۱۴۹
ویرایش
کاربر:Alireza/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:کشف حجاب 4.jpg|جایگزین=کشف حجاب |بندانگشتی|کشف حجاب ]] | |||
۱۷ دی 1314 سالروز تصویب بخشنامه ی کشف حجاب توسط رضا خان است. این بخشنامه از طرف رئیس الوزراء به دربار فرستاده شد. رضا شاه بعد از بازگشت از سفر خود به ترکیه در 12 خرداد 1313 که تحت تأثیر اقدامات آتاتورک قرار گرفته بود، عزم خود را برای غربی شدن جامعه ی ایرانی جزم نمود. او بر این باور بود که ارزشهای حاکم بر جامعه ی ایرانی مانعی بر سر راه مدرناسیون جامعه است. در این راستا، قانون اتحاد شکل و البسه و تبدیل کلاه نیز در 4 ماده و 8 تبصره در جلسه ی 6 دی 1307 در سومین سال پادشاهی رضاخان به تصویب رسید. | ۱۷ دی 1314 سالروز تصویب بخشنامه ی کشف حجاب توسط رضا خان است. این بخشنامه از طرف رئیس الوزراء به دربار فرستاده شد. رضا شاه بعد از بازگشت از سفر خود به ترکیه در 12 خرداد 1313 که تحت تأثیر اقدامات آتاتورک قرار گرفته بود، عزم خود را برای غربی شدن جامعه ی ایرانی جزم نمود. او بر این باور بود که ارزشهای حاکم بر جامعه ی ایرانی مانعی بر سر راه مدرناسیون جامعه است. در این راستا، قانون اتحاد شکل و البسه و تبدیل کلاه نیز در 4 ماده و 8 تبصره در جلسه ی 6 دی 1307 در سومین سال پادشاهی رضاخان به تصویب رسید. | ||
بدین سان از فردای آن روز بر سر کردن چادر در خیابانهای تهران ممنوع شد و دولت و سایر دستگاه های اجرايی در کشور موظف گردیدند برای پیشبرد این طرح در شهرهای مختلف بکوشند. | بدین سان از فردای آن روز بر سر کردن چادر در خیابانهای تهران ممنوع شد و دولت و سایر دستگاه های اجرايی در کشور موظف گردیدند برای پیشبرد این طرح در شهرهای مختلف بکوشند. | ||
مستشارالدوله سفیر کبیر ایران در ترکیه تأثیر پذیری رضا خان از بی حجابی زنان درترکیه را چنین شرح میدهد: بعد از پایان ضیافت رسمی با شکوه، وقتی رضا خان به عمارت خود بازگشت تا پاسی از شب نخوابید و در تالار بزرگ خانه ی ملت قدم میزد و فکر میکرد و گاه گاه بلند میگفت: عجب!عجب! من تصور نمیکردم ترکها تا این اندازه ترقی کرده و در اخذ تمدن اروپا جلو رفته باشند. حالا می بینم که ما خیلی عقب هستیم. مخصوصا در قسمت تربیت دختران و بانوان...فورا باید با تمام قوا به پیشرفت سریع مردم مخصوصا زنان اقدام کنیم. ''حسین مکی تاریخ بیست ساله ی ایران جلد ششم صفحه ی157'' | مستشارالدوله سفیر کبیر ایران در ترکیه تأثیر پذیری رضا خان از بی حجابی زنان درترکیه را چنین شرح میدهد: بعد از پایان ضیافت رسمی با شکوه، وقتی رضا خان به عمارت خود بازگشت تا پاسی از شب نخوابید و در تالار بزرگ خانه ی ملت قدم میزد و فکر میکرد و گاه گاه بلند میگفت: عجب!عجب! من تصور نمیکردم ترکها تا این اندازه ترقی کرده و در اخذ تمدن اروپا جلو رفته باشند. حالا می بینم که ما خیلی عقب هستیم. مخصوصا در قسمت تربیت دختران و بانوان...فورا باید با تمام قوا به پیشرفت سریع مردم مخصوصا زنان اقدام کنیم. <ref>''حسین مکی تاریخ بیست ساله ی ایران جلد ششم صفحه ی157''</ref> | ||
[[پرونده:زنان قاجار با چادر و روبنده.jpg|جایگزین=زنان قاجار با چادر و روبنده|بندانگشتی|زنان قاجار با چادر و روبنده]] | |||
نخستین نشانه‌های کشف حجاب را می‌توان در سخنرانی بدون روبنده طاهره ی قرةالعین و همچنین در دربارناصرالدین شاه قاجار و در محافل روشنفکری یافت. همچنین فعالان جنبش زنان ایران در دوره مشروطه و ابتدای حکومت رضاشاه بحث‌هایی در نقد حجاب گشودند؛ ولی رسمیت پیدا کردن و اجباری شدن چند سالهی آن به دوره ی حکومت رضا شاه بازمی‌گرد. | نخستین نشانه‌های کشف حجاب را می‌توان در سخنرانی بدون روبنده طاهره ی قرةالعین و همچنین در دربارناصرالدین شاه قاجار و در محافل روشنفکری یافت. همچنین فعالان جنبش زنان ایران در دوره مشروطه و ابتدای حکومت رضاشاه بحث‌هایی در نقد حجاب گشودند؛ ولی رسمیت پیدا کردن و اجباری شدن چند سالهی آن به دوره ی حکومت رضا شاه بازمی‌گرد. | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
بر اساس شواهد تاریخی اولین نشانه های کشف حجاب از دربار ناصرالدین شاه قاجار آغاز شد. از اواخر دوران قاجار و در جریان نهضت مشروطه و پس از آن سیاسیون نوگرا و روشن فکرها، گام هایی در جهت حذف پوشش بانوان برداشتند. آنان مشروطه را به معنای تجدد خواهی خوانده و بی حجابی را از مظاهر این تجدد خواهی می دانستند. با آغاز سلطنت رضا شاه، تبلیغ در مورد آزادی زنان در مطبوعات ادامه یافت و سرعت بیشتری گرفت. تا جاییکه رضا خان حجاب را در اماکن عمومی ممنوع اعلام کرد و به تدریج از صراحت بیشتری برخوردار شد آن گونه که در سال 1306 روزنامه ی حبل المتین دلایلی بر وجوب رفع حجاب نوشت. نویسندگان و و شعرا هم در این زمینه قلم فرسایی کردند. | بر اساس شواهد تاریخی اولین نشانه های کشف حجاب از دربار ناصرالدین شاه قاجار آغاز شد. از اواخر دوران قاجار و در جریان نهضت مشروطه و پس از آن سیاسیون نوگرا و روشن فکرها، گام هایی در جهت حذف پوشش بانوان برداشتند. آنان مشروطه را به معنای تجدد خواهی خوانده و بی حجابی را از مظاهر این تجدد خواهی می دانستند. با آغاز سلطنت رضا شاه، تبلیغ در مورد آزادی زنان در مطبوعات ادامه یافت و سرعت بیشتری گرفت. تا جاییکه رضا خان حجاب را در اماکن عمومی ممنوع اعلام کرد و به تدریج از صراحت بیشتری برخوردار شد آن گونه که در سال 1306 روزنامه ی حبل المتین دلایلی بر وجوب رفع حجاب نوشت. نویسندگان و و شعرا هم در این زمینه قلم فرسایی کردند. | ||
'' | <ref>''نشریه ی الکترونیکی تاریخ معاصر ایران ( گذرستان )''</ref> | ||
== '''بازتاب تجدد خواهی غربی در افکار سیاستمداران و هنرمندان''' == | == '''بازتاب تجدد خواهی غربی در افکار سیاستمداران و هنرمندان''' == | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
=== '''میرزا آقا خان کرمانی''': === | === '''میرزا آقا خان کرمانی''': === | ||
هر شاخه از درخت اخلاقی زشت ایران را که دست میزنیم ریشه ی او کاشته عرب و تخم او بذر مزروع آن تازیان است. یکی از آنها حجاب بی مروت زنان است. در ایران باستان زنان با مردان شریک زندگانی بوده اند. با هم مراوده داشتند. حال هزار سال است زنان ایران مانند زنده به گوران تازیان در زیر پرده ی حجاب و کفن جلباب مستور و در خانه ها چون کور محجوب و مهجور گشته اند. '' | هر شاخه از درخت اخلاقی زشت ایران را که دست میزنیم ریشه ی او کاشته عرب و تخم او بذر مزروع آن تازیان است. یکی از آنها حجاب بی مروت زنان است. در ایران باستان زنان با مردان شریک زندگانی بوده اند. با هم مراوده داشتند. حال هزار سال است زنان ایران مانند زنده به گوران تازیان در زیر پرده ی حجاب و کفن جلباب مستور و در خانه ها چون کور محجوب و مهجور گشته اند.<ref>''ازکتاب کشف حجاب به کوشش امیر قربانی''</ref> | ||
=== '''تاج السطنه دختر ناصر الدین شاه:''' === | === '''تاج السطنه دختر ناصر الدین شاه:''' === | ||
هزارها مفاسد اخلاقیه از همین روی بستن زنها در این مملکت نشرداده شده است. اول کاری که کردم تغییر لباس دادم. لباس فرنگی سر برهنه درحالتی که هنوز در ایران زنها لباس فرم قدیم را داشتند. پس از لباس ، ترک نماز و طاعت را هم کردم. با آستینهای تنگ لباس های چسبیده، وضو ساختن و نماز کردن مشکل بود. | هزارها مفاسد اخلاقیه از همین روی بستن زنها در این مملکت نشرداده شده است. اول کاری که کردم تغییر لباس دادم. لباس فرنگی سر برهنه درحالتی که هنوز در ایران زنها لباس فرم قدیم را داشتند. پس از لباس ، ترک نماز و طاعت را هم کردم. با آستینهای تنگ لباس های چسبیده، وضو ساختن و نماز کردن مشکل بود.<ref>همان منبع</ref> | ||
== '''اقدامات عملی رضا شاه برای ترویج فرهنگ بی حجابی''' == | == '''اقدامات عملی رضا شاه برای ترویج فرهنگ بی حجابی''' == | ||
| خط ۴۴: | خط ۳۸: | ||
* رضا خان بعد از تصویب بخشنامه ی کشف حجاب در روز 17 دی ماه 1314 در مراسم اعطای گواهینامه ی فارغ التحصیلان دانشسرای عالی، در حالی که ملکه ی ایران و دختر بزرگش بدون حجاب بودند و لباس های اروپایی به تن کرده بودند، شرکت کرد. او از طرفی میخواست که به هر قیمت فرهنگ بی حجابی را در جامعه نهادینه کند و از سوی دیگر فرهنگ سنتی و مذهبی حاکم بر جامعه را یک مانع بزرگ برای خود می دید. به همین خاطر او بارها گفته بود برای اینکه بتوان فرهنگ کشف حجاب را به درون جامعه برد باید ابتدا از دربار و وزراء شروع کرد. رضا خان میگفت: ممکن است اقداماتی علیه این کار صورت بگیرد و مسئله ی عفت و نجابت زن را پیش بکشند اما نجابت و عفت زن به چادر مربوط نیست. مگر میلیونها زن بی حجاب که در ممالک خارجه هستند نانجیبند؟ از این گذشته همسر من و دختران من در این کار پیشقدم هستند. آنگاه رضاشاه علت شرکت خانواده ی خود را در جشن آن روز چنین بیان میدارد: | * رضا خان بعد از تصویب بخشنامه ی کشف حجاب در روز 17 دی ماه 1314 در مراسم اعطای گواهینامه ی فارغ التحصیلان دانشسرای عالی، در حالی که ملکه ی ایران و دختر بزرگش بدون حجاب بودند و لباس های اروپایی به تن کرده بودند، شرکت کرد. او از طرفی میخواست که به هر قیمت فرهنگ بی حجابی را در جامعه نهادینه کند و از سوی دیگر فرهنگ سنتی و مذهبی حاکم بر جامعه را یک مانع بزرگ برای خود می دید. به همین خاطر او بارها گفته بود برای اینکه بتوان فرهنگ کشف حجاب را به درون جامعه برد باید ابتدا از دربار و وزراء شروع کرد. رضا خان میگفت: ممکن است اقداماتی علیه این کار صورت بگیرد و مسئله ی عفت و نجابت زن را پیش بکشند اما نجابت و عفت زن به چادر مربوط نیست. مگر میلیونها زن بی حجاب که در ممالک خارجه هستند نانجیبند؟ از این گذشته همسر من و دختران من در این کار پیشقدم هستند. آنگاه رضاشاه علت شرکت خانواده ی خود را در جشن آن روز چنین بیان میدارد: | ||
شرکت همسر و دختران من در جشن دانشسرای مقدماتی بدون حجاب باید سرمشق همه ی زنان و دختران ایرانی مخصوصا خانمهای شما وزرای ممکت باشد. | شرکت همسر و دختران من در جشن دانشسرای مقدماتی بدون حجاب باید سرمشق همه ی زنان و دختران ایرانی مخصوصا خانمهای شما وزرای ممکت باشد.<ref>''از کتاب کشف حجاب به کوشش امیر قربانی''</ref> | ||
رضا شاه در جای دیگری گفته بود: خوشم نمی آید که آن قدر از فرنگ تعریف میکنند باید ایران را چون فرنگ ساخت.<ref>همان منبع</ref> | |||
وی طی نطقی از کشف کجاب و پیشرفت زنان سخن گفت:<blockquote>... شما زنها باید این روز را که روز سعادت و موفقیت شماست روز بزرگی بدانید و از فرصتی که بدست آورده اید برای خدمت به کشور خود از آن استفاده کنید... شما خواهران و دختران من حالا که داخل جامعه شده اید و برای پیشرفت خود و کشورتان این قدم را برداشته اید باید بفهمید که وظیفه ی شما این است که برای کشور خودتان کار کنید سعادت آینده دردست شماست...</blockquote>زنان برای حضور با چهره ی تازه در جامعه چادر و چاقچور را کناری گذاشتند و رو به مانتو آوردند. آنها موهای خود را هم کوتاه کرده و مد آلا گارسونی کردند که مد روز بود که از پاریس آمده بود. | وی همچنین طی نطقی از کشف کجاب و پیشرفت زنان سخن گفت:<blockquote>... شما زنها باید این روز را که روز سعادت و موفقیت شماست روز بزرگی بدانید و از فرصتی که بدست آورده اید برای خدمت به کشور خود از آن استفاده کنید... شما خواهران و دختران من حالا که داخل جامعه شده اید و برای پیشرفت خود و کشورتان این قدم را برداشته اید باید بفهمید که وظیفه ی شما این است که برای کشور خودتان کار کنید سعادت آینده دردست شماست... <ref>کتاب کشف حجاب به کوشش امیر قربانی</ref></blockquote> | ||
[[پرونده:کشف حجاب 2.jpg|جایگزین=کشف حجاب|بندانگشتی|کشف حجاب ]] | |||
زنان برای حضور با چهره ی تازه در جامعه چادر و چاقچور را کناری گذاشتند و رو به مانتو آوردند. آنها موهای خود را هم کوتاه کرده و مد آلا گارسونی کردند که مد روز بود که از پاریس آمده بود. | |||
== '''کشف حجاب از زبان دیگران ؟ (در خاطرات )؟''' == | == '''کشف حجاب از زبان دیگران ؟ (در خاطرات )؟''' == | ||
=== '''صدر الاشراف | === '''صدر الاشراف''' === | ||
آموزگاران و دختران دانش آموز از داشتن حجاب ممنوع شدند و افسران ارتش با زنانی که حجاب داشتند راه نمی رفتند. در اتوبوس زنان با حجاب را راه نمیدادند و در معابر پاسبانها از اهانت و کتک زدن به زنهایی که چادر داشتند با نهایت بی پروایی و بی رحمی فروگذار نمیکردند. مأموران در شهرها و دهات زنهایی را که پارچه روی سر انداخته بودند اگرچه چادر معمولی نبود از سر آنها کشیده و پاره پاره میکردند واگر زن فرار میکرد او را تا خانه اش تعقیب میکردند و به این هم اکتفا نکرده اتاق زنها و صندوق لباس آنها را تفتیش کرده اگر چادر از هر قبیل می دیدند پاره پاره میکردند...! '' | آموزگاران و دختران دانش آموز از داشتن حجاب ممنوع شدند و افسران ارتش با زنانی که حجاب داشتند راه نمی رفتند. در اتوبوس زنان با حجاب را راه نمیدادند و در معابر پاسبانها از اهانت و کتک زدن به زنهایی که چادر داشتند با نهایت بی پروایی و بی رحمی فروگذار نمیکردند. مأموران در شهرها و دهات زنهایی را که پارچه روی سر انداخته بودند اگرچه چادر معمولی نبود از سر آنها کشیده و پاره پاره میکردند واگر زن فرار میکرد او را تا خانه اش تعقیب میکردند و به این هم اکتفا نکرده اتاق زنها و صندوق لباس آنها را تفتیش کرده اگر چادر از هر قبیل می دیدند پاره پاره میکردند...! <ref group="خاطرات صدرالاشراف صفحه 305">''خاطرات صدرالاشراف صفحه 305''</ref> | ||
شاه برای اینکه مردم عادت کنند امر کرد وزراء هر کدام در وزارتخانه ی خود یا در کلوب ایران جشن بگیرند واز فردا آن وزارتخانه و وجوه رجال دعوت کنند که با خانمهای خود در آن جشن حاضر شوند.. زنها افسران طوعا و کرها حاضر شدند و سایر وزراء هم شروع کردند و همین که یکی دو وزارتخانه جشن گرفت شاه گفت وسیله ای فراهم بیاورید که من خودم هم بلکه بادخترهای خود بدون حجاب حاضر شود. '' | شاه برای اینکه مردم عادت کنند امر کرد وزراء هر کدام در وزارتخانه ی خود یا در کلوب ایران جشن بگیرند واز فردا آن وزارتخانه و وجوه رجال دعوت کنند که با خانمهای خود در آن جشن حاضر شوند.. زنها افسران طوعا و کرها حاضر شدند و سایر وزراء هم شروع کردند و همین که یکی دو وزارتخانه جشن گرفت شاه گفت وسیله ای فراهم بیاورید که من خودم هم بلکه بادخترهای خود بدون حجاب حاضر شود. <ref group="همان منبع">''همان منبع''</ref> | ||
=== '''حکمت وزیر فرهنگ | === '''حکمت وزیر فرهنگ''' === | ||
برای جشن توزیع دیپلم در مدارس دخترانه قرار شد شاه تشریف فرما شوند. قرار شد وزراء و مدیران کل با خانمهای خود حاضر شوند. این امر برای من اشکال زیاد داشت. زیرا خانم من به هیچ وجه حاضر نبود حتی به من گفت: مرا طلاق بده و از این امر معاف بدار... | برای جشن توزیع دیپلم در مدارس دخترانه قرار شد شاه تشریف فرما شوند. قرار شد وزراء و مدیران کل با خانمهای خود حاضر شوند. این امر برای من اشکال زیاد داشت. زیرا خانم من به هیچ وجه حاضر نبود حتی به من گفت: مرا طلاق بده و از این امر معاف بدار... | ||
=== '''محمود جم | === '''محمود جم''' === | ||
محمود جم رئیس الوزراء در خاطرات خود از سفر قول رضا خان به ترکیه چنین میگوید: نزدیک دو سال است که این موضوع کشف حجاب سخت فکر مرا به خود مشغول داشته است. خصوصا از وقتی که به ترکیه رفته ام و زنهای آنها را دیدم که پیچه و حجاب را دور انداخته و دوش به دوش مردهایشان در کارهای مملکت به آنها کمک میکنند... دیگر از هرچه زن چادری است بدم آمده است! اصلا چادر و چاقچور دشمن ترقی و پیشرفت مردم است. درست حکم یک دمل را پیدا کرده که باید با احتیاط به آن نیشتر زد و از بینش برد. | محمود جم رئیس الوزراء در خاطرات خود از سفر قول رضا خان به ترکیه چنین میگوید: نزدیک دو سال است که این موضوع کشف حجاب سخت فکر مرا به خود مشغول داشته است. خصوصا از وقتی که به ترکیه رفته ام و زنهای آنها را دیدم که پیچه و حجاب را دور انداخته و دوش به دوش مردهایشان در کارهای مملکت به آنها کمک میکنند... دیگر از هرچه زن چادری است بدم آمده است! اصلا چادر و چاقچور دشمن ترقی و پیشرفت مردم است. درست حکم یک دمل را پیدا کرده که باید با احتیاط به آن نیشتر زد و از بینش برد. | ||
'''مهدی قلی خان هدایت | '''مهدی قلی خان هدایت''' | ||
مهدى قلى خان هدايت كه خود يك دوره طولانى در زمان رضاشاه نخست وزير بود، ماجراى كشف حجاب را چنين توصيف كرده است: «كلاه اجنبى مليت را از بين برد و برداشتن چادر عفت را... پليس دستور يافت روسرى را از سر زن ها بكشد. روسرى ها پاره شد و اگر ارزش داشت، تصاحب. مدتى زد و خورد بين پليس و زن ها دوام داشت و بسيارى زن ها را شنيدم كه از خانه بيرون نيامدند. | |||
== '''پیامدهای کشف حجاب''' == | == '''پیامدهای کشف حجاب''' == | ||
| خط ۷۳: | خط ۷۱: | ||
جمعیت بسیاری به عنوان اعتراض به رژیم، در مشهد در کنار حرم حضرت رضا در مسجد گوهر شاد متحصن شدند.و محمد تقی بهلول روحانی آگاه با سخنرانی های خود به اقدامات رضا خان اعتراض نمود. شیخ محمد تقی بهلول با قاطعیت و صراحت مردم را به قیام دعوت می نمود. حدود چهار ساعت از شب گذشته، به دستور رضا خان، دژخیمان او با حمله ناجوانمردانه به مسجد گوهر شاد مردم را به گلوله بستند که در این کشتار جمعی، حمام خون به راه افتاد و حدود سه هزار نفر به شهادت رسیدند. | جمعیت بسیاری به عنوان اعتراض به رژیم، در مشهد در کنار حرم حضرت رضا در مسجد گوهر شاد متحصن شدند.و محمد تقی بهلول روحانی آگاه با سخنرانی های خود به اقدامات رضا خان اعتراض نمود. شیخ محمد تقی بهلول با قاطعیت و صراحت مردم را به قیام دعوت می نمود. حدود چهار ساعت از شب گذشته، به دستور رضا خان، دژخیمان او با حمله ناجوانمردانه به مسجد گوهر شاد مردم را به گلوله بستند که در این کشتار جمعی، حمام خون به راه افتاد و حدود سه هزار نفر به شهادت رسیدند. | ||
[[پرونده:مسجد گوهرشاد.jpg|جایگزین=مسجد گوهرشاد|بندانگشتی|مسجد گوهرشاد]] | |||
در این مورد ارتشبد سابق حسین فردوست می نویسد: در مشهد یک روحانی به نام بهلول به شدت با اقدامات رضاخان مخالفت میکرد و در سخنرانی هایش به شدت به او حمله می نمود. عده زیادی از مردم در حرم حضرت رضا (ع) متحصن شدند و اعلام کردند تا مسأله ی کشف حجاب حل نشود ما از اینجا خارج نمی شویم. فرمانده لشکر مشهد به نام سرتیپ ایرج مطبوعی در این باره به رضا خان گزارش داد. رضا خان دستور داد سربازان به صحن حرم وارد شوند و مردم را تهدید کنند و اگر مردم خارج نشدند تیراندازی کنند... | در این مورد ارتشبد سابق حسین فردوست در خاطرات خود در کتاب ظهور و سقوط پهلوی می نویسد: در مشهد یک روحانی به نام بهلول به شدت با اقدامات رضاخان مخالفت میکرد و در سخنرانی هایش به شدت به او حمله می نمود. عده زیادی از مردم در حرم حضرت رضا (ع) متحصن شدند و اعلام کردند تا مسأله ی کشف حجاب حل نشود ما از اینجا خارج نمی شویم. فرمانده لشکر مشهد به نام سرتیپ ایرج مطبوعی در این باره به رضا خان گزارش داد. رضا خان دستور داد سربازان به صحن حرم وارد شوند و مردم را تهدید کنند و اگر مردم خارج نشدند تیراندازی کنند... | ||
سرتیپ مطبوعی در دادگاه در این خصوص میگوید: به من دستور داده شده بود که فورا عده ای نظامی را در اختیار استاندار مشهد قرار دهم من در حدود 250 سرباز در اختیار او گذاشتم در این جریان حدود 25 نفر از مردم کشته و چهل نفر مجروح شدند. | سرتیپ مطبوعی در دادگاه در این خصوص میگوید: به من دستور داده شده بود که فورا عده ای نظامی را در اختیار استاندار مشهد قرار دهم من در حدود 250 سرباز در اختیار او گذاشتم در این جریان حدود 25 نفر از مردم کشته و چهل نفر مجروح شدند. | ||