۶٬۵۲۷
ویرایش
(اصلاح نویسههای عربی، اصلاح سجاوندی، اصلاح املا) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
== پیشینهی قتل و کشتار حکومتی == | == پیشینهی قتل و کشتار حکومتی == | ||
[[پرونده:زنجیره3.JPG|بندانگشتی|قتلهای زنجیرهای]] | |||
رژیم ایران تاکنون مرتکب پنج کشتار بزرگ از روشنفکران، روشنگران، دگراندیشان و مخالفان سیاسی ایران شده است: | رژیم ایران تاکنون مرتکب پنج کشتار بزرگ از روشنفکران، روشنگران، دگراندیشان و مخالفان سیاسی ایران شده است: | ||
خط ۳۱: | خط ۳۲: | ||
قتلهای سیاسی و زنجیرهای حکومتی در پاییز ۱۳۷۷، به نقطه عطفی در تاریخ سرکوب دگراندیشان و روشنفکران ایران تبدیل شده است. بهویژ با افشای این جنایتهای فجیع، و اعتراف رژیم ایران به دست داشتن برخی از مأموران امنیتی در این قتلها، نتیجهی بررسی این پرونده و تلاش و اعتراض خانوادهی قربانیان، به یکی از بزرگترین چالش دادخواهی برای نظام جمهوری اسلامی تبدیل شد. همچنانکه بعدها روشن شد حذف فیزیکی دگراندیشان و مخالفان، بخشی از برنامهی عادی وزارت اطلاعات رژیم ایران است؛ اما نهادهای قضایی حاضر به پیگیری دقیق پرونده نشدند؛ و سرانجام، آن را به پروندهای جنایی تقلیل دادند. در این پرونده هم، مشابه جنایتهای سازمانیافتهی پیشین، مقامات عالیرتبه امنیتی حکومت و حامیانشان، کماکان از مصونیت قضایی برخوردار بودند. '''«سایت ایران اینترنشنال1»''' | قتلهای سیاسی و زنجیرهای حکومتی در پاییز ۱۳۷۷، به نقطه عطفی در تاریخ سرکوب دگراندیشان و روشنفکران ایران تبدیل شده است. بهویژ با افشای این جنایتهای فجیع، و اعتراف رژیم ایران به دست داشتن برخی از مأموران امنیتی در این قتلها، نتیجهی بررسی این پرونده و تلاش و اعتراض خانوادهی قربانیان، به یکی از بزرگترین چالش دادخواهی برای نظام جمهوری اسلامی تبدیل شد. همچنانکه بعدها روشن شد حذف فیزیکی دگراندیشان و مخالفان، بخشی از برنامهی عادی وزارت اطلاعات رژیم ایران است؛ اما نهادهای قضایی حاضر به پیگیری دقیق پرونده نشدند؛ و سرانجام، آن را به پروندهای جنایی تقلیل دادند. در این پرونده هم، مشابه جنایتهای سازمانیافتهی پیشین، مقامات عالیرتبه امنیتی حکومت و حامیانشان، کماکان از مصونیت قضایی برخوردار بودند. '''«سایت ایران اینترنشنال1»''' | ||
[[پرونده:زنجیره2.JPG|بندانگشتی|274x274پیکسل|داریوش فروهر، پروانه اسکندری، محمد مختاری و محمدجعفر پوینده]] | |||
داریوش فروهر و پروانه اسکندری، دو تن از سرشناسترین چهرههای سیاسی و ملی ایران، در روز اول آذرماه ۱۳۷۷، در منزل خود در شهر تهران با ضربات چاقو توسط مأموران وزارت اطلاعات نظام جمهوری اسلامی به طرز فجیعی به قتل رسیدند. به فاصلهی چند روز از این فاجعه، پس از مدتها بیخبری از دو عضو کانون نویسندگان ایرا یعنی محمد مختاری و محمدجعفر پوینده که چند روز از منزلشان خارج شده بودند و دیگر به خانههایشان بازنگشته بودند، پیکر بیجان آنها در روزهای دوازدهم و هجدهم آذرماه همان سال، در جادههای حومهی شهر تهران پیدا شد. | داریوش فروهر و پروانه اسکندری، دو تن از سرشناسترین چهرههای سیاسی و ملی ایران، در روز اول آذرماه ۱۳۷۷، در منزل خود در شهر تهران با ضربات چاقو توسط مأموران وزارت اطلاعات نظام جمهوری اسلامی به طرز فجیعی به قتل رسیدند. به فاصلهی چند روز از این فاجعه، پس از مدتها بیخبری از دو عضو کانون نویسندگان ایرا یعنی محمد مختاری و محمدجعفر پوینده که چند روز از منزلشان خارج شده بودند و دیگر به خانههایشان بازنگشته بودند، پیکر بیجان آنها در روزهای دوازدهم و هجدهم آذرماه همان سال، در جادههای حومهی شهر تهران پیدا شد. | ||
خط ۴۴: | خط ۴۵: | ||
== سازمانیافته بودن قتلهای زنجیرهای == | == سازمانیافته بودن قتلهای زنجیرهای == | ||
[[پرونده:سازمانیافته.JPG|بندانگشتی|259x259پیکسل|سازمانیافته بودن قتلهای زنجیرهای]] | |||
لازم به یادآوری است که پرونده قتلهای زنجیرهای با سایر قتلها و جنایتها تفاوت اساسی دارد، چرا که این قتلها با انگیزهی سیاسی و از طرف حکومت صورت گرفته است. براین اساس عدالت حکم میکند که علاوه بر مجازات افراد دست اندرکار، سیستم ترور نیز در نهادهای امنیتی ریشهکن شود؛ چون بهگفته برخی از متهمهای این پرونده، حذف فیزیکی یک عمل معمول بوده و آنها فقط دستورات را اجرا کردهاند. خانم شیرین عبادی، وکیل خانواده فروهر میگوید که متهمهای پرونده بارها اذعان کرده بودند که صدها نفر به دستور وزارت اطلاعات رژیم ایران حذف شدهاند؛ و مجریان و عاملان بابت انجام این قتلها حتی پاداش گرفتهاند. در نتیجه قتل مخالفان حکومت جمهوری اسلامی امری سازمانیافته، سیستماتیک و مستمر بوده است؛ و دستگاه قضایی هیچوقت بهدنبال کشف قتلهای دیگر نبوده، و مقامات مربوطه نیز برای از میان برداشتن ماشین ترور نهادهای امنیتی تلاشی نکردهاند. تمام عاملان و آمران این قتلهای زنجیرهای همچنان آزاد هستند. روشن است که دستگاه قضایی رژیم ایران در این پرونده استقلالی نداشته و بهمثابه نهادی امنیتی عمل کرده است. این روند مهمترین و اساسیترین نتیجه حقوقیای است که میتوان از این پرونده گرفت. دستگاه قضایی جمهوری اسلامی در این پرونده اثبات کرد که بیش از آنکه بهدنبال اجرای عدالت باشد، وارد چالشهای سیاسی حامی جریان قدرت شده است. دستگاه قوهی قضاییه حتی به این نیز اکتفا نکرد، و آخوندی مانند محسنی اژهای را که نامش در پروندهی قتلهای زنجیرهای ثبت شده بود، بهعنوان سخنگوی قوه قضاییه انتخاب کرد. '''«سایت ایران اینتر نشنال2»''' | لازم به یادآوری است که پرونده قتلهای زنجیرهای با سایر قتلها و جنایتها تفاوت اساسی دارد، چرا که این قتلها با انگیزهی سیاسی و از طرف حکومت صورت گرفته است. براین اساس عدالت حکم میکند که علاوه بر مجازات افراد دست اندرکار، سیستم ترور نیز در نهادهای امنیتی ریشهکن شود؛ چون بهگفته برخی از متهمهای این پرونده، حذف فیزیکی یک عمل معمول بوده و آنها فقط دستورات را اجرا کردهاند. خانم شیرین عبادی، وکیل خانواده فروهر میگوید که متهمهای پرونده بارها اذعان کرده بودند که صدها نفر به دستور وزارت اطلاعات رژیم ایران حذف شدهاند؛ و مجریان و عاملان بابت انجام این قتلها حتی پاداش گرفتهاند. در نتیجه قتل مخالفان حکومت جمهوری اسلامی امری سازمانیافته، سیستماتیک و مستمر بوده است؛ و دستگاه قضایی هیچوقت بهدنبال کشف قتلهای دیگر نبوده، و مقامات مربوطه نیز برای از میان برداشتن ماشین ترور نهادهای امنیتی تلاشی نکردهاند. تمام عاملان و آمران این قتلهای زنجیرهای همچنان آزاد هستند. روشن است که دستگاه قضایی رژیم ایران در این پرونده استقلالی نداشته و بهمثابه نهادی امنیتی عمل کرده است. این روند مهمترین و اساسیترین نتیجه حقوقیای است که میتوان از این پرونده گرفت. دستگاه قضایی جمهوری اسلامی در این پرونده اثبات کرد که بیش از آنکه بهدنبال اجرای عدالت باشد، وارد چالشهای سیاسی حامی جریان قدرت شده است. دستگاه قوهی قضاییه حتی به این نیز اکتفا نکرد، و آخوندی مانند محسنی اژهای را که نامش در پروندهی قتلهای زنجیرهای ثبت شده بود، بهعنوان سخنگوی قوه قضاییه انتخاب کرد. '''«سایت ایران اینتر نشنال2»''' | ||
خط ۵۷: | خط ۵۹: | ||
== اعترافات سعید امامی == | == اعترافات سعید امامی == | ||
[[پرونده:سعید امامی2.JPG|بندانگشتی|218x218پیکسل|سعید امامی]] | |||
سعید امامی یا سعید اسلامی، پیش از مرگش در یک بازجویی چند صد صفحهای، به معمای بسیاری از ترورها و قتلهای حکومتی در دو دهه اخیر اعتراف کرده و پاسخ گفته است. سعید امامی به بیش از ۱۰۰ ترور سیاسی و مذهبی و دهها بمبگذاری و انفجار در ایران، اروپا، عربستان، ترکیه و کشورهای خلیج فارس اعتراف کرده است. سعید امامی در دوره ریاست جمهوری اکبر رفسنجانی و وزارت علی فلاحیان، نه تنها در مقام معاونت امنیتی وزارت اطلاعات برهمهی تحرکات و عملیات شبکههای اطلاعاتی و اجرایی این وزارتخانه در داخل و در خارج از مرزهای ایران احاطه داشته است، بلکه سفرا و دیپلماتهای وزارتخارجه نیز در همکاری وهماهنگی با شبکههای اطلاعاتی، تحت نظارت او که در تمام سفارتخانهها و مؤسسات تجاری برونمرزی حضور داشتهاند، عمل میکردند. قدرت و نفوذ سعید امامی، نتیجهی وفاداری او به علی خامنهای و اجرای دقیق دستوراتی بود که شخص خامنهای، هاشمی رفسنجانی و نزدیکترین مشاوران آنها به وزارت اطلاعات ابلاغ میکردند. | سعید امامی یا سعید اسلامی، پیش از مرگش در یک بازجویی چند صد صفحهای، به معمای بسیاری از ترورها و قتلهای حکومتی در دو دهه اخیر اعتراف کرده و پاسخ گفته است. سعید امامی به بیش از ۱۰۰ ترور سیاسی و مذهبی و دهها بمبگذاری و انفجار در ایران، اروپا، عربستان، ترکیه و کشورهای خلیج فارس اعتراف کرده است. سعید امامی در دوره ریاست جمهوری اکبر رفسنجانی و وزارت علی فلاحیان، نه تنها در مقام معاونت امنیتی وزارت اطلاعات برهمهی تحرکات و عملیات شبکههای اطلاعاتی و اجرایی این وزارتخانه در داخل و در خارج از مرزهای ایران احاطه داشته است، بلکه سفرا و دیپلماتهای وزارتخارجه نیز در همکاری وهماهنگی با شبکههای اطلاعاتی، تحت نظارت او که در تمام سفارتخانهها و مؤسسات تجاری برونمرزی حضور داشتهاند، عمل میکردند. قدرت و نفوذ سعید امامی، نتیجهی وفاداری او به علی خامنهای و اجرای دقیق دستوراتی بود که شخص خامنهای، هاشمی رفسنجانی و نزدیکترین مشاوران آنها به وزارت اطلاعات ابلاغ میکردند. | ||
خط ۷۶: | خط ۷۹: | ||
=== ماجرای قتل سعید امامی === | === ماجرای قتل سعید امامی === | ||
[[پرونده:خاتمی میدانست.JPG|بندانگشتی|248x248پیکسل|قتلهای زنجیرهای، چالش حکومت جمهوری اسلامی]] | |||
به دنبال این افشاگریهای سعید امامی که در ۵ بهمن ۱۳۷۷، دستگیرشده بود، اعلام کردند که او در زندان اوین با خوردن داروی نظافت خودکشی کرده است. اما چند تن از دوستان سعید امامی، مانند روحالله حسینیان، اعلام کردند که: | به دنبال این افشاگریهای سعید امامی که در ۵ بهمن ۱۳۷۷، دستگیرشده بود، اعلام کردند که او در زندان اوین با خوردن داروی نظافت خودکشی کرده است. اما چند تن از دوستان سعید امامی، مانند روحالله حسینیان، اعلام کردند که: | ||
خط ۸۸: | خط ۹۲: | ||
=== قربانعلی درّی نجفآبادی === | === قربانعلی درّی نجفآبادی === | ||
[[پرونده:فلاحیان دری پورمحمدی اژهای.JPG|بندانگشتی|500x500پیکسل|علی فلاحیان، درّینجفی، مصطفی پورمحمدی، محسنیاژهای]] | |||
پرستو فروهر، هنرمند و فرزند داریوش فروهر و پروانه اسکندری، در گفتوگویی با رادیو فردا گفت که تمام متهمان و عاملان پروندهی قتلهای سیاسی گفتهاند که فرمان قتلها را از وزیر وقت اطلاعات یعنی قربانعلی دری نجفآبادی که اکنون نمایندهی مجلس خبرگان است، گرفتهاند. '''«سایت رادیو فردا»''' | پرستو فروهر، هنرمند و فرزند داریوش فروهر و پروانه اسکندری، در گفتوگویی با رادیو فردا گفت که تمام متهمان و عاملان پروندهی قتلهای سیاسی گفتهاند که فرمان قتلها را از وزیر وقت اطلاعات یعنی قربانعلی دری نجفآبادی که اکنون نمایندهی مجلس خبرگان است، گرفتهاند. '''«سایت رادیو فردا»''' | ||
خط ۱۱۰: | خط ۱۱۵: | ||
== افشاگری وکلا و روزنامهنگاران == | == افشاگری وکلا و روزنامهنگاران == | ||
[[پرونده:ناصر زرافشان.JPG|بندانگشتی|290x290پیکسل|ناصر زرافشان، وکیل قربانیان قتلهای زنجیرهای]] | |||
وکلای خانواده قربانیان قتلهای زنجیرهای به خاطر پیگیری این پرونده خود گرفتار و زندانی شدند. از جمله ناصر زرافشان، که وکیل دادگستری و عضو کانون نویسندگان ایران است. | وکلای خانواده قربانیان قتلهای زنجیرهای به خاطر پیگیری این پرونده خود گرفتار و زندانی شدند. از جمله ناصر زرافشان، که وکیل دادگستری و عضو کانون نویسندگان ایران است. | ||
خط ۱۱۹: | خط ۱۲۵: | ||
=== اکبر گنجی === | === اکبر گنجی === | ||
[[پرونده:اکبر گنجی.JPG|بندانگشتی|202x202پیکسل|اکبر گنجی، نویسنده، روزنامهنگار و پیگیر قتلهای زنجیرهای]] | |||
اکبر گنجی، نویسنده، روزنامهنگار و پیگیر قتلهای سیاسی، طی گفتگویی در سال ۱۳۸۹، درباره قتلهای زنجیرهای تأکید کرد که این یک پروژه حکومتی بوده است؛ و سطح آمران قتلها را نیز از معاون و حتی خود وزیر اطلاعات وقت، فراتر برده و گفت است که خود آقای خامنهای هم پشت آن قتلها بود. | اکبر گنجی، نویسنده، روزنامهنگار و پیگیر قتلهای سیاسی، طی گفتگویی در سال ۱۳۸۹، درباره قتلهای زنجیرهای تأکید کرد که این یک پروژه حکومتی بوده است؛ و سطح آمران قتلها را نیز از معاون و حتی خود وزیر اطلاعات وقت، فراتر برده و گفت است که خود آقای خامنهای هم پشت آن قتلها بود. | ||
خط ۱۲۹: | خط ۱۳۶: | ||
== نقش خامنهای در قتلهای زنجیرهای == | == نقش خامنهای در قتلهای زنجیرهای == | ||
[[پرونده:خاعنهای.JPG|بندانگشتی|185x185پیکسل|نقش خامنهای در قتلهای زنجیرهای]] | |||
علی خامنهای در رابطه با قتلهای زنجیرهای، نه به خانوادهی قربانیان تسلیت گفت؛ و نه بهعنوان عالیترین مقام نظام سیاسی، مسئولیتی در قبال این قتلها پذیرفت؛ و نه از کسی عذرخواهی کرد. | علی خامنهای در رابطه با قتلهای زنجیرهای، نه به خانوادهی قربانیان تسلیت گفت؛ و نه بهعنوان عالیترین مقام نظام سیاسی، مسئولیتی در قبال این قتلها پذیرفت؛ و نه از کسی عذرخواهی کرد. | ||
خط ۱۵۴: | خط ۱۶۲: | ||
== تشکیل دادگاه قتلهای زنجیرهای == | == تشکیل دادگاه قتلهای زنجیرهای == | ||
[[پرونده:دادگاه زنجیر.JPG|بندانگشتی|248x248پیکسل|تشکیل دادگاه غیرعلنی قتلهای زنجیرهای]] | |||
نزدیک به دو سال طول کشید تا دادگاه قتلهای زنجیرهای تشکیل شود. در طی ای مدت، گزارشهایی منتشر شد که بینانگر شکنجهی متهمان این قتلها بهمنظور اعتراف به ارتکاب قتل بهدستور سرویسهای جاسوسی بیگانه بود. فیلمهایی نیز در فضای مجازی از شکنجهی برخی از این متهمان انتشار یافت. | نزدیک به دو سال طول کشید تا دادگاه قتلهای زنجیرهای تشکیل شود. در طی ای مدت، گزارشهایی منتشر شد که بینانگر شکنجهی متهمان این قتلها بهمنظور اعتراف به ارتکاب قتل بهدستور سرویسهای جاسوسی بیگانه بود. فیلمهایی نیز در فضای مجازی از شکنجهی برخی از این متهمان انتشار یافت. | ||
خط ۱۸۵: | خط ۱۹۴: | ||
== برخی از قربانیان قتلهای زنجیرهای == | == برخی از قربانیان قتلهای زنجیرهای == | ||
قربانیان قتلهای زنجیرهای عمدتاً از روشنفکران، روزنامهنگاران و فعالان سیاسی بود که برای نظام جمهوری اسلامی خطر محسوب میشدند. | قربانیان قتلهای زنجیرهای عمدتاً از روشنفکران، روزنامهنگاران و فعالان سیاسی بود که برای نظام جمهوری اسلامی خطر محسوب میشدند. | ||
[[پرونده:پیروز دوانی.JPG|بندانگشتی|225x225پیکسل|پیروز دوانی؛ نویسنده، روزنامهنگار و فعال سیاسی چپگرا]] | |||
=== پیروز دوانی === | === پیروز دوانی === | ||
خط ۱۹۳: | خط ۲۰۳: | ||
اروند پورحاجیزاده، سالها بعد طی یادداشتی در سالگرد قتل پدر و برادرش، نوشت: | اروند پورحاجیزاده، سالها بعد طی یادداشتی در سالگرد قتل پدر و برادرش، نوشت: | ||
[[پرونده:حمید و کارون.JPG|بندانگشتی|198x198پیکسل|حمید پورحاجیزاده و فرزند ۹ سالهاش کارو]] | |||
«شب سیام شهریور ۷۷ من و برادرم ارس، حدود ساعت دو و نیم از مراسم عروسی به خانه برگشتیم. متعجب بودیم که چرا پدر و مادر و کارون، برادر کوچکترمان نیامدهاند. چراغ خاموش خانه برایمان بیمعنی بود. مگر میشد حمید پورحاجیزاده باشی و تا اروند و ارسات نیامدهاند بخوابی؟ در را که باز کردم و وارد شدیم، برای اولینبار بود که فهمیدم خون و چاقو و خنجر چه معنایی میدهند. اما مگر میشد بابا را با آن سینه پارهپاره شده دید؟ پای برهنه و با آجری در دست، تمام همسایهها را بیدار کردم. پلیس و سرباز و خون و چاقو و گریههای رئیس آگاهی که مادرم گمان برده بود قاتل است و مدام میپرسید چرا شوهر و بچهام را کشتید؟ پزشک قانونی که آمد، پرسیدم بابام زنده است؟ وقتی گفت نه، دو نفرشان مردهاند، خشکم زد. دو نفرشان؟ گفت برو ببین. دو سه ساعت صدای مادرم را نشنیده بودم که فریاد میکشید کارون. وقتی از پشت پنجره چشمان باز و سینه و صورت پاره کارون را دیدم، فریادم به آسمان بلند شد و فهمیدم که خدا هم روزی میمیرد.» '''«ایران اینتر نشنال 6»''' | «شب سیام شهریور ۷۷ من و برادرم ارس، حدود ساعت دو و نیم از مراسم عروسی به خانه برگشتیم. متعجب بودیم که چرا پدر و مادر و کارون، برادر کوچکترمان نیامدهاند. چراغ خاموش خانه برایمان بیمعنی بود. مگر میشد حمید پورحاجیزاده باشی و تا اروند و ارسات نیامدهاند بخوابی؟ در را که باز کردم و وارد شدیم، برای اولینبار بود که فهمیدم خون و چاقو و خنجر چه معنایی میدهند. اما مگر میشد بابا را با آن سینه پارهپاره شده دید؟ پای برهنه و با آجری در دست، تمام همسایهها را بیدار کردم. پلیس و سرباز و خون و چاقو و گریههای رئیس آگاهی که مادرم گمان برده بود قاتل است و مدام میپرسید چرا شوهر و بچهام را کشتید؟ پزشک قانونی که آمد، پرسیدم بابام زنده است؟ وقتی گفت نه، دو نفرشان مردهاند، خشکم زد. دو نفرشان؟ گفت برو ببین. دو سه ساعت صدای مادرم را نشنیده بودم که فریاد میکشید کارون. وقتی از پشت پنجره چشمان باز و سینه و صورت پاره کارون را دیدم، فریادم به آسمان بلند شد و فهمیدم که خدا هم روزی میمیرد.» '''«ایران اینتر نشنال 6»''' | ||
خط ۲۰۱: | خط ۲۱۱: | ||
=== مجید شریف === | === مجید شریف === | ||
[[پرونده:مجید شریف.JPG|بندانگشتی|222x222پیکسل|مجید شریف، نویسنده و متجرم]] | |||
مجید شریف، نویسنده و مترجمی بود که دو سال و نیم پس از بازگشت به ایران، توسط مأموران وزارت اطلاعات به قتل رسید. یکی از عاملان قتلهای زنجیرهای درباره چگونگی قتل مجید شریف گفتهاست: | مجید شریف، نویسنده و مترجمی بود که دو سال و نیم پس از بازگشت به ایران، توسط مأموران وزارت اطلاعات به قتل رسید. یکی از عاملان قتلهای زنجیرهای درباره چگونگی قتل مجید شریف گفتهاست: | ||
ویرایش