۶٬۵۵۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
|امضا = | |امضا = | ||
}} | }} | ||
'''صادق هدایت'''، (زادهی ۲۸ بهمن ۱۲۸۱، تهران – درگذشتهی ۱۹ فروردین ماه ۱۳۳۰، پاریس) داستاننویس، مترجم و روشن فکر ایرانی بود. صادق هدایت از پیشگامان و بنیانگذاران داستاننویسی مدرن معاصر بهشمار میآید. پدرش هدایتقلیخان اعتضادالملک از رجال سیاسی قاجار بود. صادق هدایت پس از پایان تحصیلاتش در مدرسهی سنلویی عازم بلژیک شد؛ و در رشته ریاضیات ادامه تحصیل داد. سپس با تغییر رشته تحصیلیاش به پاریس رفت. صادق هدایت در همین دوران داستانی را با نام ''مرگ،'' در مجلهی ایرانشهر در آلمان منتشر منتشر کرد؛ و مقالهای را نیز با نام ''جادوگری در ایران،'' در مجلهی لهویل دلیس، به چاپ رساند. صادق هدایت در سال ۱۳۰۷، اقدام به خودکشی کرد. او خودش را از پلی به رودخانه مارن فرانسه انداخت؛ اما توسط سرنشینان قایقی نجات یافت. هدایت پس از این خودکشی، آثاری همچون: پروین دختر ساسان، زندهبهگور و مادلن، را خلق کرد که منجر به دوستی او با مسعود فرزاد، '''[[بزرگ علوی]]''' و مجتبی مینوی گردید؛ و تشکیل حلقه دوستی، معروف به ''ربعه'' رقم خورد. صادق هدایت سپس به ایران بازگشت و در بانک ملی مشغول کار شد. او با انتشار کتاب وغوغ ساهاب، که کتابی طنز با محتوای سیاسی و انتقادی بود، ممنوعالقلم گردید. صادق هدایت نخستین نویسندهی تاریخ ایران است که زیر تیغ سانسور رفت. با این وجود تعداد زیادی از کتابهای او شامل مجموعه سه قطره خون، گرداب، دون ژوآن کرج، علویه خانم و سفرنامه اصفهان در همین دوران ممنوعالقلمی منتشر شد. گرماگرم سالهای جنگ جهانی دوم و اشغال ایران توسط متفقین، منجر به باز شدن فضای سیاسی کشور شد. این واقعه فرصت مناسبی برای اهل قلم و روشنفکران ایجاد کرد تا به وظیفهی اجتماعی خود عمل کنند. صادق هدایت نیز با استفاده از این فرصت، کتاب معروف سگ ولگرد، چند اثر ترجمه از فرانتس کافکا و زبان پهلوی، داستان بلند حاجیآقا و مجموعهی ولنگاری را منتشر کرد که شدتگیری روح انتقادی او در این آثار مشهود بود. خیلی از آثار صادق هدایت، هم پیش از [[انقلاب ضد سلطنتی|'''انقلاب''' '''ضدسلطنتی''']] و هم در دوران جمهوری اسلامی، ممنوعالانتشار بودهاند. در سال ۱۳۸۵، نیز چاپ و انتشار مجدد همهی کتابهای صادق هدایت، بدون نظارت و بررسی به حالت تعلیق درآمد. صادق هدایت از تاثیرگذارترین نویسندگان تاریخ ایران بر روند نوگرایی است. صادق هدایت نهتنها انقلابی در داستاننویسی فارسی ایجاد کرد، بلکه جهانبینی، سبک و شیوهی خود را نیز در آثار نویسندگان نسل پس از خود، مانند: '''[[غلامحسین ساعدی]]'''، هوشنگ گلشیری و عباس معروفی نیز به ودیعه گذاشت. تا جایی که بسیاری او را همتراز با نویسندگان مشهوری نظیر [[بزرگ علوی]]، محمدعلی جمالزاده و '''[[صادق چوبک]]'''، که پدران داستاننویسی نوین فارسی هستند، میدانند. بخش مهم و عمدهای از آثار صادق هدایت شامل انتقاد و اعتراض است. خرافهپرستی، مذهبگرایی مفرط، استبداد، حاکمیت، جنگ و حتی اشکال بهظاهر زیبای زندگی، زیر تیغ قلم صادق هدایت میروند. جهانی که او ارائه میدهد، واقعیتهای روزگار او است. وی سرانجام در نوزدهم فروردین ۱۳۳۰، شیر گاز را باز گذاشت و منافذ در و پنجره را نیز بست؛ و به زندگی خود پایان داد. پیکر صادق هدایت با تشیع جمعیت اندکی از ایرانیان مقیم فرانسه و همچنین شهروندان فرانسوی در آرامستان پرلاشیز که یکی از معروفترین گورستانهای پاریس است، به خاک سپرده شد. | '''صادق هدایت''' ، (زادهی ۲۸ بهمن ۱۲۸۱، تهران – درگذشتهی ۱۹ فروردین ماه ۱۳۳۰، پاریس) داستاننویس، مترجم و روشن فکر ایرانی بود. صادق هدایت از پیشگامان و بنیانگذاران داستاننویسی مدرن معاصر بهشمار میآید. پدرش هدایتقلیخان اعتضادالملک از رجال سیاسی قاجار بود. صادق هدایت پس از پایان تحصیلاتش در مدرسهی سنلویی عازم بلژیک شد؛ و در رشته ریاضیات ادامه تحصیل داد. سپس با تغییر رشته تحصیلیاش به پاریس رفت. صادق هدایت در همین دوران داستانی را با نام ''مرگ،'' در مجلهی ایرانشهر در آلمان منتشر منتشر کرد؛ و مقالهای را نیز با نام ''جادوگری در ایران،'' در مجلهی لهویل دلیس، به چاپ رساند. صادق هدایت در سال ۱۳۰۷، اقدام به خودکشی کرد. او خودش را از پلی به رودخانه مارن فرانسه انداخت؛ اما توسط سرنشینان قایقی نجات یافت. هدایت پس از این خودکشی، آثاری همچون: پروین دختر ساسان، زندهبهگور و مادلن، را خلق کرد که منجر به دوستی او با مسعود فرزاد، '''[[بزرگ علوی]]''' و مجتبی مینوی گردید؛ و تشکیل حلقه دوستی، معروف به ''ربعه'' رقم خورد. صادق هدایت سپس به ایران بازگشت و در بانک ملی مشغول کار شد. او با انتشار کتاب وغوغ ساهاب، که کتابی طنز با محتوای سیاسی و انتقادی بود، ممنوعالقلم گردید. صادق هدایت نخستین نویسندهی تاریخ ایران است که زیر تیغ سانسور رفت. با این وجود تعداد زیادی از کتابهای او شامل مجموعه سه قطره خون، گرداب، دون ژوآن کرج، علویه خانم و سفرنامه اصفهان در همین دوران ممنوعالقلمی منتشر شد. گرماگرم سالهای جنگ جهانی دوم و اشغال ایران توسط متفقین، منجر به باز شدن فضای سیاسی کشور شد. این واقعه فرصت مناسبی برای اهل قلم و روشنفکران ایجاد کرد تا به وظیفهی اجتماعی خود عمل کنند. صادق هدایت نیز با استفاده از این فرصت، کتاب معروف سگ ولگرد، چند اثر ترجمه از فرانتس کافکا و زبان پهلوی، داستان بلند حاجیآقا و مجموعهی ولنگاری را منتشر کرد که شدتگیری روح انتقادی او در این آثار مشهود بود. خیلی از آثار صادق هدایت، هم پیش از [[انقلاب ضد سلطنتی|'''انقلاب''' '''ضدسلطنتی''']] و هم در دوران جمهوری اسلامی، ممنوعالانتشار بودهاند. در سال ۱۳۸۵، نیز چاپ و انتشار مجدد همهی کتابهای صادق هدایت، بدون نظارت و بررسی به حالت تعلیق درآمد. صادق هدایت از تاثیرگذارترین نویسندگان تاریخ ایران بر روند نوگرایی است. صادق هدایت نهتنها انقلابی در داستاننویسی فارسی ایجاد کرد، بلکه جهانبینی، سبک و شیوهی خود را نیز در آثار نویسندگان نسل پس از خود، مانند: '''[[غلامحسین ساعدی]]'''، هوشنگ گلشیری و عباس معروفی نیز به ودیعه گذاشت. تا جایی که بسیاری او را همتراز با نویسندگان مشهوری نظیر [[بزرگ علوی]]، محمدعلی جمالزاده و '''[[صادق چوبک]]'''، که پدران داستاننویسی نوین فارسی هستند، میدانند. بخش مهم و عمدهای از آثار صادق هدایت شامل انتقاد و اعتراض است. خرافهپرستی، مذهبگرایی مفرط، استبداد، حاکمیت، جنگ و حتی اشکال بهظاهر زیبای زندگی، زیر تیغ قلم صادق هدایت میروند. جهانی که او ارائه میدهد، واقعیتهای روزگار او است. وی سرانجام در نوزدهم فروردین ۱۳۳۰، شیر گاز را باز گذاشت و منافذ در و پنجره را نیز بست؛ و به زندگی خود پایان داد. پیکر صادق هدایت با تشیع جمعیت اندکی از ایرانیان مقیم فرانسه و همچنین شهروندان فرانسوی در آرامستان پرلاشیز که یکی از معروفترین گورستانهای پاریس است، به خاک سپرده شد. | ||
== تولد و خانواده == | == تولد و خانواده == | ||
خط ۱۰۶: | خط ۱۰۶: | ||
== ایدئولوژی و تفکرات == | == ایدئولوژی و تفکرات == | ||
ایدئولوژی و طرز تفکر صادق هدایت و دیدگاهی که به زندگی دارد، با وجود آزاداندیشی و جدا از سنتها و اعتقادات، متعهد بودن به انسان و علاقهمندی به ایران است. دنیایی که او تصویر میکند، با وجود همهی تاریکیها و ترسها، فاقد از وجوه انسانی نیست. بیتردید صادق هدایت در ورای داستانهای رازگونه و بینش واقعگرایانه خود، تصویری دیگر از جامعهی ایرانی دارد. جامعهای که دارای یک آرمان از دسترفته است. آرمانی که حتی تا آخرین لحظات زندگی نیز از یاد نمیبرد.<ref name=":1" /> | ایدئولوژی و طرز تفکر صادق هدایت و دیدگاهی که به زندگی دارد، با وجود آزاداندیشی و جدا از سنتها و اعتقادات، متعهد بودن به انسان و علاقهمندی به ایران است. دنیایی که او تصویر میکند، با وجود همهی تاریکیها و ترسها، فاقد از وجوه انسانی نیست. بیتردید صادق هدایت در ورای داستانهای رازگونه و بینش واقعگرایانه خود، تصویری دیگر از جامعهی ایرانی دارد. جامعهای که دارای یک آرمان از دسترفته است. آرمانی که حتی تا آخرین لحظات زندگی نیز از یاد نمیبرد.<ref name=":1" /> | ||
[[پرونده:با پسر صادق چوبک.jpg|جایگزین=صادق هدایت با پسر صادق چوبک|بندانگشتی| | [[پرونده:با پسر صادق چوبک.jpg|جایگزین=صادق هدایت با پسر صادق چوبک|بندانگشتی|190x190px|صادق هدایت با پسر [[صادق چوبک|'''صادق چوبک''']]]] | ||
صادق هدایت از اوضاع کشور و دیدن زندگی مردم رنج میکشید. او با وجود اینکه در خانوادهای نامدار و مرفع بهدنیا آمده بود، شناخت بسیار عمیقی از شیوهی زندگی مردم کوچه و بازار داشت. صادق هدایت آنچنان مسائل و مشکلات زندگی تودههای مردم را نظارت میکرد، که انگار سالیان در بین آنها زندگی کرده است. در واقع او در عین دوری، با مردم زندگی میکرد؛ و هرگز از حال و روز مردم غافل نمیشد.<ref name=":3" /> | صادق هدایت از اوضاع کشور و دیدن زندگی مردم رنج میکشید. او با وجود اینکه در خانوادهای نامدار و مرفع بهدنیا آمده بود، شناخت بسیار عمیقی از شیوهی زندگی مردم کوچه و بازار داشت. صادق هدایت آنچنان مسائل و مشکلات زندگی تودههای مردم را نظارت میکرد، که انگار سالیان در بین آنها زندگی کرده است. در واقع او در عین دوری، با مردم زندگی میکرد؛ و هرگز از حال و روز مردم غافل نمیشد.<ref name=":3" /> | ||
خط ۱۱۳: | خط ۱۱۳: | ||
== سبک و محتوای آثار == | == سبک و محتوای آثار == | ||
[[پرونده:هدایت7.JPG|جایگزین=صادق هدایت|بندانگشتی| | [[پرونده:هدایت7.JPG|جایگزین=صادق هدایت|بندانگشتی|200x200px|صادق هدایت]] | ||
صادق هدایت آثار زیادی از خود بهجا گذاشته است که برخی از آنها به صورت کتاب و برخی دیگر در نشریه و مجلات منتشر شدهاند. بیشتر آثار صادق هدایت دارای محتوای انتقادی است که با زبانی ساده و روان، تلخ، زهرآلود و گاهی هم همراه با طنز نوشته شدهاند. نوشتههای او معانی پنهانی دارد که خواننده را به عمق خود فرو میبرد. | صادق هدایت آثار زیادی از خود بهجا گذاشته است که برخی از آنها به صورت کتاب و برخی دیگر در نشریه و مجلات منتشر شدهاند. بیشتر آثار صادق هدایت دارای محتوای انتقادی است که با زبانی ساده و روان، تلخ، زهرآلود و گاهی هم همراه با طنز نوشته شدهاند. نوشتههای او معانی پنهانی دارد که خواننده را به عمق خود فرو میبرد. | ||
ویرایش