کاربر:Hossein/2صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

== دوران جوانی صادق قطب‌زاده ==

دهه چهل اوج دوران فعالیت‌های دانشجویی در داخل و خارج ایران بود. مبارزاتی که سرنخ اصلی آن در دستان دانشجویان چپ‌گرا بود. بسیاری از مورخان و نویسندگان نقطه آغاز این مبارزه را بهمن ۱۳۴۰ می‌دانند. زمانی که دانشجویان به مجسمه‌ی محمد رضا شاه پهلوی در دانشگاه تهران حمله بردند. در ۱۳۴۱ وقتی شاه به آمریکا سفر کرد، دانشجویان تظاهرات علیه او را از فرودگاه شروع کردند. صادق قطب‌زاده در تظاهراتی علیه مراسم اعطای دکترای افتخاری به شاه در لس آنجلس و نیویورک شرکت کرد. در میان دانشجویان، صادق قطب‌زاده در مراسم ضیافت سفارت ایران در واشینگتن هنگامی سخنرانی اردشیر زاهدی به روی سن رفت و به گوش اردشیر زاهدی سفیر ایران سیلی زد و به این دلیل در میان دانشجویان شهرت پیدا کرد. همین موضوع باعث شد، پاسپورت قطب زاده را از او بگیرند و از آمریکا اخراجش کنند. گفته می‌شود از آن پس است که ساواک تلاش کرد، او را در اروپا ترور کند. علاوه بر این گفته می‌شود که در سال ۱۳۵۳ مأموران ساواک ضمن بازداشت برادر وی و گروگان نگاه داشتن وی به مدت ۶ ماه از صادق قطب‌زاده خواستند خود را معرفی کند، هشداری که از سوی او مورد بی‌توجهی قرار گرفت.<ref>[https://salameno.ir/detail/41605314 صادق قطب‌زاده؛ مردی در غبار]</ref>

صادق قطب‌زاده پس از اخراج از آمریکا و سفر کانادا و اروپا به کشورهای مختلف دیگری سفر کرد. وی در ابتدا به الجزایر، سپس به مصر، سوریه و پس از آن به عراق رفت و در همین سفر با آیت الله خمینی دیدار کرد.<ref>[https://books.google.de/books?id=YNwxBQAAQBAJ&pg=PT674&lpg=PT674&dq=%D8%B3%D9%81%D8%B1+%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82+%D9%82%D8%B7%D8%A8%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87+%D8%A8%D9%87+%D8%A7%D9%84%D8%AC%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B1+%D9%85%D8%B5%D8%B1+%D8%B3%D9%88%D8% شصت سال صبوری و شکوری: خاطرات دکتر ابراهیم یزدی]</ref> پس از این ملاقات او با مصطفی چمران و ابراهیم یزدی آشنا شد. آن‌ها در این ملاقات‌ها تصمیم گرفتند با کمک برخی چهره‌های مصری، تشکیلاتی علیه شاه راه بیندازند. چمران به عنوان مسئول شاخه نظامی این تشکیلات انتخاب شد. صادق قطب‌زاده در همین دوره در لبنان آموزش‌های نظامی اندکی نیز دید و با امام موسی صدر رهبر شیعیان لبنان آشنا شد. او در عین حال به ملاقات معمر قذافی نیز می‌رفت. این در حالی بود که معمر قذافی در جبهه‌ی مخالفان امام موسی صدر قرار داشت. گفته می‌شود صادق قطب‌زاده با سرویس امنیتی دولت معمر قذافی در لیبی روابطی داشته‌است.

او در کنار بنی‌صدر و حسن حبیبی به سه تفنگدار مشهور شده بودند. صادق قطب‌زاده در میان این سه نفر به تحرک زیاد شناخته می‌شد. محمّد رضا شاه پهلوی در آخرین مصاحبه‌ی زندگی‌اش که درست چند روز پیش از مرگش با دیوید فراست خبرنگار شبکه ا.بی.سی. نیوز انجام داد، چنین گفت: «من باور نمی‌کنم همهء این کارها را خمینی به تنهایی انجام داده باشد. او حتی نمی‌داند پروتئین چیست! او مشاورینی دارد. به عنوان مثال همهء ما دو نفر از آنها را به خوبی می‌شناسیم: ابراهیم یزدی و صادق قطب زاده. قطب زاده دانشجوی بی‌استعدادی بود که از دانشگاه اخراج شد. گروهی او را عامل سیـا و گروهی دیگر او را عامل کا.گ. ب می‌دانند.<ref>[https://www.facebook.com/1089759551043806/posts/1391270894226002/ پشت پرده‌های انقلاب- اعترافات جعفر شفیع‌زاده]</ref>

در گزارشی آورده شده‌است که قطب زاده مدام با چمدان‌های مملو از دلار به دیدن آیت الله می‌رود. کسی نمی‌داند قطب زاده این پول‌ها را از کجا می‌آورد. هزینه‌های مبارزه از این راه تأمین می‌شود. «سید مصطفی خمینی» به این پول‌ها اعتراض می‌کند. حتی در یکی از دیدارها، با قطب زاده درگیری فیزیکی پیدا می‌کند. اما آیت الله خمینی، جانب قطب زاده را می‌گیرد، حتی بر سر دو پسر خود فریاد می‌زند که: «صادق، بیش از شما فرزند من است.»<ref>[https://sephidar.blogspot.com/2013/07/blog-post_8046.html صادق قطب زاده؛ معمای بزرگ انقلاب اسلامی ایران]</ref>

«اردشیر هوشی» از دوستان قطب‌زاده در مورد زندگی خصوصی او می‌گوید: <blockquote>«قطب‌زاده وقتی از هواپیما پیاده شد، حتی یک چمدان هم همراه نداشت. خودش بود و لباس تنش. با ما به بهشت‌زهرا نیامد. اولین کارش این بود که همه را رها کرد و به دیدن مادرش در تهران رفت. بعد هم به منزل ما آمد. منزل ما در خیابان ایران بود. مدرسه علوی هم در همین خیابان قرار داشت. صادق قطب‌زاده شب‌ها برای خوابیدن به منزل ما می‌آمد. صبح‌ها با هم به مدرسه‌های رفاه و علوی می‌رفتیم. واقعاً لباس نداشت. هیچی. با همان یک دست کت و شلواری که سوار هواپیما شد، آمده بود. لباس دیگری نداشت. من رفتم از برادرش، فریدون (اسماعیل) که هم‌اندازه قطب‌زاده بود، برایش لباس گرفتم. به‌خاطر دارم در یک نطق تلویزیونی گفت: «من شلوار برادرم را می‌پوشم» [خنده]. من گفتم: «چرا این حرف را زدی؟» گفت: «مگر دروغ گفتم». گفتم: «بابا مرد حسابی برایت جوک درست می‌کنند».<ref>[https://iranglobal.info/node/70307 ناگفته‌هایی از زندگی صادق قطب‌زاده، چرا زهراخانم اورا بوسید؟]</ref></blockquote>

البته نمی‌توان رادیو و تلویزیون آن زمان را یکسره در قبضه قطب‌زاده دانست. احمد خمینی و روحانیون نزدیک به آیت‌الله خمینی هم نفوذ زیادی در رادیو و تلویزیون داشتند. برخی معتقدند بعد از ورود موسوی خوئینی‌ها و معادیخواه به رادیو و تلویزیون است که آتش اختلاف میان صادق قطب‌زاده و مهندس بازرگان شعله‌ور می‌شود.<ref>[https://www.radiofarda.com/a/losers-of-Paris-Tehran-flight-1979/29750873.html محذوفان پرواز پاریس-تهران؛ ابوالحسن بنی‌صدر، صادق قطب‌زاده]</ref>

در ابتدای انقلاب و پیش از آغاز عملیات سرکوب کامل جریانات سیاسی، میتینگ‌های و بساط‌های کتابفروشی گروه‌های سیاسی مورد هجوم افرادی که به فالانژها یا چماقداران شهرت داشتند، قرار می‌گرفت. شایع شده بود که صادق قطب‌زاده نیز برای خودش دسته‌یی چماقدار دارد. این در اساس از زنی مشهور به زهرا خانم آغاز شد. زهرا خانم زنی بود که در سال‌های اول انقلاب ضدسلطنتی در نقش یک چماقدار حرفه‌ای به تجمعات و میزهای کتاب گروه‌های سیاسی حمله‌ور می‌شد. در آن زمان این موضوع شایع بود که وی از صادق قطب‌زاده دستور می‌گیرد. اما اردشیر هوشی از یاران نزدیک صادق قطب‌زاده این موضوع را نفی کرده و می‌نویسد:<blockquote>«در سالگرد شهدای سی تیر به ابن‌بابویه رفته بودیم، یکدفعه دیدیم پیرزنی به سمت قطب‌زاده خیز برداشت که او را ببوسد. قطب‌زاده اجازه نداد. آن زن شروع کرد به تعریف از قطب‌زاده که «تو جوان رشید اسلامی و… ما حتی اسمش را هم نمی‌دانستیم. چه می‌دانستیم کیست. بعد دیدیم عکسش را در جلد تهران مصور منتشر کردند با این توضیح که زهرا خانم از قطب‌زاده دستور می‌گیرد. قطب‌زاده به من گفت زهرا خانم کیست؟ من را فرستاد بروم ته و توی ماجرا را دربیاورم. من هم پرسان‌پرسان به سراغ زهرا خانم رفتم. گفتند صبح‌ها می‌آید جلوی دانشگاه. وقتی رفتم جلوی دانشگاه تازه متوجه شدم که زهرا خانم به اندازه رئیس‌جمهور آمریکا در آنجا معروف است. همه می‌شناختندش الا ما. دیدم زنی حدود ۶۰–۵۰ ساله چادرش را دور گردنش پیچیده و چوبی هم دستش بود. از پشت موتور پیاده شد و هجوم برد به سمت دختران دانشجو و… پرسیدم این کیست؟ گفتند: جزو گروه هادی غفاری است…» سال‌ها بعد در اروپا بهنود را دیدم. گفتم «آقا چرا این عکس را در تهران مصور انداختی؟ چرا چیزی را که نمی‌دانستی نوشتی؟ چرا آن‌قدر با قطب‌زاده مخالفت می‌کردید؟» گفت: «ما قهرمانان شنای استخر بودیم، در دریا شنا نکرده بودیم برای همین وقتی به دریا افتادیم غرق شدیم.»<ref>[https://www.asriran.com/fa/news/650046/%D9%86%D8%A7%DA%AF%D9%81%D8%AA%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82-%D9%82%D8%B7%D8%A8%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA% ناگفته‌هایی از زندگی صادق قطب‌زاده]</ref></blockquote>