۲٬۳۹۰
ویرایش
کاربر:Abbas/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۵۵: | خط ۱۵۵: | ||
تا رسیدن پاسخ به بست نشینان اوضاع تغییر کرده بود. با افزایش تعداد متحصنین تعادل قوا به سود آنان تغییر کرده بود و روشنفکرانی که در میان آنان بودند فواید آزادی و مشروطه را به مردم فهمانیده بودند. از طرفی محمد علی میرزا، ولیعهد نیز در جنگ قدرت با عین‌الدوله که در گذشته تلاش کرده بود او را از ولیعهدی خلع کند و شاهزاده دیگری را به جای او بنشاند از فعالان مشروطه حمایت می‌کرد. | تا رسیدن پاسخ به بست نشینان اوضاع تغییر کرده بود. با افزایش تعداد متحصنین تعادل قوا به سود آنان تغییر کرده بود و روشنفکرانی که در میان آنان بودند فواید آزادی و مشروطه را به مردم فهمانیده بودند. از طرفی محمد علی میرزا، ولیعهد نیز در جنگ قدرت با عین‌الدوله که در گذشته تلاش کرده بود او را از ولیعهدی خلع کند و شاهزاده دیگری را به جای او بنشاند از فعالان مشروطه حمایت می‌کرد. | ||
ابتدا از تبریز تعدادی از مجتهدان در حمایت از مهاجران تلگرافهایی به شاه فرستادند و شهرهای دیگر نیز همین کار را کردند. این کار بایکوت خبری را که عین الدوله حاکم کرده بود شکست و مردم شهرهای و ولایات مختلف از حوادث تهران با خبر شدند. این اتفاقات مایه دلگرمی و شجاعت بیشتر متحصنین شد | ابتدا از تبریز تعدادی از مجتهدان در حمایت از مهاجران تلگرافهایی به شاه فرستادند و شهرهای دیگر را نیز به این کار فراخواندند و شهرهای دیگر و حتی علمای نجف نیز همین کار را کردند. این کار بایکوت خبری را که عین الدوله حاکم کرده بود شکست و مردم شهرهای و ولایات مختلف از حوادث تهران با خبر شدند. این اتفاقات مایه دلگرمی و شجاعت بیشتر متحصنین شد و بار دیگر خواستههای خود را عنوان کرده و خواستار حکومت مشروطه و پارلمانی شدند. خواستههای متحصنین به شرح زیر بود: | ||
اول - بازگشت علمای اعلام | |||
دوم - عزل شاهزاده اتابک (عین‌الدوله) | |||
سوم - افتتاح دارالشوری | |||
چهارم - قصاص شهدای وطن | |||
پنجم - عودت مطرودین ( رشدیه و دیگران) | |||
شارزدافر سفارت انگلیس این خواسته‌ها را به شاه داد. شاه دستور داد جلسه‌ای با حضور وزیر خارجه برپا شود. قرار شد جلسه روز دوشنبه هفتم مرداد برگزار شود. اما برگزار نشد و قبل از آن شاه عین‌الدوله را عزل کرد. | |||
== صدور فرمان مشروطیت و افتتاح مجلس == | == صدور فرمان مشروطیت و افتتاح مجلس == | ||
در روز ششم مرداد شاه پاسخ تلگراف محمد علی میرزا را داد. از پاسخ شاه پیداست که مقرر شده بود که مشیر الدوله را برای بازگرداندن علما به قم بفرستد و به دیگر خواستههای متحصنین اعتنایی نکند. از طرفی متحصنین که قدرت یافته بودند و پی به نیرنگ دربار برده بودند به قم تلگراف زدند که بازنگردند. روزبه‌روز به تعداد بست نشینان افزوده می‌شد و تعداد آنان به بیش از ۱۴هزار نفر رسیده بود. روز ششم مرداد عین‌الدوله برکنار شد و مشیر الدوله به جای او نشست. در این میان دولت انگلیس که در رقابت با روسیه که قدرت استعماری غالب در ایران بود و از دیکتاتوری قاجار حمایت می‌کرد به طرفداری از مشروطه خواهان برخاسته بود و با آنان همراهی می‌کرد رسما مداخله کرده و از دولت ایران خواست که هر چه زودتر به درخواستهای مردم پاسخ دهد و در پارلمان انگلیس نیز در این‌باره بحث شد. سرانجام شاه و دربار در روز سیزدهم مرداد ۱۲۸۵ تسلیم شدند و فرمان مشروطه توسط مظفرالدین شاه امضا شد. بست نشینان همانروز در سفارت انگلیس جشن گرفتند و چراغانی کردند. روز بعد که فرمان مشروطه چاپ شده به دیوارهای چسبانیده شد فعالان جنبش آنرا نپسندیدند زیرا از ملت نامی برده نشده بود و از طرفی جمله‌های آن مبهم بود. شب شانزدهم مرداد نشستی از سران جنبش در خانه مشیرالدوله در قلهک برگزار شد و پیامد آن جلسه شاه فرمان قبلی را تصحیح کرد که مورد قبول متحصنین واقع شد و همانروز مردم از سفارت پراکنده شدند و بازارها را باز کرده خیابانها را چراغانی کردند و سه شب در تهران جشن برپا بود. علما در قم پس از آگاهی از وقایع تهران و صدور فرمان مشروطیت از قم به طرف تهران حرکت کردند و روز ۲۴ مرداد در میان استقبال مردم به تهران رسیدند و دو روز دیگر جشن برپا شد. روز شنبه ۲۶ مرداد در سرای مدرسه نظام جلسه باشکوهی برپا شد. بسیاری از سران فعالان و علما و وزیران و درباریان در جلسه حاضر شدند. این جلسه برای افتتاح مجلس موقت بود که در آن باید نظامنامه انتخابات و دیگر امور بنیانگذاری مشروطه و مجلس مشخص می‌شد. مجلس موقت تشکیل شد و نظامنامه انتخابات را تهیه کرد و مقرر شد روز ۱۴ شهریور به امضا شاه برسد. دراین میان درباریان در برابر خواست ملت مقاومت کرده و دست به توطئه می‌زدند. آنها در صدد تغییر رای شاه برآمده و می‌خواستند دوباره عین‌الدوله را بر سرکار آورند و مشروطه را در نطفه خفه کنند. باردیگر مردم به شورش درآمدند و می‌خواستند از علما فتوای برای بیرون کردن تعدادی از درباریان بگیرند. دولت در مقابل خواست مردم عقب نشینی کرد و روز ۱۷شهریور شاه آیین نامه انتخابات را امضا کرد و به عین‌الدوله دستور دارد به خراسان برود. در تهران انتخاب نمایندگان آغاز شد. دربار برای جلوگیری و به شکست کشاندن مشروطه آنرا به ولایات دیگر خبر نداد و از تلگراف به سایر شهرها جلوگیری می‌کرد. مردم سایر شهرها از جمله تبریز و رشت و مشهد و اصفهان و شیراز و کرمان از اتفاقات تهران بی‌خبر بودند. | |||
=== متمم قانون اساسی و فتنه مشروعه === | === متمم قانون اساسی و فتنه مشروعه === | ||
| خط ۱۸۲: | خط ۱۹۵: | ||
== نیروهای شرکت کننده در انقلاب مشروطه == | == نیروهای شرکت کننده در انقلاب مشروطه == | ||
== منابع == | |||
<references /> | <references /> | ||