۲٬۳۹۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{Infobox civilian attack | {{Infobox civilian attack | ||
| title = ترور | | title = ترور رفیق حریری | ||
| image = | | image = صحنه انفجار لحظاتی پس از ترور رفیق حریری.JPG | ||
| caption = | | caption = صحنه انفجار لحظاتی پس از ترور رفیق حریری | ||
| location = | | location = بیروت - لبنان | ||
| target = | | target = رفیق حریری | ||
| date = | | date = ۱۴ فوریه ۲۰۰۵ | ||
| time = | | time = | ||
| timezone = | | timezone = | ||
| weapons = مسلل نیمه خودکار ـ کلت | | weapons = مسلل نیمه خودکار ـ کلت | ||
| fatalities = | | fatalities = رفیق حریری و ۲۱ نفر از همراهانش | ||
| perp = | | perp = اعضای حزبالله لبنان | ||
}} | }} | ||
'''ترور رفیق حریری''' نخست وزیر سابق لبنان در روز ۱۴ فوریه ۲۰۰۵ میلادی توسط خودرو انفجاری در مسیر تردد او و همراهانش انجام شد. بر طبق گزارشات متعدد و همچنین تحقیقات دادگاهی بینالمللی که پس از این ترور انجام گرفت عناصر حزبالله لبنان این ترور را انجام دادند. <ref name=":1" /> | '''ترور رفیق حریری''' نخست وزیر سابق لبنان در روز ۱۴ فوریه ۲۰۰۵ میلادی توسط خودرو انفجاری در مسیر تردد او و همراهانش انجام شد. بر طبق گزارشات متعدد و همچنین تحقیقات دادگاهی بینالمللی که پس از این ترور انجام گرفت عناصر حزبالله لبنان این ترور را انجام دادند. <ref name=":1" /> | ||
خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
== زندگی رفیق حریری == | == زندگی رفیق حریری == | ||
[[پرونده:رفیق حریری به همراه همسرش.JPG|جایگزین=رفیق حریری به همراه همسرش نازک عوده|بندانگشتی|رفیق حریری به همراه همسرش نازک عوده]] | |||
رفیق حریری در تاریخ ۱ نوامبر ۱۹۴۴ در یک خانواده مسلمان سنی در شهر بندری سیدون لبنان متولد شد. او دو خواهر و برادر داشت. در مدرسه ابتدایی و متوسطه در سیدون تحصیل کرد و در مدیریت امور تجاری از دانشگاه عرب بیروت فارغالتحصیل شد. حریری در سالهای ۱۹۸۰ فرد خود ساخته ثروتمندی بود که با کمک مالی و شرکت در گروههای مختلف لبنانی مشهور گردید. همزمان او در سال ۱۹۸۳ مشاور سیاسی شاهزاده بندر بن سلطان بود. او نقش مهمی را در عقد توافقنامه ۱۹۹۰ طائف داشت که به جنگ داخلی شانزده ساله لبنان خاتمه داد. در سال ۱۹۹۲ حریری اولین نخستوزیر بعد از جنگ در دولت رئیس جمهور الیاس حراوی بود. او تا سال ۱۹۹۸ در این سمت بود. پس از روی کار آمدن امیل لحود به عنوان رئیس جمهور لبنان حریری در درگیریهای سیاسی با رئیس جمهور جدید برکنار شد. رفیق حریری یک سیاست اقتصادی پیشرفته را بنیان گذاشت. در ابتدای کار نخستوزیریاش طرحی بنام افق ۲۰۰۰ که نام دولتش برای نوسازی لبنان بود را شروع کرد. یک مؤلفه مهم افق ۲۰۰۰ بنیانگذاری یک شرکت خصوصی بنام سولیدر بود که نوسازی لبنان بعد از جنگ را بهعهده گرفت. سولیدر با شرکت دولت و بخش خصوصی تأسیس شد. این شرکت بازسازی بخش جنوبی بیروت را هدف قرار داد و آنرا بهسرعت به یک مرکز جدید شهری تبدیل کرد. حریری در طرح ده سالهای خصوصیسازی صنایع لبنان را مد نظر داشت. قراردادهای بسیاری در زمینه انرژی، ارتباطات، برق، فرودگاهها و راهسازی بسته شد. مهمترین موضوع در طرح افق۲۰۰۰ که مشخصاً خود رفیق حریری پشت آن بود ترغیب سرمایه گذاران خارجی و دعوت شرکتها و بخش خصوصی برای شرکت در بازسازی لبنان بود. درسال ۲۰۰۰ حریری مجدداً نامزد نخستوزیری شد و تا اکتبر ۲۰۰۴ که استعفا داد در این سمت باقی ماند. او در دوران نخست وزیریاش در لبنان ۵ کابینه را رهبری کرد<ref name=":0">[https://compro.ir/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D8%B1%DB%8C/ بیوگرافی بهاءالدین حریری - پیشروان کسب و کار]</ref> | رفیق حریری در تاریخ ۱ نوامبر ۱۹۴۴ در یک خانواده مسلمان سنی در شهر بندری سیدون لبنان متولد شد. او دو خواهر و برادر داشت. در مدرسه ابتدایی و متوسطه در سیدون تحصیل کرد و در مدیریت امور تجاری از دانشگاه عرب بیروت فارغالتحصیل شد. حریری در سالهای ۱۹۸۰ فرد خود ساخته ثروتمندی بود که با کمک مالی و شرکت در گروههای مختلف لبنانی مشهور گردید. همزمان او در سال ۱۹۸۳ مشاور سیاسی شاهزاده بندر بن سلطان بود. او نقش مهمی را در عقد توافقنامه ۱۹۹۰ طائف داشت که به جنگ داخلی شانزده ساله لبنان خاتمه داد. در سال ۱۹۹۲ حریری اولین نخستوزیر بعد از جنگ در دولت رئیس جمهور الیاس حراوی بود. او تا سال ۱۹۹۸ در این سمت بود. پس از روی کار آمدن امیل لحود به عنوان رئیس جمهور لبنان حریری در درگیریهای سیاسی با رئیس جمهور جدید برکنار شد. رفیق حریری یک سیاست اقتصادی پیشرفته را بنیان گذاشت. در ابتدای کار نخستوزیریاش طرحی بنام افق ۲۰۰۰ که نام دولتش برای نوسازی لبنان بود را شروع کرد. یک مؤلفه مهم افق ۲۰۰۰ بنیانگذاری یک شرکت خصوصی بنام سولیدر بود که نوسازی لبنان بعد از جنگ را بهعهده گرفت. سولیدر با شرکت دولت و بخش خصوصی تأسیس شد. این شرکت بازسازی بخش جنوبی بیروت را هدف قرار داد و آنرا بهسرعت به یک مرکز جدید شهری تبدیل کرد. حریری در طرح ده سالهای خصوصیسازی صنایع لبنان را مد نظر داشت. قراردادهای بسیاری در زمینه انرژی، ارتباطات، برق، فرودگاهها و راهسازی بسته شد. مهمترین موضوع در طرح افق۲۰۰۰ که مشخصاً خود رفیق حریری پشت آن بود ترغیب سرمایه گذاران خارجی و دعوت شرکتها و بخش خصوصی برای شرکت در بازسازی لبنان بود. درسال ۲۰۰۰ حریری مجدداً نامزد نخستوزیری شد و تا اکتبر ۲۰۰۴ که استعفا داد در این سمت باقی ماند. او در دوران نخست وزیریاش در لبنان ۵ کابینه را رهبری کرد<ref name=":0">[https://compro.ir/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%A1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D8%B1%DB%8C/ بیوگرافی بهاءالدین حریری - پیشروان کسب و کار]</ref> | ||
== ترور رفیق حریری == | == ترور رفیق حریری == | ||
[[پرونده:صحنهای از محل انفجار که منجر به کشته شدن رفیق حریری شد.JPG|جایگزین=صحنه محل ترور رفیق حریری|بندانگشتی|صحنهای از محل انفجار که منجر به کشته شدن رفیق حریری شد.]] | |||
رفیق حریری نخست وزیر لبنان مخالف سرسخت دخالتهای خارجی به خصوص سوریه و جمهوری اسلامی ایران در لبنان بود. او که نقش مهمی در توافق آتش بس در لبنان و پایان جنگ داخلی در لبنان داشت رهبری و هدایت لبنان را به سوی یک کشور دموکراتیک و پیشرفته به عهده گرفت و در سالیان طولانی که نخست وزیر لبنان بود کارهای مهمی در این رابطه انجام داد. او نخست وزیری محبوب در میان مردم لبنان بود. در سپتامبر ۲۰۰۴ حریری طرفدار اجرای قرارداد ۱۵۵۹ شورای امنیت شد که خواهان عقب کشیدن کلیه نیروهای خارجی از لبنان است گردید.<ref name=":0" /> | رفیق حریری نخست وزیر لبنان مخالف سرسخت دخالتهای خارجی به خصوص سوریه و جمهوری اسلامی ایران در لبنان بود. او که نقش مهمی در توافق آتش بس در لبنان و پایان جنگ داخلی در لبنان داشت رهبری و هدایت لبنان را به سوی یک کشور دموکراتیک و پیشرفته به عهده گرفت و در سالیان طولانی که نخست وزیر لبنان بود کارهای مهمی در این رابطه انجام داد. او نخست وزیری محبوب در میان مردم لبنان بود. در سپتامبر ۲۰۰۴ حریری طرفدار اجرای قرارداد ۱۵۵۹ شورای امنیت شد که خواهان عقب کشیدن کلیه نیروهای خارجی از لبنان است گردید.<ref name=":0" /> | ||
خط ۳۱: | خط ۳۳: | ||
=== عملیات ترور رفیق حریری === | === عملیات ترور رفیق حریری === | ||
[[پرونده:مصطفی بدرالدین فرمانده عملیات ترور رفیق حریری در کنار قاسم سلیمانی.JPG|جایگزین=مصطفی بدرالدین طراح ترور رفیق حریری در کنار قاسم سلیمانی|بندانگشتی|مصطفی بدرالدین فرمانده و طراح عملیات ترور رفیق حریری در کنار قاسم سلیمانی که در حمله راکتی در فرودگاه دمشق در سال ۲۰۱۶ کشته شد ]] | |||
بر طبق کیفر خواست ارائه شده به دادگاه ترور رفیق حریری عوامل [[حزبالله لبنان]] نقشه ترور رفیق حریری را طراحی و اجرا کردند. این افراد مصطفی بدرالدین مسئول شاخهی نظامی حزبالله پس از کشته شدن عماد مغنیه، سلیم عیاش، اسد صبرا و حسن عنیسی بودند. عملیات ترور نخست وزیر اسبق لبنان از مرحله آمادگی تا اجرا ۵۰ روز طول کشیده است. این عملیات توسط یک دایره بسیار محرمانه و با التزام سری بالا صورت گرفته بود. این عملیات در پنج مرحله صورت گرفته و از مرحله سوم وارد جزئیات اساسی خود شده بود. مرحله سوم طبق گفته قاضی گراهام کامرون نماینده دادستان از ۲۱ دسامبر ۲۰۰۴ آغاز و تا ۱۳ ژانویه ۲۰۰۵ ادامه داشت. این دوره بر اساس شبکه تماسهای تلفنی میان متهمان به دست آمده است که پایههای اولیه عملیات را ریخته و مو به مو اهداف آن را دنبال کرده بودند. در این مرحله از عملیات خودرو مدل میتسوبیشی که حدود یک تن مواد منفجره به کار برده شده در عملیات ترور در آن جاسازی شده بود از شهر طرابلس که یک شهر سنی نشین است تهیه میشود. همچنین شخصی به نام ابوعدس استخدام میشود که بعد از عملیات ترور برای انحراف جریان ردیابی عملیات با تلویزیون الجزیره تماس گرفته و مسئولیت عملیات را برعهده بگیرد. درمرحله چهارم رفیق حریری و تحرکات وی زیر نظر گرفته میشود. در عملیات تعقیب و مراقبت به گفته نماینده دادستان شش نفر به طور متوالی به کار گرفته شده بودند. سلیم عیاش در این مراقبتها نقش کلیدی داشت. عیاش تقریبا در همه جا که رفیق الحریری قدم میگذاشت حاضر بود و بعد از هر تحرکی از سوی رفیق حریری با مصطفی بدرالدین تماس میگرفت. | بر طبق کیفر خواست ارائه شده به دادگاه ترور رفیق حریری عوامل [[حزبالله لبنان]] نقشه ترور رفیق حریری را طراحی و اجرا کردند. این افراد مصطفی بدرالدین مسئول شاخهی نظامی حزبالله پس از کشته شدن عماد مغنیه، سلیم عیاش، اسد صبرا و حسن عنیسی بودند. عملیات ترور نخست وزیر اسبق لبنان از مرحله آمادگی تا اجرا ۵۰ روز طول کشیده است. این عملیات توسط یک دایره بسیار محرمانه و با التزام سری بالا صورت گرفته بود. این عملیات در پنج مرحله صورت گرفته و از مرحله سوم وارد جزئیات اساسی خود شده بود. مرحله سوم طبق گفته قاضی گراهام کامرون نماینده دادستان از ۲۱ دسامبر ۲۰۰۴ آغاز و تا ۱۳ ژانویه ۲۰۰۵ ادامه داشت. این دوره بر اساس شبکه تماسهای تلفنی میان متهمان به دست آمده است که پایههای اولیه عملیات را ریخته و مو به مو اهداف آن را دنبال کرده بودند. در این مرحله از عملیات خودرو مدل میتسوبیشی که حدود یک تن مواد منفجره به کار برده شده در عملیات ترور در آن جاسازی شده بود از شهر طرابلس که یک شهر سنی نشین است تهیه میشود. همچنین شخصی به نام ابوعدس استخدام میشود که بعد از عملیات ترور برای انحراف جریان ردیابی عملیات با تلویزیون الجزیره تماس گرفته و مسئولیت عملیات را برعهده بگیرد. درمرحله چهارم رفیق حریری و تحرکات وی زیر نظر گرفته میشود. در عملیات تعقیب و مراقبت به گفته نماینده دادستان شش نفر به طور متوالی به کار گرفته شده بودند. سلیم عیاش در این مراقبتها نقش کلیدی داشت. عیاش تقریبا در همه جا که رفیق الحریری قدم میگذاشت حاضر بود و بعد از هر تحرکی از سوی رفیق حریری با مصطفی بدرالدین تماس میگرفت. | ||
خط ۳۶: | خط ۳۹: | ||
== دادگاه ترور رفیق حریری == | == دادگاه ترور رفیق حریری == | ||
[[پرونده:عکس متهمان ترور رفیق حریری.JPG|جایگزین=عکس متهمان ترور رفیق حریری|بندانگشتی|عکس اعضای حزبالله، متهمان ترور رفیق حریری: مصطفی امین بدرالدین - سلیم جمیل عیاش - حسین حسن عنیسی - اسد حسن صبرا]] | |||
برای نخستین بار در تاریخ خاورمیانه عاملان یک ترور سیاسی به [[دادگاه بینالمللی]] کشیده شدند. در پنجاه سال گذشته هر ترور سیاسی در منطقه و بهویژه در لبنان بدون این که عاملان آن مشخص شوند یا به مجازات برسند، به فراموشخانه تاریخ سپرده شده بود.<ref name=":1" /> اما این بار [[شورای امنیت سازمان ملل]] طی قطعنامهای در سال ۲۰۰۷ حکم به تشکیل دادگاه برای تحقیق دربارهی ترور رفیق حریری داد.<ref name=":3">[https://www.alef.ir/news/3990528126.html جزئیات دادگاه ترور رفیق حریری: مدرکی دال بر مشارکت رهبری حزبالله در ترور وجود ندارد - سایت الف]</ref> طی تحقیقات دادگاه بینالمللی در مورد ترور رفیق حریری نخست وزیر لبنان، نام چهار نفر از بلندپایگان [[حزبالله لبنان]] به عنوان متهم مطرح شد. این چهار نفر مصطفی بدرالدین، سلیم عیاش، اسد صبرا و حسن عنیسی هستند که به شکلی بسیار حساب شده با تدارکات بسیار محرمانه، پوشش مالی بیحد و حصر و استفاده از یک شبکه ارتباط تلفنی ویژه، عملیات این ترور را به انجام رساندند. در کیفر خواست نام حسن حبیب مرعی نیز به عنوان نفر پنجم آمده بود.<ref name=":1" /> | برای نخستین بار در تاریخ خاورمیانه عاملان یک ترور سیاسی به [[دادگاه بینالمللی]] کشیده شدند. در پنجاه سال گذشته هر ترور سیاسی در منطقه و بهویژه در لبنان بدون این که عاملان آن مشخص شوند یا به مجازات برسند، به فراموشخانه تاریخ سپرده شده بود.<ref name=":1" /> اما این بار [[شورای امنیت سازمان ملل]] طی قطعنامهای در سال ۲۰۰۷ حکم به تشکیل دادگاه برای تحقیق دربارهی ترور رفیق حریری داد.<ref name=":3">[https://www.alef.ir/news/3990528126.html جزئیات دادگاه ترور رفیق حریری: مدرکی دال بر مشارکت رهبری حزبالله در ترور وجود ندارد - سایت الف]</ref> طی تحقیقات دادگاه بینالمللی در مورد ترور رفیق حریری نخست وزیر لبنان، نام چهار نفر از بلندپایگان [[حزبالله لبنان]] به عنوان متهم مطرح شد. این چهار نفر مصطفی بدرالدین، سلیم عیاش، اسد صبرا و حسن عنیسی هستند که به شکلی بسیار حساب شده با تدارکات بسیار محرمانه، پوشش مالی بیحد و حصر و استفاده از یک شبکه ارتباط تلفنی ویژه، عملیات این ترور را به انجام رساندند. در کیفر خواست نام حسن حبیب مرعی نیز به عنوان نفر پنجم آمده بود.<ref name=":1" /> | ||
خط ۴۸: | خط ۵۲: | ||
[[حسن نصرالله]] دبیر کل [[حزبالله لبنان|حزبالله]] در آخرین سخنرانی خود چند روز قبل از اعلام حکم دادگاه بار دیگر مدعی شد که متهمین بیگناه بودهاند و هر حکمی که در مورد آنها صادر شود، همچنان از نظر این سازمان افرادی پاک خواهند بود. | [[حسن نصرالله]] دبیر کل [[حزبالله لبنان|حزبالله]] در آخرین سخنرانی خود چند روز قبل از اعلام حکم دادگاه بار دیگر مدعی شد که متهمین بیگناه بودهاند و هر حکمی که در مورد آنها صادر شود، همچنان از نظر این سازمان افرادی پاک خواهند بود. | ||
[[پرونده:دادگاه محاکمه متهامان رفیق حریری.JPG|جایگزین=دادگاه متهمان ترور رفیق حریری در لاهه هلند|بندانگشتی|دادگاه متهمان ترور رفیق حریری در لاهه هلند]] | |||
حسن نصرالله گفت: <blockquote>«هر چه که بگویند، از نظر ما انگار دادگاهی در کار نبوده و حکمی صادر نشده است».</blockquote>سعد حریری، یکی از پسران رفیق حریری که بعد از کشته شدن پدرش، دورههایی نخستوزیری لبنان را در دست داشته است، برای شنیدن صدور حکم دادگاه، راهی لاهه شد. او ساعتی پس از صدور حکم دادگاه گفت که حکم را میپذیرد و حقیقت امروز مشخص شده و تنها اجرای عدالت باقی مانده است. حکم [[دادگاه بینالمللی لاهه]] قرار است به [[شورای امنیت سازمان ملل]] ارجاع شود تا این نهاد در خصوص چگونگی اجرای آن تصمیم بگیرد. پرداخت نیمی از هزینه سنگین [[دادگاه بینالمللی لاهه]]، بر اساس قطعنامه سازمان ملل متحد برعهده دولت لبنان است؛ این دادگاه بیش از یک میلیارد دلار هزینه داشته است. مجازات سلیم جمیل عیاش در نشست دیگری از سوی دادگاه لاهه اعلام خواهد شد.<ref name=":2" /> | حسن نصرالله گفت: <blockquote>«هر چه که بگویند، از نظر ما انگار دادگاهی در کار نبوده و حکمی صادر نشده است».</blockquote>سعد حریری، یکی از پسران رفیق حریری که بعد از کشته شدن پدرش، دورههایی نخستوزیری لبنان را در دست داشته است، برای شنیدن صدور حکم دادگاه، راهی لاهه شد. او ساعتی پس از صدور حکم دادگاه گفت که حکم را میپذیرد و حقیقت امروز مشخص شده و تنها اجرای عدالت باقی مانده است. حکم [[دادگاه بینالمللی لاهه]] قرار است به [[شورای امنیت سازمان ملل]] ارجاع شود تا این نهاد در خصوص چگونگی اجرای آن تصمیم بگیرد. پرداخت نیمی از هزینه سنگین [[دادگاه بینالمللی لاهه]]، بر اساس قطعنامه سازمان ملل متحد برعهده دولت لبنان است؛ این دادگاه بیش از یک میلیارد دلار هزینه داشته است. مجازات سلیم جمیل عیاش در نشست دیگری از سوی دادگاه لاهه اعلام خواهد شد.<ref name=":2" /> | ||
ویرایش