ترور کاظم رجوی

از ایران پدیا
پرش به ناوبری پرش به جستجو
ترور دکتر کاظم رجوی
کاظم رجوی.jpg
دکتر کاظم رجوی
موقعیتسوئیس ـ ژنو
تاریخ۴اردیبهشت۱۳۶۹
ساعت۱۱و ۵۰دقیقه (به وقت ژنو)
هدفدکتر کاظم رجوی
اسلحه‌هامسلل نیمه خودکار ـ کلت
درگذشتگانکاظم رجوی برادر مسعود رجوی
مرتکبمحمود سجادیان و علی کمالی

ترور دکتر کاظم رجوی برادر مسعود رجوی توسط مأموران جمهوری اسلامی در سوئیس در ساعت ۱۱۰۵ روز چهار اردیبهشت ۱۳۶۹، زمانی که دکتر کاظم رجوی برای مراجعه به بانک ازخانه خارج شده بود صورت گرفت. دکتر کاظم رجوی پرفسور حقوق، استاد دانشگاه و عضو هیئت علمی انستیتوی عالی حقوق بین‌الملل دانشگاه ژنو بود. سالها در مجامع بین المللی و بخصوص سازمان ملل به فعالیت سیاسی علیه جمهوری اسلامی مشغول بود. بسیاری از محکومیت‌های جمهوری اسلامی توسط سازمان ملل که به دلیل نقض حقوق بشر انجام شد محصول تلاش‌های اوست. وی همچنین با تلاش‌های بین المللی بسیار گسترده خود در زمان محمدرضا شاه توانست برادر خود مسعود رجوی را که در زندان شاه سابق ایران به اعدام محکوم شده بود از مرگ برهاند. شاه ایران به دلیل این فشار‌ها مجبور شد حکم اعدام مسعود رجوی را به حبس ابد کاهش دهد.شهردار سوئیس به پاس خدمات و فعالیت‌های انسان‌دوستانه وی بر دیوار خیابانی که وی در آنجا ترور شد لوح یادبودی را نصب کرده است. کاظم رجوی که در مجامع بین المللی و در میان مجاهدین به شهید حقوق بشر شهرت دارد پیش از مرگ گفته بود:

«ما حقوق بشر را با خون خود می‌نویسیم»

علت ترور کاظم رجوی

بعد از قیام سال۱۳۵۷ پرفسور کاظم رجوی، اولین سفیر ایران در سازمان ملل و مدتی هم سفیر ایران در آفریقا بود، ولی بعد از مدت کوتاهی از این مقام کناره‌گیری کرد و به مقاومت پیوست. او از همان شروع شکل‌گیری شورای ملی مقاومت ایران، نماینده شورا در سوئیس شد. علاوه بر این، فعالیت پیگیر او درزمینه افشای نقض حقوق‌بشر توسط جمهوری اسلامی از اولین سال‌های حکومت ولایت فقیه، خشم و کینه حاکمان ایران را نسبت به او برانگیخت.

دکتر کاظم رجوی بارها در مصاحبه با خبرگزاری‌ها و رسانه‌ها و مطبوعات همراه با شکنجه‌شدگان رهاشده از زندان‌های جمهوری اسلامی، در مقرهای سازمان ملل متحد در آمریکا و سوئیس و سایر کشورها حضور یافت و دست به افشاگری علیه جمهوری زد. کمتر کسی در سازمان ملل متحد و دیگر مجامع حقوق بشری در سراسر دنیا بود که «پرفسور کاظم رجوی»، وی را از جنایات جمهوری اسلامی مطلع نکرده باشد. تصویب اولین قطعنامه محکومیت نقض حقوق‌بشر توسط جمهوری اسلامی در مجمع عمومی ملل متحد در پاییز ۱۳۶۴ یکی از دستاوردهای کاظم رجوی علیه جمهوری اسلامی بود.[۱]

«ابوالقاسم مصباحی»، یک مقام برجسته اطلاعاتی جمهوری اسلامی که به غرب گریخت، طی دادگاه میکونوس با عنوان شاهد C در رابطه با ترور چهار نفر از رهبران کرد در یک رستوران در برلین شهادت داد. در رابطه با ترور دکتر کاظم رجوی گفت:

«هدف از حذف «رجوی» این بود که در ابتدای ریاست جمهوری «رفسنجانی»، می‌خواستند ثابت کنند که قدرتمندیم و همه امکانات را در دست داریم!»[۱]

عملیات ترور دکتر کاظم رجوی

خودروی دکتر کاظم رجوی و آثار گلوله بر روی آن
خودروی دکتر کاظم رجوی و آثار گلوله بر روی آن

سه سال پس از ترور کاظم رجوی، سرویسهای مخفی آلمان در تاریخ ۱۴ نوامبر۱۹۹۲ (۲۳ آبان ۱۳۷۱) به فرانسه اطلاع دادند که دو مأمور مخفی رژیم ایران از مرز استراسبورگ عبور کرده و وارد فرانسه شده‌اند و نام اصلی این دو محمود سجادیان و علی کمالی است که از طرف قاضی شاتلن در سوئیس در رابطه با قتل یک ایرانی مخالف تحت تعقیب هستند. این دو نفر با هویتهایی به‌نام احمد طاهری با پاسپورت ایرانی و محسن شریفی اصفهانی با پاسپورت ایرانی به فرانسه وارد شدند. در تاریخ ۱۵ نوامبر۹۲ فرانسه این دو نفر را دستگیر کرد. در آخرین روزهای سال۱۹۹۳ (دی‌ماه۱۳۷۲) یک هیئت سه‌نفره ازحکومت ایران از تهران به پاریس رفته و بعد از یک مذاکره در ۸دیماه۷۲ این دو تروریست را با خود به تهران بردند.

۲۹ دسامبر (۸ دی۷۲)، وزارت خارجه فرانسه طی یادداشتی به سوئیس اطلاع داد که به‌دلیل منافع عالی کشور فرانسه دو ایرانی به سوئیس مسترد نخواهند شد. سوئیس به این اقدام فرانسه اعتراض کرد و به دادگاه عالی فرانسه برای این نقض حقوق بین‌المللی شکایت کرد. دادگاه عالی فرانسه به این درخواست در ۲ آذر۷۳ رسیدگی و اعلام کرد که فرانسه نمی‌بایست تروریستهای متهم به قتل کاظم رجوی را به ایران می‌فرستاد.

صدور فتوای قتل دکتر کاظم رجوی

اطلاعات منتشر شده توسط شورای ملی مقاومت ایران نشان می‌دهد که خمینی فتوای قتل دکتر کاظم رجوی را در سال۶۵ صادر کرده بود. در همان زمان در یک کمیته ویژه طراحی ترور دکتر کاظم رجوی آغاز شد. این کمیته بودجه کلانی برای اجرای طرح ترور اختصاص داد و پس از آن عملیات شناسایی برای ترور دکتر کاظم رجوی آغاز گشت.[۲]

طرح ترور دکتر کاظم رجوی

آثار گلوله بر روی لباس‌های دکتر کاظم رجوی
آثار گلوله بر روی لباس‌های دکتر کاظم رجوی

از اوایل سال۱۳۶۶ اجرای این ترور در جمهوری اسلامی استارت خورد. ابتدا اجرای این ترور در دستور کار واحد اطلاعات سپاه به ریاست پاسدار احمد وحیدی قرار داشت. اما از اواسط سال۶۷ به پیشنهاد ریشهری وزیر اطلاعات وقت و موافقت رفسنجانی، این مسئولیت به وزارت اطلاعات سپرده شد. کمیتهٌ امور ویژه مرکب از خامنه‌ای، رفسنجانی، ولایتی، ریشهری، فلاحیان و پاسدار محسن رضایی طرح ترور را تصویب کرد و بودجهٌ کلانی به آن اختصاص داد. وزیر اطلاعات وقت ریشهری در اسفند سال۶۷ طی نامه‌یی ۱۲نفر از عناصر وزارت اطلاعات را که جهت این عملیات در نظر گرفته بود، برای تکمیل آموزش به «سرهنگ مسعود مزینی‌راد» مربی آموزشی مدرسهٌ ضدجاسوسی واقع در پادگان لویزان معرفی نمود. ریشهری طی این نامه نوشته بود که: به آقایان دانش، عراقی، فاضلی، کمالی، سجادیان و… آموزش کامل بدهید! در نظر داشته باشید که این ۱۲تَن پس از آموزش باید به آقای عمادالدین طاهرپور041مراجعه کنند، لذا نهایت همکاری را با این افراد بکنید… در اردیبهشت۶۸ اکیپ ویژه‌یی از عناصر ترور وزارت اطلاعات به سوئیس آمدند و مرحلهٌ اول شناسایی را انجام دادند. اما به‌دلیل مرگ خمینی در خرداد همان سال پیگیری این طرح چندی به تعویق افتاد. چند هفته پس از مرگ خمینی طرح ترور دکتر کاظم رجوی مجددا پیگیری شد. ابوالقاسم مصباحی (شاهدC) در این باره می‌گوید: «هدف از حذف رجوی این بود که در ابتدای ریاست جمهوری رفسنجانی، می‌خواستند ثابت کنند که قدرتمندیم و همهٌ امکانات را در دست داریم».

تشکیل جلسه سری برای ارزیابی طرح ترور کاظم رجوی

پس از صدور فتوای قتل دکتر کاظم رجوی توسط خمینی و پس از آنکه وزارت اطلاعات کار خود را در این رابطه آغاز نمود به‌دستور رفسنجانی (که هنوز در پست رئیس مجلس بود)، جلسه‌یی با ترکیب زیر برای ارزیابی شناساییها و طرح ترور تشکیل شد:

- سرتیپ پاسدار احمد وحیدی (معاونت وقت اطلاعات سپاه)

- فلاحیان (قائم‌مقام وقت ریشهری وزیر اطلاعات)

- محمدمهدی آخوندزاده بسطی دیپلومات (مدیرکل روابط سیاسی و بین‌المللی وقت وزارت خارجه)

- سعید شاهسوندی عضو بریده مجاهدین به‌عنوان مطلع از وضعیت سوژه

- محمد آزادی از عناصر با تجربه در ترور (که بعداً در طرح ترور بختیار شرکت کرد)

- محمد دانش (جزو تیم ترور)

- محمد عراقی (جزو تیم ترور)

- کاظم دارابی (از عناصر وزارت اطلاعات در آلمان که بعداً در طرح ترور شرفکندی شرکت کرد)

- محسن شریفیان از عناصر با سابقه در ترور

- سرمدی (از مسئولان وزارت اطلاعات و معاونت امنیت وزارت اطلاعات در دورهٌ وزارت دری نجف‌آبادی بود)

در این جلسه براساس شناساییهای اولیه سه طرح اولیه برای ترور کاظم رجوی مورد بحث قرار گرفت.

سه طرح آلترناتیو برای ترور دکتر کاظم رجوی

علی فلاحیان وزیر وقت اطلاعات جمهوری اسلامی و از طراحان و آمران ترور دکتر کاظم رجوی
علی فلاحیان وزیر وقت اطلاعات جمهوری اسلامی و از طراحان و آمران ترور دکتر کاظم رجوی

طرح اول: دکتر رجوی را با تمام اعضای خانواده در خانه قتل‌عام کنند.

طرح دوم: نصب بمب به خودرو دکتر رجوی. این بمب با بالارفتن سرعت ماشین (در سرعت بیش از ۴۰ کیلومتر) منفجر می‌شد. طبق این طرح بمب یا به ترمز و یا به سوییچ ماشین وصل می‌شد.

طرح سوم: ترور دکتر در حین تردد به خانه و یا از خانه.

تصمیم‌گیری نهایی و تخصیص بودجه

پس از برگزاری جلسهٌ فوق، طرحهای اولیهٌ ترور در کمیتهٌ امور ویژه با ترکیبی از خامنه‌ای (ولی فقیه)، رفسنجانی (رئیس جمهور)، ولایتی (وزیر خارجه) و ریشهری (وزیر سابق اطلاعات) و فلاحیان (وزیر جدید اطلاعات که به‌تازگی به این سمت منصوب شده بود) و محسن رضایی فرمانده سپاه پاسداران مورد بررسی قرار گرفت و تصویب شد. برای اجرای این طرح بودجهٌ کلان اختصاص یافت.

متعاقباً در ۸شهریور سال۶۸ یک اکیپ به‌ریاست محمد مهدی آخوندزاده بسطی دیپلومات جمهوری اسلامی با پاسپورت دیپلوماتیک به‌همراه سعید همتی (یکی از قاتلین کاظم رجوی) برای بررسی عملی طرح به ژنو رفتند. براساس ارزیابی این اکیپ طرح دوم منتفی شد و قرار شد روی طرح اول و سوم کار کنند.

انجام عملیات ترور دکتر کاظم رجوی

پس از بازگشت اکیپ آخوندزاده بسطی تا ترور کاظم رجوی، جمعاً سه بار تیمهای ترور وزارت اطلاعات به ژنو اعزام شدند؛ که در دو نوبت اول ناموفق به تهران بازگشتند.

اولین تیم ترور در ۲۶مهر۶۸ وارد ژنو شد. این تیم از جمله شامل یدالله صمدی، صادق بابایی، محمود سجادیان و علی کمالی بود. این تیم قصد اجرای طرح اول یعنی قتل‌عام تمام اعضای خانوادهٌ کاظم رجوی را داشت، اما این طرح با سفر کاظم رجوی به پاریس در روز ۳۰مهر ناکام ماند و تروریستها به تهران بازگشتند.

محمد مهدی آخوندزاده بسطی از طراحان ترور کاظم رجوی
محمد مهدی آخوندزاده بسطی مدیر کل روابط سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در زمان ترور کاظم رجوی

دومین تیم ترور ۱۱بهمن۶۸ وارد ژنو شدند و تا ۱۵بهمن در ژنو بودند. این تیم از جمله شامل صمدی، بابایی، محمود سجادیان، محمدرضا جزایری و هادوی می‌شد که با پاسپورت خدمت به ژنو آمده بودند. آنها اقدام به شناسایی و ارزیابی مجدد کردند. این تیم در قدم اول به ارزیابی پرداخت که ضریب موفقیت طرح اول یا سوم کدام بیشتر است. بین اعضای این تیم اختلاف پیش آمد و دست آخر مجبور شدند قبل از این‌که عمل کنند به تهران بازگردند.

سومین تیم ترور

روز ۲۱فروردین۱۳۶۹، شش نفر از تروریستها با نامهای پاسپورتی محمد سعید رضوانی، یدالله صمدی، سعید همتی، محسن پورشفیعی، علیرضا بیانی همدانی، ناصر پورمیرزایی و سعید دانش با پرواز تهران - ژنو ایران ایر با پاسپورت خدمت وارد ژنو شدند.

- محمدعلی هادی نجف‌آبادی سفیر ایران در امارات عربی با پاسپورت دیپلوماتیک ایرانی شماره۰۰۶۶۴۶، در ۲۸فروردین۶۹ به ژنو رفت و در هتل انترکنتینانتال اتاق۶۲۵ مستقر شد.

- محمدمهدی آخوندزاده بسطی ۲۸فروردین با پرواز ایران ایر به ژنو رفت و در همان هتل مستقر شد.

آخوندزاده و هادی نجف‌آبادی نظارت بر عملیات را به‌عهده داشتند و در طول اقامتشان در ارتباط مستمر با تهران بودند و چگونگی پیشرفت طرح را مرتباً با تهران در میان می‌گذاشتند و مواردی که نیاز به تصمیم‌گیری داشت با تهران مشورت می‌کردند. هادی نجف‌آبادی بعداز هر بار تماس با تهران با سیروس ناصری (نمایندهٌ وقت جمهوری اسلامی در دفتر نمایندگی سازمان ملل در ژنو) تماس می‌گرفت.

- تروریستهای دیگری به‌نامهای دارابی، علی کمالی، محمود سجادیان، علی هادوی، علی مصلحی‌عراقی، محمدرضا جزایری با پروازهای دیگر وارد ژنو شدند.

و بالاخره در روز ۴اردیبهشت۱۳۶۹ ساعت۱۱و ۵۰دقیقه کاظم رجوی در حالی که جهت کارهای بانکی از منزل خارج شده بود مورد تهاجم تروریستها واقع شده و به قتل رسید.

عصر همان روز آخوندزاده و هادی نجف‌آبادی و شماری دیگر از تروریستها، با پرواز ایران ایر به تهران بازگشتند. وزارت اطلاعات پس از این ترور گزارش کامل آن را به اطلاع رفسنجانی رساند.

دستگیری دو قاتل کاظم رجوی در فرانسه و استرداد آنها به ایران

سرویسهای مخفی آلمان در تاریخ ۱۴نوامبر۹۲ (۲۳آبان ۷۱)به فرانسه اطلاع دادند که دو مأمور مخفی ایران از مرز استراسبورگ عبور کرده و وارد فرانسه شده‌اند. آلمانیها در این اطلاعات به فرانسه گفتند نام اصلی این دو نفر محمود سجادیان و علی کمالی است که از طرف قاضی شاتلن در سوئیس در رابطه با قتل یک ایرانی مخالف تحت تعقیب هستند.

این دو نفر با هویتهایی به‌نام احمد طاهری با پاسپورت ایرانی به شماره۳۰۴۹۴۳۴ و محسن شریفی اصفهانی با پاسپورت ایرانی به شمارهٌ ۳۷۹۸۰۸۶ به‌وسیله یک مرسدس بنز با پلاک آلمانیHHJH2448 به فرانسه وارد شدند.

ابوالقاسم مصباحی معروف به شاهد C
ابوالقاسم مصباحی معروف به شاهدC که هنگام شهادت در دادگاه میکونوس در مورد ترور کاظم رجوی و انگیزه ترور او توسط جمهوری اسلامی نکاتی را فاش کرد

در تاریخ ۱۵نوامبر۹۲ (۲۴آبان ۷۱) فرانسه این دو نفر را دستگیر کرد. البته دستگیر شدگان در واقع ۱۲نفر بودند. اما با دخالت علی آهنی سفیر وقت رژیم در فرانسه ۱۰نفر از آنها آزاد شدند، ولی به درخواست شاتلن، قاضی تحقیق سوئیس برای علی کمالی (با نام پاسپورتی شریف اصفهانی) و محمود سجادیان (با نام پاسپورتی احمد طاهری)، حکم بازداشت صادر شد. قاضی سوئیسی مسئول تحقیق در سال ۱۳۷۶رسماً «یک مقام بلندپایهٌ دولت ایران» را در پشت این عملیات تروریستی معرفی کرد. دوماه بعداز ترور، پلیس سوئیس در یک گزارش ۵۲صفحه‌یی پیرامون این جنایت اعلام کرد: «ما عمیقاً یقین داریم که یک یا چند سرویس رسمی ایران مستقیماً در قتل آقای کاظم رجوی دست داشته‌اند»

آزادی تروریستها و پس دادن آنها به جمهوری اسلامی

شاتلن قاضی سوئیسی پروندهٌ کاظم رجوی چندین بار رسماً از فرانسه خواست تا قاتلین کاظم رجوی را برای محاکمه در سوئیس به این کشور پس دهد. اما دولت وقت فرانسه تحت‌نام «منافع ملی» از این کار سر باز زد. در آخرین روزهای سال۱۹۹۳ (دیماه۱۳۷۲) یک هیأت سه‌نفره از جمهوری اسلامی به ریاست حجازی رئیس عملیات ویژهٌ دفتر خامنه‌ای (بالاترین نفر هماهنگ‌کنندهٌ ترروها و قتلهای زنجیره‌یی)، حسین تقوی معاونت برون‌مرزی اطلاعات و علیرضا معیری مشاور سیاسی رفسنجانی (سفیر جمهوری اسلامی در فرانسه در دوره بعد) از تهران به پاریس آمدند و بعداز یک معامله در ۸دیماه۷۲ این دو تروریست را با خود به تهران بردند. در ۲۹دسامبر (۸دی)، وزارت خارجه فرانسه طی یادداشتی به سوئیس اطلاع داد که به‌دلیل منافع عالی کشور فرانسه دو ایرانی به سوئیس‌ مسترد نخواهند شد.

سوئیس به این اقدام فرانسوی‌هاعتراض کرد و به دادگاه عالی فرانسه برای این نقض حقوق بین‌المللی شکایت کرد. دادگاه عالی فرانسه به این درخواست در ۲آذر۷۳ رسیدگی و اعلام کرد که فرانسه‌ نمی‌بایست تروریست‌های متهم به قتل کاظم رجوی را به ایران می‌فرستاد.

بازگشایی پرونده قتل کاظم رجوی

روزنامهٌ لوکوریه (سوئیس) ۴ژوییهٌ۹۷ نوشت تحولات جدید در ادامه تحقیقات در قضیه‌ی مرگ کاظم رجوی در کوپه انجام می‌گیرد. یک قضیهٌ جدید جاسوسی می‌تواند روابط بین سوئیس و تهران را تیره کند. وزیر امور عامه‌ی سوئیس یک تحقیق برای سرویس اطلاعات سیاسی را آغاز کرد. این تصمیم به‌وسیله آخرین تحولات در تحقیق مربوط به مرگ کاظم رجوی فراهم شد. در طی تحقیقات‌شان، مقامات قضایی سوئیس فقط اطلاعات درباره‌ی ۱۳مظنون به‌ویژه دو ایرانی که به‌وسیله فرانسه در سال۹۳ به ایران فرستاده شدند، به‌دست نیاوردند، بلکه هم‌چنین به شواهد جدیدی رسیدند که دادستان کل، کارلا دل پونته را به بازگشایی یک تحقیق برای جاسوسی واداشت.

شاتلن: ما قاتلان را می‌شناسیم و می‌دانیم در کشورشان چه مشاغلی دارند

خبرگزاری آسوشیتدپرس ۱۱ژوئن۹۷ نوشت، رولان شاتلن در مورد قاتلان گفت «ما آنها را می‌شناسیم و می‌دانیم چه شغل‌هایی در کشور خود دارند». پاسپورتهای قاتلان جعلی بوده‌اند و «ما می‌دانیم از کجا آمده‌اند».

شاتلن: قاتلان، امروز مقام بالایی در حکومت ایران دارند

دو تن از عاملان ترور دکتر کاظم رجوی
دو تن از عوامل ترور کاظم رجوی به نام‌‌‌های محمود سجادیان با نام مستعار احمد طاهری و علی کمالی با نام مستعار محسن شریفی اصفهانی که در مرز فرانسه دستگیر شدند

خبرگزاری سوئیس ۱۲ژوئن۹۷:قاضی شاتلن کاملاً قانع شده‌است که دستور برای کشتن کاظم رجوی از تهران آمده‌است. طبق گفتهٌ شاتلن هر دو نفری که توسط سوئیس مورد تعقیب قرار دارند و از فرانسه به ایران تحویل داده شدند به‌عنوان مظنونین اصلی بودند که امروز مقام بالایی در حکومت ایران دارند.

شاتلن:دستور قتل کاظم رجوی از یک وزارتخانه آمده‌است

روزنامهٌ ۲۴ساعت ۱۳ژوئن۹۷: رولان شاتلن قاضی تحقیق گفت: با کمک اطلاعاتی که ما توانستیم در آلمان به‌دست بیاوریم دقیقاً می‌دانیم که اعضای کماندویی که رجوی را کشته‌است، چه کسانی بوده‌اند. هم‌چنین می‌دانیم نقشی که هرکدام داشته‌اند چه بوده‌است. علاوه بر این ما عکسهای آنها را در اختیار داریم. اغلب این ۱۳مظنون که در تحقیق ما زیر سئوال قرار گرفته‌اند، تحت اسامی مستعار عمل می‌کرده‌اند. ازاین به بعد ما اسامی جدید آنها را در ایران می‌دانیم و می‌دانیم که در کدام سرویس کار می‌کنند.

قاتلان کاظم رجوی، عاملان قتلهای زنجیره‌یی سیاسی

بسیاری از قاتلان کاظم رجوی همانها بودند که در سالهای بعد در جریان قتلهای زنجیره‌یی دست داشتند. سعید امامی در زمان ریشهری در معاونت خارجی وزارت اطلاعات با حجازی کار می‌کرد و چنان‌که شاهدC می‌گوید گزارشهای «حاج خانم» یعنی همان جاسوس سوئیسی به‌دست او می‌رسید و طرح ترور دکتر کاظم را دنبال می‌کرد. در زمان فلاحیان هم در معاونت امنیت، هم‌چنان ترورهای خارج را و به‌طور مشخص طرح ترور کاظم رجوی را هدایت می‌کرد.

کورش فولادی نمایندهٌ خرم‌آباد در مجلس پنجم ایران (همان تروریستی که در انگلیس در انفجاربمب دستگیر شد و زندانی بود) از جناح دوم خردادیها (اصلاح‌طلبان امروزی) در تاریخ۷تیر ۷۸ به‌دنبال خودکشی سعید امامی گفته بود: «… این‌که می‌گویند آرسنیک خورده و خودکشی کرده واقعی نیست… یک آدم مهمی که حتی در توالت هم او را زیر نظر دارند چگونه این‌کار را کرده‌است؟ حالا باید تکلیف این روشن بشود که چطوری شده؟ آدمی است که این‌همه قتل کرده. این کسی است که مسئول کشتن کاظم رجوی بوده‌است. چطوری شده که خود کشی کند؟»

در میان قاتلان کاظم رجوی، محمود رجبی در جریان قتلهای زنجیره‌یی تحت نام محمدی دستگیر شد ولی به‌علت اطلاعاتش از ترورهای جمهوری اسلامی در خارج و امکانات جاسوسی علیه نظام سریعاً او را آزاد کردند.

سعید رضوانی از قاتلین کاظم رجوی نیز جزو دستگیر شدگان قتلهای زنجیره‌یی است که او را هم سریعاً آزاد کردند.

یدالله صمدی که از فعالان ترور کاظم رجوی است نیز جزو قاتلین قتلهای زنجیره‌یی و در ارتباط نزدیک با سعید امامی است که در بهمن۷۸ برای فرار از دستگیری مدتی به مسکو رفته بود.

مختومه اعلام شدن پرونده ترور کاظم رجوی

بنا به گزارش مخابره شده از سوی خبرگزاری فرانسه، دادستانی کشور سوئیس در ۲۹ می ۲۰۲۰ به خانواده دکتر کاظم رجوی اطلاع داده است که قصد مختومه اعلام کردن پرونده ترور آقای کاظم رجوی را دارد. این تصمیم دادستانی سوئیس، اعتراض شدید شورای ملی مقاومت ملی ایران (مجموعه سازمان‌ها و شخصیت‌های مخالف جمهوری اسلامی ایران) را به دنبال داشته است.

دادستانی کانتون (استان) وو به خانواده دکتر کاظم رجوی ابلاغ کرد که تا ۲۸ خردادماه امسال فرصت دارند تا ملاحظه و درخواست خود را در باره این تصمیم، اعلام نمایند. استدلال دادستان آگوستین دایر به قانونی در سوئیس اشاره دارد که پرونده‌های حقوقی پس از ۳۰ سال، مشمول قانون مرور زمان می‌شود.[۳]

شورای ملی مقاومت، به تصمیم دادستانی سوئیس برای مختومه کردن پرونده ترور کاظم رجوی، برادر مسعود رجوی، اعتراض کرد. این شورا همچنین خواستار صدور حکم بازداشت بین‌المللی آمران این ترور شد. شورای ملی مقاومت ضمن اعتراض به این تصمیم گفت:

«تروریسم و جنایت علیه بشریت که بی‌دریغ از جانب فاشیسم دینی حاکم بر ایران ادامه دارد، مشمول مرور زمان نمی‌شود.»[۴]

در اعتراض به این تصمیم دادستانی سوئیس، کارزارهای اینترنتی برگزار شد. از جمله در روز ۹ ژوئن نیز یک کارزار با هشتگهای EndImpunity #IRGCTerrorWithoutBorders#  و کلمه کلیدی «کاظم رجوی» برگزار شد. حساب توئیتری جامعه جوانان سوئیس یک‌رشته توئیت در اعتراض به این موضوع نوشت.  انجمن‌های مختلف حقوق بشری و جوامع ایرانی در کشورهای مختلف، در این کمپین شرکت داشتند.

این کارزار  و اطلاعیه دبیرخانه شورای ملی مقاومت انعکاسات زیادی در رسانه‌های انگلیسی، فرانسه، عربی و فارسی‌زبان داشت. ازجمله رادیو صدای آمریکا، رادیو فردا، دویچه وله، تریبون دوژنو و خبرگزاری فرانسه گزارش‌های مشروحی در این خصوص منتشر کرده و در رابطه با آن توییت کردند. برخی شخصیت‌های سیاسی، نظیر جولیو ترتزی، وزیر خارجه پیشین ایتالیا نیز در این مورد توییت کرده و این تصمیم را محکوم کردند.[۵]

تحریم قاتلان کاظم رجوی توسط وزارت خارجه آمریکا

روز جمعه ۳۱شهریور ۹۹ وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد ۱۴مقام ایرانی را به دلیل اقدامات تروریستی در داخل اروپا تحریم کرده است، این ۱۴ تن شامل ۱۳ نفر از عوامل ترور دکتر کاظم رجوی در سوئیس و نفر چهاردهم «حجت‌الله خدایی سوری» رئیس سابق زندان اوین است که با محدودیت صدور روادید آمریکا مواجه خواهند شد.

در بیانیه مطبوعاتی وزارت خارجه آمده است، خطرات رژیم ایران تنها به آسیب رساندن به مردم ایران محدود نمی‌شود. این لیست شامل خاورمیانه و حتی شامل ده‌ها اقدام تروریستی در داخل اروپا طی چند سال گذشته بوده است آنها برای جهان خطرناکند.[۶]

مورگان اورتگاس سخنگوی وزارت خارجه نیز در تویتر خود نوشت:

«امروز وزیر مایک پمپئو لیست گذاری‌های [جدیدی] شامل ۱۳ تن از عناصر عملیاتی که از جانب رژیم ایران ترور وحشیانه سال ۱۹۹۰ در سوییس را انجام دادند، اعلام کرد. ایالات متحده آمریکا تروریسم رژیم ایران را چه در داخل و چه خارج تحمل نمی کند.»[۶]

وزارت خارجه‌ی آمریکا اسامی ۱۳ تن را که تحریم شده‌‌اند به قرار زیر اعلام کرد:

نامه دادستانی استان وو در سوئیس به دادستانی کل کنفدراسیون سوئیس در برن مبنی بر تعلیق بسته شدن پرونده ترور دکتر کاظم رجوی و ارجاع آن به دادستان کنفدرال
نامه دادستانی استان وو در سوئیس به دادستانی کل کنفدراسیون سوئیس در برن مبنی بر تعلیق بسته شدن پرونده ترور دکتر کاظم رجوی و ارجاع آن به دادستان کنفدرال

صادق بابایی، علی رضا بیانی همدانی، سعید دانش، علی هادوی، سعید همتی، محمدرضا جزایری، محسن شریف اصفهانی، علی مصلحی عراقی، ناصر پور میرزایی، محسن‌پور شفیعی، محمد سعید رضوانی، محمود سجادیان و یدالله صمدی.[۷]

پس از لیست گذاری قاتلان دکتر کاظم رجوی توسط وزارت خارجه آمریکا مسعود رجوی در پیامی گفت:

«علاوه بر قاتلان برادرم کاظم، آمران و عاملان همه ترورها و جنایت‌های فاشیسم دینی در داخل و خارج ایران باید تحریم شوند و به سزای اعمال خود برسند. قاتلان قاسملو در وین، بختیار و برومند در پاریس، فریدون فرخزاد در بن، اکبر قربانی در استانبول، شرفکندی در برلین، نقدی در رم، زهرا رجبی و علی مرادی در استانبول و محمد حسن ارباب در کراچی و ده‌ها تن دیگر در این شمارند. این علاوه بر صدها جنایت تروریستی رژیم ولایت فقیه در خاک عراق و کردستان عراق علیه مقاومت ایران و پیشمرگان و برادران کرد ماست.»[۶]

تعلیق بستن پرونده کاظم رجوی و ارجاع آن به دادستانی کل سوئیس

در پی اعتراضات مقاومت ایران و موضع گیری‌های جهانی برعلیه اعلام داستانی استاو وو مبنی بر بسته شدن پرونده ترور دکتر کاظم رجوی که طبق قوانین قضایی سوئیس مشمول مرور زمان شده بود. وکلای مقاومت ایران فعالیت گسترده‌ای را برای لغو آن آغاز کردند.[۸] نهایتا روز یکشنبه ۲۳ شهریور ۱۳۹۹ دادستانی استان وو در سوئیس طی نامه‌یی به جانشین دادستان کل کنفدراسیون در برن پایتخت این کشور اعلام کرد تصمیم قبلی این دادستانی مبنی بر بستن پرونده ترور دکتر کاظم رجوی از دستور کار خارج می‌شود. این‌ پرونده به دادستانی کنفدراسیون سوئیس در پایتخت این کشور منتقل می‌شود تا در چارچوب نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت باز بینی شود.[۹] چرا که این پرونده یک قتل معمولی نیست و بایستی در چارچوب نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت باز بینی شود. این استدلال بر این پایه بنا شده که علت اصلی ترور دکتر کاظم رجوی، نقش ویژه او در افشای قتل‌عام ۶۷ و پیگیری جنایات ضدبشری جمهوری اسلامی بوده است.[۸] در نامه دادستانی استان وو تصریح شده است، به‌نظر می‌رسد که موضوع ترور دکتر کاظم رجوی بایستی اساساً به‌عنوان افشا و محکومیت نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت تلقی گردد و فقط به‌صورت جانبی در کادر پروسدور انجام گرفته بر اساس ماده ۳۱۸ آئین دادرسی در مورد قتل بررسی شود. جرائم نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت انحصاراً در حوزه صلاحیت قضایی کنفدرال قرار دارند و تحقیقات یا محاکمه‌ی آن‌ها در مراجع دیگر کاملاً رد شده است. در چنین شرایطی، دادستانی استان وو نمی‌تواند بررسی وقایع را از زوایای مذکور انجام دهد چرا که در این‌صورت در حوزه صلاحیت دادستان کل کنفدراسیون وارد شده است. از این رو دادستانی استان وو تا زمانی که تصمیم رسمی دادستانی کنفدرال اتخاذ شود، هر گونه اقدامی در مورد این پرسدور را به‌حالت تعلیق در می‌آورد. در این نامه رسمی خاطرنشان شده است که دادستانی استان تاکنون هیچ‌گاه وقایع را از زاویه قوانین نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت مورد بررسی قرار نداده بود. اما به‌دنبال توافق با دادستان کل شکواییه در حیطه‌ی صلاحیت کنفدراسیون قرار می‌گیرد.[۹]

به این ترتیب این پرونده هم به ‌لحاظ حقوقی و هم به‌لحاظ سطح بررسی آن کیفا ارتقا پیدا کرد. به‌ویژه باید دانست نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت جرایمی هستند که مشمول مرور زمان نمی‌شوند و در هر جایی جهان قابل پیگرد و رسیدگی هستند. نکته قابل توجه دیگر این است که این پرونده به‌دلیل اسناد غیرقابل انکار و مشخص بودن متهمان آن و جزئیات انجام جنایت، قویترین پرونده تروریسم دولتی جمهوری اسلامی است و در میان همه پرونده‌های ترور خارج کشوری آن یک شاخص محسوب می‌شود.[۸]

مریم رجوی رئیس‌جمهور منتخب مقاومت ایران از تصمیم دادستان کل سوئیس استقبال کرد و گفت:

«عاملان جنایت علیه بشریت با مصونیت از مجازات، برای۴۰ سال بر ایران حکومت کرده‌اند، شورای امنیت سازمان ملل و کشورهای اروپایی باید آنها را به پای میز عدالت بکشانند».[۱۰]

منایع