روح‌الله خمینی: تفاوت میان نسخه‌ها

یکی از وقایع بسیار مهمی که در آن دوران به وقوع پیوست حادثه خونین مسجد گوهرشاد بود که بسیاری ازروحانیون آن زمان به آن اعتراض کردند اما روح الله خمینی هیچگونه موضوع گیری نسبت به این واقعه نداشت. «در این واقعه، جمع کثیری از مردم بی گناه را قتل عام کردند وحدود یکصدنفر از روحانیون و افراد متنفذ را دستگیر و عده یی از علمای بزرگ، نظیر مرحوم آقا سیدیونس اردبیلی و مرحوم آقازاده را به تهران آورده محاکمه نمودند.<ref>نهضت روحانیون ایران- صفحه 165</ref>

اطرافیان خمینی بسیار تلاش کرده اند که برای سکوت او در دورة رضاشاه توجیهاتی بیاورند<ref>[https://www.mojahedin.org/links/books/890627_Dajale.pdf کتاب خمینی دجال ضد بشر صفحه 37]</ref> و فی المثل در کتاب «نهضت امام خمینی » گفته شده‌است:<blockquote>«امام خمینی از آ نجا که هماره از تدابیر کافی و درایت و بصیرت سرشار برخوردار می باشد، توانست با تاکتیک و نهانکاریها که از دستورات و تعالیم زندة اسلام است و تقیه نام دارد، رژیم و کارشناسهای داخلی و خارجی آن را غافلگیر سازد.»<ref>بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی – صفحه 97</ref></blockquote>

اولین مخالفت علنی خمینی با شاه، مربوط به انجمنهای ایالتی و ولایتی است که دولت وقت به نخست‌وزیری اسدالله علم در تاریخ ۱۶مهر۱۳۴۱ تصویب کرد. علت اصلی برآشفتگی خمینی این بود که در مصوبه مزبور برای نخستین‌بار به زنان حق رأی داده شده بود. در این مصوبه همچنین قید اسلام از شرایط انتخاب‌شوندگان و انتخاب‌کنندگان برداشته شده بود و در مراسم سوگند به‌جای قرآن گفته شده بود کتاب آسمانی .این دو نکته نیز از موضوعات مورد اعتراض خمینی بود. او دراین رابطه گفته بود:

«زنها را وارد کرده‌اید در ادارات، ببینید در هر اداره‌ای که وارد شدند آن اداره فلج شد. فعلاً محدود است. «علما» می‌گویند توسعه ندهید. به استانها نفرستید. زن اگر وارد هر دستگاهی شد، اوضاع را به هم می‌زند. می‌خواهید استقلالتان را زنها تأمین کنند؟»<ref>[http://www.dw.com/fa-ir/%D9%85%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%A7%D9%86-%D8%AD%D9%82-%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D8%A2%DB%8C%D8%AA%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D8%A7-%D8%A7%D8%AD%D8%B2%D8%A7%D8%A8- دویچه وله فارسی- مخالفان حق رای زنان از آیت الله خمینی تا احزاب سیاسی]</ref>

در تاریخ ۱۵ آبان ۴۱ خمینی تلگرام دیگری خطاب به شاه ارسال میکند و از علم نزد او شکایت می کند. آیت الله خمینی دراین تلگرام در عین ابراز شکایت  ،اسدلله علم را خراب کننده چهره اعلیحضرت معرفی می‌کند. او همچنین کتب آسمانی غیر از قرآن را که در قانون کاپیتولاسیون، سوگند خوردن به آنها مجاز شمرده شده بود، ضاله معرفی می‌کند: <ref>[https://www.mojahedin.org/links/books/890627_Dajale.pdf کتاب خمینی دجال ضد بشر]</ref> <blockquote>«آقای علم تخلف خود از قانون اسلام و قانون اساسی اعلام و برملا نموده، آقای اسدالله علم گمان کرده با تبدیل کردن قسم به قرآن مجید به کتاب آسمانی ممکن است. قرآن کریم را از رسمیت انداخت و اوستا و انجیل و بعضی کتب ضاله را قرین آن یا به جای آن قرار داد.این جانب به حکم خیرخواهی برای ملت اسلام اعلیحضرت را متوجه میکنم. به ای نکه اطمینان نفرمایید به عناصری که با چاپلوسی واظهار چاکری و خانه زادی می خواهند تمام کارهای خلاف دین و قانون را کرده به اعلیحضرت نسبت دهند و قانون اساسی را که ضامن ملیت و سلطنت است با تصوی بنامة خائنانه و غلط از اعتبار بیندازند.»<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n3434/%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3_%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9_%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87_%D8%B1%D9%88%D8%B2/%D8%AA%D9%84%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_ پرتال خمینی – تلگرام امام به شاه]</ref> </blockquote>یکی از پیروان خمینی در توضیح و توجیه لحن منعطف خمینی در نامه شاه می نویسد:

پس از انقلاب سفید، خمینی به اظهار مخالفت با آن پرداخت. علت این مخالفت بیش از آن که سیاسی باشد  به  این دلیل بود که اصلاحات شاه مناسبات سرمایه داری وابسته را در جامعه برقرار میکرد در حالی که طبقه آخوندها در جامعه مدافع مناسبات مادون سرمایه داری و فئودالیزم بودند.<ref>[https://www.mojahedin.org/links/books/890627_Dajale.pdf کتاب خمینی دجال ضد بشر- صفحه]</ref>

پس از رفراندومی که شاه در ۶ بهمن ماه ۱۳۴۱ برگزار کرد،آیت الله خمینی، آیت الله گلپایگانی و عده دیگر از آخوندها اطلاعیه ای علیه انقلاب سفید صادر کردند. این اطلاعیه شش بند داشته که هر شش بند آن در مورد حق رای زنان بود.در این اطلاعیه تصریح شده‌است که «دخالت زنان در انتخابات یا اعطای حق زنها یا وارد نمودن نیمی از جمعیت ایران در جامعه و نظایر این تعبیرات فریبنده… جز  بدبختی و فساد و فحشا چیز دیگری همراه ندارد.<ref>صحیفه نور- صفحه 29</ref>

عصر روز ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ پس از قیام خونینی که مردم در آن روز برگزار نمودند خمینی یک سخنرانی شدید اللحن علیه انقلاب سفید، حق رای زنان و ... داشت

در ۴آبان ۴۳ وی در سخنانی که علیه قانون کاپیتولاسیون ایراد کرد، با تدریس معلمان زن در مدارس پسرانه و تدریس معلمان مرد در مدارس دخترانه مخالفت می کند: <blockquote>«اگر نفوذ روحانیون باشد، نمی گذارد دختران عفیف مردم در مدارس، زیر  دست جوانها باشند زنها را به مدرسه پسرانه و مردها را به مدرسه دخترانه بفرستند و فساد به راه بیندازند.»<ref>صحیفه نور- صفحه 104</ref></blockquote>او همچنین علیه حق مصونیت اتباع آمریکایی اعتراض اینچنین اعتراض می‌کند: <blockquote>«استقلال ما را فروختند، … عزت ما پایکوب شد، عظمت ایران از بین رفت، عظمت ارتش ایران پایکوب شد… اگر یک آشپز آمریکایی مرجع تقلید شما را در وسط بازار ترور کند زیرپا منکوب کند، پلیس ایران حق ندارد جلوی او را بگیرد، دادگاه‌های ایران حق ندارد محاکمه کنند… باید برود آمریکا… اگر شاه ایران یک سگ آمریکایی را زیر بگیرد، بازخواست می کنند اگر چنان چه یک آشپز آمریکایی شاه ایران را زیر بگیرد، مرجع ایران را زیر بگیرد،… هیچ کس حق تعرض ندارد...»<ref>صحیفه نور- صفحه 102</ref></blockquote>پس از این سخنرانی خمینی به ترکیه تبعید و پس از مدت کوتاهی به نجف رفت. او در نجف اساسا فعالیت سیاسی نداشت. در این فرصت وی کتاب تحریر الوسیله را نوشت که از ضروریات برخورداری از رتبه مرجعیت بود.این کتاب البته در اصل حاشیه ای بر رساله ای به نام وسیله النجاة  است که توسط سید ابوالحسن اصفهانی نوشته شده‌است.<ref>تحریر الوسیله- چاپ بیروت</ref>

خمینی در سال ۱۳۵۰ یک سخنرانی علیه جشنهای ۲۵۰۰ ساله شاه داشت. همچنین سخنرانی دیگری که مربوط به ایران نبود. وی پس از آن به مدت شش سال خاموشی گزید و هیچ اظهار نظری از وی مشاهده نشد.<ref>[https://www.mojahedin.org/links/books/890627_Dajale.pdf خمینی دجال ضد بشر- صفحه 144]</ref> این سالها مقارن با اوجگیری مبارزه رادیکال سازمانهایی مثل مجاهدین و چریکهای فدایی با شاه بود، نقش خمینی را بسیار کمرنگ می‌کرد. وی همچنین حاضر به حمایت از آنها در برابر شاه نشد.

حمید روحانی از اعضای دفتر خمینی در نجف در این باره می‌نویسد: <blockquote>«بسیاری از افراد را می‌شناسم که بر این اعتقاد بودند که دیگر نقش امام در مبارزه و در نهضت به پایان رسیده‌است و امام با عدم تأیید مجاهدین درواقع شکست خود را امضا کرده‌است. این افراد باور داشتند که امام از صحنه مبارزه کنار رفته‌اند.»<ref>[https://www.hambastegimeli.com/%D8%AF%D9%8A%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%87%D8%A7/62340-%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%B5%D9%88%D9%85%DB%8C-%E2%80%8C-%C2%AB%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AA%C2%BB-%D8%AE%D9%85%DB%8 عبدالعلی معصومی- مبارزات خمینی در دوره تبعید]</ref></blockquote>خمینی همچنین در مهرماه ۵۶ یک سخنرانی برای طلاب نجف داشت که در آن برداشت‌های نوگرا و مشخصا مجاهدین را به لحاظ تئوریک هدف قرار می‌داد . او در سخنرانی خود گفت: <blockquote>«حالا یک دسته یی پیدا شده که اصل تمام احکام اسلام را می گویند برای این است که یک عدالت اجتماعی پیدا بشود؛ طبقات از بین برود. اصلاً اسلام دیگر چیزی ندارد ، توحیدش هم عبارت از توحید در این است که ملتها همة به طور عدالت و به طور تساوی با هم زندگی بکنند؛ یعنی، زندگی حیوانی علی السواء، یک علفی همه بخورند و علی السواء با هم زندگی کنند و به هم کار نداشته باشند؛ همه از یک آخوری بخورند… می گویند:اصلاً مطلبی نیست اسلام آمده‌است که آدم بسازد یعنی یک آدمی که طبقه نداشته باشد دیگر؛ همین را بسازد؛ یعنی حیوان بسازد. اسلام آمده‌است که انسان بسازد، اما انسان بی طبقه...»<ref>کوثر- صفحه 268</ref> </blockquote>در دیماه ۱۳۵۵ جیمی کارتر با شعار حقوق بشر در آمریکا به ریاست جمهوری رسید. براساس جمعبندی کمیسیون سه جانبه، برژینسکی رئیس و تئوریسین کمیسیون مزبور به این نتیجه رسیده بود که تلاش مردم برای کسب حقوق خود، «اوضاعی انفجاری »پدید آورده و بنابراین «کاری که ایالات متحده می تواند بکند، کوشش برای انداختن

خمینی پیوسته قانون اساسی رژیم را تأیید می کرد.در سالهای ۴۱ و ۴۲ بیشترین اعتراضش، از قضا به آن بود که چرا قانون اساسی و به خصوص اصل دوم متمم قانون اساسی که به آخوندها حق نظارت برمجلس را می دهد، اجرا نمیشود. از آن به بعد نیز پیوسته به همین قانون استناد می کرد. حتی در یک سخنرانی که در دهم خرداد ۵۷ در نجف داشت، میگفت:

«آیا اینها به قانون اساسی عمل م یکنند؟… انتخاباتشان روی موازین قانون است؟ وکلایشان شرائط

روح الله خمینی پس از سالها اقامت درنجف سرانجام تصمیم به خروج از عراق گرفت. وی در ابتدا قصد کویت کرد اما کویت او را نپذیرفت. وی سرانجام با مصلحت اطرافیان تصمیم به سفر به فرانسه گرفته و در روز ۱۴ مهر وارد پاریس شده و در نوفل لوشاتو(حومه پاریس) مستقر شد.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/c504_2701/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C_%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87/%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86_%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D8%A7%D8%AA/%D9%87%D8%AC%D8%B1%D8%AA_%D8%A8%D9%87_%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87 پرتال خمینی- سایت امام خمینی]</ref>

سفر خمینی به فرانسه معمولا با این دلیل ذکر شده‌است که بدلیل محدودیتهای اعمال شده از طرف شاه و مخالفت خمینی با سکوت سیاسی انجام شده‌است. با اینهمه به نظر می‌آید که این سفر  چیزی نبود که شاه به آن متمایل باشد چرا که خمینی را در مرکز توجهات بین المللی قرار می‌داد. محمود دعایی از همراهان خمینی در عراق در این رابطه می‌گوید:  <blockquote>«بعدها از گزارشها معلوم شد که در آن موقع، بین رژیم عراق و ایران دو تصمیم متناقض وجود داشته‌است. رژیم ایران اصرار داشت امام از عراق خارج نشوند؛ زیرا با خروج از عراق و رفتن ایشان به کشور دیگر، که ایران با آنها چنین تعهدی نداشت، کنترل و مراقبت امام بر ایشان مشکل می شد…»<ref>غرور و سقوط – صفحه 127</ref> </blockquote>در این رابطه ژیسکاردستن، رئیس جمهور وقت فرانسه نیز هنگامی که در شهریور سال ۱۳۷۷ به تهران سفر کرده بود، در مصاحبه با روزنامة توس تصریح کرد: <blockquote>«خمینی به محض ورود به فرانسه در فرودگاه تقاضای پناهندگی سیاسی کرد » و « شاه از من خواست به او روادید بدهم و مراتب امنیتی و حفاظتی در مورد آی تالله خمینی را از سوی دولت فرانسه تأمین کنیم… شاه برای من پیغام داد که کوچکترین مشکلی برای آیت الله خمینی به وجود نیاوریم و حتی ب هسفیر من گفت اگر دولت فرانسه مقدمات پذیرایی و آسایش او را فراهم نکند، او دولت فرانسه را هرگز نخواهد بخشید»<ref>روزنامه توس23 شهریور77</ref></blockquote>از جمله مواضع سیاسی او در پاریس می‌توان به مصاحبه وی با خبرنگار کیهان انجام داد:<blockquote>'''خبرنگار:''' حضر ت آیت الله، ممکن است خطوط اصلی حکومت اسلامی را در ز مینه های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بیان بفرمایید؟</blockquote><blockquote>'''خمینی:''' اینها اموری نیست که بتوانم آن را برای شما تشریح کنم. اسلام هم آزادی خواهد داد و هم به اقتصاد توجه خواهد کرد.</blockquote><blockquote>'''خبرنگار:''' منظورم این است که در حکومت اسلامی ملی شدن صنایع قطعی خواهد بود؟</blockquote><blockquote>'''خمینی:''' آن هم باید مورد مطالعه قرار گیرد.</blockquote><blockquote>'''خبرنگار:''' آیا فکر می کنید گروه‌های چپ و مارکسیستهایی که در ایران هستندآزادند؟</blockquote><blockquote>'''خمینی:''' اگر مضر به حال ملت باشد جلوگیری می شود و اگر نباشد، فقط اظهار عقیده باشد، مانعی ندارد.</blockquote><blockquote>'''خبرنگار:''' نقش زنان در حکومت اسلامی چه خواهد بود؟</blockquote><blockquote>'''خمینی:''' الان وقت این حرفها نیست.</blockquote><blockquote>'''خبرنگار:''' روزنامة مالکیت در حکومت اسلامی و به خصوص مالکیت ارضی چگونه خواهد بود؟</blockquote><blockquote>'''خمینی:''' اینها بعدها روشن خواهد شد.</blockquote><blockquote>'''خبرنگار:''' بعضیها می گویند که ما از زیر چکمه استبداد به زیر نعلین استبداد یرویم.</blockquote><blockquote>'''خمینی:''' آنها عمال شاه هستند… دیکتاتوری در اسلام اصلاً وجود ندارد<ref>روزنامه کیهان 3 بهمن 57</ref> </blockquote>همچنین خمینی در نوفل شاتو مذاکراتی با سران کشورهایی مثل آمریکا و فرانسه داشت.این مذاکرات با این هدف انجام می‌شد که سران این کشورها با بدست گرفتن حکومت توسط خمینی موافقت کنند. این مذاکرات و پیامرسانی‌ها معمولا توسط قطب زاده انجام می‌شد. از جمله یک هفته قبل از کنفرانس گوادلوپ وزارت خارجه از قطب زاده سوال می‌کند در صورتی که خمینی پیروز شود چه نوع سیاستهایی از جانب  او اتخاذ خواهد شد.<ref>کتاب آخرین تلاشها در آخرین روزها- صفحه 97 و 98</ref>

روز ۱۴ دی ماه زمامداران چهار کشور عمدة غرب، یعنی آمریکا، فرانسه، انگلیس وآلمان در جزیر هیی ب هنام گوادلوپ در دریای کارائیب اجلاسی به منظور تعیین سیاست خود در قبال وضعیت بحرانی ایران تشکیل دادند.

ابراهیم یزدی دومین وزیر خارجة خمینی در بارة این مذاکرات در کتاب خود می نویسد: ژیسکاردستن می گفت: اگر شاه بماند ایران دچار جنگ داخلی خواهد شد. و کمونیستها نفوذ فوق العاده زیادی ب هدست خواهند آورد… و این امر ممکن است زمینة دخالت روسها را فراهم سازد… آن چه اروپا احتیاج دارد نفت ایران و ثبات منطقه است. خمینی… هم خیلی غیر منطقی نیست. واشینگتن باید خود را با تغییرات سیاسی تطبیق دهد… ژیسکار تأکید داشت که کارتر باید با مخالفان تماس بگیرد.<ref>کتاب آخرین تلاشها در آخرین روزها- صفحه 97 و 98</ref>

پاسخ خمینی به نمایندگان کارتر در کتاب کوثر که تایید شده بازماندگان خمینی است امده است اما بخشی ازین پاسخ به عمد حذف شده‌است که می‌توان در کتاب ابراهیم یزدی آن را یافت.<ref>خمینی دجال ضد بشر 178</ref>

خمینی از جمله می گوید:<blockquote>«از رئیس جمهورکه در این کنفرانس از تأیید کارتر از شاه مناقشه کرده است، تشکر میکنم و میل دارم که کارتر را نصیحت کنند که دست از پشتیبانی این شاه و این دولت که همه برخلاف قوانین است بردارند و به این کودتای نظامی تأیید نکنند و جلوگیری کنند تا ایران آرامش خود را به دست بیاورد و چرخهای اقتصاد به گردش درآید و درآن وقت است که می شود نفت را به غرب و …صادر کند.»<ref>آخرین تلاشها در آخرین روزها- ابراهیم یزدی – صفحه 91 تا 95</ref> </blockquote>البته خمینی به همین قول یعنی مراقبت و جلوگیری از فضای انفجاری تا آخرین روز یعنی ۲۲ بهمن ۵۷ وفادار بوده و فتوای جهاد صادر نکرد. صدور فتوای جهاد و مشروعیت به مبارزه مسلحانه اولا نقض قراردادهای نوفل لوشاتو بوده و ثانیا قدرت را بدست انقلابیون داخلی می‌انداخت که طبعا مورد نظر خمینی نبود.<ref>[https://www.mojahedin.org/links/books/890627_Dajale.pdf خمینی دجال ضد بشر 180]</ref>

همچنین سفیر آمریکا از بررسی اوضاع به این نتیجه رسیده بود که روی کار آمدن خمینی در مقایسه با شقوق دیگر بیشتر به سود آمریکاست. سولیوان این نظر را در کتابش به این صورت تئوریزه کرده است: «در ۹نوامبر ۱۹۷۸ من طی گزارشی نظرات خود را به واشینگتن اطلاع دادم و توصیه هایی راجع به سیاستهای آیندة آمریکا در ایران به عمل آوردم. در این گزارش که عنوان آن را "فکر کردن به آن چه فکر نکردنی است" نام نهادم، یک تصویر واقعی از اوضاع ایران برای مقامهای مسئول واشینگتن ترسیم کردم. ب هطور مثال در این گزارش نوشتم که ثبات ایران تاکنون ب ردو پایة سلطنت و مذهب استوار بوده‌است. در ۱۵ سال گذشته استحکام پایة سلطنت، ایران را بر سرپا نگاهداشته و اکنون که پایة سلطنت سست شده، ناچار باید این ثبات با تحکیم پایة مذهب تأمین گردد.<ref>ماموریت در ایران صفحه 143</ref>

ژنرال هایزر که هنگام فرار شاه و آمدن خمینی، در تهران به سر می برد، دربارة نظرات سولیوان در جانبداری از خمینی می نویسد:  <blockquote>«سولیوان به خمینی نظر داشت… سولیوان فکر کرده بود که خمینی رهبری مانند گاندی است که قدرت گرفتن او همراه با تغییر در حکومت به نفع آمریکا تمام می شود. با این فکر ترجیح میداد سران ارتش که به احتمال زیاد جلو برنامه های خمینی را سد می کردند،کنار بروند.»<ref>خاطران ژنرال آیزن هاور – صفحه 462</ref></blockquote>سولیوان همچنین می‌گوید: <blockquote>«درملاقاتهای بعدی که با شاه داشتم او هرگز از تماسهای ما با مخالفان اظهار ناراحتی نمی کرد و حتی در ملاقاتهای آخر غالباً د ربارة فعالیتهای مخالفان سؤالهایی از من میکرد و جمل هیی که بیشتر به کار م یبرد این بود که از «دوستان ملایتان چه خبردارید؟»<ref>ماموریت در ایران- صفحه 144 و 145</ref></blockquote>در همین راستا هایزر ژنرال چهار ستاره، معاون سرفرماندهی پیمان آتلانتیک شمالی در تاریخ ۱۴ دی ۵۷ ، دفتر کار خود در اشتوتگارت آلمان را مخفیانه به سوی تهران ترک کرد.شاه در آخرین کتاب خود (پاسخ به تاریخ) زیر عنوان «مأموریت شگف تانگیز ژنرال هایزر» مینویسد: <blockquote>«در اوائل بهم نماه خبری حیر تانگیز ب همن گزارش شد که ژنرال پانویس هایزر چند روزی است در تهران اقامت دارد… رف توآمدهای ژنرال هایزر همواره ازچند هفته قبل برنام هریزی م یشد، ولی ای نبار جنب هیی اسرار آز داشت… اندکی بعد روزنامة هرالدتریبیون چاپ پاریس به شورویها و سایر دول اطمینان داد که ژنرال هایزر، نه برای تدارک یک کودتا ، بلکه برای جلوگیری از آن به ایران سفر کرده است.»<ref>پاسخ به تاریخ- نوشته محمد رضا پهلوی</ref></blockquote>شاه اضافه می‌کند:<blockquote>بالاخره من یک بار ژنرال هایزر را به اتفاق سفیر آمریکا، آقای سولیوان ملاقات کردم. تنها چیزی که مورد علاقة هر دو آنها بود دانستن روز و ساعت حرکت من از ایران بود...</blockquote>