تظاهرات مشهد ۱۳۷۱: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
۱۳٬۸۹۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ مهٔ ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۸۴: خط ۸۴:


افراد اعدام شده ۴ نفر به نام‌های جواد گنج‌خانلو، غلامحسین پورشیرزاد، علی صادقی و حمید جاوید بودند که بنا به اعلامیه دادگاه انقلاب مشهد جرمشان آتش زدن قرآن، آتش زدن سازمان تبلیغات اسلامی و تخریب ادارات دولتی بود. دادستان وقت مشهد نیز در توضیح این احکام مدعی شده بود که معترضان با «اسلام، قرآن و انقلاب اسلامی ضدیت داشته‌اند».<ref>[https://www.independentpersian.com/node/29626/%D8%B7%D9%86%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%9B-%D8%B1%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%AD%D9%84-%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85 طناب دار؛ راه‌حل قدیمی رهبر ایران برای شورش مردم]- ایندیبندنت فارسی</ref>
افراد اعدام شده ۴ نفر به نام‌های جواد گنج‌خانلو، غلامحسین پورشیرزاد، علی صادقی و حمید جاوید بودند که بنا به اعلامیه دادگاه انقلاب مشهد جرمشان آتش زدن قرآن، آتش زدن سازمان تبلیغات اسلامی و تخریب ادارات دولتی بود. دادستان وقت مشهد نیز در توضیح این احکام مدعی شده بود که معترضان با «اسلام، قرآن و انقلاب اسلامی ضدیت داشته‌اند».<ref>[https://www.independentpersian.com/node/29626/%D8%B7%D9%86%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%9B-%D8%B1%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%AD%D9%84-%D9%82%D8%AF%DB%8C%D9%85%DB%8C-%D8%B1%D9%87%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85 طناب دار؛ راه‌حل قدیمی رهبر ایران برای شورش مردم]- ایندیبندنت فارسی</ref>
== مستند «شورش علیه ساندگی» ==
در سال ۱۳۷۹ مستندی به نام شورش علی سازندگی ساخته شد که اگر چه یک مستند حکومتی بود و تلاش می‌کرد علی خامنه‌ای را در مورد کشتار در مشهد بی‌تقصیر نشان دهد اما در آن واقعیت‌های نیز در مورد ابعاد این تظاهرات برملا شده است. از جمله این مستند نشان می‌دهد که پس از وقوع تظاهرات گروه‌های سیاسی به ویژه مجاهدین خلق وارد شده و به کمک مردم و هدایت آنها پرداخته‌اند.
'''فرشاد مومنی:''' برای اولین بار در تاریخ ایران پس از انقلاب ما با شورش های شهری گسترده روبرو شدیم
'''محمد حسین جعفریان:''' ۵۰ نفر آدم که کلانتری را توانسته بودند خلع سلاح بکنند...کلانتری از همه جایش آتش در می آمد وقتی که رسیدم به میدان شهدا که دیدم اصلاً تمام میدان شهدا آتش است شهرداری را آتش زدند درب و دیوار شهرداری آتش بود چهار طبقه که آمدم اصلاً وحشت برداشت من را دادگستری تمام دادگستری داشت تو آتش می سوخت ''' '''
  '''علی جنتی:''' در استان خراسان استان قدس تقریبا حاکم مطلق تقریبا 85درصد اراضی مشهد مال آستان قدس رضویه کل شهرستان سرخس با حوزه آستان قدس ۵۰درصد شهرستان چناران بصورت مشاع در اختیار استان قدسه یعنی هر کسی خانه ای داره نصفش مال استان قدس رضوی بصورت مشاع در اختیار آستان قدسه
گزارشگر : ۹خرداد ۱۳۷۱ کوی طلاب مشهد بلوار طبرسی دوم جایی که تا حرم امام رضا (ع) کمتر از ۵ کیلومتر فاصله هست اما آن روزگار در حاشیه شهر قرار داشت غروب بود که جمعیتی خشمگین با تابوتی در دست به سوی شهر راه افتادند شورشی آغاز شده بود که در تاریخ چهارده ساله جمهوری اسلامی تا آن زمان بی‌سابقه بود داستان اما از چه قرار بود <ref>مستند شورش علیه سازندگی - تایم کد:3837</ref>
'''محمد حسین جعفریان روزنامه نگار -مستند ساز:'''
جنجال از محله من شروع شد [تصاویری از اعتراضات مردمی و تخریب خانه‌های مردم] در دوره‌ای بودیم که انبوه مهاجرت ها به‌دلیل مشکلاتی که برای روستا نشینی به‌وجود آمده بود به‌سمت شهر شروع شده بود و چون مملکت درگیر جنگ بود دولتمردها گناهی نداشتند فکری برای این توده اجتماعی نشده بود
'''علی جنتی:''' مردم از بعضی از همین مناطق کوچ کرده بودند آمده بودند طرف مشهد در حاشیه شهر مشهد شروع کرده بودند به یکسری ساختمان مثل همه حاشیه ‌نشین‌هایی که می آیند [تصویر شعار روی دیوار شهردار خیانت می‌کند دولت حمایت می‌کند] شهرداری هم می‌خواسته اعمال قانون بکند میرفته جلوی این ساخت و سازها را می‌گرفته
یکی از مصاحبه‌کنندگان: یک خانه‌یی در واقع توسط شهرداری بر اساس مثلا حکم ماده ۱۰۰ اینها مورد تخریب قرار می‌گیرد. بچه‌ای در آنجا آسیب می‌بیند و کشته می‌شود
'''جعفریان:''' این بنده خدا زن و بچه‌اش را می‌گذارد زیر سقف و آنها هم نامردی نمی‌کنند با لودر می‌زنند خراب می‌کنند و زن مادری که این زیر بوده کشته می‌شود
'''علی جنتی:''' دو نفر دانش‌آموز آنجا کشته شدند مردم سر دست گرفتند دو تا دانش‌آموز را راه افتادند
'''یکی از مقامات :''' و بلافاصله مردم همین را بهانه می‌کنند برای ابزار نارضایتی‌شان از وضع موجود
'''جعفریان:''' یک لت درب را کندند جنازه اینها را انداختند روی لت درب و جمعیت پشت سر این شروع کرد
'''جعفریان:''' آمد دیگه ۱۰۰تا و ۲۰۰هزار تا و ۵۰هزار تا جمعیت یکهو شروع کرد به‌سمت مرکز شهر از ته بلوار طبرسی دوم آمد رسید به بلوار طبرسی اول و آمد توی شهر ... آمدند به‌سمت کلانتری را آتش زدند کل سلاحهای کلانتری را برداشتند آمدند به‌سمت شهرداری چون شهرداری را باعث و بانی این کار می‌دانستند...سر راه توی خیابان دریادل یک کلانتری دیگر را آتش زدند سلاح هایش را برداشتند حالا جمعیت هی دارد زیاد می‌شود هی دارد زیاد می‌شود
'''یکی از مصاحبه‌کنندگان:''' این جمعیت به‌راحتی توانست حرکت بکند بیاید به پل اول طلاب برسد کلانتری را خلع‌سلاح بکند بیاید وارد شهر بشود فروشگاهها را غارت بکند و بانکها را آتش بزند و خودش را برساند مثلا به نزدیکی استانداری و هیچ مقاومتی هم در برابرش صورت نگیرد
'''جعفریان:'''  من سر چهارطبقه که رسیدم تمام مسیرم گله به گله لکه آتش مثلا ماشین آتش زده بودند موتور آتش زده بودند اینور داشت می‌زد کلانتری از همه جایش آتش در می آمد وقتی که رسیدم به میدان شهدا که دیدم اصلاً تمام میدان شهدا آتش است شهرداری را آتش زدند درب و دیوار شهرداری آتش بود چهار طبقه که آمدم اصلاً وحشت برداشت من را دادگستری تمام دادگستری داشت تو آتش می سوخت <ref>مستند شورش علیه زندان -تایم کد: ۴۲۴۳</ref>
بانک توسعه صادرات از طبقه نهم از پنجره آتش در می‌آمد یک بخشی از پست را آتش زده بودند خیلی وضع فجیع بود.
تعاونیهای مصرف ادارات را غارت می‌کردند تعاونیهای دادگستری و یکی دو تا بانک تو همان محدوده اینها را غارت کرده بودند یک پیرمردی دیدم یک روغن ۱۸کیلویی بغل کرده بود یک گونی برنج هم روی دوشش داشت می‌رفت بعد یکی از رفقایم بهش گفت حاج آقا می‌بری اینها مال مردم هست‌ها روغن ۱۸کیلویی را گذاشت زمین نشست رویش گفت مگه من مردم نیستم؟
چند نفر از این شورشیان نظرشان جلب شد ماوحشت‌زده شدیم یکدفعه گفتیم چرا شما مردم هستید بعد چند تا بسته شکولات هم دزدیده بود یکهو یکی از آن شکولات هارا برداشت انداخت جلوی ما گفت اینهم برای شما.
سه روز طول کشید یعنی سه روز شهر دست هیچکس نبود
'''محمد هاشمی رفسنجانی برادر رفسنجانی:''' من این ها را باصطلاح مستقیما دست نشانده آمریکا نمی دانم بهشان توهین نمی کنم ولی عناصری هستند که اینها را سازماندهی میکنند و هدفشان اینه این نه تنها انروز وجود داشته از قبلش هم بوده بعدش هم بوده الانش هم هست
'''محمد حسین جعفریان روزنامه نگار -مستند ساز:'''
۵۰ نفر آدم که کلانتری را توانسته بودند خلع سلاح بکنند آمدند از جلو راه آهن مشهد رد شدند و اصلا راه آهن را دست نزدند وگرنه اگر اینها حرفه ای بودند میگرفتند راه آهن را به سمت فرودگاه نیرو نفرستادند نرفتند صدا سیمای مشهد را بگیرند. هرجا میرسیدند غارت میکردند دیگه عصبی بودند گرسنه بودند از فقر که تحمل کرده بودند به تنگ آمده بودند احساس میکردند که حقشان نیست
'''علی جنتی: د'''ر استان خراسان استان قدس تقریبا حاکم مطلق تقریبا 85درصد اراضی مشهد مال آستان قدس رضویه کل شهرستان سرخس با حوزه آستان قدس ۵۰درصد شهرستان چناران بصورت مشاع در اختیار استان قدسه یعنی هر کسی خانه ای داره نصفش مال استان قدس رضوی بصورت مشاع در اختیار آستان قدسه آنزمان هم خیلی بحث بود همین بخث هایی که خیلی آقایان میکنندخب اگر حضرت آقا خودشان الان بود چکار میکرد میامد همه اش را صرف ساختن صحنه سرای خودش میکرد برای فقرا و بیجاره ها و  افرادی که آنجا بودند بالاخره کمک میکرد یاری میکرد خانه برایشان تامین میکرد خب آنجا مشکلاتی از آن جهت وجود داشت و همان زمان هم نوشتم که بالاخره یک مقداری اش مربوط به نوع مدیریت است که آنجا آستان قدس داره اعمال میکنه
'''رفسنجانی:''' بعد از آنکه حوادث پیش آمد من از مشهد آمدم یک نامه مفصل خدمت مقام معظم رهبری نوشتم و ریشه های آن مسئله را بهشان توضیح دادم که چی هست
'''احمد توکلی:''' وقتی شما ...گفتی از سرعصبانیت و دلخوری و اعتراض نضح میگیره با وجود گروه های نفاق و بعضی از سرانهای آن نواحی هم که فعال بودند باید انتظار داشته باشید که چهارتا مغازه هم (نامفهوم) جنسی ببرند چهارتا مدرسه را آتش بزنند تعجب نداره تاسف داره تعجب نداره جعفریان: جوکهایی که توی مشهد بسیار بعد از این قضیه ساختند از جمله یکی شان بود میگفتند که رفیقی داشتیم از این بچه محله هایمان  راستی شنیدی  رئیس کلانتری را اعدام کردند  چی اعدام کردند  چکار داشتند وقتی گرفتند اینجوری آتش زدند رفته تو سلمانی بغل کلانتری نشسته گفته '''ریشم را بزن که انقلاب تمام رفت هاهاهاها'''
'''یکی از مقامات :''' رخداد واقعه مشهد را بعنوان یک هشدار برای نظام در واقع پدید آورد که حواسش جمع باشد .
گزارش: مقارن ساعت ۸و ۳۰دقیقه روز ۵شنبه ۱۵مهرماه آقای هاشمی رفسنجانی رییس جمهور وارد مشهد شدند
فرشاد مومنی: در همان خود دوره آقای هاشمی رفسنجانی نکته بسیار جالب اینه که '''برای اولین بار در تاریخ ایران پس از انقلاب ما با شورش های شهری گسترده روبرو شدیم'''
'''محمد حسین جعفریان''' : فکر میکنند مردم یکجوری بقول خراسانی ها بی توقعی شان شد ببینید آقا نظامی که اینطور خون دادند برایش بیاد خانه روی سرت خراب کنه و کشته بشن که تو مثلا یواشکی ساختی این خانه را آن باید بسازه آن خانه را بهت بده
'''الویری:''' سال ۷۴بدترین سطح تورمی بعد از انقلاب ما بود بحران بدهی های ارزی خارجی کشور را دچار تلاطم های جدی کرد
'''گزارش:''' قرار نبود آرامشی در کار باشد یکماه بعد اردیبهشت ۱۳۷۴شوکی بزرگ بازار ارز را ملتهب کرد
'''احمد توکلی:''' آقای عادلی رییس بانک مرکزی مان مرتب نسیه میخریدند ...شش ماهه هست یا دوساله
'''الویری:''' بانک مرکزی تعهداتی انجام داد که سررسید این تعهدات رسید به سال 73یک مرتبه مواردی از تعهدات خارجی سررسید شده فرا رسید و فشار روی منابع ارزی ما آورد فشار روی موارد ارزی مردم را نگران کرد افتادند دنبال خرید ارز مثل همین چیزهاییکه الان ما داریم میگذرانیم به همین جهت شما علی رغم اینکه میبینید قیمت ارز آنموقع که حدود ۳۰۰تومان بودش در سالهای ۷۳توی یک منطقه به ۶۰۰تومان هم توی بازار سیاه رسید .


== واکنش‌ها ==
== واکنش‌ها ==

منوی ناوبری