|
|
(۱۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) |
خط ۱: |
خط ۱: |
| '''حجاب''' به عربی به معنای پرده است و چون خاصیت پرده، پوشاندن و ایجاد حریم است، حجاب هم به معنای پوشاننده بکار میرود.
| | {{جعبه زندگینامه |
| | | اندازه جعبه = |
| | | عنوان = |
| | | عنوان ۲ = |
| | | نام =عذرا علوی طالقانی |
| | | تصویر =عذرا علوی طالقانی.JPG |
| | | اندازه تصویر = |
| | | عنوان تصویر = |
| | | زادروز = ۱۳۳۳ |
| | | زادگاه =تهران |
| | | مکان ناپدیدشدن = |
| | | تاریخ ناپدیدشدن = |
| | | وضعیت = |
| | | تاریخ مرگ =۱۵ تیر ۱۴۰۲ |
| | | مکان مرگ =آلبانی |
| | |عرض جغرافیایی محل دفن= |
| | |طول جغرافیایی محل دفن= |
| | |latd=|latm=|lats=|latNS=N |
| | |longd=|longm=|longs=|longEW=E |
| | | علت مرگ =بیماری |
| | | پیداشدن جسد = |
| | | آرامگاه = |
| | | بناهای یادبود = |
| | | محل زندگی = ایران و عراق و آلبانی |
| | | ملیت =ایرانی |
| | | نامهای دیگر = |
| | | نژاد = |
| | | تابعیت =ایران |
| | | تحصیلات = |
| | | دانشگاه = |
| | | پیشه = |
| | | سالهای فعالیت = |
| | | کارفرما = |
| | | نهاد = |
| | | نماینده = |
| | | شناختهشده برای = مردم ایران |
| | | نقشهای برجسته = |
| | | سبک = |
| | | تأثیرگذاران =مخالفین جمهوری اسلامی |
| | | تأثیرپذیرفتگان =مردم ایران |
| | | شهر خانگی = |
| | | دستمزد = |
| | | دارایی خالص = |
| | | قد = |
| | | وزن = |
| | | تلویزیون = |
| | | لقب = |
| | | دوره = |
| | | پس از = |
| | | پیش از = |
| | | حزب = |
| | | جنبش = |
| | | مخالفان = |
| | | هیئت = |
| | | دین =اسلام |
| | | مذهب = |
| | | اتهام = |
| | | مجازات = |
| | | وضعیت گناهکاری = |
| | | منصب = |
| | | مکتب =ضد ولایت فقیه |
| | | آثار = |
| | | همسر =ابراهیم ذاکری |
| | | شریک زندگی = |
| | | فرزندان = |
| | | والدین = |
| | | خویشاوندان سرشناس = |
| | | جوایز = |
| | | امضا = |
| | | اندازه امضا = |
| | | signature_alt = |
| | | وبگاه = |
| | | imdb_id = |
| | | Soure_id = |
| | | پانویس = |
| | }} |
|
| |
|
| در طول تاریخ امری اختیاری بوده و در برخی جوامع به صورت فرهنگ جاری از طرف افراد جوامع مختلف بهکار گرفته شده است. | | '''عذرا علوی طالقانی،''' متولد ۱۳۳۳ در تهران بود. پدر وی نورالدین علوی طالقانی، یک روحانی ترقیخواه بود که به خاطر کمک به سازمان مجاهدین و تبلیغ آنها چند بار در زمان شاه به زندان افتاد. وی از خویشاوندان پدر طالقانی روح راستین انقلاب ضدسلطنتی بود. از زمان دانشجویی در رشته مهندسی شیمی در دانشگاه صنعتی شریف هوادار مجاهدین شد و در ۱۳۵۵ به عضویت سازمان مجاهدین درآمد. به مدت ۴۷ سال درگیر مبارزهی تمامعیار حرفهای و تشکیلاتی با دیکتاتوریهای شاه و ولایت فقیه بود.<ref name=":0">[https://article.mojahedin.org/i/%D8%B9%D8%B0%D8%B1%D8%A7-%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1-%D8%B3%D9%88%D8%B3%D9%86-%D8%B2%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D9%85%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF سایت سازمان مجاهدین خلق ایران]</ref> |
|
| |
|
| اما اجباری کردن حجاب در تاریخ نمونهای ندارد، و برای اول بار در جمهوری اسلامی با شعار یا روسری یا توسری به عنوان اهرم فشاری در جهت کنترل سیاسی جامعه بهکار گرفته شد.
| | عذرا علوی طالقانی، عضو مرکزیت سازمان مجاهدین خلق ایران از سال ۱۳۶۴، عضو شورای ملی مقاومت از سال ۱۳۷۱، عضو ارشد شورای رهبری و شورای مرکزی مجاهدین از سال ۱۳۷۲ و جانشین فرمانده ارتش آزادیبخش ملی ایران از سال ۱۳۷۲ تا ۱۳۷۶ بود. در سال ۱۳۶۶ یکی از فرماندهان تیپهای رزمی زنان در ارتش آزادیبخش ملی را بهعهده داشت و این تیپها را در سلسله عملیات آفتاب، چلچراغ و فروغ جاویدان فرماندهی کرد.<ref>[https://freedomfori.blogspot.com/2023/07/blog-post_8.html سایت پیشتازان راه آزادی ایران]</ref> |
|
| |
|
| دو هفته پس از پیروزی [[انقلاب ضد سلطنتی|انقلاب ۱۳۵۷]] دفتر خمینی تصمیم به لغو قانون حمایت خانواده و اجباری شدن حجاب اسلامی گرفت. همچنین یک روز پیش از برگزاری مراسم بزرگداشت روز جهانی زنان، خمینی در سخنرانی مدرسه رفاه اعلام کرد زنان کارمند ادارههای دولتی باید حجاب اسلامی را برای حفظ آبرویشان رعایت کنند.
| | در دوران پس از جنگ و اشغال عراق توسط آمریکا و ائتلاف بینالمللی، ۱۴ سال در ستاد فرماندهی ارتش آزادیبخش قرار داشت. سرانجام روز پنجشنبه ۱۵ تیر ۱۴۰۲ در اشرف ۳ در آلبانی در اثر بیماری درگذشت. |
|
| |
|
| روز بعد زنان کارمند بدون حجاب اجازه ورود به محل کارشان را نیافتند. تعداد زیادی از زنان کارمند از رفتن به سر کار سر باز زدند و زنانی که کارمند وزارت امور خارجه بودند بیرون وزارتخانه دست به تظاهرات زدند.
| | == زندگینامه عذرا علوی طالقانی == |
| | '''عذرا علوی طالقانی،''' متولد ۱۳۳۳ در تهران بود. پدر وی آقای نورالدین علوی طالقانی، یک روحانی ترقیخواه بود که به خاطر کمک به سازمان مجاهدین و تبلیغ آنها چند بار در زمان شاه به زندان افتاد. وی از خویشاوندان پدر طالقانی روح راستین انقلاب ضدسلطنتی بود. از زمان دانشجویی در رشته مهندسی شیمی در دانشگاه صنعتی شریف هوادار مجاهدین شد و در ۱۳۵۵ به عضویت سازمان مجاهدین درآمد. در همین سال با یکی از کادرهای قدیمی مجاهدین به نام ابراهیم ذاکری ازدواج کرد که حاصل این ازدواج پسری بنام زهیر بود که در سال ۲۰۰۱ در عراق در درگیری با ماموران و وابستگان به جمهوری اسلامی در عراق در قرارگاه اشرف جانباخت. |
|
| |
|
| حدود ۵۰۰۰ تا ۸۰۰۰ زن در دانشگاه تهران تجمع کرده و شعار دادند. همچنین تعداد زیادی از دانش آموزان مدرسههای دخترانه به تظاهرات زنان در تهران پیوستند. <blockquote>روزنامه کیهان در آن روزها نوشت،</blockquote><blockquote>《گروهها و دستهجات مختلف زنان از صبح امروز در خیابانهای تهران به مناسبت روز جهانی زن و به خاطر ابراز نظریات خود درباره حجاب زنان دست به راهپیمائی زدند. در راهپیمائیهای امروز زنان، تعداد زیادی از دانش آموزان مدارس دخترانه نیز شرکت داشتند. آنها ضمناً علیه کسانی که به زنان بی حجاب در روزهای اخیر حمله کردهاند، شعار میدادند… راهپیمائی امروز در حالی انجام شد که ریزش برف بی وقفه از اولین ساعات بامداد آغاز شده است.》<ref>روزنامه کیهان ۱۷ اسفند ۱۳۵۷</ref></blockquote>
| | در انتخابات دوره اول مجلس شورای ملی در سال ۱۳۵۸ در تهران، وزارت کشور جمهوری اسلامی عذرا علوی طالقانی را نفر پنجاه و سوم تهران با بیش از ۳۰۸ هزار رأی اعلام کرد. این در شرایطی بود که از تقلب و از بین بردن آرای مجاهدین به طرق گوناگون توسط وابستگان جمهوری اسلامی و کمیتهها و پاسداران و «اتاق تجمیع» آرای آن روزگار در وزارت کشور گزارشات متعددی در نشریات و رسانههای آن روزگار منتشر شد.<ref name=":0" /> |
|
| |
|
| == پیشینهی حجاب ==
| | او در بخشی از مصاحبه خود با سیمای آزادی از مبارزات خود در زمان شاه میگوید: |
| پیشینهی این امر به خلقت آدم و حوا برمیگردد که اول بار از شرم اقدام به پوشاندن خود کردند.
| |
|
| |
|
| آن هنگام که از بهشت اخراج شدند و پوشش خود را از دست دادند، سریع خود را با برگ درختان پوشاندند.
| | و اینکه فاطمه امینی و دیگران مجاهدان رزمنده الگوی او برای انتخاب مبارزه با ساواک و سلطنت پهلوی بودند.<ref>[https://t.me/MOJAHEDIN_ORG/158741 مصاحبه با سیمای آزادی کلیپ کانال تلگرامی مجاهدین]</ref> |
|
| |
|
| فَلَمّا ذاقَا الشّجَرَةَ بَدَتْ لَهُما سَوْآتُهُما وَ طَفِقا یَخْصِفانِ عَلَیْهِما مِنْ وَرَقِ<ref>قران مجید سوره اعراف آیه ۲۲</ref>
| | و در آخرین سخنرانی خود از انتخاب اصلح مسئول اول سازمان مجاهدین و معاونین وی دفاع کرد.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=nDJcSOEDGMw سایت یوتیوب]</ref> |
|
| |
|
| فرید وجدی در دایرة المعارف قرن بیستم مینویسد:
| | === پیام مسعود رجوی === |
| | مسعود رجوی پس از درگذشت عذرا علوی طالقانی طی پیامی چنین گفت:<blockquote>«سردار والای دیگری از ارتش فدا و آزادی، جاودانه و رستگار شد. یکی از برجستهترین زنان انقلابی معاصر ایران، فدیة مجاهدین در شب عید غدیر در آستان امیر مؤمنان و ملت ایران. با پدرش آقای نورالدین علوی طالقانی روحانی برجسته که بارها در روزگار ستمشاهی به زندان افتاده بود و جرمش کمک و تبلیغ برای مجاهدین بود، در زندان قصرهمبند بودم. یاد پدرطالقانی به خیر تا چون «ابر بگرید». خواهر سوسن از خویشاوندان نزدیک پدر طالقانی روح راستین انقلاب ضدسلطنتی بود.»<ref>[https://ganjinehiran455mihan.blogspot.com/2023/07/blog-post_8.html وبلاگ گنجینه میهنی برای ایران]</ref></blockquote> |
|
| |
|
| حجاب زنان سابقهای طولانی دارد. و نویسندگان یونان قدیم در آثار خود آن را منعکس کردهاند. زنان سر را میپوشاندند، ولی صورتشان باز بوده است. وقتی به بازار میرفتند، بر آنان واجب بود صورتشان را نیز بپوشانند.<ref>فرید وجدی، دائرهّ المعارف القرن العشرین ص ۳۳۵</ref>
| | === پیام مریم رجوی === |
| | خانم مریم رجوی طی پیامی درگذشت «یکی از درخشانترین الگوهای مبارزه تاریخی و رهائیبخش زنان ایران» را به مجاهدین و ارتش آزادی و شورای ملی مقاومت ایران تسلیت گفت.<ref>[https://women.ncr-iran.org/fa/%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA-%D8%B9%D8%B0%D8%B1%D8%A7-%D8%B9%D9%84%D9%88%DB%8C-%D8%B7%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D9%86%DB%8C/ سایت زنان نیروی تغییر]</ref> |
|
| |
|
| زنان یونانی در دورههای گذشته، صورت و اندامشان را تا روی پا میپوشاندند. این پوشش که شفاف و بسیار زیبا بود، در جزایر کرس و اِمِرجوس و دیگر جزایر ساخته میشد.<ref>دایرهّ المعارف لاروس</ref>
| | == منابع == |
| | |
| آرتیمس یا «الهه عفت» از خدایان یونان باستان دارای بدنی نیرومند و ورزیده و چابک و به زیور عفت و تقوا آراسته است»<ref>تاریخ تمدن ویل دورانت ترجمه احمد آرام صفحه ۵۲۰</ref>
| |
| | |
| در یونان باستان زنان فقط در صورتی میتوانند خویشان و دوستان خود را ملاقات کنند و در جشنهای مذهبی و تماشاخانه ها حضور یابند که کاملاً در حجاب باشند»<ref>تاریخ تمدن ویل دورانت ترجمه احمد آرام صفحه ۳۴۰</ref>
| |
| | |
| === حجاب در ادیان مختلف === | |
| | |
| === حجاب در دین یهود ===
| |
| در سفر عروبین از تلمود یکی از تبعات زن بودن آن است که فرد همواره باید خود را بپوشاند. برخی عبارات تلمود حکایت از آن دارد که در دورههایی از تاریخ یهود،و در برخی جوامع یهودی، پوشاندن موی سر مخصوص به زنان دارای همسر بوده است و دختران لازم نبود تا زمان ازدواج موی خود را بپوشانند.
| |
| | |
| بر اساس تلمود پوشاندن سر برای مردان اختیاری بود اما زنان همیشه در بیرون خانه باید موهای خود را میپوشاندند.<ref>(کتوبوت ۶ : ۷، ۱۵ ب)</ref>
| |
| | |
| «ویل دورانت» در «تاریخ تمدن» در مورد وضع زنان یهود در قرون وسطی مینویسد: «در طول قرون وسطی یهودیان همچنان زنان خویش را با لباسهای فاخر میآراستند؛ لکن به آنها اجازه نمیدادند که با سر عریان به میان مردم روند.»<ref>تاریخ تمدن ویل دورانت سال ۱۳۶۵ جلد ۱۲ صفحه ۶۳</ref>
| |
| | |
| در دوران قاجار زنان یهود از چادرمشکی و روبنده مشکی استفاده میکردند (روبنده بانوان مسلمان سفید بود)<ref>کتاب فرزندان استر سال ۱۳۸۴ صفحه ۱۸۳</ref>
| |
| | |
| ==== کیپه ====
| |
| در قرنهای هفدهم و هجدهم «کیپه» که در زبان عبری به معنی کلاه یا سرپوش است بین یهودیان اروپا به عنوان نمادی از ایمان دینی رواج پیدا کرد. بر اساس «هلاخا» سر مردان جوان باید هنگام دعا و تحصیل مذهبی پوشیده باشد.
| |
| | |
| (هلاخا مجموعه قوانین شریعت یهود با ۶۱۳ میتزوت یا فرمان است. این قوانین از تورات مکتوب «تنخ»، تورات شفاهی «تلموذ» و دستورات خاخامها استتناج شده است.)<ref name=":0">[https://www.dw.com/fa-ir/%D9%BE%D9%88%D8%B4%D8%B4-%D8%B3%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8/g-43577786 سایت دویچه وله ۲۸ آوریل ۲۰۱۸ مقاله پوشش سر در ادیان مختلف]</ref>
| |
|
| |
|
| === حجاب در مسیحیت ===
| |
| عهد جدید در باب ۱۱ از رساله اول پولس مرد را به دعا خواندن با سر برهنه و زن را به دعا خواندن سر پوشیده توصیه کرده است. در متن مسیحی شهدای حمیری مربوط به قصه اصحاب اخدود که چندی پیش از ظهور اسلام در منطقه نجران رخ داده است عباراتی وجود دارد که نشان میدهد زنان مسیحی نیز صورت خود را بهطور معمول میپوشاندند. <ref>[http://ensani.ir/fa/article/2045/%D8%A7%D8%B4%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9-%D8%AD%D8%AC%D8%A7%D8%A8-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%87%DB%8C%D9%85%DB%8C مقاله اشتراک حجاب در ادیان ابراهیمی] </ref>
| |
|
| |
|
| ==== چادر خواهران مقدس ====
| |
| خواهران مقدس که در کلیسا خدمت میکنند سرپوش و لباسی به رنگ مشکی به تن میکنند. رنگ سرپوش خواهران مقدس در دوران تحصیل دینی سفید است و بعد از ادای سوگند رنگ آن مشکی میشود. در برخی از گروههای کلیسایی سرپوش خواهران مقدس نهتنها مو بلکه گردن آنها را نیز میپوشاند.<ref name=":0" />
| |
|
| |
| == انواع حجاب مسلمانان ==
| |
|
| |
| === چادر ===
| |
| چادر پوششی به صورت پارچهای نیمدایره است و معمولا به رنگ سیاه یا سفید است و زنان مؤمن موقع بیرون رفتن از خانه به سر میکنند. زنان ایرانی باید طبق دستورهای مذهبی از چادر یا روسری استفاده کنند.<ref name=":0" />
| |
|
| |
| === روسری ===
| |
| روسری پارچهای است که زنان مسلمان از آن برای پوشاندن گیسوی خود استفاده میکنند. موضوع «اجبار» یا «اختیار» زنان در استفاده از این پارچه به بحثهای زیادی در کشورهای اسلامی و حتی کشورهای غربی دامن زده است. جالب اینکه نوع بستن روسری زنان ترک با دیگر زنان کشورهای اسلامی متفاوت است.<ref name=":0" />
| |
|
| |
| === مقنعه ===
| |
| نوعی از پوشش سر تا پایین سینه برای زنان است که به ویژه در ایران پس از انقلاب ضد سلطنتی رایج شد. از این سرپوش معمولا در ادارات، بیمارستانها، تیمهای ورزشی زنانه، مدارس و مکانهای عمومی دیگر استفاده میشود و استفاده از آن به نسبت روسری و شال آسانتر است.<ref name=":0" />
| |
|
| |
| == دیدگاه مجاهدین در باره حجاب ==
| |
|
| |
| == حجاب در کشورهای مختلف ==
| |
|
| |
| === حجاب در آفریقا ===
| |
| تصاویر و نقش برجسته های موجود در کشور مصر نیز گویای وجود حجاب در منطقه آفریقا می باشد به عنوان مثال: در ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد در تصاویری که نقاشی مصری کشیده، دختران تمام بدن و پسران، نیمه پایین بدن خود را پوشانده بودند.<ref>المنجد فی اعلام صفحه ۴۱۹ و ۴۲۲</ref>
| |
|
| |
| ==== دستار و نقاب طوارق ====
| |
| طوارق از اقوامی هستند که در صحرای بزرگ آفریقا سکونت دارند. در سن ۱۵ تا ۱۷ سالگی، برای پسران جوان قوم طوارق که مسلمان هستند، جشن «لثام» یا نقاب برگزار میشود و آنها اجازه مییابند از پارچهای به طول ۱۵ متر به عنوان دستار و نقاب استفاده کنند.<ref name=":0" />
| |
|
| |
| === حجاب در عراق و بین النهرین ===
| |
| برخی دیگر از یافته های تاریخی بیانگر وجود حجاب در عراق و بین النهرین می باشد مثلاً در یکی از آثار ۴۰۰۰ سال پیش از میلاد زنی در عراق که نقشی از او باقیمانده با تکه پارچه کوچکی سرش را پوشانده است.<ref name=":1">روزنامه جام جم سال هفتم شماره ۱۹۸۵ صفحه ۱۴</ref>
| |
|
| |
| در ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد در سواحل مدیترانه و خاورمیانه و بین النهرین پوشش و لباسی که نیمی از بدن یا تمام آن را بپوشاند وجود داشته است.<ref name=":1" />
| |
|
| |
| === حجاب در شرق دور ===
| |
| در کشورهای شرقی نیز وجود پوشش سراسری امر مسلمی می باشد به عنوان نمونه در کشور هند، زنان هندوستان، چیزی مانند چادر میپوشند و آن را روی خود میکشند، به گونه ای که صورتشان پیدا نیست.
| |
|
| |
| در کشور ژاپن نیز تا قبل از دهه ۷۰ – ۱۸۶۰، تقریباً همه مردم ژاپن انواع لباس های بومی خود را به تن می کردند. لباس بومی آنان، اساساً همان «کیمونو» بود که عبارت بود از یک پیراهن بلند و گشاد که روی آن یک کمربند پهن می بستند.
| |
|
| |
| لایه های متعدد این لباس و نیز لایی هایی که از کتان و ابریشم در آن قرار می دادند، گرما را می گرفت… طبقه متوسط مردم عموماً کیمونوی کتانی و نخی می پوشیدند و طبقات ثروتمند جامعه، کیمونوی ابریشمی به تن می کردند.
| |
|
| |
| === حجاب در آسیای صغیر و ایران ===
| |
| حجاب در بین زنان سیبری و ساکنان آسیای صغیر و زنان شهر ماد (و فارس و عرب) نیز وجود داشته است.
| |
|
| |
| زنان رومانی از حجاب بیشتری برخوردار بودهاند، بهطوری که وقتی از خانه خارج میشدند، با چادری بلند تمام بدن را تا روی پاها را میپوشاندند.
| |
|
| |
| == منابع ==
| |
| <references /> | | <references /> |