کاربر:Khosro/صفحه تمرین حسن صباح: تفاوت میان نسخه‌ها

حسن صباح در ادامه نفوذ خود را در تمامی رودبار و مناطق مجاور آن در دیلم گسترش داد؛ و مردم بیشتری را به مذهب اسماعیلی درآورد. وی هم‌چنین قلعه‌های دیگری را تسخیر کرد و یا ساخت. حسن صباح در قلعه الموت کتابخانه مهمی ایجاد کرد که مجموعه کتاب‌ها و ابزارهای علمی آن تا هنگام حمله مغول به ایران و تخریب قلعه الموت در سال ۶۵۴ه‍.ق، گسترش یافت.<ref name=":1" />

=== استحکامات قلعه الموت ===

تنها راه ورود به قلعه الموت در منتهای ضلع شمال شرقی، چند متر پایین‌تر از برج شرقی قلعه واقع شده است که کوه‌هودکان با مسافت نسبتاً زیاد بر آن مشرف است. در این نقطه تونلی در تخته سنگ کنده شده که دارای ۶ متر طول، ۲ متر عرض و ۲ متر ارتفاع است. در دامنه جنوبی کوه قلعه، خندقی به طول تخمینی ۵۰ متر و ۲ متر عرض کنده و آن را از آبی که از داخل قلعه می‌آمده است، پر می‌کرده‌اند تا هیچ راه نفوذی از آن نقطه متصور نباشد. بر روی دامنه‌های دیگر نیز هرجا احتمال بالا رفتن مهاجمان می‌رفته است، خندق‌هایی کنده شده و دیوار بالایی آن‌ها را نیز اُریب برآورده‌اند تا امکان هر عبوری را محدود نماید.<ref name=":3">[https://setare.com/fa/news/14987/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%82%D9%84%D8%B9%D9%87-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%88%D8%AA-%D9%85%D9%82%D8%B1-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B5%D8%A8%D8%A7%D8%AD/ همه چیز درباره قلعه الموت - سایت ستاره]</ref>  

== قلعه طبس ==

مهترین قلعه پس از قلعه الموت، قلعه طبس در جنوب خراسان بود که رهبری آن را یکی از یاران وفادار حسن صباح به نام شیرزاد قهستانی برعهده داشت. این قلعه در بلندای کوهی ساخته شده بود که شیب فوق‌العاده تندی داشت؛ و راه ورود به قلعه تا مدتها پنهان بود؛ و کسی نمی‌توانست بدون اجازه‌ی اسماعیلیان وارد قلعه شود. مطابق اسناد تاریخی این قلعه یکی از مقرهای تربیت فداییان مطلق بوده است که برای ترور شخصیت‌های مهم تربیت می‌شده‌اند.<ref name=":2" />  

== ویژگی‌های حسن صباح ==

حسن صباح توانست دعوت و دولت نزاریه را در ایران تأسیس و در آن دوران پرآشوب، رهبری کند. حسن صباح متکلم، منجم، فیلسوف، مدبر و مسلط به ریاضی، به‌ویژه هندسه بود. حسن صباح نسبت به امور نظامی و سیاسی آگاهی و تسلط داشت و به‌خوبی از عهده‌ی آن‌ها برمی‌آمد. وی در سیاست رقیب بزرگی محسوب می‌شد.

== درگذشت حسن صباح ==

حسن صباح با نزدیک شدن پایان عمرش، کیابزرگ امید را از لَمسر فراخواند و وی را داعی دیلم و جانشین خود در الموت کرد. حسن صباح سرانجام به‌دنبال بیماری کوتاهی، در ششم ربیع‌الثانی ۵۱۸-ه‍.ق، درگذشت. پیکر وی را در نزدیکی قلعه الموت به خاک سپردند. مقبره حسن صباح که بعداً کیابزرگ امید و دیگر رهبران نزاریه ایران نیز در آن‌جا دفن شدند، تا زمانی که توسط مغولان ویران شد، زیارتگاه اسماعیلیان نزاری بود.<ref name=":1" />  

== سقوط قلعه الموت ==

قلعه الموت نزدیک به دو قرن کانون و پایگاه مبارزه و تبلیغ مذهب اسماعیلیان بوده است. پس از درگذشت حسن صباح هفت نفر از جانشینان وی در قلعه الموت تا سال ۶۵۴-ه‍.ق، حکمرانی داشتند؛ و در همان سال پس از دو قرن مبارزه و مقاومت، در زمان رکن‌الدین خورشاه آخرین فرمانروای اسماعیلیان الموت، این سرزمین توسط هلاکوخان مغول تسخیر و تخریب گردید. «'''سایت سرپوش»'''

== معماری قلعه الموت ==

مردم محلی قلعه الموت را قلعه حسن می‌نامند. قلعه الموت از دو بخش غربی و شرقی تشکیل شده است. بخش غربی که دارای ارتفاع بیش‌تری است، به نام -جورقلا- یعنی قلعه بالا، و -پیلاقلا- یعنی قلعه بزرگ خوانده می‌شود. طول قلعه نزدیک به ۱۲۰ متر و عرض آن در نقاط مختلف بین ۱۰ تا ۳۵ متر متغیّر است.

دیوار شرقی قلعه بالا که از سنگ و ملاط گچ ساخته شده است، کم‌تر از سایر قسمت‌ها آسیب دیده است. طول این دیوار نزدیک به ۱۰ متر و ارتفاع آن بین ۴ تا ۵ متر است. در سمت جنوب در داخل صخره اتاقی کنده شده که محل نگهبانی بوده است. در سمت شرقی این اتاق، دیواری به ارتفاع ۲ متر وجود دارد که پی آن در سنگ کنده و پشت کار آن نیز از سنگ گچ بنا شده است و نمای آن از آجر است. در طرف شمال غربی قلعه بالا هم ۲ اتاق در داخل سنگ کوه کنده‌اند. در اتاق اول، چاله آب کوچکی قرار دارد که اگر آب آن را به طور کامل تخلیه کنند، دوباره پرآب می‌شود.  

در سمت جنوب غربی دیوار شمالی قلعه الموت، حوضی به طول ۸ متر و عرض ۵ متر در دل سنگ کنده شده است که هنوز هم در اثر بارندگی های فصلی پر از آب می‌شود. در گوشه‌ی جنوب غربی این حوض، درخت تاک کهن‌سالی هنوز سبز و شاداب، جلب‌توجه می‌کند. اهالی الموت بر این باورند که این درخت را حسن صباح کاشته است. این قسمت از قلعه احتمالاً همان محلی است که حسن صباح مدت ۳۵ سال در آن اقامت داشته است؛ و پیروان خود را رهبری می‌نموده است.