۲٬۹۴۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
جمهوریخواهی هم مثل مفهوم جمهوری در طول تاریخ مراحل شکلگیری مختلفی را از سرگذرانده است؛ از زمان انقلاب آمریکا و فرانسه، نظام جمهوری معنای حکومت قانون بوده و جمهوریخواه یعنی کسی که دنبال حاکمیت قانون است. حکومت قانون هم یعنی حکومتی که در آن حقوق مدنی و آزادیهای فردی تضمین شده باشد. در این مفهوم جمهوریخواهی به معنای دشمنی با استبداد سلطنتی و بهعبارت بهتر جمهوری و جمهوریخواهی تضمینی برای آزادیهای مدنی بهشمار میآمد، اما پس از برقراری دموکراسی در بسیاری از نظامهای سلطنتی اروپا، جمهوریخواهی معنای رادیکال خودش را از دست داد، چون حالا دیگر نظامهای سلطنتی هم خاستگاه قدرتشان را مردم میدانند نه ارادهی الهی. | جمهوریخواهی هم مثل مفهوم جمهوری در طول تاریخ مراحل شکلگیری مختلفی را از سرگذرانده است؛ از زمان انقلاب آمریکا و فرانسه، نظام جمهوری معنای حکومت قانون بوده و جمهوریخواه یعنی کسی که دنبال حاکمیت قانون است. حکومت قانون هم یعنی حکومتی که در آن حقوق مدنی و آزادیهای فردی تضمین شده باشد. در این مفهوم جمهوریخواهی به معنای دشمنی با استبداد سلطنتی و بهعبارت بهتر جمهوری و جمهوریخواهی تضمینی برای آزادیهای مدنی بهشمار میآمد، اما پس از برقراری دموکراسی در بسیاری از نظامهای سلطنتی اروپا، جمهوریخواهی معنای رادیکال خودش را از دست داد، چون حالا دیگر نظامهای سلطنتی هم خاستگاه قدرتشان را مردم میدانند نه ارادهی الهی. | ||
جمهوریهای دموکراتیک غربی، دستهی اول را تشکیل میدهند، مثل: فرانسه یا آمریکا که ریشههای تاریخی آنها به انقلابهای قرن هجدهم و نوزدهم بر میگردد. در این کشورها جمهوری با آزادی احزاب، مطبوعات و اجتماعات همراه است. | جمهوریهای دموکراتیک غربی، دستهی اول را تشکیل میدهند، مثل: فرانسه یا آمریکا که ریشههای تاریخی آنها به انقلابهای قرن هجدهم و نوزدهم بر میگردد. در این کشورها جمهوری با آزادی احزاب، مطبوعات و اجتماعات همراه است. | ||
خط ۶۴: | خط ۶۳: | ||
سومین دسته هم جمهوریهای دموکراتیک تودهای در اروپا و آسیای شرقی هستند. در این کشورها حکومت تک حزبی است و آزادی مطبوعات و اجتماعات در آنها وجود ندارد. | سومین دسته هم جمهوریهای دموکراتیک تودهای در اروپا و آسیای شرقی هستند. در این کشورها حکومت تک حزبی است و آزادی مطبوعات و اجتماعات در آنها وجود ندارد. | ||
==== ''' | ==== '''جمهوری در ایران''' ==== | ||
خمینی اسم حکومت خودش را جمهوری گذاشت ولی نه دموکراتیک. وی در پاسخ خبرنگاری که از وی خواست که جمهوری را توضیح دهد گفت: جمهوری همان جمهوری است که همه جا هست. خمینی سپس اصل ولایتفقیه را هم وارد قانون اساسی کرد که بیانگر حاکمیت یک آخوند بر جمهور مردم است. بعدها نزدیکان خمینی گفتند که خمینی اعتقادی به جمهوری نداشت و اگر هم پذیرفته، یک دروغ مصلحتی بوده است. آخوند غرویان گفت: خمینی جمهوریت نظام را اضطراری پذیرفت و الا دیدگاه وی حکومت اسلامی بود و نه جهموری اسلامی. مصباح یزدی در پاسخ اینکه چرا خمینی جمهوری را قبول کرده گفت: بخاطر مصلحت بود. | خمینی اسم حکومت خودش را جمهوری گذاشت ولی نه دموکراتیک. وی در پاسخ خبرنگاری که از وی خواست که جمهوری را توضیح دهد گفت: جمهوری همان جمهوری است که همه جا هست. خمینی سپس اصل ولایتفقیه را هم وارد قانون اساسی کرد که بیانگر حاکمیت یک آخوند بر جمهور مردم است. بعدها نزدیکان خمینی گفتند که خمینی اعتقادی به جمهوری نداشت و اگر هم پذیرفته، یک دروغ مصلحتی بوده است. آخوند غرویان گفت: خمینی جمهوریت نظام را اضطراری پذیرفت و الا دیدگاه وی حکومت اسلامی بود و نه جهموری اسلامی. مصباح یزدی در پاسخ اینکه چرا خمینی جمهوری را قبول کرده گفت: بخاطر مصلحت بود. | ||
خط ۷۹: | خط ۷۸: | ||
جمهوری اسلامی نتیجهی انقلابی است که "مشروعهخواهان" رهبری آن را به دست داشتند. تقریباً تنظیم همه قوانین در ایران مشروط به این است که با "موازین اسلامی" مطابقت داشته باشند. این مطابقت نیز سرانجام از سوی نهادهای انتصابی مشخص میشود. | جمهوری اسلامی نتیجهی انقلابی است که "مشروعهخواهان" رهبری آن را به دست داشتند. تقریباً تنظیم همه قوانین در ایران مشروط به این است که با "موازین اسلامی" مطابقت داشته باشند. این مطابقت نیز سرانجام از سوی نهادهای انتصابی مشخص میشود. | ||
در نظام جمهوری اسلامی مجلس و رئیس جمهور اختیارات تصمیمگیری درباره ''وضعیت اضطراری'' در کشور را ندارند. نگاهی به سرنوشت روسای جمهور گذشته در ایران بیانگر این واقعیت است. | در نظام جمهوری اسلامی مجلس و رئیس جمهور اختیارات تصمیمگیری درباره ''وضعیت اضطراری'' در کشور را ندارند. نگاهی به سرنوشت روسای جمهور گذشته در ایران بیانگر این واقعیت است.<ref>[https://www.dw.com/fa-ir/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DB%8C%DA%A9-%DA%AF%D8%A7%D9%85-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%DB%8C%D8%B4-%D8%AF%D9%88-%DA%AF%D8%A7%D9%85-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%D8%B3/a-38512081 جمهوریت در ایران] </ref> | ||
===== جمهوری دموکراتیک ===== | |||
https://www.dw.com/fa-ir/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DB%8C%DA%A9-%DA%AF%D8%A7%D9%85-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%DB%8C%D8%B4-%D8%AF%D9%88-%DA%AF%D8%A7%D9%85-%D8%A8%D9%87-%D9%BE%D8%B3/a-38512081 | |||
===== جمهوری دموکراتیک | |||
جمهوری دموکراتیک تاکید مؤکد بر نظامیاست که توسط مردم و رای مردم برای یک دوره مشخص انتخاب میشود. این حکومت به آزادی اندیشه و عقیده و بیان و آزادی زنان و مردان و تمامی آزادیهای اجتماعی و حقوق برابر انسانها و حقوق ملیتها معتقد است. | جمهوری دموکراتیک تاکید مؤکد بر نظامیاست که توسط مردم و رای مردم برای یک دوره مشخص انتخاب میشود. این حکومت به آزادی اندیشه و عقیده و بیان و آزادی زنان و مردان و تمامی آزادیهای اجتماعی و حقوق برابر انسانها و حقوق ملیتها معتقد است. | ||
== دموکراسی == | == دموکراسی == | ||
[[پرونده:مفهوم دموکراسی و ریشه آن.JPG|جایگزین=مفهوم دموکراسی و ریشه آن|بندانگشتی|مفهوم دموکراسی و ریشه آن]] | [[پرونده:مفهوم دموکراسی و ریشه آن.JPG|جایگزین=مفهوم دموکراسی و ریشه آن|بندانگشتی|مفهوم دموکراسی و ریشه آن]] | ||
دموکراسی مثل بسیاری از اصطلاحات اصلی علم سیاست، از جمله خود «سیاست» در اصل یک واژهی یونانی است و به یونانی اینطوری نوشته میشود. دموکراتیا (تلفظ= ''. دموکراتیا (تلفظ= ''dēmokratía'')(واژة δημοκρατία''' ) که خودش از دو واژهی کوتاهترِ «دموس» δῆμος (''dêmos'') و ''کراتوس'' κράτος (''kratos'') تشکیل شدهاست. ''دِمُوس'' به معنی کلیهی شهروندانی که در پولیس یعنی دولت-شهر زندگی میکنند ''کراتوس''، هم به معنی ''قدرت'' و هم به معنی ''قانون''. از ترکیب دموس و کراتوس واژهی دموکراسی به معنی حاکمیت مردم به دست میآید. | |||
برای فهم دقیقتر دموکراسی به چند واژه مشابه اما متفاوت اشاره میکنیم: | برای فهم دقیقتر دموکراسی به چند واژه مشابه اما متفاوت اشاره میکنیم: | ||
خط ۱۰۳: | خط ۹۹: | ||
Demo + cracy= Democracy | Demo + cracy= Democracy | ||
دموکراسی یعنی هر کس راه خودش را انتخاب میکند | دموکراسی یعنی هر کس راه خودش را انتخاب میکند | ||
خط ۱۱۲: | خط ۱۰۴: | ||
دموکراسی یعنی آزادی بیان | دموکراسی یعنی آزادی بیان | ||
دموکراسی یعنی انتخاب آزادانه برای زندگی | دموکراسی یعنی انتخاب آزادانه برای زندگی<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=Arn8Fp1jyok Democracy is... Animation by Lukasz Szozda]</ref> | ||
<nowiki/><nowiki/>''<nowiki/>'' | <nowiki/><nowiki/>''<nowiki/>'' |