محمد شمس، (زاده ۱۳۳۳، تهران) آهنگ‌ساز، تنظیم‌کننده و رهبر ارکستر برجسته و شهیر ایران و عضو شورای ملی مقاومت و از حامیان سازمان مجاهدین خلق ایران است. محمد شمس در سال ۱۳۴۳، وارد هنرستان عالی موسیقی و در سال ۱۳۴۵، وارد هنرستان موسیقی ملی شد. استاد محمد شمس در سال ۱۳۵۳، دیپلم موسیقی را از هنرکده موسیقی ایران دریافت کرد و در سال ۱۳۵۸، در همان هنرکده موفق به اخذ لیسانس موسیقی شد. محمد شمس در اوایل انقلاب ضدسلطنتی در سن ۲۶ سالگی رهبر ارکستر سمفونیک رادیو تلویزیون ملی ایران شد، اما با روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی که هنر و هنرمند سرکوب شد، از سمت خود کناره گرفت. استاد محمد شمس در زمان انقلاب ضدسلطنتی در سال ۱۳۵۷ و پس از آن، هنر خود را در خدمت مبارزه با رژیم مذهبی تازه به‌قدرت رسیده قرار داد. او در ساختن بسیاری از ترانه-سرودهای سازمان مجاهدین خلق نقش داشته است که از جمله می‌توان به سرود میلیشیا و رایت شرف اشاره کرد. استاد محمد شمس بیش از ۱۰۰۰اثر ارزنده در کارنامه هنری خود دارد و این آثار در فرم‌ها و سبک‌های بسیار متنوعی خلق شده که شامل قطعاتی برای ارکستر بزرگ، ارکستر ایرانی، ارکستر الکترونیک، ارکستر تلفیقی و انواع ترانه، سرود، ترانه-سرود و تصنیف است. استاد محمد شمس ترانه‌های بسیار زیادی از خوانندگان معروف را آهنگ‌سازی و تنظیم کرده است.از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به ترانه‌ی خلیج فارس(ابی)، غربت(ابی)، مرغ خسته(فریدون فروغی) و... اشاره کرد. او رهبری بیش از ۲۵ ارکستر را به‌عهده داشته که بیشتر آثار اجراشده از ساخته‌های خودش است. استاد محمد شمس آثار ماندگاری مانند «مثل جنگ» را نیز نوشته و این شاهکار موسیقی ایران توسط مرضیه بانوی آواز ایران اجراء شده است. محمد شمس دارای قدرت خلاقه و سبکی دقیق و خاص خود اوست است؛ اما او را از دیگر استادان موسیقی متمایز می‌کند، خط مشی سیاسی و پایبندی بی‌خدشه‌ی او به خط سرخ مباررزه با رژیم آخوندی است.

محمد شمس
محمد شمس؛10.jpg
استاد محمد شمس
اطلاعات
تولدتهران ۱۳۳۳
ملیتایرانی
سبک‌(ها)پاپ، موسیقی تلفیقی
حرفه(ها)آهنگ‌ساز، رهبر ارکستر
ساز(ها)پیانو، ویولون
زمینهٔ فعالیتعضو شورای ملی مقاوت ایران، آهنگسازی، نوازنده پیانو، رهبر ارکستر =
تحصیلاتلیسانس موسیقی
دانشگاههنرکده موسیقی ایران
علت معروف‌شدناستاد موسیقی، رهبری ارکستر، آهنگ‌ساز و تنظیم‌کننده
آلبوم معروفسوئیت ایرانی، فانتزی شوشتری، مثل جنگل، حقوق بشر و…
کودکی محمد شمس موسیقیدان
کودکی محمد شمس موسیقیدان

پیشینه

استاد محمد شمس، در سال ۱۳۳۳ در خانواده‌ای هنردوست در تهران متولد شد. محمد شمس در اوایل انقلاب ضدسلطنتی در سن ۲۶ سالگی رهبر ارکستر سمفونیک رادیو تلویزیون ملی ایران شد، اما با روی کار آمدن نظام جمهوری اسلامی که هنر و هنرمند سرکوب شد، از سمت خود کناره گرفت. استاد محمد شمس در زمان انقلاب ضدسلطنتی در سال ۱۳۵۷ و پس از آن، هنر خود را در خدمت مبارزه با رژیم مذهبی تازه به‌قدرت رسیده قرار داد. او در ساختن بسیاری از ترانه-سرودهای سازمان مجاهدین خلق نقش ایفا کرد.[۱]

تحصیلات، آغاز کار هنری

استاد محمد شمس موسیقی را به‌صورت خودآموز با ساز تنبک آغاز کرد. محمد شمس در هنرستان ملی و هنرستان عالی موسیقی تحصیلات خود را در تهران ادامه داد.

محمد شمس در سال۱۳۴۳، وارد هنرستان عالی موسیقی و در سال ۱۳۴۵، وارد هنرستان موسیقی ملی شد. استاد شمس در سال ۱۳۵۳، دیپلم موسیقی را از هنرکده موسیقی ایران دریافت کرد و در سال ۱۳۵۸، در همان هنرکده موفق به اخذ لیسانس موسیقی شد.

اساتید محمد شمس

 
استاد محمد شمس در جوانی

استاد محمد شمس طی سالیان از آموزش‌های استادان موسیقی مانند حسین دهلوی، مرتضی حنانه، کامبیز روشن‌روان، کریستین داووید، جواد معروفی، علی رهبری و… بهره برد.[۲]

رهبری ارکستر

 
استاد محمد شمس

استاد محمد شمس رهبری بیش از ۲۵ ارکستر را به‌عهده داشته که بیشتر آثار اجراشده از ساخته‌های خودش است. استاد محمد شمس آثار ماندگاری مانند «مثل جنگ» را هم نوشته و این شاهکار موسیقی ایران توسط مرضیه بانوی آواز ایران اجراء شده است.[۱]

محمد شمس به نواختن سازهای مختلفی مانند پیانو و ویولون مسلط است و اکنون نیز در بسیاری از ضبط‌ها و برنامه‌هایش، خود او نوازندگی پیانو را به‌عهده دارد.[۲]

در مسیر آزادی

استاد محمد شمس دارای قدرت خلاق و یک سبک دقیق و کامل است؛ اما آنچه که محمد شمس را از دیگر استادان موسیقی متمایز می‌کند، ایمان او به آزادی ایران از قید دیکتاتوری نظام جمهوری اسلامی است که خودش نیز در این مسیر گام برداشته است. محمد شمس عضو شورای ملی مقاومت ایران است که آن را تنها جایگزین رژیم ایران می‌داند.[۱]

فعالیت‌های هنری

 
استاد محمد شمس

محمد شمس در سال ۱۳۴۸، به‌عنوان نوازنده ویولون، به همکاری با ارکسترهای صبا به رهبری حسین دهلوی و در سال ۱۳۵۲، به نوازندگی ارکستر رادیو به رهبری فریدون شهبازیان و فرهاد فخرالدینی دعوت شد. فعالیت‌های دگر او عبارتند از:

  • ساخت تیتراژ برای موسیقی رادیو (سال ۱۳۵۵)
  • دعوت به رهبری، آهنگ‌سازی ارکستر رادیو و تلویزیون (سال ۱۳۵۹)
  • ساخت بیش از ۵۰ قطعه برای پیانو، کُر و ارکستر (۱۳۶۰–۱۳۶۴)
  • (سال ۱۳۶۴) سفر به پاریس
  • رهبری ارکستر هارمونی و اجرای قطعاتی مانند سوییت ایرانی، برای ارکستر هارمونی و فلوت (برای ضبط سی دی از ارکستر زهی، پیانو، بیس و تنبک و فلوت استفاده شد) و کنسرت در دانشگاه کن (۱۳۶۴ تا ۱۳۷۱)
  • آهنگساز و رهبر ارکستر نوآوران هنر با همکاری پری ثمر، محمد تقدسی، کوشیار شاهرودی در آلمان (این مجموعه حدود ۳ سال اجرای منظم کنسرت در اروپا داشت) (۱۳۷۱–۱۲۷۴)
  • همکاری با انجمن فرانسوی هنر آزاد و برگزاری چندین کنسرت با این انجمن در کنسرت‌های آلبرت هال، المپیا، همراه با ارکستر سمفونیک‌های معتبر جهان که برجسته‌ترین آن‌ها ارکستر فستیوال آلبرت هال لندن، ارکستر اپرای و کُر پاریس، ارکستر سمفونیک بلغارستان و… با آواز بانو مرضیه (۱۳۷۴–۱۳۷۶)
  • بیشترین آثار کلاسیک و ترانه‌ای و هم‌چنین آثار مختلف برای موسیقی بدون کلام ملی ایران، آثاری برای نی و ارکستر، تار و پیانو، سه تار و پیانو، سنتور ارکستر، موسیقی برای کودکان، موسیقی فیلم، آثار مهم تاریخی درباره‌ی ایران به نام‌های «حقوق بشر»، «حرکت از این بیش»، «خلیج فارس»، «مثل جنگل» با همراهی ارکستر سمفونیک لندن و کُر اپرای لندن با همراهی سازهای ملی (۱۳۷۴–۱۳۷۹)
  • نوشتن هشت قطعه بر اساس موسیقی جاز آمریکا با ترکیب موسیقی ایرانی، اجرای تنظیم جدید سرود ملی فرانسه با ارکستر اپرای پاریس و شرکت در ۱۵ فستیوال با ارکسترهای هارمونی و ارکسترهای مجلسی و سمفونیک (۱۳۷۹–۱۳۸۶)[۲]

آثار محمد شمس

 
محمدرضا شجریان(سمت چپ)، محمد شمس (وسط)، حمیدرضا طاهرزاده (سمت راست)

استاد محمد شمس بیش از ۶۵۰ اثر ارزنده در کارنامه هنری خود دارد و این آثار در فرم‌ها و سبک‌های بسیار متنوعی خلق شده که شامل قطعاتی برای ارکستر بزرگ، ارکستر ایرانی، ارکستر الکترونیک، ارکستر تلفیقی و انواع ترانه، سرود، ترانه-سرود و تصنیف است.

آهنگ‌سازی

نام خواننده نام ترانه ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم
ابی خلیج فارس عادل حسنی محمد شمس محمد شمس
ابی حیلت رها کن مولانا محمد شمس محمد شمس
ابی مادربزرگ عمادی محمد شمس محمد شمس
ابی غربت فرهنگ قاسمی محمد شمس محمد شمس
داریوش صبح بهار محمدعلی اصفهانی محمد شمس محمد شمس
داریوش آهای جوون مینا اسدی محمد شمس محمد شمس
داریوش همدرد منوچهر نامورآزاد محمد شمس تیگران ساکیان
داریوش حرکت محمدعلی اصفهانی محمد شمس محمد شمس
داریوش ایران نگاه‌کن منوچهر نامورآزاد محمد شمس محمد شمس
ستار بیگانگی فرهنگ قاسمی محمد شمس محمد شمس
ستار شکوه فرهنگ قاسمی محمد شمس محمد شمس
شهرام صولتی نهنگ فاروق امیری محمد شمس محمد شمس
فریدون فروغی گرفتار فرهنگ قاسمی محمد شمس محمد شمس
فریدون فروغی اعتمادی به تو نیست مهدی لواسانی محمد شمس محمد شمس
فریدون فروغی روسپی فرهنگ قاسمی محمد شمس محمد شمس
فریدون فروغی مرغ خسته فرهنگ قاسمی محمد شمس محمد شمس
فریدون فروغی یار دبستانی منصور تهرانی محمد شمس محمد شمس
عارف خلیج فارس مسعود امینی محمد شمس محمد شمس
مرتضی صبر کن فرهنگ قاسمی محمد شمس مجتبی میرزاده
مرضیه همیشه نوروز محمد قرایی محمد شمس محمد شمس
مرجان سوگند تورج نگهبان محمد شمس محمد شمس
لیلا فروهر ساقی مولوی محمد شمس محمد شمس
لیلا فروهر حقیقت غلامحسین عمرانی محمد شمس محمد شمس
شهره دختر مشرقی منصور تهرانی محمد شمس محمد شمس
جهان عبادت مهدی اولیایی محمد شمس محمد شمس
جهان پرواز منوچهر نامورآزاد محمد شمس محمد شمس
جهان عشق ویرانگر مهدی لواسانی محمد شمس محمد شمس
جهان همخونه صدیقه وسمقی محمد شمس محمد شمس
شاهرخ صوفی سعید دبیری محمد شمس محمد شمس
شاهرخ آلونک شهرام وفایی محمد شمس محمد شمس
شاهرخ گل مرداب فرهنگ قاسمی محمد شمس محمد شمس
شاهرخ راه بیفت رضا عبداللهی محمد شمس محمد شمس
شاهرخ هم‌پرواز فریدون علیخانی محمد شمس واروژان
مازیار زمزمه غلامحسین عمرانی محمد شمس محمد شمس
مازیار ملامت رضا عبداللهی محمد شمس محمد شمس
مازیار سراب رضا عبداللهی محمد شمس محمد شمس
مازیار پاییز رضا عبداللهی محمد شمس محمد شمس
مازیار من و شمع فرهنگ قاسمی محمد شمس محمد شمس
فرزین مسافر فرهنگ قاسمی محمد شمس محمد شمس
پروا بهار را باور کن فریدون مشیری محمد شمس محمد شمس
پروا ویرانسرا سیمین بهبهانی محمد شمس محمد شمس
 
استاد محمد شمس

تنظیم آهنگ

برخی از ترانه‌هایی که استاد محمد شمس آهنگ‌سازی کرده است، عبارت است از:

نام خواننده نام ترانه ترانه‌سرا آهنگساز تنظیم
ابی شب اردلان سرفراز منصور ایران نژاد محمد شمس
ابی پیر مسعود امینی منصور ایران نژاد محمد شمس
امیر آرام مُفتعلن مولوی امیر آرام محمد شمس
داریوش رهایی مسعود امینی منصور ایران نژاد محمد شمس
داریوش سپید و سیاه تورج نگهبان امیر آرام محمد شمس
پرویز خوش رزم نازنینم حسین عمرانی محمد شمس محمد شمس
فریدون فروغی یار دبستانی من منصور تهرانی منصور تهرانی محمد شمس
فرزین من بی تو می‌میرم جهانبخش پازوکی جهانبخش پازوکی محمد شمس
مرجان شوخ مهدی لواسانی علی سراجیان محمد شمس
مرجان وطن علیرضا میبدی عماد رام محمد شمس
شاهرخ پاییز محمدرضا فتاحی منوچهر طاهرزاده محمد شمس
شاهرخ فریاد (شبا بی تو) رضا عبداللهی مهرداد جویباری محمد شمس
شاهرخ خوب من منوچهر طاهرزاده محمد شمس
شاهرخ پری جون شهرام وفایی منوچهر طاهرزاده محمد شمس
شاهرخ غروب میاد فریدون علیخانی امیر آرام محمد شمس
شاهرخ بمون با من شهرام وفایی منوچهر طاهرزاده محمد شمس
شاهرخ میراث شهرام وفایی شاهرخ محمد شمس
شاهرخ کولی شهرام وفایی منوچهر طاهرزاده محمد شمس
شاهرخ کوچ شهرام وفایی منوچهر طاهرزاده محمد شمس
منوچهر طاهرزاده کوچ شهرام وفایی منوچهر طاهرزاده محمد شمس
منوچهر طاهرزاده کوچهٔ میعاد شهرام وفایی منوچهر طاهرزاده محمد شمس
منوچهر طاهرزاده مادر شهرام وفایی منوچهر طاهرزاده محمد شمس
منوچهر طاهرزاده منو باور کن منوچهر ناصحی منوچهر طاهرزاده محمد شمس
منوچهر طاهرزاده شهر خواب کیومرث حیدری منوچهر طاهرزاده محمد شمس
منوچهر طاهرزاده آخرین برگ رضا فیض آبادی منوچهر طاهرزاده محمد شمس
منوچهر طاهرزاده آلونک شهرام وفایی منوچهر طاهرزاده محمد شمس
منوچهر طاهرزاده قصه گو کیومرث حیدری منوچهر طاهرزاده محمد شمس
مازیار ایران ایران علیرضا میبدی عماد رام محمد شمس
مازیار گل گندم منصور تهرانی منصور تهرانی محمد شمس
مازیار غربت رضا عبداللهی فضل‌الله توکل محمد شمس
مازیار وطن ای عزیزترینم فضل‌الله توکل فضل‌الله توکل محمد شمس
مازیار خسته رحیم معینی کرمانشاهی عماد رام محمد شمس
عارف صدایم کن پرویز وکیلی ترکی محمد شمس
عارف سر کوه‌های شمرون پرویز وکیلی جمشید زندی محمد شمس
جمشید جم یار دبستانی من منصور تهرانی منصور تهرانی محمد شمس

استاد محمد شمس هم‌چنین سازنده‌ی متن موسیقی فیلم تلویزیونی «خانه آقای حقدوست» (در سال ۱۳۵۹) و موسیقی مجموعه تلویزیونی «باز مدرسه‌ام دیر شد» (در سال ۱۳۶۲) بوده است.[۲]

محمد شمس پیش از انقلاب نیز در برخی از فیلم‌ها مانند «غریبه، سمندر، کمینگاه، بند» به‌عنوان بازیگر شرکت داشته است.[۳]

آلبوم عکس‌های استاد محمد شمس

منابع