدتها پیش انجام تست کرونا برای پزشکان از طرف وزارت بهداشت ممنوع شده بود. تا روز ۱۸ فروردین ۱۳۹۹ مقامات ایران اعلام کردند که تلفات کرونا ۳۷۳۹ نفر است[۳] اما بنابر اطلاعیه سازمان مجاهدین ایران (تا روز ۲۵ فروردین) آمار جانباختگان ویروس کرونا در ۲۴۲ شهر کشور از ۲۷هزار نفر بیشتر شده است.[۴] ریک برنان مقام مسئول خاورمیانه در سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که شمار واقعی مبتلایان در ایران ۵ برابر بیشتر از آمار رسمی است.[۵]
ویروس کرونا یک خانواده بزرگ از ویروسهاست که در انسان و حیوان وجود دارد و داری انواع مختلفی است. ویروس جدید کرونا نوعی از کروناویروس است که تا کنون کشف نشده بود[۶] و نام کرونا ویروس ووهان بر خود گرفته است. نام علمی این ویروس کووید ۱۹ (19-COVID) است.[۷] علائم ابتلا به این ویروس آبریزش بینی، مشکلات تنفسی، تب،سرفه و در مواردی نارسایی کلیوی است.[۸] استفاده از ماسک، دستکش و ضدعفونی سطوح و همچنین استفاده از ماسک برای جلوگیری از ابتلا به ویروس کرونا توسط سازمان بهداشت جهانی توصیه شده است.[۹]
ویروس شناسی کرونا
کرونا ویروس به طیف گستردهای از ویروسها اطلاق میشود. تا به حال ۶ نوع ویروس از این خانواده کشف شده بودند که با مورد اخیر تعداد آن به ۷ عدد رسید.[۱۰]
نسل تازهی از ویروس کرونا در شهر ووهان چین شیوع پیدا کرده است که تا کنون جان بسیاری را گرفته است.[۱۱]
عفونت با ویروس های خانواده کرونا منجر به عفونتهای تنفسی ملایم میشود، اما اپیدمی با SARS-CoV ,MERS-CoV نشان داده که ویروس های این خانواده تمایل به ایجاد بیماریهای جدی دارند. این ویروسهای جدید از پستانداران (شتر-خفاش) به انسان منتقل میشوند. در دسامبر ۲۰۱۹ یک ویروس جدید از این خانواده به نام 2019-nCoV باعث ابتلا انسانها به پنومونی در چین شد که بعد از آن در چندین کشور دیگر نیز گزارش گردید. اکثر بیماران در تماس با محل فروش حیوانات دریایی و دیگر حیوانات بودند.[۱۲]
میزان کشندگی کرونا
مرگ و میر در اثر ویروس کرونا در ردههای سنی مختلف، متفاوت است. بنا به آمار سازمان بهداشت جهانی ویروس کرونا برای افراد مسن و یا افرادی که مبتلا به بیماریهایی چون بیماری قلب و دیابت هستند میتواند کشنده باشد.[۱۳] بنا به آمار مرکز کنترل بیماریها در چین تاکنون ۱۴ درصد از افراد بالای ۸۰ سال و نیم درصد از افراد زیر ۴۰ سال جان خود را در اثر بیماری کرونا از دست دادهاند.[۱۴]
علائم ابتلا به کرونا
در معمولیترین حالت ویروس کرونا باعث سرماخوردگی میشود اما در مواردی باعث سندروم حاد تنفسی یا همان سارس میشود. نشانههای ابتلا به این ویروس در انسان تب و احساس خستگی، سردرد، سرفه، نفس نفس زدن و تنگی نفس است. آلودگی به ویروس کرونا نخست با تب شروع میشود، سپس سرفه خشک و بعد از یک هفته تنگی نفس ظاهر میشود.[۱۵]
منشاء ویروس کرونا
گمانهزنیها درباره منشاء ویروس کرونا از ابتدای امر در فضای مجازی آغاز شد. همزمان با شیوع این ویروس کشنده در شهر ووهان چین، اوضاع با انتشار ویدیوهای متعددی که ادعا میشد چینیها را در حین خوردن سوپ خفاش نشان میدهند بدتر شد. بعضی از کاربران شیوع این ویروس را با عادات غذایی چینیها مرتبط دانستند. گمان میرود که این ویروس جدید از راه فروش غیرقانونی حیوانات وحشی در یکی از بازارهای حیوانات وحشی در شهر ووهان چین به انسان منتقل شده باشد. با اینکه تحقیقات اخیر در چین نشان میدهد که خفاش میتواند منشاء احتمالی این ویروس باشد، مصرف سوپ خفاش چندان در این کشور متداول نیست و تحقیقات درباره منشاء دقیق این ویروس ادامه دارد. روز دوشنبه، ۳ فوریه، انتشار تحقیقات یک ویروس شناس چینی در نشریه علمی نیچر، ادعاها درباره آنفولانزا و سینه پهلوی ناشی از ویروس کرونا و ارتباط آن با خفاشهای به فروش رفته در یکی از بازارهای محلی شهر ووهان را دوباره قوت بخشید.[۱۶]
ویروسهای تازهای که کشف شدهاند، معمولا از حیوان به انسان منتقل شدهاند. مثلا منشاء ویروسهای کرونا که در گذشته همهگیر شده بود، در حیوانات بود. ویروس سارس اول در خفاش شروع شد و بعد به نوعی راسو که در ایران به نام "گربه زباد" (civet cat) شناخته میشود، منتقل شد و بعد هم به انسان رسید. از سال ۲۰۱۴ تا کنون که ویروس مرس در خاورمیانه موجب مرگ ۸۵۸ نفر از ۲۴۹۴ بیمار مبتلا شد، از شتر به انسان رسیده بود.
محل انتقال ویروس کرونا بازار غذای دریایی در شهر ووهان اعلام شده است، با اینکه پستانداران دریایی مانند نهنگ سفید میتوانند ناقل این ویروس باشند اما احتمال اینکه این ویروس از حیوانات زنده دیگر این بازار مثل مرغ، خفاش، خرگوش و مار منتقل شده باشد بیشتر است.[۱۵]
آغاز کرونا در ایران
از زمانی که ویروس کرونا در چین شیوع پیدا کرد و دولت چین رسما این موضوع را اعلام کرد، تمامی کشورها پروازهای خود به چین و بالعکس را متوقف کردند. تنها کشوری که این کار را انجام نداده است ایران است. بنا به گفته مقامات دولت جمهوری اسلامی دستور لغو پروازهای مستقیم به چین توسط دولت ابلاغ شد اما این دستور به هیچ وجه اجرا نشد. به ویژه هواپیمایی ماهان از فرصت توقف پروازها به چین استفاده کرده و مسافران چینی را برای سود تجاری ترانزیت میکند.[۱۷]
با اینکه چند هفته پیش از اعلام رسمی وزارت بهداشت جمهوری اسلامی، موارد مشکوک مبتلا به ویروس کرونا در ایران گزارش شد و افرادی نیز بستری شدند و حتی تعدادی از این بیماران فوت کردند، اما مقامات وزارت بهداشت ایران همواره این اخبار را تکذیب میکردند. بنا به گفته منابع مستقل از جمله یک پزشک که برادرش در قم در اثر ابتلاء به بیماری کرونا درگذشت، وزارت بهداشت جمهوری اسلامی اجازه استفاده از کیت تشخیص کرونا را برای موارد مشکوک نمیداد و علت مرگ موارد گذشته که در چند هفته اخیر فوت شده بودند را بیماریهای ریوی عنوان کردهاند. در نهایت با بالا گرفتن اخبار مربوط به کرونا وزارت بهداشت مجبور به اعلام خبر ورود کرونا به ایران شد و در روز پنج شنبه ۱ اسفند ۱۳۹۸ از مرگ دو نفر در قم و ابتلاء سه نفر دیگر خبر داد.[۱۸]
گاه شمار وقایع کرونا
- ۱ اسفند
در حالی که تا روز اول اسفند، منابع رسمی جمهوری اسلامی تنها دو مورد فوت در اثر ابتلاء به بیماری کرونا را گزارش کردند، تلویزیون ایران اینترنشنال روز پنج شنبه اول اسفند۱۳۹۸ خبر داد که بر اساس اطلاعات رسیده به این تلویزیون تعداد افرادی که در بیمارستان «کامکار-عربنیا» در شهر قم بر اثر ابتلا به ویروس کرونا جان خود را از دست دادهاند، به هشت نفر رسیده است و دو نفر هم در شمال ایران در پی آلودگی به ویروس جدید کرونا درگذشتهاند. همچنین بنابر این اطلاعات، یک زن ۳۵ ساله نیز در بیمارستان امام رضای قم بر اثر ابتلا به این ویروس درگذشته است. این تلویزیون همچنین از بستری شدن دو نفر از پرسنل بیمارستان کامکار-عربنیا نیز در آیسییو بستری خبر داد. بر طبق این گزارش تعداد قربانیان این بیماری تا اول اسفند ۹۸ به ۱۱ تن رسید.[۱۹]
دکتر محمد مولایی، پزشک ساکن قم که برادرش در اثر ابتلا به کرونا فوت کرده،روز پنج شنبه اول اسفند ۹۸ به خبرگزاری رکنا گفت:
«در مدت یک هفتهای که برادرم در بیمارستان بود درخواست تست عفونت کرونا برای او داده نشده بود و روز آخر با اصرار و خواهش من یک بال گرفتند و تست کرونا را به تهران فرستادند و امروز هم جواب تست آماده شد که مثبت بود. جالب اینکه که دهها نفر با این علایم در بیمارستانهای قم فوت کردهاند و علت را پنومونی و عفونت ریه اعلام کردهاند. و واقعا مشخص نیست پنومونی بوده ،انفلوآنزا بوده یا کرونا؟»[۲۰]
- ۲ اسفند۹۸
در تاریخ ۲ اسفند ۱۳۹۸رسانههای ترکیه به نقل از فخرالدین کوجا، وزیر بهداشت این کشور نوشتند او از قول همتای ایرانی خود اعلام کرده که آمار موارد مشکوک به کرونا در ایران به ۷۵۸ نفر رسیده است. این در حالی است که رییس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی ایران روز جمعه دوم اسفند از ۱۳ مورد جدید ابتلا و دو مورد مرگ دیگر در اثر این بیماری خبر داده است. وزیر بهداشت ترکیه در گفتوگو با تلویزیون تیآرتی این کشور گفته است طی مذاکراتی که با سعید نمکی، وزیر بهداشت ایران داشته او از پنج قربانی، ۱۸ مورد ابتلای قطعی و ۷۵۸ نفر مشکوک به کرونا در ایران خبر داده است که تست ۲۸ نفر مثبت بوده است.[۲۱]
- ۳ اسفند۹۸
شیوع اپیدمی ویروس کرونا در ایران همچنان در حال گسترش است. بر اساس آمار رسمی، آمار مبتلایان به ویروس کرونا به ۲۸ نفررسیده و ۵ نفر هم تا کنون جان خود را از دست دادهاند.
روز گذشته یک مقام عالیرتبه دولتی در ایران که نخواست نامش فاش شود، در گفتگو با رادیو فرانس انفو فاش کرد که شمار مبتلایان و افراد مشکوک به ویروس کرونا در شهر قم از ۳۰۰ نفر فراتر رفته است. به گفته همین مقام ایرانی، دستکم سه مورد مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا در تهران نیز رخ داده است.[۲۲]
در تاریخ ۳ اسفند اعلام شد که دو نماینده جدید با نامهای علی آقازاده و محمدعلی رمضانی دستک از رشت به کرونا مبتلا شدهاند.[۲۳]
- یکشنبه ۴ اسفند۹۸
بنا به گفتۀ رئیس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت ایران، تعداد مبتلایان به ویروس کرونا به ۴۳ نفر و تعداد کشتهشدگان به ۸ نفر رسیده است. با جمع بندی آمار ارائه شده از سوی وزارت بهداشت، از ۴۳ نفری که تا کنون به این ویروس مبتلا شده اند، ۲۶ نفر در قم، ۱۰ نفر در تهران، ۴ نفر در گیلان، دو نفر در استان مرکزی و یک نفر در مازندران هستند.[۲۴]
- دوشنبه ۵ اسفند۹۸
تلویزیون ایران اینترنشنال گزارش داد، حسین طائب رییس سازمان اطلاعات سپاه در جلسه شورای عالی امنیت ملی با درخواست وزارت بهداشت برای قرنطینه کردن قم مخالفت کرده است. بنا براین گزارش حسین طائب قم را «آبروی اسلام» معرفی کرده و گفته است قرنطینه کردن قم باعث بهرهگیری رسانهای آمریکا خواهد شد.[۲۵]
رئیس دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت آمار مرگ و میر بالای کرونا در ایران به دلیل حضور ۷۰۰ طلبه چینی در حوزه علمیه قم بود که زمینه انتشار این بیماری را فراهم کرده است.[۲۶]
احمد امیرآبادی فراهانی نماینده قم، که مرکز شیوع این ویروس بوده است، از جان باختن ۵۰ نفر خبر داد. به گفته این نماینده مجلس،۲۵۰ نفر در شهر قم در قرنطینه قرار گرفتهاند و ۳۲ نفر از کشتهشدگان در قرنطینه جان خود را از دست دادهاند.[۲۵]
در همین حال ایرج حریرچی معاون وزارت بهداشت نیز در نشست خبری صبح دوشنبه ۵ اسفند۹۸، سیاست قرنطینه کردن را رد کرد و آن را پدیدهای مربوط به سالهای قبل از جنگ جهانی اول توصیف کرد.[۲۵]
تاکنون بر اساس گزارشهای رسمی مقامهای دولت ایران دستکم هشت استان قم، تهران، گیلان، مرکزی، مازندران، گلستان، آذربایجان شرقی و کرمان درگیر کرونا شدهاند.[۲۵]
محمد توکلی نماینده وزیر بهداشت در قم گفت در حال حاضر ۳۲۰ نفر بیمار مشکوک به کرونا در بیمارستانهای کامکار و فرقانی قم بستری هستند، برخی از این بیماران به بیماری آنفلوانزا مبتلا بوده و برخی مشکوک به کرونا هستند.[۲۷]
حسن اینانلو معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی استان البرز از فوت یک بیمار مبتلا به کرونا در استان خبر داد.[۲۸]
- سه شنبه ۶ اسفند۹۸
دکتر عباس نیک روش رییس علوم پزشکی ساوه گفت: نتیجه نهایی آزمایش کروناویروس دو بیمار فوت شده روزهای اخیر شهرستان ساوه مثبت اعلام شد.[۲۹]
روزنامه لوموند نوشت:
«سوءمدیریت آشکار بحران کرونا از سوی رژیمی که طی ماههای گذشته بخش بزرگی از اعتبار خود نزد مردم را از دست داده، عامل یک بحران جدید اعتماد در ایران است.»[۳۰]
رویترز گزارش داد، تیم سازمان بهداشت جهانی قرار است سهشنبه ۶ اسفندماه وارد ایران شود تا به موصوع شیوع ویروس کرونا رسیدگی و برای حل آن کمک کند.[۳۱]
علی نوبخت حقیقی رئیس کمیسیون بهداشت مجلس گفت، موضوع تعطیلی مدارس و دانشگاهها تا ۱۵ فروردین توسط میرزاده، سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس مطرح شد که با این موضوع موافقت و مقرر شد این پیشنهاد به رئیس مجلس اعلام شود.[۳۲]
محمود صادقی، نماینده مجلس در توییتی اعلام کرد که به کرونا مبتلا شده است.[۳۳]
توییتر یورو نیوز فارسی فیلمی از ایرج حریرچی معاون وزارت بهداشت جمهوری اسلامی منتشر کرد که در آن حریرچی اعلام کرد که کرونا گرفته است.[۳۴]
مهدی شبیری نوهی شبیری زنجانی از مراجع تقلید روز سه شنبه ۶ اسفند۹۸ گفت، مجتبی فاضلی، مسوول دفتر و مسوول اجرایی و مالی شبیری زنجانی دیروز بر اثر ابتلا به ویروس کرونا، درگذشت. او گفت، همچنین شبیری زنجانی هم از چهارشنبه بنا به خواست خود از خانه خارج نشده و از او آزمایشات مربوط به ویروس کرونا گرفته شده اما هنوز جواب این آزمایشات نیامده است.[۳۵]
- چهارشنبه ۷ اسفند۹۸
سازمان گزارشگران بدون مرز، حکومت جمهوری اسلامی را به پنهانکاری درباره همهگیر شدن ویروس کرونا با سرکوب اطلاعرسانی مستقل در ایران متهم کرد. گزارشگران بدون مرز به واکنش وحید مجید فرمانده پلیس فتا در این زمینه اشاره کرده که گفته است:
«۹۰ حوزه مجازی که در نشر اکاذیب و شایعهپراکنی (کرونا) فعالیت میکردند مورد بررسی قرار گرفت و نزدیک به ۳۰ پرونده تشکیل و در نهایت افرادی در استانهای کردستان هرمزگان و خراسان جنوبی افرادی دستگیر شدند.»[۳۶]
روزنامهی آرمان ملی در بررسی علل سفر کارشناسان سازمان بهداشت جهانی به ایران از هشدار این کارشناسان به ایران خبر داد. ازدیدنمایندگان این سازمان، ناكارآمدی مدیریتی ایران میتواند تهدیدی برای امنیت جهانی در عرصه سلامت باشد.[۳۷]
با شیوع بیماری کرونا در ایران الزامات پیشگیری از این بیماری از جمله ماسک در بازار و مراکز درمانی نایاب شد. روز ۶ و ۷ اسفند ۹۸ خبرگزاری ایرنا خبر کشف یک انیار احتکار ماسک در قم و کشف یک شبکه احتکار ماسک در قزوین را منتشر کرد.[۳۸][۳۹]
وزارت بهداشت جمهوری اسلامی آمار مبتلایان به کرونا را در ایران ۱۳۹ نفر و تعداد قربانیان را ۱۹ نفر اعلام کرد. در همین حال سایت ایران اینتر نشنال با تکیه بر منابع خود گفت که شیوع ویروس کرونا به ۱۶ استان ایران گسترش پیدا کرده و تعداد قربانیان این بیماری را ۹۴ نفر اعلام کرد.
علی ابرازه، قائم مقام دانشگاه علوم پزشکی قم، از افزایش شمار بیماران مشکوک و مبتلا به کرونا در قم خبر داد و گفت:
«تعداد افراد مبتلا بدون بیماریهای تنفسی در قم افزایش یافته است. دو بیمارستان فرقانی و کامکار در حال پر شدن است و بیمارستان امامرضا به عنوان بیمارستان سوم برای بستری کردن بیماران کرونا مورد استفاده قرار میگیرد.»[۴۰]
- ۱۱ اسفند در کاشان وضعیت اضطراری اعلام شد. علیرضا مفرح معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه علوم پزشکی کاشان اعلام کرد ۷۰۰ نفر در این شهر مظنون به ابتلا به کرونا هستند.[۴۱]
- ۱۹ اسفند ۹۸ بیزینس اینسایدر: در حالی که مقامات میترسند شمار مبتلایان بسیار بالاتر از آمار رسمی است، دولت به کم اهمیت جلوه دادن شدت همهگیری بیماری و آشکار نکردن دامنه واقعی بحران متهم شده است. کارمندان بهداشت طبق آن چه گزارششده به سکوت کشانده شدهاند و کارشناسان هشدار می دهند شمار مبتلایان میتواند بسیار بالاتر از آمار رسمی باشد. دولت همچنین به نگه داشتن اطلاعات مهم و کم اهمیت جلوه دادن شدت همهگیری بیماری، متهم شده است
- دوشنبه ۲۶ اسفند ۹۸
تا این تاریخ ۱۵ معلم که بیتشر آنان از شهر قم بودند در اثر ابتلا به کرونا جان باختند.
اسامی تعدادی از پزشکان و کادر درمانی نیز که در اثر ویروس کرونا جان خود را از دست دادند به شرح زیر است
- دکتر سهیل کیانفر متخصص اورولوژی بیمارستان آریا رشت.
- دکتر ایرج ابراهیم نژاد پزشک خانواده شهری در بابل.
- مجید اردشیری از کارمندان دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی بابل.
- دکتر صمدی و دکتر نیرویی، از پزشکان خبره و پرتلاش دانشگاه علوم پزشکی بابل / ساداتی و جلالینیا از کارمندان و کادر درمانی بابل / سیده راضیه حسینینژاد کارمند بازنشسته از دیگر اعضای کادر درمانی بابل درگذشتند.
همچنین ۷نفر از کادر درمانی بابل در مازندران بر اثر کرونا در روزهای گذشته درگذشتند.
جمعی از کادر درمانی، پزشکان و پرستاران بیمارستانهای بابل نیز دچار ویروس کرونا شده و هماکنون در بیمارستانها و یا خانههایشان بستری هستند.
بنا به گزارش خبرگزاریهای ایران هاشم بطحایی گلپایگانی عضو مجلس خبرگان در اثر کرونا به مرد.
روزنامه ستاره صبح گزارش کرد هادی غفاری و همسرش به ویروس کرونا مبتلا شدند و در بیمارستان بستری و تحت مراقبت قرار گرفتهاند.[۴۲]
- دوشنبه ۴ فرودین ۹۹ طی روزهای اول نوروز پلیس فتا اقدام به دستگیری کسانی که آمار جانباختگان کرونا را منتشر میکنند زد. همچنین خامنهای به نیروهای نظامی خود دستور اجرای رزمایش بیولوژیک را دارد. بنا بر گفته ی رئیس دانشگاه علوم پزشکی تبریز ۶۳ نفر از کادر بهداشتی و درمانی آذربایجان شرقی به کرونا مبتلا شدند. جوانی به نام محسن شریفی که آخوندی به نام کهنسال با مالیدن دارویی به لبهای وی مدعی درمان او شده بود، درگذشت.[۴۳]
- پنج شنبه ۷ فروردین
روز ۷فروردین ۹۹ محمد محدثین مسئول کمیسیون خارجه شورای ملی مقاومت در یک کنفرانس مطبوعاتی اینترنتی با حضور خبرنگاران رسانههای بینالمللی، ابعاد گسترده فاجعه کرونا و پنهانکاریهای جمهوری اسلامی در سطح بینالمللی برای تضعیف تحریمهای جهانی با بهرهبرداری از تاثیرات شیوع کرونا در ایران را افشا کرد. وی گفت:
«گزارشها از قم نشان میدهد، روزانه ۶۰تا ۷۰نفر بهخاطر ابتلا به ویروس کرونا میمیرند و گورستانها دیگر نمیتوانند گنجایش دفن بیشتر داشته باشند.»[۴۴]
- جمعه ۸ فروردین ۹۹
جمعه ۸فروردین۹۹ زندانیان زندان سقز کردستان دست به شورش زدند. این شورش در اعتراض بهخودداری جمهوری اسلامی از آزاد کردن زندانیان در بحبوحهی شیوع کرونا صورت گرفت. بنا به گزارش خبرگزاری فارس دست کم ۸۰ نفر از این زندان موفق به فرار شدند.
- شنبه ۹ فروردین ۹۹
رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان گلستان در گفتگوی ویدئویی با خبرگزاری حکومتی تسنیم شنبه ۹فروردین از ابتلای ۳۲۷پزشک و پرستار گلستانی به کرونا از ابتدای اسفند سال گذشته تاکنون خبر داد.[۴۵]
علیاکبر حقدوست، رئیس کمیته اپیدمیولوژی ستاد کرونا گفت، ویروس کرونا از اوایل بهمن در ایران چرخش داشته است. اکنون اپیدمی بیماری رو به افزایش و ویروس در سطح بالا در حال چرخش است و در موج اپیدمی هستیم.
جعفر کریمی، مسئول شورای استفتائات خامنهای در اثر ابتلا به بیماری کرونا مُرد.[۴۶]
- یکشنبه ۱۰فروردین۹۹
برخی منابع از اعتصاب غذای زندانیان زن در زندان ارومیه در اعتراض به جانباختن یکی از زندانیان زن بر اثر ابتلا به کرونا و عدم رسیدگی پزشکی به این زندانی تا حد مرگ خبر دادند.[۴۷]
- پنج شنبه ۱۴ فروردین۹۹
روابط عمومی مجلس روز پنجشنبه ۱۴فروردین ۹۹ اعلام کرد بهدنبال بروز برخی علائم، از علی لاریجانی آزمایش کرونا بهعمل آمد و با توجه به نتیجه مثبت آن، وی در حال حاضر در قرنطینه و تحت درمان است.
همزمان سایت حکومتی ایران آنلاین از ابتلای ۸تا ۱۴درصد اعضای مجلس به کرونا خبر داد. رسانههای حکومتی همچنین خبر دادند پاسدار میرزا محمد سْلگی از فرماندهان قدیمی سپاه پاسداران، فرماندهی گردان ابوالفضل و رئیس ستاد لشکر انصارالحسین، صبح پنجشنبه بر اثر ابتلا به کرونا مرد.[۴۸]
- شنبه ۱۶ فروردین ۹۹:
محمد رضا ظفر قندی در مصاحبه با روزنامه شهروند اعلام کرد تاکنون نزدیک به ١٧٠پزشک و پرستار در قم به کووید١٩ مبتلا و ٣٧پزشک و پرستار جان باختهاند. رئیس سازمان نظام پزشکی گفت، ورود بیماری به کشور جدی گرفته نشده بود... اگر اقدامات کنترلی جدیتر انجام میشد، طبیعتاً ما به این میزان از شیوع بیماری نمیرسیدیم.[۴۹]
شورش در زندانهای ایران
پس از شیوع بیماری کرونا در ایران، زندانها یکی از مکانهایی بود که خطر شیوع این بیماری در آن بسیار زیاد بود. ویروس کرونا به سرعت به بسیاری از زندانهای ایران راه پیدا کرد و منجر به شورش در زندانهای ایران شد فراخوانهای زیادی از طرف ارگانهای مختلف بینالمللی برای آزادی زندانیان به رژیم ایران داده شد، اما جمهوری اسلامی به هیچکدام از آنها پاسخ مثبت نداد و هیج زندانی را آزاد نکرد. در پی این اقدام جمهوری اسلامی تعدادی از زندانهای شورش کردند و زندانیان آن برای خلاصی از خطر ابتلا به بیماری کرونا از زندان فرار کردند.
تا تاریخ یکشنبه ۱۰ فروردین۱۳۹۹ زندانیان در زندان های خرمآباد، الیگودرز، تبریز، سقز و همدان دست به شورش زده بودند و شماری از آنها موفق به فرار شدند.
اولین شورش و فرار جمعی زندانیان روز پنج شنبه ۲۹ اسفند ۹۸ در زندان پارسیلون خرم آباد اتفاق افتاد. طی این شورش ۲۳ نفر از زندانیان موفق به فرار از زندان شدند. مطابق برخی گزارشها ماموران زندان به سمت زندانیان تیراندازی کرده و دستکم یک نفر آنها کشته شد. خبرگزاری دولتی ایرنا کشته شدن یک زندانی بر اثر تیراندازی را تکذیب کرد. با این حال محمود ثمینی، معاون سیاسی امنیتی استانداری لرستان در جمع خبرنگاران کشته شدن یک زندانی و مجروح شدن یک نفر دیگر را تائید کرد.او گفت یکی از زندانیان هم دستگیر شده است.[۵۰]
در اولین روز بهار ۹۹ شورش در زندان الیگودرز با درگیری زندانیان و مامورین آغاز شد. دز این شورش زندانیان موفق به فرار نشدند.[۵۱]
شورش در زندان تبریز روز پنج شنبه ۷ فروردین ۹۹ با آتش زدن درهای زندان و برخی اقلام زندانیان صورت گرفت. دود غلیظی در آسمان این قسمت از شهر و حضور مامورین و گاردهای مسلح به چشم میخورد. بنا به گزارشات شورشدر بندهای ۷ و ۹ زندان مرکزی تبریز به دلیل عدم اعطای مرخصی و خطر ابتلا به کرونا صورت گرفته بود. حداقل ۷نفر از زندانیان در اثر تیراندازی زندانبانان زخمی شدند.[۵۱]
خبرگزاری فارس شامگاه جمعه، هشتم فروردین گزارش داد که در پی شورش در زندان سقز بیش از ۸۰ زندانی فرار کردهاند.[۵۰]
بعدازظهر شنبه ۹ فروردین۹۹ شورشی در زندان الوند همدان به وقوع پیوست. طی این شورش دهها تن از زندانیان موفق به فرار شدند. منابع خبری ایران شامگاه شنبه ۲۸ مارس از آغاز شورشی دیگر این بار در زندان «الوند» واقع استان همدان خبر دادند. منابع محلی همدان با تایید این خبر به رسانهها گفتتد که زندانیان به دلیل گسترش شیوع ویروس کرونا دست به اعتراض زده و شماری از این زندانیان فرار کردهاند. خبرگزاری ایرنا در رابطه با شورش در زندان همدان نوشت:
«تاکنون اطلاعاتی در زمینه فرار زندانیان به دست نیامده و موضوع از سوی نهادهای ذیربط در حال پیگیری و بررسی است و شرایط زندان همدان تحت کنترل گزارش شده است.»[۵۲]
افشای اسناد پنهانکاری جمهوری اسلامی
حسن روحانی رئیس جمهور رژیم ولایت فقیه در رسانههای حکومتی مدعی شد که روز ۳۰ بهمن از ورود ویروس کرونا به ایران مطلع شده است و بلافاصله آنرا به اطلاع مردم رسانده است. در پی این اظهار نظر کمیسیون امنیت و ضد تروریسم شورای ملی مقاومت ایران در روز ۹ فروردین ۱۳۹۹ اسنادی را افشا کرد که نشان میداد در ۱۵بهمن علاوه بر قم شمار قابل توجهی در تهران بستری بودند و برخی مبتلایان به بیمارستانهای خمینی، یافت آباد و مسیح دانشوری منتقل شدند.[۵۳]
رحمانی فضلی وزیر کشور روحانی در ۱۲بهمن گفت، فعلاً هیچ موردی از کرونا در ایران نداریم همچنین خامنهای در ۱۳اسفند گفت، ما مسئولانمان با صفا و صداقت از روز اول با شفافیت خبر رسانی کردند. کمیسیون امنیت و ضد تروریسم شورای ملی مقاومت در اطلاعیهی دیگری در تاریخ ۱۲ فروردین ۱۳۹۹ اسنادی جدید دیگری را افشا کرد که بر خلاف اظهارات ولیفقیه و رئیسجمهور جمهوری اسلامی طبق اسناد سازمان اورژاس در ۸بهمن چندین بیمار مبتلا به کرونا در تهران که در سفارت چین کار میکردند و حداقل یکی از آنها از چین برگشته بودند در بیمارستان مسیح دانشور بستری شدند.[۵۴]
کمیسیون امنیت و ضد تروریسم شورای ملی مقاومت ایران در سومین سری از افشاگریهای خود اسناد جدید دیگری را افشا کرد که نشان میداد رژیم ایران در اوایل بهمن از ورود ویروس کرونا مطلع بوده است و بهرغم انکارهای مکرر سردمداران رژیم ایران اسناد سازمان اورژانس بهروشنی نشان میدهد در ۵بهمن یک بیمار مبتلا به کرونا از فرودگاه به اورژانس منتقل و سپس در بیمارستان یافتآباد بستری شده است. یک بیمار دیگر نیز لیدر مسافران چینی بوده است. این اسناد نشان میدهد که بدون شک رژیم ایران در اوایل بهمن از ورود ویروس به ایران مطلع بود و چند بیمارستان را برای بستری کردن بیماران معین کرده بود. پنهانکاری بزرگترین عامل شیوع انفجاری ویروس در ایران و قربانیان بیشمار و سرایت ویروس به منطقه بوده است.[۵۵]
سند شماره ۱- سازمان اورژانس کشور، استان تهران، اورژانس تهران، تاریخ مأموریت ۵بهمن ۱۳۹۸، کد آمبولانس ۳۴۰۳، نام و نام خانوادگی بیمار نجیبالدین عبدالرحمن، ۳۷ساله، غیرایرانی، روز ۵بهمن از فرودگاه خمینی به اورژانس و از آنجا بهدلیل ابتلا به کرونا به بیمارستان شهدای یافت آباد منتقل شد: « بیمار مشکوک به کرونا، با a.b.c. چک ارزیابی اولیه انجام شد، برقراری ۰۲پذیرش و هماهنگی با ۸۰۰، و طبق دستور دکتر معتمدی، پایش در مسیر بیمارستان، بیمار منتقل گردید. قابل ذکر است که با تشخیص پزشک بهداشت مرزی و دریافت برگه گزارش از بهداشت مرزی و تحویل به بیمارستان شد».
سند شماره ۲- سازمان اورژانس کشور،استان تهران، اورژانس تهران، تاریخ مأموریت ۱۱بهمن ۱۳۹۸، کد آمبولانس ۳۱۸۳، نام و نام خانوادگی بیمار مونا جامه بزرگی، ۳۱ساله، روز ۱۱بهمن از فرودگاه خمینی به اورژانس و از آنجا بهدلیل ابتلا به کرونا به بیمارستان یافت آباد منتقل شد: «بیمار لیدر مسافران چینی بوده است که بهمدت ده روز با مسافران چینی در تماس بوده بیمار تنگی نفس و ضعف و بیحالی و سرفه دارند. توسط پزشک بهداشت مرزی آقای دکتر فروزان معاینه و چک شد و توصیه جهت اقدامات بعدی جهت بیماری کرونا و انتقال به بیمارستان انجام شد».
آمار تلفات و مبتلایان
آمار اعلام شدهی رسمی با آمار واقعی تلفات و مبتلایان به کرونا تفاوت زیادی دارد و بسیار بیشتر است. در زیر برخی از این آمار را مشاهده میکنید.
- ۱ اسفند۹۸:
روابط عمومی وزارت بهداشت جمهوری اسلامی، صبح پنج شنبه اول اسفند ۱۳۹۸ خبر از ۳ مورد جدید ابتلا به ویروس کرونا داد که دو نفر آنها اهل قم و نفر سوم یک پزشک اهل اراک و ساکن قم است با این حساب تعداد مبتلایان به ویروس کرونا با احتساب ۲ فردی که در قم در اثر این بیماری درگذشتند به ۵ نفر رسید.[۵۶][۵۷]
- ۴ اسفند۹۸:
رئیس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت اعلام کرد تعداد مبتلایان به ویروس کرونا به ۴۳ نفر و تعداد جانباختگان در ایران به ۸ نفر رسیده است.
- ۵ اسفند۹۸
ایرج حریرچی، قائم مقام وزیر بهداشت ایران، در یک نشست مشترک خبری با علی ربیعی، شمار قربانیان ویروس کرونا را تا روز دوشنبه پنجم اسفند، ۱۲ مورد مرگ و ۶۱ مورد مبتلای قطعی اعلام کرد.[۵۸]
- ۶ اسفند ۹۸
جهانپور مسئول روابط عمومی وزارت بهداشت جمهوری اسلامی اعلام کرد در مجموع ۹۵ تشخیص قطعی و ۱۵ نفر هم براثر بیماری کرونا فوت کردند.[۳۵]
- چهارشنبه ۷ اسفند۹۸
کیانوش جهانپور، رییس مرکز اطلاعرسانی وزارت بهداشت اعلام کرد ۴۴ نفر به شمار مبتلایان به کرونا در ایران اضافه شده و از این تعداد چهار نفر جان باختهاند. به این ترتیب بر اساس آمار رسمی تاکنون ۱۹ نفر در ایران در اثر ابتلا به کرونا درگذشتهاند و مجموع مبتلایان ۱۳۹ نفر اعلام شده است.[۴۰]
- یکشنبه ۱۱ اسفند: سازمان مجاهدین خلق ایران اعلام کرد آمار واقعی جان باختگان ویروس کرونا ۶۵۰ نفر است.[۵۹]
- چهارشنبه ۱۴ اسفند: سازمان مجاهدین خلق ایران اعلام کرد که دستکم ۱۰۰نفر دیگر در اثر کرونا در شهرهای مشهد، تهران، کاشان، انزلی، قم، رشت، اراک، اهواز، اصفهان و آران و بیدگل جان باختهاند. این سازمان طی یک اطلاعیه شمار جانباختگان را تا روز چهارشنبه ۱۴ اسفند ساعت ۲۰ به وقت تهران ۱۳۰۰ نفر اعلام کرده است.
- جمعه ۱۶ اسنفد: سازمان مجاهدین خلق ایران اعلام کرد که تا کنون دستکم ۱۸۰۰ نفر در اثر ویروس کرونا جانباختهاند.
- سهشنبه ۲۰ اسفند: براساس آخرین آمار رسمی که توسط وزارت بهداشت اعلام شده است تا روز ۱۷ اسفند ۱۴۵ نفر در اثر بیماری کرونا فوت کردند. این در حالی است که به گفتهی شورای ملی مقاومت ایران آمار قربانیان در ۱۳۹ شهر در ۳۱ استان از ۳۰۰۰ نفر عبور کرده است.[۶۰] [۶۱]
- جمعه- ۱ فروردین ۱۳۹۹: سازمان مجاهدین خلق ایران جمعه اول فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد آمار تکان دهنده جانباختگان ویروس کرونا در ۲۰۰شهر کشور از ۸۲۰۰تن بیشتر شده است. شمار قربانیان در تهران حداقل ۱۳۰۰نفر، آذربایجان غربی ۳۵۰نفر، کرمانشاه ۲۴۰نفر، خراسان رضوی ۸۰۰نفر، فارس ۲۰۰نفر و در اصفهان ۶۶۰نفر است.
- دوشنبه ۴ فروردین: سازمان مجاهدین خلق ایران روز دوشنبه چهارم فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد آمار قربانیان ویروس کرونا در ۲۱۲شهر از ۱۰۵۰۰نفر گذشته است.این سازمان اعلام کرد بنا بر اطلاعاتی که در دست دارد در شهر اصفهان از ۶۰۰ نفر، در کاشان از ۵۰۰ نفر و در کل استان اصفهان دستکم۱۲۶۲نفر جان باختهاند. همچنین استان در خراسان ۸۷۲ نفر، در زنجان ۸۳نفر، در اردبیل ۱۶۰نفر، در گلستان ۵۳۶نفر، در خوزستان ۳۶۹نفر، در کهگیلویه و بویراحمد ۴۱نفر و در سمنان ۴۰نفر جان باختهاند.
- چهارشنبه ۸ فروردین: در روز چهارشنبه ۸ فروردین آمار جانباختگان ویروس کرونا در ۲۲۸شهر کشور از ۱۲۴۰۰نفر بیشتر شد. آمار قربانیان در سیستان و بلوچستان به ۱۴۰نفر، در خوزستان به ۵۸۰نفر، در اصفهان به ۱۴۰۰نفر، در لرستان به ۲۵۰نفر، در خراسان رضوی به ۱۰۳۰نفر، در کرمانشاه به ۳۷۰نفر، در مازندران به ۹۸۰نفر، در یزد به ۲۶۵نفر، در بوشهر به ۲۵نفر و در کهکیلویه و بویراحمد به ۵۰نفر رسیده که آمار سایر استانها به آن اضافه میشود.
- سه شنبه ۱۲ فروردین: سهشنبه ۱۲فروردین ۱۳۹۹ مقامات جمهوری اسلامی تا روز سهشنبه ۱۲ فروردین ۱۳۹۹، مرگ ۲۸۹۸ نفر را به طور رسمی اعلام کردند و تعداد کل مبتلایان هم به ۴۴ هزار و ۶۰۶ نفر رسید. اما شورای ملی مقاومت ایران اعلام کرد آمار جانگداز جانباختگان ویروس کرونا در ۲۳۷شهر کشور بیش از ۱۴هزار و ۷۰۰نفر شده است. تعداد قربانیان در اصفهان به ۱۵۰۰نفر، در ایلام به ۱۳۵نفر، در تهران به ۱۹۰۰نفر، در خراسان رضوی به ۱۱۲۰نفر، در خوزستان به ۶۳۵نفر، در زنجان به ۲۸۰نفر، در فارس به ۲۴۰نفر، در کردستان به ۲۴۰نفر، در کرمان به ۱۸۰نفر، در کرمانشاه به ۴۰۰نفر، در گلستان به ۷۰۵نفر در مازندران به ۱۰۶۰نفر، در مرکزی به ۲۳۰نفر و در همدان به ۳۰۰نفر رسیده است که آمار سایر استانها به آن اضافه میشود[۴]
- چهارشنبه ۱۳ فروردین: وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران، روز چهارشنبه ١٣ فروردین، اعلام کرد که شمار مبتلایان به ویروس کرونا در کشور، به ٤٧ هزار و ٥٩٣ نفر رسیده و تا کنون ٣٠٣٦ نفر در اثر ابتلا به این ویروس، جان خود را از دست داده اند.[۶۲] سازمان مجاهدین خلق ایران بعدازظهر امروز، چهارشنبه ۱۳فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد آمار جانگداز جانباختگان ویروس کرونا در ۲۳۷شهر کشور از ۱۵۵۰۰نفر بیشتر شده است. تعداد قربانیان در آذربایجان شرقی به ۲۰۰نفر، در البرز به ۶۲۰نفر، در اصفهان به ۱۵۶۰نفر، در چهار محال و بختیاری به ۵۰نفر، در خراسان رضوی به ۱۲۰۵نفر، در خوزستان به ۶۶۰نفر، در فارس به ۲۶۰نفر، در قزوین به ۲۶۰نفر، در قم به ۱۶۵۰نفر، در کردستان به ۲۶۰نفر، در کرمان به ۱۸۰نفر، در کرمانشاه به ۴۱۵نفر، در گلستان به ۷۵۰نفر، در گیلان به ۱۴۶۰نفر، در لرستان به ۴۲۰نفر، در مرکزی به ۲۵۰نفر و در همدان به ۳۱۵نفر رسیده است که آمار سایر استانها به آن اضافه میشود.[۶۳]
- پنج شنبه ۱۴فروردین: بر اساس آمار سخنگوی وزارت بهداشت ایران در شبانه روز گذشته در ایران ۲۸۷۵ مبتلای جدید شناسایی شده و ۱۲۴ نفر نیز جان خود را از دست دادهاند. بر اساس آمار رسمی جمهوری اسلامی، شمار کل مبتلایان به کووید-۱۹ در ایران، به ۵۰ هزار و ۴۶۸ نفر و جانباختگان به ۳۱۶۰ نفر رسید.[۶۴] سازمان مجاهدین خلق ایران بعدازظهر، پنجشنبه ۱۴فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد آمار جانگداز جانباختگان ویروس کرونا در ۲۳۷شهر کشور از ۱۶۱۰۰نفر بیشتر شده است. تعداد قربانیان در البرز به ۶۵۵نفر، در اردبیل به ۴۲۵نفر، در بوشهر به ۳۲نفر، در تهران به ۲۰۸۰نفر، در خراسان شمالی به ۲۱۰نفر، در خوزستان به ۶۹۰نفر، در سمنان به ۱۱۰نفر، در سیستان و بلوچستان به ۱۶۰نفر، در کهکیلویه و بویر احمد به ۱۱۰نفر، در مازندران به ۱۳۰۰نفر، در هرمزگان به ۳۵نفر، و در یزد دست کم به ۳۲۰نفر میرسد که به آمار سایر استانها افزوده میشود.[۶۵]
- جمعه ۱۵ فروردین: کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت ایران تازهترین آمار مبتلایان و جانباختگان ویروس کرونا را اعلام کرد و براساس آن در شبانه روز گذشته در ایران ۲ هزار ۷۱۵ مبتلای جدید شناسایی شده و ۱۳۴ نفر نیز جان خود را از دست داده اند. به این ترتیب طبق آمار جمهوری اسلامی شمار کل مبتلایان به کووید-۱۹ در ایران به ۵۳ هزار و ۱۸۳ نفر و فوتشدگان به ۳ هزار و ۲۹۴ نفر رسید.[۶۶] سازمان مجاهدین خلق ایران بعدازظهر، جمعه ۱۵فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد آمار جانگداز جانباختگان ویروس کرونا در ۲۳۸شهر کشور بیشتر از ۱۶۸۰۰نفر است. تعداد قربانیان در آذربایجان شرقی به ۲۱۵نفر، در آذربایجان غربی به ۳۷۵نفر، در اصفهان به ۱۵۸۵نفر، در چهارمحال و بختیاری به ۶۰نفر، در خراسان جنوبی به ۴۰نفر، در خراسان رضوی به ۱۳۰۰نفر، در خوزستان به ۷۲۰نفر، در فارس به ۲۸۵نفر، در قزوین به ۲۷۵نفر، در قم به ۱۷۲۰نفر، در کردستان به ۲۸۵نفر، در کرمان به ۲۰۰نفر، در کرمانشاه به ۴۳۵نفر، در گلستان به ۸۱۰نفر، در گیلان به ۱۵۱۰نفر، در لرستان به ۴۷۳نفر، در مرکزی به ۲۶۵نفر و در همدان به ۴۰۵نفر رسیده است که به آمار سایر استانها افزوده میشود.[۶۷]
- شنبه ۱۶ فروردین: سخنگوی وزارت بهداشت ایران تازهترین آمار رسمی مبتلایان و جانباختگان ویروس کرونا را اعلام کرد که در شبانه روز گذشته در ایران ۲ هزار ۵۶۰ مبتلای جدید شناسایی شده و ۱۵۸ نفر نیز جان خود را از دست داده اند. به این ترتیب بر اساس آمار جمهوری اسلامی شمار کل مبتلایان به کووید-۱۹ در ایران به ۵۵ هزار و و۷۴۳ نفر و فوتشدگان به ۳ هزار و ۴۵۲ نفر رسید.[۶۸]
سازمان مجاهدین خلق ایران بعدازظهر امروز، شنبه ۱۶فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد آمار جانباختگان ویروس کرونا در ۲۴۰شهر کشور بیشتر از ۱۷۵۰۰نفر است. تعداد قربانیان در آذربایجان شرقی به ۲۴۰نفر، در ایلام به ۱۴۵نفر، در تهران ۲۱۷۰نفر، در خراسان شمالی به ۲۲۵نفر، در خوزستان به ۸۴۰نفر، در زنجان به ۳۴۰نفر، در سمنان به ۱۲۰نفر، در سیستان و بلوچستان به ۱۹۰نفر، در فارس به ۳۲۵نفر، در کردستان به ۳۲۰نفر، در مازندران به ۱۵۰۰نفر، در مرکزی به ۲۸۰نفر و در همدان به ۴۴۰نفر و در یزد به ۳۵۰نفر رسیده است که به آمار سایر استانها افزوده میشود.[۶۹]
- یکشنبه ۱۷ فروردین: سازمان مجاهدین خلق ایران بعدازظهر یکشنبه ۱۷فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد آمار جانگداز جانباختگان ویروس کرونا در ۲۴۲شهر کشور از ۱۸۶۰۰نفر بیشتر شده است. تعداد قربانیان در آذربایجان شرقی به ۲۴۰نفر، در آذربایجان غربی به ۳۹۰نفر، در البرز به ۷۰۰نفر، در تهران به ۲۳۵۰نفر، در چهار محال و بختیاری به ۷۰نفر، در خراسان رضوی به ۱۴۵۰نفر، در سمنان به ۲۹۰نفر، در قم به ۱۹۰۰نفر، در کرمان به ۳۲۰نفر، در کرمانشاه به ۵۸۰نفر و در همدان به ۵۳۰نفر رسیده است که به آمار سایر استانها افزوده میشود. سازمان مجاهدین خلق ایران در اطلاعیهی خود تاکید کرد این ارقام یک به یک، شهر به شهر و استان به استان، توسط شاهدان عینی، کانونهای شورشی، خبرنگاران سیمای آزادی، هواداران مجاهدین و پشتیبانان مقاومت ایران گزارششده و توسط ستاد اجتماعی مجاهدین تدقیق و سرجمع شده است. طبعاً این آمار تمامی جانباختگان را در کل کشور در برنمیگیرد. آمار واقعی در سراسر ایران و کلیه شهرها و روستاهای آن، بسا بیشتر است.[۷۰]
- دوشنبه ۱۸ فروردین: کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت ایران تازهترین آمار رسمی مبتلایان و جانباختگان ویروس کرونا را اعلام کرد و براساس آن در شبانه روز گذشته در ایران ۲ هزار ۲۷۴ مبتلای جدید شناسایی شده و ۱۳۶ نفر نیز جان خود را از دست داده اند. به این ترتیب شمار کل مبتلایان به کووید-۱۹ در ایران به ۶۰ هزار و ۵۰۰ نفر و فوتشدگان به ۳ هزار و ۷۳۹ نفر رسید.[۷۱] سازمان مجاهدین خلق ایران بعدازظهر امروز، دوشنبه ۱۸فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد آمار جانگداز جانباختگان ویروس کرونا در ۲۴۲شهر کشور از ۱۹۵۰۰نفر بیشتر شده است. تعداد قربانیان در آذربایجان شرقی به ۳۱۵نفر، در البرز به ۷۳۰نفر، در اصفهان به ۱۶۶۰نفر، در ایلام به ۱۶۰نفر، در تهران به ۲۴۳۰نفر، در خراسان جنوبی به ۵۵نفر، در خوزستان به ۸۷۰نفر، در زنجان به ۳۷۰نفر، در فارس به ۳۶۰نفر، در قزوین به ۳۲۰نفر، در گلستان به ۸۶۰نفر، در گیلان به ۱۷۰۰نفر، در مازندران به ۱۶۳۰نفر و در هرمزگان به ۴۲نفر رسیده است که به آمار سایر استانها افزوده میشود.[۷۲]
- سه شنبه ۱۹ فروردین:
سازمان مجاهدین خلق ایران بعدازظهر سهشنبه ۱۹فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد آمار جانباختگان فاجعه کرونا در ۲۴۵شهر ایران حداقل ۲۰هزار و ۴۰۰نفر است که قطعاً تمام قربانیان را شامل نمیشود.تعداد افراد جانباخته در آذربایجان غربی به ۴۳۰نفر، آذربایجان شرقی به ۳۳۵نفر، در اردبیل به ۴۴۵نفر، در بوشهر به ۴۰نفر، در چهارمحال و بختیاری به ۸۲نفر، در خراسان رضوی به ۱۸۰۰نفر، در سمنان به ۳۵۰نفر، در قم به ۲۰۵۰نفر، در کردستان به ۳۴۰نفر، در کرمان به ۳۴۵نفر، در کرمانشاه به ۶۳۰نفر، در کهکیلویه و بویراحمد به ۱۲۲نفر، در لرستان به ۵۱۰نفر، در مرکزی به ۳۰۰نفر و در همدان به ۵۶۰نفر رسیده است که به آمار سایر استانها افزوده میشود.[۷۳]
- چهارشنبه ۲۰ فروردین
سازمان مجاهدین خلق ایران بعدازظهر چهارشنبه ۲۰فروردین ۱۳۹۹ اعلام کرد آمار جانباختگان فاجعه کرونا در ۲۴۵شهر ایران از ۲۲هزار نفر تجاوز کرده است. تعداد جانباختگان در البرز به ۸۰۰نفر، در اصفهان به ۱۷۲۰نفر، در تهران به ۲۹۰۰نفر، در خراسان شمالی به ۲۴۰نفر، در خوزستان به ۹۴۰نفر، در زنجان به ۳۹۰نفر، در فارس به ۴۲۰نفر، در قزوین به ۳۵۰نفر، در قم به ۲۲۰۰نفر، در گلستان به ۸۸۰نفر، در گیلان به ۲۰۰۰نفر، در مازندران به ۱۷۲۰نفر و در یزد به ۳۷۰نفر رسیده است و به آمار سایر استانها افزوده میشود.[۷۴]
- پنج شنبه ۲۱ فروردین
سازمان مجاهدین خلق ایران بعدازظهر پنجشنبه ۲۱فروردین ۱۳۹۹اعلام کرد آمار جانباختگان فاجعه کرونا در ۲۵۱شهر ایران بیش از ۲۳۱۰۰نفر است. شمار قربانیان در آذربایجان غربی به ۶۵۰نفر، در آذربایجان شرقی به ۳۵۵نفر، در البرز به ۹۱۰نفر، در اصفهان به ۱۸۱۰نفر، در بوشهر به ۸۰نفر، در تهران به ۳۰۵۰نفر، در چهارمحال و بختیاری به ۱۰۰نفر، در خراسان رضوی به ۱۹۰۰نفر، در خوزستان به ۱۰۰۰نفر، در سمنان به ۳۷۰نفر، در کردستان به ۳۹۰نفر، در کرمان به ۳۶۵نفر، درکرمانشاه به ۶۷۰نفر، در کهگیلویه و بویراحمد به ۱۳۵نفر، در گیلان به ۲۱۰۰نفر، در لرستان به ۵۴۰نفر و در همدان دست کم به ۵۹۰نفر رسیده است.[۷۵]
واکنش رژیم ایران به کرونا
پنهان کاری
یک پزشک از قم در روز اول اسفند در گزارش به رادیو زمانه اطلاع داده است که رژیم ایران از چندی پیش انجام تست کرونا را برای پزشکان ممنوع کرده است و پزشکان از شیوههای دیگری توانستهاند وجود ویروس کرونا را تشخیص بدهند. بر اساس اطلاعاتی که این پزشک میدهد ویروس کرونا به تهران و البرز و چند شهر شمالی ایران نیز سرایت پیدا کرده است. [۷۶]
اما به گفته پزشک منبع زمانه، پزشکان بیمارستانهای ایران از انجام تست کرونا منع شده بودند: «گفتند کسی حق ندارد اطلاعرسانی کند و نباید در جامعه ترس بیندازید».
با ممنوعیت تست کرونا، پزشکان وادار به اتخاذ روشی غیرمستقیم برای تشخیص احتمال ابتلا به ویروس کرونا شدهاند. آنها ابتدا روی بیماران دارای مشکل حاد تنفسی تست آنفولانزای نوع A از رده H1N1 و آنفولانزای نوع B را انجام میدهند و اگر نتیجه آنها منفی بود، از طریق رد گزینه به احتمال ابتلا به ویروس کرونا از نوع COVID-19 میرسند.
مسأله کرونا از چند روز پیش در بیمارستان کامکار مسألهساز شده است. پزشک قمی میگوید که در بیمارستان کامکار در هفته اخیر شش بیمار تنفسی فوت کردهاند. منع تست کرونا این امکان را از بین برده که به طور دقیق مشخص شود بیماران به کرونا مبتلا بودهاند یا نه.[۷۶]
قرنطینه نکردن فرودگاهها
بعد از انتشار خبرهای شیوع کرونا در چین، همهی کشورهای جهان مراودات خود با این کشور را قطع کردند. اتباع خود را بهسرعت از چین برگرداندند و آنها را قرنطینه کردند. جلو ورود مسافران چینی به کشور خود را گرفتند، از پرواز شرکتهای هواپیمایی خود به چین ممانعت کردند.
در ایران اما نه تنها این اقدامات انجام نشد بلکه هواپیمایی ماهان ایر متعلق یه سپاه پاسداران از روی منفعت طلبی برای انتقال مسافران چینی اعلام آمادگی کرد. در پی تداوم پروازهای ماهان ایر به چین چانگ هوا، سفیر چین در ایران، با انتشار تصاویری از دیدارش با مدیرعامل ماهان، در پیامی توییتری به زبان فارسی نوشت:
«در دیدار با جناب آقای عربنژاد، مدیرعامل محترم شرکت هواپیمایی ماهان، ایشان اعلام کردند تمایل دارند همکاری با چین را ادامه دهند.»[۷۷]
پیشگیری و درمان کرونا
یکی از مهمترین روشهای پیشگیری از ابتلا به کرونا ویروس شستن مرتب و چندین بارهی دستها در هر فرصت با استفاده از آب و صابون یا الکل دست است. همچنین استفاده از ماسک میتواند جهت جلوگیری از ابتلا به کرونا ویروس مؤثر باشد اما به شرط آن که مرتبا تعویض شود یا شسته و ضدعفونی شود تا خود به محل تجمع ویروس تبدیل نشود. به دلیل گران بودن انواع ماسکها در ایران، و نایاب شدنشان میتوان با برخی شیوههای ابتکاری به ساختن ماسک پرداخت.
توصیههای سازمان بهداشت جهانی
سازمان بهداشت جهانی برای جلوگیری از ابتلا به ویروس کرونا ۱۰ توصیه منتشر کرده است
- دستان خود را بارها و بارها با آب و صابون بشویید. اگر دست شما به شکل عینی کثیف نیست از الکل برای ضدعفونی دست خود استفاده کنید. چرا:شستن دست با آب و صابون باعث از بین رفتن ویروس احتمالی بر روی دستان شما میشود.
- رعایت بهداشت تنفس شامل استفاده از ماسک. همچنین هنگام عطسه دهان و بینی خود را با دستمال بپوشانید و دستمال را سریعا در سطل بسته انداخته و دستان خود را با صابون و الکل بشویید، چرا که پوشاندن دهان و بینی از ابتلا و شیوع بیماری جلوگیری میکند.
- حفظ فاصله در مراودات اجتماعی: در مراودات اجتماعی خود حداقل یک متر فاصله با دیگران به خصوص افرادی که سرفه یا عطسه میکنند داشته باشید چرا: زیرا وقتی کسی به کرونا مبتلاست با سرفه و عطسه، میتواند این ویروس را به دیگران انتقال دهد
- از لمس کردن چشم و دهان خود با دست خودداری کنید چرا:دست بسیاری از سطوح آلوده را لمس می کند. اگر با دستان آلوده چشم، بینی یا دهان خود را لمس کنید ، ممکن است ویروس را به خود منتقل کنید.
- اگر دچار تب یا سرفه هستید سریعا به دکتر مراجعه کنید. چرا؟ در صورت ابتلا به کرونا مراجعهی سریعتر میتواند در بهبودی مؤثر باشد.
- سطوح خانه و اشیاء را مرتبا ضدعفونی کنید.(از جمله با وایتکس با نسبت آن ۲ سي سي ( معادل نصف درب قوطي وايتكس در يك ليتر آب)
- به عنوان یک احتیاط عمومی به بازار حیوانات زنده مراجعه نکنید یا در صورت مراجعه اقدامات بهداشتی را انجام دهید، از تماس با حیواناتی چون گربههای ولگرد، سگ، پرندگان و خفاش به شدت پرهیز کنید.
- اگر علائم تنفسی خفیف دارید و به چین نیز سفر نکرده اید، به دقت قوانین بهداشتی را رعایت کنید و تا زمانی که درمان شوید در خانه بمانید.
- سطوح و اشیاء منزل را مرتب ضدعفونی کنید.
- از مصرف محصولات حیوانی خام پرهیز کنید، غذاها را پخته و کمی بیش از حد معمول پخته مصرف کنید[۷۸]
- سازمان بهداشت جهانی گفت که خوردن ویتامین c یا نوشیدن دم نوش جلوی ابتلا به ویروس کرونا را نمیگیرد و تاثیری نیز بر روند درمان ندارد.
- سازمان بهداشت جهانی در واکنش به این سوال که آیا دهان شویه جلوی ابتلا به کرونا را میگیرد، اعلام کرد: هیچ مدرکی مبنی بر اینکه شستوشوی دهان با دهان شویه از ابتلا به کرونا جلوگیری میکند وجود ندارد.
توصیههای جدید WHO - مارس ۲۰۲۰
سازمان بهداشت جهانی در مارس ۲۰۲۰ توصیههای جدیدی را در مورد کرونا ویروس منتشر کرد:
- ویروس کرونا از پوست سالم رد نمیشود و تا ده دقیقه روی پوست زنده است پس اگر دستکش ندارید نگران نباشید فقط نباید دستهای خود را به بینی و دهان خود بزنید.
- ویروس کرونا در سطوح پارچه ای تا ۶-۱۲ ساعت و فلزی ۱۲- ۲۰ ساعت و در سطح استیل تا ۲۰ روز! زنده است.
- این ویروس تا ۶۰- درجه سانتیگراد زنده ولی در دمای ۳۰ درجه سانتیگراد به بالا میمیرد. پس بهتر است شستشوها و نظافتها را با آب گرم انجام داد. کرونا ویروس با آب گرم و مواد شوینده خانگی از بین میرود.
- لباسها را زیر نور مستقیم خورشید یا روی شوفاژها خشک کنید.
- با آب گرم حمام کنید.
- به هیچ وجه آب سرد و غذای سرد نخورید، آب گرم(چای گرم ، قهوه گرم و دمنوشهای گرم) بنوشید.
- کلونی (محل تجمع) اصلی این ویروس در بینی است پس مرتب بینیتان را با آب گرم شستشو دهید.
- اگر به نوشیدنی گرم دسترسی ندارید آدامس بجویید تا گلویتان مرتب با آب دهانتان مرطوب و شست و شو شود.
- محل زندگی و کارتان تهویه مناسب داشته باشد.
- "مهم" در طول روز چندین مرتبه به مدت ۱۰-۱۵ ثانیه نفستان را نگهدارید و سپس بازدم انجام دهید، اگر سرفه پیدا کردید و یا تنگی نفس حتما به مراکز درمانی مراجعه کنید.
- اگر به بیرون از خانه میروید(کارمند، کارگر، مغازهدار و...) هستید، اولا: فاصله یک ونیم متری از دیگران را مراعات کنید و دوم: بهعلت اینکه این ویروس سنگین است (حدود۴۰۰-۵۰۰ نانومتر) و به زمین میافتد پس کفشهایتان منبع مهم آلودگی است به هیچ وجه آن را داخل خانه نیاورید.
- موقع عطسه کردن تا جایی که امکان دارد از دیگران فاصله بگیرید و محکم با هر چیزی که در دسترس شما هست جلوی دهان و بینی خود را بگیرید و برای چند ثانیه ول نکنید تا تمام ترشحات جذب شود و پراکنده نشود.
- به علت درشت بودن این ویروس هر ماسکی میتواند در محیط آلوده محفوظ کننده باشد(پارچهای، ویبریلی، یا دستمال کاغذی و...) به شرطی که خشک باشد یعنی باید ماسکها را مرتباً عوض کرد.
- لزومی ندارد همهی لباسهایی که میپوشیم را بشوییم بلکه روی شوفاژ یا نور مستقیم خورشید آن را پاک میکند.
شستن دست بهترین پیشگیری
یکی از مهمترین شیوههای جلوگیری از ابتلا به کرونا شستن دست به شیوهی درست است. این بسیار مهم است که دست خود را درست بشویید. شستن دست دستکم ۲۰ ثانیه باید طول بکشد و مراحل مشخص شده در عکس روبرو را شامل شود.
- دست را با آب خیس کنید
- صابون بزنید.
- دستها را به هم مالش دهید
- پشت هر دست را با انگشت دست دیگر مالش دهید
- انگشتان کف دستتان را درهم کنید و مالش دهید
- پشت انگشتان را با کف دست مخالف مالش دهید
- هر انگشت شست را با کف دست مخالف بگیرید و مالش دهید
- نوک انگشت هر دست را روی کف دست مقابل بمالید
- مچ دست را مالش دهید
- دستتان را آب بکشید
- دستتان را خشک کنید
- دستان شما حالا تمیز است.
پس از خروج از بیمارستان
۸ نکته که بیماران کرونایی پس از خروج از بیمارستان باید رعایت کننند:
- اختصاص یک اتاق جدا از افراد خانواده.
- مصرف منظم داروهای تجویز شده.
- هنگام صحبت با سایرین فاصله حداقل ۱ متر را رعایت کنید.
- خروج از اتاق را به کمترین میزان برسانید.
- تمامی ظروف و الزامات غذاخوری خود را از سایرین جدا کنید.
- دوران قرنطینه (۱۴روز) را رعایت کنید.
- حولههای حمام و دستشویی را جدا از هم نگهدارید.
- لباسها با مایع یا پودر لباسشویی و با آب ۶۵-۹۵ درجه شسته و به طور کامل خشک کنید.
آزمایش اولین واکسن
نخستین مرحله از آزمایش بالینی واکسنی علیه ویروس کرونای جدید از روز دوشنبه ۲۶ اسفند آغاز شد. موسسه ملی سلامت، از نهادهای مرتبط به وزارت بهداشت و خدمات انسانی در آمریکا، هزینه انجام آزمایشها را برعهده داشت. این آزمایش در یک موسسه تحقیقاتی در واشینگتن انجام گرفت. مقامها از فاشکردن نام خود خودداری کردند، چون این طرح به طور رسمی اعلام نشد.
با این حال مقامهای مرتبط با امور بهداشت و سلامت تاکید کردند که برای انجام آزمایشهای کامل و نتیجهبخش بودن واکسن احتمالی، به زمانی بین یک سال تا ۱۸ ماه نیاز است.[۷۹]
منابع
- ↑ مرگ دو نفر در اثر ویروس کرونا در قم
- ↑ کرونا در ایران؛ تایید ابتلا ۵ نفر و تشکیل 'ستاد پیشگیری و مقابله' با دستور روحانی
- ↑ آمار رسمی مبتلایان و جانباختگان کرونا در ایران: مرگ ۳ هزار و ۷۳۹ نفر و ۶۰ هزار و ۵۰۰ نفر مبتلا
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ آمار جان باختگان ویروس کرونا در ایران، سایت سازمان مجاهدین خلق ایران
- ↑ مقام سازمان جهانی بهداشت: آمار واقعی کرونا در ایران پنج برابر آمار رسمی است
- ↑ What is a coronavirus
- ↑ بیماری ناشی از ویروس کرونا نام رسمی گرفت؛ کووید-۱۹
- ↑ علائم ابتلا به ویروس کرونا چیست؟
- ↑ What can I do to protect myself?
- ↑ ویروس کرونا چیست؟/ راه های پیشگیری از آن - سایت عصر ایران
- ↑ نسل تازه ویروس کرونا چیست و چقدر خطرناک است؟ - بیبیسی فارسی
- ↑ توصیه های مدیر گروه بیماری های عفونی دانشگاه علوم پزشکی ایران - پایگاه اطلاع رسانی دانشگاه علوم پزشکی ایران
- ↑ How dangerous coronaviruses
- ↑ ویروس کرونا چقدر کشنده است؟
- ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ نسل تازه ویروس کرونا - سایت بیبیسی فارسی
- ↑ ویروس کرونا - سایت بیبیسی فارسی
- ↑ تداوم پروازهای ایران و چین؛ اجرا نشدن یک تصمیم از پیش اعلامشده- دویچه وله فارسی
- ↑ تایید سه مورد جدید ابتلا به ویروس کرونا در قم و اراک - دویچه وله فارسی
- ↑ اختصاصی ایراناینترنشنال: تعداد قربانیان کرونا در ایران به ۱۱ تن رسید -سایت ایران اینترنشنال
- ↑ تایید سه مورد جدید ابتلا به ویروس کرونا در قم و اراک - سایت دویچه وله فارسی
- ↑ وزیر بهداشت ترکیه: ایران گفت ۷۵۸ مورد مشکوک به کرونا دارد - ایران اینترنشنال
- ↑ افزایش تلفات ویروس کرونا در ایران همزمان با اولین قربانی در اروپا
- ↑ دو نماینده راه یافته به مجلس کرونا گرفتند
- ↑ ویروس کرونا در ایران: با افزایش شمار مبتلایان، تعداد قربانیان به ٨ نفر رسید
- ↑ ۲۵٫۰ ۲۵٫۱ ۲۵٫۲ ۲۵٫۳ اختصاصی ایران اینترنشنال: رییس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران با قرنطینه قم مخالفت کرده بود
- ↑ طلبههای چینی در قم، عامل پخش کرونا بودند - برترینها
- ↑ بستری ۳۲۰ نفر مشکوک به کرونا در قم - سایت رکنا
- ↑ یک بیمار مبتلا به کرونا در استان البرز فوت کرد - خبرگزاری مهر
- ↑ نتیجه نهایی آزمایش دو مورد مرگ بیمار مشکوک به کروناویروس ساوه مثبت اعلام شد- خبرگزار ایسنا
- ↑ آخرین اخبار وضعیت ویروس کرونا در ایران- سایت ایران آزادی
- ↑ آخرین اخبار وضعیت ویروس کرونا در ایران - سایت ایران آزادی
- ↑ موافقت اولیه با تعطیلی مدارس تا ۱۵ فروردین- پایگاه خبری خوزنا
- ↑ توییت محمود صادقی
- ↑ توییت یورو نیوز فارسی
- ↑ ۳۵٫۰ ۳۵٫۱ آخرین آمارهای کرونا در کشور؛ از ابتلای معاون وزیر تا نماینده مجلس/ نمودار- سایت دیده بان ایران
- ↑ گزارشگران بدون مرز: رژیم ایران درباره کرونا پنهانکاری میکند- ایران اینترنشنال
- ↑ هشدار بهداشت جهانی به ایران چرا؟ - روزنامه آرمان ملی ۷ اسفند۱۳۹۸
- ↑ انبار سه طبقه احتکار ماسک در قم کشف شد- ایرنا ۶ اسفند
- ↑ کشف شبکه بزرگ احتکار ماسک در قزوین - ایرنا ۷ اسفند
- ↑ ۴۰٫۰ ۴۰٫۱ گسترش کرونا به ۱۶ استان ایران - ایران اینترنشنال
- ↑ کرونا در ایران: کاشان در وضعیت اضطراری قرار گرفت
- ↑ کرونا در ایران - درگذشت بیش از ۱۵معلم بر اثر کرونا - سایت مجاهد
- ↑ ابتلای ۶۳نفر از کادر درمانی آذربایجانشرقی به کرونا
- ↑ کنفرانس اینترنتی محمد محدثین - ابعاد فاجعهٔ کرونا در ایران، پنهانکاری و اقدامات فریبکارانه رژیم آخوندی - سایت مجاهد
- ↑ رئیس علوم پزشکی گلستان: ۳۲۷پزشک و پرستار گلستانی به کرونا مبتلا شدند - سایت مجاهد
- ↑ کرونا در ایران و جهان - تلف شدن آخوند جعفر کریمی دیوکلایی از نزدیکان خامنهای - سایت مجاهد
- ↑ پنجمین شورش در زندانهای ایران طی ده روز؛ اعتراض و درگیری در زندان همدان - ایران اینترنشنال
- ↑ پاسدار علی لاریجانی رئیس مجلس ارتجاع به کرونا مبتلا شد
- ↑ روزنامه شهرون - ۱۶ فروردین ۹۹ صفحه ۳
- ↑ ۵۰٫۰ ۵۰٫۱ ادامه شورش در زندانها؛ فرار بیش از ۸۰ زندانی در سقز- دویچه وله فارسی
- ↑ ۵۱٫۰ ۵۱٫۱ شورش در زندان تبریز یکی از بزرگترین زندانهای جمهوری اسلامی - ایران ما
- ↑ شورش و درگیری میان زندانیان و نیروهای امنیتی در زندان همدان - العربیه فارسی
- ↑ دروغگویی وقیحانه رئیسجمهور آخوندها، روحانی ادعا کرد: «ما ۳۰بهمن فهمیدیم که کرونا آمده...و بعد هم به مردم اعلام شد ما یک روز تأخیر نکردیم!»
- ↑ افشای دروغهای ولیفقیه و رئیسجمهور ارتجاع درباره شیوع ویروس کرونا توسط کمیسیون امنیت و ضدتروریسم شورای ملی مقاومت
- ↑ کمیسیون امنیت و ضدتروریسم شورای ملی مقاومت افشا میکند: رژیم ایران در اوایل بهمن از ورود ویروس کرونا مطلع بود
- ↑ تایید سه مورد جدید ابتلا به ویروس کرونا در قم و اراک - دویچه وله فارسی
- ↑ آمار تلفات کرونا ویروس در ایران به پنج تن رسید
- ↑ ویروس کرونا: آمار مرگ و میر در حال افزایش است؛ علی ربیعی میگوید موضوع را سیاسی نکنید - رادیو فرانس انفو
- ↑ جان باختگان ویروس کرونا- وبسایت مجاهدین خلق
- ↑ جدیدترین آمار رسمی کرونا در ایران
- ↑ شمار جانباختگان کرونا از مرز ۳۰۰۰نفر عبور کرد
- ↑ ویروس کرونا در ایران: شمار مبتلایان به بیش از ٤٧ هزار نفر رسید
- ↑ افزایش جانگداز آمار جانباختگان فاجعه کرونا به ۱۵۵۰۰نفر در ۲۳۷شهر
- ↑ آمار رسمی کرونا در ایران: ابتلای بیش از ۵۰ هزار نفر و مرگ ۳۱۶۰ نفر
- ↑ افزایش جانگداز آمار جانباختگان فاجعهٔ کرونا به ۱۶۱۰۰نفر در ۲۳۷شهر
- ↑ آمار رسمی کرونا در ایران: ۳ هزار و ۲۹۴ جانباخته و ۵۳ هزار و ۱۸۳ مبتلا
- ↑ افزایش جانگداز آمار جانباختگان فاجعه کرونا به ۱۶۸۰۰نفر در ۲۳۸شهر
- ↑ آمار رسمی مبتلایان و جانباختگان کرونا در ایران: مرگ ۳ هزار و ۴۵۲ نفر و ۵۵ هزار و ۷۴۳ مبتلا
- ↑ افزایش جانگداز آمار جانباختگان فاجعه کرونا به ۱۷۵۰۰نفر در ۲۴۰شهر
- ↑ افزایش جانگداز آمار جانباختگان کرونا به ۱۹۵۰۰نفر در ۲۴۲شهر
- ↑ آمار رسمی مبتلایان و جانباختگان کرونا در ایران: مرگ ۳ هزار و ۷۳۹ نفر و ۶۰ هزار و ۵۰۰ نفر مبتلا
- ↑ افزایش جانگداز آمار جانباختگان کرونا به ۱۹۵۰۰نفر در ۲۴۲شهر
- ↑ شمار جانباختگان کرونا از مرز ۲۰هزار نفر عبور کرد
- ↑ شمار جانباختگان فاجعه کرونا در ۲۴۶شهر از ۲۲هزار نفر گذشت
- ↑ شمار جانباختگان فاجعه کرونا در ۲۵۱شهر بیشتر از ۲۳۱۰۰نفراست
- ↑ ۷۶٫۰ ۷۶٫۱ یک پزشک از قم: شرایط بد است
- ↑ تداوم پروازهای ایران و چین؛ اجرا نشدن یک تصمیم از پیش اعلامشده - دویچه وله فارسی
- ↑ What can I do to protect myself
- ↑ Government official: Coronavirus vaccine trial starts Monday, AP