حزب کومله

حزب کومه له کردستان ایران «کومه له ی شورشگیری زه حمه تکیشانی کوردستانی ئیران»
دبیرکل	عبدالله مهتدی
شعار	عدالت اجتماعی-دولت دموکراتیک و فدرال
بنیانگذاری	۱۳۴۸
ادغام	۱۳۶۲ حزب کمونیست ایران
انشعاب	حزب کمونیست کارگری ایران به رهبری منصور حکمت
ادغام	۱۳۶۲ حزب کمونیست ایران
مرام	سوسیالیسم
کشور	ایران
وبگاه
سایت رسمی حزب به نام کومه لهhttp://www.komala.org/farsy

«حزب کومه له کردستان ایران»

«حزب کومه له کردستان ایران حزبی است سوسیالیستی و معتقد به عدالت اجتماعی که علیه نابرابريها وبی‌عدالتیهاي اجتماعی پیکار میکند.» و « در جریان انقلاب ایران و جنبش کردستان توانست با شبکه اي از فعالان آزموده، محبوب و شناخته شده براي مردم وارد جنبش شود.»

دیدگاه ها

«حزب کومه له کردستان ایران حزبی است سوسیالیستی و معتقد به عدالت اجتماعی که علیه نابرابريها وبیعدالتیهاي اجتماعی پیکار میکند. سقوط اردوگاه شوروي و از اعتبار افتادن هرچه بیشتر نظام اجتماعی و سیاسی موسوم به کمونیسم و زیر سؤال رفتن اعتبار اخلاقی آن همراه با از اعتبار افتادن مائوئیسم و الگوي چین، موجب تحولات سیاسی وسیعی در جهان شد و نیروهاي مترقی و چپ جهان را به جستجوي راههاي جدیدي واداشت. کومه له هیچگاه اردوگاه موسوم به سوسیالیستی را قبول نداشته و نظام شوروي را الگوي خود نمیدانست بلکه بیشتر مظهر یک چپ مستقل و واقعگرا بود كە نقد نظام شوروي و مرزبندي صریح با استالینیسم را از همان کنگره دوم خود درفروردین ۱۳۶۰ تبیین و آشکارا ابراز داشته بود.»

زمینه هاي اجتماعی و سیاسی شکل گیري کومه له

این حزب بنا به تعریفی که از خود ارائه می دهد: «در پائیز سال ۱۳۴۸ خورشیدي، در شرائط کردستانی، ایرانی و جهانی ویژه اي عمدتا در میان دانشجویان کرد دانشگاهها به عنوان یک سازمان سیاسی چپ پا به عرصه وجود گذاشت و با توجه به شرائط دیکتاتوري و استبداد سلطنتی، همچون یک سازمان زیرزمینی آغاز به فعالیت کرد. تأسیس کومه له در آن برهه زمانی، از یک رشته تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی عمیق درجامعه کردستان و ایران نشأت گرفته و از سوي دیگر خود پاسخگوئی به نیازهائی بود که براثر این تحولات خلق شده بود. با تشکیل کومه له، و سپس با حضور فعال و رهبري کننده آن در جریان انقلاب ایران و به دنبال آن در جنبش مقاومت مردمی کردستان و جنبش رهائیبخش خلق کرد، مبارزات سیاسی و اجتماعی در کردستان وارد مرحله کاملا نوینی شد و محتوا و شکل جدیدي به خود گرفت. رفرمهاي اقتصادي ابتداي دهه چهل خورشیدي که در رژیم سلطنتی سابق و تحت تأثیر عوامل اقتصادي و سیاسی داخلی و جهانی آن دوره انجام گرفت، تحولات بزرگی را موجب شد و پیامدهاي اقتصادي، سیاسی و فرهنگی عمیق و دیرپائی در جامعه ایران به دنبال داشت که انقلاب ایران در سال ۱۳۵۷ یکی از آنها بود... تحولات یادشده در جامعه ایران با توجه به تشدید استبداد و انسداد سیاسی از سوي نظام حاکم، موجب تغییرات اساسی در مفاهیم و روشهاي مبارزه سیاسی و در ترکیب و آرایش اپوزیسیون سیاسی در ایران شد... کومه له به عنوان یک بازیگر جدید عرصه سیاسی و روشنفکري در کردستان ایران از این تحولات و روندها تأثیر می پذیرفت و واکنش نشان میداد و در عین حال تأثیر خود را عمیقا بر نسل جوان آن دوره کردستان برجاي میگذاشت.»

«نام حزب به فارسی حزب کومه له کردستان ایران است که در همه زبانها بجز کردی همین نام ترجمه می شود. نام کردی قدیمی «کومه له ی شورشگیری زه حمه تکیشانی کوردستانی ئیران»، بلاتغییر باقی می ماند که معمولاً در میان مردم مخفف آن یعنی کومه له به کار می رود.»

از ديدگاه اين حزب، ايران سرزميني است كه از مليتها و اقوام مختلف تشكيل شده و بهترين راه براي برابري و رفع تبعيض از اين اقوام ایجاد یک «سیستم دموکراتیک و فدرال» است.

کومه له در انقلاب ایران و در جنبش کردستان

«دومین مقطع تاریخی مهمی که بر سیر رشد کومه له تأثیرات عمیقی گذاشت انقلاب ایران و متعاقبا جنبش بزرگ مقاومت مردمی و رهائیبخش کردستان بود که طی آن کومه له بر جامعه و جنبش روزگار خود تأثیري نازدودنی باقی گذاشت و در این فرایند خود نیز تحولات بزرگی را از سرگذراند و از یک سازمان فشرده و منضبط اما محدودي از کادرها، به یک حزب اجتماعی وسیع تبدیل شد.»

تجربه ناموفق حزب کمونیست ایران

«کومه له، با توجه به تلقیات آن روز خود تشکیل حزب کمونیست را جزو اهداف و در راستاي آرمانهاي خود داشت. حزب کمونیست ایران در شهریور ماه ۱۳۶۲ در شرائطی تشکیل شد که جمهوري اسلامی براي تثیبت حاکمیت ارتجاعی خود در سراسر ایران حمام خون به راه انداخته بود. کومه له بر این باور بود که با توجه به نفوذ و پایگاه مردمی وسیع خود در کردستان با تشکیل «حزب کمونیست ایران» باقیمانده نیروهاي چپ و آزاديخواه را از پراکندگی و تلاشی بدر خواهد آورد و مبارزه متحد با جمهوري اسلامی را به سرتاسر ایران گسترش خواهد داد. تجربه نشان داد که باوجود روحیه اخلاص و تلاشهاي صادقانه کومه له و صرف هزینه و اختصاص نیروي انسانی به آن، «حزب کمونیست ایران» هرگز در برآوردن آرزوهائی که دامن زده بود موفق و حتی به آنها نزدیک نیز نشد و نهایتا یک پروژه ناکام و شکست خورده از آب درآمد. حزب کمونیست ایران نیز، به جز در مراحل اولیه و آن هم به طور محدود، هرگز نیروئی به کومه له اضافه نکرد، هرگز پایه و پایگاهی در میان کارگران، زنان، دانشجویان، روشنفکران و هیچکدام از اقشار دیگر پیدا نکرد، هرگز در جنبشی ریشه ندوانید، مقاومتی سازمان نداد و منشاء اثري نشد. در یک کلام، در سطح کردستان، حزب کمونیست ایران نه فقط خدمتی به کومه له نکرد بلکه براي چندین سال کومه له را دچار ابتلائاتی کرد و دلسرديها و پراکندگیهائی به بار آورد که حتی هنوز هم عواقب آن کاملا از میان نرفته است.»

بازسازي کومه له و گشودن افقهاي جدید

«با پروژه بازسازي کومه له، که خود به دنبال سالها بحث و کار نظري و سیاسی در سال ۱۳۷۹ تحقق یافت، سومین مقطع مهم در حیات کومه له رقم خورد. در آن مقطع حزب کومه له کردستان ایران توانست با بازبینی انتقادي پاره اي از دیدگاهها، سیاستها و روشهاي گذشته، که طی سالهاي قبل اتخاذ شده بود، یک بار دیگر جایگاه شایسته خود را در جامعه کردستان و ایران احراز نماید.»

اهداف و سیاستهاي کومه له

«کومه له خود را در درجه اول بیانگر و مدافع حقوق و منافع کارگران و حقوق بگیران کم درآمد، زنان، جوانان و اقشار تحت ستم جامعه میداند و براي تأمین حقوق اقتصادي، اجتماعی و سیاسی آنها و براي قرار گرفتن آنان در موقعیت مساعدتر جهت تأمین و تحقق این حقوق در جامعه و تأمین حق مشارکت همگانی در تصمیم گیريهاي اجتماعی تلاش میکند. کومه له تلاش براي تأمین عدالت اجتماعی، ایجاد فرصتهاي برابر، قانون کار مترقی، آزادي تشکلها و نهادهاي صنفی، سازمانیابی آزادانه و مستقل کارگران ازجمله حق ایجاد اتحادیه هاي کارگري، تأمین بیمه هاي اجتماعی و ازجمله بیمه بیکاري، خدمات پزشکی براي همگان، فراهم آوردن امکانات تحصیلی رایگان و ازجمله تحصیل به زبان مادري براي همه کودکان و جوانان ایران و دفاع ازحقوق و تامین امکانات رشد و تفریح آنان را از وظائف خود میداند. کومه له در حال پیوستن به «انترناسیونال سوسیالیست» بوده و خود را به این قطب اجتماعی و سیاسی در جهان نزدیک میداند. دفاع پیگیر از دموکراسی و حقوق مردم و احترام به آنها، در مرکز توجه قرار دادن جنبشهاي اجتماعی بعنوان عامل اصلی تحول اجتماعی، بها دادن به ابتکارات مردمی و شکوفا کردن و پروردن آنها، تأکید بر روي عدالت اجتماعی و حقوق کارگران و مردم کم درآمد، سازشناپذیري و ایستادگی بی تزلزل در مقابل رژیم دیکتاتوري جمهوري اسلامی، پیگیري در مبارزه براي حقوق ملی خلق کرد و پیشتازي در طرح راه حلهاي نوین در این زمینه، شناسه هاي اساسی کومه له و خط آن را در کردستان تشکیل میداده است. کومه له حتی قبل از بر سرکار آمدن جمهوري اسلامی با گرایش اسلام سیاسی بنیادگرائی که بیش از سی سال است بر سر کار میباشد مخالف بوده و در تاریخ کردستان به حزب قاطع و بی ابهام در این رابطه شهرت یافته و هرگز کوچکترین سازشی با رژیم جمهوري اسلامی و بنیادهاي فکري و سیاسی آن نداشته و ندارد. اکنون نیز کومه له کماکان رژیم جمهوري اسلامی را دشمن اصلی مردم ایران و مردم کرد و مانع اصلی در راه توسعه و پیشرفت و آزادي میداند و براي برچیدن کامل این رژیم به نیروي مبارزه متحدانه مردم آگاه تلاش میکند. کومه له خواهان حل مسالمت آمیز مسأله کرد بوده و براي تحقق چنین امري در آینده تلاش خواهد کرد، اما همواره حق مشروع مردم کردستان براي مقاومت و دفاع از خود در برابر زورگوئی و سرکوبهاي قهرآمیز و نظامی را به رسمیت میشناسد، کما اینکه مقاومت مردم کردستان را در مقابل یورش ناموجه و تجاوزکارانه جمهوري اسلامی کاملا برحق و ضروري و از صفحات درخشان مبارزات خلق کرد میداند.»

انشعاب

منصور حکمت با جدا شدن از این حزب ، حزب کمونیست کارگری ایران را تاسیس کرد.

رسانه ها

کومه له: سایت رسمی این حزب

دبيركل حزب

عبداله مهتدي

منابع

سایت حزب کومه له کرستان ایران، شناسه و اهداف: http://www.komala.org/farsy