۱٬۰۴۴
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۷۸: | خط ۱۷۸: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
منوچهر سخایی ( متولد ١٣١۴ خورشیدی در تهران) خواننده پاپ و روزنامهنگار | |||
== زندگینامه == | |||
منوچهر سخایی کاشانی که به منوچهر سخایی شهرت دارد در سال ۱۳۱۴ خورشیدی در تهران دیده به جهان گشود. خانوادهی او خانوادهای فرهنگی بودند هر چند گرایشات سیاسی نیز در خانوادهی سخایی وجود داشت. برادرش سرگرد محمود سخایی، رئیس شهربانی در دورهی دکتر مصدق در کرمان بود که در حوادث اتفاقات ۲۸ مرداد سال ۱۳۳۲ به قتل رسید.گفته میشود که سرهنگ سخایی به دستور خود دکتر محمد مصدق به این سمت برگزیده شده بود. منوچهر تحصیلات ابتدایی و متوسطهی خود را در تهران سپری کرد و در همین دوران تحصیل علاقهی بسیاری به موسیقی از خود نشان داد.<ref name=":2">توانا - منوچهر [https://tavaana.org/fa/Manouchehr_Sakhaei سخایی]</ref> | |||
== فعالیتهای هنری == | |||
سخایی پیش از اینکه وارد دنیای هنر بشود در روزنامهی کیهان به عنوان خبرنگار پارلمانی فعالیت میکرد اما به واسطهی دوستیای که بین او و پرویز ایرانفر برقرار بود به موسیقی روی آورد. سخایی در اواخر دههی سی با ترانهای به نام «کالسکه زرین» که بسیار غیرحرفهای اجرا شده بود و آهنگسازی آن را کامبیز مژدهی عهدهدار بود و ترانهی آن را پرویز توکلی سروده بود وارد عالم موسیقی شد. | |||
سخایی با همین ترانهی غیرحرفهای از سد شورای سختگیر موسیقی عبور کرد. منوچهر سخایی عبور خود از این سد را اینگونه توضیح میدهد: «آن موقع مثل اين روزها (در لس آنجلس) نبود که شرکتهای موسيقی برای خودشان نوار و صفحه پر میکنند و پخش میکنند. در آن زمان مرکز توليد موسيقی فقط و فقط راديو ايران بود و تنها آنها امکاناتش را داشتند.بعد از آنکه قانون حق مولف در ايران تصويب شد، شرکتهای خصوصی وارد ماجرا شدند. تا پيش از آن شورای موسيقی خيلی سختگيری میکرد و چون موسيقيدانان سنتی در آن شورا حضور داشتند، نمیخواستند آهنگهايی غير از موسيقی سنتی و ملی از راديو پخش شود، بنابراين خيلی به ندرت اين آهنگها (پاپ) از راديو پخش میشد.مثلا آقای محمد نوری که خواننده بسيار خوبی هم بودند، در برنامه ارتش برنامههايش را اجرا میکرد و در خود راديو ميدان نمیدادند.» پس از ورود محمد نوری و بعد از او ویگن به رادیو پای منوچهر سخایی و بعد از اوعباس مهرپویا نیز به رادیو باز شد و اینگونه شد که منوچهر سخایی از سال ۱۳۳۷ به بعد وارد رادیو شد و کار خود را به عنوان خواننده آغاز کرد. در همین سالها بود که سخایی وارد عرصهی سینما نیز شد. او در ابتدا در فیلمها به عنوان خواننده وارد شد اما پس از مدتی به ایفای نقش نیز پرداخت. | |||
اولین بار به عنوان کار سینمایی صدای او در فیلم «زندگی شیرین است» به کارگردانی مجید محسنی پخش شد. پس از این او به عنوان خواننده در فیلمهایی مانند «دخترها اینطور دوست دارند» و «خروس جنگی»از ساختههای اسماعیل پورسعید،هنرنمایی کرد. منوچهر سخایی در سال ۱۳۴۰ در فیلم «پستچی»، ساختهی رفیع حالتی، «در انتهای ظلمت» ساختهی ابوالقاسم ملکوتی و «ببر کوهستان» ساختهی خسرو پرویزی به عنوان هنرپیشه هنرنمایی کرد. منوچهر سخایی در آن دوره به سرعت به خوانندهای محبوب و صاحب سبک تبدیل میشود. | |||
محمدرضا شجریان در کارآگاه آواز خود خاطرهای از آن روزها نقل میکند. ایشان میگوید: «من در دانشسرا بودم که منوچهر سخایی یک ابوعطا خواند که من خیلی خوشم آمد و آن را یاد گرفتم و بعدها چند بار آن را خواندم و همیشه هم گفتهام که این را از سخایی یاد گرفتهام.» | |||
منوچهر سخایی پیش از انقلاب شوی تلویزیونی «زنگولهها» را برای تلویزیون ملی ایران تهیه کرد که در آن به معرفی چهرههای جدید موسیقی پاپ میپرداخت.<ref name=":2" /> | |||
او با ترانه «پرستو» که به یاد برادرش، سرگرد محمود سخایی که جان خود را در وقایع ٢٨ مرداد از دست داد خوانده بود به عالم هنر راه یافت. سخایی در اواخر دهه ٣٠ خورشیدی با اجرای سبک تازه ای از موسیقی پاپ، هم زمان با «ویگن» خواننده معروف دیگری که موسیقی پاپ مدرن را رواج داد باعث رواج این سبک از موسیقی شدند. منوچهر سخائی ترانه های بسیاری را خوانده است که یکی از معروف ترین آن ها «کلاغا» ساخته پرویز مقصدی با شعری از نوذر پرنگ بود. ترانه ای که نام این هنرمند را بر سر زبان ها انداخت و او را تبدیل به یکی از محبوب ترین خوانندگان زمان خود کرد.<ref name=":3">صدای آمریکا - منوچهرسخایی، پرستوی آواز ایران [https://ir.voanews.com/a/manuchehrsakhaei-2011-4-28-120879379/137453.html درگذشت]</ref> | |||
== مهاجرت به خارج کشور == | |||
منوچهر سخایی در سال ١٣۵٧ خورشیدی به آمریکا مهاجرت کرد. او در اوائل دهه هشتاد میلادی به همراه «ویگن» و «عارف» کنسرت هایی برای هم وطنان عضو سازمان مجاهدین خلق ایران اجرا کرد اما اجرای این برنامه ها برای هر سه خواننده انتقاداتی به همراه داشت. او چندی بعد رسما به شورای مقاومت پیوست و در ماه های گذشته به رغم بیماری جانکاه دل نگران ایرانیانی بود که در اردوگاه اشرف مورد تهاجم نیروهای عراقی قرار گرفته بودند. | |||
فرهنگ فرهی، روزنامه نگار، نویسنده و پژوهشگر ساکن لس آنجلس و یکی از قدیمی ترین همکاران منوچهر سخایی در صحنه روزنامه نگاری او را هنرمندی مبارز و متعهد می خواند که به سرنوشت مملکت و ملت خود اهمیت می داد و هرگز تا آخرین روزهای حیات از فعالیت های سیاسی برای رویارویی با دشمنان ایران دست نکشید. او به صدای آمریکا گفت: «منوچهر یک روزنامه نگار به معنای اخص کلمه بود چرا که او واجد همه ارزش هایی بود که یک روزنامه نگار حرفه ای باید واجد آن باشد. در زمانی که در روزنامه کیهان به کار اشتغال داشت همه او را دوست داشتند چون انسانی رئوف و مهربان بود و به دور از سیاست های نکوهیده آن دوران. در مهاجرت طی سی سال کوشید تا برای آزادی ایران نبرد کند، بجنگد و ستیز کند و هیچوقت درطول این مدت در دایره ابتذال نیفتاد. منوچهر یک انسان آزاده و شریف بود وانسانی مورد احترام همه. حتی کسانی که به هر دلیل با افکار و عقاید سیاسی او مخالف بودند. مرگ منوچهر سخایی ضایعه عظیمی برای جامعه ایرانی چه در خارج و چه در داخل کشور به شمار می رود.»<ref name=":3" /> | |||
== فعالیتهای سیاسی == | |||
منوچهر پس از پیروزی انقلاب اسلامی مانند بسیاری از خوانندگان آن زمان از ایران خارج شد. او به آمریکا رفت و در آنجا فعالیت هنری خود را پی گرفت اما نتوانست موفقیت قبل خود را تکرار کند. خودش نیز از فعالیتهای هنریاش در آمریکا و در شهر لسآنجلس راضی نبود. او در مصاحبهای میگوید: «من از چند آهنگ اولين آلبومم که در آمريکا تهيه کردم راضی نيستم. چون اين آلبوم را در بدو ورودم به آمريکا ارايه دادم، هنوز به اوضاع و احوال اينجا آشنا نبودم و از نظر مالی هم بسيار محدود بودم، نمیتوانستم به راحتی تصميم بگيرم و اين آلبوم را در شرايط کوچ اجباری و آن حالت گيج و ويجی توليد کردم.اما بلافاصله وقتی مقداری به خودم مسلط شدم، اولين کاری که کردم سکوت بود و بعد آلبوم همکلاسها را عرضه کردم که در آن آهنگهای خوبی بود. ولی آن آلبوم هم راضیام نکرد و بعد از آن اوضاع اينجا به شکلی شد که من ديدم يا بايد از اين جماعت بزن بکوب پيروی کنم يا دوباره سکوت کنم و من در آن زمان تصميم گرفتم با موسيقی لس آنجلس همراهی نکنم.» منوچهر سخایی مانند برخی از هنرمندان دیگر مانند مرضیه، عماد رام و مرجان به سازمان مجاهدین خلق پیوست و برنامههایی نیز به نفع این سازمان سیاسی مخالف جمهوری اسلامی اجرا کرد.<ref name=":2" /> | |||
== درگذشت == | |||
منوچهر سخایی، خواننده برجسته، یکی از قدیمی ترین چهره های موسیقی پاپ و از آخرین سواران نسل اجرای ترانه های عاشقانه پارسی بر بستری از ملودی های ایرانی با ارکستراسیون غربی بامداد روز پنج شنبه ٢٨ آوریل در لس آنجلس درگذشت. | |||
منوچهر سخایی که هنگام مرگ ٧۶ سال داشت، در چند سال اخیر با بیماری سرطان دست به گریبان بود. او از سه دهه پیش در آمریکا و در لس آنجلس زندگی می کرد و در این دیار نیز چندین آلبوم موسیقی ارائه داد و در اغلب گردهم آیی های ایرانی شهر حضوری شاخص داشت. او با بیش از نیم قرن فعالیت هنری در رشته های مختلف از جمله بازی در چند فیلم فارسی پیش از انقلاب و روزنامه نگاری حرفه ای، یکی از چهره های دوستداشتنی در میان مردم و به ویژه جامعه ایرانی لس آنجلس محسوب می شد.<ref name=":3" /> | |||
منوچهر سخایی به سرطان مبتلا شد و سرانجام در هشتم اردیبهشت سال ۱۳۹۰ در آمریکا درگذشت. از منوچهر سخایی حدود ده آلبوم به یادگار مانده است و بیشتر این آثار به صورت سیدی به وسیلهی کمپانیهای موسیقی ایرانی در کالیفرنیا منتشر شده است. منوچهر دو دختر به نامهای پرستو و لیلا دارد.<ref name=":2" /> |
ویرایش