۱٬۱۷۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۳: | خط ۳: | ||
حماس مخفف عربی «حرکت مقاومت اسلامی» است، که اشاره دارد به ریشههای این گروه و نزدیکیاش به اخوانالمسلمین، مطرحترین گروه سنی جهان که در دهه ۱۹۲۰ در مصر ایجاد شد. این گروه را شیخ احمد یاسین در سال ۱۹۸۷م و۱۳۶۶ش، در دوره انتفاضه اول تاسیس کرد. این گروه بر نوار غزه در سرزمینهای فلسطینی حکومت میکند. آرمان حماس نابودی اسرائیل و تشکیل کشور فلسطین است و عامل بمبگذاریهای انتحاری و حملات مرگبار زیادی به سربازان و غیرنظامیان اسرائیلی بوده است. وزارت امور خارجه آمریکا در سال ۱۹۹۷ این گروه را تروریستی اعلام کرد. اتحادیه اروپا و سایر کشورهای غربی نیز حماس را سازمانی تروریستی میدانند. حماس در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۰۶ پیروز شد و در سال ۲۰۰۷، با توسل به خشونت، کنترل نوار غزه را از دست تشکیلات خودگردان فلسطین خارج کرد.<ref name=":0">[https://www.independentpersian.com/node/363881/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%D8%A2%D9%85%D8%AF-%D9%88-%DA%86%D9%87-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%9F گروه حماس چگونه به وجود آمد و چه میخواهد؟]</ref> ۴ درگیری بزرگ ناشی از حمله حماس به اسرائیل در ۲۰۰۸، ۲۰۱۲، ۲۰۱۴، ۲۰۲۱ اتفاق افتاده است.<ref>[https://www.dw.com/fa-af/%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3-%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D9%82%D8%A8-%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA/video-67068236 حماس چگونه سازمانی است؟]</ref> بزرگترین حمله حماس، طوفان الاَقصی نام دارد که در ۱۵ مهر سال ۱۴۰۲ش انجام شد. | حماس مخفف عربی «حرکت مقاومت اسلامی» است، که اشاره دارد به ریشههای این گروه و نزدیکیاش به اخوانالمسلمین، مطرحترین گروه سنی جهان که در دهه ۱۹۲۰ در مصر ایجاد شد. این گروه را شیخ احمد یاسین در سال ۱۹۸۷م و۱۳۶۶ش، در دوره انتفاضه اول تاسیس کرد. این گروه بر نوار غزه در سرزمینهای فلسطینی حکومت میکند. آرمان حماس نابودی اسرائیل و تشکیل کشور فلسطین است و عامل بمبگذاریهای انتحاری و حملات مرگبار زیادی به سربازان و غیرنظامیان اسرائیلی بوده است. وزارت امور خارجه آمریکا در سال ۱۹۹۷ این گروه را تروریستی اعلام کرد. اتحادیه اروپا و سایر کشورهای غربی نیز حماس را سازمانی تروریستی میدانند. حماس در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۰۶ پیروز شد و در سال ۲۰۰۷، با توسل به خشونت، کنترل نوار غزه را از دست تشکیلات خودگردان فلسطین خارج کرد.<ref name=":0">[https://www.independentpersian.com/node/363881/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%D8%A2%D9%85%D8%AF-%D9%88-%DA%86%D9%87-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%9F گروه حماس چگونه به وجود آمد و چه میخواهد؟]</ref> ۴ درگیری بزرگ ناشی از حمله حماس به اسرائیل در ۲۰۰۸، ۲۰۱۲، ۲۰۱۴، ۲۰۲۱ اتفاق افتاده است.<ref>[https://www.dw.com/fa-af/%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3-%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B9%D9%82%D8%A8-%D8%AD%D9%85%D9%84%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA/video-67068236 حماس چگونه سازمانی است؟]</ref> بزرگترین حمله حماس، طوفان الاَقصی نام دارد که در ۱۵ مهر سال ۱۴۰۲ش انجام شد. | ||
== تاسیس | == تاریخچه حماس == | ||
=== بدو تاسیس === | |||
این سازمان در ابتدا مؤسسه خیریه «مجمع الاسلامیه» احمد یاسین بود که در سال ۱۹۷۳ در غزه با همکاری و مشارکت اخوان المسلمین مستقر در مصر تأسیس شد. حماس در سال ۱۹۸۷ میلادی توسط شیخ احمد یاسین، عبدالعزیز رنتیسی و محمد طه در جریان انتفاضه اول به عنوان شاخه فلسطینی اخوانالمسلمین بنیانگذاری شد. و هدف خود را «آزادی تمامی خاک فلسطین» اعلام کردهاست.<ref name=":1">[https://www.tabnak.ir/fa/tags/3200/1/%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3 در مورد حماس - سایت تابناک]</ref> | این سازمان در ابتدا مؤسسه خیریه «مجمع الاسلامیه» احمد یاسین بود که در سال ۱۹۷۳ در غزه با همکاری و مشارکت اخوان المسلمین مستقر در مصر تأسیس شد. حماس در سال ۱۹۸۷ میلادی توسط شیخ احمد یاسین، عبدالعزیز رنتیسی و محمد طه در جریان انتفاضه اول به عنوان شاخه فلسطینی اخوانالمسلمین بنیانگذاری شد. و هدف خود را «آزادی تمامی خاک فلسطین» اعلام کردهاست.<ref name=":1">[https://www.tabnak.ir/fa/tags/3200/1/%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3 در مورد حماس - سایت تابناک]</ref> | ||
در علت تاسیس آن آوردهاند که حادثه قتل عمد ۴ کارگر فلسطینی به وسیله کامیونی که یک راننده اسرائیلی بنیادگرا راننده آن بود و به حادثه تریلری ۸ دسامبر 1987 معروف شد و به قیام اول فلسطین انجامید عامل تاسیس این جنبش بوده است. این قیام که به قیام کودکان سنگپران هم معروف شد تا ۱۹۹۱ که توافق اسلو بین سازمان آزادیبخش فلسطین و اسرائیل انجام شد ادامه یافت.<ref>[https://orient-news.net/ar/news_show/206280 تاريخ القسّام في الذاكرة الفلسطينية وحاضر]</ref> | شیخ احمد یاسین عنوان کرد که ما هیچ گاه رابطهای با اخوان المسلمین در مصر نداشتهایم. اما در بیانیه تاسیس اول آن که در تاریخ ۱۸ آگوست ۱۹۸۸ صادر شد خود را اخوان المسلمین در فلسطین عنوان نمود و هدفش را برپایی دولت اسلامی در فلسطین به جای اسرائیل و نابودی یا انحلال اسرائیل عنوان کرد. در علت تاسیس آن آوردهاند که حادثه قتل عمد ۴ کارگر فلسطینی به وسیله کامیونی که یک راننده اسرائیلی بنیادگرا راننده آن بود و به حادثه تریلری ۸ دسامبر 1987 معروف شد و به قیام اول فلسطین انجامید عامل تاسیس این جنبش بوده است. این قیام که به قیام کودکان سنگپران هم معروف شد تا ۱۹۹۱ که توافق اسلو بین سازمان آزادیبخش فلسطین و اسرائیل انجام شد ادامه یافت.<ref name=":2">[https://orient-news.net/ar/news_show/206280 تاريخ القسّام في الذاكرة الفلسطينية وحاضر]</ref> | ||
== حماس و قرارداد اسلو == | === حماس و قرارداد اسلو === | ||
حماس با توافقات صلح آمیز که اسرائیل را به رسمیت میشناسد موافق نیست. آنها مقاومت مسلحانه را ترجیح میدهند. حماس ایده به رسمیت شناختن اسرائیل و یافتن راه حلی مسالمت آمیز از طریق توافقنامههایی مانند توافق اسلو را قبول ندارند. آرمان حماس نابودی اسرائیل و تشکیل کشور فلسطین است و عامل بمبگذاریهای انتحاری و حملات مرگبار زیادی به سربازان و غیرنظامیان اسرائیلی بوده است. حماس طی این سالها اقدام به بمبگذاریهای انتحاری کرده و دهها هزار راکت از غزه به سمت خاک اسرائیل پرتاب کرده است. این گروه همچنین شبکهای از تونلهای زیرزمینی از غزه به مصر برای قاچاق تسلیحات و تونلهایی برای حمله به اسرائیل حفر کرده است.<ref name=":0" /> | حماس با توافقات صلح آمیز که اسرائیل را به رسمیت میشناسد موافق نیست. آنها مقاومت مسلحانه را ترجیح میدهند. حماس ایده به رسمیت شناختن اسرائیل و یافتن راه حلی مسالمت آمیز از طریق توافقنامههایی مانند توافق اسلو را قبول ندارند. آرمان حماس نابودی اسرائیل و تشکیل کشور فلسطین است و عامل بمبگذاریهای انتحاری و حملات مرگبار زیادی به سربازان و غیرنظامیان اسرائیلی بوده است. حماس طی این سالها اقدام به بمبگذاریهای انتحاری کرده و دهها هزار راکت از غزه به سمت خاک اسرائیل پرتاب کرده است. این گروه همچنین شبکهای از تونلهای زیرزمینی از غزه به مصر برای قاچاق تسلیحات و تونلهایی برای حمله به اسرائیل حفر کرده است.<ref name=":0" /> | ||
=== تغییر موضع حماس === | |||
حماس از زبان اسماعیل هنیه در ۲۰۰۸ مواضعی کاملا متفاوت با گذشته اتخاذ کرد. اسماعیل هنیه گفت حماس دولت فلسطین در چارچوب مرزهای ۱۹۶۷ و آتشبس درازمدت با اسرائیل را میپذیرد. محمود الزهار گفت این گفته یک مرحله از بازپسگیری کامل سرزمین فلسطین را منظور داشته است. خالد مشعل در مورد قدس گفت شرقی و غربی ندارد و یک شهر یکپارچه و پایتخت فلسطین است. مشعل که در آن زمان رهبر حماس بود در سال ۲۰۱۰ نیز گفت: "منشور حماس بخشی از تاریخ است و دیگر موضوعیت ندارد، اما به دلایل داخلی نمی توان آن را تغییر داد." چهار سال قبل از آن، در سال ۲۰۰۶، رهبری حماس یک برنامه دولتی فلسطینی را پیشنهاد کرد که در آن آمده بود: «به رسمیت شناختن در اسرائیل نه در صلاحیت یک جناح فلسطینی است و نه در صلاحیت حکومت، بلکه تصمیم مردم فلسطین است. در منشور جدید حماس در سال ۲۰۱۷، این جنبش با ایجاد یک کشور فلسطینی در غزه، کرانه باختری و بیت المقدس شرقی، یعنی مطابق با مرزهای ۱۹۶۷ موافقت کرد. «مشعل» گفت: ((مبارزه حماس علیه رژیم صهیونیستی است. اشغالگری و نهاد صهیونیستی و نه مبارزه با یهودیان یا یهودیت، حماس پس از اینکه مصر و برخی کشورهای عربی خلیج فارس آن را به عنوان یک سازمان تروریستی طبقه بندی کردند، تمام ارجاعات خود به اخوان المسلمین را کنار گذاشت.<ref name=":2" /> | |||
=== تغییر نام دستگاه نظامی حماس === | |||
در سال ۱۹۹۱، حماس نام دستگاه نظامی خود (مجاهدین فلسطین ۱۹۸۷) را به (گردان های شهید عزالدین قسام ۱۹۹۱) تغییر داد، تیپ هایی که رهبران آن عمدتاً از روش عملیات جهادی عزالدین قسام الهام گرفته بودند. که او آن را به مراحل فراخوان، آموزش نظامی، تدارکات، اطلاعات و روابط خارجی تقسیم کرد. این برنامه کاری هنوز تا حد زیادی تا کنون برقرار است، اما برنامه «القسام» هرگز شامل پروژه ای برای قدرت یا سلطه نبوده، و به چیزی جز تلاش خالصانه برای نجات از اشغال، آزادسازی سرزمین و احیای حقوق شناخته نمی شد.<ref name=":2" /> | |||
==== گردانهای القسام ==== | |||
محمد الضیف فرمانده کل گردان های القسام است و ارتش اسرائیل ادعا می کند که به دلیل مجروح شدن محمد الضیف در آخرین حملهای که به او کرده است مروان عیسی فرمانده واقعی فعلی است و جانشین احمد الجعبری است، رهبران قسام همواره مورد ترور و سوء قصد بوده است و از رهبران آن صلاح شحاده، یحیی عیاش، محمود ابوهنود، محی الدین الشریف و بسیاری دیگر ترور شدهاند که آخرین آنها احمد جعبری بود که در حملات اسرائیل به غزه در سال ۲۰۱۲، کشته شد ورائد العطار، محمد ابوشماله و محمد برهوم نیز در نبرد معروف به «العصف المأکول» کشته شدند. | |||
===== ساختار گردانهای القسام ===== | |||
گردان های قسام از سازماندهی مناطق و تیپ ها پیروی می کنند. هر منطقه یا ناحیه ای یک فرمانده دارد که مسئولیت آن را بر عهده دارد و امور آن را پیگیری می کند. | |||
تیپ شمال (شامل 7 گردان رزمی از جمله گردان نخبگان) | |||
تیپ غزه (دو تیپ غزه در هم ادغام شدند و اکنون شامل 7 گردان رزمی از جمله گردان نخبگان است) | |||
تیپ الوسطا (شامل 5 گردان رزمی از جمله گردان نخبگان) | |||
تیپ خان یونس (شامل 6 گردان رزمی از جمله گردان نخبگان) | |||
تیپ رفح (شامل 5 گردان رزمی از جمله گردان نخبگان) | |||
== تسلط حماس بر نوار غزه == | == تسلط حماس بر نوار غزه == |
ویرایش