۲۴۴
ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۵۰: | خط ۱۵۰: | ||
بابک تختی، تنها بازمانده غلامرضا تختی که اینک قصه نویس و منقد ادبی است در روایتی که گرد آورده، '''درجست و جوی پدر'''، همچنان این سایه ابهام را در پایان قصه زندگی محبوبترین ورزشکار تاریخ ایران دیده و شنیده و ثبت کردهاست. | بابک تختی، تنها بازمانده غلامرضا تختی که اینک قصه نویس و منقد ادبی است در روایتی که گرد آورده، '''درجست و جوی پدر'''، همچنان این سایه ابهام را در پایان قصه زندگی محبوبترین ورزشکار تاریخ ایران دیده و شنیده و ثبت کردهاست. | ||
'''قهرمان مردم''' | == '''قهرمان مردم''' == | ||
غلامرضا تختی تمام مشخصات یک قهرمان تودهها را در جهان دو قطبی داشت. در محله فقیرنشین جنوب تهران به دنیا آمد، پدرش تاجری ورشکسته بود که زود درگذشت و او را با تنگدستی یتیم گذاشت. تختی همراه کار، ورزش کرد تا بیست سالگی که برای اولین بار ورزش او را به اروپا برد [مسابقات کشتی کاپ فرانسه] که در آن مدالی نگرفت. اما در شهری که در اوج مبارزات نهضت ملی نفت بود شهرت یافت و به دیدار دکتر مصدق رئیس دولت نائل آمد و شد از هواداران وی. | غلامرضا تختی تمام مشخصات یک قهرمان تودهها را در جهان دو قطبی داشت. در محله فقیرنشین جنوب تهران به دنیا آمد، پدرش تاجری ورشکسته بود که زود درگذشت و او را با تنگدستی یتیم گذاشت. تختی همراه کار، ورزش کرد تا بیست سالگی که برای اولین بار ورزش او را به اروپا برد [مسابقات کشتی کاپ فرانسه] که در آن مدالی نگرفت. اما در شهری که در اوج مبارزات نهضت ملی نفت بود شهرت یافت و به دیدار دکتر مصدق رئیس دولت نائل آمد و شد از هواداران وی. | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
خط ۱۶۷: | خط ۱۶۶: | ||
وقوع حوادث پانزده خرداد (۱۳۴۲/۱۹۶۳) نظام را نسبت به فعالیتهای اجتماعی گروههای مخالف بسیار حساس کرد. بعد از این بود که با توجه به بی اعتنائی تختی به اخطارهای دستگاه ورزشی و امنیتی و ادامه ارتباطش با جبهه ملی، به عنوان یک ناراضی شناخته شد. او در عین حال توسط هواداران نهضت ملی در تشکل تازه جبهه ملی دوم به عنوان عضوی از شورای مرکزی برگزیده شد. دیگر به نام و محبوبیتی رسیده بود که ربطی به پیروزیهایش روی تشک کشتی نداشت. | وقوع حوادث پانزده خرداد (۱۳۴۲/۱۹۶۳) نظام را نسبت به فعالیتهای اجتماعی گروههای مخالف بسیار حساس کرد. بعد از این بود که با توجه به بی اعتنائی تختی به اخطارهای دستگاه ورزشی و امنیتی و ادامه ارتباطش با جبهه ملی، به عنوان یک ناراضی شناخته شد. او در عین حال توسط هواداران نهضت ملی در تشکل تازه جبهه ملی دوم به عنوان عضوی از شورای مرکزی برگزیده شد. دیگر به نام و محبوبیتی رسیده بود که ربطی به پیروزیهایش روی تشک کشتی نداشت. | ||
'''تشکهای در پرواز''' | == '''تشکهای در پرواز''' == | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| | | | ||
خط ۱۸۰: | خط ۱۷۹: | ||
از فردای آن روز چاپ هر نوع خبر و گزارشی دربارهٔ تختی و مرگش در روزنامهها ممنوع شد و جا بازماند برای اذهان تا با کمال آزادی، هر چه میخواهند را در قالب واقعیت بپذیرند. | از فردای آن روز چاپ هر نوع خبر و گزارشی دربارهٔ تختی و مرگش در روزنامهها ممنوع شد و جا بازماند برای اذهان تا با کمال آزادی، هر چه میخواهند را در قالب واقعیت بپذیرند. | ||
'''مرگ هواداران''' | == '''مرگ هواداران''' == | ||
مخالفت دستگاه انتظامی و امنیتی با دفن تختی در احمدآباد [مزار دکتر مصدق] و کنار شهدای سی ام تیر، خود از جمله عواملی بود که به شایعات دامنههای تازه داد تا سرانجام با موافقت خانواده شمشیری [از طبقه اصناف و همفکران تختی در هواداری نهضت ملی] در آن جا که فاصله اندکی با مزار شهدای سی تیر داشت به خاک سپرده شد. | مخالفت دستگاه انتظامی و امنیتی با دفن تختی در احمدآباد [مزار دکتر مصدق] و کنار شهدای سی ام تیر، خود از جمله عواملی بود که به شایعات دامنههای تازه داد تا سرانجام با موافقت خانواده شمشیری [از طبقه اصناف و همفکران تختی در هواداری نهضت ملی] در آن جا که فاصله اندکی با مزار شهدای سی تیر داشت به خاک سپرده شد. | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
خط ۲۵۱: | خط ۲۴۹: | ||
تمام این پیشگوییها روی تشکهای تهران نیز رخ داد. | تمام این پیشگوییها روی تشکهای تهران نیز رخ داد. | ||
== بدعتگذار در خاک == | |||
سگک کلاتههای تختی عالی بود. عباس زندی نیز در این فن تبحر داشت. به طور کلی کشتی گیران باشگاه پولاد در اجرای سگک کلاته شهره بودند. کرمانشاهیها از نیمه دوم دهه ۵۰ شمسی توانستند این فن را تکامل ببخشند. | سگک کلاتههای تختی عالی بود. عباس زندی نیز در این فن تبحر داشت. به طور کلی کشتی گیران باشگاه پولاد در اجرای سگک کلاته شهره بودند. کرمانشاهیها از نیمه دوم دهه ۵۰ شمسی توانستند این فن را تکامل ببخشند. | ||
خط ۲۶۸: | خط ۲۶۶: | ||
تختی یگانه کشتیگیر ایرانی است که در چهار المپیک شرکت کرده و در سه دوره موفق به کسب مدال شده. شرح رقابتهای او در هر چهار المپیک در ادامه آمدهاست. | تختی یگانه کشتیگیر ایرانی است که در چهار المپیک شرکت کرده و در سه دوره موفق به کسب مدال شده. شرح رقابتهای او در هر چهار المپیک در ادامه آمدهاست. | ||
== المپیک ۱۹۵۲ هلسینکی - نقره == | |||
دیوید جیماکوریدزه اولین طلایی تاریخ کشتی شوروی در المپیک هاست. او برای تاریخساز شدن، مدال زرین ۷۹ کیلوگرم را در نبردی نابرابر از دور گردن تختی قاپ زد. | دیوید جیماکوریدزه اولین طلایی تاریخ کشتی شوروی در المپیک هاست. او برای تاریخساز شدن، مدال زرین ۷۹ کیلوگرم را در نبردی نابرابر از دور گردن تختی قاپ زد. | ||
خط ۲۹۱: | خط ۲۸۹: | ||
در کتاب جامع تاریخ المپیاد، از پیروزی ضربه فنی تختی در برابر گئورگی گوریکس (مجارستان) که دچار مصدومیت شده بود به عنوان پایان رقابتهای این وزن یاد شدهاست. | در کتاب جامع تاریخ المپیاد، از پیروزی ضربه فنی تختی در برابر گئورگی گوریکس (مجارستان) که دچار مصدومیت شده بود به عنوان پایان رقابتهای این وزن یاد شدهاست. | ||
== المپیک ۱۹۵۶ ملبورن – طلا == | |||
تختی ۲۶ ساله در این المپیک در ۸۷ کیلوگرم کشتی گرفت. ابتدا ژاکوب ترون بلند قامت و عضلانی از آفریقای جنوبی را ضربه فنی کرد و سپس رابرت استکل کانادایی را. | تختی ۲۶ ساله در این المپیک در ۸۷ کیلوگرم کشتی گرفت. ابتدا ژاکوب ترون بلند قامت و عضلانی از آفریقای جنوبی را ضربه فنی کرد و سپس رابرت استکل کانادایی را. | ||
خط ۳۱۴: | خط ۳۱۲: | ||
تختی اما با ۹ امتیازی که گرفت به برتری رسید تا روی سکوی قهرمانی، نمایندگان آمریکا و شوروی در دو سمت چپ و راست او بایستند. | تختی اما با ۹ امتیازی که گرفت به برتری رسید تا روی سکوی قهرمانی، نمایندگان آمریکا و شوروی در دو سمت چپ و راست او بایستند. | ||
== المپیک ۱۹۶۰ رم – نقره == | |||
تختی در چهار المپیک ۲۴ بار روی تشک رفت که حاصل آن ۲۰ پیروزی، یک مساوی و سه شکست بود. رکوردی دست نیافتنی در تاریخ کشتی ایران. او همچنین ۱۵ کشتی را با ضربه فنی به سود خود خاتمه داد که از این حیث، در سطج جهان نیز رکوردی کمنظیر است. | تختی در چهار المپیک ۲۴ بار روی تشک رفت که حاصل آن ۲۰ پیروزی، یک مساوی و سه شکست بود. رکوردی دست نیافتنی در تاریخ کشتی ایران. او همچنین ۱۵ کشتی را با ضربه فنی به سود خود خاتمه داد که از این حیث، در سطج جهان نیز رکوردی کمنظیر است. | ||
خط ۳۳۵: | خط ۳۳۳: | ||
عکس اعلام رای داور در کتاب جامع المپیک رم منتشر شده. عکسهای سکو نیز موجود است. در تمام این تصاویر، چهره تختی مبهوت است و ترس خورده. گویی از خواب آشفتهای بیدار شده. | عکس اعلام رای داور در کتاب جامع المپیک رم منتشر شده. عکسهای سکو نیز موجود است. در تمام این تصاویر، چهره تختی مبهوت است و ترس خورده. گویی از خواب آشفتهای بیدار شده. | ||
== المپیک ۱۹۶۴ توکیو – چهارم == | |||
پس از مسابقات جهانی ۱۹۶۲ تولیدو، تختی در نوزدهم مرداد ۱۳۴۱ رسماً با کشتی وداع کرد. او پس از مسابقات جهانی آمریکا، همانجا در نیویورک عمل جراحی را انجام داد. | پس از مسابقات جهانی ۱۹۶۲ تولیدو، تختی در نوزدهم مرداد ۱۳۴۱ رسماً با کشتی وداع کرد. او پس از مسابقات جهانی آمریکا، همانجا در نیویورک عمل جراحی را انجام داد. | ||
خط ۳۹۲: | خط ۳۹۰: | ||
ــ | ــ | ||
'''«بابک تختی عزیز،''' | == '''«بابک تختی عزیز،''' == | ||
انتظار شنیدن خبر اندوهناک رفتن بانو شهلای دوستداشتنی را نداشتم با آنکه میدانستم چند ماهی است، درد و بیماری با او پنجه درانداخته امّا سرزندگی و عشقش به فرزندتان غلامرضا، به شما و همسرتان، به هنر، به ایران، به مردم و بردباری احترام برانگیزش در برابر نامهربانیها و نارواییها مرا امیدوار میکرد که حریف پلید را بر زمین خواهد افکند، افسوس تن نازنینش تاب نیاورد، یاد وقار و آرامش بزرگوارانهاش همیشه با من خواهد بود. | انتظار شنیدن خبر اندوهناک رفتن بانو شهلای دوستداشتنی را نداشتم با آنکه میدانستم چند ماهی است، درد و بیماری با او پنجه درانداخته امّا سرزندگی و عشقش به فرزندتان غلامرضا، به شما و همسرتان، به هنر، به ایران، به مردم و بردباری احترام برانگیزش در برابر نامهربانیها و نارواییها مرا امیدوار میکرد که حریف پلید را بر زمین خواهد افکند، افسوس تن نازنینش تاب نیاورد، یاد وقار و آرامش بزرگوارانهاش همیشه با من خواهد بود. | ||
خط ۴۰۰: | خط ۳۹۷: | ||
ــ | ــ | ||
'''مهدی رستم پور''' | == '''مهدی رستم پور''' == | ||
در سالنامه ۱۳۸۴ روزنامه شرق نوشتم تختی «توتم» قبیله ورزش ایران بود. توتم را اهل قبیله میکشند تا بعداً بپرستند و هر سال بر مزارش مویه. | در سالنامه ۱۳۸۴ روزنامه شرق نوشتم تختی «توتم» قبیله ورزش ایران بود. توتم را اهل قبیله میکشند تا بعداً بپرستند و هر سال بر مزارش مویه. | ||
خط ۴۱۸: | خط ۴۱۴: | ||
زورخانه، خانهاش بود. اما راه و خرج او همیشه سوا، از باستانیکارهایی که قداره میکشیدند جای کباده. | زورخانه، خانهاش بود. اما راه و خرج او همیشه سوا، از باستانیکارهایی که قداره میکشیدند جای کباده. | ||
– '''توی «کوچه خیابون» مردم چی میگن؟''' | == – '''توی «کوچه خیابون» مردم چی میگن؟''' == | ||
بنگاه فاجعهآفرینی کوچه و خیابان! این نا امنترین نهاد در تاریخ معاصر تهران، که هنوز ناگزیریم خانههایمان را با دیوارهای بلند، از آن محافظت کنیم. دهه ۴۰، نرینههای سر گذر مفتخر بودند به پاسبانی نوامیس. | بنگاه فاجعهآفرینی کوچه و خیابان! این نا امنترین نهاد در تاریخ معاصر تهران، که هنوز ناگزیریم خانههایمان را با دیوارهای بلند، از آن محافظت کنیم. دهه ۴۰، نرینههای سر گذر مفتخر بودند به پاسبانی نوامیس. | ||
خط ۴۷۸: | خط ۴۷۳: | ||
'''سامان رنجبر''' | '''سامان رنجبر''' | ||
'''حقایقی دربارهٔ درگذشت شهلا توکلی، همسر تختی''' | == '''حقایقی دربارهٔ درگذشت شهلا توکلی، همسر تختی''' == | ||
و دیگر رازی نماند | و دیگر رازی نماند | ||
خط ۵۰۶: | خط ۵۰۰: | ||
دبیر سرویس ورزشی یک خبرگزاری میگوید: «ما هرگز چنین کاری را نمیکردیم. اخلاق روزنامهنگاری میگوید اول باید از اطرافیان آن شخص اجازه گرفته شود. دوم هم اینکه هیچ ایرانی باوجدانی نمیتواند قبول کند که در ازای مبلغی دستمزد یا بالا بردن تعداد بازدیدکننده سایت، تصویر خانواده اسطوره ایران را در ذهن مردم خراب کند. این عکسها مردم را به شدت ناراحت کرد.» | دبیر سرویس ورزشی یک خبرگزاری میگوید: «ما هرگز چنین کاری را نمیکردیم. اخلاق روزنامهنگاری میگوید اول باید از اطرافیان آن شخص اجازه گرفته شود. دوم هم اینکه هیچ ایرانی باوجدانی نمیتواند قبول کند که در ازای مبلغی دستمزد یا بالا بردن تعداد بازدیدکننده سایت، تصویر خانواده اسطوره ایران را در ذهن مردم خراب کند. این عکسها مردم را به شدت ناراحت کرد.» | ||
'''خاکسپاری''' | == '''خاکسپاری''' == | ||
صبح پنجشنبه ۲۹ خرداد، پیکر شهلا توکلی در قطعه ۱۴ بهشت زهرای تهران آرام گرفت. در این مراسم از حضور چهرههای سرشناس ورزشی خبری نبود و فقط علیرضا رضایی، قهرمان سابق ۱۲۰ کیلو و جمعی از دوستان بابک تختی حضور داشتند. | صبح پنجشنبه ۲۹ خرداد، پیکر شهلا توکلی در قطعه ۱۴ بهشت زهرای تهران آرام گرفت. در این مراسم از حضور چهرههای سرشناس ورزشی خبری نبود و فقط علیرضا رضایی، قهرمان سابق ۱۲۰ کیلو و جمعی از دوستان بابک تختی حضور داشتند. | ||
خط ۵۱۴: | خط ۵۰۷: | ||
بابک تختی از کلیه دوستان و علاقه مندانی که به این مراسم آمدند تشکر کرد، ولی همچنان پی گیر اخبار اشتباهی که در نشریات چاپ شده و انتشار بدون اجازه تصویر مادرش در بستر بیماری بود. | بابک تختی از کلیه دوستان و علاقه مندانی که به این مراسم آمدند تشکر کرد، ولی همچنان پی گیر اخبار اشتباهی که در نشریات چاپ شده و انتشار بدون اجازه تصویر مادرش در بستر بیماری بود. | ||
'''این یک فیلم هندی نیست''' | == '''این یک فیلم هندی نیست''' == | ||
ایران سرزمین شایعات است و زندگی پرتنش و مرگ رازآلود غلامرضا تختی، باعث شد راست و دروغهای بسیاری در مورد این مرد و خانوادهاش سر زبانها بیفتد. واقعیت اینکه نهتنها بابک، بلکه شهلا توکلی به شدت از رسانهها دوری میکردند و کمتر کسی چیز زیادی از این خانواده میداند. دلیل قهر شهلا، چیزهاییست که پس از درگذشت قهرمان در روزنامهها منتشر شد. او نزدیک به نیم قرن سکوت کرد تا همه قصهای که میپسندیدند را باور کنند: دختر سرهنگ پولدار دلباخته قهرمان خوشسیمای پایین شهر میشود. ازدواجی که یک ایران با هیجان اخبارش را در هفتهنامهها دنبال میکردند، تولد نوزادی که عکسش در آغوش تختی چاپ شد و بعد… فاجعهای که گرچه مدرکی در دست نبود اما باز همه دوست داشتند بگویند: ساواک تختی را کشت! | ایران سرزمین شایعات است و زندگی پرتنش و مرگ رازآلود غلامرضا تختی، باعث شد راست و دروغهای بسیاری در مورد این مرد و خانوادهاش سر زبانها بیفتد. واقعیت اینکه نهتنها بابک، بلکه شهلا توکلی به شدت از رسانهها دوری میکردند و کمتر کسی چیز زیادی از این خانواده میداند. دلیل قهر شهلا، چیزهاییست که پس از درگذشت قهرمان در روزنامهها منتشر شد. او نزدیک به نیم قرن سکوت کرد تا همه قصهای که میپسندیدند را باور کنند: دختر سرهنگ پولدار دلباخته قهرمان خوشسیمای پایین شهر میشود. ازدواجی که یک ایران با هیجان اخبارش را در هفتهنامهها دنبال میکردند، تولد نوزادی که عکسش در آغوش تختی چاپ شد و بعد… فاجعهای که گرچه مدرکی در دست نبود اما باز همه دوست داشتند بگویند: ساواک تختی را کشت! | ||
ویرایش