۹٬۰۸۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۵: | خط ۵: | ||
روزا لوکزامبورگ در ۱۸ سالگی بدلیل خطر دستگیری بخاطر فعالیتهای سیاسی مجبور به ترک لهستان و نقل مکان به زوریخ سوئيس شد. وی در زوریخ هم زمان با فعالیتهای سیاسی موفق به اخذ دکترای خود در رشتهی اقتصاد سیاسی حقوق شد. | روزا لوکزامبورگ در ۱۸ سالگی بدلیل خطر دستگیری بخاطر فعالیتهای سیاسی مجبور به ترک لهستان و نقل مکان به زوریخ سوئيس شد. وی در زوریخ هم زمان با فعالیتهای سیاسی موفق به اخذ دکترای خود در رشتهی اقتصاد سیاسی حقوق شد. | ||
لوکزامبورگ پس از انشعاب در حزب سوسیال دمکرات کارگری روسیه، با بسیاری از سوسیال دمکراتهای روسی از جمله شخصیتهای برجستهای همچون پلخانف و پاول اکسلرود دیدار کرد هرچند بعدها اختلاف نظر شدیدی میان وی و حزب مذکور بر سر موضوع حق تعیین سرنوشت لهستان که تحت سلطه روسیه | لوکزامبورگ پس از انشعاب در حزب سوسیال دمکرات کارگری روسیه، با بسیاری از سوسیال دمکراتهای روسی از جمله شخصیتهای برجستهای همچون پلخانف و پاول اکسلرود دیدار کرد هرچند بعدها اختلاف نظر شدیدی میان وی و حزب مذکور (بر سر موضوع حق تعیین سرنوشت لهستان که تحت سلطه روسیه بود)، پدید آمد. اختلافنظری که باعث شد رزا لوگزامبورک از هر دو حزب سوسیال دمکرات روسیه و سوسیالیست لهستان جدا شود. لوکزامبورگ در ۱۸۹۸ زوریخ را به مقصد برلین ترک کرد و پس از استقرار در این شهر به حزب سوسیال دمکرات کارگری آلمان پیوست. از جمله فعالیتهای وی در آلمان مخالفت بر علیه جنبش تجدیدنظر طلبی در نظریه مارکس بود. رزالوکزامبورگ در کتابی تحت عنوان «اصلاح یا انقلاب» به مخالفت با این نظریه پرداخت. | ||
لوکزامبورگ با وقوع انقلاب ۱۹۰۵ روسیه دوباره نسبت به این کشور تمایل پیدا کرده و به جنبش سوسیالیستی در امپراطوری روسیه جلب شد زیرا به نظر وی پرولتاریای روسی برای نخستین بار به صورت یک طبقه در صحنه سیاسی ظاهر شده بود. وی که جهت حمایت از رهبری پرولتاریای روسیه در انقلاب سوسیالیستی عازم ورشو شده بود بخاطر فعالیتهای سیاسی دستگیر و زندانی شد.<ref name=":0">کتاب اصلاح یا انقلاب از رزا لوکزامبورگ</ref> | لوکزامبورگ با وقوع انقلاب ۱۹۰۵ روسیه دوباره نسبت به این کشور تمایل پیدا کرده و به جنبش سوسیالیستی در امپراطوری روسیه جلب شد زیرا به نظر وی پرولتاریای روسی برای نخستین بار به صورت یک طبقه در صحنه سیاسی ظاهر شده بود. وی که جهت حمایت از رهبری پرولتاریای روسیه در انقلاب سوسیالیستی عازم ورشو شده بود بخاطر فعالیتهای سیاسی دستگیر و زندانی شد.<ref name=":0">کتاب اصلاح یا انقلاب از رزا لوکزامبورگ</ref> | ||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
=== دوران فعالیت در آلمان === | === دوران فعالیت در آلمان === | ||
لوکزامبورگ تنها چند ماه پس از ورودش به آلمان از چنان اعتباری در جنبش سوسیال دموکراسی آلمان برخوردار شد که ویراستاری روزنامهی حزب با نام آربایتر | لوکزامبورگ تنها چند ماه پس از ورودش به آلمان از چنان اعتباری در جنبش سوسیال دموکراسی آلمان برخوردار شد که ویراستاری روزنامهی حزب با نام آربایتر تسایتونگ، arbeiter zeitung را بهعهدهی او گذاردند. از اعتماد به نفسی برخوردار بود که برجستهترین و معتبرترین رهبران سوسیالیست اروپا را در عرصههای تئوریک و سیاسی به چالش میکشید و آنها را، با اکراه، به پاسخ وامیداشت. | ||
بطور مثال: با ادوارد برنشتاین و ایدهی رفرمیستیِ او در گذار به سوسیالیسم، با لنین و حزب فوق سانترالیست و سربازخانهای او؛ با کارل کائوتسکی و اگوست بِبِل دربارهی استراتژی اعتصاب عمومی، و با نمایندگان طرفدار جنگ درحزب سوسیال دموکرات در رایشتاگ، | |||
چاپ مقالات و سخنرانیهای رزا در نشریات حزب، سرعت بیشتری گرفت. جدل تئوریک لوکزامبورگ با برنشتاین در ۷ شمارهی پیاپی در روزنامهی لایپزیک فولکتسایتونگ (که در ۱۸۹۸ بهصورت جزوه تحت عنوان رفرم یا انقلاب به چاپ رسید) به اعتبار و محبوبیت لوکزامبورگ افزود. | |||
این دوران، سالهای بسیار پرکاری بود که لوکزامبورگ سرگرم شرکت در کنگرهها، سخنرانیها و نوشتن دربارهی «مسئلهی ملی و خودمختاری»، «انباشت سرمایه» و «مقدمه بر اقتصاد سیاسی» بود. او تقریباً ۲۰۰ مقاله و جزوه علیه میلیتاریسم و خطر جنگ نوشت. | این دوران، سالهای بسیار پرکاری بود که لوکزامبورگ سرگرم شرکت در کنگرهها، سخنرانیها و نوشتن دربارهی «مسئلهی ملی و خودمختاری»، «انباشت سرمایه» و «مقدمه بر اقتصاد سیاسی» بود. او تقریباً ۲۰۰ مقاله و جزوه علیه میلیتاریسم و خطر جنگ نوشت. | ||
خط ۳۸: | خط ۴۰: | ||
بین سالهای ۱۹۰۱ تا ۱۹۰۶ دورانی است که رزا لوکزامبورگ به عنوان یک متفکر انقلابی شهرت یافت. او در همان ایام مدتی به اتهام توهین به قیصر زندانی شد. | بین سالهای ۱۹۰۱ تا ۱۹۰۶ دورانی است که رزا لوکزامبورگ به عنوان یک متفکر انقلابی شهرت یافت. او در همان ایام مدتی به اتهام توهین به قیصر زندانی شد. | ||
در ۱۹۱۳ از اولین مارکسیستهایی بود که طرح انباشت سرمایهی مارکس را در کتابش تحت عنوان انباشت | در ۱۹۱۳ از اولین مارکسیستهایی بود که طرح انباشت سرمایهی مارکس را در کتابش تحت عنوان انباشت سرمایه به نقد کشید. لوکزامبورگ کوشید در کتاب خود نشان بدهد که در انباشت سرمایهداری گرایشی ذاتی وجود دارد که از توانایی بازارها برای خرید کالاها و خدمات تولیدشده فزونی بگیرد. به نظر او، این نشان میدهد که سرمایهداری میتواند گرفتار بحران شود و اینطور هم خواهد شد.<ref>[https://www.marxists.org/archive/luxemburg/1913/accumulation-capital/ Luxemburg The Accumulation of capital 1913]</ref> | ||
روزا لوگرامبورگ به دليل شرکت در يک تظاهرات ضد جنگ در اول ماه می سال ۱۹۱۶ در پوستدامر پلاتس (Potsdamer Platz) دستگیر و محکوم به دونيم سال زندان شد.<ref>[https://fa.iranfreedom.org/%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF%D8%9B-%D8%B2%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%A7%D8%B4-%D8%AC%D8%A7%D9%88/ سایت ایران آزادی]</ref> | روزا لوگرامبورگ به دليل شرکت در يک تظاهرات ضد جنگ در اول ماه می سال ۱۹۱۶ در پوستدامر پلاتس (Potsdamer Platz) دستگیر و محکوم به دونيم سال زندان شد.<ref>[https://fa.iranfreedom.org/%D8%B1%D8%B2%D8%A7-%D9%84%D9%88%DA%A9%D8%B2%D8%A7%D9%85%D8%A8%D9%88%D8%B1%DA%AF%D8%9B-%D8%B2%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D9%87-%D8%A7%D8%B4-%D8%AC%D8%A7%D9%88/ سایت ایران آزادی]</ref> | ||
با شروع جنگ جهانی اول، اختلافات درونی حزب سوسیال | با شروع جنگ جهانی اول، اختلافات درونی حزب سوسیال دمکرات به اوج خود رسیده بود. جناح راست حزب، از جنگ حمایت کرد و نمایندگان حزب در رایشتاگ، بهاستثنای لیبکنشت، به اعتبارات جنگی رأی مثبت دادند. رهبری حزب دست به اخراج اعضای ضد جنگ زد، و اعضای ضد جنگ همراه با جناح چپ که به اسپارتاکیستها معروف بودند، همراه با طرفداران برنشتاین، و سانتریستهای طرفدار کائوتسکی، از حزب سوسیال دمکرات انشعاب کردند، و حزب سوسیال دمکرات مستقل آلمان را ایجاد کردند. با پایان جنگ و سقوط امپراتوری آلمان، انقلاب ۱۹۱۸، و به قدرت رسیدن حزب سوسیال دمکرات با ائتلاف موقت مستقلها، اختلافات جناحی و بین حزبی ادامه یافت. رزا و لیبکنشت که با سقوط امپراتوری از زندان آزاد شده بودند، نقش مهمی در رهبری حرکات سیاسی به عهده گرفتند. در آخرین روزهای ۱۹۱۸، جناح چپ مستقلها همراه با اسپارتاکیستها، حزب کمونیست آلمان را ایجاد کردند. در کنفرانس مؤسس حزب، برنامهی حزب را رزا ارائه داد و در سخنرانی خود، بر ضرورت انقلاب بلافاصلهی سوسیالیستی و انتقال قدرت به شوراها تأکید کرد. جالب آن که علیرغم این موضع رادیکال، رزا برخلاف نظر اکثریت کنفرانس خواستار شرکت حزب کمونیست در انتخابات مجلس ملی بود که قرار بود بهزودی برگزار شود. اما موفق نشد که کنفرانس را قانع کند، و حزب انتخابات را تحریم کرد. | ||
در هفتهی اول ژانویهی ۱۹۱۹، تظاهرات متعددی صورت گرفت، و در برلین یک کمیتهی انقلابی تشکیل شد. رزا در آن مقطع قیام را زودرس میدانست، اما کمیتهی انقلابی در میان هرجومرج و آشوبهایی که از کنترل حزب خارج شده بود، عجولانه بیانهای را ازجمله با امضای | در هفتهی اول ژانویهی ۱۹۱۹، تظاهرات متعددی صورت گرفت، و در برلین یک کمیتهی انقلابی تشکیل شد. رزا در آن مقطع قیام را زودرس میدانست، اما کمیتهی انقلابی در میان هرجومرج و آشوبهایی که از کنترل حزب خارج شده بود، عجولانه بیانهای را ازجمله با امضای لیبکنشت صادر کرد و برکناری دولت را اعلام نمود. دولت و جناح راست هم از قبل، از ترس تکرار تجربهی انقلاب روسیه، مهیا بود و شبهنظامیان دستراستی فرای کورپ را آمادهی سرکوب تظاهرات کرد. | ||
=== سرانجام رزا === | === سرانجام رزا === | ||
خط ۷۹: | خط ۸۱: | ||
* پس از آزادی رزا مجددا به مبارزه علیه دولت المان میپردازد و با کمک همان نیروهای اتحادیهی اسپارتاکوس در اوخر سال ۱۹۱۸خیابانهای آلمان را به صحنهی مبارزه مسلحانه با دولت وقت تبدیل میکند که این درگیریها تا ژانویهی ۱۹۱۹ ادامه یافته و سپس به شکست نیروهای اتحادیه اسپارتاکوس ودستگیری رزا منجر میشود. | * پس از آزادی رزا مجددا به مبارزه علیه دولت المان میپردازد و با کمک همان نیروهای اتحادیهی اسپارتاکوس در اوخر سال ۱۹۱۸خیابانهای آلمان را به صحنهی مبارزه مسلحانه با دولت وقت تبدیل میکند که این درگیریها تا ژانویهی ۱۹۱۹ ادامه یافته و سپس به شکست نیروهای اتحادیه اسپارتاکوس ودستگیری رزا منجر میشود. | ||
* سرانجام در پانزدهم ژانویه ۱۹۱۹ رزا پس از دستگیری و در بین راه زندان به ضرب گلوله شبهنظامیان دستراستی فرای کورپ Freikorp که در اختیار دولت | * سرانجام در پانزدهم ژانویه ۱۹۱۹ رزا پس از دستگیری و در بین راه زندان به ضرب گلوله شبهنظامیان دستراستی فرای کورپ Freikorp که در اختیار دولت سوسیالدمکرات بودند به قتل میرسد. | ||
== از سخنان رزا لوکزامبورگ == | == از سخنان رزا لوکزامبورگ == | ||
خط ۱۰۹: | خط ۱۱۱: | ||
=== لنین === | === لنین === | ||
لنین سه سال پس از قتل لوکزامبورگ با استفاده از یک تمثیل روسی، که عقاب گاهی میتواند در همسطح مرغ پرواز کند، اما مرغ هرگز قادر نیست که در ارتفاع عقاب به پرواز درآید، لوکزامبورگ را «به رغمِ اشتباهاتش»، به عقاب تشبیه نمود، و از این که حزب سوسیال | لنین سه سال پس از قتل لوکزامبورگ با استفاده از یک تمثیل روسی، که عقاب گاهی میتواند در همسطح مرغ پرواز کند، اما مرغ هرگز قادر نیست که در ارتفاع عقاب به پرواز درآید، لوکزامبورگ را «به رغمِ اشتباهاتش»، به عقاب تشبیه نمود، و از این که حزب سوسیال دمکرات آلمان در انتشار بیوگرافی و مجموعه آثار لوکزامبورگ کوتاهی کرده، آن حزب را سرزنش کرد. | ||
=== تروتسکی === | === تروتسکی === | ||
خط ۱۱۵: | خط ۱۱۷: | ||
=== کائوتسکی === | === کائوتسکی === | ||
کائوتسکی، در معرفی رزا برای تدریس در مدرسهی حزب سوسیال | کائوتسکی، در معرفی رزا برای تدریس در مدرسهی حزب سوسیال دمکرات او را یکی «از بهترین مغزهای آلمان» خواند. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
<references /><references /> | <references /><references /> |
ویرایش