انقلاب سفید: تفاوت میان نسخه‌ها

'''انقلاب سفید،''' یا رفراندوم شاه، به طرح شش ماده‌ای گفته می‌شود که [[محمدرضا پهلوی]] پس از سفر به آمریکا و ملاقات با کندی رئیس جمهور آمریکا برای انجام رفرم‌هایی در ۶ بهمن سال ۱۳۴۱ به رفراندوم گذاشت.  

 

اصلاحات ارضی، ملی کردن جنگل‌ها، فروش سهام کارخانجات دولتی، سهیم کردن کارگران در سود کارخانجات، اصلاح قانون انتخابات، ایجاد سپاه دانش اصول اولیه آن بود.  

 

محمدرضا پهلوی به مرور  ۱۳ اصل دیگر به شش اصل انقلاب سفید اضافه کرد که عبارت بودند از: 

 

 

 

خانه‌های انصاف در روستاها

 

 

 

انقلاب اداری و آموزشی

 

تأمین امکان فروش سهام واحدهای بزرگ صنعتی به کارگران

 

 

آموزش رایگان و اجباری در ۸ سال اول تحصیل

 

تغذیه رایگان برای کودکان خردسال در مدارس

 

تعمیم بیمه‌های اجتماعی به همه ایرانیان

 

مبارزه با معاملات سوداگرانه اراضی و اموال غیرمنقول

 

اعلامیه نهضت آزادی ایران به مناسبت رفراندوم شاه چنین بود.<blockquote>ملت شرافتمند ـ کارگران ـ کشاورزان عزیز ایرانی</blockquote><blockquote>دولت و شاه بنام شما و ظاهراً بخاطر شما می‌خواهند رفراندوم بنمایند. رفراندوم یعنی مراجعه به آراء عمومی ملت یعنی اخذ نظر ملت درباره امر معینی. برای چه رفراندوم می‌کنند؟ برای تأیید اصول شش گانه که هر یک خود قانونی است و مواد مختلف دارد.</blockquote><blockquote>آیا برای شش لایحه و آن همه مواد با یک کلمه آری یا نه می‌توان نظر ملت را فهمید؟</blockquote><blockquote>وانگهی اخذ رای ملت درباره قوانینی که مدتهاست به مرحله اجرا درآمده و بقول خودشان بعضی از آنها به اتمام رسیده مفهومی دارد؟</blockquote><blockquote>از این گونه سئوالات بسیار زیاد است و بحث کامل‌تر در مواد شش گانه و منظور مخترعین این رفراندوم بی‌سابقه در جهان را در نشریه تحلیلی نهضت آزادی ایران که انتشارش با سانسور شدید مطبوعات و بگیر و ببندها و محدودیتهای شدیدتر روزهای اخیر متاسفانه دچار تاخیر شده است خواهید دید اجمالا برای مزید اطلاع ملت ستم کشیده ایران و تمام طبقات و اصناف و دستجات اعلام می‌داریم.</blockquote><blockquote>شرط اول رفراندوم وجود آزادی بیان و افکار و عقاید است رئیس دولت هم برای حفظ ظاهر در اعلامیه سوم بهمن اعلام داشته است (هیچ کس حق ندارد مزاحم بیان و افکار و احساسات مخالفان گردد.)</blockquote><blockquote>  معذالک در دو روز گذشته سران جبهه ملی ایران را که بنا بود روز جمعه میتینگی در جلالیه برای بیان نتایج نامطلوب و عواقب وخیم این رفراندوم قلابی تشکیل دهند زندانی نموده و حتی بعضی ازآنها را درحال تب توقیف و به زندان افکنده‌اند.</blockquote><blockquote>  ۲ـ تعداد زیادی از علما اعلام و روحانیون مبارز و حتی مراجع تقلید را که برحسب وظیفه دینی خود نسبت به عواقب ناشیه رفراندوم اظهار نظر و مخالفت کرده بودند مضروب و مجروح و حتی زندانی نموده و عده دیگر را در خانه‌های خود متوقف ساختند و راه رفت و آمد را بر آنان بستند.</blockquote><blockquote>  ۳ـ عده‌ای از بازرگانان محترم را که برای اعتراض به عملیات خلاف قانون و تجاوز کارانه اخیر دولت بازار تهران را تعطیل کرده‌اند مضروب و مجروح و عده بسیاری را توقیف و زندانی نموده‌اند.</blockquote><blockquote>  ۴- روز قبل عده‌ای چماق به دست و چاقو به جیب را در لباس دهقان و کارگر به دانشگاه هجوم برده و به جان دانشجویان بی‌پناه افتاده و آنها را شدیدا مضروب ساختند حتی بعضی از آنها در شرف موت می‌باشند.</blockquote><blockquote>  ۵ـ در تمام ادارات و موسسات دولتی دستور شدید به کارمندان داده‌اند که روز شنبه با شناسنامه‌های خود سرکار حاضر شوند و آنان را مجبور ساخته‌اند به پای صندوق‌ها رفته و رای موافق خود را بدهند.</blockquote><blockquote>  اینهاست نمونه‌ای از عملیات دولت جابر و آزادی کش که سنگ حمایت دهقان و کارگر به سینه می‌زند برای پیش بردن مقاصد شوم و نابود کننده موجودیت و ملیت ایران تا چه حد به اغفال و ریاکاری دست زده است و مسلما در روزهای پنجم و ششم و پس از آن نیز صحنه‌های دیدنی و شدیدتر از آن را مشاهده خواهید نمود.</blockquote><blockquote>باش تا صبح دولتش بدمد                     کین هنوز از نتایج سحر است</blockquote><blockquote>  آزادی و سعادتی که در سایه این مواد ششگانه به ملت وعده داده‌اند طلیعه‌اش از همین جا پیداست.</blockquote><blockquote>  نهضت آزادی ایران بار دیگر به کشاورزان و کارگران و روحانیون و اصناف و روشنفکران و همه طالبان سعادت و سربلندی ملت ایران نسبت به خواب بزرگی که برای اسارت آنها و پایدار کردن بساط خودسری و دیکتاتوری و فرعون منشی دیده‌اند هشدار می‌دهد.</blockquote><blockquote>  وقتی قرار است انقلاب!! و تحول!! بدست مظاهر اختلاف طبقات و منبع و منشاء فساد وبدبختی و سرشکستگی یک ملت انجام گیرد بهتر از این اجرا نمی‌شود.<ref>[https://nehzateazadi.org/%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85%D9%8A%D9%87-%D9%86%D9%87%D8%B6%D8%AA-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%B1%D9%81%D8%B1/ سایت نهضت‌ آزادی ایران]</ref></blockquote><blockquote>نهضت آزادی ایران</blockquote><blockquote>۴ بهمن ماه ۱۳۴۱</blockquote>