۱٬۳۰۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
== جمهوری روم باستان == | == جمهوری روم باستان == | ||
جمهوری روم باستان را میتوان اولین حکومت جمهوری در دنیا قلمداد کرد. این جمهوری در ۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح تأسیس شد. در جمهوری روم باستان تصمیمگیریهای حکومتی به صورت جمعی در مجلس سنا انجام میشد. یعنی سناتورها به عنوان فرهیختگان جامعه در مجلس سنای آن روزگار جمع میشدند و مسائل حکومتی و اجتماعی را بررسی میکردند و بهطور جمعی تصمیمگیری میکردند. با این روش | جمهوری روم باستان را میتوان اولین حکومت جمهوری در دنیا قلمداد کرد. این جمهوری در ۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح تأسیس شد. در جمهوری روم باستان تصمیمگیریهای حکومتی به صورت جمعی در مجلس سنا انجام میشد. یعنی سناتورها به عنوان فرهیختگان جامعه در مجلس سنای آن روزگار جمع میشدند و مسائل حکومتی و اجتماعی را بررسی میکردند و بهطور جمعی تصمیمگیری میکردند. با این روش ادارهی حکومت تمدنی ساخته شد که رشد و شکوفایی چشمگیری داشت. از ویژگیهای جمهوری روم باستان، ساختار پیثشرفتهی ادارهی دولت بود. در این حکومت عموم مردم از رفاه نسبی برخوردار بودند و از حقوق مشخص اجتماعی بهره میبردند. جمهوری روم باستان چند صد سال عمر کرد اما در آخرین سالهای پیش از میلاد درگیر جنگ داخلی شد، جنگی خونین که به این جمهوری پایان داد و دیکتاتوری آگوستوس سزار آغاز شد. | ||
در دنیای امروز نظام جمهوری از مشروعترین نظامهای سیاسی در دنیا محسوب میشود و بیشتر دولتهای موجود در دنیا نوعی نظام جمهوری دارند ولی به این معنا نیست که ساخت و بافت این جمهوریها یکسان باشد. | |||
خوب است بدانیم که حکومت جمهوری بر چهار مبنای اساسی استوار شده است: | |||
خوب است بدانیم که حکومت جمهوری بر چهار مبنای اساسی استوار | |||
۱- نظام جمهوری متکی به مردم است. | ۱- نظام جمهوری متکی به مردم است. | ||
خط ۲۹: | خط ۲۷: | ||
۳- تفکیک قوا و نظارت قوا بر یکدیگر. | ۳- تفکیک قوا و نظارت قوا بر یکدیگر. | ||
۴- دولت | ۴- دولت نمیتواند آزادیها را محدود کند. | ||
۱. مردم، دولت را تعیین میکنند و بهعبارت دیگر حکومت متکی به مردم است. | ۱. مردم، دولت را تعیین میکنند و بهعبارت دیگر حکومت متکی به مردم است. | ||
۲. رئیس جمهور از طریق انتخابات مستقیم یا غیر مستقیم برگزیده میشود. احزاب، جمعیتها و گروههای سیاسی، مردم | ۲. رئیس جمهور از طریق انتخابات مستقیم یا غیر مستقیم برگزیده میشود. احزاب، جمعیتها و گروههای سیاسی، مردم را تشویق میکنند که به برنامههای آنها رای بدهند نه به اشخاص. | ||
۳. زمامداران نباید خودکامه باشند، به بیان سادهتر در نظام جمهوری دیکتاتوری ممنوع است. | ۳. زمامداران نباید خودکامه باشند، به بیان سادهتر در نظام جمهوری دیکتاتوری ممنوع است. | ||
تضمین شکل نگرفتن یک دیکتاتوری هم تفکیک قواست که از یکطرف تمام قدرت در یک جا متمرکز نشود و از طرف دیگر قوای تفکیک شده، یعنی قوای مقننه، قضائیه و مجریه بر همدیگر نظارت داشته باشند. | تضمین شکل نگرفتن یک دیکتاتوری هم تفکیک قواست که از یکطرف تمام قدرت در یک جا متمرکز نشود و از طرف دیگر قوای تفکیک شده، یعنی قوای مقننه، قضائیه و مجریه بر همدیگر نظارت داشته باشند. | ||
۴. قدرت حکومت جمهوری تا آنجاست که نتواند | ۴. قدرت حکومت جمهوری تا آنجاست که نتواند آزادیهای فردی و اجتماعی را تحت تأثیر قرار دهد و محدود کند و بهعبارتی دولت حق ندارد به حریم آزادیها تجاوز کند. | ||
== جمهوریخواهی == | == جمهوریخواهی == | ||
خط ۱۴۰: | خط ۱۳۶: | ||
تصویر: (تصاویر عام از قوای مختلف، مقننه، مجریه و قضاییه) | تصویر: (تصاویر عام از قوای مختلف، مقننه، مجریه و قضاییه) | ||
کلام راوی: ناگفته نماند که اگر در یک دموکراسی، قانونگذاری دقیق برای جلوگیری از توزیعِ نامتوازن قدرتٍ سیاسی صورت نگیرد یک شاخه از نظام حاکم میتواند قدرت و امکانات زیادی را در اختیار بگیرد و به آن نظام دموکراتیک لطمه بزند. یعنی در آنصورت اتوکراسی به معنی دیکتاتوری جایگزین دموکراسی میشود؛ در نتیجه برای توزیع متوازن قدرت اقداماتی مثل تفکیک قوا انجام میشود. | کلام راوی: ناگفته نماند که اگر در یک دموکراسی، قانونگذاری دقیق برای جلوگیری از توزیعِ نامتوازن قدرتٍ سیاسی صورت نگیرد یک شاخه از نظام حاکم میتواند قدرت و امکانات زیادی را در اختیار بگیرد و به آن نظام دموکراتیک لطمه بزند. یعنی در آنصورت اتوکراسی به معنی دیکتاتوری جایگزین دموکراسی میشود؛ در نتیجه برای توزیع متوازن قدرت اقداماتی مثل تفکیک قوا انجام میشود. |
ویرایش