۱٬۱۶۷
ویرایش
خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
نسلکشی به موجب «کنوانسیون پیشگیری و مجازات جنایت نسلکشی» سازمان ملل، اعم از اینکه در موقع صلح صورت گیرد یا جنگ، جنایت محسوب میشود و حق مطالبه خسارات را برای قربانیان و وارثین آنان به رسمیت شناخته و دولتها را متعهد میسازد تا تاوان صدمات وارد شده توسط مجرمین و مرتکبین را از دولتها یا جانشینان آنان دریافت کنند. در ماده ۱ این کنوانسیون چنین آمده: «نسل کشی، چه در دوران صلح روی دهد و چه در زمان جنگ، براساس حقوق بینالملل جنایت شمرده میشود». | نسلکشی به موجب «کنوانسیون پیشگیری و مجازات جنایت نسلکشی» سازمان ملل، اعم از اینکه در موقع صلح صورت گیرد یا جنگ، جنایت محسوب میشود و حق مطالبه خسارات را برای قربانیان و وارثین آنان به رسمیت شناخته و دولتها را متعهد میسازد تا تاوان صدمات وارد شده توسط مجرمین و مرتکبین را از دولتها یا جانشینان آنان دریافت کنند. در ماده ۱ این کنوانسیون چنین آمده: «نسل کشی، چه در دوران صلح روی دهد و چه در زمان جنگ، براساس حقوق بینالملل جنایت شمرده میشود». | ||
== چه کسانی | == چه کسانی باید مجازات شوند؟ == | ||
کنوانسیون نسلکشی سازمان ملل متحد میگوید همه افراد، از جمله رهبران منتخب میتوانند به دلیل ارتکاب نسلکشی مورد تعقیب و مجازات قرار گیرند. | کنوانسیون نسلکشی سازمان ملل متحد میگوید همه افراد، از جمله رهبران منتخب میتوانند به دلیل ارتکاب نسلکشی مورد تعقیب و مجازات قرار گیرند. | ||
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
یک دادگاه جداگانه بنام محکمه بین المللی دادگستری در لاهه به اختلافات بین دولتی رسیدگی میکند و همچنین میتواند حکم کند که دولتها مسئول نسلکشی هستند.<ref name=":0" /> | یک دادگاه جداگانه بنام محکمه بین المللی دادگستری در لاهه به اختلافات بین دولتی رسیدگی میکند و همچنین میتواند حکم کند که دولتها مسئول نسلکشی هستند.<ref name=":0" /> | ||
در مادهٔ کنوانسیون نسلکشی سازمان ملل آمده است: «اشخاصی که مرتکب نسلکشی یا اعمال مشروحه در ماده سوم شوند، اعم از اینکه اعضای حکومت یا مستخدمین دولت یا اشخاص عادی باشند مجازات خواهند شد».<ref name=":5">[https://article.mojahedin.org/i/قتل-عام۶۷-یک-نسل-کشی-فراموش-شده-و-شایان-بازتعریف قتلعام۶۷ یک نسلکشی شایان بازتعریف]</ref> | |||
== پیچیدگی در تشخیص نسلکشی == | == پیچیدگی در تشخیص نسلکشی == | ||
خط ۸۹: | خط ۹۱: | ||
پس از حمله بر آموزشگاه کاج در کابل، کمپاین «نسل کشی هزارهها را متوقف کنید» آغاز شد. اما سازمان ملل متحد هنوز نپذیرفته که این کشتار «نسل کشی» است. دویچه وله این موضوع را بررسی کرده است. ریچارد بنت، گزارشگر ویژه ملل متحد در امور حقوق بشر در افغانستان این حمله را از جمله «جرایم بین المللی» خواند. سازمان عفو بین الملل نیز این حمله را «حمله سیستماتیک توسط داعش» خواند، اما هیچ کلمهای از «نسل کشی» در بیانیه های این سازمان به کار نرفته است. | پس از حمله بر آموزشگاه کاج در کابل، کمپاین «نسل کشی هزارهها را متوقف کنید» آغاز شد. اما سازمان ملل متحد هنوز نپذیرفته که این کشتار «نسل کشی» است. دویچه وله این موضوع را بررسی کرده است. ریچارد بنت، گزارشگر ویژه ملل متحد در امور حقوق بشر در افغانستان این حمله را از جمله «جرایم بین المللی» خواند. سازمان عفو بین الملل نیز این حمله را «حمله سیستماتیک توسط داعش» خواند، اما هیچ کلمهای از «نسل کشی» در بیانیه های این سازمان به کار نرفته است. | ||
== قتلعام | == قتلعام ۱۳۶۷ ایران یک نسلکشی == | ||
[[قتلعام ۶۷]] در زندانهای ایران که طی آن به فتوای خمینی و به گفته مجاهدین که بیش از ۹۰٪ اعدامشدگان از آنها هستند تعدادشان بیش از ۳۰ هزار زندانی سیاسی میرسد را بعضی از حقوقدانان و شخصیتها و انجمنهای بینالمللی به عنوان جرم نسلکشی عنوان کردهاند و از سازمان ملل و دادگاه بینالمللی لاهه خواستار محاکمه دستوردهندگان و اجرا کنندگان این قتلعام بر مبنای جنایت علیه بشریت و نسلکشی شدند. | [[قتلعام ۶۷]] در زندانهای ایران که طی آن به فتوای خمینی و به گفته مجاهدین که بیش از ۹۰٪ اعدامشدگان از آنها هستند تعدادشان بیش از ۳۰ هزار زندانی سیاسی میرسد را بعضی از حقوقدانان و شخصیتها و انجمنهای بینالمللی به عنوان جرم نسلکشی عنوان کردهاند و از سازمان ملل و دادگاه بینالمللی لاهه خواستار محاکمه دستوردهندگان و اجرا کنندگان این قتلعام بر مبنای جنایت علیه بشریت و نسلکشی شدند. | ||
در مادهٔ چهارم کنوانسیون نسلکشی سازمان ملل آمده است: «اشخاصی که مرتکب نسلکشی یا اعمال مشروحه در ماده سوم شوند، اعم از اینکه اعضای حکومت یا مستخدمین دولت یا اشخاص عادی باشند مجازات خواهند شد». | |||
=== نظریه حقوقدانان === | === نظریه حقوقدانان === | ||
قاضی بینالمللی جفری | '''قاضی بینالمللی جفری رابرتسون'''، در گزارشی تحتعنوان «کشتار زندانیان سیاسی در ایران» دست به یک بررسی کامل حقوقی در رابطه با قتلعام ۶۷ زده است. وی در این گزارش پساز تحقیقات کامل ضمن تشریح روند وقایع قتلعام۶۷ در فصل «کشتارها و حقوق بینالملل» به نسلکشی پرداخته و مینویسد: «کنوانسیون نسل کشی دولتها را موظف به رسیدگی به موارد ارتکاب جرم نسل کشی و مجازات کسانی میکند که افراد را به خاطر عضویت در یک گروه «ملی، قومی، نژادی یا مذهبی» آماج آزار و آسیبهای شدید جسمی و روانی کنند، آن هم به قصد از بین بردن کل گروه یا بخشی از آن». قاضی رابرتسون با استناد به فتوای مکتوب خمینی برای کشتار زندانیان مجاهد مینویسد: «قصد از صدور فتوا آشکارا حذف کامل این گروه به خاطر آراء و گرایشهای مذهبیاش بود… در نظام دین سالار ایران دشمنی با مجاهدین اساسا به این علت بود که بر تفسیر خاص خود از اسلام پا میفشردند». قاضی رابرتسون در ادامه ضمن اشاره به پروسه تکوین مفاد کنوانسیون و خرده گیریهایی که به تعریف اولیه آن گرفته شد، با استناد به دادگاه جزائی بینالملل روآندا ۱۹۹۹«گروه مذهبی» را که مورد اختلاف حقوقدانان در تعریف نسل کشیست اینگونه تعریف میکند: «گروه مذهبی گروهی است که اعضایش باورهای مشترک و پایدار دارند». قاضی رابرتسون با استناد به این تعریف نتیجه میگیرد که: «مجاهدین نیز به عنوان یک گروه باورهایی نسبتاً ثابت و موجودیتی پایدار داشته است».<ref name=":3">تریبون زمانه - [https://www.tribunezamaneh.com/archives/275118 قتلعام ۶۷؛ جرم نسل کشی]</ref> | ||
و سپس نتیجهگیری خود را با استناد به پاسخ خمینی به نامه موسوی اردبیلی مستند میکند و مینویسد: «دادستانهای جمهوری اسلامی با مجاهدین به عنوان یک گروه مذهبی رفتار میکردند: «هر کس برسر نفاق باشد حکمش اعدام است دشمنان اسلام را نابود کنید» و به همین دلیل نیز کشته میشدند…».<ref name=":3" /> | |||
'''کومی نایدو ، دبیرکل عفو بین الملل (۲۰۱۸-۲۰۲۰)''' گفت: “کشتار ۱۹۸۸ یک قتل عام وحشیانه و خونین بود، و بر اساس نظریهای که شنیدیم یک نسل کشی.<ref name=":4">[https://www.iranncr.org/2021/08/27/6172/ شورای ملی مقاومت - كنفرانس بین المللی با حضور بيش از ۱۰۰۰ زنداني از بند رسته]</ref> | |||
'''اریک داوید متخصص قانون انساندوستانه بینالمللی''' هم در صحبت های خود توصیف نسلکشی و جنایت علیه بشریت را برای قتل عام ۶۷ تایید کرد.<ref name=":4" /> | |||
'''پروفسور آریل دولیتسکی- رئیس کارگروه سازمانملل''' در رابطه با ناپدیدشدگان اجباری (۲۰۱۵) در آخرین روز اجلاس جهانی ایران آزاد ۱۴۰۲، در مورد قتلعام ۶۷ گفت: «آنچه در سال۶۷ در ایران اتفاق افتاد یک جنایت علیه بشریت است و همچنین میتواند نسلکشی باشد. میشود عناصر نسلکشی را در آن دید. ما از عدد ۳۰هزار قربانی قتلعام حرف میزنیم، اما قربانیان بسیار فراتر از این هستند همه کسانی که از این ناپدید شدن آسیب میبینند، قربانی محسوب میشوند».<ref name=":5" /> | |||
'''دکتر ملانی اوبراین، رئیس انجمن بین المللی محققین نسلکشی''' و استاد حقوق بین الملل در دانشگاه وسترن استرالیا: «وقتی پدیدهٔ نسلکشی مورد حسابرسی قرار نمیگیرند این تکرار میشود، این چیزی است که ما در ایران شاهد هستیم. جنایت علیه بشریت یک تعرض علیه مردم است. کشتاری که در سال۶۷ در ایران انجام گرفته، جنایت علیه بشریت محسوب میشود. تعدادی که در این جنایت علیه بشریت دست داشتند به بالاترین مقامات در ایران رسیدند، از جمله رئیسی که به ریاستجمهوری رژیم رسید. شورای امنیت ملل متحد باید پرونده این جنایت را به دیوان عالی بینالمللی ارائه دهد»<ref name=":5" /> | |||
=== ارگانهای بینالمللی که قتلعام ۶۷ را نسلکشی خواندند === | === ارگانهای بینالمللی که قتلعام ۶۷ را نسلکشی خواندند === |
ویرایش