کاربر:Sayfe/پاتریس لومومبا: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح ارقام، اصلاح سجاوندی، اصلاح املا، اصلاح نشانی وب) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''پاتریس امری لومومبا'''..... | '''پاتریس امری لومومبا'''..... | ||
پاتریس لومومبا (زاده | پاتریس لومومبا (زاده 2ژوئیه1925 در کنگوی بلژیک. درگذشته 17ژانویه1961) یکی از برجسته‌ترین رهبران جنبش‌های آزادیبخش آفریقا بود.{{جعبه اطلاعات شاعر و نویسنده | ||
| نام = پاتریس لومومبا | | نام = پاتریس لومومبا | ||
| تصویر = پاتریس لومومبا نخست وزیر سابق کنگو.JPG | | تصویر = پاتریس لومومبا نخست وزیر سابق کنگو.JPG | ||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
| نام اصلی = پاتریس لومومبا | | نام اصلی = پاتریس لومومبا | ||
| زمینه فعالیت = رهبر جنبش ملی کنگو و عضو حزب لیبرال بلژیک | | زمینه فعالیت = رهبر جنبش ملی کنگو و عضو حزب لیبرال بلژیک | ||
| ملیت =جمهوری دموکراتیک کنگو | | ملیت =جمهوری دموکراتیک کنگو | ||
| تاریخ تولد = | | تاریخ تولد =2 ژوئیه 1925 | ||
| محل تولد = | | محل تولد = | ||
| والدین = | | والدین = | ||
| تاریخ مرگ = | | تاریخ مرگ =17ژانویه 1961 | ||
| محل مرگ = | | محل مرگ = | ||
| | محل زندگی = | | | محل زندگی = | ||
| مختصات محل زندگی = | | مختصات محل زندگی = | ||
| مدفن = | | مدفن = | ||
|در زمان حکومت =نخست وزیز | |در زمان حکومت =نخست وزیز | ||
|اتفاقات مهم = | |اتفاقات مهم = | ||
| نام دیگر = | | نام دیگر = | ||
|القاب = | |القاب = | ||
|بنیانگذار = | |بنیانگذار = | ||
| پیشه = رهبر حزب | | پیشه = رهبر حزب | ||
| سالهای نویسندگی = | | سالهای نویسندگی = | ||
|سبک نوشتاری = | |سبک نوشتاری = | ||
|کتاب‌ها = | |کتاب‌ها = | ||
|مقاله‌ها = | |مقاله‌ها = | ||
|نمایشنامه‌ها = | |نمایشنامه‌ها = | ||
|فیلم‌نامه‌ها = | |فیلم‌نامه‌ها = | ||
|دیوان اشعار = | |دیوان اشعار = | ||
|تخلص = | |تخلص = | ||
|فیلم (های) ساخته بر اساس اثر(ها)= | |فیلم (های) ساخته بر اساس اثر(ها)= | ||
| همسر =پائولین اوپانگو | | همسر =پائولین اوپانگو | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
|علت شهرت = مبارزه علیه استعمار | |علت شهرت = مبارزه علیه استعمار | ||
| تأثیرگذاشته بر = | | تأثیرگذاشته بر = | ||
| تأثیرپذیرفته از = | | تأثیرپذیرفته از = | ||
| وب‌گاه = | | وب‌گاه = | ||
| جوایز = | | جوایز = | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
|امضا = | |امضا = | ||
|علت مرگ=تیرباران|دین=مسیحیت}} | |علت مرگ=تیرباران|دین=مسیحیت}} | ||
لومومبا در یک خانواده مسیحی تربیت یافت. دوران تحصیل خود را در یک مدرسه ابتدایی پروتستان و یک مدرسه مذهبی کاتولیک و آموزشگاه پست دولتی گذراند. وی با مطالعه آثاری از ژان ژاک روسو، ولتر، ملویل و ویکتور هوگو با افکار مترقی روز آشنا | لومومبا در یک خانواده مسیحی تربیت یافت. دوران تحصیل خود را در یک مدرسه ابتدایی پروتستان و یک مدرسه مذهبی کاتولیک و آموزشگاه پست دولتی گذراند. وی با مطالعه آثاری از ژان ژاک روسو، ولتر، ملویل و ویکتور هوگو با افکار مترقی روز آشنا شد؛ و شعر و نوشته‌های بسیاری با مضامین آزادیخواهانه و ضد استعماری داشت. | ||
لومومبا در سال | لومومبا در سال 1951 با زنی به نام پائولین اوپانگو ازدواج کرد. | ||
پاتریس لومومبا | پاتریس لومومبا 2سال پیش از آنکه رهبر جنبش ملی کنگو شود کارمند اداره پست بود. | ||
پاتریس لومومبا در سال | پاتریس لومومبا در سال 1955 به عضویت حزب لیبرال بلژیک درآمد. وی در پنجم اکتبر سال 1958 حزب ملی کنگو (MNC) را تأسیس کرد و به رهبری آن سازمان انتخاب شد. | ||
پاتریس لومومبا | پاتریس لومومبا اولین نخست وزیر و یکی از سیاست‌مداران جمهور دموکراتیک کنگو در بود. | ||
او لومومبا استقلال کنگو را از استعمار بلژیک رهبری کرد. | او لومومبا استقلال کنگو را از استعمار بلژیک رهبری کرد. | ||
لومومبا در فاصله سالهای | لومومبا در فاصله سالهای 1956 تا 1960 دو بار به زندان افتاد. بار نخست به اتهام اختلاس مالی که خودش معتقد بود انگیزه سیاسی پشت آن بوده و بار دوم مستقیماً به علت فعالیت‌های سیاسی اش برای استقلال کنگو از مستعمرگی پادشاهی بلژیک. | ||
پاتریس لومومبا یکی از رهبران | پاتریس لومومبا یکی از رهبران تحصیل کرده استقلال کنگو و مردی ادیب سخنور بود. وی که حزب او در انتخابات پارلمانی برنده شده بود، چند روز پیش از جشن استقلال به عنوان نخستین نخست وزیر قانونی کنگو انتخاب شده بود نسبت به حضور استعمار بلژیک مواضع تند و رادیکال به خود گرفت. به همین دلیل در روز جشن استقلال نام او از فهرست سخنرانان مراسم حذف شد. | ||
ژنرال جوزف موبوتو (Joseph-Desiré Mobutu) در چهاردهم سپتامبر | ژنرال جوزف موبوتو (Joseph-Desiré Mobutu) در چهاردهم سپتامبر 1960، با انجام کودتا کنترل لئوپولدویل (اکنون کینشاسا - پایتخت) را در اختیار گرفت و نخست وزیر و رئیس جمهور کنگو را از قدرت ساقط کرد. | ||
پاتریس لومومبا و دو نفر از وزرای کابینه اش در هفدهم ژانویه سال | پاتریس لومومبا و دو نفر از وزرای کابینه اش در هفدهم ژانویه سال 1961 که به همراه او دستگیرشده بودند به شهر الیزابت ویل، مرکز استان کاتانگا انتقال داده شدند. | ||
ژنرال چمبه که پیش‌تر با اعلام استقلال کاتانگا خود را رئیس جمهور این منطقه معرفی کرده بود، ساعاتی بعد دستور داد که | ژنرال چمبه که پیش‌تر با اعلام استقلال کاتانگا خود را رئیس جمهور این منطقه معرفی کرده بود، ساعاتی بعد دستور داد که | ||
لومومبا و جوزف اوکیتو (Joseph Okito) و مائوریس امپالو (Maurice Mpolo) دو وزیر کابینه او به دستور ژنرال چمبه که با اعلام استقلا کاتانگا خود را رئیس جمهور معرفی کرده بود به اعماق جنگل برده شدند و دقایقی بعد جوخه اعدام تحت امر افسران بلژیکی و در حضور | لومومبا و جوزف اوکیتو (Joseph Okito) و مائوریس امپالو (Maurice Mpolo) دو وزیر کابینه او به دستور ژنرال چمبه که با اعلام استقلا کاتانگا خود را رئیس جمهور معرفی کرده بود به اعماق جنگل برده شدند و دقایقی بعد جوخه اعدام تحت امر افسران بلژیکی و در حضور «رئیس جمهور چمبه»، پاتریس لومومبا و همراهانش را به رگبار بستند و جسد آنها را دفن کردند. | ||
بنابر گفته برخی شاهدان عینی لومومبا و دو وزیر دیگر کابینه اش را قطعه قطعه کرده و با استفاده از اسید سولفوریکی که از معادن نزدیک اقدام به سوزاندن اعضای مثله شده در اسید کردند. | بنابر گفته برخی شاهدان عینی لومومبا و دو وزیر دیگر کابینه اش را قطعه قطعه کرده و با استفاده از اسید سولفوریکی که از معادن نزدیک اقدام به سوزاندن اعضای مثله شده در اسید کردند. | ||
| خط ۷۶: | خط ۷۶: | ||
پاتریس لومومبا در یک خانواده مسیحی تربیت یافت. دوران تحصیل خود را در یک مدرسه ابتدایی پروتستان و یک مدرسه مذهبی کاتولیک و آموزشگاه پست دولتی گذراند. | پاتریس لومومبا در یک خانواده مسیحی تربیت یافت. دوران تحصیل خود را در یک مدرسه ابتدایی پروتستان و یک مدرسه مذهبی کاتولیک و آموزشگاه پست دولتی گذراند. | ||
لومومبا با مطالعه آثاری از ژان ژاک روسو، ولتر، ملویل و ویکتور هوگو با افکار مترقی روز آشنا | لومومبا با مطالعه آثاری از ژان ژاک روسو، ولتر، ملویل و ویکتور هوگو با افکار مترقی روز آشنا شد؛ و شعر و نوشته‌های بسیاری با مضامین آزادیخواهانه و ضد استعماری داشت. | ||
پاتریس لومومبا در سال | پاتریس لومومبا در سال 1951 با زنی به نام پائولین اوپانگو ازدواج کرد.<ref name=":1">[https://mehrstar.com/biography-patrice-lumumba/ بیوگرافی پاتریس لومومبا-مهر استار]</ref> | ||
پاتریس لومومبا | پاتریس لومومبا 2سال پیش از آنکه رهبر جنبش ملی کنگو شود کارمند اداره پست بود. پس از آن به شغل آبجو فروشی روی آورد و در یک شرکت استخدام شد و به عنوان مبلغ دوره‌گرد به شهرها و مناطق مخلتف کنگو سفر می‌کرد و از آن طریق با مردم کنگو به گفتگو می‌پرداخت و با آنها آشنا می‌شد.<ref name=":0">[https://www.bbc.com/persian/world/2013/01/130116_u07_patrice_lumumba_assassination_congo پاتریس لومومبا؛نخست‌وزیری که در اسید حل شد- بی‌بی‌سی‌نیوز]</ref> | ||
پاتریس لومومبا در سال | پاتریس لومومبا در سال 1955 به عضویت حزب لیبرال بلژیک درآمد. لومومبا در پنجم اکتبر سال 1958 حزب ملی کنگو (MNC) را تأسیس کرد و به رهبری آن سازمان انتخاب شد.<ref name=":1" /> | ||
پاتریس امری لومومبا | پاتریس امری لومومبا اولین نخست وزیر و یکی از سیاست‌مداران جمهور دموکراتیک کنگو در بود. | ||
پاتریس لومومبا استقلال کنگو را از استعمار بلژیک رهبری کرد. وی مبارزات خود را از دوران جوانی آغاز کرد و با فعالیت‌های خود زمینه استقلال زئیر از بلژیک را فراهم ساخت و مانع دسترسی بیشتر بلژیک به منابع و بانک‌های کنگو گردید. اما بر اثر توطئه سازمان اطلاعاتی آمریکا (سیا) و استعمارگر سابق کنگو (بلژیک) دوران نخست وزیری پاتریس لومومبا بیش از ده هفته طول نکشید. در این توطئه وی توسط رئیس جمهور وقت کنگو از نخست وزیری عزل شد و برای مدتی متواری شد.<ref name=":1" /> | پاتریس لومومبا استقلال کنگو را از استعمار بلژیک رهبری کرد. وی مبارزات خود را از دوران جوانی آغاز کرد و با فعالیت‌های خود زمینه استقلال زئیر از بلژیک را فراهم ساخت و مانع دسترسی بیشتر بلژیک به منابع و بانک‌های کنگو گردید. اما بر اثر توطئه سازمان اطلاعاتی آمریکا (سیا) و استعمارگر سابق کنگو (بلژیک) دوران نخست وزیری پاتریس لومومبا بیش از ده هفته طول نکشید. در این توطئه وی توسط رئیس جمهور وقت کنگو از نخست وزیری عزل شد و برای مدتی متواری شد.<ref name=":1" /> | ||
== پاتریس لومومبا، اولین نخست وزیر کنگو == | == پاتریس لومومبا، اولین نخست وزیر کنگو == | ||
لومومبا در فاصله سالهای | لومومبا در فاصله سالهای 1956 تا 1960 دو بار به زندان افتاد. بار نخست به اتهام اختلاس مالی که خودش معتقد بود انگیزه سیاسی پشت آن بوده و بار دوم مستقیماً به علت فعالیت‌های سیاسی اش برای استقلال کنگو از مستعمرگی پادشاهی بلژیک. با این وجود وی که یکی از رهبران تحصیل کرده استقلال کنگو و مردی ادیب سخنور بود، در سی ام ژوئن1960 میلادی، هنگامیکه بلژیک استقلال کنگو را به رسمیت شناخت به نخست‌وزیری آن کشور انتخاب شد اما در پنجم سپتامبر 1960، کازابو رئیس جمهوری کنگو با پشتیبانی استعمارگران غرب، او را از مقام نخست وزیری برکنار کرد.<ref>[http://biografiaka.akairan.com/biography/superstar/20157210102.html پاتریس لومومبا؛ اولین نخست‌وزیر کنگو- آکا ایران]</ref> | ||
== نخست‌وزیری که در اسید حل شد == | == نخست‌وزیری که در اسید حل شد == | ||
لومومبا که حزب او در انتخابات پارلمانی برنده شده بود، چند روز پیش از جشن استقلال به عنوان نخستین نخست وزیر قانونی کنگو انتخاب شده بود نسبت به حضور استعمار بلژیک مواضع تند و رادیکال به خود گرفت. به | لومومبا که حزب او در انتخابات پارلمانی برنده شده بود، چند روز پیش از جشن استقلال به عنوان نخستین نخست وزیر قانونی کنگو انتخاب شده بود نسبت به حضور استعمار بلژیک مواضع تند و رادیکال به خود گرفت. به همین دلیل در روز جشن استقلال نام او از فهرست سخنرانان مراسم حذف شد. | ||
با این حال، لومومبا به توصیه دوست و مشاورش، ژان ون لیرد ( Jean Van Leirde) که یک بلژیکی آزادیخواه بود، بدون هماهنگی به پشت تریبون رفت و سخنرانی کرد به طوریکه پادشاه (بلژیک) از این سخنان برآشفت و دولت بلژیک از آن لحظه به بعد از لومومبا قطع امید کرد. اکثریت مردم کنگو معتقد بودند این سخنرانی بود که سرانجام سر لومومبا را بر باد داد." | با این حال، لومومبا به توصیه دوست و مشاورش، ژان ون لیرد (Jean Van Leirde) که یک بلژیکی آزادیخواه بود، بدون هماهنگی به پشت تریبون رفت و سخنرانی کرد به طوریکه پادشاه (بلژیک) از این سخنان برآشفت و دولت بلژیک از آن لحظه به بعد از لومومبا قطع امید کرد. اکثریت مردم کنگو معتقد بودند این سخنرانی بود که سرانجام سر لومومبا را بر باد داد." | ||
پاتریس لومومبا به منظور کوتاه کردن دست استعمارگران از سازمان ملل متحد درخواست کرد که برای نظارت بر اوضاع، نیروهای حافظ صلح خودرا به کنگو اعزام کند. | پاتریس لومومبا به منظور کوتاه کردن دست استعمارگران از سازمان ملل متحد درخواست کرد که برای نظارت بر اوضاع، نیروهای حافظ صلح خودرا به کنگو اعزام کند. | ||
لومومبا پس از شصت و هفت روز که از آغاز دولت می‌گذشت توسط جوزف کازاوبو ( Joseph Kasavubu) رئیس جمهوری وقت کنگو از مقام نخست وزیری عزل شد اما این تصمیم را نپذیرفت و در پاسخ به آن با مراجعه به پارلمان کنگو سعی کرد رئیس جمهوری را از قدرت خلع کند. تلاشی که عاقبت با یک کودتا به سقوط هر دو نفر و به حصر خانگی لومومبا در مقر نخست وزیری انجامید. | لومومبا پس از شصت و هفت روز که از آغاز دولت می‌گذشت توسط جوزف کازاوبو (Joseph Kasavubu) رئیس جمهوری وقت کنگو از مقام نخست وزیری عزل شد اما این تصمیم را نپذیرفت و در پاسخ به آن با مراجعه به پارلمان کنگو سعی کرد رئیس جمهوری را از قدرت خلع کند. تلاشی که عاقبت با یک کودتا به سقوط هر دو نفر و به حصر خانگی لومومبا در مقر نخست وزیری انجامید. | ||
'''فرار از محاصره''' | '''فرار از محاصره''' | ||
ژنرال جوزف موبوتو (Joseph-Desiré Mobutu) در چهاردهم سپتامبر | ژنرال جوزف موبوتو (Joseph-Desiré Mobutu) در چهاردهم سپتامبر 1960، با انجام کودتا کنترل لئوپولدویل (اکنون کینشاسا - پایتخت) را در اختیار گرفت و نخست وزیر و رئیس جمهور کنگو را از قدرت ساقط کرد. | ||
مدارکی که در سالهای اخیر افشا شده نشان | مدارکی که در سالهای اخیر افشا شده نشان می‌دهد وزیر امور آفریقای بلژیک در پانزدهم ژانویه سال 1961 خواهان تحویل لومومبا به بزرگترین دشمن اش یعنی موسی چمبه شده بود. سرانجام در هفدهم ژانویه سال 1961 پاتریس لومومبا و دو نفر از وزرای کابینه اش که به همراه او دستگیرشده بودند به شهر الیزابت ویل، مرکز استان کاتانگا انتقال داده شدند. | ||
ژنرال چمبه که پیش‌تر با اعلام استقلال کاتانگا خود را رئیس جمهور این منطقه معرفی کرده بود، ساعاتی بعد دستور داد که لومومبا و جوزف اوکیتو (Joseph Okito) و مائوریس امپالو (Maurice Mpolo) دو وزیر کابینه او را به اعماق جنگل ببرند. | ژنرال چمبه که پیش‌تر با اعلام استقلال کاتانگا خود را رئیس جمهور این منطقه معرفی کرده بود، ساعاتی بعد دستور داد که لومومبا و جوزف اوکیتو (Joseph Okito) و مائوریس امپالو (Maurice Mpolo) دو وزیر کابینه او را به اعماق جنگل ببرند. | ||
دقایقی بعد جوخه اعدام تحت امر افسران بلژیکی و در حضور | دقایقی بعد جوخه اعدام تحت امر افسران بلژیکی و در حضور «رئیس جمهور چمبه»، پاتریس لومومبا و همراهانش را به رگبار بستند و جسد آنها را دفن کردند. | ||
بنابر اظهارات برخی از شاهدان عینی اجساد لومومبا و دو وزیر دیگر کابینه اش را قطعه قطعه کرده و با استفاده از اسید سولفوریکی که از معادن نزدیک اقدام به سوزاندن اعضای مثله شده در اسید کردند.<ref name=":0" /> | بنابر اظهارات برخی از شاهدان عینی اجساد لومومبا و دو وزیر دیگر کابینه اش را قطعه قطعه کرده و با استفاده از اسید سولفوریکی که از معادن نزدیک اقدام به سوزاندن اعضای مثله شده در اسید کردند.<ref name=":0" /> | ||
== | == آزادی‌خواهی که در اسید حل شد == | ||
لومومبا در واپسین سخنانش که چند ساعت پیش از مرگش توسط جنگلبانی بلژیکی به نام آلبر هرمان (Albert Hermant) یادداشت شده بود، از جمله می‌گوید: | لومومبا در واپسین سخنانش که چند ساعت پیش از مرگش توسط جنگلبانی بلژیکی به نام آلبر هرمان (Albert Hermant) یادداشت شده بود، از جمله می‌گوید: | ||
«… در مستعمره‌های سابق فرانسه، هر سال صدها دانشجو به مدارس عالی و دانشگاه‌های | «… در مستعمره‌های سابق فرانسه، هر سال صدها دانشجو به مدارس عالی و دانشگاه‌های فرانسه فرستاده می‌شدند. در آنگولا و موزامبیک، پرتقالی‌ها در هماهنگی کامل با اهالی در این کشور می‌زیستند؛ ولی شما بلژیکی‌ها حتی یک دانشگاهی یا یک افسر ارتش تربیت نکردید. سه سال پیش من به آقای بویسره (Buisserret) وزیر وقت کنگو پیشنهاد کردم که به جای کارمندان بلژیکی که بازنشسته می‌شوند، به تدریج از اهالی کنگو استفاده شود و مدارسی با دوره‌های فشرده تأسیس شود تا فارغ‌التحصیلان آنها بتوانند در آینده جایگزین کارمندان بلژیکی شوند. او به من پاسخ داد که چنین برنامه‌ای در دستور روز قرار ندارد…!»<ref name=":2">[https://www.bartarinha.ir/fa/news/821952/%D8%A8%D9%87-%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D9%BE%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%B3-%D9%84%D9%88%D9%85%D9%88%D9%85%D8%A8%D8%A7-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D آزادی‌خواهی که در اسید حل شد-بهترین‌ها]</ref> | ||
'''عذرخواهی بلژیک از مردم کنگو''' | '''عذرخواهی بلژیک از مردم کنگو''' | ||
پس از آشکار شدن اسناد چگونگی اعدام و سقوط پاتریس لومومبا، دولت بلژیک در فوریه سال | پس از آشکار شدن اسناد چگونگی اعدام و سقوط پاتریس لومومبا، دولت بلژیک در فوریه سال 2002 از مردم کنگو رسماً عذرخواهی کرد.<ref name=":2" /> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
<span class="ez-toc-title-toggle"><span class="ez-toc-glyphicon ez-toc-icon-toggle"></span></span><references /> | <span class="ez-toc-title-toggle"><span class="ez-toc-glyphicon ez-toc-icon-toggle"></span></span><references /> | ||
نسخهٔ ۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۵۱
پاتریس امری لومومبا.....
پاتریس لومومبا (زاده 2ژوئیه1925 در کنگوی بلژیک. درگذشته 17ژانویه1961) یکی از برجسته‌ترین رهبران جنبش‌های آزادیبخش آفریقا بود.
| پاتریس لومومبا | |
|---|---|
 | |
| نام اصلی | پاتریس لومومبا |
| زمینهٔ کاری | رهبر جنبش ملی کنگو و عضو حزب لیبرال بلژیک |
| زادروز | 2 ژوئیه 1925 |
| مرگ | 17ژانویه 1961 |
| ملیت | جمهوری دموکراتیک کنگو |
| علت مرگ | تیرباران |
| در زمان حکومت | نخست وزیز |
| پیشه | رهبر حزب |
| همسر(ها) | پائولین اوپانگو |
| دلیل سرشناسی | مبارزه علیه استعمار |
لومومبا در یک خانواده مسیحی تربیت یافت. دوران تحصیل خود را در یک مدرسه ابتدایی پروتستان و یک مدرسه مذهبی کاتولیک و آموزشگاه پست دولتی گذراند. وی با مطالعه آثاری از ژان ژاک روسو، ولتر، ملویل و ویکتور هوگو با افکار مترقی روز آشنا شد؛ و شعر و نوشته‌های بسیاری با مضامین آزادیخواهانه و ضد استعماری داشت.
لومومبا در سال 1951 با زنی به نام پائولین اوپانگو ازدواج کرد.
پاتریس لومومبا 2سال پیش از آنکه رهبر جنبش ملی کنگو شود کارمند اداره پست بود.
پاتریس لومومبا در سال 1955 به عضویت حزب لیبرال بلژیک درآمد. وی در پنجم اکتبر سال 1958 حزب ملی کنگو (MNC) را تأسیس کرد و به رهبری آن سازمان انتخاب شد.
پاتریس لومومبا اولین نخست وزیر و یکی از سیاست‌مداران جمهور دموکراتیک کنگو در بود.
او لومومبا استقلال کنگو را از استعمار بلژیک رهبری کرد.
لومومبا در فاصله سالهای 1956 تا 1960 دو بار به زندان افتاد. بار نخست به اتهام اختلاس مالی که خودش معتقد بود انگیزه سیاسی پشت آن بوده و بار دوم مستقیماً به علت فعالیت‌های سیاسی اش برای استقلال کنگو از مستعمرگی پادشاهی بلژیک.
پاتریس لومومبا یکی از رهبران تحصیل کرده استقلال کنگو و مردی ادیب سخنور بود. وی که حزب او در انتخابات پارلمانی برنده شده بود، چند روز پیش از جشن استقلال به عنوان نخستین نخست وزیر قانونی کنگو انتخاب شده بود نسبت به حضور استعمار بلژیک مواضع تند و رادیکال به خود گرفت. به همین دلیل در روز جشن استقلال نام او از فهرست سخنرانان مراسم حذف شد.
ژنرال جوزف موبوتو (Joseph-Desiré Mobutu) در چهاردهم سپتامبر 1960، با انجام کودتا کنترل لئوپولدویل (اکنون کینشاسا - پایتخت) را در اختیار گرفت و نخست وزیر و رئیس جمهور کنگو را از قدرت ساقط کرد.
پاتریس لومومبا و دو نفر از وزرای کابینه اش در هفدهم ژانویه سال 1961 که به همراه او دستگیرشده بودند به شهر الیزابت ویل، مرکز استان کاتانگا انتقال داده شدند.
ژنرال چمبه که پیش‌تر با اعلام استقلال کاتانگا خود را رئیس جمهور این منطقه معرفی کرده بود، ساعاتی بعد دستور داد که
لومومبا و جوزف اوکیتو (Joseph Okito) و مائوریس امپالو (Maurice Mpolo) دو وزیر کابینه او به دستور ژنرال چمبه که با اعلام استقلا کاتانگا خود را رئیس جمهور معرفی کرده بود به اعماق جنگل برده شدند و دقایقی بعد جوخه اعدام تحت امر افسران بلژیکی و در حضور «رئیس جمهور چمبه»، پاتریس لومومبا و همراهانش را به رگبار بستند و جسد آنها را دفن کردند.
بنابر گفته برخی شاهدان عینی لومومبا و دو وزیر دیگر کابینه اش را قطعه قطعه کرده و با استفاده از اسید سولفوریکی که از معادن نزدیک اقدام به سوزاندن اعضای مثله شده در اسید کردند.
دوران زندگی پاتریس لومومبا
پاتریس لومومبا در یک خانواده مسیحی تربیت یافت. دوران تحصیل خود را در یک مدرسه ابتدایی پروتستان و یک مدرسه مذهبی کاتولیک و آموزشگاه پست دولتی گذراند.
لومومبا با مطالعه آثاری از ژان ژاک روسو، ولتر، ملویل و ویکتور هوگو با افکار مترقی روز آشنا شد؛ و شعر و نوشته‌های بسیاری با مضامین آزادیخواهانه و ضد استعماری داشت.
پاتریس لومومبا در سال 1951 با زنی به نام پائولین اوپانگو ازدواج کرد.[۱]
پاتریس لومومبا 2سال پیش از آنکه رهبر جنبش ملی کنگو شود کارمند اداره پست بود. پس از آن به شغل آبجو فروشی روی آورد و در یک شرکت استخدام شد و به عنوان مبلغ دوره‌گرد به شهرها و مناطق مخلتف کنگو سفر می‌کرد و از آن طریق با مردم کنگو به گفتگو می‌پرداخت و با آنها آشنا می‌شد.[۲]
پاتریس لومومبا در سال 1955 به عضویت حزب لیبرال بلژیک درآمد. لومومبا در پنجم اکتبر سال 1958 حزب ملی کنگو (MNC) را تأسیس کرد و به رهبری آن سازمان انتخاب شد.[۱]
پاتریس امری لومومبا اولین نخست وزیر و یکی از سیاست‌مداران جمهور دموکراتیک کنگو در بود.
پاتریس لومومبا استقلال کنگو را از استعمار بلژیک رهبری کرد. وی مبارزات خود را از دوران جوانی آغاز کرد و با فعالیت‌های خود زمینه استقلال زئیر از بلژیک را فراهم ساخت و مانع دسترسی بیشتر بلژیک به منابع و بانک‌های کنگو گردید. اما بر اثر توطئه سازمان اطلاعاتی آمریکا (سیا) و استعمارگر سابق کنگو (بلژیک) دوران نخست وزیری پاتریس لومومبا بیش از ده هفته طول نکشید. در این توطئه وی توسط رئیس جمهور وقت کنگو از نخست وزیری عزل شد و برای مدتی متواری شد.[۱]
پاتریس لومومبا، اولین نخست وزیر کنگو
لومومبا در فاصله سالهای 1956 تا 1960 دو بار به زندان افتاد. بار نخست به اتهام اختلاس مالی که خودش معتقد بود انگیزه سیاسی پشت آن بوده و بار دوم مستقیماً به علت فعالیت‌های سیاسی اش برای استقلال کنگو از مستعمرگی پادشاهی بلژیک. با این وجود وی که یکی از رهبران تحصیل کرده استقلال کنگو و مردی ادیب سخنور بود، در سی ام ژوئن1960 میلادی، هنگامیکه بلژیک استقلال کنگو را به رسمیت شناخت به نخست‌وزیری آن کشور انتخاب شد اما در پنجم سپتامبر 1960، کازابو رئیس جمهوری کنگو با پشتیبانی استعمارگران غرب، او را از مقام نخست وزیری برکنار کرد.[۳]
نخست‌وزیری که در اسید حل شد
لومومبا که حزب او در انتخابات پارلمانی برنده شده بود، چند روز پیش از جشن استقلال به عنوان نخستین نخست وزیر قانونی کنگو انتخاب شده بود نسبت به حضور استعمار بلژیک مواضع تند و رادیکال به خود گرفت. به همین دلیل در روز جشن استقلال نام او از فهرست سخنرانان مراسم حذف شد.
با این حال، لومومبا به توصیه دوست و مشاورش، ژان ون لیرد (Jean Van Leirde) که یک بلژیکی آزادیخواه بود، بدون هماهنگی به پشت تریبون رفت و سخنرانی کرد به طوریکه پادشاه (بلژیک) از این سخنان برآشفت و دولت بلژیک از آن لحظه به بعد از لومومبا قطع امید کرد. اکثریت مردم کنگو معتقد بودند این سخنرانی بود که سرانجام سر لومومبا را بر باد داد."
پاتریس لومومبا به منظور کوتاه کردن دست استعمارگران از سازمان ملل متحد درخواست کرد که برای نظارت بر اوضاع، نیروهای حافظ صلح خودرا به کنگو اعزام کند.
لومومبا پس از شصت و هفت روز که از آغاز دولت می‌گذشت توسط جوزف کازاوبو (Joseph Kasavubu) رئیس جمهوری وقت کنگو از مقام نخست وزیری عزل شد اما این تصمیم را نپذیرفت و در پاسخ به آن با مراجعه به پارلمان کنگو سعی کرد رئیس جمهوری را از قدرت خلع کند. تلاشی که عاقبت با یک کودتا به سقوط هر دو نفر و به حصر خانگی لومومبا در مقر نخست وزیری انجامید.
فرار از محاصره
ژنرال جوزف موبوتو (Joseph-Desiré Mobutu) در چهاردهم سپتامبر 1960، با انجام کودتا کنترل لئوپولدویل (اکنون کینشاسا - پایتخت) را در اختیار گرفت و نخست وزیر و رئیس جمهور کنگو را از قدرت ساقط کرد.
مدارکی که در سالهای اخیر افشا شده نشان می‌دهد وزیر امور آفریقای بلژیک در پانزدهم ژانویه سال 1961 خواهان تحویل لومومبا به بزرگترین دشمن اش یعنی موسی چمبه شده بود. سرانجام در هفدهم ژانویه سال 1961 پاتریس لومومبا و دو نفر از وزرای کابینه اش که به همراه او دستگیرشده بودند به شهر الیزابت ویل، مرکز استان کاتانگا انتقال داده شدند.
ژنرال چمبه که پیش‌تر با اعلام استقلال کاتانگا خود را رئیس جمهور این منطقه معرفی کرده بود، ساعاتی بعد دستور داد که لومومبا و جوزف اوکیتو (Joseph Okito) و مائوریس امپالو (Maurice Mpolo) دو وزیر کابینه او را به اعماق جنگل ببرند.
دقایقی بعد جوخه اعدام تحت امر افسران بلژیکی و در حضور «رئیس جمهور چمبه»، پاتریس لومومبا و همراهانش را به رگبار بستند و جسد آنها را دفن کردند.
بنابر اظهارات برخی از شاهدان عینی اجساد لومومبا و دو وزیر دیگر کابینه اش را قطعه قطعه کرده و با استفاده از اسید سولفوریکی که از معادن نزدیک اقدام به سوزاندن اعضای مثله شده در اسید کردند.[۲]
آزادی‌خواهی که در اسید حل شد
لومومبا در واپسین سخنانش که چند ساعت پیش از مرگش توسط جنگلبانی بلژیکی به نام آلبر هرمان (Albert Hermant) یادداشت شده بود، از جمله می‌گوید:
«… در مستعمره‌های سابق فرانسه، هر سال صدها دانشجو به مدارس عالی و دانشگاه‌های فرانسه فرستاده می‌شدند. در آنگولا و موزامبیک، پرتقالی‌ها در هماهنگی کامل با اهالی در این کشور می‌زیستند؛ ولی شما بلژیکی‌ها حتی یک دانشگاهی یا یک افسر ارتش تربیت نکردید. سه سال پیش من به آقای بویسره (Buisserret) وزیر وقت کنگو پیشنهاد کردم که به جای کارمندان بلژیکی که بازنشسته می‌شوند، به تدریج از اهالی کنگو استفاده شود و مدارسی با دوره‌های فشرده تأسیس شود تا فارغ‌التحصیلان آنها بتوانند در آینده جایگزین کارمندان بلژیکی شوند. او به من پاسخ داد که چنین برنامه‌ای در دستور روز قرار ندارد…!»[۴]
عذرخواهی بلژیک از مردم کنگو
پس از آشکار شدن اسناد چگونگی اعدام و سقوط پاتریس لومومبا، دولت بلژیک در فوریه سال 2002 از مردم کنگو رسماً عذرخواهی کرد.[۴]