کاربر:Ehsan/1صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه زندگینامه | |||
| نام = روح‌الله زم | |||
| تصویر = پرونده:روح‌الله زم.JPG | |||
| عنوان تصویر =زم پس از دستگیری در سال ۱۳۹۸ | |||
| اندازه تصویر = | |||
| نام تولد =روح‌الله زم | |||
| زادروز = {{تاریخ تولد|۱۳۵۷|۵|۵|گاه‌شمار=خورشیدی}} | |||
| زادگاه = شهر ری، تهران، ایران | |||
| ملیت = | |||
| تاریخ مرگ ={{تاریخ مرگ و سن|۱۳۹۹|۹|۲۲|۱۳۵۷|۵|۵|گاه‌شمار=خورشیدی}} | |||
|علت مرگ = اعدام | |||
| مدفن = | |||
| محل تولد = | |||
| تابعیت = | |||
| تحصیلات = | |||
| دانشگاه = | |||
| پیشه = مؤسس رسانه‌ی آمدنیوز | |||
| سال‌های فعالیت = ۱۳۹۸–۱۳۸۴ | |||
| کارفرما = | |||
| نماینده = | |||
| شناخته‌شده برای = | |||
| نقش‌های برجسته = کانال تلگرامی آمدنیوز و صدای مردم | |||
| سبک = | |||
| تأثیرگذاران = | |||
| تأثیرپذیرفتگان = | |||
| شهر خانگی = | |||
| تلویزیون = تلویزیون اینترنتی بیان (۱۳۹۸–۱۳۹۷){{سخ}}تلویزیون اینترنتی کلمه (۱۳۹۸) | |||
| همسر = مهسا رازانی <ref>[https://iranwire.com/fa/features/33611 مهسا رازانی: جمهوری اسلامی، همسرم روح‌الله زم را از بغداد ربود]، ''ایران وایر''</ref> | |||
| سایت = | |||
| لقب = | |||
| حزب = | |||
| جنبش = | |||
| مخالفان = | |||
| هیئت = | |||
}} | |||
'''روح‌الله زم''' (۵ مرداد ۱۳۵۷ – ۲۲ آذر ۱۳۹۹) یا نیما زم، پسر روحانی حکومتی محمد علی زم و مؤسس کانال [[تلگرام]]ی آمدنیوز بود. روح الله زم از ابتدای تأسیس این کانال با انتشار اخباری که به گفته‌ی خودش اطلاعات محرمانه از درون جمهوری اسلامی بود، شهرت پیدا کرد. <ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.alef.ir/news/3990319031.html|وبگاه=الف|بازبینی=2020-07-13|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۱۹ خرداد ۱۳۹۹|عنوان=مرور ۵ جلسه محاکمه روح‌الله زم}}</ref> | |||
پدر روح‌الله زم مدت ها ریاست حوزه هنری سازمان تبیلغات اسلامی را به عهده داشت و او در این حوزه با تئاتر و سینما آشنایی پیدا کرد. | |||
پدر روح‌الله زم رابطه بسیار نزدیکی با خامنه‌ای داشت. روح الله زم دو فرزند دختر داشت. فرزند اول او نتیجه‌ی ازدواج اول اوست و هم‌اکنون شانزده سال دارد و فرزند دوم که پنج ساله است از همسر دوم او مهسا رازانی است. هر دو فرزند روح الله زم با وی در فرانسه زندگی می‌کردند.<ref name="روح‌الله زم، موسس آمدنیوز کیست؟">{{یادکرد وب|نویسنده =ناصری، معصومه |نشانی =https://www.bbc.com/persian/iran-features-50234326 |عنوان =روح‌الله زم، مؤسس آمدنیوز کیست؟ | ناشر =بی‌بی‌سی فارسی |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۰ تیر ۱۳۹۹}}</ref> | |||
در سال ۱۳۸۸ روح‌الله زم در ستاد انتخاباتی [[مهدی کروبی]] فعالیت داشت و با نویسندگان سحام نیز از سایت حزب اعتماد ملی ارتباط داشت. روح الله زم پس از [[تظاهرات ۱۳۸۸|اعتراضات سال ۱۳۸۸]] بازداشت و شکنجه شد.<ref name="روح‌الله زم، موسس آمدنیوز کیست؟" /> | |||
او در خرداد ماه ۱۳۹۰ از مرز قانونی از کشور خارج شد و به مالزی رفت. به نظر می‌آید بخش‌هایی از خود نظام در خروج او از کشور نقش داشته‌اند، زیرا پدر او محمدعلی زم در نامه‌ی سرگشاده‌ای در سال ۱۳۹۶ به وی نوشت: | |||
«اگر دوستان آن نهاد نظامی-سیاسی، گذرنامه‌ات را به آن زودی تحویل نداده و تو را تشویق به خروج از کشور نکرده بودند و پس از خروج قانونی‌ات از کشور متهم به «فرار» نکرده بودند و شرایط لج و لجبازی و تعقیب و گریزها و امنیت‌زدایی‌های بچه‌گانه در دیار غربت مالزی و ترکیه را پیش رویت قرار نداده بودند، این وخامت پیش نیامده بود.» <ref name="روح‌الله زم، موسس آمدنیوز کیست؟" /> | |||
برخی معتقدند او توسط رژیم به بازی گرفته شده است. روح الله زم از مالزی به ترکیه رفته و سپس فرانسه پناهنده شد. او در این دوران آمد نیوز را تأسیس کرد. روح الله زم با ارائه‌ی اسناد عجیبی که مدعی بود از درون نظام به دست وی می‌رسد در شبکه‌‌های اجتماعی شهرت یافت. از جمله او بود که برای اولین بار از وجود «میرطاهر» بدل [[سید علی خامنه ای|علی خامنه‌ای]] سخن گفت. | |||
در [[اعتراضات دیماه ۱۳۹۶|تظاهرات دیماه ۱۳۹۶]] کانال تلگرامی آمدنیوز که اخبار اعتراضات را منعکس می‌کرد توانست فالورهای بیشتری کسب کند، اما صعود ناگهانی فالورهایش زمانی بود که این کانال بنا به درخواست وزیر ارتباطات ایران از شرکت تلگرام بسته شد. پس از بسته شدن کانال آمدنیوز، او به سرعت کانال دیگری با نام صدای مردم تأسیس کرد و از تلگرام خواست آن را مسدود نکند. خبر مسدود شدن کانال روح‌الله زم و تأسیس کانالی مجدد منجر به شهرت دوچندان کانال جدید شد. | |||
رژیم ایران چند پیش از دستگیری وی در یک مستند به نام «ایستگاه پایانی دروغ» مدعی شد که وی در تمام این دوران توسط نظام کنترل می‌شده است. این ویدئو نشان می‌داد که روح‌الله زم در حال گرفتن اسناد و اخبار از درون نظام است در حالی که آن افراد توسط نظام به این کار گمارده شده‌اند. | |||
مدتی بعد در مهرماه ۱۳۹۸ شیرین نجفی ادمین دیگر آمدنیوز و از افراد مورد اعتماد روح‌الله زم به وی اطلاع داد که دفتر آیت‌الله سیستانی خواهان ملاقات با او و ارائه‌ی پشتیبانی مالی به وی جهت راه‌اندازی یک تلویزیون است. او خود در همین رابطه به عراق رفت و سپس از روح‌الله زم خواست به او بپیوندد. اما سفر روح‌الله زم به عراق منجر به دستگیری و انتقال وی به ایران شد. دفتر آیت الله سیستانی پس از این موضوع هرگونه ارتباط خود با این موضوع را تکذیب کرد. روح‌الله زم در تیرماه ۱۳۹۹ در دادگاهی به ریاست ابوالقاسم صلواتی به اعدام محکوم شد. حکم او در روز ۱۸ آذر ۱۳۹۹ به اجرا درآمد. <ref name="روح الله زم به اعدام محکوم شد">{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =https://www.bbc.com/persian/iran-53231333 |عنوان =روح‌الله زم به اعدام محکوم شد | ناشر =بی‌بی‌سی فارسی |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۰ تیر ۱۳۹۹}}</ref> | |||
== روح‌الله زم در ایران == | |||
روح‌الله زم پسر یک آخوند حکومتی بود. این موضوع برای وی را در معرض ارتباطات زیادی با برخی از مسئولان نظام و افراد مختلف در نظام قرار می‌داد. پدر او محمدعلی زم در دوره‌های مختل سمت‌هایی مثل ریاست حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی (۱۳۵۹–۱۳۸۰)، معاون اجتماعی شهرداری تهران، ریاست سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، و ریاست هیئت‌مدیرهٔ انجمن صنفی ویدیو رسانه و عضویت در شوراهای مختلف در صدا و سیما و وزارت ارشاد را برعهده داشته است.<ref>{{یادکرد وب |عنوان=زندگینامه محمد علی زم (۱۳۳۴-) |نشانی=https://www.hamshahrionline.ir/news/264471/زندگینامه-محمد-علی-زم-۱۳۳۴ |وبگاه=hamshahrionline.ir |ناشر=همشهری آنلاین |تاریخ بازبینی=۲ آبان ۱۳۹۸ |تاریخ=۱۰ تیر ۱۳۹۳}}</ref> روح‌الله زم از طریق پدرش و مشاغل وی توانست با فعالیت رسانه‌ای و سینمایی آشنایی شود. او در انتخابات ۱۳۸۸ از فعالان حزب اعتماد ملی بود و با ستاد انتخاباتی مهدی کروبی همکاری می‌کرد.. روح‌الله زم پس از اعتراضات سال ۱۳۸۸ به همراه بسیاری از حامیان جریان سبز دستگیر و شکنجه شد. | |||
== روح‌الله پس از خروج از ایران == | |||
{{اصلی|آمدنیوز}} | |||
زم پس از حوادث انتخابات ۱۳۸۸ از ایران خارج شد. برخی معتقدند که او به شکلی هدایت شده یا با تأیید مقامات امنیتی از کشور خارج شده است. این موضوع به ویژه از نامه‌ی پدر او استنباط می‌شود که به وی نوشت: | |||
[[پرونده:شیرین نجفی.jpg|جایگزین=شیرین نجفی ادمین آمدنیوز و عامل سفر زم به عراق|بندانگشتی|250x250پیکسل|شیرین نجفی ادمین آمدنیوز و عامل سفر زم به عراق]] | |||
«اگر دوستان آن نهاد نظامی-سیاسی، گذرنامه‌ات را به آن زودی تحویل نداده و تو را تشویق به خروج از کشور نکرده بودند و پس از خروج قانونی‌ات از کشور متهم به «فرار» نکرده بودند و شرایط لج و لجبازی و تعقیب و گریزها و امنیت‌زدایی‌های بچه‌گانه در دیار غربت مالزی و ترکیه را پیش رویت قرار نداده بودند، این وخامت پیش نیامده بود.» | |||
روح‌الله زم ابتدا به [[مالزی]] و سپس به [[فرانسه]] رفت و در آنجا سایت و کانال تلگرامی آمدنیوز (صدای مردم) را راه‌اندازی کرد.<ref name="BBC">{{یادکرد وب |عنوان=پدر روح‌الله زم: در دستگیری فرزندم نقشی نداشتیم |نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-50198580 |وبگاه=۵ آبان ۱۳۹۸ |ناشر=بی‌بی‌سی فارسی |تاریخ=۵ آبان ۱۳۹۸}}</ref> در این دوران همواره برخی نسبت به صحت و سقم اخبار منتشر شده توسط او تشکیک می‌کردند. کانال تلگرامی آمدنیوز پس از آن‌که به درخواست جهرمی وزير ارتبطات از شرکت تلگرام مسدود شد ناگهان شهرت پیدا کرد. پس از آن‌که روح‌الله زم به سرعت یک کانال جدید تأسیس کرد این شهرت منجر به افزایش بی سابقه‌ی فالورهای او تا مرز یک و نیم میلیون گشت. | |||
== مستند پایانی دروغ == | |||
در اسفندماه ۱۳۹۷ جمهوری اسلامی ناگهان دست به انتشار ویدئویی جنجالی زد که باعث افت محبوبیت کانال تلگرامی آمدنیوز شد. این ویدئو نشان می‌داد که روح‌الله زم در حال گرفتن اطلاعات محرمانه از فردی در داخل ایران است. سپس همین ویدئو نشان می‌داد که در آن سوی خط فردی که در حال تماس با روح‌الله زم است یک مأمور وزارت اطلاعات است. دوربین با زوم‌بک کردن نشان می‌داد که افراد زیادی از وزارت اطلاعات در همان اتاق حضور دارند. | |||
رژیم ایران در این ویدئو نشان می‌داد که در تمامی این دوران روح‌الله زم در تور اطلاعاتی او فعالیت کرده است. روح الله زم در ارتباط خود با فردی که در این ویدئو نشان‌داده می‌شد که مأمور رژیم ایران است، به بسیاری از مخالفان ایرانی حمله می‌کرد. افشای این اسناد از طرف رژیم ایران روابط آمد نیوز را با اغلب فعالان سیاسی تیره کرد. این ویدئو سوال‌های زیادی را در مورد او مطرح کرد. از جمله اینکه آیا او یک قربانی است یا اینکه ناآگاهانه در این دوران به بازی گرفته شده است. البته روح‌الله زم بعدها مدعی شد از مأمور بودن منبع خود مطلع بوده و هشیارانه دست به این کار زده است. | |||
== سفر به عراق == | |||
[[پرونده:عکس‌های پانصد یورویی برای روح الله زم.JPG|جایگزین=عکس‌های پانصد یورویی که از طرف شیرین نجفی برای روح‌الله زم از عراق ارسال شد|بندانگشتی|200x200پیکسل|عکس‌های پانصد یورویی که از طرف شیرین نجفی برای روح‌الله زم از عراق ارسال شد]] | |||
روح‌الله زم در مهرماه ۱۳۹۸ به عراق سفر کرد. وی در فرانسه از حافظت پلیس برخوردار بود اما سوال مهم این است که چگونه وی قانع شد فرانسه را ترک کرده و به عراق برود. جایی که تماما در سلطه‌ی نیروهای امنیتی ایران است.<ref>[https://www.bbc.com/persian/iran-54774321 چرا زم به عراق رفت]</ref> دلیل سفر او همواره در حاله‌ای از ابهام فرو رفته است اما نشانه‌ها حاکی از همکاری زنی به نام شیرین نجفی در کشاندن او به عراق بود. شیرین نجفی خود یکی از ادمین‌های آمدنیوز بود و به گفته‌ی دیگر ادمین‌های آمدنیوز روح‌الله زم به او اعتماد کامل داشت. او از زمان حضور روح‌الله زم در ترکیه تبدیل به یکی از دوستان نزدیک او شده بود. اما برخی شیرین نجفی را یکی از پرستوهای جمهوری اسلامی می‌‌دانند که با وعده‌ی پشتیبانی مالی او را به عراق برد. پس از انتشار مستند پایانی دروغ و کاهش فالورهای آمدنیوز و کاسته شدن از اعتبار این کانال، روح‌الله زم در پی بازیابی اعتبار خود و به ویژه تأسیس یک تلوزیون بود. شیرین نجفی در تماسی به روح‌الله زم اطلاع داد که آیت‌الله سیستانی پذیرفته است که او را برای راه اندازی یک تلویزیون با میلیون‌ها دلار پشتیبانی کند و او باید برای دریافت این پشتیبانی و گفتگو در مورد آن به عراق برود. البته دفتر آیت‌الله سیستانی پس از دستگیری زم این موضوع یعنی دعوت وی به عراق را تکذیب کرد.<ref>[https://www.bbc.com/persian/iran-54774321 روح‌الله زم چگونه بازداشت شد؟]</ref> <ref>{{یادکرد وب |عنوان=همسر روح‌الله زم جمهوری اسلامی را به ربودن او از بغداد متهم کرد |نشانی=https://www.radiofarda.com/a/zam_coordinate_france_iraq/30219184.html |وبگاه=radiofarda.com |ناشر=رادیو فردا |تاریخ بازبینی=۲۴ مهر ۱۳۹۸}}</ref>شیرین نجفی در هماهنگی با روح‌الله زم خود ابتدا به عراق سفر می‌کند و سپس با ارسال‌عکس‌هایی از اسکناس‌های پانصد یورویی به روح‌الله زم می‌گوید که دفتر آیت الله سیستانی خواهان صحبت مستقیم با اوست. این موضوع منجر می‌شود که روح الله زم قانع شده و به عراق سفر کند. | |||
=== دستگیری روح‌الله زم === | |||
روز بیست و دوم مهرماه ۱۳۹۸ رسانه‌های ایران خبر دستگیری روح‌الله زم توسط سازمان اطلاعات سپاه را منتشر کردند. سپاه پاسداران در مورد چگونگی دستگیری روح‌الله زم هیچ توضیحی نداد اما مشخص بود که وی در عراق توسط مأموران امنیتی رژیم ایران بازداشت شده است. همچنین بطور همزمان در کانال آمدنیوز پیامی مبنی بر دستگیری روح‌الله زم منتشر شد. | |||
سپاه پاسداران در اطلاعیهٔ خود به قدرتنمایی پرداخت و دستگیری زم را «عملیات حرفه‌ای، هوشمندانه و چند وجهی با به‌کارگیری روش‌های نوین اطلاعاتی و شگردهای ابتکاری» توصیف کرده بود.<ref name="rfi">{{یادکرد وب |عنوان=دولت فرانسه «دستگیری» روح‌الله زم را «به شدت محکوم» کرد + [سند اطلاعات پرواز] |نشانی=http://fa.rfi.fr/دولت-فرانسه-«دستگیری»-روح‌الله-زم-را-«به-شدت-محکوم»-کرد-20191016/خاورمیانه |وبگاه=rfi.fr |ناشر=رادیو بین‌المللی فرانسه |تاریخ بازبینی=۲۷ مهر ۱۳۹۸ |تاریخ=۲۴ مهر ۱۳۹۸}}</ref> | |||
== برگزاری دادگاه == | |||
محاکمه روح‌الله زم از ۲۱ بهمن ۱۳۹۸ آغاز شد. ریاست اولین دادگاه او را [[ابوالقاسم صلواتی]] به عهده داشت.<ref name="radiofarda.com">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/30426310.html|عنوان=اتهام به روح‌الله زم در دادگاه: تحریک مؤثر نیروهای مسلح به تسلیم و فرار}}</ref><ref name="bbc.com">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-51442327|عنوان=روح‌الله زم؛ برگزاری اولین جلسه دادگاه به ریاست قاضی صلواتی}}</ref> او در مجموع در بیش از ۶ دادگاه شرکت کرد. سرانجام روز سه شنبه دهم تیرماه ۹۹ صدور حکم اعدام وی اعلام شد. وکیل روح الله زم دبیر دریابیگی پس از اعتراض به این حکم خواهان فرجام شد اما مجددا روز سه شنبه ۱۸ آذر ۱۳۹۹ غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه‌ی قضائیه اعلام کرد که حکم اعدام وی تأیید شده است. ر | |||
== اعدام == | |||
[[پرونده:روح‌الله زم پس از دستگیری.jpg|جایگزین=روح‌الله زم پس از دستگیری|بندانگشتی|روح‌الله زم پس از دستگیری]] | |||
روح‌الله زم در سحرگاه ۲۲ آذر ماه ۱۳۹۹ بوسیله دار اعدام شد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |عنوان= روح‌الله زم اعدام شد |نشانی=https://www.radiofarda.com/a/iran-zam-execution-news/30996957.html|وبگاه=nme.com |ناشر=[[رادیوفردا]] |تاریخ بازبینی=۲۲ آذر ۱۳۹۹ |زبان=فارسی |تاریخ=۲۲ آذر ۱۳۹۹}}</ref> برخی اعدام او را بی‌مناسبت با وقایع اخیر از جمله ترور محسن فخریزاده و پروژه‌ی انتقام سخت نمی‌دانند. | |||
== واکنش‌ها به اعدام روح‌الله زم == | |||
=== واکنش سازمان مجاهدین خلق === | |||
روح‌الله زم در دوران فعالیت خود در آمدنیوز بارها به سازمان مجاهدین خلق حمله کرد. پس از دستگیری وی سازمان مجاهدین از دولت فرانسه خواهان مداخله در این موضوع و مراعات حقوق روح الله زم شد | |||
سایت [[سازمان مجاهدین خلق ایران]] پس از اعدام روح‌الله زم به نقل از مریم رجوی نوشت:<blockquote>«خانم مریم رجوی اعدام جنایتکارانهٔ روح‌الله زم را محکوم کرد. مقاومت ایران خواهان محکومیت رژیم از سوی ملل متحد، اتحادیه اروپا به‌ویژه فرانسه است»</blockquote>این سایت اعلام کرد:<blockquote>مقاومت ایران خواهان محکومیت قاطع این جنایت توسط ملل متحد، اتحادیه اروپا به‌ویژه فرانسه می‌باشد. اعدامهای خودسرانهٔ فراقضایی و نقض سیستماتیک حقوق‌بشر، تحریم و مجازات بین‌المللی رژیم آخوندها را می‌طلبد. نجات زندانیان محکوم به اعدام به‌ویژه زندانیان سیاسی یک ضرورت مبرم است.</blockquote><blockquote>رژیم در محاصره بحرانهای لاعلاج داخلی و بین‌المللی، درصدد است با این اعدامهای جنایتکارانه از مهره‌ها و باندهای درونی خودش مخصوصاً پس از ماجرای فخریزاده زهر چشم بگیرد و با ایجاد جو رعب و وحشت از قیام مردم ممانعت کند.کابوسی که پس از قیام آبان‌ماه ۹۸ فاشیسم دینی حاکم بر ایران را رها نمی‌کند. اما سرکوب و شکنجه و اعدام نمی‌تواند این رژیم پوسیده را از سقوط محتوم نجات دهد. خامنه‌ای و روحانی و رئیسی و دیگر سردمداران رژیم باید پاسخگوی یکایک قتل‌ها و جنایت‌هایشان باشند.</blockquote> | |||
[[پرونده:پدر روح الله زم.jpg|جایگزین=پدر روح الله زم|بندانگشتی|پدر روح الله زم]] | |||
<blockquote>شایان یادآوری است هم‌چنانکه در بیانیه سالانهٔ شورای ملی مقاومت در مرداد ۱۳۹۸ آمده است، رژیم در اسفند۹۷ برای قدرتنمایی، ارتباطات اطلاعات آخوندی با «شبکه آمدنیوز» را در تلویزیون خود به نمایش گذاشت. اما اکنون فرصت را برای اعدام زم مغتنم شمرده که یک بازی ننگین و نیاز مفرط به زهر چشم گرفتن و حاکی از جنایت مضاعف است.</blockquote><blockquote>دبیرخانه شورای ملی مقاومت ایران</blockquote><blockquote>۲۲آذر۱۳۹۹ (۱۲دسامبر۲۰۲۰)»<ref>[https://news.mojahedin.org/i/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%85-%D9%85%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%B1%D8%AC%D9%88%DB%8C-%D8%A7%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%85-%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%A9-%D8%B1%D9%88%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D9%85%D8 مریم رجوی اعدام روح‌الله زم را محکوم نمود]</ref></blockquote> | |||
=== واکنش گزارشگران بدون مرز === | |||
* در ۲۵ بهمن ۱۳۹۸ سازمان گزارشگران بدون مرز نسبت به احتمال صدور حکم اعدام برای روح‌الله زم هشدار داد و ابراز نگرانی کرد. این سازمان با اشاره به محاکمهٔ روح‌الله زم توسط قاضی صلواتی اعلام کرد، به دلیل اینکه در میان اتهامات وی «مفسد فی الارض» و «جاسوسی» گنجانده شده مطابق قانون مجازات اسلامی می‌تواند مجازات اعدام را در پی داشته باشند، سازمان گزارشگران بدون مرز از گزارشگران ویژهٔ سازمان ملل خواسته‌است که نسبت به این موضوع اقدام کنند.<ref>[https://ir.voanews.com/a/iran-human-rights-justice/5288857.html گزارشگران بدون مرز نسبت به احتمال صدور حکم اعدام برای روح‌الله زم هشدار داد]</ref><ref>[https://www.radiofarda.com/a/30434751.html هشدار گزارشگران بدون مرز نسبت به خطر مجازات اعدام برای روح‌الله زم]</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=https://iranintl.com/ايران/گزارشگران-بدون-مرز-بازجویی-تلویزیونی-روح‌الله-زم-مصداق-شکنجه-است|عنوان=گزارشگران بدون مرز: بازجویی تلویزیونی روح‌الله زم مصداق شکنجه است}}</ref> | |||
=== واکنش وزارت خارجه فرانسه === | |||
وزارت‌خارجهٔ فرانسه طی بیانیه‌یی اعدام روح‌الله زم را با قویترین عبارت ممکن محکوم و اعلام کرد این اقدامی وحشیانه و غیرقابل قبول و برخلاف تعهدات بین‌المللی رژیم ایران است. | |||
=== واکنش وزارت خارجه آمریکا === | |||
وزارت‌خارجهٔ آمریکا در پیامی گفت: جهان امروز صبح با خبر هولناک اعدام روح‌الله زم بیدار شد. اعدام غیرعادلانهٔ او دلخراش است.<ref>[[محکومیت گستردهٔ اعدام جنایتکارانهٔ روح‌الله زم|محکومیت اعدام جنایتکارانه روح‌الله زم]]</ref> | |||
{{پانویس|۲}} | |||
{{ترتیب‌پیش‌فرض:زم، روح‌الله}} | |||
[[رده:اعتراضات ۱۳۹۶ ایران]] | |||
[[رده:افشاگران اهل ایران]] | |||
[[رده:اهالی تهران]] | |||
[[رده:بازداشت‌شدگان حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ ایران]] | |||
[[رده:جستارنویسان اهل ایران]] | |||
[[رده:درگذشتگان ۱۳۹۹]] | |||
[[رده:درگذشتگان ۲۰۲۰ (میلادی)]] | |||
[[رده:دور از وطن‌های اهل ایران در فرانسه]] | |||
[[رده:روزنامه‌نگاران مرد اهل ایران]] | |||
[[رده:زادگان ۱۹۷۸ (میلادی)]] | |||
[[رده:زادگان ۱۹۸۱ (میلادی)]] | |||
[[رده:فعالان اجتماعی اهل ایران]] | |||
[[رده:فعالان جنبش سبز]] | |||
[[رده:اعدام‌شدگان به حکم صلواتی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۳ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۸:۰۵
| روح‌الله زم | |
|---|---|
 زم پس از دستگیری در سال ۱۳۹۸ | |
| زادروز | ۵ مهٔ ۱۳۵۷ شهر ری، تهران، ایران |
| درگذشت | ۲۲ سپتامبر ۱۳۹۹ میلادی (۴۲ سال) |
| علت مرگ | اعدام |
| پیشه | مؤسس رسانه‌ی آمدنیوز |
| سال‌های فعالیت | ۱۳۹۸–۱۳۸۴ |
| نقش‌های برجسته | کانال تلگرامی آمدنیوز و صدای مردم |
| برنامه(ها)ی تلویزیونی | تلویزیون اینترنتی بیان (۱۳۹۸–۱۳۹۷) تلویزیون اینترنتی کلمه (۱۳۹۸) |
| همسر | مهسا رازانی [۱] |
روح‌الله زم (۵ مرداد ۱۳۵۷ – ۲۲ آذر ۱۳۹۹) یا نیما زم، پسر روحانی حکومتی محمد علی زم و مؤسس کانال تلگرامی آمدنیوز بود. روح الله زم از ابتدای تأسیس این کانال با انتشار اخباری که به گفته‌ی خودش اطلاعات محرمانه از درون جمهوری اسلامی بود، شهرت پیدا کرد. [۲]
پدر روح‌الله زم مدت ها ریاست حوزه هنری سازمان تبیلغات اسلامی را به عهده داشت و او در این حوزه با تئاتر و سینما آشنایی پیدا کرد.
پدر روح‌الله زم رابطه بسیار نزدیکی با خامنه‌ای داشت. روح الله زم دو فرزند دختر داشت. فرزند اول او نتیجه‌ی ازدواج اول اوست و هم‌اکنون شانزده سال دارد و فرزند دوم که پنج ساله است از همسر دوم او مهسا رازانی است. هر دو فرزند روح الله زم با وی در فرانسه زندگی می‌کردند.[۳]
در سال ۱۳۸۸ روح‌الله زم در ستاد انتخاباتی مهدی کروبی فعالیت داشت و با نویسندگان سحام نیز از سایت حزب اعتماد ملی ارتباط داشت. روح الله زم پس از اعتراضات سال ۱۳۸۸ بازداشت و شکنجه شد.[۳]
او در خرداد ماه ۱۳۹۰ از مرز قانونی از کشور خارج شد و به مالزی رفت. به نظر می‌آید بخش‌هایی از خود نظام در خروج او از کشور نقش داشته‌اند، زیرا پدر او محمدعلی زم در نامه‌ی سرگشاده‌ای در سال ۱۳۹۶ به وی نوشت:
«اگر دوستان آن نهاد نظامی-سیاسی، گذرنامه‌ات را به آن زودی تحویل نداده و تو را تشویق به خروج از کشور نکرده بودند و پس از خروج قانونی‌ات از کشور متهم به «فرار» نکرده بودند و شرایط لج و لجبازی و تعقیب و گریزها و امنیت‌زدایی‌های بچه‌گانه در دیار غربت مالزی و ترکیه را پیش رویت قرار نداده بودند، این وخامت پیش نیامده بود.» [۳]
برخی معتقدند او توسط رژیم به بازی گرفته شده است. روح الله زم از مالزی به ترکیه رفته و سپس فرانسه پناهنده شد. او در این دوران آمد نیوز را تأسیس کرد. روح الله زم با ارائه‌ی اسناد عجیبی که مدعی بود از درون نظام به دست وی می‌رسد در شبکه‌‌های اجتماعی شهرت یافت. از جمله او بود که برای اولین بار از وجود «میرطاهر» بدل علی خامنه‌ای سخن گفت.
در تظاهرات دیماه ۱۳۹۶ کانال تلگرامی آمدنیوز که اخبار اعتراضات را منعکس می‌کرد توانست فالورهای بیشتری کسب کند، اما صعود ناگهانی فالورهایش زمانی بود که این کانال بنا به درخواست وزیر ارتباطات ایران از شرکت تلگرام بسته شد. پس از بسته شدن کانال آمدنیوز، او به سرعت کانال دیگری با نام صدای مردم تأسیس کرد و از تلگرام خواست آن را مسدود نکند. خبر مسدود شدن کانال روح‌الله زم و تأسیس کانالی مجدد منجر به شهرت دوچندان کانال جدید شد.
رژیم ایران چند پیش از دستگیری وی در یک مستند به نام «ایستگاه پایانی دروغ» مدعی شد که وی در تمام این دوران توسط نظام کنترل می‌شده است. این ویدئو نشان می‌داد که روح‌الله زم در حال گرفتن اسناد و اخبار از درون نظام است در حالی که آن افراد توسط نظام به این کار گمارده شده‌اند.
مدتی بعد در مهرماه ۱۳۹۸ شیرین نجفی ادمین دیگر آمدنیوز و از افراد مورد اعتماد روح‌الله زم به وی اطلاع داد که دفتر آیت‌الله سیستانی خواهان ملاقات با او و ارائه‌ی پشتیبانی مالی به وی جهت راه‌اندازی یک تلویزیون است. او خود در همین رابطه به عراق رفت و سپس از روح‌الله زم خواست به او بپیوندد. اما سفر روح‌الله زم به عراق منجر به دستگیری و انتقال وی به ایران شد. دفتر آیت الله سیستانی پس از این موضوع هرگونه ارتباط خود با این موضوع را تکذیب کرد. روح‌الله زم در تیرماه ۱۳۹۹ در دادگاهی به ریاست ابوالقاسم صلواتی به اعدام محکوم شد. حکم او در روز ۱۸ آذر ۱۳۹۹ به اجرا درآمد. [۴]
روح‌الله زم در ایران
روح‌الله زم پسر یک آخوند حکومتی بود. این موضوع برای وی را در معرض ارتباطات زیادی با برخی از مسئولان نظام و افراد مختلف در نظام قرار می‌داد. پدر او محمدعلی زم در دوره‌های مختل سمت‌هایی مثل ریاست حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی (۱۳۵۹–۱۳۸۰)، معاون اجتماعی شهرداری تهران، ریاست سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، و ریاست هیئت‌مدیرهٔ انجمن صنفی ویدیو رسانه و عضویت در شوراهای مختلف در صدا و سیما و وزارت ارشاد را برعهده داشته است.[۵] روح‌الله زم از طریق پدرش و مشاغل وی توانست با فعالیت رسانه‌ای و سینمایی آشنایی شود. او در انتخابات ۱۳۸۸ از فعالان حزب اعتماد ملی بود و با ستاد انتخاباتی مهدی کروبی همکاری می‌کرد.. روح‌الله زم پس از اعتراضات سال ۱۳۸۸ به همراه بسیاری از حامیان جریان سبز دستگیر و شکنجه شد.
روح‌الله پس از خروج از ایران
زم پس از حوادث انتخابات ۱۳۸۸ از ایران خارج شد. برخی معتقدند که او به شکلی هدایت شده یا با تأیید مقامات امنیتی از کشور خارج شده است. این موضوع به ویژه از نامه‌ی پدر او استنباط می‌شود که به وی نوشت:
«اگر دوستان آن نهاد نظامی-سیاسی، گذرنامه‌ات را به آن زودی تحویل نداده و تو را تشویق به خروج از کشور نکرده بودند و پس از خروج قانونی‌ات از کشور متهم به «فرار» نکرده بودند و شرایط لج و لجبازی و تعقیب و گریزها و امنیت‌زدایی‌های بچه‌گانه در دیار غربت مالزی و ترکیه را پیش رویت قرار نداده بودند، این وخامت پیش نیامده بود.»
روح‌الله زم ابتدا به مالزی و سپس به فرانسه رفت و در آنجا سایت و کانال تلگرامی آمدنیوز (صدای مردم) را راه‌اندازی کرد.[۶] در این دوران همواره برخی نسبت به صحت و سقم اخبار منتشر شده توسط او تشکیک می‌کردند. کانال تلگرامی آمدنیوز پس از آن‌که به درخواست جهرمی وزير ارتبطات از شرکت تلگرام مسدود شد ناگهان شهرت پیدا کرد. پس از آن‌که روح‌الله زم به سرعت یک کانال جدید تأسیس کرد این شهرت منجر به افزایش بی سابقه‌ی فالورهای او تا مرز یک و نیم میلیون گشت.
مستند پایانی دروغ
در اسفندماه ۱۳۹۷ جمهوری اسلامی ناگهان دست به انتشار ویدئویی جنجالی زد که باعث افت محبوبیت کانال تلگرامی آمدنیوز شد. این ویدئو نشان می‌داد که روح‌الله زم در حال گرفتن اطلاعات محرمانه از فردی در داخل ایران است. سپس همین ویدئو نشان می‌داد که در آن سوی خط فردی که در حال تماس با روح‌الله زم است یک مأمور وزارت اطلاعات است. دوربین با زوم‌بک کردن نشان می‌داد که افراد زیادی از وزارت اطلاعات در همان اتاق حضور دارند.
رژیم ایران در این ویدئو نشان می‌داد که در تمامی این دوران روح‌الله زم در تور اطلاعاتی او فعالیت کرده است. روح الله زم در ارتباط خود با فردی که در این ویدئو نشان‌داده می‌شد که مأمور رژیم ایران است، به بسیاری از مخالفان ایرانی حمله می‌کرد. افشای این اسناد از طرف رژیم ایران روابط آمد نیوز را با اغلب فعالان سیاسی تیره کرد. این ویدئو سوال‌های زیادی را در مورد او مطرح کرد. از جمله اینکه آیا او یک قربانی است یا اینکه ناآگاهانه در این دوران به بازی گرفته شده است. البته روح‌الله زم بعدها مدعی شد از مأمور بودن منبع خود مطلع بوده و هشیارانه دست به این کار زده است.
سفر به عراق
روح‌الله زم در مهرماه ۱۳۹۸ به عراق سفر کرد. وی در فرانسه از حافظت پلیس برخوردار بود اما سوال مهم این است که چگونه وی قانع شد فرانسه را ترک کرده و به عراق برود. جایی که تماما در سلطه‌ی نیروهای امنیتی ایران است.[۷] دلیل سفر او همواره در حاله‌ای از ابهام فرو رفته است اما نشانه‌ها حاکی از همکاری زنی به نام شیرین نجفی در کشاندن او به عراق بود. شیرین نجفی خود یکی از ادمین‌های آمدنیوز بود و به گفته‌ی دیگر ادمین‌های آمدنیوز روح‌الله زم به او اعتماد کامل داشت. او از زمان حضور روح‌الله زم در ترکیه تبدیل به یکی از دوستان نزدیک او شده بود. اما برخی شیرین نجفی را یکی از پرستوهای جمهوری اسلامی می‌‌دانند که با وعده‌ی پشتیبانی مالی او را به عراق برد. پس از انتشار مستند پایانی دروغ و کاهش فالورهای آمدنیوز و کاسته شدن از اعتبار این کانال، روح‌الله زم در پی بازیابی اعتبار خود و به ویژه تأسیس یک تلوزیون بود. شیرین نجفی در تماسی به روح‌الله زم اطلاع داد که آیت‌الله سیستانی پذیرفته است که او را برای راه اندازی یک تلویزیون با میلیون‌ها دلار پشتیبانی کند و او باید برای دریافت این پشتیبانی و گفتگو در مورد آن به عراق برود. البته دفتر آیت‌الله سیستانی پس از دستگیری زم این موضوع یعنی دعوت وی به عراق را تکذیب کرد.[۸] [۹]شیرین نجفی در هماهنگی با روح‌الله زم خود ابتدا به عراق سفر می‌کند و سپس با ارسال‌عکس‌هایی از اسکناس‌های پانصد یورویی به روح‌الله زم می‌گوید که دفتر آیت الله سیستانی خواهان صحبت مستقیم با اوست. این موضوع منجر می‌شود که روح الله زم قانع شده و به عراق سفر کند.
دستگیری روح‌الله زم
روز بیست و دوم مهرماه ۱۳۹۸ رسانه‌های ایران خبر دستگیری روح‌الله زم توسط سازمان اطلاعات سپاه را منتشر کردند. سپاه پاسداران در مورد چگونگی دستگیری روح‌الله زم هیچ توضیحی نداد اما مشخص بود که وی در عراق توسط مأموران امنیتی رژیم ایران بازداشت شده است. همچنین بطور همزمان در کانال آمدنیوز پیامی مبنی بر دستگیری روح‌الله زم منتشر شد.
سپاه پاسداران در اطلاعیهٔ خود به قدرتنمایی پرداخت و دستگیری زم را «عملیات حرفه‌ای، هوشمندانه و چند وجهی با به‌کارگیری روش‌های نوین اطلاعاتی و شگردهای ابتکاری» توصیف کرده بود.[۱۰]
برگزاری دادگاه
محاکمه روح‌الله زم از ۲۱ بهمن ۱۳۹۸ آغاز شد. ریاست اولین دادگاه او را ابوالقاسم صلواتی به عهده داشت.[۱۱][۱۲] او در مجموع در بیش از ۶ دادگاه شرکت کرد. سرانجام روز سه شنبه دهم تیرماه ۹۹ صدور حکم اعدام وی اعلام شد. وکیل روح الله زم دبیر دریابیگی پس از اعتراض به این حکم خواهان فرجام شد اما مجددا روز سه شنبه ۱۸ آذر ۱۳۹۹ غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه‌ی قضائیه اعلام کرد که حکم اعدام وی تأیید شده است. ر
اعدام
روح‌الله زم در سحرگاه ۲۲ آذر ماه ۱۳۹۹ بوسیله دار اعدام شد.[۱۳] برخی اعدام او را بی‌مناسبت با وقایع اخیر از جمله ترور محسن فخریزاده و پروژه‌ی انتقام سخت نمی‌دانند.
واکنش‌ها به اعدام روح‌الله زم
واکنش سازمان مجاهدین خلق
روح‌الله زم در دوران فعالیت خود در آمدنیوز بارها به سازمان مجاهدین خلق حمله کرد. پس از دستگیری وی سازمان مجاهدین از دولت فرانسه خواهان مداخله در این موضوع و مراعات حقوق روح الله زم شد
سایت سازمان مجاهدین خلق ایران پس از اعدام روح‌الله زم به نقل از مریم رجوی نوشت:
«خانم مریم رجوی اعدام جنایتکارانهٔ روح‌الله زم را محکوم کرد. مقاومت ایران خواهان محکومیت رژیم از سوی ملل متحد، اتحادیه اروپا به‌ویژه فرانسه است»
این سایت اعلام کرد:
مقاومت ایران خواهان محکومیت قاطع این جنایت توسط ملل متحد، اتحادیه اروپا به‌ویژه فرانسه می‌باشد. اعدامهای خودسرانهٔ فراقضایی و نقض سیستماتیک حقوق‌بشر، تحریم و مجازات بین‌المللی رژیم آخوندها را می‌طلبد. نجات زندانیان محکوم به اعدام به‌ویژه زندانیان سیاسی یک ضرورت مبرم است.
رژیم در محاصره بحرانهای لاعلاج داخلی و بین‌المللی، درصدد است با این اعدامهای جنایتکارانه از مهره‌ها و باندهای درونی خودش مخصوصاً پس از ماجرای فخریزاده زهر چشم بگیرد و با ایجاد جو رعب و وحشت از قیام مردم ممانعت کند.کابوسی که پس از قیام آبان‌ماه ۹۸ فاشیسم دینی حاکم بر ایران را رها نمی‌کند. اما سرکوب و شکنجه و اعدام نمی‌تواند این رژیم پوسیده را از سقوط محتوم نجات دهد. خامنه‌ای و روحانی و رئیسی و دیگر سردمداران رژیم باید پاسخگوی یکایک قتل‌ها و جنایت‌هایشان باشند.
شایان یادآوری است هم‌چنانکه در بیانیه سالانهٔ شورای ملی مقاومت در مرداد ۱۳۹۸ آمده است، رژیم در اسفند۹۷ برای قدرتنمایی، ارتباطات اطلاعات آخوندی با «شبکه آمدنیوز» را در تلویزیون خود به نمایش گذاشت. اما اکنون فرصت را برای اعدام زم مغتنم شمرده که یک بازی ننگین و نیاز مفرط به زهر چشم گرفتن و حاکی از جنایت مضاعف است.
دبیرخانه شورای ملی مقاومت ایران
۲۲آذر۱۳۹۹ (۱۲دسامبر۲۰۲۰)»[۱۴]
واکنش گزارشگران بدون مرز
- در ۲۵ بهمن ۱۳۹۸ سازمان گزارشگران بدون مرز نسبت به احتمال صدور حکم اعدام برای روح‌الله زم هشدار داد و ابراز نگرانی کرد. این سازمان با اشاره به محاکمهٔ روح‌الله زم توسط قاضی صلواتی اعلام کرد، به دلیل اینکه در میان اتهامات وی «مفسد فی الارض» و «جاسوسی» گنجانده شده مطابق قانون مجازات اسلامی می‌تواند مجازات اعدام را در پی داشته باشند، سازمان گزارشگران بدون مرز از گزارشگران ویژهٔ سازمان ملل خواسته‌است که نسبت به این موضوع اقدام کنند.[۱۵][۱۶][۱۷]
واکنش وزارت خارجه فرانسه
وزارت‌خارجهٔ فرانسه طی بیانیه‌یی اعدام روح‌الله زم را با قویترین عبارت ممکن محکوم و اعلام کرد این اقدامی وحشیانه و غیرقابل قبول و برخلاف تعهدات بین‌المللی رژیم ایران است.
واکنش وزارت خارجه آمریکا
وزارت‌خارجهٔ آمریکا در پیامی گفت: جهان امروز صبح با خبر هولناک اعدام روح‌الله زم بیدار شد. اعدام غیرعادلانهٔ او دلخراش است.[۱۸]
- ↑ مهسا رازانی: جمهوری اسلامی، همسرم روح‌الله زم را از بغداد ربود، ایران وایر
- ↑ «مرور ۵ جلسه محاکمه روح‌الله زم». ۱۹ خرداد ۱۳۹۹. بازبینی‌شده در 2020-07-13.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ناصری، معصومه. «روح‌الله زم، مؤسس آمدنیوز کیست؟». بی‌بی‌سی فارسی. بازبینی‌شده در ۲۰ تیر ۱۳۹۹.
- ↑ «روح‌الله زم به اعدام محکوم شد». بی‌بی‌سی فارسی. بازبینی‌شده در ۲۰ تیر ۱۳۹۹.
- ↑ «زندگینامه محمد علی زم (۱۳۳۴-)». همشهری آنلاین، ۱۰ تیر ۱۳۹۳. بازبینی‌شده در ۲ آبان ۱۳۹۸.
- ↑ «پدر روح‌الله زم: در دستگیری فرزندم نقشی نداشتیم». بی‌بی‌سی فارسی، ۵ آبان ۱۳۹۸.
- ↑ چرا زم به عراق رفت
- ↑ روح‌الله زم چگونه بازداشت شد؟
- ↑ «همسر روح‌الله زم جمهوری اسلامی را به ربودن او از بغداد متهم کرد». رادیو فردا. بازبینی‌شده در ۲۴ مهر ۱۳۹۸.
- ↑ «دولت فرانسه «دستگیری» روح‌الله زم را «به شدت محکوم» کرد + [سند اطلاعات پرواز»]. رادیو بین‌المللی فرانسه، ۲۴ مهر ۱۳۹۸. بازبینی‌شده در ۲۷ مهر ۱۳۹۸.
- ↑ «اتهام به روح‌الله زم در دادگاه: تحریک مؤثر نیروهای مسلح به تسلیم و فرار».
- ↑ «روح‌الله زم؛ برگزاری اولین جلسه دادگاه به ریاست قاضی صلواتی».
- ↑ «روح‌الله زم اعدام شد» (فارسی). رادیوفردا، ۲۲ آذر ۱۳۹۹. بازبینی‌شده در ۲۲ آذر ۱۳۹۹.
- ↑ مریم رجوی اعدام روح‌الله زم را محکوم نمود
- ↑ گزارشگران بدون مرز نسبت به احتمال صدور حکم اعدام برای روح‌الله زم هشدار داد
- ↑ هشدار گزارشگران بدون مرز نسبت به خطر مجازات اعدام برای روح‌الله زم
- ↑ «گزارشگران بدون مرز: بازجویی تلویزیونی روح‌الله زم مصداق شکنجه است».
- ↑ محکومیت اعدام جنایتکارانه روح‌الله زم
- صفحههای دارای تابع تجزیهگر آرایشعدد با آرگومان غیرعددی
- اعتراضات ۱۳۹۶ ایران
- افشاگران اهل ایران
- اهالی تهران
- بازداشت‌شدگان حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ ایران
- جستارنویسان اهل ایران
- درگذشتگان ۱۳۹۹
- درگذشتگان ۲۰۲۰ (میلادی)
- دور از وطن‌های اهل ایران در فرانسه
- روزنامه‌نگاران مرد اهل ایران
- زادگان ۱۹۷۸ (میلادی)
- زادگان ۱۹۸۱ (میلادی)
- فعالان اجتماعی اهل ایران
- فعالان جنبش سبز
- اعدام‌شدگان به حکم صلواتی