کاربر:Sayfe/پاتریس لومومبا

پاتریس امری لومومبا.....

پاتریس لومومبا (زاده ۲ژوئیه۱۹۲۵ در کنگوی بلژیک. درگذشته ۱۷ژانویه‌۱۹۶۱) یکی از برجسته‌ترین رهبران جنبش‌های آزادیبخش آفریقا بود.

پاتریس لومومبا
پاتریس لومومبا نخست وزیر سابق کنگو.JPG
نام اصلی پاتریس لومومبا
زمینهٔ کاری رهبر جنبش ملی کنگو و عضو حزب لیبرال بلژیک
زادروز ۲ ژوئیه ۱۹۲۵
مرگ ۱۷ژانویه ۱۹۶۱
ملیت جمهوری دموکراتیک کنگو
علت مرگ تیرباران
در زمان حکومت نخست وزیز
پیشه رهبر حزب
همسر(ها) پائولین اوپانگو
دلیل سرشناسی مبارزه علیه استعمار

[۱]

دوران زندگی پاتریس لومومبا

پاتریس لومومبا در یک خانواده مسیحی تربیت یافت. دوران تحصیل خود را در یک مدرسه ابتدایی پروتستان و یک مدرسه مذهبی کاتولیک و آموزشگاه پست دولتی گذراند.

لومومبا با مطالعه آثاری از ژان ژاک روسو، ولتر، ملویل و ویکتور هوگو با افکار مترقی روز آشنا شد. و شعر و نوشته‌های بسیاری با مضامین آزادیخواهانه و ضد استعماری داشت.

پاتریس لومومبا در سال ۱۹۵۱ با زنی به نام پائولین اوپانگو ازدواج کرد.[۲]

پاتریس لومومبا ۲‌سال پیش از آنکه رهبر جنبش ملی کنگو شود کارمند اداره پست بود. پس از آن به شغل آبجو فروشی روی آورد و در یک شرکت استخدام شد و به عنوان مبلغ دوره‌گرد به شهرها و مناطق مخلتف کنگو سفر می‌کرد و از آن طریق با مردم کنگو به گفتگو می‌پرداخت و با آنها آشنا می‌شد.[۱]

پاتریس لومومبا در سال ۱۹۵۵ به عضویت حزب لیبرال بلژیک در آمد. لومومبا در پنجم اکتبر سال ۱۹۵۸ حزب ملی کنگو (MNC) را تاسیس کرد و به رهبری آن سازمان انتخاب شد.[۲]

پاتریس امری لومومبا  اولین نخست‌ وزیر و یکی از سیاست‌مداران جمهور دموکراتیک کنگو در بود.

پاتریس لومومبا استقلال کنگو را از استعمار بلژیک رهبری کرد. وی مبارزات خود را از دوران جوانی آغاز کرد و با فعالیت‌های خود زمینه استقلال زئیر از بلژیک را فراهم ساخت و مانع دسترسی بیشتر بلژیک به منابع و بانک‌های کنگو گردید. اما بر اثر توطئه سازمان اطلاعاتی آمریکا (سیا) و استعمارگر سابق کنگو (بلژیک) دوران نخست وزیری پاتریس لومومبا بیش از ده هفته طول نکشید. در این توطئه وی توسط رئیس جمهور وقت کنگو از نخست وزیری عزل شد و برای مدتی متواری شد.[۲]

پاتریس لومومبا، اولین نخست وزیر کنگو

لومومبا در فاصله سالهای ۱۹۵۶ تا ۱۹۶۰ دو بار به زندان افتاد. بار نخست به اتهام اختلاس مالی که خودش معتقد بود انگیزه سیاسی پشت آن بوده و بار دوم مستقیما به علت فعالیت های سیاسی اش برای استقلال کنگو از مستعمرگی پادشاهی بلژیک. با این وجود وی که یکی از رهبران  تحصیل کرده  استقلال کنگو و مردی ادیب سخنور بود، در سي ام ژوئن1960 ميلادي، هنگاميكه بلژيك استقلال كنگو  را به رسميت شناخت به نخست‌وزیری آن کشور انتخاب شد اما در پنجم سپتامبر 1960، كازابو رئيس جمهوري كنگو با پشتيباني استعمارگران غرب، او را از مقام نخست وزیری برکنار کرد.[۳]

نخست‌وزیری که در اسید حل شد

لومومبا که حزب او در انتخابات پارلمانی برنده شده بود، چند روز پیش از جشن استقلال به عنوان نخستین نخست وزیر قانونی کنگو انتخاب شده بود نسبت به حضور استعمار بلژیک مواضع تند و رادیکال به خود گرفت. به ‌همین دلیل در روز جشن استقلال نام او از فهرست سخنرانان مراسم حذف شد.

با این حال، لومومبا به توصیه دوست و مشاورش، ژان ون لیرد ( Jean Van Leirde) که یک بلژیکی آزادیخواه بود، بدون هماهنگی به پشت تریبون رفت و سخنرانی کرد به طوریکه پادشاه (بلژیک) از این سخنان برآشفت و دولت بلژیک از آن لحظه به بعد از لومومبا قطع امید کرد. اکثریت مردم کنگو معتقد بودند این سخنرانی بود که سرانجام سر لومومبا را بر باد داد."

پاتریس لومومبا به منظور کوتاه کردن دست استعمارگران از سازمان ملل متحد درخواست کرد که برای نظارت بر اوضاع، نیروهای حافظ صلح خودرا به کنگو اعزام کند.

لومومبا پس از شصت و هفت روز که از آغاز دولت می‌گذشت توسط جوزف کازاوبو ( Joseph Kasavubu) رئیس جمهوری وقت کنگو از مقام نخست وزیری عزل شد اما این تصمیم را نپذیرفت و در پاسخ به آن با مراجعه به پارلمان کنگو سعی کرد رئیس جمهوری را از قدرت خلع کند. تلاشی که عاقبت با یک کودتا به سقوط هر دو نفر و به حصر خانگی لومومبا در مقر نخست وزیری انجامید.

فرار از محاصره

ژنرال جوزف موبوتو (Joseph-Desiré Mobutu) در چهاردهم سپتامبر ۱۹۶۰، با انجام کودتا کنترل لئوپولدویل (اکنون کینشاسا - پایتخت) را در اختیار گرفت و نخست وزیر و رئیس جمهور کنگو را از قدرت ساقط کرد.

مدارکی که در سالهای اخیر افشا شده نشان می دهد وزیر امور آفریقای بلژیک در پانزدهم ژانویه سال ۱۹۶۱ خواهان تحویل لومومبا به بزرگترین دشمن اش یعنی موسی چمبه شده بود. سرانجام در هفدهم ژانویه سال ۱۹۶۱ پاتریس لومومبا و دو نفر از وزرای کابینه اش که به همراه او دستگیر شده بودند به شهر الیزابت ویل، مرکز استان کاتانگا انتقال داده شدند.

ژنرال چمبه که پیش‌تر با اعلام استقلال کاتانگا خود را رئیس جمهور این منطقه معرفی کرده بود، ساعاتی بعد دستور داد که لومومبا و جوزف اوکیتو (Joseph Okito) و مائوریس امپالو (Maurice Mpolo) دو وزیر کابینه او را به اعماق جنگل ببرند.

دقایقی بعد جوخه اعدام تحت امر افسران بلژیکی و در حضور "رئیس جمهور چمبه"، پاتریس لومومبا و همراهانش را به رگبار بستند و جسد آنها را دفن کردند.

بنابر اظهارات برخی از شاهدان عینی اجساد لومومبا و دو وزیر دیگر کابینه اش را قطعه قطعه کرده و با استفاده از اسید سولفوریکی که از معادن نزدیک اقدام به سوزاندن اعضای مثله شده در اسید کردند.[۱]

آزادی خواهی که در اسید حل شد

لومومبا در واپسین سخنانش که چند ساعت پیش از مرگش توسط جنگلبانی بلژیکی به نام آلبر هرمان (Albert Hermant) یادداشت شده بود، از جمله می‌گوید:

«… در مستعمره‌های سابق فرانسه، هر سال صدها دانشجو به مدارس عالی و دانشگاه‌های فرانسه‌ فرستاده می‌شدند. در آنگولا و موزامبیک، پرتقالی‌ها در هماهنگی کامل با اهالی در این کشور می‌زیستند. ولی شما بلژیکی‌ها حتی یک دانشگاهی یا یک افسر ارتش تربیت نکردید. سه سال‌ پیش من به آقای بویسره (Buisserret) وزیر وقت کنگو پیشنهاد کردم که به جای کارمندان‌ بلژیکی که بازنشسته می‌شوند، به تدریج از اهالی کنگو استفاده شود و مدارسی با دوره‌های‌ فشرده تأسیس شود تا فارغ‌التحصیلان آن‌ها بتوانند در آینده جایگزین کارمندان بلژیکی شوند. او به من پاسخ داد که چنین برنامه‌ای در دستور روز قرار ندارد…!»[۴]

عذرخواهی بلژیک از مردم کنگو

پس از آشکار شدن اسناد چگونگی اعدام و سقوط پاتریس لومومبا، دولت بلژیک در فوریه سال ۲۰۰۲ از مردم کنگو رسما عذرخواهی کرد.[۴]

منابع