۱٬۶۵۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
ژیسکاردستن در ادامه خاطرات خود به سخنان کارتر اشاره میکند . کارترمیگوید:<blockquote>«اوضاع ایران به کلی تغییر کرده است. شاه دیگر نمیتواند بماند. مردم ایران دیگر او را نمیخواهند. دولت یا دولتمردی در ایران باقی نمانده است که حاضر به همکاری با او باشد. اما جای نگرانی نیست؛ نظامیها هستند. آنها قدرت را بدست خواهند گرفت. بیشتر فرماندهان نظامی ایران در مدارس ما تحصیل کردهاند و فرماندهان و رؤسای ارتش ما را خیلی خوب میشناسند. آنها یکدیگر را به اسم کوچک صدا میکنند.»<ref>قدرت و زندگی ـ کتاب خاطرات والری ژیسکاردستن ـ صفحه ۱۰۰ تا ۱۰۲</ref></blockquote>[[پرونده:کارتر در حال ترک گوادلوپ پس از پایان نشست.JPG|جایگزین=جیمی کارتر رئیس جمهور آمریکا در حال ترک گوادلوپ پس از پایان نشست|بندانگشتی|جیمی کارتر رئیس جمهور آمریکا در حال ترک گوادلوپ پس از پایان نشست]] | ژیسکاردستن در ادامه خاطرات خود به سخنان کارتر اشاره میکند . کارترمیگوید:<blockquote>«اوضاع ایران به کلی تغییر کرده است. شاه دیگر نمیتواند بماند. مردم ایران دیگر او را نمیخواهند. دولت یا دولتمردی در ایران باقی نمانده است که حاضر به همکاری با او باشد. اما جای نگرانی نیست؛ نظامیها هستند. آنها قدرت را بدست خواهند گرفت. بیشتر فرماندهان نظامی ایران در مدارس ما تحصیل کردهاند و فرماندهان و رؤسای ارتش ما را خیلی خوب میشناسند. آنها یکدیگر را به اسم کوچک صدا میکنند.»<ref>قدرت و زندگی ـ کتاب خاطرات والری ژیسکاردستن ـ صفحه ۱۰۰ تا ۱۰۲</ref></blockquote>[[پرونده:کارتر در حال ترک گوادلوپ پس از پایان نشست.JPG|جایگزین=جیمی کارتر رئیس جمهور آمریکا در حال ترک گوادلوپ پس از پایان نشست|بندانگشتی|جیمی کارتر رئیس جمهور آمریکا در حال ترک گوادلوپ پس از پایان نشست]] | ||
ویلیان سولیوان سفیر وقت آمریکا در ایران معتقد است در کنفرانس گوادلوپ، رهبران سه کشور غربی، رئیس جمهور آمریکا را قانع کردند که راهی برای نجات شاه باقی نمانده و غرب برای نجات منافع حیاتی خود در این منطقه باید چارهای | ویلیان سولیوان سفیر وقت آمریکا در ایران معتقد است در کنفرانس گوادلوپ، رهبران سه کشور غربی، رئیس جمهور آمریکا را قانع کردند که راهی برای نجات شاه باقی نمانده و غرب برای نجات منافع حیاتی خود در این منطقه باید چارهای بیاندیشد.<ref name=":0" /> | ||
زبگنیو برژینسکی مشاور امنیت ملی کارتر که همراه او بود در خاطرات خود میگوید که در کنفرانس سران غرب وقتی مسئله ایران مطرح شد آنها نه تنها بر سر خروج شاه از ایران توافق کردند بلکه بر سر محل اقامت شاه بعد از ترک ایران نیز گفتگو کردند.<ref name=":1" /> | زبگنیو برژینسکی مشاور امنیت ملی کارتر که همراه او بود در خاطرات خود میگوید که در کنفرانس سران غرب وقتی مسئله ایران مطرح شد آنها نه تنها بر سر خروج شاه از ایران توافق کردند بلکه بر سر محل اقامت شاه بعد از ترک ایران نیز گفتگو کردند.<ref name=":1" /> | ||
بنا به روایت دیگری ژیسکاردستن به کارتر توصیه کرده که با مخالفان (خمینی و اطرافیانش) تماس بگیرد زیرا فرانسه بنا به اطلاعات خصوصی تصمیم گرفته دور شاه را قلم بگیرد. این اطلاعات خصوصی اشاره به ملاقات خصوصی فرستاده ویژه رئیس جمهور فرانسه، میشل پونیاتووسکی با شاه و همچنین تحلیلی که صادق قطب زاده با اطلاع خمینی به الیزه فرستاده بود دارد. | بنا به روایت دیگری ژیسکاردستن به کارتر توصیه کرده که با مخالفان ([[روحالله خمینی|خمینی]] و اطرافیانش) تماس بگیرد زیرا فرانسه بنا به اطلاعات خصوصی تصمیم گرفته دور شاه را قلم بگیرد. این اطلاعات خصوصی اشاره به ملاقات خصوصی فرستاده ویژه رئیس جمهور فرانسه، میشل پونیاتووسکی با شاه و همچنین تحلیلی که صادق قطب زاده با اطلاع [[روحالله خمینی|خمینی]] به الیزه فرستاده بود دارد. | ||
یک هفته قبل از کنفرانس گوادلوپ وزارت امور خارجه فرانسه از صادق قطب زاده میخواهد برای آنها | یک هفته قبل از کنفرانس گوادلوپ وزارت امور خارجه فرانسه از صادق قطب زاده میخواهد برای آنها روشن کند که خمینی بعد از پیروزی چه نوع سیاستهایی را دنبال خواهد کرد. قطب زاده این گزارش را با اطلاع خمینی و اطرافیان او تهیه میکند. نماینده وزارت امورخارجه فرانسه گزارش میدهد:<blockquote>«این تحلیل رئیس جمهور فرانسه را به قدری تحتتأثیر قرار داده که ژیسکاردستن به کارتر توصیه خواهد کرد که با دولت احتمالی جدید تهران که ریاست معنوی آن با [[روحالله خمینی|آیتالله خمینی]] خواهد بود، وارد مذاکره شود.»</blockquote><blockquote>بعد از رفتن ژیسکاردستن به گوادلوپ خمینی، قطب زاده را مأمور میکند از وزارت خارجه سؤال کند آيا رئیس جمهور فرانسه موضوع ایران را در کنفرانس مطرح خواهد کرد یا نه؟ که بلافاصله جواب مثبت دریافت میکند.<ref name=":2">[https://www.bbc.com/persian/blogs/2014/02/140202_l44_nazeran_guadalupe_iran_monarchy.shtml گوادلوپ تیر خلاص نظام پادشاهی] ـ سایت بیبیسی فارسی</ref></blockquote>[[پرونده:خروج شاه و فرح از ایران.JPG|جایگزین=خروج محمد رضا شاه از ایران در ۲۶دیماه ۱۳۵۷|بندانگشتی|خروج محمدرضا شاه از ایران در ۲۶دیماه ۱۳۵۷]] | ||
[[پرونده:خروج شاه و فرح از ایران.JPG|جایگزین=خروج محمد رضا شاه از ایران در ۲۶دیماه ۱۳۵۷|بندانگشتی|خروج محمدرضا شاه از ایران در ۲۶دیماه ۱۳۵۷]] | |||
در پایان کنفرانس گوادلوپ رهبران چهار قدرت غربی در مورد رفتن شاه از ایران به توافق رسیدند. | در پایان کنفرانس گوادلوپ رهبران چهار قدرت غربی در مورد رفتن شاه از ایران به توافق رسیدند. | ||
== پیامدهای کنفرانس گوادلوپ == | == پیامدهای کنفرانس گوادلوپ == | ||
در پی این توافقات آمریکا برای کنترل اوضاع یک سیاست چند جانبه را در پیش میگیرد. ژنرال هایزر معاون نیروهای ناتو به تهران میرود تا فرماندهان ارتش شاه را به همکاری با بختیار وادار کند. از طرفی کارتر از طربق دو نماینده ژیسکاردستن با خمینی ارتباط برقرار میکند و به او پیام میدهد که خمینی تمام نیروی خود را برای جلوگیری از مخالفت با کارتر به کار ببرد. شاه به زودی از ایران خارج خواهد شد و خطر دخالت ارتش وجود دارد که اوضاع را بدتر خواهد کرد. | در پی این توافقات آمریکا برای کنترل اوضاع یک سیاست چند جانبه را در پیش میگیرد. ژنرال هایزر معاون نیروهای ناتو به تهران میرود تا فرماندهان ارتش شاه را به همکاری با بختیار وادار کند. از طرفی کارتر از طربق دو نماینده ژیسکاردستن با [[روحالله خمینی|خمینی]] ارتباط برقرار میکند و به او پیام میدهد که خمینی تمام نیروی خود را برای جلوگیری از مخالفت با کارتر به کار ببرد. [[محمدرضا پهلوی|شاه]] به زودی از ایران خارج خواهد شد و خطر دخالت ارتش وجود دارد که اوضاع را بدتر خواهد کرد. | ||
ابراهیم یزدی میگوید که علاوه بر تماس از طریق نمایندگان ژیسکاردستن، پنج تماس مستقیم نیز از طرف آمریکاییها با خمینی گرفته شد. به این ترتیب که وارن زیمرمن از جانب دولت آمریکا پیغام داد، ژنرال هایزر مطمئن است فرماندهان ارتش را از کودتا منصرف کرده و دولت آمریکا معتقد است که نمایندگان صلاحیت دار خمینی با فرماندهان نظامی مذاکره کنند و این | ابراهیم یزدی میگوید که علاوه بر تماس از طریق نمایندگان ژیسکاردستن، پنج تماس مستقیم نیز از طرف آمریکاییها با خمینی گرفته شد. به این ترتیب که وارن زیمرمن از جانب دولت آمریکا پیغام داد، ژنرال هایزر مطمئن است فرماندهان ارتش را از کودتا منصرف کرده و دولت آمریکا معتقد است که نمایندگان صلاحیت دار خمینی با فرماندهان نظامی مذاکره کنند و این ملاقاتها بسیار مفید خواهد بود.<ref name=":2" /> | ||
[[پرونده:پیروزی انقلاب ضد سلطنتی.JPG|جایگزین=پیروزی انقلاب ضد سلطنتی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷|بندانگشتی|250x250پیکسل|پیروزی انقلاب ضد سلطنتی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷]] | [[پرونده:پیروزی انقلاب ضد سلطنتی.JPG|جایگزین=پیروزی انقلاب ضد سلطنتی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷|بندانگشتی|250x250پیکسل|پیروزی انقلاب ضد سلطنتی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷]] | ||
در واقع آمریکا در روند حوادث متوجه شد که دولت بختیار نیز توان مقابله با موج انقلاب مردم را ندارد، به همین خاطر چاره را در توافق با نمایندگان خمینی برای انتقال آرام قدرت و گرفتن | در واقع آمریکا در روند حوادث متوجه شد که دولت بختیار نیز توان مقابله با موج انقلاب مردم را ندارد، به همین خاطر چاره را در توافق با نمایندگان خمینی برای انتقال آرام قدرت و گرفتن قولهای لازم برای تأمین منافع آمریکا و جلوگیری از تأثیرگذاری نیروهای انقلابی برآمده از انقلاب مردم ایران میدید. در همین راستا ژنرال هایزر به ارتشبد قرهباغی رئیس ستاد ارتش شاهنشاهی پیشنهاد کرد که خوب است با [[مهدی بازرگان|بازرگان]] و بهشتی نمایندگان مخالفین و خمینی ملاقات کند.<ref name=":2" /> | ||
۲۱ دیماه سایروس ونس، وزیر امور خارجه ایالات متحده اعلام میکند: «شاه باید ایران را ترک کند.»<ref name=":2" /> شاه در ۲۶ دیماه ۱۳۵۷ از ایران خارج شد. انقلاب ضد سلطنتی با قیام مردم و با اعلام بیطرفی ارتش در | ۲۱ دیماه سایروس ونس، وزیر امور خارجه ایالات متحده اعلام میکند: «شاه باید ایران را ترک کند.»<ref name=":2" /> | ||
شاه در ۲۶ دیماه ۱۳۵۷ از ایران خارج شد. [[انقلاب ضد سلطنتی]] با قیام مردم و با اعلام بیطرفی ارتش در بعدازظهر روز ۲۲بهمن ۱۳۵۷ به پیروزی رسید. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
<references /> | <references /> |
ویرایش