کاربر:Khosro/صفحه تمرین سیدخلیل عالی‌نژاد

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سید خلیل عالی‌نژاد
سید خلیل عالی.....JPG
اطلاعات
تولد۲۱ خرداد ۱۳۳۶- کرمانشاه
ملیتایرانی
مرگ۲۷ آبان ۱۳۸۰- کوتنبرگ، سوئد
علت مرگضربات کارد و به قتل رسیدن
سبک‌(ها)موسیقی مقامی
حرفه(ها)آهنگ‌ساز، نوازنده و خواننده
زمینهٔ فعالیتموسیقی سنتی و عرفانی
آلبوم معروفآئین مستان، ثنای علی، زمزمه‌ی قلندری، آیین قلندری و…

سید خلیل عالی‌نژاد ، (۲۱ خرداد ۱۳۳۶، کرمانشاه – ۲۷ آبان ۱۳۸۰، گوتنبرگ، سوئد) نوازنده، خواننده و آهنگساز اهل کرمانشاه بود. سید خلیل عالی‌نژاد از نوجوانی ساز تنبور را آموخته بود؛ و با خلاقیت هنری خود و با روش مضراب‌کاری خاص ساز تنبور را با آرامش و متانت ویژه‌ای می‌نواخت. همین خلاقیت سبب آن شد که او ماهرترین و جانشین بی‌همتا در ساز عرفانی تنبور لقب گیرد. سید خلیل در نواختن ساز تنبور به تکنیک‌هایی نائل شده بود که کمتر کسی توان اجرای آن را داشت. او در دوران موسیقیایی خود بیش از ۴۰ آهنگ ساخت و همین امر سبب زنده شدن دوباره‌ی ساز تنبور در فرهنگ موسیقی ایران شد. در اوایل دهه ۱۳۶۰، گروه تنبور شمس به سرپرستی کیخسرو پورناظری ایجاد شد؛ و سید خلیل عالی‌نژاد به عضویت این گروه درآمد. سید خلیل عالی‌نژاد در اواسط دهه‌ی ۱۳۷۰، گروه بابا طاهر را تشکیل داد. اعضای گروه باباطاهر در اجلاس هنرهای دینی سال ۱۳۷۵، در تهران برنامه‌ای اجرا کردند که ویدئو آن به نام زمزمه‌ی قلندری به نفع خیریه کهریزک در اختیار علاقمندان قرار گرفت. استاد سید خلیل عالی‌نژاد در سال ۱۳۷۵، با مدرک لیسانس در رشته موسیقی از دانشگاه هنر تهران فارغ‌التحصیل شد. وی به فلسفه، ادبیات و نجوم احاطه کامل داشت. سید خلیل عالی‌نژاد هم‌چنین شعر نیز می‌سرود؛ و تخلص او بی‌قرار بود. از آلبوم‌های او می‌توان به آئین مستان، ثنای علی، زمزمه‌ی قلندری و آیین قلندری اشاره کرد. سید خلیل عالی‌نژاد کتاب‌هایی نیز تدوین کرد؛ و تقویم کُردی گرمسیری سلطانی را به رشته تحریر درآورد. سید خلیل عالی‌نژاد در سال ۱۳۷۹، از سوئد دعوتنامه‌ای برای آموزش تنبور دریافت کرد. وی قصد داشت به مراجع بین‌المللی نسبت به فشارهای نظام جمهوری اسلامی ایران شکایت کند؛ اما چند روز پیش از آن درتاریخ یکشنبه ۲۷ آبان‌ماه ۱۳۸۰، توسط مأموران وزارت اطلاعات با ضربات کارد به قتل رسید؛ و پیکر او را با منزلش به آتش کشیدند. هنگامی که خبر کشته شدن سید خلیل منتشر شد، به خاطر جایگاه معنوی و محبوبیت او، اهمّ اخبار تلویزیون و مطبوعات شهر گوتنبرگ به این خبر مهم اختصاص داده شد. پیکر او در روز ۱۴ آذرماه ۱۳۸۰، مصادف با ۲۱ ماه رمضان، در تهران مقابل تالار وحدت تشییع شد و سپس به زادگاهش در شهرستان صحنه منتقل گردید؛ و در حجره‌ی خانوادگی در کنار پدرش به خاک سپرده شد. استاد سید خلیل عالی‌نژاد از مشهوران طریقت و رادمردی و مقبول جمله طبقات عرفان و تصوف بود. او همواره تکیه کلامش این بود که: هیچ اگر سایه پذیرد، ما همان سایه هیچیم.

دوران کودکی و نوجوانی

جوانی سید خلیل عالی‌نژاد
جوانی سید خلیل عالی‌نژاد

استاد سید خلیل عالی‌نژاد در ۲۱ خردادماه ۱۳۳۶، در شهر کرمانشاه به دنیا آمد. او در سن پنج سالگی ساکن شهرستان صحنه از توابع کرمانشاه گردید؛ و دوران نوجوانی و جوانی خودر را در این شهر گذراند.[۱]

پدر سید خلیل، نوازنده‌ی تنبور بود. سازی که در آیین‌های مذهبی خطه کرمانشاه جایگاه ویژه‌ای دارد و نزد طریقه یارسان مقدس و گرامی است. یارسان نام طریق و آیینی است عرفانی که در سده هفتم هجری-شمسی توسط سلطان اسحاق بنیان گذاشته شده است. سیدخلیل عالی‌نژاد بین پیروان مسلک یاری، که در فرهنگ غنی کردستان ریشه دارد پرورش یافت. کتاب مقدس آیین یارسان ”سرانجام” و ساز مقدسشان تنبور است. سید خلیل عالی‌نژاد به فلسفه، ادبیات و نجوم تسلط کامل داشت. او هم‌چنین یک محقق و پژوهشگر و مؤلف نیز بود.

سید خلیل عالی‌نژاد متأهل و دارای یک فرزند پسر به نام حمید متولد سال ۱۳۶۲، بود.[۲]

آموختن موسیقی

سید خلیل عالی‌نژاد
سید خلیل عالی‌نژاد

سید خلیل عالی‌نژآد از نوجوانی به تشویق مادرش به ساز تنبور که سازی موروثی در بین این قبیله است، روی آورد. از مشهورترین اساتید او می‌توان به استاد سید امرالله شاه ابراهیمی، استاد عابدین خادمی و استاد درویش امیر حیاتی اشاره کرد. استاد سیدخلیل عالی‌نژاد، سه تار و تار را نیز به طور حرفه‌ای نزد اساتیدی مانند سید اسدالله شاه ابراهیمی، احمد عبادی و کیخسرو پورناظری آموخت. او هم‌چنین دف را نزد صوفی نادر نادری و حاج محمود سروش و آواز را هم نزد استاد میرزاحسین خادمی فرا گرفت؛ و بعدها به محضر استاد عابدین خادمی راه یافت. در این دوران و به صورت همزمان سرپرستی گروه تنبورنوازان شهرستان صحنه را نیز بر عهده گرفت. استاد سید خلیل با خلاقیت هنری خود و با روش مضراب‌کاری خاص ساز تنبور را با آرامش و متانت ویژه‌ای می‌نواخت. همین خلاقیت سبب آن شد که او ماهرترین و جانشین بی‌همتا در ساز عرفانی تنبور لقب گیرد.[۱]

نخستین گروه تنبورنوازی

استاد عالی‌نژاد
استاد عالی‌نژاد

در سال ۱۳۵۳، استاد سید امرالله شاه ابراهیمی با گردهم آوردن شاگردان خود نخستین گروه تنبورنوازی را در کرمانشاه تشکیل داد. شاگردان او در آن روزگار عبارت بودند از: سید قاسم حقیقت نژاد، محمدحسین اسفندیاری، سید فرخ حقیقی، معصوم شربتی و سید خلیل عالی نژاد. حضور سید خلیل جوان در این گروه فرصت مناسبی برای بروز استعدادهایش بود.

سید خلیل با این گروه نخستین کنسرت خود را در سال ۱۳۵۴، در تالار وحدت ”رودکی” اجرا کرد. این گروه تنبورنوازان طی چند شب پشت سرهم، مقام‌های باستانی تنبور مثل: جلو شاهی، خان امیری و بایه بایه را اجرا کردند.

سید خلیل در سال ۱۳۵۵، نزد استاد عابدین خادمی از اساتید حوزه گوران که ساکن تهران بود، رفت و در نزد وی آموزش گرفت. سید خلیل در سال بعد به سفارش استاد سید امرالله شاه ابراهیمی، نزد کیخسرو پورناظری رفت؛ و به تکمیل سه تار نوازی و آموختن نت و تئوری موسیقی پرداخت.[۲]

برنامه در رادیو و تلویزیون

سید خلیل عالی‌نژاد
سید خلیل عالی‌نژاد

در سال ۱۳۵۶، مظهر خالقی به عنوان مدیرکل رئیس رادیو و تلویزیون کرمانشاه انتخاب شد که با تغییر و تحولاتی در عرصه موسیقی همراه بود. مظهر خالقی در آغاز کار خود اقدام به تأسیس مرکز حفظ و ترویج موسیقی به سرپرستی مسعود زنگنه کرد؛ و برای نخستین بار رادیو و تلویزیون آن زمان یک ارکستر تنبور تشکیل داد. در این ارکستر ۷ نفر تنبورنواز حضور داشتند که سید خلیل عالی‌نژاد یکی از آنان بود. همچنین با دف نوازی مجتبی سلاح، سه تار سیاوش نورپور همراه با نیْ‌نوازی علیرضا بس دست، این گروه شکل گرفت؛ و سید جلال محمدیان و سید مرتضی شریفیان نیز خوانندگی گروه را بر عهده داشتند. پیشرفت این گروه منجر به این شد که کمتر از یک‌سال، آماده‌ی اجرای کنسرت در تالار رودکی شد؛ و به مدت یک هفته در این تالار به اجرای برنامه پرداخت.[۲]

احیاء دوباره تنبور

سید خلیل عالی‌نژاد

سید خلیل در نواختن ساز تنبور به تکنیک‌هایی نائل شده بود که کمتر کسی توان اجرای آن را داشت. او در دوران موسیقیایی خود بیش از ۴۰ آهنگ ساخت و همین امر سبب زنده شدن دوباره‌ی ساز تنبور در فرهنگ موسیقی ایران شد.[۲]

گروه تنبور شمس

در اوایل دهه ۱۳۶۰، گروه تنبور شمس به سرپرستی کیخسرو پورناظری ایجاد شد؛ و سید خلیل عالی‌نژاد به عضویت این گروه درآمد. نتیجه‌ی هم‌کاری با گروه تنبور شمس، تک‌نوازی و پاسخ آواز ماندگار سید خلیل در کاست صدای سخن عشق بود که با صدای شهرام ناظری انتشار یافت.[۲]

لیسانس رشته موسیقی

سید خلیل در کارگاه تنبورسازی
سید خلیل در کارگاه تنبورسازی

سید خلیل عالی‌نژاد در سال ۱۳۷۵، با مدرک لیسانس در رشته موسیقی از دانشگاه هنر تهران فارغ‌التحصیل شد. وی در دانشگاه ارتباط خوبی با استادان موسیقی کشور پیدا کرد؛ و از استادانی چون مرحوم محمدتقی مسعودیه و محمدرضا درویشی آموزش گرفت. محصول این دروران نوشتن تز و پایان‌نامه‌ای با عنوان ”تنبور از دیرباز تا کنون” بود که از منابع مهم در عرصه ساز تنبور است.[۲]

کلام مشهور

استاد سید خلیل عالی‌نژاد از مشهوران طریقت و رادمردی و مقبول جمله طبقات عرفان و تصوف بود. او همواره تکیه کلامش این بود که: هیچ اگر سایه پذیرد، ما همان سایه هیچیم.[۲]

ساخت تنبور

سید خلیل عالی‌نژاد بر ردیف موسیقی دستگاهی ایران مسلط بود. آواز را در محضر میرزا حسین خادمی، دف را در نزد نادر نادری و تار را در مکتب کیخسرو پورناظری آموخته بود. سید خلیل علاوه بر نوازندگی تنبور، به ساخت تنبور و سه‌تار نیز اشتغال داشت. ساخته‌های سید خلیل با مُهر شیدا محصول کارگاه مشترک به همراه عبدالرضا رهنما و پس از سال ۱۳۷۰، در کارگاه شخصی خودش با مُهر قلندر موجود است.[۲]

گروه بابا طاهر

گروه تنبورنوازان بابا طاهر
گروه تنبورنوازان بابا طاهر

سید خلیل عالی‌نژاد در اواسط دهه‌ی ۱۳۷۰، گروه بابا طاهر را تشکیل داد. اعضای گروه باباطاهر در اجلاس هنرهای دینی سال ۱۳۷۵، در تهران برنامه‌ای اجرا کردند که ویدئو آن به نام زمزمه‌ی قلندری به نفع خیریه کهریزک در اختیار علاقمندان قرار گرفت. سید خلیل چندین بار با این گروه در کنسرت‌ها، اجلاس جهانی هنر دینی و سازمان صدا و سیما به اجرای موسیقی پرداخت.[۳]

ساختتن تار

تن تار نام ساز ابداعی سید خلیل عالی‌نژاد است. سازی که با وجود شخصیتی مستقل عرصه‌ی بین سه تار و تنبور را پُر می‌کند. ساز تن تار هنوز به ثبت ملی نرسیده است. فریدون حقیقی در مورد قابلیت‌های ساز تن تار می‌گوید:

«تن تار سازی است بین تنبور و سه تار با قابلیت‌های خوبی در صدادهی. هرچند نمی‌توان درباره قابلیت‌های این ساز در زمانی کوتاه سخن گفت، اما خیلی تلاش کردیم این ساز را به ثبت ملی برسانیم؛ ثبتی که هیچگاه رخ نداد.»[۲]

غزیمت به تهران

سید خلیل عالی‌نژاد به همراه کیهان کلهر، کامبیز محیط مافی و همایون شجریان
سید خلیل عالی‌نژاد به همراه کیهان کلهر، کامبیز محیط مافی و همایون شجریان

استاد سید خلیل عالی‌نژاد در سال ۱۳۷۱، به خاطر این‌که استاد احمد عبادی وصیت کرده بود که سید خلیل در مراسم خاکسپاریش شرکت کند، عازم تهران شد و دیگر هیچ‌گاه به زادگاه و دیار خود بازنگشت.[۴]

جشنواره موسیقی حماسی

سید خلیل عالی‌نژاد در سال ۱۳۷۶، به جشنواره موسیقی حماسی رفت. او استاد و پیر مرادش درویش امیرحیاتی را هم‌راهی کرد؛ و به صحنه‌ی تالار اندیشه بُرد تا هنرش را ارائه بدهد. سید خلیل نیز در بخشی از برنامه مقام‌های سوار سوار، سماع رقم چهارم، جلوشاهی و خان امیری را اجرا کرد؛ و زیبایی کارش در آن بود که ماهور ایلامی و عالی‌مکان را برای نخستین بار نمایش داد که مورد تشویق تماشاگران قرار گرفت.[۵]

استاد سید خلیل عالی‌نژاد چندین کنسرت در ایران و به ویژه در تهران به زبان‌های کُردی و فارسی اجرا کرد که مورد استقبال مردم قرار گرفت.[۶]

علایق شخصی

سیدخلیل در لباس کاراته
سیدخلیل در لباس کاراته

استاد سید خلیل عالی‌نژاد علاوه بر موسیقی، دارای خط زیبایی بود و به ورزش کوه‌نوردی و کاراته نیز علاقه‌مند بود. وی به فلسفه، ادبیات و نجوم احاطه کامل داشت.[۱]

سرودن شعر

سید خلیل عالی‌نژاد هم‌چنین شعر نیز می‌سرود؛ و تخلص او بی‌قرار بود. اشعار ایشان به صورت پراکنده موجود است:

استاد سید خلیل عالی‌نژاد
استاد سید خلیل عالی‌نژاد

بانگ سحری از تب تنبور برآمد

عشق آتشِ سرکش شد و از طور برآمد

رندانه زدی قصه هجرانی ما را

مستانه به رقص عاشق مهجور برآمد

ای نغمه تنبور ”خلیل” آتش نمرود

خاموش شد و غنچه مستور برآمد

***

سوختم در آتش جور و فراق

جان نیاسود از لهیب اشتیاق

سوز دل جاری ز چشمم هر زمان

چون شقایق، بر دلم آثار داغ

از مزارم سر زند گلبانگ عشق

بعد مرگم گر ز من گیری سراغ[۱]

***

عاشقی در خون خود غلتیدن استزیر شمشیر غمش رقصیدن است
سر نهادن بر حریم کوی دوستزهر جورش را به جان نوشیدن است
در سماع وصل جانان مست مستذره‌سان بی‌پا و سر چرخیدن است
تا برون افتادن جان از بدنبر سر پیمان خود استادن است
مرگ قبل از مرگ را چون جامه‌ایبر تن تسلیم خود پوشیدن است
خاک ره گشتن به راه زندگیخلق را از خویش بهتر دیدن است
در تب دیدار او افروختنهمچو میْ در خُم خود جوشیدن است
بیقراری گفت یاران عاشقیدر ره یاری به جان کوشیدن است

[۴]

***

بگردان راه بر دلکش که یارم باز می‌آیدبزن مطرب سرودی خوش بت تن‌ناز می‌آید
دماغ جان معطر کن زعطر گیسوی دلدارصبا آورد پیغامی که دلبر باز می‌آید
شب ظلمانی هجران شد و صبح وصال آمدهمایون خسرو شیرین هم اینک باز می‌آید
لبالب گشت ساغرها ز خم عشق مولاییز پیر می‌فروش این دم چنین آواز می‌آید
پریشانی شد و آمد گه عیش و طرب یارانچکاوک نغمه‌ها داد باد که آن شهناز می‌آید
زبانه می‌کشد عشقش ز قلب بیقرار منکه این تب پریشان قافیه‌پرداز می‌آید

آثار

آلبوم آیین مستان
آلبوم آیین مستان

آثار سید خلیل عالی‌نژاد شامل آلبوم‌ها و کتاب‌هایش است.

آلبوم‌ها

  • آئین مستان
  • ثنای علی
  • زمزمه‌ی قلندری
  • آیین قلندری
  • دونوازی شکرانه با همنوازی دف حمیدرضا خجندی
  • و نیز آثار بسیاری از مراسم آیینی و اجراهای خصوصی
تنبور از دیرباز تا کنون
تنبور از دیرباز تا کنون

کتاب‌ها

  • تنبور از دیر باز تاکنون که رساله پایان‌نامه سید خلیل عالی‌نژاد جهت دریافت درجه کارشناسی از دانشکده موسیقی دانشگاه هنر تهران در سال ۱۳۷۵ بود.
  • رساله یاری که گزیده‌ای از دفتر احکام سرانجام است.
  • ترجمه و تفسیر دقیق کلام‌هایی مانند بخشی از کلام حضرت شیخ امیر و کلام حضرت تیمور بانیاران، مقابله نسخ ترجمه و کتابت کلام حضرت خان الماس.[۷]

تدوین تقویم کُردی

تدوین تقویم گرمسیری سلطانی توسط سیدخلیل عالی‌نژاد
تدوین تقویم گرمسیری سلطانی توسط سیدخلیل عالی‌نژاد

تقویم کردی گرمسیری سلطانی، تقویمی است که سید خلیل عالی‌نژاد تنظیم و تکمیل کرد. وی تحقیقات بسیار زیادی در حوزه‌ی کتاب‌های قدیمی، تقویم کردی و متون کهن یارستان انجام داده بود. سید خلیل عالی‌نژاد حدوداً ۱۰ سال از عمر خودش را صرف تحقیق حول نجوم و گاه‌شماری کُردی که مناسب نیاز جماعت یارسان بود، کرد. نتیجه این تحقیقات ارائه‌ی تقویم کردی گرمسیری سلطانی است که پس از تأیید آن از طرف مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، هر چند سال یک‌بار در تعداد محدود و اندکی به چاپ می‌رسد. ارائه این تقویم سبب شد تا خیلی از مشکلات جماعت اهل حق یارسان به ویژه در ارتباط با زمان فریضه روزه برطرف گردد.[۲]

عزیمت به سوئد

سید خلیل عالی‌نژاد در سال ۱۳۷۹، از سوئد دعوتنامه‌ای برای آموزش تنبور دریافت کرد. وی برای شش ماه به سوئد رفت؛ و یک سال نیز اقامتش را تمدید کرد.[۵]

سید خلیل عالی‌نژاد تصمیم داشت به نهادهای بین‌المللی برای فشارهای داخلی که بر روی ایشان و هم‌کیشان خود از طرف نظام جمهوری اسلامی بود، شکایت کند. او قرار بود چند روز دیگر با شبکه تلویزیونی رسمی فرانسه مصابحه کند؛ و جنایات رژیم ایران را افشا کند. سید خلیل همین تصمیم را نیز علنی کرده بود.[۴]

درگذشت

مزار سیدخلیل عالینژاد در شهر صحنه
مزار سیدخلیل عالینژاد در شهر صحنه

سید خلیل عالی‌نژاد سرانجام در شهر گوتنبرگ سوئد و تنها چند هفته پیش از بازگشتن به ایران در سن ۴۴ سالگی در روز یکشنبه ۲۷ آبان‌ماه ۱۳۸۰، که مصادف بود با ماه رمضان با ضربات ناجوان‌مردانه کارد جان باخت؛ و پیکرش را نیز به آتش کشیدند. قتل سید خلیل عالی‌نژاد به دنبال قتل‌های زنجیره‌ای در دهه‌ی ۱۳۷۰ صورت گرفت. هنگامی که خبر کشته شدن سید خلیل منتشر شد، به خاطر جایگاه معنوی و محبوبیت او، اهمّ اخبار تلویزیون و مطبوعات شهر گوتنبرگ به این خبر مهم اختصاص داده شد. پیکر او در روز ۱۴ آذرماه ۱۳۸۰، مصادف با ۲۱ ماه رمضان، در تهران مقابل تالار وحدت تشییع شد و سپس به زادگاهش در شهرستان صحنه منتقل گردید؛ و در حجره‌ی خانوادگی در کنار پدرش به خاک سپرده شد.[۲]

پس از مرگ سید خلیل آشکار گردید که او هزینه‌ی چندین فرد را از کودکی تا مرحله دانشگاه و هم‌چنین چندین خانواده‌ی کم درآمد را بر عهده گرفته بود.[۶]

سرکوب دگراندیشان

گروهی از دگراندیشان و پیروان سایر ادیان، آسیب‌های زیادی از نظام جمهوری اسلامی و حکومت ولایت فقیه دیده‌اند؛ و به خاطر همین دگراندیش بودن، مورد سرکوب حکومت قرار گرفتند. در واقع کسانی که اندیشه‌ای خلاف چهارچوب تعریف شده‌ی ولایت فقیه داشته باشند، با شرایط بسیار دشواری مواجه خواهند شد.[۸]

وزارت اطلاعات عامل قتل

اشکان مؤید
اشکان مؤید

سید خلیل عالی‌نژاد یکی از آن دگراندیشان بود که توسط وزارت اطلاعات به صورت مرموزی به قتل رسید. او در جنوب گوتنبرگ سوئد زندگی می‌کرد. پس از گذشت سال‌ها از قتل وی، پلیس سوئد موفق به دستگیری قاتل نشد. هرچند که یک مرد ۳۳ ساله و یک زن ۳۴ ساله مظنون به قتل سید خلیل عالی‌نژاد دستگیر شدند، اما دادگاه مدارک را کافی ندانست و آن دو فرد نیز تبرئه و آزاد شدند. فرخ قهرمانی رئیس کمیته‌ی پیگیری قتل سید خلیل عالی‌نژاد می‌گوید:

«ما اطلاعات مربوطه را به پلیس ارائه کرده‌ایم اما پلیس پاسخی به ما نمی‌دهد. پلیس خیلی چیزها را می‌داند اما آن‌ها را اعلام نمی‌کند. خلیل عالی‌نژاد به وسیله رژیم ایران کشته شده است. عالی‌نژاد یک رهبر پر نفوذ اهل حق ”آئین یارسان” بود که از اسلام ”مدنظر جمهوری اسلامی” روی گردانده بود و به همین خاطر توسط رژیم جمهوری اسلامی ترور شد. من برگه‌های بازجویی از او توسط پلیس مخفی ایران ”وزارت اطلاعات” را دیده‌ام. خلیل عالی‌نژاد نقش برجسته‌ای را در این جنبش ایفا می‌کرد و به دلیل این‌که به مرگ تهدید شده بود به سوئد گریخت…»

گرامیداشت سید خلیل عالی‌نژاد در شهر صحنه
گرامیداشت سید خلیل عالی‌نژاد در شهر صحنه

پرهام قهرمانی دانشجوی حقوق نیز در این رابطه گفت:

«پلیس سوئد نمی‌خواهد این واقعیت را بپذیرد که رژیم ایران مسئول این قتل است، آنگاه چه می‌خواهند انجام دهند؟ اثبات این مسئله برای رابطه سوئد و ایران به نظر نمی‌رسد چیز خوبی باشد.»[۸]

فعالان سیاسی که بر روی ترورهای خارج از کشور نظام جمهوری اسلامی ایران کار و تحقیق می‌کنند، براساس اطلاعاتی که به دست آورده‌اند افشا کردند که سید خلیل عالی‌نژاد موسیقی‌دان معروف کُرد یارسان توسط فردی به نام اشکان مؤید عابد و به دستور مستقیم وزارت اطلاعات رژیم اسلامی ایران در سوئد به قتل رسیده و خانه‌اش نیز به آتش کشیده شده است. مطابق تحقیقات، فرد مزبور ماه‌ها سید خلیل عالی‌نژاد را زیر نظر داشته بود؛ و به شیوه‌های مختلفی به او نزدیک شده و با او طرح دوستی ریخته بود. اشکان مؤید عابد دست کم سه بار با مأموران وزارت اطلاعات رژیم ایران در شرق اروپا دیدار کرده بود؛ و در یک حساب شخصی او در یک کشور اروپایی مبلغی بالغ بر ۲ میلیون یورو وجود داشت که بر اساس تحقیقات پول‌ها از حساب شخصی به نام اکبر مهرپور از هندوستان به حساب وی واریز شده است. از طرفی هم دولت هند به پلیس کشور سوئد گفته است که اکبر مهرپور با پاسپورت دیپلماتیک رژیم جمهوری اسلامی ایران وارد هند شده است.[۹]

قتل سید خلیل عالی‌نژاد

تظاهرات در سوئد

بسیاری ایرانیان مقیم سوئد به خاطر قتل سید خلیل عالی‌نژاد، اقدام به تظاهرات کردند؛ و به روند پی‌گیری قتل سید خلیل معترض شدند. معترضان در تظاهرات می‌گفتند که سید خلیل عالی‌نژاد پیش از آتش‌سوزی در منزلش به قتل رسیده بود، ولی پلیس سوئد مدارک و شواهد به‌دست آمده را مخفی نگه داشته است؛ و آن‌ها را افشا و برای عموم علنی نکرده است. دادیار پرونده‌ی قتل سید خلیل عالی‌نژاد فردی به نام کارل برگستروم بود. او به دلیل این‌که تهدید شده بود، در رابطه با قتل سید خلیل پیش از آتش‌سوزی هیچ اظهار نظری نکرد.[۸]

سید خلیل از زبان دیگران

استاد سید خلیل عالی‌نژاد
استاد سید خلیل عالی‌نژاد

ایرج حق‌دوست که یکی از شاگردان استاد سید خلیل عالی‌نژاد بود، در وصف او می‌گوید:

«بنده ۱۵ سال شاگرد ایشان بوده‌ام و خاطرات زیادی با ایشان دارم. نکته‌ای که زیاد مورد توجه این‌جانب می‌باشد، عرفان و خودسازی استاد بود. وی مردم را همواره عملاً و زبانی به سوی نور و حقیقت و خداپرستی دعوت می‌کرد؛ و بسیار متواضع بود. استاد به تحقیق و سیاحت علاقه زیادی داشتند و به کشورهای مختلفی از جمله ژاپن، سوئد، چین سفر کرد. اوج خودسازی استاد این بود که در سال ۶ ماه آن را روزه بود؛ و به خودسازی و تهذیب نفس مشغول و هنگامی که فوت کردند ۱۲۱ روز بود که روزه بود…»[۱]

سید خلیل عالی‌نژاد همراه با یارانش
سید خلیل عالی‌نژاد همراه با یارانش

فریدون حقیقی سازنده‌ی سازهای ایرانی که یکی از دوستان نزدیک و قدیمی سید خلیل عالی‌نژاد است، می‌گوید:

«سیدخلیل را خیلی‌ها نشناختند. اما کسانی که از نزدیک با وی آشنا بودند، می‌دانند که او علاوه بر هنر به اخلاق و عرفان تا چه اندازه پای بند بود… سید خلیل به بالاترین هنر یعنی عشق اعتقاد داشت؛ و بر همان اساس هم عمل می‌کرد. سید خلیل عالی‌نژاد بر این باور بود که وقتی هنر برای عشق به خدا نباشد به صنعت تبدیل می‌شود. آهنگ‌های که وی ساخته است نشان می‌دهد که تمامی آثار او نشأت گرفته از عشق هستند.[۲]

بهزاد خالوندی آهنگ‌ساز معروف کرمانشاه در وصف آقای سید خلیل عالی‌نژاد می‌گوید:

«دوستداران موسیقی عرفانی هیچگاه کوچ زودهنگام و تراژیک سید خلیل عالی‌نژاد اسطوره موسیقی عرفانی کرمانشاه را از یاد نمی‌برند. نابغه‌ای که خیلی زود از میان جامعه هنری رفت و افسوس بسیاری را برای اهل هنر و دوستداران موسیقی بر جای گذاشت. عالی‌نژاد بی‌گمان یکی از برجسته‌ترین هنرمندان فعال در عرصه موسیقی عرفانی ایران بود که در طول زندگی کوتاه هنری اما پُربار خود توانست اثرات بسیار عمیقی را بر موسیقی عرفانی برجای بگذارد. او در موسیقی تنبور غرق شده و بدل به یکی از ستون‌های اصلی موسیقی عرفانی گشته بود، جایگاهی رشک برانگیز که البته مورد حسد بسیاری نیز بود…»[۲]

منابع