۱٬۱۶۳
ویرایش
(۹ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
یحیی سنوار، در غزه، و اسماعیل هنیه، در قطر، رهبران فعلی حماساند.<ref name=":0" /> | یحیی سنوار، در غزه، و اسماعیل هنیه، در قطر، رهبران فعلی حماساند.<ref name=":0" /> | ||
=== فرماندهان حماس که توسط اسرائیل ترور شدهاند === | |||
تعدادی از رهبران حماس که توسط اسرائیل به قتل رسیدهاند:<ref>[https://www.bbc.com/arabic/articles/c1r4g1e918no من هم أبرز قادة حماس الذين "اغتالتهم" إسرائيل؟]</ref> | |||
۱ - عماد حسن ابراهیم عقل متولد ۲۸ خرداد ۱۳۵۰ است که در ۲۴ نوامبر ۱۹۹۳ اسرائیل او را در منزلی در غزه محاصره و به قتل رساند | |||
۲ - یحیی عیاش از مهمترین فرماندهان القسام که چند عملیات انتحاری که به مرگ دهها اسرائیلی انجامیده بود را رهبری کرده بود. سرویس امنیتی شین بت اسرائیل در اوایل سال 1996 توانست تلفنی مملو از مواد منفجره را به عیاش تحویل دهد و در حالی که او با پدرش در کرانه باختری صحبت می کرد، تلفن که توسط صدایش شناسایی شده بود از راه دور منفجر شد. | |||
۳ و ۴ ـ جمال سلیم و جمال منصور - در 31 ژانویه ۲۰۰۱، هواپیماهای اسرائیلی دفتر اطلاعات و مطالعات جنبش حماس را در شهر نابلس در کرانه باختری بمباران کردند و رهبران جنبش، جمال منصور و جمال سلیم را کشتند. | |||
۵ - محمود ابوهنود - اسرائیل شش ماه پس از فرار او از زندان، توانست در تعقیبش او را در ۲۰۰۱به قتل برساند. | |||
۶- صلاح شهاده از مهمترین رهبران القسام - اسرائیل در ۲۲ ژوئیه ۲۰۰۲ مکان او را پیدا کرد و یک هواپیمای جنگی بمبی به وزن بیش از یک تن را بر روی خانه ای که او و ۱۸ نفر از جمله آنها همسر و همراهش زاهر نصار از رهبران گردان های القسام،فرو ریخت که همه آنها کشته شدند. | |||
۷ - اسماعیل ابوشنب - او از رهبران حماس شمرده میشد. اسرائیل در ۲۱1 اوت ۲۰۰۳ اسماعیل ابوشنب را با شلیک 5 موشک به خودروی وی از یک هلیکوپتر نظامی ترور کرد. | |||
۸ - احمد یاسین بنیانگزار حماس - در ۲۲ مارس ۲۰۰۴، احمد یاسین در حالی که با ویلچر خود از مسجد جامع اسلامی در محله الصبره در نوار غزه خارج می شد، در حمله بالگردهای اسرائیلی با شلیک سه موشک به سمت وی کشته شد. | |||
۹ - عبدالعزیز الرنتیسی از بنیانگزاران حماس و فرماندهان برجسته آن- کمتر از یک ماه پس از به عهده گرفتن رهبری حماس، اسرائیل او را در ۱۷ آوریل ۲۰۰۴ پس از شلیک موشک به خودروی وی در نوار غزه توسط هلیکوپتر اسرائیلی ترور کرد. | |||
۱۰ - عدنان الغول - او سازنده بمبهای حماس شمرده میشد. - الغول بر اثر اصابت موشک توسط هواپیمای شناسایی اسرائیلی به خودروی وی در غزه در کنار همرزمش عماد عباس در ۲۰۰۲ کشته شد. | |||
۱۱ - سعید صیام - وزیر کشور حماس در دولت غزه در ۲۰۰۶ - صیام در حمله جنگنده های اسرائیلی در ۱۵5 ژانویه ۲۰۰۹ در جریان جنگ در نوار غزه کشته شد و این حمله منجر به کشته شدن برادرش و شش نفر دیگر نیز شد. | |||
۱۲ - احمد الجعبری - او از افراد فتح بود که در زندان با آشنایی با رهبران حماس به آنها پیوست. در ۱۴ نوامبر ۲۰۱۲، اسرائیل او را یک هفته پس از بازگشت از حج، زمانی که او در خودرویی در نزدیکی مجتمع خدمات عمومی در شهر غزه بود، هدف حمله هوایی قرار داد و کشت. | |||
۱۳ - رائد العطار عضو شورای نظامی گردانهای القسام. او در قتل بسیاری از اسرائیلیها دست داشت. او قرار بود جانشین محمد الضیف در صورت به قتل رسیدن بشود. رائد العطار، در ۲۱ اوت ۲۰۱۴ در یک حمله هوایی که خانه ای در رفح در نوار غزه را هدف قرار داد، در کنار محمد ابوشمله و محمد برهوم کشته شد. | |||
۱۴ - در ۲۸ اکتبر ۲۰۲۳ ارتش رژیم اسرائیل با انتشار ویدیویی مدعی شد که عصام ابو رکبه فرمانده دفاع هوایی جنبش حماس را ترور کرده است.<ref>[https://aawsat.com/%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%A7%D9%84%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A/%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%82-%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B1%D8%A8%D9%8A/4633136-%D8%A5%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%D9%8A%D9%84-%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%86-%D9%85%D9%82%D8%AA%D9%84-%D8%B1%D8%A6%D9%8A%D8%B3-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%B8%D9%88%D9%85%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%8A%D8%A9-%D9%84%D9%80%C2%AB%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%C2%BB-%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D9%85-%D8%A3%D8%A8%D9%88-%D8%B1%D9%83%D8%A8%D8%A9 إسرائيل تعلن مقتل رئيس المنظومة الجوية لـ«حماس» عصام أبو ركبة]</ref> | |||
== مواضع کشورها نسبت به حماس == | == مواضع کشورها نسبت به حماس == | ||
دولت مصر همچنین تدابیر امنیتی گستردهای رابرای کنترل مرزهای خود در طول نوازغزه برای جلوگیری از قاچاق اسلحه از مصر به سرزمینهای تحت سیطره حماس در نظر گرفتهاست. | === مصر و حماس === | ||
در سال ۲۰۰۸ میلادی احمد ابوالغیط وزیر خارجه مصر در دولت حسنی مبارک، ضمن اعلام اینکه مصر هرگز سیطره حماس بر نوار غزه را به رسمیت نمیشناسد، مقاومت حماس رامضحک خواند وحملات موشکی حماس به اسرائیل را فرصتی برای حمله اسرائیل به فلسطین قلمداد کرد. دولت مصر همچنین تدابیر امنیتی گستردهای رابرای کنترل مرزهای خود در طول نوازغزه برای جلوگیری از قاچاق اسلحه از مصر به سرزمینهای تحت سیطره حماس در نظر گرفتهاست. اما با وقوع انقلاب مصر در سال ۲۰۱۱ و سقوط حکومت حسنی مبارک و به قدرت رسیدن اخوانالمسلمین، دیدگاه سیاستمداران جدید مصر متفاوت از حکومت قبل بود و آنها در صدد نزدیکی به مردم نوار غزه و جنبش حماس برآمدند. این امر با استقبال رهبران حماس روبرو شد و روابط دوجانبه بیش از پیش تقویت شد. پس از برکناری حکومت اخوانالمسلمین، خشونتها در مصر گسترش یافت و صدها نفر از جمله نظامیان مصری کشته و زخمی شدند و به اموال عمومی خسارتهای زیادی وارد شد. در پی این رویدادها دادستانی مصر، حماس را به مشارکت با نیروهای اخوان المسلمین برای برنامهریزیهای تروریستی متهم کرد. در اواخر ژانویه و اوایل فوریه ۲۰۱۵ دادگاهی در مصر، شاخه نظامی جنبش فلسطینی حماس با عنوان گردانهای عزالدین قسام را در فهرست گروههای تروریستی قرار داد و آن را تحریم کرد.<ref name=":1" /> | |||
=== اردن و حماس === | |||
هرچند در سال ۲۰۱۲ دیداری بین خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی حماس و ملک عبدالله اردن با وساطت ولیعهد قطر انجام شد، اما باز هم دولت اردن اجازه ادامه فعالیت حماس را صادر نکرد.<ref name=":1" /> | |||
=== سوریه و حماس === | |||
حماس تا پیش از جنگ داخلی سوریه ارتباط خوبی با دولت بشار اسد داشت. | |||
=== کشورهایی که از حماس حمایت میکنند === | |||
حماس تحت حمایت کشورهایی مانند قطر و ترکیه بوده و اخیرا به ایران و متحدانش نزدیک شده است. یحیی سنوار و اسماعیل هینه این گروه را به ایران و متحدانش از جمله حزبالله لبنان نزدیک کردهاند. از آن زمان به بعد، بسیاری از مقامهای ارشد حماس به بیروت نقل مکان کردهاند.<ref name=":0" /> | |||
=== جمهوری اسلامی و حماس === | |||
روابط حماس و جمهوری اسلامی در اوج درگیریها در سوریه، سرد شد. این سازمان با آغاز اعتراضها علیه بشار اسد، حاضر نشد در حمایت از او وارد عمل شود و عملا از این کشور خارج شد. حتی برخی رسانههای داخلی از جمله تابناک (دی ۱۳۹۲) گزارش دادند که نیروهای حماس در سوریه علیه بشار اسد وارد جنگ شدهاند.<ref name=":4">[https://www.bbc.com/persian/articles/cprxydnn3v7o حمایت مالی و تسلیحاتی ایران از حماس چقدر است؟]</ref> | |||
خالد قدومی نماینده جنبش حماس و ناصر ابوشریف، نماینده جنبش جهاد اسلامی در تهران در نشست «بررسی تحولات فلسطین» که با حضور سید حسن خمینی و محمدجواد ظریف و جمعی دیگر از شخصیت های سیاسی در تاریخ ۴ آبان ۱۴۰۲ برگزار شد حضور یافت.<ref>[https://www.tabnak.ir/fa/news/1200854/%D8%AD%D8%B6%D9%88%D8%B1-%D9%86%D9%85%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%87-%D8%AC%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%86 حضور نماینده حماس در حسینیه جماران]</ref> | |||
=== حماس یک گروه تروریستی === | |||
آمریکا، اسرائیل و کانادا حماس را گروهی تروریستی میدانند. استرالیا و بریتانیا فقط شاخه نظامی حماس یعنی گردانهای عزالدین قسام را در فهرست گروههای تروریستی خود قرار دادهاند. فعالیت حماس از سال ۱۹۹۹ در اردن هم غیرقانونی اعلام شدهاست. هرچند در سال ۲۰۱۲ دیداری بین خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی حماس و ملک عبدالله اردن با وساطت ولیعهد قطر انجام شد، اما باز هم دولت اردن اجازه ادامه فعالیت حماس را صادر نکرد. در دسامبر سال ۲۰۱۴ میلادی، بنا به حکم دادگاه حقوق بشر اتحادیه اروپا، نام حماس که تا پیش از این در فهرست سازمانهای تروریستی این اتحادیه قرار داشت، از این فهرست حذف شد، با این وجود تحریمها علیه آن لغو نشدند. این حکم برای دولتهای عضو اتحادیه اروپا الزامآور نیست و کشورهایی مانند بریتانیا و آلمان ممکن است این گروه را از فهرست سازمانهای تروریستی خود خارج نکنند.<ref name=":1" /> | |||
=== تحریم علیه حماس === | === تحریم علیه حماس === | ||
پس از پیروزی حماس در انتخابات۲۰۰۶، اتحادیه اروپا اعلام کرد تنها در صورتی کمکهای خود به ارزش چند صد میلیون دلار به فلسطین را ادامه خواهد داد که حماس اسرائیل را به رسمیت بشناسد، خشونتها را پایان دهد، وتوافقات دولتهای قبل را بپذیرد. | پس از پیروزی حماس در انتخابات۲۰۰۶، اتحادیه اروپا اعلام کرد تنها در صورتی کمکهای خود به ارزش چند صد میلیون دلار به فلسطین را ادامه خواهد داد که حماس اسرائیل را به رسمیت بشناسد، خشونتها را پایان دهد، وتوافقات دولتهای قبل را بپذیرد.<ref name=":1" /> | ||
حماس خواسته های قدرت های بین المللی را برای چشم پوشی از خشونت و به رسمیت شناختن حق موجودیت اسرائیل در ازای به رسمیت شناختن آن و رفع محاصره غزه که اسرائیل پس از تسلط حماس بر نوار غزه تشدید کرد، نادیده گرفت.<ref name=":3" /> | حماس خواسته های قدرت های بین المللی را برای چشم پوشی از خشونت و به رسمیت شناختن حق موجودیت اسرائیل در ازای به رسمیت شناختن آن و رفع محاصره غزه که اسرائیل پس از تسلط حماس بر نوار غزه تشدید کرد، نادیده گرفت.<ref name=":3" /> | ||
== | == منابع مالی و تسلیحاتی حماس از کجا تامین میشود؟ == | ||
مهمترین حامی مالی حماس جمهوری اسلامی ایران است. رژیم ایران این گروه را تحت حمایت مالی، تسلیحاتی و آموزشی قرار داده است. حماس از قطر نیز حمایت مالی دریافت میکند و این کشور پناهگاهی امن برای رهبر حماس، اسماعیل هنیه، است. حماس از حزبالله لبنان نیز کمک دریافت میکند، که «در همبستگی» با حماس مرز شمالی اسرائیل را هدف قرار داد.<ref name=":0" /> | |||
از زمان تاسیس حماس در دهه ۶۰ خورشیدی تا امروز، روابط و دوستی جمهوری اسلامی با این گروه با فراز و نشیبهای همراه بود، اما در هیچ مقطعی و حتی با وجود سردی رابطه ایران با حماس، کمکهای مالی ایران به این گروه قطع نشد. به گفته یکی از اعضای ارشد حماس، حمایت مالی ایران از این گروه از سال ۱۳۸۵ آغاز شد. محمود الزهار، عضو ارشد گروه فلسطینی حماس در مصاحبه با تلویزیون العالم، شبکه عربی تلویزیون ایران در سال ۱۳۹۹ گفت که پس از دیدار اول خود با قاسم سلیمانی در سال ۱۳۸۵ «حدود ۲۲ میلیون دلار» دریافت کرده و به شکلی که در چمدانهایشان «یگر جایی نبود».<ref name=":4" /> | |||
در سال ۱۳۸۹ که مجموعهای از مکاتبات دیپلماتیک وزارت خارجه آمریکا توسط وبسایت «ویکیلیکس» منتشر شد، در یکی از نامهها به ادعاهای یک مقام مصری درباره کمکهای ایران به حماس اشاره شده بود. در این نامه که تاریخ آن به بهار ۱۳۸۸ مربوط بود، آمده بود که رئیس سازمان اطلاعات مصر به طرف آمریکایی گفته است، ایران «ماهانه ۲۵ میلیون دلار» به حماس کمک میکند «اما مصر موفق شده جلو ورود این کمکها از خاک خود به غزه را بگیرد.»<ref name=":4" /> | |||
در مقطع جنگ سوریه و به دلیل مخالفت ابتدایی حماس با حمایت از رژیم سوریه کمکهای مالی جمهوری اسلامی به حماس کاهش یافت که آن را با مشکلاتی مواجه ساخت. المانیتور در خصوص تأثیر کاهش کمکهای ایران به حماس نوشت: «کاهش حمایت مالی ایران از حماس در سالهای اخیر بر این جنبش تأثیر گذاشته و آن را به یک بحران مالی بزرگ سوق داد. حماس مجبور شد چندین مؤسسه رسانهای خود مانند تلویزیون ماهوارهای قدس و مرکز اطلاعرسانی فلسطین را ببندد. حماس همچنین شروع به پرداخت نیمی از حقوق یا کمتر به کارمندان خود کرد.»<ref name=":4" /> | |||
=== میزان کمک مالی رژیم ایران به حماس === | |||
در سال ۲۰۲۰، وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که بر اساس برآوردهایش، میزان این کمک سالانه ۱۰۰ میلیون دلار است. اما رسانههای اسرائیلی مدعی هستند که این رقم بیشتر است. در مرداد ۱۳۹۸ کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل گزارش کرد: «طی جلسهای که بین حماس و آیت الله خامنهای برگزار شد، تهران تمایل خود به افزایش حمایت مالی ماهانه به حماس به مبلغ بیسابقه ۳۰ میلیون دلار در ماه اظهار کردهاست.». در دی ماه ۱۴۰۰ اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس، گفت: «جمهوری اسلامی ایران ۷۰ میلیون دلار به این جنبش فلسطینی پول داد تا «قوای بازدارندگی» خود را در برابر اسرائیل بسازد و راکتهایی که نیروهای حماس در باریکه غزه تولید کردند، بخشی از این «توان راهبردی» است.»<ref name=":4" /> | |||
به نوشته خبرگزاری رویترز، این کمکهای در چند سال اخیر افزایش هم داشته است. این رسانه در گزارشی به نقل از یک منبع امنیتی اسرائیلی نوشت که جمهوری اسلامی سال ۱۴۰۱ کمکهای مالی به شاخه نظامی حماس را از ۱۰۰ میلیون دلار به حدود ۳۵۰ میلیون دلار در سال افزایش داد. یعنی ماهانه حدود ۲۹ میلیون دلار به این گروه میکند. این رقم در سال جاری نیز ادامه دارد.<ref name=":4" /> | |||
=== کمکهای نظامی رژیم ایران به حماس === | |||
روزنامه خراسان در آذر ۱۳۹۱ به نقل از جواد کریمی قدوسی، یکی از اعضای سپاه و نماینده وقت مجلس، نوشت: «۵۰ هزار موشک و هزاران موشک ضد تانک به غزه فرستادیم.» | |||
در همین سال، محمدعلی جعفری فرمانده پیشین کل سپاه پاسداران گفته بود: «ایران فناوری ساخت موشک فجر ۵ را به نوار غزه منتقل کرد.» | |||
قاسم سلیمانی، در دی ماه ۱۳۹۶ و بعد از اینکه اسماعیل هنیه رئیس جدید دفتر سیاسی حماس شد، به او گفت: «همه امکانات جمهوری اسلامی در اختیار حماس است.» | |||
در تیرماه ۱۳۹۸ هم علی خامنهای در دیدار با رهبران حماس در تهران گفت: «در سالهای نه چندان دور، فلسطینیها با سنگ مبارزه میکردند، اما امروز به جای سنگ، مجهز به موشکهای نقطهزن هستند و این، یعنی احساس پیشرفت.»<ref name=":4" /> | |||
ان بیسی نیوز در مهرماه امسال نوشت: «جمهوری اسلامی، در طول سالهای متمادی با حماس تعامل و تماس داشتهاند. طبق گزارش وزارت امور خارجه در سال ۱۳۹۹، ایران سالانه ۱۰۰ میلیون دلار به حماس میرساند و در کنار آن، فناوری و دانشی را ارائه کرده که حماس را قادر میسازد تا زرادخانه موشکهای خود را در غزه بر اساس طرحهای ایرانی بسازد.»<ref name=":4" /> | |||
== درگیری ۲۰۰۸ بین حماس و اسرائیل == | == درگیری ۲۰۰۸ بین حماس و اسرائیل == | ||
خط ۸۸: | خط ۱۴۶: | ||
== حمله ۷ اکتبر حماس به اسرائیل == | == حمله ۷ اکتبر حماس به اسرائیل == | ||
این بزرگترین حمله در نوع خود بوده است که تا تاریخ ۵ آبان ۱۴۰۲ تلفات اسرائیل به گفته مقامات اسرائیلی ۱۴۰۰ نفر بوده که | این بزرگترین حمله در نوع خود بوده است که تا تاریخ ۵ آبان ۱۴۰۲ تلفات اسرائیل به گفته مقامات اسرائیلی ۱۴۰۰ نفر بوده که ۳۱۱ نفر از آنان از نظامیان اسرائیل بودهاند و از طرف فلسطین بیش از ۸۰۰۰ نفر کشته شدهاند که بیش از ۴۰۰۰ نفر آنان را کودکان تشکیل میدهند و تعداد مجروحین بیش از ۲۰۰۰۰ نفر برآورد شده است که اکثر قریب به اتفاق آن ناشی از بمباران مستمر غزه توسط نیروی هوایی اسرائیل بوده است. | ||
=== علت حمله حماس به اسرائیل === | === علت حمله حماس به اسرائیل === | ||
رهبران حماس میگویند دلیل این حمله، سرکوب شبهنظامیان فلسطینی در کرانه باختری، ادامه شهرکسازیــ که جامعه جهانی آن را عملی غیرقانونی میداندــ وجود هزاران زندانی فلسطینی در زندانهای اسرائیل، و ادامه محاصره غزه بوده است.<ref name=":0" /> | رهبران حماس میگویند دلیل این حمله، سرکوب شبهنظامیان فلسطینی در کرانه باختری، ادامه شهرکسازیــ که جامعه جهانی آن را عملی غیرقانونی میداندــ وجود هزاران زندانی فلسطینی در زندانهای اسرائیل، و ادامه محاصره غزه بوده است.<ref name=":0" /> اما تحلیلگران عمدتا نظر دیگری دارند. آنها رژيم ایران را پشت این طرح و برنامه میبینند. | ||
=== نقش رژیم ایران در حمله حماس === | |||
جیمز فیلیپس، پژوهشگر ارشد امور خاورمیانه در مرکز مطالعات سیاست خارجی داگلاس و سارا آلیسون در نشنال اینترست آمریکا نوشته است: | |||
«ایران با راهاندازی جنگ اسرائیل و حماس، جویای منحرف کردن مذاکرات عادیسازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی بود. جمهوری اسلامی ایران همچنین قصد داشت حواس اسرائیل و ایالات متحده را از برنامه تسلیحات هستهای در حال گسترش خودش منحرف کند. از اهداف دیگر تهران برای راهاندازی چنین جنگی، این بود که مردم معترض داخل کشور را از فساد، سوءمدیریت و سرکوب رژیم اسلامی [حاکم بر ایران] منحرف کند. جمهوری اسلامی در عین حال میخواست اعراب و مسلمانان را علیه اسرائیل، آمریکا و دولتهای عربی که با اسرائیل صلح کردهاند، تحریک کند.» | |||
«تهران همچنین سربازان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، تروریستهای حزبالله و شبهنظامیان دیگر را در جنوب غربی سوریه، نزدیک مرز اسرائیل، بسیج و مستقر کرده تا برای حملههای بیشتر علیه اسرائیل آماده شوند. این در حالی است که به گفته مقامهای اسرائیلی، تروریستهای حماس که با حمایت ایران توانمند و جسور شده بودند، نهتنها توانستند بیش از ۱۴۰۰ اسرائیلی را که بیشترشان غیرنظامی بودند، بکشند، بلکه ۲۲۲نفر را نیز گروگان بگیرند.»<ref name=":5">[https://www.independentpersian.com/node/367466/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C/%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A6%DB%8C%D9%84-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D8%9F جمهوری اسلامی ایران چگونه حماس را برای جنگ در مقابل اسرائیل قرار داد؟]</ref> | |||
=== سردرگمی رهبران رژیم ایران نسبت به نحوه مداخله در جنگ حماس و اسرائیل === | |||
حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران روز ۱۴ اکتبر (۲۲ مهر) در یک اولتیماتوم علنی خطاب به اسرائیل هشدار داد که اگر هجوم خود را به غزه متوقف نکند، دستها روی ماشه است. اما تنها ساعاتی بعد، نماینده ایران در سازمان ملل لحن جنگطلبانه آقای امیرعبداللهیان را تلطیف کرد و اطمینان داد که نیروهای مسلح کشورش تنها در صورتی در درگیریهای نوار غزه دخالت میکنند که اسرائیل به منافع یا شهروندان ایران حمله کند. سه مقام امنیتی به رویترز گفتهاند که فعلا تصمیم گیرندگان ارشد جمهوری اسلامی به این اجماع رسیدهاند که ضمن خودداری از تشدید تنشها تنها به حملات مرزی محدود توسط حزب الله لبنان به اهداف نظامی اسرائیل و حملات خفیف به اهداف ایالات متحده در منطقه توسط گروههای نیابتی مورد حمایت جمهوری اسلامی اکتفا شود. وحید جلال زاده، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران، نوشت: «ما با دوستانمان حماس، جهاد اسلامی و حزبالله در تماس هستیم. آنها انتظار ندارند ما عملیات نظامی انجام دهیم.» | |||
دو منبع آگاه نزدیک به حزب الله هم تایید کردهاند که این گروه در مواجهه با اسرائیل، تاکتیک «جنگهای کوچک» را دستور کار خود قرار داده است.<ref name=":6">[https://parsi.euronews.com/2023/10/22/irans-quandary-how-to-stay-out-of-israels-war-on-hamas گفتگوی رویترز با ۹ مقام ایرانی]</ref> | |||
اوی ملامد، افسر اطلاعاتی پیشین اسرائیل و مذاکرهکننده این کشور در جریان انتفاضههای اول و دوم هم معتقد است: «ایرانیها بر سر این دوراهی قرار گرفتهاند که آیا باید برای نجات بازوی خود در نوار غزه وارد جنگ شوند یا این که دست خود را از پشت آن بردارند. آنها در حال محاسبه ریسکها و خطرات هر کدام از این دو راه هستند.». البته یک دیپلمات ارشد ایرانی با بیان این که برای رهبران ارشد ایران، به ویژه علی خامنهای، بقای جمهوری اسلامی مهمترین اولویت محسوب میشود به رویترز گفته است: «به همین دلیل است که مقامهای ایرانی از زمان شروع حمله، از لفاظیهای شدید علیه اسرائیل استفاده کردهاند اما فعلا از دخالت نظامی مستقیم خودداری کردهاند.»<ref name=":6" /> | |||
==== آثار این موضعگیری ==== | |||
سه مقام جمهوری اسلامی به رویترز گفتهاند که این رویکرد ایران میتواند از سوی نیروهای نیابتی تحت حمایت این کشور به انفعال تعبیر شود و به جایگاه آن به عنوان کشوری که خود را حامی آرمان فلسطین و دشمن درجه یک اسرائیل معرفی کرده، لطمه بزند. مقامهای رسمی ایران که به شرط فاش نشدن نامشان با رویترز گفتگو کردهاند، اذعان کردهاند که این حاشیهنشینی در مواجهه با نبرد حماس و اسرائیل میتواند به راهبرد چهلساله جمهوری اسلامی برای رسیدن به برتری منطقهای آسیب بزند و موفقیت آن را برای مدتی به تاخیر بیندازد. به گفته آنها، ایران در فاز مداخله مستقیم در جنگ نیز با چالشهای جدی مواجه خواهد شد. چرا که هر گونه تهاجم نظامی ایران به اسرائیل، کشوری که از حمایت آمریکا و اروپا برخوردار است، تلفات سنگینی را برای این کشور به بار خواهد آورد که با وجود بحران اقتصادی فراگیر میتواند به تشدید بیسابقه نارضایتی عمومی از حکومت بینجامد.<ref name=":6" /> | |||
==== موضع اسرائیل در برابر رژيم ایران در این جنگ ==== | |||
در مقابل، سه منبع امنیتی ارشد اسرائیل و یک منبع امنیتی غربی نیز در گفتگو با رویترز اذعان کردهاند که اسرائیل نیز خواهان رویارویی مستقیم با تهران نیست. البته منابع امنیتی اسرائیلی و غربی با یادآوری این که اسرائیل تنها در صورتی به ایران حمله خواهد کرد که مستقیما توسط نیروهای ایرانی از داخل ایران هدف قرار گیرد، هشدار دادند که اگر حملات گروههای نیابتی تحت حمایت جمهوری اسلامی به اسرائیل منجر به بروز تلفات سنگین شود، این احتمال وجود دارد که تصمیم این کشور در مورد زمان حمله مستقیم به ایران تغییر کند.<ref name=":6" /> |
ویرایش