۱٬۶۵۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''خصوصی سازی'''، تغییر در تعادل بین حکومت و بازار و به نفع بازار | '''خصوصی سازی'''، تغییر در تعادل بین حکومت و بازار و به نفع بازار است، و به بیان دیگر، خصوصی سازی انتقال مالکیت یا کنترل بنگاههای اقتصادی از دولت به بخش خصوصی است. رکود اقتصادی در اوایل قرن بیستم اقتصاد دنیا را در بر گرفت و یکی از راه حلهای ارائه شده توسط اقتصاد دانان بزرگ نظیر کینز، دخالت دولت در اقتصاد بود. از جمله: رفع نواقص بازار، تخصیص بهینه منابع ، ایجاد زیر ساخت های اقتصادی ، تولید و عرضه کالاها وخدمات عمومی ، توزیع عادلانه درامد ، حفظ ازادی های فردی ،ایجاد عدالت اجتماعی ، تثبیت اقتصادی ، ایجاد اشتغال و رفع فقر ومحدودیت ، تأمین امکانات اموزشی –بهداشتی جامعه و فراهم نمودن شرایط مساعد برای شکوفایی استعدادها و خلاقیت ها. این دلایل باعث قبضهی اقتصاد توسط دولت شد و تا دهه ۱۹۷۰ رکود اقتصادی را رفع کرد و در اقتصاد نیز ثبات نسبی ایجاد کرد. اما در دهه ۱۹۷۰ کارکرد خود را به دلیل فقدان انگیزهی کاری ، تعدد در اهداف ، حاکمیت اهداف سیاسی بر اهداف اقتصادی ، بوروکراسی شدید ، استفاده نامطلوب از انحصارات ، ضعف مدیریتی، از دست داد. با شکست دولتها در عرصه اقتصاد، واگذاری شرکتهای دولتی به بخش خصوصی به عنوان راه حل، فراگیر شد و موج عظیمی از خصوصی سازی راه افتاد<ref>تعریف خصوصی سازی «سازمان بهرهوری آسیا»۱۳۷۲</ref>. | ||
== سابقه خصوصی سازی در ایران == | == سابقه خصوصی سازی در ایران == | ||
=== خصوصی سازی پیش از انقلاب === | === خصوصی سازی پیش از انقلاب === | ||
خصوصی سازی در ایران قبل از پیروزی انقلاب ضد سلطنتی بورژوازی ملی توسط شاه در هم کوبیده شد، سرمایهداری وابسته ایجاد شد و جایی برای رشد و ایجا قشری به نام بخش خصوصی باقی نماند. | خصوصی سازی در ایران قبل از پیروزی [[انقلاب ضد سلطنتی]] بورژوازی ملی توسط شاه در هم کوبیده شد، سرمایهداری وابسته ایجاد شد و جایی برای رشد و ایجا قشری به نام بخش خصوصی باقی نماند. | ||
=== خصوصی سازی پس از انقلاب === | === خصوصی سازی پس از انقلاب === | ||
به دلیل کلان فسادهای اقتصادی و اختلاس سازمانیافته حکومتی در ایران از خصوصی سازی در ایران به نامهای: خصولتی، خودمانیسازی، اختصاصیسازی و غیره نام برده میشود. | به دلیل کلان فسادهای اقتصادی و اختلاس سازمانیافته حکومتی در ایران از خصوصی سازی در ایران به نامهای: خصولتی، خودمانیسازی، اختصاصیسازی و غیره نام برده میشود. | ||
بعد از پیروزی انقلاب ضد | بعد از پیروزی [[انقلاب ضد سلطنتی]]، بخش خصوصی در قانون اساسی رژیم ایران به رسمیت شناخته شد. اصل ۴۴ قانون اساسی رژیم اشاره میکند که، نظام اقتصادی جمهوری اسلامی بر پایه سه بخش دولتی، تعاونی و خصوصی استوار است. اما بعد از انقلاب، سرمایهداری وابستهی به ارث مانده از زمان شاه هم توسط رژیم ایران حذف شد<ref>خبرگزاری ایسنا ۲۶ تیر ۱۳۹۶</ref>. | ||
خبرگزاری ایسنا در این باره نوشت:<blockquote>«بعد از پیروزی انقلاب گرایشهای نیمچه سوسیالیستی در کشور ایجاد شد مبنی بر اینکه همه چیز باید دولتی شود که این روند باعث انباشت نیرو در سیستم حکمرانی شد به طوری که در ازای اصل ۴۴ که باید بخش دولتی به بخش خصوصی و غیر دولتی واگذار شود، شاهد جابجایی نیروگاه به جای نیمچه دولتی دیگر هستیم». </blockquote> | خبرگزاری ایسنا در این باره نوشت:<blockquote>«بعد از پیروزی انقلاب گرایشهای نیمچه سوسیالیستی در کشور ایجاد شد مبنی بر اینکه همه چیز باید دولتی شود که این روند باعث انباشت نیرو در سیستم حکمرانی شد به طوری که در ازای اصل ۴۴ که باید بخش دولتی به بخش خصوصی و غیر دولتی واگذار شود، شاهد جابجایی نیروگاه به جای نیمچه دولتی دیگر هستیم». </blockquote> | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
آرایش جدید بنگاههای اقتصادی ایران (بدون در نظر گرفتن آنچه که در اختیار دولت است) عمدتاً در قطبهای ۱۴ گانه زیر سازمان یافته است: | آرایش جدید بنگاههای اقتصادی ایران (بدون در نظر گرفتن آنچه که در اختیار دولت است) عمدتاً در قطبهای ۱۴ گانه زیر سازمان یافته است: | ||
# ستاد اجرایی فرمان امام | |||
# بنیاد مستضعفان | |||
# آستان قدس رضوی | |||
# بنیاد موسوم به شهید | |||
# کمیته امداد | |||
# بنیاد تعاونی سپاه پاسداران | |||
# قرارگاه خاتمالانبیا | |||
# بنیاد تعاونی بسیج | |||
# شرکت سرمایهگذاری غدیر | |||
# سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح (ساتا) | |||
# قرارگاه خاتمالاوصیا | |||
# بنیاد تعاون نیروی انتظامی (ناجا) | |||
# بنیاد تعاون ارتش (بتاجا) | |||
# بنیاد تعاون ستاد کل نیروهای مسلح (ودجا) | |||
هر کدام از این قطبهای اقتصادی شامل هزاران شرکت و هلدینگ میباشد. | هر کدام از این قطبهای اقتصادی شامل هزاران شرکت و هلدینگ میباشد. | ||
خط ۶۸: | خط ۵۳: | ||
گروه گسترش نفت و گاز پارسیان شامل: | گروه گسترش نفت و گاز پارسیان شامل: | ||
* شرکت پالایش نفت تبریز | |||
شرکت پالایش نفت تبریز | * شرکت پالایش نفت شیراز | ||
* شرکت پتروشیمی پردیس | |||
شرکت پالایش نفت شیراز | * شرکت پتروشیمی زاگرس | ||
* شرکت پتروشیمی کرمانشاه | |||
شرکت پتروشیمی پردیس | * شرکت پتروشیمی شیراز | ||
* شرکت پتروشیمی تبریز | |||
شرکت پتروشیمی زاگرس | * شرکت پتروشیمی خراسان | ||
* شرکت پتروشیمی کیان | |||
شرکت پتروشیمی کرمانشاه | * شرکت پتروشیمی پارس | ||
* سرمایهگذاری هامون سپاهان | |||
شرکت پتروشیمی شیراز | * شرکت پتروشیمی بازرگانی بینالمللی | ||
* شرکت حمل و نقل ریلی نیرو | |||
شرکت پتروشیمی تبریز | |||
شرکت پتروشیمی خراسان | |||
شرکت پتروشیمی کیان | |||
شرکت پتروشیمی پارس | |||
سرمایهگذاری هامون سپاهان | |||
شرکت پتروشیمی بازرگانی بینالمللی | |||
شرکت حمل و نقل ریلی نیرو | |||
==== سرنوشت خصوصی سازی ==== | ==== سرنوشت خصوصی سازی ==== | ||
در همین رابطه روزنامه شرق در گزارشی تحت عنوان «امپراطوری خصولتیها» نوشت: کنترل اقتصاد کشور در دست نهادها و افرادی قرار دارد که نه بخش خصوص را نمایندگی میکنند و نه بخش دولتی را<ref>روزنامه شرق ۲ آذر ۱۳۹۶</ref> | در همین رابطه روزنامه شرق در گزارشی تحت عنوان «امپراطوری خصولتیها» نوشت: کنترل اقتصاد کشور در دست نهادها و افرادی قرار دارد که نه بخش خصوص را نمایندگی میکنند و نه بخش دولتی را.<ref>روزنامه شرق ۲ آذر ۱۳۹۶</ref> | ||
سایت جهان نیوز از قول شافعی رئیس اتاق بازرگانی نوشت:<blockquote>«دائم از خصوصی سازی سخن | سایت جهان نیوز از قول شافعی رئیس اتاق بازرگانی نوشت:<blockquote>«دائم از خصوصی سازی سخن میگوییم اما شاهد پیدایش ساختار جدید در اقتصاد هستیم که با واگذاری نهادهای دولتی به گروه های خاص که شبه دولتی و خصولتی نامیده میشود، گرفتار شدهایم»<ref>سایت جهان نیوز ۲۹ مرداد ۱۳۹۶</ref>.</blockquote>خبرگزاری تسنیم ۲۱ دی ۱۳۹۷ از قول احمد علیرضابیگی نماینده مجلس نوشت: | ||
« به اسم خصوصیسازی کارخانة ماشین سازی تبریز که ۱۰ هزار میلیارد تومان ارزش داشته است، به ۷۰ میلیارد تومان به یک بیسواد فروخته شده است. یعنی ۱۴۲ برابر زیر قیمت»<ref>خبرگزاری تسنیم ۲۱ دی ۱۳۹۷</ref>. | « به اسم خصوصیسازی کارخانة ماشین سازی تبریز که ۱۰ هزار میلیارد تومان ارزش داشته است، به ۷۰ میلیارد تومان به یک بیسواد فروخته شده است. یعنی ۱۴۲ برابر زیر قیمت»<ref>خبرگزاری تسنیم ۲۱ دی ۱۳۹۷</ref>. |
ویرایش