حافظ: تفاوت میان نسخه‌ها

پرش به ناوبری پرش به جستجو
۱٬۴۹۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۰ مهٔ ۲۰۱۸
خط ۱: خط ۱:
'''خواجه شمس‌الدین محمد بن بهاءالدّین محمد، حافظ شیرازی''' (متولد ح. ۷۲۷ (قمری) – وفات ۷۹۲ (قمری))نام پدرش بها الدین محمد است ولی از خانواده و اجداد او خبر چندانی در دست نیست. خواجه شمس‌الدین محمد تا سن بیست سالگی به تحصیل علوم رایج پرداخت و بطور خاص قرآن را به‌طور کامل از بر داشت و بر اساس یکی از ابیاتش قرآن را با ۱۴ روایت از بَر می‌خواند (عشقت رسد به فریاد ار خود به سان حافظ / قرآن ز بر بخوانی در '''[[چارده روایت]]''')<ref>گنجور - [http://ganjoor.net/hafez/ghazal/sh94/ غزل شماره ۹۴]</ref> برخی علت مبهم ماندن جزئیات زندگی مشهور تریت شاعر ایران را در مخالفت حافظ با دین رایج آنزمان و تکفیر متقابل وی از سوی علما و فضلای هم‌عصرش میدانند به نحوی که یافتن نسخه های اشعار حافظ نزد طلاب و هوادارانش جرم محسوب می‌شد و درخفا انجام می یافت. وی در دوران زندگی خود به شهرت عظیمی در سر تا سر ایران دست یافت و اشعار او به مناطقی دور دست همچون هند نیز راه یافت.مریدان حافظ غزلیاتش را از بر می‌کردند و در فرصت مناسب و اَمن مجدداً به رشته تحریر در می‌آوردند در سراسر دنیا انتشار می‌یافت که یکی از دلایل تفاوت‌ها و اختلاف در متن غزلیات و نسخه‌های خطی قدیمی است. بر همین سیاق بنا به روایاتی پس از مرگ حافظ نیز متعصبان که اشعار شاعر و اشارات او به می و مطرب و ساقی را گواهی بر شرک و کفروی می دانستند مانع دفن حکیم به آیین مسلمانان شدند<ref>سایت بیتوته - [http://www.beytoote.com/scientific/scientist/hafezeshirazi.html زندگینامه حافظ شیرازی]</ref>. از علت و نحوه درگذشت حافظ نیز خبری باقی نمانده. در نهایت گویا در گلگشت مصلی که منطقه ای زیبا و با صفا بود و حافظ علاقه زیادی به آن داشت به خاک سپرده شد و از آن پس آن محل به حافظیه مشهور گشت.
'''خواجه شمس‌الدین محمد بن بهاءالدّین محمد، حافظ شیرازی''' (متولد ح. ۷۲۷ (قمری) – وفات ۷۹۲ (قمری))نام پدرش بها الدین محمد اهل اصفهان که برای گریز از حمله مغول به شیراز مهاجرت کرده بود ولی از خانواده و اجداد او خبر چندانی در دست نیست. خواجه شمس‌الدین محمد تا سن بیست سالگی به تحصیل علوم رایج پرداخت و بطور خاص قرآن را به‌طور کامل از بر داشت و بر اساس یکی از ابیاتش قرآن را با ۱۴ روایت از بَر می‌خواند (عشقت رسد به فریاد ار خود به سان حافظ / قرآن ز بر بخوانی در '''[[چارده روایت]]''')<ref>گنجور - [http://ganjoor.net/hafez/ghazal/sh94/ غزل شماره ۹۴]</ref> برخی علت مبهم ماندن جزئیات زندگی مشهور تریت شاعر ایران را در مخالفت حافظ با دین رایج آنزمان و تکفیر متقابل وی از سوی علما و فضلای هم‌عصرش میدانند به نحوی که یافتن نسخه های اشعار حافظ نزد طلاب و هوادارانش جرم محسوب می‌شد و درخفا انجام می یافت. وی در دوران زندگی خود به شهرت عظیمی در سر تا سر ایران دست یافت و اشعار او به مناطقی دور دست همچون هند نیز راه یافت.مریدان حافظ غزلیاتش را از بر می‌کردند و در فرصت مناسب و اَمن مجدداً به رشته تحریر در می‌آوردند در سراسر دنیا انتشار می‌یافت که یکی از دلایل تفاوت‌ها و اختلاف در متن غزلیات و نسخه‌های خطی قدیمی است. بر همین سیاق بنا به روایاتی پس از مرگ حافظ نیز متعصبان که اشعار شاعر و اشارات او به می و مطرب و ساقی را گواهی بر شرک و کفروی می دانستند مانع دفن حکیم به آیین مسلمانان شدند<ref>سایت بیتوته - [http://www.beytoote.com/scientific/scientist/hafezeshirazi.html زندگینامه حافظ شیرازی]</ref>. از علت و نحوه درگذشت حافظ نیز خبری باقی نمانده.زندگی حافظ از تولد تا مرگ در پرده ای از ابهام قرار دارد در نهایت گویا در گلگشت مصلی که منطقه ای زیبا و با صفا بود و حافظ علاقه زیادی به آن داشت به خاک سپرده شد و از آن پس آن محل به حافظیه مشهور گشت.


تخلصش حافظ و ملقب به لسان الغیب، شمس‌‏الدین، لسان العرفا، ناظم الاولیا، خواجه عرفان، خواجه شیراز، ترجمان الحقیقه، کاشف الحَقایق، تَرجمانُ الاسرار، مَجذوبِ سالک، تَرجمانُ اللسان. همچنین خود حافظ القابی را در اشعارش بکار برده : {نکته دانی بذله گو چون '''حافظ شیرین''' سخن} . . .{دلم از پرده بشد '''حافظ خوشگوی''' کجاست؟} . . .{'''حافظ خوش‏کلام''' شد '''مرغ سخن سرای''' تو} . . .اما آشنا ترین لقب '''خواجه شمس‌الدین محمد'''  بدلیل حفظ '''قران''' همانا '''حافظ'''  است  
تخلصش حافظ و ملقب به لسان الغیب، شمس‌‏الدین، لسان العرفا، ناظم الاولیا، خواجه عرفان، خواجه شیراز، ترجمان الحقیقه، کاشف الحَقایق، تَرجمانُ الاسرار، مَجذوبِ سالک، تَرجمانُ اللسان. همچنین خود حافظ القابی را در اشعارش بکار برده : {نکته دانی بذله گو چون '''حافظ شیرین''' سخن} . . .{دلم از پرده بشد '''حافظ خوشگوی''' کجاست؟} . . .{'''حافظ خوش‏کلام''' شد '''مرغ سخن سرای''' تو} . . .اما آشنا ترین لقب '''خواجه شمس‌الدین محمد'''  بدلیل حفظ '''قران''' همانا '''حافظ'''  است  
خط ۷: خط ۷:


== نظر مستشرقین درباره حافظ ==
== نظر مستشرقین درباره حافظ ==
حافظ توسط بسیاری از صاحب نظران از کشورهای مختلف به عنوان یکی از هفت اعجوبه ادبی جهان شناخته می‌شود. رالف والدو امرسون و جان ولفگانگ گوته از این زمره هستند. امرسون بود که در مدح حافظ گفت که "حافظ شاعریست برای شاعران"​.​ گوته و امرسون هردو اشعار حافظ را ترجمه کردند. گوته پس از مطالعه عمیقی که درمورد حافظ داشت به سادگی و صراحت اقرار کرد که "حافظ بی همتاست". حافظ در طول تاریخ مورد تمجید و تحسین انواع و اقسام افراد سرشناس قرار گرفته است​. از جمله نیچه، آرتور کانن دویل و گارسیا لورکا. یوهانس برامس تا حدی تحت تأثیر اشعار حافظ قرار گرفته بود که از آنها در شماری از ترکیب بندی هایش استفاده کرد. ​و گویا ملکه ویکتوریا هم در مواقع احتیاج فال حافظ میگرفته است<ref>راز حافظ - [http://www.razehafez.com/ راز حافظ، فال حافظ برای زندگی بهتر]</ref>. 


== حافظ از دیدگاه استادان ادبیات فارسی ==
== حافظ از دیدگاه استادان ادبیات فارسی ==
خط ۶۴: خط ۶۶:
وافغان ز نظربازان برخاست، چو او '''بنشست'''
وافغان ز نظربازان برخاست، چو او '''بنشست'''


شاعر در بیت فوق، «بنشست» را در معنی «خاموششدن» به‌کار گرفته است؛ امّا در معنی «نشستن»با «برخاست»، ایهام '''تضاد ساخته''' است.
شاعر در بیت فوق، «بنشست» را در معنی «خاموش شدن» به‌کار گرفته است؛ امّا در معنی «نشستن»با «برخاست»، ایهام '''تضاد ساخته''' است.


......................
......................
۷۳۵

ویرایش

منوی ناوبری