اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ ایران
قیام سراسری سراسری ۱۴۰۱، در روز ۲۵ شهریور ۱۴۰۱ پس از قتل مهسا امینی دختر کرد اهل سقز توسط گشت ارشاد آغاز شد و در روزهای بعد در صدها شهر گسترش یافت. مهسا امینی که در تهران مهمان بود، در روز ۲۲ شهریور به بهانه بدحجابی در نزدیکی ایستگاه مترو حقانی تهران توسط پلیس بازداشت و در بازداشتگاه خیابان وزرا توسط ماموران مورد ضرب و شتم قرار گرفت. مهسا امینی ساعاتی بعد در اثر مرگ مغزی و سکته متعاقب آن به بیمارستان کسری منتقل شده و سه روز بعد یعنی در روز ۲۵ شهریور درگذشت. روزنامهی لیبراسیون یکشنبه ۱۸ سپتامبر/۲۷ شهریورماه، با انتشار گزارشی اعلام کرد، کشته شدن مهسا امینی، دختر ۲۲ ساله ایرانی که پس از بازداشت از سوی گشت ارشاد، مورد خشونت ماموران نیروی انتظامی قرار گرفت و جان داد، یک جنبش اعتراضی علیه رژیم جمهوری اسلامی را به راه انداخته است. خواسته تظاهرکنندگان به سرعت به سرنگونی جمهوری اسلامی بالغ شد. خامنهای در سخنرانی خود در روز یازدهم مهر با اذعان به اینکه مسأله با حجاب و بیحجاب نیست، اعتراف کرد که تظاهرکنندگان اصل نظام اسلامی را هدف قرار دادهاند و مساله تنها حجاب نیست. جانباختگان قیام سراسری ۱۴۰۱ به بیش از ۷۵۰ نفر در ماههای بعد بالغ شد.
گاهشمار قیام
شهریور
- روز اول ۲۵ شهریور
در این روز مردم و جوانان معترض به قتل مهسا امینی مقابل بیمارستان کسری و میدان آرژانتین تجمع کرده و با شعار میکشم میکشم هر آنکه خواهرم کشت به اعتراض میپردازند و ماموران لباس شخصی و نیروهای امنیتی سعی در پراکنده کردن مردم و دستگیری آنها داشتند.
تجمعکنندگان در اعتراض به قتل مهسا امینی که در بازداشت گشت ارشاد مورد ضرب و شتم و ضربه مغزی قرار گرفته بود با ابراز خشم و انزجار خود، سرکوب نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی را با شعارهای مرگ بر دیکتاتور و مرگ بر خامنهای محکوم کردند
گزارشهای شاهدان عینی و ویدیوهایی که از این دو محل منتشر شده، نشان میدهد که مردم، ضمن ابراز خشم دست به اعتراض خیابانی زدهاند.[۱]
- روزدوم، ۲۶ شهریور
مراسم خاکسپاری مهسا امینی صبح روز شنبه ۲۶ شهریور در قبرستان آیچی سقز برگزار شد. مراسم ختم مهسا امینی در مسجد چهاریار نبی سقز برگزار شد. ویدئوهایی که ساعاتی بعد از سقز در شبکههای اجتماعی منتشر شد زخمی شدن تعدادی از معترضان این شهر در درگیری با نیروهای امنیتی را نشان میداد. بیشتر مجروحان به بیمارستان شفا در سقز منتقل شدهاند. شرکتکنندگان در مراسم خاکسپاری مهسا امینی در آرامستان آیچی شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند. در برخی از ویدئوهای منتشرشده از سقز، معترضان بنرهایی با عکس علی خامنهای، رهبر ایران را آتش میزنند یا به سوی آن سنگ پرتاب میکنند.[۲]
برخی گزارشها از تیراندازی ماموران امنیتی به معترضان و قطع اینترنت در سقز حکایت دارد. بنا به این گزارشها معترضان در مقابل فرمانداری سقز تجمع کرده بودند.
- روز سوم، ۲۷ شهریور
صدها نفر در شهر سنندج مرکز استان کردستان ایران روز یکشنبه ۲۷ شهریور ۱۴۰۱ برای دومین روز پیاپی تجمعهای اعتراضی برگزار کردند. گروههای مختلف مردم پیش از تاریکی با حضور در میدان اصلی شهر شعارهایی مانند «نترسید نترسید ما همه با هم هستیم»، «مرگ بر دیکتاتور»، «زن، زندگی، آزادی» و «مرگ بر خامنهای» سر دادند.
این اعتراضها تا تاریکی شب ادامه پیدا کرد که نیروهای امنیتی اقدام به شلیک گلولههای ساچمهای و گاز اشکآور کردند و از سوی دیگر یک خودروی آبپاش اقدام به متفرق کردن معترضان کرد.
مردم مهاباد با شعار «از کردستان تا تهران ستم علیه زنان» در اعتراض به قتل مهسا امینی تظاهرات کردند. همچنین گروهی از مردم خشمگین کرج در فلکه دوم کرج با شعار نترسید نترسید ما همه با هم هستیم تظاهرات کردند.
در شبکههای اجتماعی بطور وسیعی برای روز دوشنبه فراخوان برای تظاهرات منعکس شده است.[۳]
- روز چهارم، ۲۸ شهریور
در تهران، مشهد، رشت، اهواز، اصفهان، نيشابور، اراك، كرمانشاه، خرم آباد و ديگر شهرها مردم با شعار مرگ بر خامنهای به خیابانها آمدند.
در تهران مردم با شعار ننگ ما ننگ ما رهبر الدنگ ما و خامنهای قاتله حکومتش فاسده. در بلوار کشاورز و خيابانهای وصال، كارگر و ايتاليا دست به تظاهرات زدند و با یگان ویژه درگیر شدند. زنان در این تظاهرات نقش فعالی داشتند، چند خودروی گشت ارشاد و یگان ویژه را به آتش كشيدند. شماری از مردم دستگير شدند. درگيری و جنگ و گريز تا پاسی از شب ادامه داشت.
در کرج و مشهد مردم با شعار بجنگ تا بجنگیم و توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه و در اهواز با شعار میکشم میکشم هر آنکه خواهرم کشت دست به تظاهرات زدند.
- روز پنجم، ۲۹ شهریور
در پنجمین روز اعتراضات سراسری، بعد از ظهر و شامگاه سهشنبه ۲۹شهریور، معترضین در تهران و سایر شهرهای کشور از جمله مشهد، سبزوار، اراک، ایلام، مریوان، گرگان، بیرجند، اصفهان، ساری، تبریز، کرج، فردیس کرج،کرمانشاه، قزوین، شیراز، بندر عباس، کیش، کرمان، رفسنجان، سنندج، قم، خرم آباد، زنجان، رشت، اهواز، اروميه، بوکان، مهاباد، اردبیل و همدان به خیابانها آمدند و علیه حکومت جمهوری اسلامی تظاهرات کردند..
مردم معترض در نقاط مختلف تهران از جمله بلوار کشاورز، میدان ولی عصر، حافظ، تاتر شهر، نارمك، تهران پارس، صادقيه با شعار «امسال سال خونه سید علی سرنگونه»، «مرگ بر ستمگر چه شاه باشه چه رهبر»، «این آخرین پیام است هدف خود نظام است» و «توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه» دست به تظاهرات زدند. ماموران انتظامی در مترو به سمت تظاهرکنندگان گاز اشک آور پرتاپ و در بلوار کشاورز به مردم حمله کردند كه با مقاومت آنان روبرو شد.
در اراک جوانان با شعار «میکشم میکشم هر آنکه خواهرم کشت» از سطلهای زباله برای بستن مسیر نیروهای سرکوبگر استفاده نمودند و خودروی نیروی انتظامی را که برای سرکوب آنان آمده بود وادار به فرار کردند.
در همدان مردم با شعار «خامنهای قاتله حکومتش باطله» و «ننگ ما ننگ ما پليس الدنگ ما» به رویارویی با نیروهای سرکوبگر پرداختند و کانکس نیروی انتظامی را به آتش کشیدند.
- روز ششم، ۳۰ شهریور
بر مبنای گزارش رادیو فردا، شمار شهرهای درگیر اعتراضات تا شامگاه چهارشنبه، ۳۰ شهریور، به دستکم ۸۳ شهر رسید.
این آمار صرفاً بر اساس ویدئوها و تصاویر و خبرهایی است که در چند روز گذشته در رسانهها و همچنین شبکههای اجتماعی منتشر شده و ممکن است اخبار اعتراضات در برخی شهرها هنوز منتشر نشده باشد. علیرغم اختلال گسترده در اینترنت و بهخصوص فیلتر شدن اینستاگرام و واتساپ از چهارشنبه شب در ایران، موج اعتراضات رو به گستردهتر شدن رفته و هنوز آمار دقیقی از شمار کشتهشدگان و مجروحان و بازداشتیها در دست نیست.[۴]
- روز هفتم، ۳۱ شهریور
روز پنجشنبه ۳۱ شهریور همزمان با قطع يا كندی اينترنت و اخلال در شبكه های اجتماعی، قیام سراسری مردم به بیش از ۱۰۰ شهر در ۳۰ استان گسترش یافت. علاوه بر نقاط مختلف تهران، بسياری از شهرهای ایران شاهد تظاهرات مردم با شعارهای مرگ بر خامنهای و رويارويی با پاسداران و نيروهای انتظامی و اطلاعاتی بود.
تسنیم خبرگزاری نیروی قدس به کشته شدن ۱۷ نفر در اعتراضات روز چهارشنبه اذعان کرد و نوشت: « متاسفانه در ناآرامیهای شب گذشته ۳۰ شهریور در برخی از شهرهای کشورمان شاهد کشته شدن ۱۷ نفر بودیم».[۵]
قیام کنندگان تهران عصر پنجشنبه در مناطق مختلف از جمله نازی آباد، نارمك، آریاشهر، بلوار كشاورز، صادقیه، تهرانپارس، نیاوران و ... دست به تظاهرات زدند. در خیابان حجاب، بلوار کشاورز مردم با شعار «دشمن ما همینجاست دروغ میگن آمریکاست»، «ننگ ما ننگ ما رهبر الدنگ ما» به خیابانها آمدند و در متروی بهشتی با شعار «ایرانی با غیرت حمایت حمایت» تظاهرات کردند. جوانان در میدان رسالت تهران اداره دارایی را به آتش کشیدند. در قرچک ورامین جوانان به فرمانداری حمله کردند. در فردیس کرج نیروهای امنیتی با تفنگ ساچمهای به سوی مردم شلیک کردند.
مهر ماه
- روز هشتم اول مهر
در هشتمين روز ۱۳۳ شهر در ۳۱ استان به اعتراض برخاستند. در جريان اين قيام تاكنون بيش از ۱۰۰ تن از قيام آفرينان بدست پاسداران، نيروهای انتظامی و اطلاعاتی و لباس شخصیها به شهادت رسیدهاند و دستگیریهای گسترده در سراسر ایران صورت گرفته و ادامه دارد.
جمهوری اسلامی پس از یکهفته انکار رسما به قطع اینترنت اعتراف کرد. زارعپور، وزیر ارتباطات در این باره گفت: «به خاطر مسائل امنیتی و برخی از بحثهایی که این روزها در کشور وجود دارد، ممکن است گاهی اوقات محدودیتهایی توسط دستگاههای امنیتی تصمیمگیری و اعمال شود.» وی افزود «در روزهای اخیر در برخی نقاط و برخی ساعات محدودیتهای مقطعی وجود داشته است.»
در تهران در مناطق فردوس شرقی، شمیران، تهرانسر، صادقیه، اکباتان، تختی، مردم با شعارهای «امسال سال خونه، سیدعلی سرنگونه»، «بگو آزادی، آزادی، آزادی»، «تجاوز، جنایت، مرگ بر این ولایت»، «خامنهای قاتله، ولایتش باطله» و «این آخرین پیامه، هدف خود نظامه»، خواست خود برای سرنگونی را فریاد زدند. در بهبهان، تظاهر کنندگان شعار میدادند: «توپ تانک فشفشه آخوند باید کشته شه». در رشت، معترضین شعار میدادند: «مرگ بر ستمگر چه شاه باشد چه رهبر». در اردبیل، مردم در میدان ججین شعار میدادند، «خامنهای حیاکن، مملکت رو رها کن». در ساوه جوانان شورشی، اتوبوس شرکت واحد را برای ممانعت از ورود پاسداران و لباس شخصیها به آتش کشیده و خیابان را بستند. مردم تهرانسر خیابان را سنگربندی کردند و شعار میدادند، «مرگ بر اصل ولایت فقیه». در کرج (سرآسیاب)، جوانان شعار میدادند، «مرگ بر خامنهای، لعنت بر خمینی». در قائن تظاهرکنندگان شعار میدادند، «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه» و مردم ملایر، شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند. در رشت، قم، مرودشت، مهرشهر کرج، هشتگرد، سنندج و دهها شهر دیگر مردم با شعار «مرگ بر خامنهای» دست به تظاهرات زدند.
- روز نهم، ۲ مهر
تا روز شنبه ۲ مهر ۱۴۰۱، نهمین روز قیام سراسری دستکم به ۱۳۹ شهر از ۳۱ استان، گسترش يافت و برغم سرکوب گسترده، شب گذشته، تظاهرات مردم در اكثر شهرها به رویاررویی و مقابله با ماموران امنیتی انجامید. بنا بر برخی گزارشها شمار شهيدان از ۱۴۰ تن گذشته و شمار دستگير شدگان بيش از ۵۰۰۰ نفر است.
در شهرهای مختلف و از جمله در شیراز، از صبح، مردم با شعار مرگ بر دیکتاتور به خیابانها آمدند. در تهران تظاهرکنندگان در مقابل دانشگاه تهران با نیروهای امنیتی درگیر شدند. دانشجویان شعار میدادند، «مرگ بر دیکتاتور».
جمعهشب در هشتمین روز قیام سراسری مردم ایران، و ساعاتی پس از ضدتظاهرات شکستخوردهٴ دولتی، شهرهای مختلف شاهد تظاهرات و رویارویی مردم و جوانان با مأموران امنیتی بود. گزارشاتی که بهدلیل قطع اینترنت از تظاهرات و درگیریهای روز گذشته رسیده حاکیست، جوانان در ۲۱ منطقه تهران، از جمله پل ستارخان، نازیآباد، پارکوی، بلوار فردوس، شمیران، تجریش و صادقیه، در مقابل تهاجم ماموران با پرتاب سنگ به مقاومت پرداختند و بهرغم حضور گسترده پاسداران جمعیت زیادی به تظاهرات پرداختند. تظاهر کنندگان شعار میدادند، «مرگ بر دیکتاتور»، «امسال سال خونه، سید علی سرنگونه»، «میرزمیم، میجنگیم، ایرانو پس میگیریم» و «ما بچههای جنگیم، بجنگ تا بجنگیم». در گرگان نیز، تظاهر کنندگان با شعار «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه» به خیابانها ریختند.
در رشت، نیروی انتظامی به سوی تظاهرکنندگان آتش گشود. در قم جوانان با ماموران درگیر شدند. در مرودشت، جمعیت زیادی تا پاسی از شب در خیابانها در مقابل نیروهای امنیتی به تظاهرات پرداختند. در مشهد، تظاهر کنندگان شعار میدادند «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه». در تاکستان، جوانان، مجسمه قاسم سلیمانی را به آتش کشیدند. در قرچک ورامین، جوانان با پرتاب سنگ نیروی انتظامی را وادار به عقبنشینی کردند. در مهرشهر کرج، جوانان شعار میدادند، «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه. در همدان، تظاهرکنندگان شعار میدادند، «مرگ بر خامنهای»، «خامنهای قاتله، حکومتش باطله». در کرج، جوانان با به آتش کشیدن منابع زباله، اقدام به بستن خیابان و سد کردن مسیر نیروهای سرکوبگر نمودند. در هشتگرد، جوانان در مقابل تهاجم نیروهای امنیتی مقاومت نموده و شعار میدادند، «ماهمه با هم هستیم». در سنندج، تظاهر کنندگان در مقابل نیروهای امنیتی صف بسته و با شعار «مرگ بر خامنهای» به تظاهرات خود ادامه دادند.
- روز دهم، ۳ مهر
یکشنبه سوم مهر دهمین روز قیام سراسری مردم ایران همچنان ادامه داشت. تظاهرات و قیام سراسری در بیش از ۱۴۶شهر در ۳۱استان به ثبت رسیده است. همزمان بر اثر درگیریهای خونین با نیروهای امنیتی بیش از ۱۸۰تن شهید شده و دست کم ۸۰۰۰تن توسط آنها دستگیر شدهاند.
در دهمین روز قیام، تهران با محلههای اکباتان، خیابان سازمان آب، نارمک، پونک، مدرس، حبیبالله، هفت حوض نارمک، اسلامشهر، صادقیه، ستارخان، میدان قدس، کوی دانشگاه تهران و تهرانسر،
کانون شورش و مقابله با پاسداران، بیسجیها، نیروهای انتظامی و اطلاعاتی و لباسشخصیها بود. جوانان در دهها نقطه دست به تظاهرات شبانه زدند و با روشن کردن آتش و ایجاد موانع، مسیر تردد نیروهای امنیتی را بسته و به تظاهرات ادامه دادند.
- روز یازدهم، ۴ مهر
دوشنبه چهارم مهر ۱۴۰۱، بدنبال دستگیری شمار بسياری از دانشجويان در سراسر كشور، از روز دوشنبه، اساتید و دانشجویان بسياری از دانشگاههای ايران دست به اعتصاب زده و اعلام كردند تا آزادی همه دستگیر شدگان به اعتصاب ادامه خواهند داد. دانشگاههایی که بخاطر آزادی دانشجویان اعتصاب کردهاند عبارتند از: دانشگاه تهران، تربیت مدرس، امیرکبیر (پلی تکنیک)، صنعتی شریف، هنر اصفهان، خوارزمی، خواجه نصير، بوعلی سينای همدان، علامه طباطبایی، علم و صنعت، علوم بهزیستی، علم و فرهنگ، یزد، گيلان، قزوين، علوم پزشکی تبریز، علوم تحقیقات در تهران، الزهرا، سمنان، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه صنعتی اصفهان، چمران اهواز، دانشگاه محقق اردبیلی، آزاد نجفآباد و شاندیز مشهد، در کوی دانشگاه تهران، یکشنبه شب صحنه تظاهرات و درگیری با ماموران بود و دانشجویان یکصدا با شعار مرگ بر دیکتاتور، در مقابل حمله و هجوم پاسداران و لباس شخصیها مقاومت میکردند. دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس نيز با برگزاری تظاهرات در کوی دانشگاه، خواهان آزادی دستگیرشدگان قیام شدند.
- روز دوازدهم، ۵ مهر
قیام و درگیری در شامگاه سهشنبه ۵ مهر در شهرهای چابهار، شیراز، اهواز، کرج، گوهردشت کرج، اشنویه، سنندج، یزد، سبزوار، شهر جم و عسلویه و … ادامه داشت. در بسیاری از شهرها مانند رشت حکومت نظامی اعلام نشده حاکم است و اینترنت را در بسیاری نقاط بطور كامل قطع كردهاند.
دبیر شورای هماهنگی بانکهای دولتی گفت:
«در جریان ناآرامیهای روزهای اخیر، ۱۷ شعبه بانک در سراسر کشور دچار آتشسوزی شد که خسارت حداقل ۴۰۰ میلیاردی وارد کرده است. [۶]
در تهران، در مناطق مختلف از جمله رسالت، بلوار کشاورز، وليعصر، نظامآباد، فرمانيه و اكباتان، پيروزی، ستارخان، پونك، تهران پارس، شهرک امید، امیرآباد، عبدلآباد، نارمك (سرسبز)، ، تظاهركنندگان با ماموران درگیر شدند. در خیابان مدائن، جوانان با جمله به خودروی آمبولانس که برای انتقال دستگیر شدگان بکار گرفته شده بود ۸ نفر را آزاد کردند. در نظامآباد، جوانان پایگاه بسیج و در عبدل آباد خودروی نیروی انتظامی را به آتش کشیدند. در انزلی گروههایی از جوانان شورشی به موتور سواران يگان ويژه که به تظاهر کنندگان حمله میکردند، کوکتل مولوتف پرتاب کردند. درگوهر دشت و منطقهی دو کرج، ماموران با تفنگ ساچمهای به روی تظاهرکنندگان آتش گشودند. تظاهرات در منطقة باغستان کرج نیز با شعار «مرگ بر خامنهای و مرگ بر دیکتاتور» جریان داشت. در مهرشهر کرج جوانان دو موتور سوار را با کوکتل مولوتف هدف قراردادند.
- روز سیزدهم، ۶ مهر
در سیزدهمین روز قیام، تهران و شهرهای دزفول، سنندج، کرمان، ملارد و گوهردشت کرج، شیراز، سوسنگرد، اهواز، اصفهان، قم، سبزوار، بندرعباس، یزد، مشهد، نجف آباد، شاهد درگیری و تظاهرات مردم و جوانان با نیروهای امنیتی بود. در مناطق مختلف تهران مانند نازیآباد، خانیآباد، نظامآباد، چیتگر، ولنجک، منطقه مرزداران، ستارخان، نارمک، فردوس غرب، سازمان برنامه، وحیدیه، پارک ساعی، صادقیه، بلوار کشاورز، آزادی، میدان امام حسین و دارآباد تظاهرات و درگیری بود. در میدان امام حسین، پایگاه بسیج به آتش کشیده شد. در ساعت ۲۲ چهارشنبه شب، جوانان سازمان زندانهای حکومتی در سعادتآباد تهران را هدف قرار دادند. در خانیآباد و نازیآباد، نیروهای امنیتی به سوی مردم تیراندازی کردند. در گوهردشت، ملارد و کرج، پاسداران به سوی مردم شلیک کردند و مردم نیز با سنگ با مقابله برخاستند. جوانان خودروی یک مامور اطلاعاتی را به آتش کشیدند. در قم خیابانهای زنبیلآباد، صفائیه و امینی و بیات صحنه تظاهرات بود. مردم یکی از ماموران را گوشمالی داده و موتور او را آتش زدند. در یزد درگیریهای سنگینی بین مردم و پاسداران روی داد. با شلیک پاسداران چند تن از مردم زخمی شدند. جوانان یکی از ماموران را گوشمالی دادند. در دزفول در شهرک مدرس، بین جوانان و نیروهای امنیتی درگیری روی داد. بر اثر شلیک مستقیم مأموران انتظامی چند تن از تظاهر کنندگان مجروح شدند. روز چهارشنبه دانشجویان دانشگاه اصفهان، شیراز و کاشان با شعارهای «دانشجو میمیرد ذلت نمیپذیرد» و «دانشجوی زندانی آزاد باید گردد» به تظاهرات پرداختند. در سبزوار دانشجویان دانشگاه حکیم سبزواری با شعار «استاد با شرافت حمایت حمایت» تظاهرات کردند. در رشت دانشآموزان بنر خامنهای را به آتش کشیدند.
در مشهد، مناطق احمدآباد، کوی طلاب، خیابان جلال آلاحمد و طبرسی، شاهد تظاهرات مردم و درگیری با ماموران بود. در نجفآباد اصفهان، در ساعت ۱۹۳۰ تجمع گسترده مردم در میدان میرداماد و باغ ملی، شکل گرفت. در منطقه باغ ملی درگیری شدیدی بین مردم و پاسداران جریان داشت. در سیزدهمین روز اعتراضات، یک فرمانده ارشد سابق سپاه پاسداران با انتشار یک فایل صوتی، از دلایل مرگ مهسا امینی پرده برداشت.
او گفت بر اساس اطلاعات منابع موثق در پزشکی قانونی، دلیل به کما رفتن و مرگ این دختر جوان سقزی، «آسیب به جمجمه» بوده است.[۷]
- روز چهاردهم، ۷ مهر
در چهاردهمین روز قیام، اعتصاب و درگیری در شهرهای سنندج و پیرانشهر تا ساعات شب ادامه داشت. در رشت، خیابان گلسار، درگیری شدید میان مردم و جوانان با ماموران مسلح حکومتی رخ داد. تظاهرکنندگان شعار میدادند، «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه». در فردیس كرج، جوانان شورشی با جنگ و گریز با پاسداران دست به تظاهرات زدند.
مناطق مختلف تهران ازجمله اکباتان، صادقیه، خانیآباد، آجودانی، ولیعصر و شهرقدس و همچنین دهها شهر ازجمله مشهد، بجنورد، رشت، لاهیجان، کرمان، مسجد سیلمان، بندرعباس، جیرفت، قم، کرمانشاه، شيراز، گوهردشت کرج، ارومیه، پیرانشهر، مهاباد، سنندج، نقده و اصفهان صحنه تظاهرات و رويارويی مردم و نيروهای امنیتی بود. در پایان چهاردهمین روز قیام سراسری مردم ایران به ۱۶۹ شهر در تمامی استانها گسترش یافت. در تهران در خانی آباد، جوانان موتور سوار با شعار «مرگ بردیکتاتور» در این منطقه تظاهرات کردند. در قلعه حسن خان (شهرقدس)، جوانان شورشی با بسیج درگیر شده و آنها را گوشمالی دادند. در تهرانپارس، مردم با بوقزدنهای ممتد و شعار دادن از داخل خودروها مأموران را مستاصل کرده بودند.
جمعه خونین
روز جمعه ۸ مهر ماموران جمهوری اسلامی به روی مردمی که برای نماز در مسجد مکی زاهدان تجمع کرده بودند آتش گشوده و ۱۰۳ نفر را به شهادت رسانده و بیش ۳۵۰ زخمی برجای گذاشتند.
کمپین فعالان بلوچ مینویسد: از روز جمعه ۸ مهرماه تا ۲۵ آبان ۱۴۰۱، هویت بیش از ۱۰۰ تن از شهروندانی که در حمله تروریستی به نمازگزاران، کشته شدهاند را جمعآوری کرده و تاکید میکند که آمار واقعی به مراتب بیشتر از این هستند(۱۲۰ نفر.[۸]
- روز پانزدهم، ۸ مهر
تظاهرات شبانه و درگیری با مأموران در چندین نقطه تهران از جمله پونک، صادقیه، ولیعصر، سه راه افسریه، و سولقان جریان داشت.
در تهران، مشهد، رشت، اهواز، اصفهان، نيشابور، اراك، كرمانشاه، خرم آباد و ديگر شهرها مردم با شعار مرگ بر خامنهای به خیابانها آمدند.
ر تهران مردم با شعار ننگ ما ننگ ما رهبر الدنگ ما و خامنهای قاتله حکومتش فاسده، در بلوار کشاورز و خيابانهای وصال، كارگر و ايتاليا دست به تظاهرات زدند و با یگان ویژه درگیر شدند. زنان در این تظاهرات نقش فعالی داشتند، چند خودروی گشت ارشاد و یگان ویژه را به آتش كشيدند. شماری از مردم دستگير شدند. درگيری و جنگ و گريز تا پاسی از شب ادامه داشت.
در کرج و مشهد مردم با شعار بجنگ تا بجنگیم
- روز شانزدهم، ۹ مهر
خیزش جوانان و مردم ایران در شانزدهمین روز قیام، از صبح شنبه با تظاهرات و رویارویی با نیروهای امنیتی در تهران و بسیاری از شهرها از جمله شیراز، اصفهان، گوهردشت کرج شروع شد. همزمان اکثر دانشگاههای کشور دست به تظاهرات و اعتصاب زدند. فردوسی مشهد، ملی، آزادکرج، خوارزمی کرج، آزاد پزشکی کرج، آزاد دارویی قلهک، پزشکی شیراز، پزشکی اصفهان، صنعتی اصفهان، دانشگاه تبریز، آزاد واحد شمال تهران، دانشگاه گیلان، رازی کرمانشاه، هنر و معماری پارس، دانشگاه یزد، دانشگاه آزاد پونک، سجاد مشهد، نوشیروانی بابل، الزهرا تهران، دانشگاه مدرس، دانشگاه امام رضا مشهد، باهنر کرمان، علم صنعت، دانشگاه کردستان، دانشگاههای تهران، صنعتی شریف، پلی تکنیک، زنجان، دندانپزشکی آزاد تهران،در این حرکتهای اعتراضی مشارکت فعال داشتند.
- روز هفدهم، ۱۰ مهر
هفدهمین روز قیام نیز با تظاهرات و اعتراضات دانشجویان شهرهای مختلف آغاز شد. دانشگاههایی که در آنها تظاهرات برگزار شد عبارتند از: دانشگاه برق و کامپیوتر خواجه نصیر، دانشگاه علم و فرهنگ تهران، دانشگاه شیراز، تربیت مدرس تهران، رازی کرمانشاه، دانشکده فنی تهران، دانشگاه اصفهان، دانشگاه آزاد نجف آباد، بابلسر، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه آزاد شهر قدس، دانشگاه آزاد واحد سوهانک، دانشگاه تبریز، دانشگاه علوم پزشکی کاشان، دانشگاه زنجان، باهنر کرمان، دانشگاه انتفاعی خیام مشهد، دانشکده علوم انسانی دانشگاه مازندران، دانشگاه ملی، دانشگاه کردستان سنندج، دانشگاه اسلامشهر، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشگاه هنر تهران و دانشگاه علم و صنعت، دانشجویان شعار میدادند از زاهدان تا تهران جانم فدای ایران، توپ تانک فشفشه آخوند باید کشته شه و دانشجو میمیرد ذلت نمیپذیرد، اوین شده دانشگاه، تهران شده بازداشتگاه، خامنهای قاتله ولایتش باطله، علاوه بر دانشگاهها در بسیاری از شهرها، دانشآموزان در حمایت از قیام سراسری ایران به تظاهرات علیه رژیم پرداختند. از جمله در شیراز دانشآموزان شعار میدادند، «مرگ بر دیکتاتور» و «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه». در مهرشهر کرج، دانشآموزان دختر شعار «مرگ بر دیکتاتور» میدادند.[۱۰]
- روز هجدهم، ۱۱ مهر
در هجدهمین روز قیام، دانشجویان سراسر کشور در روز چهارم پیاپی در اعتراض به تجاوز به حریم دانشگاهها دست به اعتراض زدند. دانشجویان دانشگاه تهران، در تظاهرات خود شعار میدهند، «حیدر حیدر شعارتون، جنایت افتخارتون». دانشجویان دانشگاه ملی شعار میدهند، «حسین حسین شعارتون، کشتن ملت کارتون». دانشجویان تربیت مدرس تهران با شعار «دانشجوی زندانی آزاد باید گردد» از صبح امروز به تظاهرات پرداختند. آنها همچنین شعار میدهند، «آزادی حق ماست، شریف اسم رمز ماست» و «ایران شده میدون جنگ تو دشمنی یا هموطن؟». دانشجویان دانشگاه خواجه نصیر طوسی با شعارهای «مرگ بر آخوند» و «ننگ ما ننگ ما پلیس الدنگ ما» خشم و انزجار خود را از تهاجم شب گذشته نیروی انتظامی و یگان ویژه به دانشجویان بیدفاع بیان کردند.[۱۱]
در این روز دانشآموزان نیز به قیام سراسری پیوستند.
- روز نوزدهم، ۱۲ مهر
در نوزدهمین روز قیام، اعتراضات دانشجویان و دانشآموزان همراه با اعتصاب معلمان و بازاریان گسترش یافت و اعتصابات در تهران و شهرهای مختلف کشور ادامه داشت. در زاهدان بعد از کشتار نمازگزاران در روز جمعه خونین، بسیاری از مغازهها بسته است و همچنان در اعتصاب هستند. کسبه خیابان طالقانی در اصفهان اعتصاب کرده و مغازههاشان را بستهاند. در مدارس تهران دانشآموزان با شعار «مرگ بر دیکتاتور» دست به تظاهرات زدند. دانشآموزان کرج با شعار «میکشم میکشم هر آن که خواهرم کشت»، «دانشجوی زندانی آزاد باید گردد» و «مرگ بر بسیجی» و دانشآموزان شیراز با شعار «امسال سال خونه سید علی سرنگونه»، «بیشرف بیشرف» و «بسیجی برو گمشو» دست به تظاهرات زدند.
در مریوان دانشآموزان به قیام سراسری پیوستند و در خیابانهای شهر تظاهرات کردند و مردم نیز با به صدا درآوردن بوق خودروها اعلام همبستگی کردند. در مشهد دختران دانشآموز با شعار «توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه» دست به تظاهرات زدند. معلمان دبیرستانها در شهرهای کردستان مانند سنندج و سقز برای آزادی همکاران دستگیر شده خود در محل دبیرستان دست به اعتصاب زدند. دانش آموزان دختر در سقز با شعار «نترسید نترسید ما همه با هم هستیم» و «مرگ بر دیکتاتور» در خیابان دانشگاه تظاهرات کردند که تعدادی از آنان دستگیر شدند.[۱۲]
- روز بیستم، ۱۳مهر
بیستمین روز قیام سراسری مردم ایران، اعتراضها و اعتصابها همچنان ادامه دارد. مردم در مناطق مختلف تهران از جمله پونک، تجریش، ولیعصر، شهران و سعادتآباد با شعار مرگ بر دیکتاتور و مرگ بر خامنهای به خیابان آمدند. جمعی از خانواده ها مقابل زندان تهران بزرگ تجمع کرده و خواستار آزادی فرزندان خود شدند. شهرهای مختلف از جمله قم، یزد، پارسیان، مشهد، سنندج، کرمانشاه، ارومیه، لاهیجان، معالیآباد شیراز، نور آباد ممسنی، کرمان، سقز، كرج و اصفهان شاهد تظاهرات شبانه بودند. در کاشان جوانان شورشگر تصویر بزرگ خامنهای در ورودی نیاسر را به آتش کشیدند.
- روز بیست و یکم، ۱۴ مهر
در بیست و یکمین روز قیام سراسری مردم ایران، تظاهرات و قیام سراسری در بیش از ۱۷۰شهر با ۴۰۰شهید و ۲۰۰۰۰دستگیری به ثبت رسیده است. از صبح پنجشنبه ۱۴ مهر، اعتراضات با تظاهرات دانشآموزان در بسیاری از شهرها مانند قزوین، رشت، اراک، اسلامشهر، قلعه حسن خان و پرند، ... . همراه بود. آنها شعار میدادند «دانشجوی زندانی آزاد باید گردد»، «میکشم میکشم هر آن که خواهرم کشت». در تهران خیابان ولی عصر، اتوبان باقری و تهران پارس مردم با زدن بوق ممتد دست به اعتراض زدند. معلمان سقز در حمایت از مردم بلوچستان اعتصاب کردند. در اصفهان كشاورزان به اعتراض پرداختند. مقامات امنیتی در بسیاری از شهرها همچنان اینترنت را بسته یا بشدت کند کردهاند.[۱۳]
- روز بیست و دوم، ۱۵ مهر
در بیست و دومین روز قیام سراسری مردم ایران، تظاهرات و اعتراضات و درگیری در بیش از ۱۷۵شهر با ۴۰۰شهید و ۲۰۰۰۰دستگیری ادامه داشت.[۱۴]
جمعه شب ۱۵مهر، بیست و دومین شب قیام با تظاهرات و رویارویی و شعارهای مردم و جوانان در تهران و شهرهای مختلف از جمله: لاهیجان، اسلامشهر، کرج، اصفهان، اهواز، ایذه، شیراز و گوهردشت همراه بود. در تهرانپارس و کرج شعارهای «مرگ بر دیکتاتور» از پنجرهها و بام خانهها به گوش میرسید. در فاز۲ شهرک اندیشه تهران تیراندازی جریان داشت. در شاهین ویلا و گوهردشت کرج جوانان با شعار «مرگ بر دیکتاتور» و فریادهای «بیشرف بیشرف» علیه جمهوری اسلامی تظاهرات شبانه کردند و یک لباسشخصی را بهشدت گوشمالی دادند.
در جلفای اصفهان، ایذه و منطقه شیبان و خیابان زیتون اهواز مردم به تظاهرات و رویارویی با مأموران پرداختند. در لاهیجان جوانان در تظاهرات شبانه شعار میدادند: «به این نگین اعتراض اسمش شده انقلاب»[۱۵]
- روز بیست و سوم، ۱۶ مهر
روز شنبه شانزدهم مهر در بیست و سومین روز قیام سراسری، دانشجويان، دانش آموزان، زنان و جوانان در نقاط مختلف تهران و درشهرهای سراسر كشور با فريادهای مرگ بر ديكتاتور، مرگ بر خامنهای، میکشم میکشم هر آنکه خواهرم کشت بپاخاستند.
دانشجویان دانشگاه الزهرا در تهران همزمان با حضور رئيسی در این دانشگاه شعارهای «رئيسی برو گمشو»، «توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه» و «مرگ بر ستمگر چه شاه باشه چه رهبر» سر دادند.
جوانان شورشگر در تهران یک بنر بزرگ قاسم سلیمانی و پاسدار همدانی را بر روی یکی از پلها و جوانان شورشگر در زنجان یک تانک نمایشی حکومتی را در میدان ارتش به آتش کشیدند.[۱۶]
مردم و دانشجویان در مقابل دانشگاه شریف تظاهرات کردند. نيروهاي سركوبگر در مقابل دانشگاه، و در خیابان آزادی دست به تیراندازی زدند و مردم در خیابانهای منطقه به جنگ و گریز با آنان پرداختند. بخشی از مغازه داران خیابان لاله زار مغازههای خود را بسته و به تجمع مردم معترض در خیابان پیوستند.[۱۷]
حضور ابراهیم رئیسی در دانشگاه الزهرا
دانشگاه الزهرا در سال ۱۳۴۳، تأسیس شد؛ و فعالیت خود را با پذیرش ۹۰ دانشجو تحت عنوان مدرسهی عالی دختران آغاز کرد. در سال ۱۳۵۴، مدرسه عالی دختران به دانشگاه تبدیل شد. پیش از انقلاب ضدسلطنتی در سال ۱۳۵۷، نام این دانشگاه، فرح پهلوی بود. دانشگاه الزهرا که در ناحیهی ده ونک تهران واقع شده است، فقط ویژهی دختران است.[۱۸]
در بیستودومین روز اعتراضات سراسری ایران، ابراهیم رئیسی در روز ۱۶ مهرماه ۱۴۰۱، برای مراسم آغاز تحصیل دانشگاهها، به دانشگاه الزهرا رفت.[۱۹]
دانشگاه الزهرا الگوی دانشگاه تکجنسیتی است؛ و انتخاب آن برای حضور رئیسی، با توجه به قتل مهسا امینی و پیشتازی زنان و دختران در اعتراضاتی که از ۲۵ شهریور شروع شد؛ و ادامه پیدا کرد، دارای پیام بود.
پس از دانشگاه صنعتی شریف که در ۱۱ مهرماه ۱۴۰۱، درگیریهای آن بالا گرفت و نگرانیهایی را درباره تکرار حادثهای در ابعاد کوی دانشگاه بهوجود آورد، هفته بعد دانشگاه الزهرا الگوی اعتراضات شد.[۲۰]
رئیسی در دانشگاه الزهرا گفت:
«دشمن تصور میکرد که میتواند در ظرف دانشگاه امیال خود را دنبال کند، غافل از اینکه دانشجویان و اساتید ما بیدار بوده و اجازه تحقق خیالهای باطل دشمن را نخواهند داد.»
رئیسی همچنین رو به مردمی که در شهرها دست به اعتراض زدهاند، این شعر حافظ را بیان کرد: ای مگس عرصه سیمرغ نه جولانگه توست.[۱۹]
- روز بیست و پنجم، ۱۸ مهر
در استمرار قیام سراسری مردم ایران روز دوشنبه ۱۸ مهر، در تهران شعارهای مرگ بر دیکتاتور از پشت بامها در مناطق مختلف از جمله زرگنده، سعادت آباد، گیشا، ظفر و شریعتی طنینانداز شد و در منطقه ۱۸ ولیعصر جنوبی در تهران مردم تظاهرات کردند و با نيروهای سركوبگر درگیر شدند. در سنندج بهرغم تهاجم خونین يكشنبه شب، مردم با آتش زدن لاستیک برخی خیابانها را بستند و شماری از ماموران را گوشمالی دادند. تا ساعتها صدای تیراندازی در مناطق مختلف شهر بگوش میرسید. تعداد بازداشت شدگان به حدی است كه همه زندانها پرشده و دستگیرشدگان را به انباری در انتهای خیابان کارآموزی منتقل نمودند. بیش از هزار کارگر پتروشیمی بوشهر در عسلویه دست از کار کشیدند و با شعار مرگ بر خامنهای به قیام پیوستند. بخشی از کارگران پتروپالایش کنگان و کارگران پتروشیمی «هنگام» نیز به اعتصاب کارگران پتروشیمی بوشهر در عسلویه ملحق شدند. کارگران شعار دادند «مرگ بر خامنهای»، «میجنگیم میمیریم ایرانو پس میگیریم»، «مرگ بر دیکتاتور»، «بهش نگین اعتراض اسمش شده انقلاب» و «امسال سال خونه سید علی سرنگونه»، کارگران با آتش و سنگ مسیر نیروهای سرکوبگر را مسدود کردند. کارگران خشمگین کانکس حراست را به آتش کشیدند و سه راه پتروشیمی را بهطور کامل مسدود کردند. دانشجویان دانشگاههای مختلف از جمله امیرکبیر، تهران، سوهانک تهران، علامه، اراک، صنعتی بابل، قزوین و فنی رشت دست به تظاهرات زدند. در امیرکبیر شعار میدادند «توپ تانک مسلسل دیگر اثر ندارد، به مادرم بگویید دیگر دختر ندارد»، دانشآموزان در تهران و بسياري از شهرها مانند اصفهان، ملایر، میاندوآب، کامیاران و بانه با شعارهای «مرگ برخامنهای»، «مرگ بر دیکتاتور»، «تجاوز جنایت مرگ بر این ولایت» و «معلم با غیرت اعتصاب اعتصاب» تظاهرات کردند و در تعدادی از مدارس دانشآموزان عکسهای خمینی و خامنهای را از کتابهای خود پاره و لگدکوب کردند.[۲۱]
- روز بیست و ششم، ۱۹ مهر
قیام و اعتراضات سراسری در بیست و پنجمین شب متوالی ادامه داشت. دوشنبه شب علاوه بر چندین نقطه از تهران، شهرهای دیگری نیز بهپاخاستند. شهرهای سنندج، سقز، مریوان، بانه، اصفهان، یزدانشهر، شیراز، کازرون، مشهد، رشت، همدان، کرج، فولادشهر، مرودشت، ورامین و... شاهد اعتراضات شبانه بود، در بسیاری از این شهرها بین مردم معترض با نیروهای امنیتی نظام جمهوری اسلامی، درگیری و جنگ و گریز بود که عمدهی شعارها هم مرگ بر خامنهای و مرگ بر دیکتاتور بود.
مردم و جوانان برخی از خیابانها را با آتش زدن لاستیک بستند؛ و به تعدادی از نیروهای امنیتی تهاجم کردند. شمار دستگیرشدگان در سنندج آنقدر زیاد بود که تمام زندانها پرشده بود؛ و بسیاری از بازداشتشدگان را به یک انباری منتقل کردند.
- روز بیست و هشتم، ۲۱ مهر
در بیست و هشتمین روز از قیام سراسری ایران، دانشجویان دانشگه نجفآباد اصفهان دست به اعتصاب و تظاهرات زدند؛ و همچنین اعتصاب صنعت نفت و پتروشیمی، اعتصاب بازاریان بانه، مهاباد و تهران ادامه داشت.[۲۲]
در شهرهای کرمانشاه، مهاباد، بانه، بوکان و اراک و بوکان، تظاهرات تا بامداد ۲۱ مهر ادامه داشت؛ و در مناطق مختلف تهران نیز شعارهای ضدحکومتی شبانه از پنجره منازل طنینانداز بود.[۲۳]
- روز بیست و نهم، ۲۲ مهر
۲۲ مهرماه در بیست و نهمین روز قیام و اعتراضات سراسری مردم ایران، تظاهرات و اعتراضات و اعتصابات تاکنون در بیش از ۱۹۰ شهر با ۴۰۰ شهید و۲۰ هزار دستگیری، بهرغم شلیک مستقیم نیروهای امنیتی به سوی مردم معترض و سرکوب شدید و قطعی گستردهی اینترنت، ادامه داشته است.[۲۴]
- روز سیام، ۲۳ مهر
۲۳ مهرماه، در سیامین روز قیام و اعتراضات سراسری مردم ایران، از ظهر شنبه، تظاهرات در تهران و شهرهای مختلف کشور از جمله مشهد، سنندج، رشت، شاهینشهر، همدان، کرج، اردبیل، بوکان، اصفهان، کرمانشاه، سقز و جزیره خارک ادامه پیدا کرد که در برخی از مناطق همراه با درگیری و جنگ و گریز بود.
آتشسوزی در زندان اوین
در شامگاه شنبه ۲۳ مهر ۱۴۰۱، زندان اوین دچار حریق شد که منجر به نگرانی و تجمع خانوادههای زندانیان در جلوی این زندان گردید؛ و همچنین مورد توجه افکار عمومی و رهبران جهانی قرار گرفت.
استاندار تهران و شماری از سران ارشد حکوتی در نهادهای زندان ایران، در خبرهای ضدونقیضی حریق زندان اوین را درگیری میان زندانیان قلمداد کردند و گفتند که زندانیان برای فرار آتش روشن کردند.
مردم ایران زندان اوین را یکی از بهترین دانشگاهها بهلحاظ شمار نخبهها و مغزهای زندانی در آن میدانند. هماکنون دهها روزنامهنگار، فعالان سیاسی و کنشگر محیط زیستی و شخصیتهای فرهنگی و فیلمسازانی نظیر جعفر پناهی در این زندان محبوس هستند.[۲۵]
- روز سی و سوم، ۲۶ مهر
سهشنبه ۲۶ مهرماه ۱۴۰۱، در سی و سومین روز قیام و اعتراضات سراسری، اعتراضات و تظاهرات دانشجویان در دانشگاههای تهران و شهرهای دیگر کشور ادامه داشت. دانشجویان دانشگاه علامه تهران مانع سخنرانی علی بهادریجهرمی سخنگوی دولت ابراهیم رئیسی در این دانشگاه شدند؛ و شعار میدادند: بیشرف، بیشرف / علف هرز نمیخوایم مهمون قاتل نمیخوایم / توپ تانک مسلسل دیگر اثر ندارد، به مادرم بگویید دیگر دختر ندارد / بسیجی بیریشه اینجا شریف نمیشه / دانشجو میمیرد ذلت نمیپذیرد.
دانشجویان در دانشگاه خواجه نصیر(دانشکده برق)، دانشگاه هنر، دانشگاه ملی و دانشکده مهندسی صنایع دانشگاه تهران اعتصاب و تظاهرات مشابهای داشتند؛ و شعارهای ضدحومتی سر میدادند.
دانشجویان دانشگاههای شهرهای مختلف کشور نیز اعتصاب و تظاهرات کردند، از جمله دانشجویان دانشگاه هنر تبریز، دانشجویان دانشگاه گیلان و دانشجویان دانشگاه مازندران، گروهی از دانشآموزان در تهران و سنندج نیز با شعار مرگ بر دیکتاتور دست به تظاهرات زدند.
سرهنگ پاسدار محمد رضا مزیدی معاون اجتماعی نیروی انتظامی ایران در استان یزد گفت:
«برخی جوانان و نوجوانان کم سن و سال در این تحرکات شرکت میكنند که پلیس بر حسب وظیفهی خود برای استقرار امنیت مجبور به برخورد با آنها می شود... هر خودرویی که آرامش عمومی را بر هم بزند در مرحله اول ۳۱۵ هزار تومان جریمه میشود، در صورت تکرار روانه پارکینگ میشود»[۲۶]
- روز سی و چهارم، ۲۷ مهر
اعتراضات سراسری در چهارشنبهشب ۲۷ مهرماه ۱۴۰۱، شدت گرفت؛ و در مناطقی از تهران و چندین شهر دیگر ادامه داشت. مناطق تهران عبارت بودند از خیابان شریعتی، نازیآباد که درگیری شدیدی بین مردم معترض با نیروهای سرکوبگر امنیتی بود، خیابان انقلاب، شهرک صیاد، اکباتان که درگیری و جنگ گریز با مأموران امنیتی در جریان بود. علاوه بر این در مناطق مختلف دیگر تهران با تاریکی هوا شعارهای مرگ بر دیکتاتو و مرگ بر خامنهای طنینانداز بود.
در شهرهای دیگر کشور نیز تظاهرات همچنان ادامه داشت، از جمله جاده ساوه، کرمانشاه، اصفهان، اهواز، درهشهر ایلام، کامیاران، دهگلان، سنندج، گوهردشت کرج، بندرعباس، اراک و قهدریجان اصفهان که در برخی از شهرها تظاهرات با درگیری و آتش روشن کردن و بستن جادهها ادامه داشت.[۲۷]
اعتراضات دانشجویی- ۲۷ مهر
در روز ۲۷ مهرماه، دانشجویان دانشکده ادبیات دانشگاه علامه، دانشگاه هنر تهران، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، دانشگاه هنر اصفهان و دانشگاه رازی کرمانشاه دست به اعتراض و تظاهرات زدند.[۲۷]
دانشجویان رازی کرمانشاه شعار میدادند: تا آخوند کفن نشود / این وطن وطن نشود. - دانشجویان دانشگاه علامه شعار میدادند: آزادی آزادی آزادی – دانشجویان علوم پزشکی زاهدان شعار میدادند: از زاهدان تا تهران/ جانم فدای ایران – در سنندج و بوکان دانشآموزان شعار میدادند: ننگ ما پلیس الدنگ ما – میجنگیم میمیریم / ایران را پس میگیریم.
همچنین اعتصاب مغازهداران شهرهای کردنشین مانند مهاباد، دیواندره و بو کان ادامه داشت.[۲۸]
- روز سی و پنجم، ۲۸ مهر
عتراضات سراسری مردم ایران در اشکال مختلف در روز پنجشنبه ۲۸ مهرماه ۱۴۰۱، ادامه پیدا کرد. در مناطق مختلف تهران از جمله خیابان ولیعصر، گیشا، صادقیه و اکباتان مردم از پنجره و روی پشت بامها فریاد مرگ بر دیکتاتور سر میدادند. در شهرهای دیگر از جمله تبریز، اصفهان، ایلام، مهاباد، سنندج و مشهد نیز مردم دست به اعتراض و تظاهرات زدند که در برخی از شهرها مردم با نیروهای سرکوبگر درگیر شدند. در سنندج مردم یک پایگاه بسیج را به آتش کشیدند. کادر درمان مشهد نیز با تجمع در مقابل ساختمان نظام پزشکی این شهر شعار میدادند: مرگ بر دیکتاتور – حکومت بچهکش نمیخوایم نمیخوایم.
به گزارش نماینده تبریز در مجلس نظام جمهوری اسلامی، ۳ هزار نفر از معترضین در استان تهران بازداشت وبه زندان فشافویه منتقل شدهاند که ۳۶۰ نفر از آنها از زنان بودهاند.[۲۹]
مردم تبریز در زادروز ستارخان بر اساس فراخوانی که از پیش داده بودند، به خیابانها آمدند؛ و با برافروختن آتش و مسدود کردن خیابانها دست به تظاهرات زدند.[۳۰]
- روز سی و ششم، ۲۹ مهر
روز جمعه ۲۹مهرماه ۱۴۰۱، سی و ششمین روز از قیام سراسری مردم ایران، تظاهرات در مناطقی از تهران و دیگر شهرهای کشور ادامه یافت.
مردم تهران در خیابان ستارخان، امیرآباد، سعادتآباد، منطق شهران و برخی از مناطق دیگر تظاهرات شبانه برپا کردند؛ و شعار میدادند: امسال سال خونه / سدعلی سرنگون – مرگ بر دیکتاتور – خامنهای قاتله / ولایتش باطله – خامنهای یزید شده / یزید روسفید شده تظاهرات مردم زاهدان در حالی برگزار شد که مأموران حکومتی ۹۴ نفر را در جمعه ۸ مهر(جمعه خونین زاهدان) به رگبار بستند؛ و قتلعام کردند؛ که چندین کودک در بین آنها بود. همچنین بیش از ۳۵۰ تن نیز مجروح شدند.[۳۱]
- روز سی و هفتم، ۳۰ مهر
روز شنبه ۳۰مهرماه ۱۴۰۱، قیام سراسری مردم ایران وارد در سی و هفتمین روز خود شود. در امروز نیز اعتراضات مردمی و دانشجویان در تهران و در شهرهای مختلف کشور دست به تظاهرات و تحصن زدند.[۳۲]
اعتراضات دانشجویی- ۳۰ مهر
دانشگاههای تهران عبارت بودند از دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه علامه، دانشگاه ملی، دانشگاه هنر و علم و فرهنگ که با شعارهای ضدحکومتی همچنان به تظاهرات و تحصن خود ادامه دادند. دانشجویان دانشگاه ملی شعار میدادند: وای به روزی که مسلح شویم – این همه سال جنیات / مرگ بر این - ولایت، دانشآموزان نیز در مناطقی از تهران با برپایی تظاهرات شعار مرگ بر دیکتاتور میدادند؛ و خودروها هم با بوق زدن ممتد آنها را پشتیبانی میکردند.
در شهرهای دیگر از جمله دانشگاه علوم پزشکی تبریز، دانشگاه اردکان یزد، دانشگاه پزشکی جندیشاپور اهواز، دانشگاه یاسوج، دندانپزشکی اصفهان، دانشگاه مهاجر اصفهان، دانشگاه مازندران، دانشگاه رازی کرمانشاه، دانشکده هنر و معماری یزد و دانشگاه علوم پزشکی همدان دست به تظاهرات و تحصن زدند.
دانشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه شعار میدادند: بسیجی بیریشه / ساندیس شرف نمیشه[۳۲]
در شنبهشب ۳۰ مهرماه، با وجود سرکوب شدید، در نقاطی از تهران از جمله تهرانپارس، صادقیه و لالهزار مردم به خیابانها آمدند؛ و شعار مرگ بر دیکتاتور سر میدادند. همچنین شهرهای مشهد، دزفول، شیراز، اراک، شهسوار، کرمانشاه، اصفهان، محمدشهر کرج، مهاباد، رشت، ارومیه، تبریز، شاهینشهر اصفهان، بندرگنگ، بندر لنگه، تنکابن و ماهشهر نیز تظاهرات شبانهی مردم ادامه داشت که در برخی شهرها مثل مشهد و دزفول مأموران سرکوبگر، مردم را مورد ضرب و شتم قرار دادند و به سوی آنها تیراندازی کردند.
از طرفی هم خانوادههای زندانیان سیاسی با تجمع مقابل دادسرای اوین، خواهان خبر از سرنوشت زندانیانشان شدند.[۳۳]
آبان
- روز سی و هشتم
یکشنبه اول آبانماه ۱۴۰۱، قیام و اعتراضات سراسری مردم ایران وارد سی و هشتمین روز خود شد. در این روز تظاهرات در پایتخت و سایر شهرهای کشور ادامه داشت.
- اعتراضات دانشجویی
در تهران دانشجویان دانشگاه امیرکبیر، دانشگاه علوم اجتماعی، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه علامه، دست به تظاهرات و تحصن زدند. دانشجویان صنعتی شریف با شعار آزادی آزادی آزادی، و شعار بسیجی جیرهخور / آخرشه خوب بخور، با مأموران سرکوبگر درگیر شدند؛ و آنها را بیرون انداختند. دانشجویان علامه با شعار علف هرز تویی / زن آزاده منم، به من نگو فتنهگر / فتنه تویی ستمگر، با مأموران لباس شخصی در محوطه دانشگاه درگیر شدند.
همچنین در دانشگاه آزاد کرج، دانشگاه گوهردشت، دانشگاه مازندران، دانشگاه رازی کرمانشاه، دانشگاه آزاد دزفول، دانشگاه اصفهان، دانشگاه آزاد همایونشهر، دانشگاه معماری و هنر یزد، دانشگاه آزاد جهرم، دانشگاه فردوسی مشهد و... تظاهرات برپا کردند؛ و شعار میدادند: ننگ ما رهبر الدنگ ما، این همه سال جنایت / مرگ بر این ولایت، دانشجو میمیرد / ذلت نمیپذیرد، توپ تانک فشفشه / آخوند باید گم بشه[۳۴]
- اعتصاب معلمان*
بنابر فراخوان شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان، معلمان و دانشآموزان در اول آبانماه در بسیاری از شهرها در اعتراض به سرکوب سیستماتیک مردم و معلمان و دانشآموزان توسط حاکمان ایران، دست به تحصن زدند. این شهرها عبارت بودند از شهرهای کردنشین از جمله شهرهای مریوان، کرمانشاه، سنندج، سقز، کامیاران، مهاباد، بانه، جوانرود، روستای آیچی سقز، سروآباد و همچنین در شهرهای دیگر کشور از جمله شیراز، نیشابور، همدان، بندرانزلی، میاندورود، نورآباد ممسنی[۳۵]
- روز سی و نهم
دوشنبه ۲ آبانماه ۱۴۰۱، قیام و اعتراضات سراسری ایران وارد سی و نهمین روز و ششمین هفته خود شد. امروز نیز خیزش و تظاهرات مردم تهران و شهرهای مختلف کشور به ویژه دانشجویان ادامه پیدا کرد. در روز دوشنبه دوم آبان، در شهر شیراز پزشکان دست به تظاهرات زدند؛ و شعار میدادند مرگ بر دیکتاتور، که مورد شلیک گاز اشکآور مأموران حکومتی قرار گرفتند.
همچنین تحصن معلمان شهرهای سقز، مریوان، سنندج، دیواندره و بخشی از معلمان زاهدان در روز دوم آبان در همبستگی با قیام سراسری ادامه پیدا کرد.
در متروی تأتر شهر تهران، زنان شعار مرگ بر خامنهای سر میدادند؛ و دانشآموزان در منطقهی باغ فیض با شعار آزادی آزادی آزادی، تظاهرات برپا کردند.[۳۶]
دانشآموزان تهرانی با شعار توپ تانک فشفشه / آخوند باید گم بشه دست به تظاهرات زدند. همچنین در دبیرستان دخترانهی صدر تهران، والدین دانشآموزان در اعتراض به برهنه کردن فرزندانشان برای بازرسی و پیدا کردن گوشی، به این مدرسه یورش بردند؛ و پنجرههای آن را شکستند. در خیابان کارون نیز جوانان به مأمورانی که به دبیرستان دخترانه در این منطقه حمله کرده بودند، گوشمالی دادند؛ و خیابانها را با روشن کردن آتش بستند.
در سایر شهرها از جمله مهاباد جوانان اقدام به سنگربندی در خیابانها کردند؛ و بنرهای سران جمهوری اسلامی را به آتش کشیدند. مردم ارومیه نیز تظاهرات برپا کردند؛ و در شهر سردشت جوانان با برافروختن آتش خیابانها را مسدود کردند.[۳۷]
- اعتراضات دانشجویی
در روز دوشنبه دوم آبانماه، دانشگاههای تهران از جمله دانشجویان دانشگاه خواجهنصیر، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه اقتصاد علامه، دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه الزهرا، دانشگاه آزادی غرب، دانشگاه مدیریت، دانشکده زبان و ادبیات خارجی دانشگاه تهران، دانشگاه خوارزمی، دانشگاه امیرکبیر، دانشکده علوم پزشکی دانشگاه آزاد تهران دست به تظاهرات و تحصن زدند. دانشجویان دانشگاه خواجه نصیر علیه حضور و سخنرانی بهادری جهرمی سخنگوی ابراهیم رئیسی که برای گفتوگو و پرسش و پاسخ به دانشگاه خواجه نصیر رفته بود، دست به تظاهرات زدند؛ و شعار میدادند: قاتل برو بیرون – ننگ ما رهبر الدنگ ما – امسال سال خونه / سیدعلی سرنگونه – سیستم فاسد نمیخوایم / مهمون قاتل نمیخوایم – سخنگو برو گمشو – بسیجی جیرهخور / آخرشه خوب بخور – این همه سال جنایت / مرگ بر این ولایت – دانشجو داد بزن / حقّتو فریاد بزن – این آخرین پیامه / هدف خود نظامه – دشمن ما همینجاست / دروغ میگن آمریکاست...
دانشجویان در سایر شهرها از جمله در دانشگاه علوم ورزشی مشهد، دانشگاه فردوسی، دانشگاه معماری مازندران، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه صنعتی همدان، دانشگاه دزفول، دانشگاه آزاد فلاورجان، دانشگاه چمران اهواز و دانشگاه آزاد شهرکرد دست به تحصن و تظاهرات زدند؛ و شعارهای ضدحکومتی سر دادند، از جمله شعار: مرگ بر ستمگر / چه شاه باشه چه رهبر – مرگ بر دیکتاتور – برپا خیز از جا کن بنای کاخ دشمن – توپ تانک فشفشه / آخوند باید گم بشه[۳۶]
.[۳۸]
- روز چهلم
سهشنبه ۳ آبان ۱۴۰۱، قیام و اعتراضات سراسری مردم ایران وارد چهلمین روز خود شد. در این روز مردم در میدان امام حسین تهران تظاهرات برپا کردند و این میدان را مسدود کردند. دانشآموزان در شهرهای مشهد، رشت، سقز و بندرانزلی با شعارهای ضدحکومتی به خیابان آمدند. همچنین جمعی از پزشکان فراخوانی را برای تجمع اعتراضی در روز چهارشنبه ۴ آبان، در جلوی سازمان نظام پزشکی تهران منتشر کردهاند. در زاهدان یک سرهنگ پاسدار به نام مهدی ملاشاهی و یک بسیجی سپاه پاسداران به نام جواد کیخا، در میدان تأمین اجتماعی این شهر هدف رگبار گلوله قرار گرفتند؛ و کشته شدند.
در آستانهی چهلمین روز کشتهشدن مهسا امینی (ژینا) مأموران امنیتی خانوادهی مهسا را در سقز شدیداً تهدید کردند که هیچ فراخوانی را برای مراسم چهلم مهسا امینی اعلام نکنند. این درحالی است که مردم در سراسر ایران فراخوانهایی بسیاری را منتشر کردند؛ و همه را به اعتراضات سراسری فراخواندند. در یکی از این فراخوانها که در تهران از طرف جمعی از فعالان حقوق زنان ایران، برای شرکت در تظاهرات منتشر شد، آمده است:
«روز چهارشنبه به مناسبت چهلمین روز قتل ژینا و اعتراضات سراسری به احترام خونهای ریختهشده و عزیزان دربندمان همچون ۴۰ روز گذشته و علیه هرگونه دیکتاتوری اعم از شیخ و شاه و برای همه خواستههایمان بدون هیچ اولویتبندی، برای رهایی زنان از مردسالاری، برای رهایی کارگران، معلمان، پرستاران و… از بهرهکشی طبقاتی، برای رهایی دانشآموزان و دانشجویان از استبداد آموزشی، برای رهایی ملتهای تحت ستم از این نظام مرکزگرا، و برای تعیین سرنوشت خودمان به دست خودمان، برای برابری، عدالت و برای زن زندگی آزادی خیابانها را فتح میکنیم...»
حکومت ایران تمامی دانشگاهها و مدارس کردستان را در روز چهارشنبه، چهلمین روز کشتهشدن مهسا امینی، تعطیل کرد! و علت این تصمیم، پیشگیری و مقابله با بیماریها تنفسی و آنفلوآنزا اعلام شد![۳۹]
- اعتراضات دانشجویی
روز سهشنبه سوم آبان بسیاری از دانشگاههای تهران و سراسر ایران شاهد تظاهرات و تحصن بود. در تهران دانشجویان دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه الزهرا، دانشگاه ملی، دانشگاه علامه، دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی دانشگاه تهران، دانشکده فنی دانشگاه تهران، دانشگاه سوره، دانشکده هنرهای زیبای تهران، دانشگاه آزاد تهران واحد پونک، دانشگاه تربیت مدرس و دانشکده حقوق دانشگاه خوارزمی دست به تظاهرات و اعتراض زدند.[۴۰]
تظاهرات و اعتراضات دانشجویان دانشگاه آزاد تهران در ادامه به خیابان کشیده شد و دانشجویان خیابان را بستند. دانشجویان دانشگاه علم و صنعت به مناسبت چهلمین روز کشتهشدن مهسا امینی با شعار مهسای ما نیکای ما / ندای آزادی ما، نام پارک بانوان را به پارک ژینا تغییر دادند.[۴۱]
دانشجویان دانشگاههای سایر شهرها از جمله دانشگاه حکیم سبزواری در سبزوار، دانشگاه قم، دانشگاه یزد، دانشگاه چمران اهواز، دانشگاه آزاد کرمان، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، دانشگاه خوراسان اصفهان، دانشگاه نوشیروانی بابل، دانشگاه دامغان، دانشگاه شیراز، دانشگاه سنندج، دانشگاه سراسری اصفهان، دانشگاه فنیحرفهای ۱۷ شهریور کرج، دانشگاه علوم پزشکی همدان، دانشگاه علم و هنر یزد، دانشگاه شهرکرد، دانشکده دندانپزشکی مشهد و دانشگاه اراک نیز تظاهرات و تجمع اعتراضی برپا کردند.[۳۹]
- روز چهل و یکم
روز ۴ آبان ۱۴۰۱، مصادف با چهلم کشته شدن مهسا امینی، قیام و اعتراضات سراسری مردم ایران وارد چهل و یکمین روز خود شد.
در این روز هم نقاط بسیاری از تهران و سایر شهرهای کشور شاهد تظاهرات گسترده و در برخی شهرها همراه با درگیری بود. همچنین در بیش از ۴۰ شهر دیگر از جمله تبریز، مشهد، شیراز، اصفهان، اراک، رشت، کرج، گرگان، قزوین، گوهردشت، لاهیجان، کرمان، ورامین،
بندر انزلی، سبزوار، دزفول، ایلام، همدان، خرم آباد، بوشهر، قصر شیرین، اهواز، آمل، آبادان، بروجرد، ایرانشهر، بابلسر، شهر کرد، یزد، زنجان، کرمانشاه، گیلان غرب، ارومیه، رودهن، کرمان، سنندج، سقز، دهگلان، جوانرود، دیواندره، اندیمشک، آمل، زاهدان، اردبیل، شهریار، زرینشهر، خوراسگان، کاشان، سمنان و ملایر مردم به خیابانها آمدند و دست به تظاهرات زدند.[۴۲] [۴۳]
- مراسم چهلم مهسا امینی
در روز چهارشنبه ۴ آبان ۱۴۰۱، هزاران تن از مردم سقز و همچنین مردم شهرهای دیگر برای مراسم چهلم شهادت مهسا امینی از نخستین ساعات روز علیرغم بستن مسیرها توسط مأموران امنیتی، از طریق رودخانه و طرق مختلف خود را به مزار مهسا امینی در آرامگاه آیچی رساندند؛ و ضمن تظاهرات شعار میدادند: مرگ بر دیکتاتور، ما همه مهسا هستیم / بجنگ تا بجنگیم، مرگ بر دیکتاتور، امسال سال خونه / سیدعلی سرنگونه، آزادی آزادی آزادی، از کردستان تا تهران / جانم فدای ایران، معلم زندانی آزاد باید گردد.[۴۴]
- روز چهل و دوم، ۵ آبان
پنجشنبه ۵ آبانماه ۱۴۰۱، مصادف با چهلم نیکا شاکرمی، قیام و اعتراضات سراسری مردم ایران وارد چهل و دومین روز خود شد. در این روز نیز سرتاسر ایران از تهران و شهرهای مختلف، شاهد خیزش و قیام و اعتراض بود.
در سایر شهرها، دستکم در ۳۵ شهر از جمله: مشهد، اصفهان، خرمآباد، کرمانشاه، ملکشهر اصفهان، بانه، بوکان، دهگلان، رشت، پیرانشهر، فولادشهر، بروجن، مهاباد، کامیاران، بروجرد، اراک، میاندوآب، کرمان، سمنان، دیواندره، بوشهر، سقز، بابل، بندر انزلی، ارومیه، مریوان، جونقان، تنکابن، اندیمشک، همدان، آستارا، بندرعباس، لاهیجان، آمل، اهواز، کرج، شهریار، آبادان، شوش، ملایر و... مردم شبانه به خیابانها آمدند؛ و با برافروختن آتش و مسدود کردن خیابانها دست به تظاهرات زدند.[۴۵]
- تسخیر فرمانداری مهاباد
اعتراض و تظاهرات در مهاباد به دنبال قتل یک جوان مهابادی به نام اسماعیل مولودی توسط نیروهای سرکوبگر در روز ۴ آبان، شدت بیشتری به خود گرفت. پیکر این شهید قیام که متأهل و دارای یک فرزند بود، در روز پنجشنبه ۵ آبانماه، به خاک سپرده شد. مردم مهاباد پس از خاکسپاری دست به تظاهرات زدند؛ و ساختمان فرمانداری، کلانتری ۱۱، اداره دارایی و کمیته امداد را محاصره کردند. تظاهراتکنندگان ساختمان فرمانداری مهاباد را تسخیر کردند. آنها شعار میدادند: کردستان کردستان / گورستان فاشیستان[۴۶]
- مراسم چهلم نیکا شاکرمی
در روز چهلم کشته شدن نیکا شاکرمی توسط نیروهایی سرکوبگر امنیتی، بسیاری از مردم خرمآباد بر سر مزار این شهید دست به تظاهرات زدند؛ و شعار میدادند: مرگ بر خامنهای، مرگ بر دیکتاتور، امسال سال خونه / سید علی سرنگونه، ما همه نیکا هستیم / بجنگ تا بجنگیم... نیروهای سرکوبگر به سوی تظاهرکنندگان تیراندازی کردند، اما مردم با مقاومت و ایستادگی، آنها را وادار به عقبنشینی کردند. مردم بروجرد نیز با برپایی تظاهرات بزرگی ضمن گرامی داشت یاد نیکا شاکرمی شعار میدادند توپ تانک فشفشه / آخوند باید گم بشه. مردم بروجرد در تظاهرات خود پلاکارد بزرگی در دست داشتند که روی آن نوشته شده بود: “نیکا جان انتقامت را میگیریم“
- روز چهل و سوم، ۶ آبان
جمعه ۶ آبانماه ۱۴۰۱، قیام و اعتراضات سراسری مردم ایران همزمان با خیزش مردم زاهدان، سراوان و ایرانشهر وارد چهل و سومین روز خود شد. در این روز نیز سرتاسر ایران از تهران و شهرهای مختلف و دانشگاهها، شاهد خیزش و قیام و اعتراض بود.
اعتراضات و تظاهرات مردمی در روز ۶ آبانماه، در تهران جوانان پایگاه بسیج در خیابان پیروزی را با کوکتل مولوتوف به آتش کشیدند. مردم یک ماشین گشت بسیج را در شمیراننو آتش زدند؛ و در تهرانسر جوانان با آتش زدن سطلهای زباله خیابان را مسدود کردند. اهالی تهرانپارس نیز شبهنگام از پنجرهها شعار مرگ بر دیکتاتور سردادند.
جمعهشب ۶ آبانماه، مردم بسیاری از شهرها از جمله سنندج، مهاباد، مریوان، بوکان، بانه، کرمانشاه، قصر شیرین، سرپل ذهاب، بابل، ارومیه، زنجان، دورود، اراک، بروجرد، هشتگرد، میاندوآب، بهبهان، زاهدان، سراوان، و... دست به تظاهرات ضدحکومتی زدند. در شهر سراوان مأموران سرکوبگر به سوی مردم معترض و بیدفاع تیراندازی کردند که در جریان این تیراندازی، دستکم ۵ نفر از مردم کشته شدند. [۴۷]
مردم گالیکش استان گلستان در حمایت و پشتیبانی از مردم زاهدان دست به تظاهرات زدند. جوانان شهرستان خاش با آر.پی.جی، به پاسگاه گوهرکوه تهاجم کردند. در مهاباد مردم خیابانها را سنگربندی کردند؛ و تا پاسی از شب درگیری با مأموران سرکوبگر ادامه داشت. مردم بابل ضمن برگزاری مراسم چهلم شهید قیام سراسری میلاد زارع، با شعارهای ضدحکومتی دست به تظاهرات زدند؛ و در مقابل یورش بسیجیهای سرکوبگر شعار میدادند: بسیجی جیره خور، آخرشه خوب بخور. مردم قصر شیرین با شرکت در مراسم خاکسپاری شهید قیام افشین آشام، با شعار مرگ بر خامنهای دست به تظاهرات زدند؛ و جوانان این شهر نیز بانک سپه را به آتش کشیدند. همچنین دفتر امام جمعه خامنهای در شهرستان فلاورجان توسط جوانان به آتش کشیده شد. مردم مریوان و میاندواب با روشن کردن آتش گسترده در خیابانها، همچنان به تظاهرات شبانهی خود ادامه دادند. در تظاهرات مردم سنندج، یک جوان ورزشکار به نام اشکان مروتی مورد اصابت گلوله مأموران قرار گرفت و مجروح شد. در شهر بروجن یک خودروی نیروی انتظامی توسط جوانان واژگون شد. در تبریز و آبادان و اراک، مردم با شعار مرگ بر دیکتاتور تظاهرات شبانه برپا کردند.[۴۸]
در شهر تنکابن مأموران سرکوبگر به سوی تظاهرات شبانهی مردم تیراندازی کردند؛ و جوانان با آنها به جنگ و گریز پرداختند. در شهر بروجرد مردم با شعارهای مرگ بر دیکتاتور و مرگ بر خامنهای دست به تظاهرات زدند. در شهر اراک مردم برای بزرگداشت شهید قیام مهرشاد شهیدی شمع روشن کردند؛ که مورد یورش مأموران سرکوبگر قرار گرفتند؛ و شماری نیز دستگیر شدند. در کرمانشاه مردم در مراسم چهلم شهید قیام رضا شهپرنیا، شعار مرگ بر خامنهای سر دادند؛ و در شهر سقز نیز در مراسم چهلم فریدون احمدی در آرامستان آیچی، مردم شعار میدادند: خامنهای قاتله، ولایتش باطله[۴۹]
جانباختگان شهرهای کُردی در دو روز
براساس گزارش شبکهی حقوق بشر کردستان، تعداد شهیدان اعتراضات ضدحکومتی در شهرهای کُردنشین در دو روز گذشته بە ١٢ نفر رسیده است. اسامی کشتهشدگانی که توسط تیراندازی مأموران سرکوبگر حکومتی به شهادت رسیدند، عبارتند از:
در شهر سنندج، سارینا ساعدی، محمد لطفاللهی، کیوان درویشی و محمد شریعتی
در شهر مهاباد، اسماعلی مولودی، فرشته احمدی، کبری شیخسقا، زانیار ابوبکری و شاهو خضری
در شهر بانه، فریدون فرجی و مطلب سعیدپیرو
و در شهر قصرشیرین افشین آشام [۴۹]
فرار مقامات حکومتی از ایران
براساس گزارش نشریهی انگلیسی اکسپرس، بخشی از فرودگاه مهرآباد تهران جهت خروج سریع اعضای خانوادههای مقامات نظام جمهوری اسلامی اختصاص یافته است. روزانه تا ۵ پرواز چارتر، این افراد را از ایران منتقل میکنند. مأموران عادی بخش ویآیپی فرودگاه مهرآباد تهران عوض شده و مأموران جدیدی در این بخش گمارده شدهاند که گوشی برخی از این مأموران نیز در هنگام کار از آنها گرفته میشوند. این روند از دو هفته پیش آغاز شده است؛ و همهی دستورالعملهای امنیتی فرودگاه نیز تغییر یافته است. همچنین مقامات حکومتی در صدد دریافت پاسپورتهای سوییس، کانادا و انگلستان هستند.[۴۷]
- روز چهل و چهارم، ۷ آبان
شنبه ۷ آبانماه ۱۴۰۱، قیام و اعتراضات سراسری مردم ایران با اعتراضات و تظاهرات سراسری دانشجویان، وارد چهل و چهارمین روز خود شد. در این روز نیز سرتاسر ایران از تهران و شهرهای مختلف و دانشگاهها، شاهد خیزش و قیام و اعتراض بود.[۵۰]
حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران در روز شنبه ۷ آبان در سخنانی جوانان و مردم معترض را گولخورده و عامل آمریکا مورد خطاب قرار داد؛ و گفت که امروز پایان اغتشاشات است. پاسدار سلامی تهدید کرد که هر کس به خیابانها بیاید، برخورد خواهد شد. اما این تهدیدات هیچ اثری نداشت و اعتراضات و تظاهرات در تهران و سایر شهرها و همچنین در دانشگاههای شهرهای کشور ادامه پیدا کرد.[۵۱]
- اعتراضات دانشجویی - ۷ آبان
روز شنبه ۷ آبان، دانشجویان در دانشگاههای تهران از جمله دانشگاه شریف، دانشگاه علم و صنعت، دانشگاه تهران، دانشگاه هنر و معماری پارس، دانشگاه آزاد تهران غرب، دانشگاه امیرکبیر، دانشکده فنی تهران، دانشگاه خواجه نصیر، دانشگاه علوم تحقیقات، دانشگاه ملی، دانشگاه هنر و معماری شهرک غرب، دانشگاه آزاد واحد شمال، دانشگاه تهران واحد سوهانک، دانشگاه علم و فرهنگ، دانشگاه علوم پزشکی، دانشگاه تبربیت مدرس، دانشگاه خوارزمی واحد تهران، دانشگاه الزهرا، دانشکده روانشناسی تهران، دانشکده هنر، دانشگاه علامه و دانشجویان خوابگاه دخترانه فاطمیه در تهران دست به اعتراض و تظاهرات زدند.
- روز چهل و پنجم، ۸ آبان
یکشنبه ۸ آبانماه ۱۴۰۱، با اعتراضات و تظاهرات سراسری دانشجویان، وارد چهل و پنجمین روز خود شد. دانشجویان دانشگاههایی که روز یکشنبه ۸ آبان، دست به تحصن و اعتراض و تظاهرات زدند، به قرار زیر است: دانشگاه پلی تکنیک، دانشگاه آزاد تهران شمال، دانشگاه مدنی آذربایجان، دانشگاه تبریز، دانشگاه الزهرا، دانشگاه آزاد قزوین، دانشگاه شیراز، دانشگاه آزاد صدرا شیراز، دانشگاه فرهنگ و هنر فاضل شیراز، دانشگاه زند شیراز، دانشگاه داروسازی شیراز، دانشگاه اصفهان، دانشگاه بینالمللی قزوین، دانشگاه سهند تبریز، دانشگاه زنجان، دانشگاه آزاد مشهد، دانشگاه منتظری مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه امام رضای مشهد، دانشگاه سردشت، دانشگاه مازندران، دانشگاه نوشیروانی بابل، دانشگاه بابلسر، دانشگاه گلستان گرگان، دانشگاه سوره، دانشگاه اراک، دانشگاه صنعتی شاهرود، دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه آزاد پرند، دانشگاه ملی تهران، دانشگاه سنندج، دانشگاه آزاد اسلامشهر، دانشگاه زنجان، دانشگاه بوعلی سینا همدان، دانشگاه بینالمللی خمینی، دانشگاه معماری و هنر پارس، دانشگاه کردستان، دانشکده هنرهای زیبا دانشگاه تهران، دانشکده سعدی واحد دختران، دانشکده فنی دخترانه سنندج، دانشکده برق و کامپیوتر دانشگاه ملی، دانشکده هنر و معماری، دانشکده ادبیات علامه طباطبایی، دانشکدگان ابوریحان دانشگاه تهران، دانشکده مهندسی دانشگاه شیراز
[۵۲]تظاهرات مردمی در تهران و سایر شهرهای کشور از جمله در سقز، همدان و بروجرد ادامه داشت. در مراسم گرامیداشت شهیدان قیام سراسری در شهرهای کرمانشاه، سقز، زاهدان، خرمآباد و اراک، دهها هزار نفر از مردم به خیابان آمدند و دست به تظاهرات زدند.[۵۳]
- روز چهل و ششم، ۹ آبان
دوشنبه ۹ آبانماه ۱۴۰۱، اعتراضات و تظاهرات سراسری، وارد چهل و ششمین روز خود شد.
روز دوشنبه ۹ آبان، بهرغم سرکوب شدن دانشجویان توسط نیروهای نظام جمهوری اسلامی در روزهای گذشته، دانشجویان از دانشگاههای مختلف در سراسر کشور، دست به تحصن و اعتراض و تظاهرات زدند. در تهران دانشجویان دانشگاههای صنعتی شریف، دانشگاه الزهرا، دانشگاه فنی تهران واحد جنوب و غرب، دانشگاه امیرکبیر، دانشگاه ملی، دانشگاه علامه، دانشگاه خواجه نصیر و دانشگاه تهران واحد سوهانک دست به اعتراض و تظاهرات زدند. دانشجویان شعار میدادند: قسم به خون یاران / ایستادهایم تا پایان، شریف شده بازداشتگاه / اوین شده دانشگاه، نه پادگان نه زندان / درود بر دانشگاه، میجنگیم میمیریم / ایرانو پس میگیریم و...
دانشجویان دانشگاههای سایر شهرها از جمله دانشگاه صنعتی شاهرود، دانشگاه سنندج، دانشگاه آزاد مشهد، دانشگاه رشت، دانشگاه مدنی تبریز، دانشگاه نوشیروانی بابل، دانشکده فنی شیراز، دانشگاه سیرجان، دانشگاه ارومیه، دانشگاه قزوین و... دست به تحصن و اعتراض زدند. برخی از شعارهای این دانشجویان عبارت بودند از: «کشته ندادیم که سازش کنیم / رهبر قاتل را ستایش کنیم»، «مرگ بر بسیجی»، اونیکه دستش چلاقه / قاتل شاهچراغه»[۵۴]
- روز چهل و هفتم- ۱۰ آبان
سهشنبه ۱۰ آبانماه ۱۴۰۱، اعتراضات و تظاهرات سراسری با تحصن و تظاهرات سراسری دانشگاهها، وارد چهل و هفتمین روز خود شد.
در تهران، مردم در خیابان حافظ، تهرانپارس و پاساژ علاءالدین تظاهرات شبانه برپا کردند. جوانان در خیابان حافظ با روشن کردن آتش خیابان را بستند؛ و شعارهای ضد حکومتی سر میدادند. همچنین اهالی شهرک اکباتان، نارمک، خیابان پیامبر، تهرانسر و خیابان شریعتی از پنجرهها شعارهای ضدحکومتی سر میدادند. در این روز همچنین مردم انبوهی در مراسم چهلم شهید قیام سیاوش محمودی در بهشت زهرای تهران حضور یافتند؛ و با شعارهای ضدحکومتی این مراسم را به صحنهی تظاهرات تبدیل کردند. مردم شعار میدادند: سیاوش عزیزم / خونت را پس میگیرم، امسال سال خونه / سیدعلی سرنگونه... سیاوش محمودی جوان ۱۷ سالهای بود که در روز ۳۰ شهریورماه، با تیر مستقیم مأموران سرکوبگر به شهادت رسید.
در سایر شهرهای کشور از جمله در مریوان، چابهار، اسلامشهر، دهلران، ایذه، اراک، دیواندره، دارا آباد، بندر عباس، اصفهان و... مردم با شعارهای ضدحکومتی تظاهرات شبانه برپا کدند. کادر درمان پزشکی بیمارستان نمازی شیراز نیز دست به تجمع اعتراضی زدند. همچنین مردم بلوچستان استخراج از معدن طلای انجیرک در تفتان را متوقف و تعطیل کردند.[۵۵]
- اعتراضات دانشجویی-۱۰ آبان
با وجود سرکوب و تهدید دانشجویان توسط حکومت جمهوری اسلامی، دانشجویان در دهها دانشگاه دست به تحصن و اعتراض زدند. در تهران دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه خوارزمی، دانشگاه تهران، دانشگاه الزهرا، دانشگاه علامه، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، دانشگاه آزاد تهران واحدهای غرب و شرق و شمال، دانشگاه ملی و دانشگاه امیرکبیر با شعارهای ضدحکومتی دست به اعتراض و تظاهرات زدند. دانشجویان دانشگاههای سایر شهرهای کشور از جمله دانشجویان دانشگاه آزاد کرج، دانشگاه یزد، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه مدنی تبریز، دانشگاه آمل و دانشگاه خبرنگاری مشهد دست به تجمع اعتراضی و تحصن زدند. در سنندج دانشآموزان دبیرستان ابن سینا با شعار مرگ بر دیکتاتور، به خیابانها آمدند؛ و تظاهرات برپا کردند.
خانوادههای دستگیرشدگان قیام سراسری نیز در روز سهشنبه ۱۰ آبان، با تجمع در مقابل زندان اوین، خواستار اطلاع از فرزندان و عزیزان خود شدند.[۵۶]
- روز چهل و هشتم، ۱۱ آبان
چهارشنبه ۱۱آبانماه ۱۴۰۱، اعتراضات و تظاهرات سراسری با تظاهرات مردمی و تحصن و اعتراض بسیاری از دانشگاهها، وارد چهل و هشتمین روز خود شد.
- اعتراضات مردمی
چهارشنبهشب در مناطق مختلف تهران از جمله تهرانپارس، خیابان امیرآباد، جنتآباد جنوبی، چیتگر و سلسبیل با شعارهای ضدحکومتی تظاهرات شبانه برپا کردند. مأموران سرکوبگر در تهرانپارس و چیتگر به سوی مردم و منازلشان تیراندازی کردند.
در سایر شهرهای کشور از جمله در مشهد، تبریز، اصفهان، همدان، سسندج، رامسر، مریوان، بوکان، سقز، خاش، شیراز، شوش، آستارا، کرج و... مردم با شعارهای مرگ بر خامنهای و مرگ بر دیکتاتور دست به تظاهرات شبانه زدند. جوانان با برافروختن آتش و مسدود کردن جادهها در برابر حملات نیروهای حکومتی مقابله و ایستادگی کردند. در سنندج نیز ضمن درگیری بین مردم و مأموران سرکوبگر، برخی از خیابانها به تصرف و کنترل جوانان درآمد.
همچنین مراسم چهلم قیام حنانه کیا در صبح چهارشنبه ۱۱ آبانماه، در نوشهر برگزار شد که جمعیت انبوهی در این مراسم شرکت کردند؛ و شعار میدادند: امسال سال خونه / سیدعلی سرنگونه، که مأموران امنیتی به سوی آنها شلیک کردند. در رودبار دانشآموزان نیز با سر دادن شعار مرگ بر دیکتاتور به خیابان آمدند که مورد حملهی لباس شخصیها قرار گرفتند. مأموران لباس شخصی شماری از دانشآموزان را دستگیر کردند، اما مردم یورش بردند و دانشآموزان را از دست لباس شخصیها آزاد کردند.[۵۷]
- اعتراضات دانشجویی- ۱۱آبان
دانشجویان دانشگاههای تهران از جمله دانشگاه ملی، دانشگاه الزهرا، دانشگاه علم و فرهنگ، دانشگاه آزاد شمال و دانشجویان پزشکی دانشگاه خمینی، با شعارهای ضدحکومتی دست به تحصن و اعتراض زدند. همچنین دانشجویان چندین شهر، از جمله دانشگاه نوشیروان بابل، دانشگاه آزاد شهر ری، دانشگاه پیام نور مریوان، دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، دانشگاه مدنی تبریز و دانشگاه سیستان و بلوجستان، تحصن و تجمع اعتراضی برپا کردند.[۵۸]
- روز چهل و نهم، ۱۲ آبان
پنجشنبه ۱۲ آبانماه ۱۴۰۱، اعتراضات و تظاهرات سراسری با تظاهرات مردمی و تحصن و اعتراض بسیاری از دانشگاهها، وارد چهل و نهمین روز خود شد.
تظاهرات و قیام سراسری تا کنون در بیش از ۲۱۳ شهر با ۵۰۰ شهید و ۲۵ هزار دستگیری ادامه و استمرار داشته است. سازمان مجاهدین خلق ایران، اسامی ۳۲۴ تن از شهیدان قیام سراسری را اعلام و منتشر کرده است.[۵۹]
پنجشنبه ۱۲ آبانماه، یک روز پس از سخنرانی خامنهای که قیام سراسری مردم ایران را به آمریکا ربط داده بود، مردم در تهران و شهرهای مختلف به خیابانها ریختند؛ و دست به تظاهرات زدند. بسیاری از شهرهای دیگر نیز که تا کنون در قیام سراسری شرکت نداشتند، از جمله شهرهایی مانند آبیک قزوین، فسا، آزادشهر و الوند در این روز به قیام مردمی پیوستند.[۶۰]
پنجشنبهشب، مردم در مناطق مختلف تهران از جمله تهرانپارس، خیابان انقلاب، اکباتان، آریاشهر، اتوبان باقری، سعادتآباد، هفتحوض نارمک، ملاصدرا، الوند، خزانه بخارایی، پرند، نازیآباد، بلوار کاشانی، بلوار فردوس، باقرشهر، صادقیه، شهرک اندیشه فاز یک و... درست به تظاهرات شبانه زدند که همراه با درگیری و جنگ و گریز با مأموران سرکوبگر بود.[۶۱]
در سایر شهرهای کشور از جمله در مشهد، اصفهان، فولادشهر، کرج، قزوین، اراک، آمل، بابل، رشت، بندر انزلی، بانه، کرمانشاه، قصرشیرین، اسلامآباد غرب، یارسان، سنندج، کامیاران، مریوان، تبریز، شیراز، فسا، لاهیجان، کرمان،دهلران، الوند، ورامین، بیجار، چالوس و... مردم به خیابانها آمدند؛ و با شعارهای ضدحکومتی تظاهرات شبانه برپا کردند.[۶۱] [۶۲]
در روز ۱۲ آبان، کرج کانون تظاهرات و جنگ علیه نظام جمهوری اسلامی بود. طبق فراخوانهای قبلی مردم کرج و دیگر مناطق به مناسبت چهلم شهیدان قیام به سمت بهشت سکینه کرج حرکت کردند. شهیدان قیام سارینا اسماعیلزداه، حدیث نجفی و روزبه خادمیان در آرامگاه بهشت سکینه کرج خاکسپاری شدهاند. مردم در ورودی این آرامگاه با مأموران سرکوبگر حکومتی مواجه شدند. مردم با شعارهای ضدحکومتی و مسدود کردن خیابان، قصد باز کردن مسیر آرامگاه را داشتند.[۵۹]
مردم کرج در درگیری با مأموران سرکوبگر، یک کیوسک پلیس در میدان حصارک را به آتش کشیدند؛ و یک دستگاه خودروی ون نیروی انتظامی در بلوار گلدشت به خوارزمی را نیز آتش زدند. مردم قزوین نیز یک خودروی بسیجی را به آتش کشیدند؛ و یک بسیجی دیگر را بهشدت گوشمالی دادند.[۶۰]
خانم مریم رجوی رئیس جمهور برگزیدهی مقاومت در حساب توئیتری خود در بارهی قیام سراسری در ۱۲ آبان نوشت:
«تودهنی محکم مردم ایران به خامنهای ۲۴ ساعت پس از سخنان او که میخواست وانمود کند دژخیمانش قیام را مهار کردهاند! حالا از کرج و لنگرود و لاهیجان و رشت تا سنندج و اسلامآباد و سراسر ایران با شعار ”مرگ بر خامنهای“چهلم شهیدان را به خشم و خروش و آتش تبدیل کردهاند.»[۶۳]
در این روز دانشجویان در دانشگاههای مختلف از جمله دانشگاه هنر و معماری پارس تهران، دانشگاه آزاد اراک، دانشگاه آزاد کرج، دانشگاه نوشیروانی بابل، دانشگاه آزاد مریوان، دانشگاه آزاد سقز و ... با شعار دانشجو میمیرد ذلت نمی پذیرد، دست به تحصن و تظاهرات زدند.
دانشآموزان نیز در نازیآباد تهران، فردیس کرج، مریوان و شهریار با شعارهای ضدحکومتی تظاهرات کردند.[۶۱]
- روز پنجاهم، ۱۳ آبان
جمعه ۱۳ آبانماه ۱۴۰۱، اعتراضات و قیام سراسری با تظاهرات مردم استان بلوچستان در زاهدان، سراوان، خاش، ایرانشهر، راسک، سوران و...، وارد پنجاهمین روز خود شد.
در این روز مردم بلوچستان پس از نماز جمعه دست به تظاهرات زدند؛ و با شعار مرگ بر خامنهای، مرگ بر بسیجی، با مأموران سرکوبگر حکومتی درگیر شدند. در زاهدان مردم یک خودروی نیروی انتظامی را به آتش کشیدند. در شهر خاش پس از نماز جمعه، مأموران حکومتی از پشتبام فرمانداری مردم را به رگبار بستند که در جریان آن دهها تن از معترضین شهید و مجروح شدند. مردم خاش یک کیوسک نیروی انتظامی را تخریب کردند؛ و یک خودروی مأموران سرکوبگر، یک خودروی فرمانداری و دو بانک حکومتی را به آتش کشیدند. مردم شهرهای سراوان و راسک و ایرانشهر نیز در تظاهرات خود با شعارهای ضدحکومتی با مأموران سرکوبگر درگیر شدند.[۶۴]
جمعهشب ۱۳ آبان، مردم در مناطق مختلف تهران از جمله شهرک اکباتان، جوادیه، خیابان کارون و... تظاهرات شبانه برپا کردند؛ و شعار میدادند: امسال سال خونه، سیدعلی سرنگونه
در سایر شهرها از جمله اهواز، بندر عباس، سنندج، شهر نیمور در استان مرکزی، بوشهر، پدل از توابع بندر لنگه، مردم با شعارهای ضدحکومتی دست به تظاهرات شبانه زدند.[۶۵]
مردم معترض در جمعهشب ۱۳ آبان که سالروز تبعید خمینی در سال ۱۳۴۳ بود، شعار میدادند: مرگ بر خامنهای، لعنت بر خمینی[۶۶]
روز جمعه با وجود اقدامات سرکوبگرانه نظام جمهوری اسلامی، مراسم چهلم شهیدان قیام کنعان آقایی در کرج، محمدحسن ترکمان در شاهینشهر اصفهان، شیرین علیزاده در اصفهان، عبدالسلام قادر گلوان در اشنویه برگزار شد که شمار بسیاری از مردم با شعارهای ضدحکومتی در این مراسم شرکت کردند.[۶۵]
مراسم چهلم شهید قیام شیرین علیزاده در آرامستان باغ رضوان اصفهان با شرکت انبوهی از مردم برگزار شد که نیروهای حکومتی تلاش کردند با تفنگ ساچمهای و پرتاپ نارنجک صوتی، مانع برگزاری این مراسم شوند.[۶۴]
شهرهای درگیر قیام
فهرست شهرهای درگیر اعتراضات تا ۱۸ آبان ۱۴۰۱ که به ۲۱۹ شهر بالغ گردید. این شهرها عبارتند از:
سقز، ایلام، آبدانان، اصفهان، ساری، رشت، گرگان، اردبیل، ایذه، مهاباد، پیرانشهر، قروه، سنندج، زنجان، ارومیه، کیش، بیرجند، سبزوار، بندرعباس، گوهردشت، کرج، فردیس کرج، شیراز، بوشهر، خرم آباد، قم، کرمان، مریوان، اراک، کرمانشاه، زنجان، همدان، قزوین، تهران، مشهد، تبریز، یزد، دیواندره، تکاب، بیجار، دهگلان، بانه، حسین آباد (کردستان)، پاوه، آبادان، شهریار، سردشت، بوکان، سمنان، رفسنجان، فولادشهر، سیرجان، اسلام آبادغرب، نوشهر، ورامین، تالش، گنبدکاووس، زرین شهر، سرابله، لنگرود، قشم، رضوانشهر، پرند، مرودشت، بابل، دهلران، بجنورد، قوچان، بیرجند، گرمسار، قائمشهر، شیروان، مرند، بابلسر، پاکدشت، زاهدان، ساوه، مبارکه، دزفول، لاهیجان، رودسر، انزلی، نیشابور، نهاوند، ابهر، شوش دانیال، اشنویه، مهرشهر کرج، تاکستان، بهبهان، پلدختر، شاهین شهر، تنکابن، گناوه، اهواز، رباط کریم، شوشتر، اسفراین، علی آباد کتول، میناب، ایوانغرب، بهار، گچساران، ملارد، هشتپر، دورود، گلستان (از استان تهران)، شهرقدس، شهرکرد، جوق آباد، نجف آباد، صباشهر، آمل، اسلامشهر، شهرری، کاشان، قائن، هشتگرد، شادگان، دهدشت، بروجرد، سلمانشهر، مشکین شهر، کلاردشت، کاشمر، ملکان، شاهین دژ، متل قو، کوهدشت، کیانشهر، محمودآباد، زرقان، سروآباد، خشکبیجار، بومهن، مارلیک، برازجان، صومعه سرا، فومن، گلوگاه، دلفان، بالو (ارومیه)، رودان، جونقان، نور، پارس آباد اردبيل، بندرلنگه، ماهشهر، سیاهکل، نمین اردبيل، فریمان، اشتهارد، شیرآباد، سراوان، درگز، گلبهار، داراب، سوسنگرد، جم، زرین دشت (استان فارس)، سرخه حصار، فیروزآباد (فارس)، آران و بیدگل، لوشان، قلعه حسن خان، جیرفت، قرچک، ایوان (در استان ایلام)، نیکشهر، جاسک، لردگان، رامسر، پارسیان، پردیس، خمین، ورزنه، جلفا، آستانه اشرفیه، ثلاث باباجانی، یاسوج، سامان، اردکان، ملایر، یزدانشهر، قهدریجان، عسلویه، قلعه گنج، میاندوآب، طبس، الیگودرز، لالی، گتوند، تربت حیدریه، رودهن، رومشگان، رزن (استان همدان)، شاهرود، بندر کنگ(هرمزگان)، مراغه، بروجن، دلیجان، آستارا، ملک شهر، راسک، سیب و سوران، فلاورجان، خاش، ایرانشهر، آشار، گالیکش، سرخک سنجابی (قصرشیرین)، فریدونشهر، لشت نشا، آبیک، نیمور(استان مرکزی)، زهکلوت، باباحیدر، چیلچه (کهگیلویه و بویراحمد)، موچش (کردستان)،
شعارهای قیام
- مرگ بر ستمگر چه شاه باشه چه رهبر
- مرگ بر خامنهای
- ننگ ما ننگ ما رهبر الدنگ ما
- توپ تانک فشفشه آخوند باید گم بشه
- مرگ بر دیکتاتور و بیشرف بیشرف
- خامنهای ضحاک میکشیمت زیر خاک
- بسیجی بسیجی مرگ به نیرنگ تو خون جوانان ما می چکد از چنگ تو
- حراست کذایی قاتل ما شمایید
- به نام دین و قانون حلال شده خونمون
- فقر و فساد و بیداد مرگ بر این استبداد
- این همه سال جنایت مرگ بر این ولایت
- ۱۵۰۰ نفر کشته آبان ما
- آزادی آزادی آزادی
- هر یک نفر کشته شه، هزار نفر پشتشه
- ایرانی باغیرت اتحاد اتحاد
تحریم مقامات جمهوری اسلامی
وزارت خزانهداری آمریکا به دنبال سرکوب مردم در قیام ۱۴۰۱ هفت مقام کشوری و لشکری ایران را تحریم کرد.
براساس بیانیه این وزارتخانه این افراد عبارتند از:
۱- احمد وحیدی، وزیر کشور
۲- عیسی زارعپور، وزیر ارتباطات
۳- حسین ساجدینیا، معاون عملیات فراجا
۴- یدالله جوانی، معاون سیاسی سپاه
۵- وحید مجید، رئیس پلیس سایبری
۶- حسین نجات، فرمانده قرارگاه ثارالله
۷- حسین رحیمی، رئیس پلیس تهران
انعکاسات قیام
مریم رجوی
خانم مریم رجوی با درود به جوانان قیامآفرین گفت ایران زمین یکپارچه قیام برای آزادیست، شهرهای شورشی از تهران تا غرب و شرق و شمال و جنوب به هم میپیوندند. فریاد پر طنین این ماه ماه خون است، سیذغلی سرنگون است و این آخرین پیام است اصل نظام نشانه است، در خیابانهای تهران ارکان رژیم آخوندی را به لرزه افکنده است. خانم مریم رجوی با درود به جوانان و دانشجویان و بازاریان بپا خاسته در مناطق مختلف کشور نام شهیدان قیام در کردستان ایران، که سر به راه آزادی نهادند جاویدان است. وی از جوانان غیرتمند خواست به بزرگداشت شهیدان و یاری خانوادههایشان قیام کنند و ازپزشکان و پرستاران شریف و آزاده خواست به دور از چشم نیروهای سرکوبگر به مداوای مجروحان بپردازند و اجازه ندهند به دست پاسداران و مزدوران انتظامی و اطلاعاتی بیفتند، وی افزود: اجلاس جاری مجمع عمومی ملل متحد باید رئیسی جلاد ۶۷ را بابت چهار دهه قتلعام و کشتار مواخذه کند.
نانسی پلوسی
نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا طی یک موضعگیری نسبت به وضعیت ایران گفت: تهران باید به کارزار خشونتآمیز و سیستماتیک بدرفتاریاش علیه زنان پایان دهد.[۶۷]
جو بایدن
جو بایدن رئیس جمهور آمریکا گفت: از زنان شجاع ایران که هماکنون برای بدست آوردن حقوق اولیهی خود تظاهرات میکنند حمایت میکنیم.[۶۷]
اولاف شولتس
اولاف شولتس صدراعظم آلمان زنان گفت: در هر جای دنیا باید بتوانند آنگونه که می خواهند زندگی کنند.[۶۷]
گابریل بوریچ
گابریل بوریچ رئیس جمهور شیلی گفت: ما باید تلاشهای خود را برای توقف خشونت علیه زنان در ایران انجام دهیم.[۶۷]
سازمان ملل
سرکوب خشونت آمیز اعتراضات در ایران را محکوم میکنیم.[۶۷]
آنتونیو گوترش
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، خواستار انجام تحقیقات فوری، بیطرفانه، و موثر یک مقام صالح مستقل، در خصوص مرگ مهسا امینی شد و از نیروهای امنیتی ایران خواست از بکارگیری نیروی غیر ضروری یا نامناسب مانند سلاحهای جنگی و شکنجه علیه معترضان خودداری کنند. همچنین به گفته سخنگوی دبیرکل ملل متحد، استفان دوجاریک، آنتونیو گوترش در دیدار با ابراهیم رئیسی در حاشیه نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل، موضوع حقوق بشر را مطرح کرد و با ابراز نگرانی نسبت به سرکوب معترضان و مرگ و زخمی شدن دهها معترض از مقامات جمهوری اسلامی خواست به حق آزادی بیان و آزادی تجمع احترام بگذارند.
ندى الناشف
ندی الناشف، سرپرست کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد از سرکوب خشونتبار اعتراضات مردم ایران و به جان باختن مهسا امینی در بازداشت ابراز نگرانی کرد.
جاوید رحمان
جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران، قانون اجباری بودن حجاب را در ایران محکوم کرد و از حکومت ایران خواست تا به اجرای این قانون پایان دهد. وی از مقامهای ایران میخواهد که آنها نیز در بارهی جان باختن مهسا امینی و همچنین کشته شدن معترضان در ایران تحقیقاتی انجام دهند و پاسخگو باشند. وی پیش از این نیز خواستار تصویب قطعنامهای توسط شورای حقوق بشر ملل متحد د ر محکومیت حجاب اجباری در ایران شده بود.
«مسعود قرهخانی» رئیس پارلمان نروژ
انقلاب ایران قرار بود آزادی برای مردم ایران بیاورد اما نتیجهی آن مرگ جوانان شد.[۶۷]
«جیمز کلورلی» وزیر خارجه بریتانیا
رهبران ایران باید توجه داشته باشند مردم، از مسیری که آنها درپیش گرفتهاند ناراضی هستند.[۶۷]
وزارت خارجه فرانسه
خشونت و درگیری منجر به مرگ مهسا امینی را محکوم میکنیم.[۶۷]
کاترین کولونا وزیر خارجه فرانسه: یکشنبه ۲۲ آبان ماه ۱۴۰۱
رژیم جمهوری اسلامی می خواهد این باور را القا کند که جنبش اعتراضی با اقدامات خارج از کشور مرتبط است. این دروغ است، این یک جنبش عمیق است، آرزو برای جامعهای بازتر و آزادی، باید از این آرزوها حمایت کرد.[۶۸]
وزارت خارجه ایتالیا
خشونت علیه افراد بیگناه بویژه دختران و زنانه هرگز قابل تحمل نیست.[۶۷]
- «ملانی جولی» وزیر خارجه کانادا
ایران را ترغیب میکنیم به همه اشکال آزار و تبعیض علیه زنان پایان دهد.[۶۷]
وزیر خارجه آلمان
آنالنا بروک، وزیر خارجه آلمان در دهمین روز از اعتراضات سراسری مردم ایران، خواستار اعمال تحریمهایی علیه مقامات جمهوری اسلامی بدلیل سرکوب اعتراضات شد.[۶۹]
عفو بینالملل
عفو بینالملل در یک توییت اعلام کرد:
سرکوب مرگبار اعتراضات در ایران نیازمند یک اقدام فوری بینالمللی است.
عفو بشدت نگران اخلال مقامات ایرانی در دسترسی به اینترنت و شبکههای تلفن همراه است، ما از رهبران جهان در مجمع عمومی ملل متحد میخواهیم که اقدامی فوری انجام دهند و مقامات ایران را تحت فشار قرار دهند تا از کشتار و مجروح کردن بیشتر معترضان زیر پوشش تاریکی جلوگیری کنند.[۷۰]
- نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل متحد
لیندا توماس گرینفیلد، ضمن اعلام حمایت از شجاعت زنان ایرانی در اعتراضات سراسری، در حساب شخصی خود نوشت: خطاب به زنانی که در ایران برای آزادیهای اساسی به پا خاستهاند، ما با شما اعلام همبستگی میکنیم، شجاعت شما الهام بخش مردم در سراسر جهان است.[۷۱]
شورای اروپا
شورای اروپایی با انتشار بیانیهای از جمهوری اسلامی ایران خواست که سرکوب خشونتآمیز اعتراضات جاری کشور را فورا متوقف و دسترسی شهروندان به اینترنت و گردش آزاد اطلاعت را تضمین کند.[۷۲]
دولت کانادا
دولت کاناد اعلام کرد: نهادها و افراد مسئول خشونت علیه زنان در ایران و از جمله آنها گشت ارشاد که درجان باختن مهسا امینی نقش داشته را تحریم میکند.[۷۳]
بیل کلینتون
بیل کلینتون در توییتی اعلام کرد:
من مرگ مهسا امینی را محکوم میکنم و به درخواستها برای تحقیقات بیطرفانه میپیوندم. من از مردم ایران حمایت میکنم زیرا آنها خواستار پاسخگویی هستند و در دفاع از حقوق اولیه بشر برای زنان در برابر خشونت نیروهای امنیتی اعتراض میکنند.[۷۴]
احمد مسعود
احمد مسعود، سیاستمدار افغان و فرزند احمدشاه مسعود در واکنش به اعتراضات سراسری ایران گفت: هر آنچه در ایران میگذرد، سختتر از آن در افغانتستان میگذرد اما باز هم هر دو درد مشترکی است و هر دو ار حق و حقوقشان دفاع میکنند.
هنرمندان و شخصیتهای اجتماعی
هنرمندان خارجی که از قیام مردم ایران حمایت کردند عبارتند از:
الیف شفق، نویسنده پرآوازه ترک، جی. کی. رولینگ، نویسنده مطرح بریتانیایی و خالق مجموعه هری پاتر، سرکای توتونجو داملا سونمز و نورگلی شیلچای، بازیگران سینما و تلویزیون ترکیه، بوراک اوزدمیر، سرآشپر مشهور، مصطفی سندل، خواننده مشهور ترک، ابرو گوندش، خواننده شهیر ترک، گوکهان آلکان، بازیگر، ابراهیم تاتلیسِس، خواننده مشهور ترکیه، کیت بکینسیل، بازیگر هالیوود، هیلی بیبر، مدل آمریکایی، کلودیو مارکیزیو، فوتبالیست، جادا پینک تنامیت، بازیگر، آریانا شایک، سوپر مدل، بلا حدید، سوپر مدل آمریکایی-فلسطینی، هالزی، خواننده مشهور آمریکایی، شارون استون، بازیگر مشهور، عمر مومنی،کارتونیست، سونیا آموروسو، دانیلا سمان، ریس جیمز، فوتبالیست، خابی لیم، ایفلووئنسر، ناتانیل بازولیک، بازیگر، شارلیز ترون، بازیگر هالیوود، آریانا سعید، خواننده مشهور افغانستان، راجر واترز، خواننده، ماهسون قرمزی گول، خواننده ترکیهای، سارا وینکالیز، بازیگرآمریکایی، اریک دانیل پیر کانتون، فوتبالیست، بازیگر و کارگردان اهل فرانسه، الکساندر ایگوریویچ ریباک، ویولنیست، خواننده، آهنگساز و بازیگر، بلاروسی-نروژی، جاستین بیبر، خواننده پاپ کانادایی، روبرتو مانچینی، سرمربی تیم ملی فوتبال ایتالیا، اوا مندس، بازیگر معروف هالیوود، جسیکا چستین، بازیگرآمریکایی، گرگوری ماسوراس، عکاس مشهور یونانی، والنتینا جا چینتی، ملی پوش ایتالیایی باشگاه فوتبال زنان آ ا س رم، مراد بز، خواننده ترکیهای، لولا استانوا پیانیست آمریکایی، برنیس کینگ، دختر مارتین لوتر کینگ، الی ویزِل، برنده جایز صلح نوبل، مارکوس کوال، نویسنده و فعال آمریکایی، دیپاک چوپرا، نویسنده و پزشک آمریکایی هندی الاصل، ملک سو،خواننده ترکیهای، دنیل دی لوئیس، بازیگر انگلیسی، مارسل جیکوب، دونده ایتالیایی، کیم کارداشیان، مدل و ایفلووئنسر، برایان کاکس، فیزیکدان و استاد دانشگاه بریتانیایی، پینار دنیز، بازیگر ترکیهای، عبدالله الجنید، روزنامهنگار بحرینی، والتر زنگا، دروازهبان تیم ملی فوتبال ایتالیا و اینترمیلان، کایلی مور گیلبرت، پژوهشگر استرالیایی - بریتانیانی، سامانتا کر، مهاجم استرالیایی تیم فوتبال زنان چلسی، دراگان اسکوچیچ، سرمربی پیشین تیم ملی ایران، ایکر کاسیاس، دروازهبان تیم ملی اسپانیا، جیک پال، بوکسور آمریکایی، اریک ماکسیم چوپ و-موتینگ، فوتبالیست، اریک کانتونا، فوتبالیست، فرناندو پیمنتا، ورزشکار اهل پرتغال، اشپیتیم آرفی، فوتبالیست، پائولو مالدینی، فوتبالیست، جسیکا سیلوا، ملیپوش فوتبال زنان پرتغال، داویده کالابریا، کاپیتان تیم فوتبال آث میلان، ایزابلا بارکر، گزارشگر ورزشی روزنامه سان، ژول کونده، ملیپوش فرانسوی تیم فوتبال بارسلونا، خوان سباستین ورون، ستاره سابق فوتبال آرژانتین، آلین روتر فوکن، قهرمان کشتی زنان المپیک، ابراهیم با، ستاره پیشین تیم فوتبال میلان، لی کیفر، شمشیرباز آمریکایی، توری ویلسون، مدل، بازیگر و فیتنسکار آمریکایی، پیرلوئیجی کازیراگی، ملیپوش پیشین ایتالیا، کلارنس سیدورف، فوتبالیست، کوسواره اسلانی، بازیکن تیم فوتبال آث.میلان، سیلین توی، والیبالیست ترکیهای، آنیکا وندل، کشتیگیر تیم ملی زنان آلمان،لوییس همیلتون، راننده بریتانیایی فرمول یک، جردن باروز، قهرمان جهان و المپیک، هلین مرولیس، قهرمان المپیک کشتی زنان آمریکا، فرانک چامیزو، کشتی گیر کوبایی، جنیفر آن یستون، بازیگر آمریکایی، آنتون لاروکوزو، ریکی مارتین، خواننده، پنه لوپه کروز، بازیگر اسپانیایی، لیراز، خواننده ایرانی-اسرائیلی، لوئیس همیلتون، راننده بریتانیایی فرمول یک، آنجلینا جولی، بازیگر هالیوود، جیسون موموا، بازیگر آمریکایی، رشا حلوه، نو یسنده و خبرنگار فرهنگی فلسطینی، هلن مرولیس،کشتیگیر زن آمریکایی، ژولیت بینوش، بازیگر فرانسوی، جرادو سیوانه، سرمربی بایرلورکوزن، جردن باروز،کشتیگیر آمریکایی، گیبل استیوسون، کشتیگیر آمریکایی، لوچیانو اسپالتی، سرمربی ناپولی ایتالیا، مراد عثمان، عکاس روس، سزن آکسو، خواننده ترکیهای، فابیو دانیل جانوآریو فوتبالیست اهل برزیل، کایلی جنر، مدل اهل ایالت متحده آمریکا، امیلی شریدر، خواننده و فعال حقوق زنان، میشاکالینز، بازیگر سینما و تلویزیون در آمریکا، ریکاردو سیمونتی، بازیگر، نویسنده و مدل آلمانی، میشا کالینز، بازیگر آمریکایی، پاتریک بت-داوید )کارآفرین، نویسنده و مشاور مالی آمریکایی ایرانیتبار، ناتانیل بازولیک، بازیگر استرالیایی هالیوود، اورسولا کوربرو، هنرپیشه اهل اسپانیا، سوفی بلیندا جوناس، هنرپیشه اهل انگلستان، نورگل یشیلچای، هنرپیشه مطرح اهل ترکیه، الکس یولیگ، خواننده آلمانی، آریانا گرانده، خواننده و بازیگر آمریکایی، فرهاد دریا، هنرمند اهل افغانستان، بیبی رکسا، خواننده و ترانهسرای آمریکایی،
کریس دی برگ، خواننده سرشناس بریتانیایی، دوآ لیپا، خواننده سرشناس بریتانیایی، هال زی، خواننده آمریکایی، ملک موسو، خواننده اهل ترکیه، یانگبلاد، ستاره انگلیسی موسیقی راک و هیپ هاپ، عدنان کریم،خواننده اهل کردستان عراق، خیرو عباس، خواننده اهل سوریه، شاناز ظاهر، خواننده اهل کردستان عراق، گری کاسپاروف، استاد بزرگ روسی شطرنج، آرین موید، بازیگر و تهیهکننده ایرانی-آمریکایی، نیک کیو، خواننده، آهنگساز و نویسنده استرالیایی، جمعی از زندانیان زن، سیاسی کرد در بند ب 6 زندان زنان باکرکوی استانبول ترکیه و جمعی از بازیگران ترکیهای از جمله چهرههای خارجی بودند که به وقایع ایران واکنش نشان دادند.
کوستا گاوراس
کوستا گاوراس، کارگردان مشهور فیلم زد (Z) و رئیس سینماتک فرانسه پیش از آغاز نمایش فیلم در این سینما گفت:
«امشب یک پیام ویژه برای افرادی دارم که به مبارزه خود با این رژیم [ایران] ادامه میدهند؛ رژیمی که هدفی ندارد جز تحت سلطه درآوردن زنان.»[۷۵]
اسلاوی ژیژک
«اسلاوی ژیژک» در حمایت از اعتراضات مردم ایران گفت: مبارزه مردم ایران مبارزه همه ماست و باید از مردم ایران بیاموزیم.[۷۶]
هانس زیمر
موسیقیدان آلمانی در اینستاگرام با انتشار پستی حمایت خود را از اعتراضات ایران اعلام و قتل مهسا امینی را محکوم کرد.
رشا حلوه
پنجشنبه، هفتم مهرماه ۱۴۰۱ "رشا حلوه"، نویسندهی سرشناس فلسطینی با خیزش اجتماعی و سراسری در ایران به ویژه با زنان شجاع ایران اعلام همبستگی کرد و قتل عمد "مهسا امینی" توسط ماموران جمهوری اسلامی را محکوم کرد. وی در کلیپی که از خود منتشر کرد، گفت:
"از دوران کودکی به ما گفتهاند که جمهوری اسلامی در ایران، کنار ما ایستاده و برای آزادی سرزمین ما میکوشد...! ولی ما به خوبی میدانیم حکومتی که شهروندان خودش را میکشد و زنانش را به شدت سرکوب میکند، هرگز نمیتواند به آزادی ما یا دیگر کشورها کمک کند! در نتیجه، من نیز مخالف جمهوری اسلامی در ایران هستم!"
ابراهیم تاتلیسس
خواننده سرشناس ترکیه با انتشار پیامی در استوری اینستاگرامش از خیزش سراسری ایران حمایت کرد.
تاتلیسس نوشت: برای بیان دردی که روحم میکشد و رنجی که در قلبم است نه واژهها و نه نوشتهها کافی نیست. امروز حمایتها از مهسا امینی دختری که جانش را از دست داد، و زنانی که برای آزادی مبارزه میکنند بینهایت است. خدا حامی تمام زنان است.
شاران بارو
شاران بارو دبیر کل کنفدراسبون بین المللی اتحادیههای کارگری، با ۲۰۰ میلیون عضو در بیش از ۱۶۰ کشور در جهان:
«تمامی فعالان کارگری زندانی، معلمان، دانشجویان، فعالان جنبش زنان و معترضان بازداشت شده در جریان اعتراضات گسترده اخیر در سراسر ایران باید فورا آزاد شوند.»
مارگارت اتوود
مارگارت اتوود، فمینسیت و نویسنده کتاب مشهور سرگذشت ندیمه با واکنش نشان دادن به این رخداد گفت:
"مرگ بیرحمانه مهسا امینی میتواند لحظهای سرنوشت ساز برای ایران باشد".
هنرمندان ایران
همایون شجریان، احمد مهرانفر، علی زندوکیلی، بابک جهانبخش، هنگامه قاضیانی، سیروان خسروی، احسان خواجهامیری، شبنم فرشادجو، هانیه توسلی، محمد تقوی، رضا کیانیان، مهران احمدی، لیلی رشیدی، محراب قاسمخانی، مهدی یراحی، تهمینه میلانی، حنا کامکار، پانتهآ بهرام، ا میر جدیدی، یلدا معیری، حامد بهداد، پرستو گلستانی، ترانه علیدوستی، گلشیفته فراهانی، فاطمه معتمدآریا، نوید محمدزاده، فرشته حسینی، مریم طوسی، عباس جمشیدیفر، اصغر فرهادی، محسن تنابنده، پارسا پیروزفر، امین حیایی، مهران مدیری، عادل فردوسیپور، علیرضا قربانی، علیرضا عصار، کیهان ملکی، الناز نوروزی، مسعود کیمیایی، مونا برزویی، فرزاد فرزین، اشوان، آرش ای پی، مرجان سلحشوری، محسن چاوشی، کیهان کلهر، علی صبوری، سهیل مستجابیان، شهرام ناظری، پریناز ایزدیار، برزو ارجمند، فلامک جنیدی، پگاه آهنگرانی، شهاب حسینی، نوید نگهبان، ویشکا آسایش، علی فروتن، هدیه تهرانی، اکبر گلپایگانی، مرضیه صدرایی، پژمان جمشیدی، سحر دولتشاهی، مریم پالیزیان، سیامک انصاری، امیر جعفری، باران کوثری، امیر نوروزی، اردوان کامکار، مجتبی پوربخش، آبان عسکری، مونا فرجاد، مانی حقیقی، امیر نادری، شکیب مصدق، کامبیز دیرباز، الهام پاوهنژاد، زانیار خسروی، رهام سبحانی، محمود شهریاری، شهاب جعفرنژاد، حمید آرایش، شادمهر عقیلی، جمشید اکرمی، الهام کردا، بهرام بیضایی، هومن سیدی، هوتن شکیبا، نیوشا ضیغمی، پوری بنایی، بهناز جعفری، صابر ابر، رویا تیموریان، رخشان بنیاعتماد، نگار جواهریان، نجمه جودکی، نازنین بیاتی، مهناز افشار، مهسا ملکمرزبان، مهراب قاسمخانی، مهتاب کرامتی، منیژه حکمت، مریم بوبانی، مریم ابراهیموند، مرجانه گلچین، متین ستوده، گوهر خیراندیش، گلاره عباسی، کتایون ریاحی، فاطمه گودرزی، علی اوجی، طناز طباطبایی، شیلا خداداد، شهره سلطانی، شیوا ابراهیمی، شقایق سلطانی، شقایق دهقان، شراره دولتآبادی، شبنم قلیخانی، شبنم طلوعی، شاهرخ استخری، سروش صحت، ستاره پسیانی، ستاره اسکندری، سام درخشانی، ساعد سهیلی، ریحانه پارسا، روناک یونسی، رضا عطاران، رضا رشیدپور، رضا حسینزاده، رامبد جوان، دنیا مدنی، حسین سلیمانی، حامد کمیلی، پژمان بازغی، پرویز پرستویی، پرستو صالحی، پارسا پیروزفر، بهنوش طباطبایی، بهنوش بختیاری، بهمن قبادی، بهرام افشاری، آناهیتا همتی، آناهیتا درگاهی، امین زندگانی، امین تارخ، امیرمهدی ژوله، امیرحسین رستمی، الهام حمیدی، السا فیروزآذر، احمد ایراندوست، احسان کرمی، احسان علیخانی، هستی مهدوی، نیکی کریمی، نگار فروزنده، نعیمه نظامدوست، نسرین مقانلو، میلادکیمرام، مهرداد صدیقیان، مصطفی کیایی، مهران نائل، مریم معصومی، محمدرضا حیاتی، محمدرضا هدایتی، محسن کیائی، لادن طباطبایی، گلاب آدینه، غزل شاکری، علیرضا خمسه، علی سرابی، علی شادمان، صحرا فتحی، شبنم مقدمی، شاهین صمدپور، سینا مهراد، سیاوش خیرابی، سمیرا حسینی، سعید روستایی، سپیده گلچین، زهرا امیرابراهیمی، رضا داودنژاد، تینا پاکروان، پیمان معادی، بهنام تشکر، بهرام رادان، بهاره افشاری، باربد بابایی، آرمین رحیمیان، آتیلا پسیانی، آبان عسگری، ایمان صفا، امید جلیلی، امیر غفارمنش، الناز شاکردوست، هومن شاهی، ناصر زینعلی، مژگان شجریان، شروین حاجیپور، سامی بیگی، پیام دهکردی، پارمیس زند، وحید جلیلوند، مینا دریس، بابک کریمی، ارژنگ امیرفضلی و مرضیه مشکینی با انتشار مطالبی حمایت خود را از اعتراضات مردم ایران اعلام کردند. ارژنگ امیرفضلی، با انتشار مطلبی از دنیای بازیگری خداحافظی کرد.[۷۷]
بهرام بیضایی
بهرام بیضایی هنرمند و کارگردان و نویسنده با سابقه ایرانی در شعری از خود اینگونه از قیام مردم ایران حمایت کرد:
مادر ایران زجا برخاسته
مردمِ خوشباورِ پنجاه و هفت
غرقهى اميّد و گيج سهم نفت،
حقِّ نسلِ بعد رفت از يادشان
بشنويد اين روزها فريادشان:
باطل است آن رأى بر نشناخته
كز خدا و دين چه دكّان ساخته!
رأى بر نيّاتِ پنهان داشته
بيرق خُودمحورى افراشته!
آنچه از فرداى آن دانسته شد
خودپرستى تا برون از سايه شد!
تلخ آمد آهِ نادانستگان
پا به زنجيرى گرانتر بستگان!
خُدعه و تبعيض و غارت گشت دين
لال شد يكباره اَرحَمْ راحمين!
وين عبادت تا عبوديّت كشيد
بَرده جز زنجير خود چيزى نديد!
سهم ما شد داعش و القاعده
مُفتيان بردند صدها فايده!
بشنويد اكنون در اين آتشفشان
اى نمانَد از ستمكاران نشان!
باطل است آن رأىِ ناميمونِ زشت
نسل ما رأى دگر خواهد نوشت!
هَموطن برخيز و فريادى برآر
خون به خون جوشيده در اين كارزار!
مادرِ ايران زِ جا برخاسته
كشورش را از دَدان پس خواسته!
كشورِ اشغالىِ ايرانزمين
كِى شود آزاد از اين آياتِ كين!
خُدعه بس، غارت بس و سيلِ دروغ
بس حراجِ كشورت با بانگ و بوق!
بشكند دستى كه دستى را شكست
بُگسلد بندى كه خواهد دست بست!
هان پدر جنگ تو با فرزند توست
يادگير از وى دُرُست از نادُرُست!
بَركن از گردن نشان بندگى
درشكن تاریک با تابندگى!
پيشْبندِ كاوه روشن كرد راه
روسرىْسوزانِ مَه، شد اين پگاه!
وين درختِ گيسوى جاندادگان
بيرق پيروزى آزادگان!
بردهى اين بىوطنها نيستيم
روز فردا گفت خواهد كيستيم!
مُهر باطل بر نظام الظالمين
كَنده باد اين ريشه از روى زمين![۷۸]
بهمن قبادی
در پیامی در ۱۰ مهر چنین گفت:
«همه با هم برای ایران آزاد میجنگیم»
ورزشکاران
حسین ماهینی، علی دایی، کامران قنامپور، مهدی مهدوی کیا، زبیر نیکنفس، محمد موسوی، بازیکن پیشین تیم ملی والیبال، رضا مرادخانی، احمدرضا عابدزاده، سردار آزمون، مهسا صادقی، حشمت مهاجرانی، سجاد استکی، فرهاد مجیدی، مسعود شجاعی، رضا قوچاننژاد، محمد نژادمهدی، محمد خدابندهلو، منصور بهرامی، محمدعلی گرایی، علیرضا حقیقی، امین بوداغی، پیمان حسینی، محمود ابراهیمزاده، محمد تقوی، علیرضا بیرانوند، عارف غلامی، فاطمه یاوری، رویا صفوی، آرمان زنگنه، وحید سرلک، شهره بیات، سروش رفیعی، وریا غفوری، مریم ایراندوست، فاطمه روحانی، میترا حجازی، مهرداد محمدی، سارا خادمالشریعه، فرزانه توسلی، امیرارسلان مطهری، جواد کاظمیان، مهرداد پولادی، هادی عقیلی، سارا بهمنیار، سردار پاشایی، اشکان دژاگه، علی ثمری، امیر اسداللهزاده، سالار غلامی، سعید فضلاولا، پریسا جهانفکریان، سعید ملایی، فردین رابط، مهسا کدخدا، زهرا کیانی، وحید قلیچ، سجاد گنجزاده، مسعود مژدهی، دینا پوریونس، پزمان جمشیدی، صدف خادم، سامان عبدولی، محمدرضا گرایی، ناهید کیانی، مهدی خدابخشی، متین معززی، جاسم ویشگاهی، حامد کناریوند، ملیکا بلالی، لیلا رجبی، پیمان رجبی، مهلا محروقی، بهمن طیبی، کیمیا علیزاده، پویا تاجیک، حسین وفایی، فرشاد فرجی، امیرحسین حسینزاده، علی فداکار، احسان حاجصفی، شجاع خلیلزاده، مهسا افسانه، آسو جواهری، فاطمه مداحی، نیلوفر اردلان، مجید حسینی، مهدی طارمی، میلاد سرلک، مرتضی پورعلی گنجی، رامین رضائیان، جلال حسینی، احمد نوراللهی، فاطمه اسعدی، امید احمدیصفا، سهیلا نادری، سامان قدوس، حسین حسینی، بختیار رحمانی، جواد نکونام، سیدجلال حسینی، محمد محبی، یحیی گلمحمدی، مهدی قایدی، ماهان بغدادی، سیامک نعمتی، کریم باقری، پژمان منتظری، حمیدرضا علیعسکری، سارا دلاوری، مریم طوسی، مجتبی عابدینی، رسول خادم، راضیه جانباز، جلال طالبی سرمربی پیشین تیم ملی فوتبال ایران، شیما حافظیان، داور ملی فدراسیون بسکتبال ایران، حسن تفتیان از اعتراضات مردم حمایت کردند.[۷۷]
راضیه جانباز، عضو تیم ملی هندبال ایران از تیم ملی خداحافظی کرد. مجتبی عابدینی از تیم ملی شمشیربازی خداحافظی کرد. سعیده علی، کاپیتان سابق تیم ملی بسکتبال زنان نوشت: راوی شجاعت باشیم نه ویروس ترس
استادان دانشگاههای ایران
در پی گسترش اعتراضات سراسری، شماری از اساتید دانشگاه صنعتی شریف در واکنش به بازداشت دانشجویان دست به اعتصاب زدند. دکتر شهرام خزایی، سهراب راهوار، علی قاضیزاده، مهرزاد پورمحمد نامور، علیرضا معززی تهرانی، سیروس عسکری، علیرضا بحرینی، زهرا کاوهوش و علی شریفی زارچی اساتید دانشگاه صنعتی شریف ضمن تاکید بر اینکه تا زمان آزادی دانشجویان بازداشت شده کلاسهای درس را برگزار نخواهند کرد، اعتصاب خود را اعلام کردند.
آذین موحد
عضو هیئت علمی دانشکده هنرهای زیبای تهران نوشت: از برگزاری کلاسهای خود معذورم.
لیلی گلهداران
عضو هیئت علمی گروه ادبیات نمایشی دانشگاه هنر شیراز ضمن حمایت از اعتراضات سراسری از سمت خود استعفا داد.
دانشجویان ایران
دانشجویان بیش از ۱۰۰ دانشگاه با انتشار بیانیههای مختلفی، اعلام اعتصاب کردند؛ و در اعتراض به سرکوب بیرحمانهی دانشجویان در کنار خشونت گسترده علیه مردم، دعوت به تحریم کلاسها کرده و از اساتید خود خواستند تا در این مسیر آنها را همراهی و حمایت کنند.
برندگان جایزه نوبل
نامه مشترک ۹تن از برندگان جایزه نوبل در حمایت از قیام سراسری مردم ایران
ما برندگان جایزه نوبل سرکوب تظاهرکنندگان در ایران را بهشدت محکوم میکنیم و خواستار حسابرسی از خامنهای و رئیسی هستیم.
بسیاری از برندگان نوبل رئیسی را بهخاطر نقش وی در هیأت مرگ در قتلعام حدود ۳۰هزار زندانی سیاسی در ایران در سال ۱۳۶۷ محکوم کردهاند.
ما خواستار آزادی فوری دستگیرشدگان هستیم و از سازمان ملل میخواهیم هیأتی را برای بازدید از زندانهای ایران بفرستد.
پروفسور الیاس کوری برنده جایزه نوبل شیمی ۱۹۹۰ از آمریکا پروفسور برایان کوبیلکا برنده جایزه نوبل شیمی ۲۰۱۲ از آمریکا پروفسور ماریو بارگاس یوسا برنده جایزه ادبیات ۲۰۱۰ از پرو پروفسور شلدون گلاشو برنده جایزه نوبل فیزیک ۱۹۷۹ از آمریکا پروفسور جان متر برنده جایزه نوبل فیزیک ۲۰۰۶ از آمریکا پروفسور آلن هیگر برنده جایزه نوبل شیمی ۲۰۰۰ از آمریکا پروفسور بری بریش برنده جایزه نوبل فیزیک ۲۰۱۷ از آمریکا پروفسور دنی شختمن برنده جایزه نوبل شیمی ۲۰۱۱ از اسرائیل پروفسور جروم فریدمن برنده جایزه نوبل فیزیک ۱۹۹۰ از آمریکا
غلامحسین محسنی اژهای
علامحسین محسنی اژهای، رئیس قوهی قضائیه شهروندان معترض را اغتشاشگر خواند و از دادستانهای سراسر کشور خواست که رسیدگی به پروندههای معترضان بازداشت شده تسریع شود.
اتحادیه اروپا و انگلستان
اسامی ۲۹ تن از فرماندهان سپاه پاسداران و نیروی انتظامی و امنیتی در حکومت ایران که بهدلیل نقض حقوق بشر توسط اتحادیه اروپا و انگلستان تحریم شدند.
عبدی عباس، فرمانده نیروی انتظامی در دیواندره استان کردستان
مرتضی میرآقایی، فرمانده نیروی بسیج در سنندج
منوچهر امان اللهی، فرمانده نیروی پلیس در چارمهال بختیاری
سردار غلامحسین محمدی اصل، فرمانده سپاه پاسداران در اردبیل
علی آزادی، فرمانده نیروی پلیس در کردستان
حسن حسنزاده، فرمانده سپاه پاسداران در تهران
سردار سیدصادق حسینی، فرمانده سپاه پاسداران در کردستان
رحیم جهانبخش، فرمانده نیروی انتظامی در آذربایجان غربی
حسین مدرس خیابانی، استاندار سیستان و بلوچستان
اسماعیل زارعی کوشا، استاندار کردستان
وحید محمدناصر مجید، فرمانده پلیس سایبری ایران
سردار عزیز الله مالکی، فرمانده نیروی انتظامی گیلان
حسین مروفی، معاون هماهنگکننده بسیج سپاه پاسداران در سیستان و بلوچستان
مرتضی میرزایی، فرمانده نیروی انتظامی در مازندران
عباسعلی محمدی، فرمانده نیروی انتظامی در البرز
علیرضا مرادی، فرمانده نیروی انتظامی در سنندج
حسین رحیمی، فرمانده نیروی انتظامی در تهران
سرهنگ حسین رجب پور، فرمانده بسیج در شهر بیجار کردستان
محمد ساداتی، فرمانده سابق نیروی انتظامی در سیستان و بلوچستان
سیدعلی صفری، فرمانده نیروی انتظامی سقز
احمد شفاهی، فرمانده سپاه در سیستان و بلوچستان
حسن شیخ نژاد، فرمانده نیروی انتظامی در ارومیه
حمد طاهری، فرمانده سابق نیروی انتظامی در سیستان و بلوچستان
عیسی زارع پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات
دستگیریها
در پنجاه و هفتمین روز قیام در بیش از ۲۰۰ شهر، تعداد دستگیرشدگان به بیش از ۳۰ هزار نفر بالغ گردید.
روزنامهنگاران
فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران: بر اساس گزارشهای جمعآوری شده توسط فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران، در پی اعتراضات گسترده پس از مرگ مشکوک مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد، شمار روزنامهنگاران بازداشتی در ایران به ۱۴ نفر رسیده است.
فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران در روزهای گذشته با صدور بیانیهای از مقامات ایرانی خواست تا به دستگیری روزنامهنگاران پایان داده و دسترسی آزادانه به اینترنت را فراهم کنند.
آنتونی بلانگر، دبیرکل فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران در این رابطه گفت:
«ما از مقامات ایرانی میخواهیم که از پوشش اعتراضات ملی به عنوان بهانهای برای سرکوب رسانهها استفاده نکنند. هر شهروند در ایران حق دارد بداند چه خبر است.»
آقای بلانگر همچنین افزود:
«همکاران ما باید فورا آزاد شوند و اجازه گزارش آزادانه داشتهباشند. ما همچنین از مقامات میخواهیم که فوراً به اخلال گسترده در اینترنت ایران پایان دهند.»
روزنامهنگاران دستگیر شده عبارتند از:
یلدا معیری، عکاس خبری در حین فعالیت رسانهای در روز بازداشت ۳۰ شهریور و به زندان قرچک ورامین منتقل شد.
نیلوفر حامدی، عکاس روزنامهنگار روزنامه شرق، زمان بازداشت روز روز ۳۱ شهریور ،محل بازداشت خانهاش در تهران
فاطمه رجبی، روزنامهنگار روزنامه هفت صبح و پایگاه خبری بورسان، زمان بازداشت روز ۳۱ شهریور ، محل بازداشت خانهاش در تهران
الهه محمدی، روزنامهنگار روزنامه هممیهن، زمان بازداشت در روز ۱ مهرماه، محل بازداشت در خانهاش در تهران
مجتبی رحیمی، روزنامهنگار حقالتحریر، زمان بازداشت روز ۱ مهرماه، محل بازداشت در خانهاش در قزوین
علیرضا خوشبخت، روزنامهنگار حقالتحریر، زمان بازداشت در روز ۱ مهرماه، محل بازداشت در خیابانهای تهران
روحالله نخعی، روزنامهنگار حقالتحریر، زمان بازداشت در روز ۱ مهرماه، محل بازداشت در خیابانهای تهران
مسعود کردپور، مسئول آژانس خبری موکریان، زمان بازداشت روز ۱ مهرماه، محل بازداشت در خیابانهای شهر بوکان
خسرو کردپور، مسئول آژانس خبری موکریان، زمان بازداشت روز ۲۹ شهریور، محل بازداشت در خیابانهای شهر بوکان
مرضیه طلایی، روزنامهنگار خبرگزاری موکریان، زمان بازداشت روز ۲۹ شهریور، محل بازداشت در خیابانهای شهر سقز
علی خطیبزاده، روزنامهنگار خبرگزاری موکریان، زمان بازداشت روز ۲۹ شهریور، محل بازداشت در خیابانهای شهرسقز
ایمان بهپسند، روزنامهنگار حقالتحریر ، زمان بازداشت روز ۳۱ سپتامبر، محل بازداشت در خانهاش در تهران
ویدا ربانی، روزنامهنگار حقالتحریر، زمان بازداشت روز ۲ مهرماه، محل بازداشت در خانهاش درتهران
احمدی حلبیساز، عکاس خبرنگار، زمان بازداشت روز ۳ مهرماه، محل بازداشت در تهران
شهدای قیام ۱۴۰۱
بر اساس اسامی و آماری که توسط سازمان مجاهدین خلق ایران منتشر شد، جانباختگان قیام ۱۴۰۱ تا آغاز فروردین ۱۴۰۲ به بیش از ۷۵۰ نفر بالغ گشت.
ویژگی های قیام ۱۴۰۱
چند شاخص این قیام را که یکی از طولانیترین قیامهای ضد حکومتی علیه جمهوری اسلامی بود از دیگر حرکات اعتراضی متمایز میکرد.
۱ – این قیام از یک موضوع حقوق بشری بسرعت تبدیل به یک قیام سیاسی با خواست سرنگونی جمهوری اسلامی شد.
۲ – تمامی اقشار مردم و گروههای قومی در آن مشارکت فعال داشتند.
۳ – جوانان با میانگین سنی ۱۵ سال نقش فعالی در قیام داشتند.
۴ - همبستگی بیسابقهای حول موضوع سرنگونی بین ایرانیان خارج و داخل کشور برقرار شد.
۵ – کلیه اصناف، معلمان، گروههای کارگری و دانشجویی، هنرمندان، ورزشکاران، اساتید دانشگاهها به همراه کسبه و بازاریان با قیام همراهی کردند.
۶ – استمرار قیام آن را تبدیل به طولانیترین اعتراض علیه حاکمیت جمهوری اسلامی کرد.
۷ – هنرمندان و سیاستمداران و شخصیتهای خارجی به حمایت فعال از قیام اقدام کردند.
۸ – شاخص دیگر رادیکالیسم و ایستادگی جوانان غیر مسلح و مقابله با نیروهای سراپا مسلح ضد شورش بود.
۹ – چندین رتبه اول توییت محصول این قیام بود.
۱۰ – استفاده جمهوری اسلامی علاوه بر نیروهای بسیج و سپاه و نیروی انتظامی از مزدوران خارج کشوری از عراق و لبنان و نیروهای ارتش در سرکوب مردم وجه دیگر قیام بود.
۱۱ – تلاش جمهوری اسلامی در ساختن روایتهای جعلی برای جنایتهای ماموران خود در سطح وسیع و اجبار خانوادهها به مصاحبههای فرمایشی
۱۲ – استفاده از تاکتیک شناسایی و حذف عناصر کلیدی در کف خیابان شاخص دیگر این قیام بود.
منابع:
- ↑ سایت العربیه فارسی
- ↑ سایت یورو نیوز
- ↑ سایت رادیو فردا
- ↑ سایت رادیو فردا
- ↑ خبرگزاری تسنیم ۳۱ شهریور
- ↑ خبرگزاری مهر ۵ مهر ۱۴۰۱
- ↑ سایت ایرانوایر
- ↑ سایت رادیو فردا
- ↑ سایت حزب کمونیست ایران
- ↑ سایت العربیه فارسی
- ↑ سایت ایران اینترنشنال
- ↑ سایت ایران اینترنشنال
- ↑ سایت حزب کمونیست ایران
- ↑ سایت سازمان مجاهدین خلق ایران
- ↑ سایت شورای ملی مقاومت ایران
- ↑ سایت ایران آزادی، مقاله در بیست و سومین روز قیام چه گذشت؟
- ↑ سایت همبستگی ملی
- ↑ تاریخچه و قوانین دانشگاه الزهرا - سایت سرپوش
- ↑ ۱۹٫۰ ۱۹٫۱ شعار «رئیسی برو گم شو» در مراسم آغاز سال تحصیلی دانشگاهها - سایت بیبیسی فارسی
- ↑ حاشیههای روز سخت رئیسی در دانشگاه الزهرا - سایت رصد روز
- ↑ بیست و پنجمین شب قیام و تظاهرات - سایت ایران افشاگر
- ↑ مهترین اخبار ایران و جهان... - سایت مجاهدین خلق ایران
- ↑ نامهی تهدیدآمیز ایران به کشورهای اروپایی - سایت دویچهوله فارسی
- ↑ بیست و نهمین روز قیام سراسری - سایت ایران افشاگر
- ↑ ابعاد آتشسوز گسترده در زندان اوین - سایت رادیو فردا
- ↑ سی و سومین روز قیام سراسری - سایت شورای ملی مقاومت ایران
- ↑ ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ گسترش اعتراضات شبانه در شهرهای مختلف - سایت اخبار روز
- ↑ سی و چهارمین روز قیام - سایت همبستگی ملی
- ↑ ادامه اعتراضات مردمی - سایت حزب کمونیست کارگری ایران
- ↑ تداوم آزادیخواهی، شعارنویسی - سایت العربیه فارسی
- ↑ سی و پنجمین روز خیزش سراسری - سایت ایندیپیندنت فارسی
- ↑ ۳۲٫۰ ۳۲٫۱ سی و هفتمین روز قیام سراسری - سایت همبستگی ملّی
- ↑ شنبه اعتراضی بیشتر از ۲۰ شهر و ۲۰ دانشگاه - سایت اخبار روز
- ↑ سی و هشتمین روز قیام سراسری - سایت ایران افشاگر
- ↑ ۱ آبان اعتصاب و تحصن سراسری معلمان و دانشجویان - سایت حزب کمونیست کارگری ایران
- ↑ ۳۶٫۰ ۳۶٫۱ خیزش دانشجویان در سراسر کشور - سایت سازمان مجاهدین خلق ایران
- ↑ سی و نهمین روز قیام سراسری - سایت سازمان مجاهدین خلق ایران
- ↑ گسترش اعتراضات دانشجویی - سایت صدای آمریکا
- ↑ ۳۹٫۰ ۳۹٫۱ اعتراضات سراسری در بیش از ۳۰ دانشگاه - سایت اخبار روز
- ↑ گسترش اعتراضات در دانشگاهها - سایت صدای آمریکا
- ↑ کزارشهای سشنبه ۳ آبان - حزب کمونیست ایران
- ↑ تظاهرات گسترده شبانه در تهران و شهرهای کشور - سایت همبستگی ملی
- ↑ اعتراضات و تظاهرات در بیش از ۴۰ شهر - سایت روزنه
- ↑ انبوه جمعیت در سقز، در چهلم مهسا امینی - سایت ایران افشاگر
- ↑ خیزش سراسری؛ چهلم نیکا در ۳۵ شهر - سایت ایندیپندنت فارسی
- ↑ معترضان فرمانداری مهاباد را تصرف کردند - سایت دویچهوله فارسی
- ↑ ۴۷٫۰ ۴۷٫۱ قیام شبانه در کردستان و... ـ سایت اخبار ر
- ↑ چهل و سومین روز قیام... - سایت بسوی پیروزی
- ↑ ۴۹٫۰ ۴۹٫۱ ۱۲ کشته در اعتراضات - دویچهوله فارسی
- ↑ چهل و چهارمین روز قیام سراسری - سایت ایران افشاگر
- ↑ ادامه قیام سراسری در ایران - سایت العربیه فارسی
- ↑ اعتراضات دانشجویی از سر گرفته شد - سایت اخبار روز
- ↑ تجمعات و تظاهرات دانشجویان و مقابله با سرکوبگران - سایت ژورنال
- ↑ چهل و ششمین روز قیام سراسری - سایت همبستگی ملّی
- ↑ در چهل و هفتمین روز قیام - سایت شورای ملّی مقاومت ایران
- ↑ چهل و هفتمین روز قیام سراسری - سایت همبستگی ملّی
- ↑ چهل و هشتمین شب قیام - سایت بسوی پیروزی
- ↑ استمرار قیام سراسری - سایت ایران آزادی
- ↑ ۵۹٫۰ ۵۹٫۱ خروش مردم در شهرهای میهن - سایت سازمان مجاهدین خلق ایران
- ↑ ۶۰٫۰ ۶۰٫۱ یک روز بعد از سخنرانی خامنهای، شعله قیام تمام ایران را فراگرفت - سایت ایران آزادی
- ↑ ۶۱٫۰ ۶۱٫۱ ۶۱٫۲ چهل و نهمین روز قیام، خیزش در سراسر ایران - سایت همبستگی ملی
- ↑ قیام و تظاهرات در بیش از ۲۰ شهر - سایت اخبار روز
- ↑ چهل و نهمین روز قیام سراسری - سایت ایران افشاگر
- ↑ ۶۴٫۰ ۶۴٫۱ خیزش هموطنان بلوچ در زاهدان و دیگر شهرها - سایت ایران افشاگر
- ↑ ۶۵٫۰ ۶۵٫۱ پنجاهمین شب قیام - سایت شورای ملی مقاومت ایران
- ↑ تظاهرات بزرگ در زاهدان - سایت بیبیسی فارسی
- ↑ ۶۷٫۰ ۶۷٫۱ ۶۷٫۲ ۶۷٫۳ ۶۷٫۴ ۶۷٫۵ ۶۷٫۶ ۶۷٫۷ ۶۷٫۸ ۶۷٫۹ سایت العین فارسی
- ↑ حساب توییتر وزیر خارجه فرانسه
- ↑ سایت ملیون ایران
- ↑ سایت فارسی صدای آمریکا
- ↑ سایت رادیو فردا
- ↑ سایت رادیو فردا
- ↑ سایت انقلاب اسلامی به نقل از هرانا
- ↑ سایت رادیو فردا
- ↑ سایت فارسی یورو نیوز
- ↑ سایت ندای آزادی ۷ مهر ۱۴۰۱
- ↑ ۷۷٫۰ ۷۷٫۱ گزارشات تفصیلی از اعتراضات سراسری ایران، هرانا
- ↑ سایت فارسی رادیو فردا