۱٬۱۹۴
ویرایش
خط ۹: | خط ۹: | ||
پس از کشتار دستهجمعی زندانیان سیاسی در تابستان ۶۷،به زندانی برای زندانیان جرایم خطرناک استان تهران بدل شد،، آنچنانکه از اوائل دهه هفتاد تا سال ۱۳۸۸عموما فاقد بند خاص زندانیان سیاسی بود. پس از رویدادهای پیامد انتخابات سال ۱۳۸۸، دوباره بندهای سیاسی این زندان دایر شد.<ref name=":1">[https://iranwire.com/fa/features/32152/ ایران وایر - زندانی رجاییشهر؛ آنچه نمیدانیم (بخش اول)]</ref> | پس از کشتار دستهجمعی زندانیان سیاسی در تابستان ۶۷،به زندانی برای زندانیان جرایم خطرناک استان تهران بدل شد،، آنچنانکه از اوائل دهه هفتاد تا سال ۱۳۸۸عموما فاقد بند خاص زندانیان سیاسی بود. پس از رویدادهای پیامد انتخابات سال ۱۳۸۸، دوباره بندهای سیاسی این زندان دایر شد.<ref name=":1">[https://iranwire.com/fa/features/32152/ ایران وایر - زندانی رجاییشهر؛ آنچه نمیدانیم (بخش اول)]</ref> | ||
زندان گوهردشت در مرداد ۱۴۰۲ تعطیل شد. ایران اینترنشنال به نقل خبرگزاری میزان نوشت: بر اساس این گزارش، زندان رجاییشهر حدودا ۶۰ هکتار وسعت دارد و قرار است در طرح مولدسازی به فروش برسد.<ref name=":6">[https://www.iranintl.com/202308057323 ایران اینترنشنال - تعطیلی رجاییشهر؛ پایان زندانی که نماد اعدامهای دهه ۶۰ بود]</ref> | |||
== ساختار زندان گوهردشت == | == ساختار زندان گوهردشت == | ||
خط ۱۴۹: | خط ۱۵۱: | ||
==== هیات مرگ ==== | ==== هیات مرگ ==== | ||
دادستان در مورد فرایند [[هیئت مرگ|هیات مرگ]] توضیح داد که تحت هیچ شرایطی معادل فرآیند دادگاه های عادلانه نبوده است. اعدام ها، قتل غیرقانونی بوده است. اعضاء هیات حتی زندانیان را گول زده اند تا زندانیان متوجه عواقب پاسخ به سوال های خود نباشند. این کار حتی بر طبق نظام ایران قانونی نبوده است. دادستان گفت حتی دادگاه های انقلاب هم که معروف به نقض حقوق انسانی هستند هم عملکرد [غیرقانونی] هیات مرگ را نداشته اند. | دادستان در مورد فرایند [[هیئت مرگ|هیات مرگ]] توضیح داد که تحت هیچ شرایطی معادل فرآیند دادگاه های عادلانه نبوده است. اعدام ها، قتل غیرقانونی بوده است. اعضاء هیات حتی زندانیان را گول زده اند تا زندانیان متوجه عواقب پاسخ به سوال های خود نباشند. این کار حتی بر طبق نظام ایران قانونی نبوده است. دادستان گفت حتی دادگاه های انقلاب هم که معروف به نقض حقوق انسانی هستند هم عملکرد [غیرقانونی] هیات مرگ را نداشته اند.<ref name=":5" /> | ||
=== جو زندان گوهردشت در قتلعام ۶۷ === | === جو زندان گوهردشت در قتلعام ۶۷ === | ||
خط ۱۶۲: | خط ۱۶۴: | ||
== وضعیت زندان گوهردشت در دهه ۹۰ == | == وضعیت زندان گوهردشت در دهه ۹۰ == | ||
در این زندان، تمام امکانات رفاهی (مثل کولر، بخاری، فرش و یخچال) باید از سوی زندانیان و با پول خودشان با قیمت چند برابر بیرون از زندان، از فروشگاه زندان تهیه شود. امکاناتی که تحت مالکیت زندان میماند و زندانی در صورت آزادی یا انتقال به بندی دیگر نمیتواند ادعایی بر آنها داشته باشد. به زندانی در بدو ورود به زندان تنها دو پتوی مستعمل سربازی تحویل داده میشود.<ref name=":1" /> | در این زندان، تمام امکانات رفاهی (مثل کولر، بخاری، فرش و یخچال) باید از سوی زندانیان و با پول خودشان با قیمت چند برابر بیرون از زندان، از فروشگاه زندان تهیه شود. امکاناتی که تحت مالکیت زندان میماند و زندانی در صورت آزادی یا انتقال به بندی دیگر نمیتواند ادعایی بر آنها داشته باشد. به زندانی در بدو ورود به زندان تنها دو پتوی مستعمل سربازی تحویل داده میشود.<ref name=":1" /> | ||
=== گوهردشت زندان تحریمشده === | |||
رجاییشهر همچنین در سالهای گذشته از سوی جامعه بینالمللی تحریم شده است. از جمله در ۲۲ دی سال ۱۳۹۶ که وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا این زندان را به دلیل ارتباط با نقض حقوق بشر تحریم کرد. این وزارتخانه در خبر تحریم رجاییشهر، آن را مکانی برای نگهداری معترضان به حکومت خواند و بر موارد نقض حقوق بشر در این زندان مانند دسترسی نداشتن به خدمات پزشکی و وکیل، آزار جنسی و اعدامهای غیرقانونی تاکید کرد. اتحادیه اروپا نیز در فروردین ۱۴۰۰ زندان رجاییشهر (گوهردشت) را همراه با دو زندان دیگر در ایران به علت «نقض حقوق بشر و کشتار و سرکوب معترضان در آبان ۹۸» تحریم کرد.<ref name=":6" /> | |||
== تعطیلی زندان گوهردشت == | == تعطیلی زندان گوهردشت == | ||
خط ۱۶۹: | خط ۱۷۴: | ||
=== واکنشها نسبت به تعطیلی زندان گوهردشت === | === واکنشها نسبت به تعطیلی زندان گوهردشت === | ||
قوه قضاییه جمهوری اسلامی: به گزارش میزان، خبرگزاری رسمی قوه قضاییه جمهوری اسلامی، مسعود ستایشی، سخنگوی این قوه در نشست خبری درباره آخرین وضعیت زندان گوهردشت اعلام کرد: « در راستای اجرای دستور ریاست قوه قضاییه در سفر استانی به البرز در تاریخ ۱۷ فروردین سال جاری (۱۴۰۲) مبنی بر تعطیلی زندان رجاییشهر، سازمان زندانها بلافاصله نسبت به تشکیل کمیته انتقال ندامتگاه رجاییشهر اقدام کرد و با برنامهریزی مدون و پیگیری مصوبات، ظرف سه ماه دستورات رئیس قوه قضاییه اجرایی شد.»<ref name=":2" /> | در مورد علل تعطیلی زندان گوهردشت اعلامنظرهای زیر وجود دارد: | ||
'''قوه قضاییه جمهوری اسلامی:''' به گزارش میزان، خبرگزاری رسمی قوه قضاییه جمهوری اسلامی، مسعود ستایشی، سخنگوی این قوه در نشست خبری درباره آخرین وضعیت زندان گوهردشت اعلام کرد: « در راستای اجرای دستور ریاست قوه قضاییه در سفر استانی به البرز در تاریخ ۱۷ فروردین سال جاری (۱۴۰۲) مبنی بر تعطیلی زندان رجاییشهر، سازمان زندانها بلافاصله نسبت به تشکیل کمیته انتقال ندامتگاه رجاییشهر اقدام کرد و با برنامهریزی مدون و پیگیری مصوبات، ظرف سه ماه دستورات رئیس قوه قضاییه اجرایی شد.»<ref name=":2" /> | |||
سازمان حقوق بشر ایران نوشت: «تخلیه زندان رجاییشهر تلاش سیستماتیک حکومت برای پاککردن آثار جنایت علیه بشریت است.» در این گزارش آمده است که عمده کشتار زندانیان سیاسی در این زندان رخ داده است و از بین بردن آثار چنین جنایاتی انگیزه اصلی جمهوری اسلامی برای تعطیلی و تخریب زندان است. به گفته محمود امیریمقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران، جنبش دادخواهی وجامعه مدنی ایران و همچنین جامعه جهانی باید تلاش کند تا از تخریب این زندان جلوگیری کنند.<ref name=":2" /> | '''سازمان حقوق بشر ایران نوشت:''' «تخلیه زندان رجاییشهر تلاش سیستماتیک حکومت برای پاککردن آثار جنایت علیه بشریت است.» در این گزارش آمده است که عمده کشتار زندانیان سیاسی در این زندان رخ داده است و از بین بردن آثار چنین جنایاتی انگیزه اصلی جمهوری اسلامی برای تعطیلی و تخریب زندان است. به گفته محمود امیریمقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران، جنبش دادخواهی وجامعه مدنی ایران و همچنین جامعه جهانی باید تلاش کند تا از تخریب این زندان جلوگیری کنند.<ref name=":2" /> | ||
[https://news.mojahedin.org/i/%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D9%88%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%B4%D8%AA-%DA%A9%D8%B1%D8%AC-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%88%D8%B1-%D9%BE%D8%A7%DA%A9-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%AA%D9%84-%D8%B9%D8%A7%D9%85%DB%B6%DB%B7-%D8%AA%D8%B9%D8%B7%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B4%D8%AF سایت مجاهد]: زندان گوهردشت کرج بهمنظور پاک کردن آثار جنایت علیه بشریت در قتلعام۶۷ تعطیل اعلام شد | '''[https://news.mojahedin.org/i/%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%DA%AF%D9%88%D9%87%D8%B1%D8%AF%D8%B4%D8%AA-%DA%A9%D8%B1%D8%AC-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%88%D8%B1-%D9%BE%D8%A7%DA%A9-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D8%A8%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%AA%D9%84-%D8%B9%D8%A7%D9%85%DB%B6%DB%B7-%D8%AA%D8%B9%D8%B7%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B4%D8%AF سایت مجاهد]:''' زندان گوهردشت کرج بهمنظور پاک کردن آثار جنایت علیه بشریت در قتلعام۶۷ تعطیل اعلام شد | ||
'''سایت همبستگی ملی''' در این رابطه نوشته است:<blockquote>انتقال زندان گوهردشت به خارج شهر کرج به دستور آخوند اژهای سردژخیم قضاییه جلادان بهمنظور پاک کردن آثار جنایت علیه بشریت در قتلعام ۶۷ | |||
خبرگزاری رسمی رژیم ایرنا ۲۱فروردین گزارش داد: اژهای با اشاره به ضرورت ساماندهی زندانهای مستقر در استان البرز به رئیس سازمان زندانها دستور داد تا تمهیدات و مقدمات لازم را برای تعطیلی زندان رجاییشهر و اقدامات بعدی انجام دهد. رئیس قوه قضاییه پنجشنبهشب (۱۷ فروردین) در نشست شورای اداری البرز گفت: زندان رجاییشهر که در داخل شهر کرج است باید هر چه زودتر به خارج شهر منتقل شود و محل فعلی آن از وضعیت زندان بودن خارج و اقدامات متعاقب بعدی در قبال آن صورت گیرد. خاطرنشان میشود زندان گوهردشت محل اعدام و شکنجه هزاران تن از فرزندان مجاهد و مبارز مردم ایران است که گوشهیی از جنایتهای صورت گرفته در آن در جریان قتلعام زندانیان سیاسی در سال ۶۷، در جریان محاکمه یکی از دژخیمان قتلعام در دادگاه استکهلم سوئد و در دادگاه دورس در آلبانی، با جزئیات افشا شد و مجاهدان از بند رسته، ماکت این زندان و محل اعدامها را هم به دادگاه ارائه کردند.<ref name=":3" /></blockquote>'''ایران اینترنشنال:''' زندان رجاییشهر که پیشتر با نام «گوهردشت» شناخته میشد پیشینهای تاریک در نقض حقوق بشر دارد و به گفته ناظران، موزه و سندی زنده از جنایات جمهوری اسلامی علیه زندانیان است. گوهردشت در دهه ۶۰ و به خصوص تابستان ۶۷ محل اعدام زندانیان سیاسی بود و برپا بودن این زندان در زمان کنونی، یعنی وجود اسناد جنایات حکومت و زنده نگاه داشته شدن نام و یاد قربانیان. تعطیلی رجاییشهر؛ پایان زندانی که نماد اعدامهای دهه ۶۰ بود. محسنی اژهای علاوه بر دستورش در جلسه شورای اداری استان البرز، در جلسه شورای عالی قوه قضاییه در روز ۲۱ فروردین ماه نیز گفته بود این زندان باید تعطیل شود. صدور این دستور فوری در حالی است که به گفته ناظران، انتقال زندانها به خارج از شهرها در چند سال گذشته بارها مطرح شده و جنبهای امنیتی دارد چرا که به دلیل قدیمی بودن زندانهایی مانند رجاییشهر (گوهردشت)، قوه قضاییه نیاز به زندانهایی جدید و امنیتی دارد تا ضمن این که امکان فرار زندانیان در آنها کمتر شود، امکان برقراری تماس تلفنی پنهانی آنان از راه موبایل با خارج از زندان هم وجود نداشته باشد.<ref name=":6" /> | |||
کارشناسان میگویند سازمان زندانها زیر نظر قوه قضاییه به دنبال ایجاد دکلهایی برای انداختن پارازیت روی خطوط تلفن در اطراف زندانهاست که چنین شرایطی در محل کنونی زندانها و در داخل شهر، امکانپذیر نیست. | |||
از سوی دیگر به نظر میرسد مهمترین هدف از این تصمیم، کنترل تجمعهای مقابل زندانها باشد که در صورت انتقال ساختمان زندان به خارج از شهر، راحتتر اتفاق میافتد.<ref name=":6" /> | |||
=== انتقال زندانیان به زندان قزلحصار === | === انتقال زندانیان به زندان قزلحصار === |
ویرایش