کاربر:Khosro/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(اصلاح املا، اصلاح سجاوندی، اصلاح ارقام)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۳۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|وسط|بندانگشتی|887x887پیکسل]]
[[پرونده:برای صفحه تمرین.jpg|وسط|بندانگشتی|1148x1148px]]'''قاضی ارداقی'''، با نام کامل ملا محمدحسین ارداقی، (متولد سال ۱۲۴۵، ارداق، قزوین – درگذشته سال ۱۲۸۸ ش) از علما و فعالان برجسته [[جنبش مشروطه ایران]] و بنیان‌گذار مدرسه امید، اولین مدرسه مدرن قزوین، بود. او در ارداق، از توابع قزوین، متولد شد و تحصیلات حوزوی را در قزوین و تهران گذراند. قاضی ارداقی در جریان مشروطیت (۱۲۸۵–۱۲۸۸ ش)، با حمایت از مشروطه‌خواهان و فعالیت در انجمن معارف قزوین، به ترویج آموزش نوین و آرمان‌های مشروطه کمک کرد. او با تأسیس مدرسه امید در سال ۱۲۸۴، نظام آموزشی مدرن را در قزوین پایه‌گذاری کرد و به تربیت نسلی از مشروطه‌خواهان پرداخت. در دوره [[استبداد صغیر]] (۱۲۸۷–۱۲۸۸ ش)، به دلیل فعالیت‌هایش علیه [[محمد علی شاه|محمدعلی شاه]]، دستگیر و در باغشاه تهران اعدام شد. شهادت او در سال  ۱۲۸۸، به‌عنوان یکی از اولین شهدای مشروطه، به تقویت مقاومت مشروطه‌خواهان کمک کرد. قاضی ارداقی همچنین اشعاری با مضامین وطن‌پرستانه و ضداستبدادی سرود که در میان مشروطه‌خواهان شهرت یافت. نقدهای مثبت او را به‌عنوان عالمی نوگرا و مبارز ستایش می‌کنند، اما اطلاعات محدود درباره فعالیت‌های سیاسی‌اش، تحلیل نقش او را دشوار کرده است. میراث ارداقی در آموزش مدرن و حمایت از مشروطه، به‌ویژه در قزوین، ماندگار است. '''(shouhada-ardaq.blogfa.com، 40cheragh.org، velaiatnews.com، farvardinemruz.ir، تاریخ مشروطه ایران، احمد کسروی، تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم‌الاسلام کرمانی)'''
{{جعبه زندگینامه| اندازه جعبه =| عنوان = زندانی سیاسی| نام = معصومه (شیوا) اسماعیلی| تصویر = شیوا اسماعیلی.jpg| اندازه تصویر = ۲۴۰px| عنوان تصویر =| زادروز =| زادگاه =| تاریخ مرگ =| مکان مرگ =| عرض جغرافیایی محل دفن =| طول جغرافیایی محل دفن =| latd =| latm =| lats =| latNS =| longd =| longm =| longs =| longEW =| محل زندگی = تهران| ملیت = ایرانی| نژاد =| تابعیت = ایران| تحصیلات =| دانشگاه =| پیشه =| سال‌های فعالیت =| کارفرما =| نهاد =| نماینده =| شناخته‌شده برای = هواداری از سازمان مجاهدین خلق| نقش‌های برجسته =| سبک =| تأثیرگذاران =| تأثیرپذیرفتگان =| شهر خانگی =| تلویزیون =| لقب =| حزب =| جنبش = سازمان مجاهدین خلق| مخالفان =| هیئت =| دین =| مذهب =| منصب =| مکتب =| آثار =| خویشاوندان سرشناس = مهدی وفایی (فرزند)| فرزندان = مهدی وفایی| جوایز =| امضا =| اندازه امضا =| وبگاه =| پانویس =| اتهام‌ها = اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی، فعالیت تبلیغی علیه نظام| مجازات = ۵ سال حبس تعزیری| وضعیت پزشکی = بیماری‌های متعدد، وضعیت جسمانی وخیم، محرومیت از امکانات درمانی| اقدامات اعتراضی = حمایت از کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام»، اعتراض به شرایط غیرانسانی زندان و عدم تفکیک جرایم| وضعیت خانواده = محرومیت از تماس تلفنی و ملاقات با خانواده| واکنش‌های بین‌المللی = نقض ماده ۱۰ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی، قاعده ۵۸ قوانین نلسون ماندلا، ماده ۱۲ میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی}}
'''معصومه (شیوا) اسماعیلی'''، (متولد ۱۳۴۴، تهران) لیسانس مهندسی کشاورزی و مادر سه فرزند به دلیل فعالیت‌های سیاسی و هواداری از [[سازمان مجاهدین خلق ایران]]، توسط قوه قضاییه جمهوری اسلامی ایران به ۱۰ سال حبس محکوم شده است. او در تاریخ ۲۰ اسفند ۱۴۰۱ در تهران بازداشت شد و پس از یک ماه نگهداری در بند ۲۰۹ [[زندان اوین]]، به بند زنان این زندان منتقل شد. اتهامات وی شامل «اجتماع و تبانی» و «فعالیت تبلیغی علیه نظام» بود که در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی [[ایمان افشاری]] بررسی شد. شیوا اسماعیلی، مادر مهدی وفایی، زندانی سیاسی دیگر، در کنار دو زندانی سیاسی زن دیگر، زینب همرنگ و سودابه فخارزاده، محاکمه شد. او در بند زنان زندان اوین، تحت شرایط سخت، از جمله محرومیت از تماس تلفنی و ملاقات به دلیل اعتراض به وضعیت زندان، نگهداری می‌شود. گزارش‌ها حاکی از وخامت وضعیت جسمانی او به دلیل بیماری‌های متعدد و عدم دسترسی به امکانات درمانی مناسب است. اعتراضات او و دیگر زندانیان به نقض حقوق اولیه‌شان، مانند تفکیک جرایم و شرایط غیرانسانی زندان، منجر به محدودیت‌های بیشتر شده است.<ref name=":0">[https://iranhrs.org/%d8%b2%d9%86%d8%af%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%b3%db%8c%d8%a7%d8%b3%db%8c-%d9%85%d8%b9%d8%b5%d9%88%d9%85%d9%87-%d8%b4%db%8c%d9%88%d8%a7-%d8%a7%d8%b3%d9%85%d8%a7%d8%b9%db%8c%d9%84%db%8c-%da%a9%db%8c%d8%b3/ زندانی سیاسی معصومه (شیوا) اسماعیلی کیست؟ - کانون حقوق بشر ایران] 1</ref><ref name=":1">[https://iranhrs.org/%D9%85%D8%AD%DA%A9%D9%88%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%B3%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%D9%86-%D8%A8%D9%87-%DB%B5-%D8%AA%D8%A7-%DB%B1%DB%B0-%D8%B3%D8%A7/ محکومیت سه زندانی سیاسی زن به ۵ تا ۱۰ سال زندان - کانون حقوق بشر ایران] 2</ref><ref name=":2">[https://humanrightsinir.org/politicalprisoners-756/ گزارشی از وضعیت شیوا اسماعیلی، زندانی سیاسی - حقوق بشر در ایران]</ref><ref name=":3">[https://www.hra-news.org/2024/hranews/a-51993/ گزارشی از آخرین وضعیت شیوا اسماعیلی، زندانی ۶۰ ساله در اوین - هرانا]</ref><ref name=":4">[https://wncri.org/fa/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%88%DB%8C%D9%86-2/ زنان زندانی سیاسی در اوین به دلیل اعتراض شان، از حقوق اولیه خود محروم می شود - زنان نیروی تغییر]</ref>


= زندگی‌نامه و پیشینه شیوا اسماعیلی =
== زندگی اولیه و تحصیلات ==
معصومه (شیوا) اسماعیلی، زنی ۶۰ ساله و هوادار سازمان مجاهدین خلق ایران، دارای لیسانس مهندسی کشاورزی و مادر سه فرزند، به‌عنوان یک زندانی سیاسی در ایران شناخته می‌شود. او مادر مهدی وفایی، زندانی سیاسی دیگر، است که خود نیز به دلیل فعالیت‌های سیاسی‌اش تحت فشار و محکومیت قرار گرفته است. شیوا اسماعیلی پیش از بازداشت، در تهران زندگی می‌کرد و به دلیل حمایت از سازمان مجاهدین خلق، که از سوی جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یک گروه مخالف نظام شناخته می‌شود، مورد توجه نهادهای امنیتی قرار داشت. اطلاعات محدودی درباره زندگی شخصی و فعالیت‌های پیشین او در دسترس است، اما منابع تأیید می‌کنند که او به دلیل اعتقادات و فعالیت‌های سیاسی‌اش، از جمله ارتباط با سازمان مجاهدین خلق، هدف بازداشت و محاکمه قرار گرفت. این فعالیت‌ها شامل حمایت از اهداف سازمان و احتمالاً مشارکت در فعالیت‌های تبلیغی مرتبط با آن بوده است.<ref name=":0" />
قاضی ارداقی، با نام کامل ملا محمدحسین ارداقی، در  سال ۱۲۴۵ ه.ش (۱۲۶۱ ق) در روستای ارداق، از توابع قزوین، در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. پدرش، ملا عبدالله، از علمای محلی بود و ارداقی از کودکی در محیطی سنتی با علوم دینی آشنا شد. خاندان او به دلیل فعالیت‌های مذهبی و اجتماعی در منطقه شناخته شده بودند. '''(shouhada-ardaq.blogfa.com، farvardinemruz.ir)'''


=== پیشینه خانوادگی ===
=== تحصیلات حوزوی ===
شیوا اسماعیلی به‌عنوان مادر مهدی وفایی، که خود نیز به دلیل فعالیت‌های سیاسی زندانی شده، شناخته می‌شود. این ارتباط خانوادگی نشان‌دهنده فشار مضاعف نهادهای امنیتی بر خانواده‌هایی است که با گروه‌های مخالف نظام مرتبط هستند. منابع اشاره‌ای به جزئیات بیشتر درباره زندگی خانوادگی یا حرفه‌ای شیوا اسماعیلی ندارند، اما تأکید دارند که او به دلیل هواداری از سازمان مجاهدین خلق تحت پیگرد قرار گرفت.<ref name=":0" />
قاضی ارداقی تحصیلات اولیه را در مکتب‌خانه‌های ارداق و قزوین آغاز کرد و سپس به حوزه علمیه قزوین رفت. او فقه، اصول، و ادبیات عرب را نزد علمای قزوین آموخت و برای تکمیل تحصیلات به تهران سفر کرد. در تهران، با اندیشه‌های تجددخواهانه آشنا شد و این تجربه او را به سمت فعالیت‌های آموزشی و سیاسی در جنبش مشروطه سوق داد. '''(velaiatnews.com، تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم‌الاسلام کرمانی)'''


= بازداشت و اتهامات =
== فعالیت‌های آموزشی ==
معصومه (شیوا) اسماعیلی در تاریخ ۲۰ اسفند ۱۴۰۱ توسط نیروهای امنیتی در تهران بازداشت شد. او پس از بازداشت به بند ۲۰۹ زندان اوین، که تحت نظارت [[وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی|وزارت اطلاعات]] است، منتقل شد. این بند به طور خاص برای نگهداری زندانیان سیاسی و امنیتی استفاده می‌شود. شیوا اسماعیلی به مدت یک ماه در این بند تحت بازجویی قرار داشت و سپس به بند زنان زندان اوین منتقل شد. بازداشت او به دلیل فعالیت‌های مرتبط با سازمان مجاهدین خلق صورت گرفت، که از سوی جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یک گروه غیرقانونی شناخته می‌شود.<ref name=":0" />


=== اتهامات مطرح‌شده ===
=== تأسیس مدرسه امید ===
اتهامات واردشده به شیوا اسماعیلی شامل «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی» و «فعالیت تبلیغی علیه نظام» بود. این اتهامات بر اساس فعالیت‌های او به‌عنوان هوادار سازمان مجاهدین خلق مطرح شدند. این اتهامات در پرونده او و دو زندانی سیاسی زن دیگر، زینب همرنگ و سودابه فخارزاده، مشترک بوده و به دلیل ارتباط آن‌ها با این سازمان شکل گرفته است. جزئیات بیشتری درباره مصادیق این اتهامات ارائه نشده، اما تأکید شده که فعالیت‌های سیاسی شیوا اسماعیلی دلیل اصلی بازداشت و اتهامات او بوده است.<ref name=":0" /><ref name=":1" />
قاضی ارداقی در سال ۱۲۸۴،  مدرسه امید را در قزوین تأسیس کرد، که به‌عنوان اولین مدرسه مدرن این شهر شناخته شد. این مدرسه با هدف ترویج آموزش نوین و تربیت نسلی آگاه برای حمایت از مشروطه ایجاد شد. ارداقی، به‌عنوان مدیر، برنامه‌های درسی مدرن شامل علوم، ریاضیات، و ادبیات را معرفی کرد و از معلمان تحصیل‌کرده در تهران بهره گرفت. '''(velaiatnews.com، farvardinemruz.ir)'''


= پروسه دادگاه ومحاکمه =
=== تأثیر مدرسه امید ===
معصومه (شیوا) اسماعیلی به همراه دو زندانی سیاسی زن دیگر، زینب همرنگ و سودابه فخارزاده، در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی ایمان افشاری محاکمه شد. اتهامات مطرح‌شده علیه او شامل «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی» و «فعالیت تبلیغی علیه نظام» بود که به ارتباطش با سازمان مجاهدین خلق مربوط می‌شد. جزئیات جلسات دادگاه یا نحوه دفاع شیوا اسماعیلی مشخص نیست، اما محاکمه او در چارچوب اتهامات سیاسی و امنیتی انجام شده است.<ref name=":1" />
مدرسه امید به مرکزی برای فعالیت‌های فرهنگی و سیاسی مشروطه‌خواهان در قزوین تبدیل شد. دانش‌آموزان این مدرسه، که تحت تأثیر قاضی ارداقی با آرمان‌های مشروطه آشنا شدند، نقش مهمی در بسیج افکار عمومی علیه [[استبداد]] ایفا کردند. با این حال، تاریخنگاران به محدودیت‌های مالی و فشارهای دربار قاجار بر این مدرسه اشاره دارند که فعالیت‌های آن را چالش‌برانگیز کرد. '''(shouhada-ardaq.blogfa.com، تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم‌الاسلام کرمانی)'''


=== صدور حکم ===
== نقش در انقلاب مشروطیت ==
در نتیجه محاکمه، شیوا اسماعیلی به تحمل ۵ سال حبس تعزیری، به اتهام «فعالیت تبلیغی علیه نظام» به تحمل ۱ سال حبس تعزیری و از بابت اتهام «اقدام علیه امنیت ملی» هم به تحمل ۴ سال حبس تعزیری و بعنوان مجازات تکمیلی هم به ۲ سال منع خروج از کشور، دو سال منع عضویت و فعالیت در احزاب، گروه‌ها و دسته جات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی، محکوم شده است. این حکم توسط شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران صادر شد. هیچ اطلاعاتی درباره امکان تجدیدنظر یا اعتراض به این حکم ارائه نشده است، اما محکومیت او بدون حضور وکیل مدافع به‌عنوان بخشی از فشار بر هواداران سازمان مجاهدین خلق تأیید شده است.<ref name=":1" />


=== زندانیان مرتبط ===
=== فعالیت در انجمن معارف قزوین ===
شیوا اسماعیلی به همراه زینب همرنگ و سودابه فخارزاده به اتهامات مشابهی محاکمه شدند. زینب همرنگ مانند شیوا اسماعیلی به ۵ سال حبس و سودابه فخارزاده به ۱۰ سال حبس تعزیری محکوم شد. این سه نفر به دلیل ارتباط با سازمان مجاهدین خلق و فعالیت‌های سیاسی مرتبط با آن مورد اتهام قرار گرفتند. جزئیات بیشتری درباره پرونده این دو زندانی ارائه نشده است، اما محاکمه مشترک آن‌ها نشان‌دهنده رویکرد مشابه قوه قضاییه در برخورد با هواداران این سازمان است.<ref name=":1" />
قاضی ارداقی در جریان انقلاب مشروطیت (۱۲۸۵–۱۲۸۸ ش) به‌عنوان یکی از اعضای فعال انجمن معارف قزوین شناخته شد. او با همکاری مشروطه‌خواهان محلی، مانند میرزا حسن شیخ‌الاسلام، به ترویج آرمان‌های مشروطه و دفاع از مجلس شورای ملی پرداخت. ارداقی از طریق سخنرانی‌ها و فعالیت‌های آموزشی، مردم قزوین را به حمایت از مشروطه تشویق کرد. '''(farvardinemruz.ir، تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم‌الاسلام کرمانی)'''


== وضعیت کنونی در زندان اوین ==
=== نقش در عدلیه مشروطه ===
معصومه (شیوا) اسماعیلی در حال حاضر در بند زنان زندان اوین نگهداری می‌شود. این بند محل حبس زندانیان سیاسی زن است که تحت شرایط سخت و محدودیت‌های شدید قرار دارند. شیوا اسماعیلی و دیگر زندانیان سیاسی به دلیل اعتراض به شرایط غیرانسانی زندان، از جمله عدم تفکیک جرایم و نقض حقوق اولیه زندانیان، با محرومیت‌هایی مانند ممنوعیت تماس تلفنی و ملاقات مواجه شده‌اند. این محرومیت‌ها به‌عنوان اقدامی تنبیهی در پاسخ به اعتراضات آن‌ها اعمال شده است. گزارش‌ها نشان می‌دهند که شرایط بند زنان اوین، از جمله نبود امکانات کافی و فشارهای روانی و جسمی، تأثیر منفی بر وضعیت زندانیان دارد.<ref name=":4" />
قاضی ارداقی به‌عنوان قاضی در عدلیه قزوین، در اصلاح نظام قضایی محلی نقش داشت. او با تکیه بر اصول فقهی و مشروطه، به اجرای عدالت در دعاوی محلی کمک کرد و از نفوذ خود برای حمایت از مشروطه‌خواهان استفاده نمود. با این حال، اطلاعات محدود درباره جزئیات فعالیت‌های قضایی او، تحلیل نقشش را دشوار کرده است. '''(40cheragh.org، shouhada-ardaq.blogfa.com)'''


=== وضعیت جسمانی ===
== شهادت در استبداد صغیر ==
شیوا اسماعیلی، که در زمان بازداشت ۶۰ سال سن داشت، از بیماری‌های متعددی رنج می‌برد و وضعیت جسمانی وخیمی دارد. او از دسترسی به امکانات درمانی مناسب محروم است، که این امر سلامت او را به‌طور جدی به خطر انداخته است. نبود مراقبت‌های پزشکی کافی در زندان اوین، به‌ویژه برای زندانیان سیاسی با شرایط جسمانی حساس، یکی از مشکلات اصلی است. عدم رسیدگی به بیماری‌های شیوا اسماعیلی، در کنار شرایط سخت زندان، وضعیت جسمانی او را تشدید کرده و او را در معرض خطر بیشتری قرار داده است.<ref name=":2" /><ref name=":3" />


= نقض حقوق اولیه و مواضع ارگان‌های حقوق بشری =
=== دستگیری و اعدام ===
ارگان‌های حقوق بشری، از جمله کانون حقوق بشر ایران، گزارش داده‌اند که معصومه (شیوا) اسماعیلی به دلیل حمایت از کارزار «[[سه‌شنبه‌های نه به اعدام]]» از حق تماس تلفنی با فرزندانش محروم شده است. این محرومیت، که به دستور رئیس زندان اوین، هدایت‌الله فرزادی، اعمال شده، به‌عنوان مجازاتی برای فعالیت‌های اعتراضی او در زندان تلقی می‌شود. این اقدام نقض ماده ۱۰ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی، که بر رفتار انسانی با زندانیان تأکید دارد، و قاعده ۵۸ قوانین نلسون ماندلا، که حق ارتباط با خانواده را تضمین می‌کند، محسوب می‌شود.<ref name=":2" />
قاضی ارداقی در دوره استبداد صغیر (۱۲۸۷–۱۲۸۸ ش) به دلیل فعالیت‌های مشروطه‌خواهانه‌اش هدف نیروهای محمدعلی شاه قرار گرفت. او در سال ۱۲۸۸، در قزوین دستگیر شد و به تهران منتقل گردید. در باغشاه تهران، پس از محاکمه‌ای نمایشی، به همراه دیگر مشروطه‌خواهان اعدام شد. ارداقی در لحظه اعدام شعری وطن‌پرستانه خواند که در میان مشروطه‌خواهان شهرت یافت. '''(shouhada-ardaq.blogfa.com، 40cheragh.org، تاریخ مشروطه ایران، احمد کسروی)'''


=== فشارهای مضاعف بر زندانیان سیاسی ===
=== پیامدهای شهادت ===
کانون حقوق بشر ایران و صدای بازداشت‌شدگان تأکید کرده‌اند که محرومیت شیوا اسماعیلی از تماس و ملاقات با خانواده، بخشی از فشارهای مضاعف بر زندانیان سیاسی زن در بند زنان زندان اوین است. این محدودیت‌ها به دلیل اعتراضات او و دیگر زندانیان به شرایط غیرانسانی زندان و عدم تفکیک جرایم اعمال شده است. این وضعیت نمونه‌ای از [[نقض حقوق بشر در ایران|نقض سیستماتیک حقوق بشر در ایران]] است که ارگان‌های حقوق بشری بارها آن را گزارش کرده‌اند.<ref name=":4" />
شهادت قاضی ارداقی در سال ۱۲۸۸، واکنش‌های گسترده‌ای در میان مشروطه‌خواهان برانگیخت. اعدام او، به‌عنوان یکی از اولین شهدای مشروطه، به تقویت روحیه مقاومت در قزوین و تهران کمک کرد و به فتح تهران (۱۲۸۸ ش) انگیزه بخشید. با این حال، اطلاعاتی درباره جزئیات محاکمه‌اش و نقش او در این دوره در دست نیست. '''(farvardinemruz.ir، تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم‌الاسلام کرمانی)'''


=== نقض حق دسترسی به امکانات درمانی ===
== فعالیت‌های ادبی ==
سازمان حقوق بشر در ایران گزارش داده که شیوا اسماعیلی، به دلیل نبود امکانات درمانی مناسب در زندان اوین، از دسترسی به مراقبت‌های پزشکی کافی محروم است. این محرومیت، با توجه به وضعیت جسمانی وخیم او و بیماری‌های متعددش، سلامت او را به‌طور جدی به خطر انداخته است. نبود مراقبت‌های پزشکی مناسب برای زندانیان سیاسی نقض ماده ۱۲ میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی محسوب می‌شود، که بر حق برخورداری از بالاترین استانداردهای سلامت جسمی و روانی تأکید دارد.<ref name=":2" />


== منابع ==
=== اشعار وطن‌پرستانه ===
قاضی ارداقی اشعاری با مضامین وطن‌پرستانه و ضداستبدادی سرود که در دوره مشروطیت (۱۲۸۵–۱۲۸۸ ش) شهرت یافت. او با تخلص «قاضی» شعر می‌گفت و اشعارش در گردهمایی‌های مشروطه‌خواهان قزوین خوانده می‌شد. معروف‌ترین شعر او، که در لحظه اعدام در باغشاه تهران (۱۲۸۸ ش) سرود، این بیت است: <blockquote>وطن  به  خون  ما  رنگین  شود
 
که ظلم و استبداد برچیده شود</blockquote>این بیت، که به‌عنوان نمادی از شجاعت و مقاومت او ثبت شده، در میان مشروطه‌خواهان بازتاب گسترده‌ای یافت و به‌عنوان شعاری علیه استبداد محمدعلی شاه شناخته شد. اشعار ارداقی عمدتاً مضامینی مانند عدالت، آزادی، و مبارزه با ظلم را در بر داشتند و در قالب‌های سنتی، مانند غزل، سروده می‌شدند. '''(shouhada-ardaq.blogfa.com، velaiatnews.com)'''
 
=== تأثیر ادبی ===
اشعار قاضی ارداقی، هرچند به‌صورت دیوان مدون منتشر نشد، در محافل مشروطه‌خواهان قزوین و تهران تأثیرگذار بود. این اشعار به تقویت روحیه مبارزان و ترویج آرمان‌های مشروطه کمک کرد، به‌ویژه در دوره استبداد صغیر. بیت معروف او در لحظه اعدام، که در منابع ثبت شده، به‌عنوان نمادی از فداکاری مشروطه‌خواهان در تاریخ ماندگار شد. با این حال، به دلیل فقدان مجموعه کامل شعری، تحلیل جامعی از سبک ادبی او دشوار است. برخی منابع به سادگی اشعارش در مقایسه با شاعران برجسته قاجار، مانند [[عارف قزوینی]]، اشاره دارند، اما ارزش کار او در پیوند شعر با اهداف مشروطه و الهام‌بخشی به مبارزان بود. '''(40cheragh.org، تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم‌الاسلام کرمانی)'''
 
== میراث ==
 
=== تأثیر بر آموزش و مشروطه ===
قاضی ارداقی با تأسیس مدرسه امید (۱۲۸۴ ش) و فعالیت در انجمن معارف قزوین، نقش مهمی در ترویج آموزش نوین و آرمان‌های مشروطه ایفا کرد. مدرسه امید به تربیت نسلی از مشروطه‌خواهان کمک کرد و به‌عنوان الگویی برای دیگر مدارس مدرن در ایران شناخته شد. فعالیت‌های او در عدلیه قزوین نیز به تقویت نظام قضایی مشروطه کمک کرد. '''(velaiatnews.com، farvardinemruz.ir)'''
 
=== جایگاه در تاریخ مشروطه ===
شهادت قاضی ارداقی در سال ۱۲۸۸، او را به یکی از شهدای برجسته مشروطه تبدیل کرد. مرگ او الهام‌بخش مبارزان قزوین و تهران بود و به فتح تهران (۱۲۸۸ ش) انگیزه بخشید. با این حال، اطلاعات محدود درباره فعالیت‌های سیاسی و قضایی او، تحلیل جامع نقشش را دشوار کرده است. میراث ارداقی در قزوین به‌عنوان عالمی نوگرا و مبارز مشروطه ماندگار است. '''(shouhada-ardaq.blogfa.com، 40cheragh.org، تاریخ مشروطه ایران، احمد کسروی)'''
 
== منابع: ==

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۸:۵۷

برای صفحه تمرین.jpg

قاضی ارداقی، با نام کامل ملا محمدحسین ارداقی، (متولد سال ۱۲۴۵، ارداق، قزوین – درگذشته سال ۱۲۸۸ ش) از علما و فعالان برجسته جنبش مشروطه ایران و بنیان‌گذار مدرسه امید، اولین مدرسه مدرن قزوین، بود. او در ارداق، از توابع قزوین، متولد شد و تحصیلات حوزوی را در قزوین و تهران گذراند. قاضی ارداقی در جریان مشروطیت (۱۲۸۵–۱۲۸۸ ش)، با حمایت از مشروطه‌خواهان و فعالیت در انجمن معارف قزوین، به ترویج آموزش نوین و آرمان‌های مشروطه کمک کرد. او با تأسیس مدرسه امید در سال ۱۲۸۴، نظام آموزشی مدرن را در قزوین پایه‌گذاری کرد و به تربیت نسلی از مشروطه‌خواهان پرداخت. در دوره استبداد صغیر (۱۲۸۷–۱۲۸۸ ش)، به دلیل فعالیت‌هایش علیه محمدعلی شاه، دستگیر و در باغشاه تهران اعدام شد. شهادت او در سال ۱۲۸۸، به‌عنوان یکی از اولین شهدای مشروطه، به تقویت مقاومت مشروطه‌خواهان کمک کرد. قاضی ارداقی همچنین اشعاری با مضامین وطن‌پرستانه و ضداستبدادی سرود که در میان مشروطه‌خواهان شهرت یافت. نقدهای مثبت او را به‌عنوان عالمی نوگرا و مبارز ستایش می‌کنند، اما اطلاعات محدود درباره فعالیت‌های سیاسی‌اش، تحلیل نقش او را دشوار کرده است. میراث ارداقی در آموزش مدرن و حمایت از مشروطه، به‌ویژه در قزوین، ماندگار است. (shouhada-ardaq.blogfa.com، 40cheragh.org، velaiatnews.com، farvardinemruz.ir، تاریخ مشروطه ایران، احمد کسروی، تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم‌الاسلام کرمانی)

زندگی اولیه و تحصیلات

قاضی ارداقی، با نام کامل ملا محمدحسین ارداقی، در سال ۱۲۴۵ ه.ش (۱۲۶۱ ق) در روستای ارداق، از توابع قزوین، در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. پدرش، ملا عبدالله، از علمای محلی بود و ارداقی از کودکی در محیطی سنتی با علوم دینی آشنا شد. خاندان او به دلیل فعالیت‌های مذهبی و اجتماعی در منطقه شناخته شده بودند. (shouhada-ardaq.blogfa.com، farvardinemruz.ir)

تحصیلات حوزوی

قاضی ارداقی تحصیلات اولیه را در مکتب‌خانه‌های ارداق و قزوین آغاز کرد و سپس به حوزه علمیه قزوین رفت. او فقه، اصول، و ادبیات عرب را نزد علمای قزوین آموخت و برای تکمیل تحصیلات به تهران سفر کرد. در تهران، با اندیشه‌های تجددخواهانه آشنا شد و این تجربه او را به سمت فعالیت‌های آموزشی و سیاسی در جنبش مشروطه سوق داد. (velaiatnews.com، تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم‌الاسلام کرمانی)

فعالیت‌های آموزشی

تأسیس مدرسه امید

قاضی ارداقی در سال ۱۲۸۴، مدرسه امید را در قزوین تأسیس کرد، که به‌عنوان اولین مدرسه مدرن این شهر شناخته شد. این مدرسه با هدف ترویج آموزش نوین و تربیت نسلی آگاه برای حمایت از مشروطه ایجاد شد. ارداقی، به‌عنوان مدیر، برنامه‌های درسی مدرن شامل علوم، ریاضیات، و ادبیات را معرفی کرد و از معلمان تحصیل‌کرده در تهران بهره گرفت. (velaiatnews.com، farvardinemruz.ir)

تأثیر مدرسه امید

مدرسه امید به مرکزی برای فعالیت‌های فرهنگی و سیاسی مشروطه‌خواهان در قزوین تبدیل شد. دانش‌آموزان این مدرسه، که تحت تأثیر قاضی ارداقی با آرمان‌های مشروطه آشنا شدند، نقش مهمی در بسیج افکار عمومی علیه استبداد ایفا کردند. با این حال، تاریخنگاران به محدودیت‌های مالی و فشارهای دربار قاجار بر این مدرسه اشاره دارند که فعالیت‌های آن را چالش‌برانگیز کرد. (shouhada-ardaq.blogfa.com، تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم‌الاسلام کرمانی)

نقش در انقلاب مشروطیت

فعالیت در انجمن معارف قزوین

قاضی ارداقی در جریان انقلاب مشروطیت (۱۲۸۵–۱۲۸۸ ش) به‌عنوان یکی از اعضای فعال انجمن معارف قزوین شناخته شد. او با همکاری مشروطه‌خواهان محلی، مانند میرزا حسن شیخ‌الاسلام، به ترویج آرمان‌های مشروطه و دفاع از مجلس شورای ملی پرداخت. ارداقی از طریق سخنرانی‌ها و فعالیت‌های آموزشی، مردم قزوین را به حمایت از مشروطه تشویق کرد. (farvardinemruz.ir، تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم‌الاسلام کرمانی)

نقش در عدلیه مشروطه

قاضی ارداقی به‌عنوان قاضی در عدلیه قزوین، در اصلاح نظام قضایی محلی نقش داشت. او با تکیه بر اصول فقهی و مشروطه، به اجرای عدالت در دعاوی محلی کمک کرد و از نفوذ خود برای حمایت از مشروطه‌خواهان استفاده نمود. با این حال، اطلاعات محدود درباره جزئیات فعالیت‌های قضایی او، تحلیل نقشش را دشوار کرده است. (40cheragh.org، shouhada-ardaq.blogfa.com)

شهادت در استبداد صغیر

دستگیری و اعدام

قاضی ارداقی در دوره استبداد صغیر (۱۲۸۷–۱۲۸۸ ش) به دلیل فعالیت‌های مشروطه‌خواهانه‌اش هدف نیروهای محمدعلی شاه قرار گرفت. او در سال ۱۲۸۸، در قزوین دستگیر شد و به تهران منتقل گردید. در باغشاه تهران، پس از محاکمه‌ای نمایشی، به همراه دیگر مشروطه‌خواهان اعدام شد. ارداقی در لحظه اعدام شعری وطن‌پرستانه خواند که در میان مشروطه‌خواهان شهرت یافت. (shouhada-ardaq.blogfa.com، 40cheragh.org، تاریخ مشروطه ایران، احمد کسروی)

پیامدهای شهادت

شهادت قاضی ارداقی در سال ۱۲۸۸، واکنش‌های گسترده‌ای در میان مشروطه‌خواهان برانگیخت. اعدام او، به‌عنوان یکی از اولین شهدای مشروطه، به تقویت روحیه مقاومت در قزوین و تهران کمک کرد و به فتح تهران (۱۲۸۸ ش) انگیزه بخشید. با این حال، اطلاعاتی درباره جزئیات محاکمه‌اش و نقش او در این دوره در دست نیست. (farvardinemruz.ir، تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم‌الاسلام کرمانی)

فعالیت‌های ادبی

اشعار وطن‌پرستانه

قاضی ارداقی اشعاری با مضامین وطن‌پرستانه و ضداستبدادی سرود که در دوره مشروطیت (۱۲۸۵–۱۲۸۸ ش) شهرت یافت. او با تخلص «قاضی» شعر می‌گفت و اشعارش در گردهمایی‌های مشروطه‌خواهان قزوین خوانده می‌شد. معروف‌ترین شعر او، که در لحظه اعدام در باغشاه تهران (۱۲۸۸ ش) سرود، این بیت است:

وطن به خون ما رنگین شود که ظلم و استبداد برچیده شود

این بیت، که به‌عنوان نمادی از شجاعت و مقاومت او ثبت شده، در میان مشروطه‌خواهان بازتاب گسترده‌ای یافت و به‌عنوان شعاری علیه استبداد محمدعلی شاه شناخته شد. اشعار ارداقی عمدتاً مضامینی مانند عدالت، آزادی، و مبارزه با ظلم را در بر داشتند و در قالب‌های سنتی، مانند غزل، سروده می‌شدند. (shouhada-ardaq.blogfa.com، velaiatnews.com)

تأثیر ادبی

اشعار قاضی ارداقی، هرچند به‌صورت دیوان مدون منتشر نشد، در محافل مشروطه‌خواهان قزوین و تهران تأثیرگذار بود. این اشعار به تقویت روحیه مبارزان و ترویج آرمان‌های مشروطه کمک کرد، به‌ویژه در دوره استبداد صغیر. بیت معروف او در لحظه اعدام، که در منابع ثبت شده، به‌عنوان نمادی از فداکاری مشروطه‌خواهان در تاریخ ماندگار شد. با این حال، به دلیل فقدان مجموعه کامل شعری، تحلیل جامعی از سبک ادبی او دشوار است. برخی منابع به سادگی اشعارش در مقایسه با شاعران برجسته قاجار، مانند عارف قزوینی، اشاره دارند، اما ارزش کار او در پیوند شعر با اهداف مشروطه و الهام‌بخشی به مبارزان بود. (40cheragh.org، تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم‌الاسلام کرمانی)

میراث

تأثیر بر آموزش و مشروطه

قاضی ارداقی با تأسیس مدرسه امید (۱۲۸۴ ش) و فعالیت در انجمن معارف قزوین، نقش مهمی در ترویج آموزش نوین و آرمان‌های مشروطه ایفا کرد. مدرسه امید به تربیت نسلی از مشروطه‌خواهان کمک کرد و به‌عنوان الگویی برای دیگر مدارس مدرن در ایران شناخته شد. فعالیت‌های او در عدلیه قزوین نیز به تقویت نظام قضایی مشروطه کمک کرد. (velaiatnews.com، farvardinemruz.ir)

جایگاه در تاریخ مشروطه

شهادت قاضی ارداقی در سال ۱۲۸۸، او را به یکی از شهدای برجسته مشروطه تبدیل کرد. مرگ او الهام‌بخش مبارزان قزوین و تهران بود و به فتح تهران (۱۲۸۸ ش) انگیزه بخشید. با این حال، اطلاعات محدود درباره فعالیت‌های سیاسی و قضایی او، تحلیل جامع نقشش را دشوار کرده است. میراث ارداقی در قزوین به‌عنوان عالمی نوگرا و مبارز مشروطه ماندگار است. (shouhada-ardaq.blogfa.com، 40cheragh.org، تاریخ مشروطه ایران، احمد کسروی)

منابع:

برگرفته از «https://www.iran-pedia.org/w/index.php?title=کاربر:Khosro/صفحه_تمرین&oldid=81874»