۶٬۰۶۳
ویرایش
کاربر:Khosro/صفحه تمرین خودمختاری: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
←خودمختاری
| خط ۴: | خط ۴: | ||
در لغت، واژه خودمختاری از دو کلمه یونانی Auto یعنی خود و Nomos یعنی قانون یـا قاعـده (Rule) | در لغت، واژه خودمختاری از دو کلمه یونانی Auto یعنی خود و Nomos یعنی قانون یـا قاعـده (Rule) | ||
گرفته شده است. از این رو، معنی اصلی این کلمه به معنی حق تدوین و وضع قوانین بر خود است. بین مفهوم موسع و مضیق خودمختاری تفاوت است. در مفهـوم موسـع، خودمختاری بیانگر حق اختیار دولـت‌هـا در تنظـیم امـور داخلـی و برقـراری روابـط خـارجی اسـت. درحالی‌که در مفهوم مضیق، خودمختاری به معنـی محافظـت و اعطـای حـق تعیـین سرنوشـت بـه اقلیت‌ها است. در ادبیات سیاسی، وقتی از خودمختاری صحبت می‌شود، بیشتر مفهوم مضیق آن مورد نظر است. | گرفته شده است. از این رو، معنی اصلی این کلمه به معنی حق تدوین و وضع قوانین بر خود است. بین مفهوم موسع و مضیق خودمختاری تفاوت است. در مفهـوم موسـع، خودمختاری بیانگر حق اختیار دولـت‌هـا در تنظـیم امـور داخلـی و برقـراری روابـط خـارجی اسـت. درحالی‌که در مفهوم مضیق، خودمختاری به معنـی محافظـت و اعطـای حـق تعیـین سرنوشـت بـه اقلیت‌ها است. در ادبیات سیاسی، وقتی از خودمختاری صحبت می‌شود، بیشتر مفهوم مضیق آن مورد نظر است. | ||
منظور از خودمختاری، معمولاً استقلال عمـل یـک واحـد خودمختـار در سـطوح محلی و داخلی است، درحالی‌که امور خارجه و امنیتی، معمولاً تحت کنترل دولت ملی یا مرکزی قرار دارد. اما گاه انعقاد برخی از توافقنامه‌های بین‌المللی در زمینه اقتصادی و فرهنگی، ممکن است در اختیار واحد خودمختار قرار بگیرد. | منظور از خودمختاری، معمولاً استقلال عمـل یـک واحـد خودمختـار در سـطوح محلی و داخلی است، درحالی‌که امور خارجه و امنیتی، معمولاً تحت کنترل دولت ملی یا مرکزی قرار دارد. اما گاه انعقاد برخی از توافقنامه‌های بین‌المللی در زمینه اقتصادی و فرهنگی، ممکن است در اختیار واحد خودمختار قرار بگیرد. | ||
بررسی انواع مصادیق خودمختاری نشان می‌دهد که خودمختاری، طیفی اسـت کـه در مناطق مختلف، حدود اختیارات آن متفاوت است، بنابراین نمی‌توان یک تعریف کلیشه‌ای برای آن بیان کرد. | بررسی انواع مصادیق خودمختاری نشان می‌دهد که خودمختاری، طیفی اسـت کـه در مناطق مختلف، حدود اختیارات آن متفاوت است، بنابراین نمی‌توان یک تعریف کلیشه‌ای برای آن بیان کرد. | ||
خودمختاری به دو صورت سرزمینی و خودمختاری فرهنگی تجلی می‌یابد. معمولاً به خودگردانی یک اقلیت قومی در یک منطقه جغرافیایی خاص، خودمختاری سرزمینی می‌گویند. بنابراین در خودمختاری سرزمینی، عنصر جغرافیا اهمیت می‌یابد. اما در عالم واقع، نوع دیگر خودمختاری وجود دارد که به آن خودمختاری فرهنگی می‌گویند. این نوع خودمختاری برای اعضای یک گـروه خاص در داخل یک دولت (بدون توجه به محل اقامت آن‌ها) صدق می‌کند. خودمختاری فرهنگی، معمولاً بـه اقلیت‌های زبانی، مذهبی، فرهنگی و قومی داده می‌شود. مفهوم خودمختاری فرهنگی یـا شخصـی در چارچوب اصل "حمایت از اقلیت‌ها" توسعه پیدا کرده است. | خودمختاری به دو صورت سرزمینی و خودمختاری فرهنگی تجلی می‌یابد. معمولاً به خودگردانی یک اقلیت قومی در یک منطقه جغرافیایی خاص، خودمختاری سرزمینی می‌گویند. بنابراین در خودمختاری سرزمینی، عنصر جغرافیا اهمیت می‌یابد. اما در عالم واقع، نوع دیگر خودمختاری وجود دارد که به آن خودمختاری فرهنگی می‌گویند. این نوع خودمختاری برای اعضای یک گـروه خاص در داخل یک دولت (بدون توجه به محل اقامت آن‌ها) صدق می‌کند. خودمختاری فرهنگی، معمولاً بـه اقلیت‌های زبانی، مذهبی، فرهنگی و قومی داده می‌شود. مفهوم خودمختاری فرهنگی یـا شخصـی در چارچوب اصل "حمایت از اقلیت‌ها" توسعه پیدا کرده است. | ||
خودمختاری سازوکاری است که بـرای جوامـع دمکراتیک‌شده کارایی بیشتری دارد، زیرا در جوامعی که حقوق انسان صرفنظر از انتساب‌های قومی رعایت نمی‌شود، حقوق اقلیت‌ها نیز به طریق اولی رعایت نخواهد شد. هم‌چنین تجربـه خودمختاری‌ها نشـان داده است که نمی‌توان آن را به مثابه نوشداروی مشکلات و مطالبات اقلیت‌ها تلقی کرد. خودمختاری راه‌کاری است که در کشورهای پیشرفته سیاسی کارکرد مثبت دارد.<ref name=":0">[https://jpbud.ir/article-1-4-fa.pdf مقایسه مدل‌های ساختاری مدیریت مناطق جوامع متكثر قومی]</ref> | خودمختاری سازوکاری است که بـرای جوامـع دمکراتیک‌شده کارایی بیشتری دارد، زیرا در جوامعی که حقوق انسان صرفنظر از انتساب‌های قومی رعایت نمی‌شود، حقوق اقلیت‌ها نیز به طریق اولی رعایت نخواهد شد. هم‌چنین تجربـه خودمختاری‌ها نشـان داده است که نمی‌توان آن را به مثابه نوشداروی مشکلات و مطالبات اقلیت‌ها تلقی کرد. خودمختاری راه‌کاری است که در کشورهای پیشرفته سیاسی کارکرد مثبت دارد.<ref name=":0">[https://jpbud.ir/article-1-4-fa.pdf مقایسه مدل‌های ساختاری مدیریت مناطق جوامع متكثر قومی]</ref> | ||
بیشتر درگیری‌های قومی ناشی از نارضایتی گروهی است که یک اقلیت عددی در یک واحد سیاسی موجود (معمولاً یک دولت) با سهم خود از قدرت سیاسی و اقتصادی در برابر جامعه بزرگ‌تر است. این ناتوانی نسبی ممکن است با میل به تقویت یا تجدید ویژگی‌های مشترک فرهنگی مانند زبان یا مذهب ترکیب شود. در بسیاری از موقعیت‌ها، اقلیت خود را در معرض درجات مختلفی از سرکوب تحت نظام موجود می‌داند. در نهایت ممکن است خودمختاری اساساً به‌عنوان وسیله‌ای برای حصول اطمینان از حمایت از حقوق اساسی بشر در نظر گرفته شود، از طریق حصول اطمینان از این‌که دولت بزرگ‌تر تنها می‌تواند در درون جامعه خودمختار در محدوده‌های معینی مداخله کند. | بیشتر درگیری‌های قومی ناشی از نارضایتی گروهی است که یک اقلیت عددی در یک واحد سیاسی موجود (معمولاً یک دولت) با سهم خود از قدرت سیاسی و اقتصادی در برابر جامعه بزرگ‌تر است. این ناتوانی نسبی ممکن است با میل به تقویت یا تجدید ویژگی‌های مشترک فرهنگی مانند زبان یا مذهب ترکیب شود. | ||
در بسیاری از موقعیت‌ها، اقلیت خود را در معرض درجات مختلفی از سرکوب تحت نظام موجود می‌داند. در نهایت ممکن است خودمختاری اساساً به‌عنوان وسیله‌ای برای حصول اطمینان از حمایت از حقوق اساسی بشر در نظر گرفته شود، از طریق حصول اطمینان از این‌که دولت بزرگ‌تر تنها می‌تواند در درون جامعه خودمختار در محدوده‌های معینی مداخله کند. | |||
یکی از رایج‌ترین راه‌حل‌هایی که برای درگیری‌های قومی مطرح می‌شود، دست‌کم در مواردی که درجاتی از جدایی سرزمینی میان گروه‌های رقیب وجود دارد، اعطای خودمختاری به گروه اقلیت است. خودمختاری می‌تواند طیف وسیعی از قدرت‌های سیاسی، اقتصادی و سایر قدرت‌ها را شامل شود. با این حال، برای ارزیابی میزان قدرتی که باید در یک موقعیت خاص واگذار شود، باید بر هدف اساسی که ایجاد ساختارهای خودمختار برای خدمت به آن طراحی شده است، تمرکز کرد.<ref>[https://archive.unu.edu/unupress/unupbooks/uu12ee/uu12ee0s.htm حق خودمختاری: واهی یا راه حل؟ - سایت دانشگاه ملل متحد]</ref> | یکی از رایج‌ترین راه‌حل‌هایی که برای درگیری‌های قومی مطرح می‌شود، دست‌کم در مواردی که درجاتی از جدایی سرزمینی میان گروه‌های رقیب وجود دارد، اعطای خودمختاری به گروه اقلیت است. خودمختاری می‌تواند طیف وسیعی از قدرت‌های سیاسی، اقتصادی و سایر قدرت‌ها را شامل شود. با این حال، برای ارزیابی میزان قدرتی که باید در یک موقعیت خاص واگذار شود، باید بر هدف اساسی که ایجاد ساختارهای خودمختار برای خدمت به آن طراحی شده است، تمرکز کرد.<ref>[https://archive.unu.edu/unupress/unupbooks/uu12ee/uu12ee0s.htm حق خودمختاری: واهی یا راه حل؟ - سایت دانشگاه ملل متحد]</ref> | ||