یارانه
یارانه به کمکی گفته میشود که از خزانه دولتی برای حمایت از قشر کم درآمد برای بهبود وضعیت خانوادهها و یا تولیدکنندگان کالا و خدمات پرداخت میشود. یکی از هدفهای اصلی یارانه، کم کردن فاصله طبقاتی و بالا بردن قدرت خرید افراد در جامعه است. پرداخت یارانه سیاستی برای حمایت اقتصادی افراد کم درآمد است[۱]. از هدفهای اصلی یارانه، ثابت کردن قیمت از طریق پرداخت یارانه برای بالا بردن قدرت خرید مردم و افزایش رفاه اجتماعی است[۲]. مهمترین هدفهایی که دولتهای کشورهای درحال توسعه از به کارگیری چنین طرحی دنبال میکنند، جلوگیری از گسترش فقر در جامعه، کمک به افراد کم درآمد و آسیبپذیر، بالا بردن تولید کالاها و خدمات، کنترل قیمت و بالا بردن ثبات اقتصادی، برقراری عدالت اقتصادی در جامعه، تلاش برای توزیع درآمد یکسان، ایجاد زیرساخت اقتصادی در کشور، احیای صنایع در حال سقوط، توسعه و بسط علوم جدید برای حفاظت از محیط زیست است[۳]. مبلغ یارانه در ایران ۴۵۵۰۰ است که ماهانه به هر فرد پرداخت میشود. این مبلغ به صورت نقدی است. همچنین، یارانه به شکل سوبسید شامل بنزین، گازوئیل، برق و گاز نیز میشود. به این معنی که قیمت آن با اختصاص یارانه به مردم عرضه میشود[۴]. لازم به ذکر است که بر اساس میزان مصرف انرژی، به ویژه سوخت در ایران، توسط صاحبان سرمایه و قشر پر درآمد که وابسته به دولت و ارگانهای حکومتی هستند، هدفهای یارانه یا همان سوبسید تحقق نمیپذیرد و کسانی که از یارانه بهره مضاعف میبرند اقشار محروم جامعه نیستند بلکه صاحبان ثروت و کارخانهداران بزرگ وابسته به حکومت هستند.
حذف یارانه بنزین
روز ۲۴ آبان ۱۳۹۸ شرکت ملی پخش فراوردههای نفتی خبر داد که از امروز قیمت بنزین افزایش پیدا خواهد کرد. تا قبل از افزایش قیمت، بنزین غیر سهمیهای لیتری ۱۰۰۰تومان بود.
بر اساس اعلام شرکت ملی پخش فراوردههای نفتی، بنزین معمولی با قیمت لیتری ۱۵۰۰ تومان و بنزین معمولی و غیرسهمیهای هر لیتر، به ۳ هزار تومان افزایش پیدا کرده است. در ادامه همین افزایش قیمت، بنزین سوپر که مخصوص ماشینهای جدید و پیشرفته است لیتری ۳۵۰۰ تومان افزایش پیدا کرده است. این سهمیه بندی مشمول تمام وسائل نقلیه بنزین سوز است[۵]. گران شدن بنزین نتیجهی طبیعی اقتصاد ناکارآمد در رژیم ایران است. رژیم ایران ماهانه میلیون دلار برای تأمین گروههای شبه نظامی در سراسر خاورمیانه هزینه میکند. سرمایهای که هر سال توسط آقازادهها از ایران خارج میشود میلیونها دلار است. دارایی ۵ هزار و ۴۳۲ نفر از آقازاده تنها در آمریکا ۱۴۸ میلیارد و ۲۶۷ میلیون دلار است. این امور خزانهی ایران را به حدی تحت فشار قرار داد که دولت برای تأمین مخارج روزانه مجبور به حذف یارانهی بنزین شد.
واکنش مردم به افزایش قیمت بنزین
بلافاصله پس از اعلام سه برابر شدن قیمت بنزین در ایران، بسیاری از شهرهای ایران شاهد تجمعات اعتراضی علیه این تصمیم بود. در فیلمهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی از روز ۲۴ آبان ۱۳۹۸ شهرهای غرب کشور خصوصا استان خوزستان، دیده شد که تجمعات اعتراضی در این رابطه، شدت یافته است. مردم در شهرهای اهواز، ماهشهر، امیدیه، و بهبهان نسبت به افزایش قیمت بنزین با سر دادن شعارهایی از جمله: «بنزین گرانتر شده، فقیر فقیرتر شده» تجمعات اعتراضی را آغاز کردند[۶].
کشته شدن ۴ نفر از مردم در اعتراض به بالا رفتن قیمت بنزین
در روز اول این اعتراضات ۴ نفر از تظاهرکنندگان توسط مأموران پلیس به قتل رسیدند.
بعد از افزایش ۳برابری قیمت بنزین توسط رژیم ایران، مردم در اعتراض به این افزایش قیمت به اعتراض برخاستند و شهرهای مختلف ایران صحنه اعتراض مردم شد. روز شنبه ۲۵ آبان اعتراضات به ویژه در تهران ادامه پیدا کرد.
در زینبیه اصفهان اعتراضات به اوج خود رسید و معترضین اقدام به آتش زدن لاستیک کردند. در این بین نیروهای امنیتی با مردم درگیر شدند. مردم به حوزه علمیه حمله کرده و به آنرا به آتش کشیدند. شاهین شهر و قهدریجان نیز صحنه اعتراض مردم بود.
شعار مردم در این تظاهرات قابل توجه است که اصل نظام را نشانه گرفتند و شعار میدهند: «آسید علی ببخشید، دیگه باید بلند شید»،«سید علی حیا کن، مملکتو رها کن»،«چه اشتباهی کردیم که انقلاب کردیم»، «نه غزه، نه لبنان».
طبق ویدئوهایی که منتشر شده است، روز شنبه در گلشهر کرج یک نفر از معترضین به دست نیروهای امنیتی کشته شد. همچنین در محله معالیآباد شیراز نیز یکی دیگر از معترضین به افزایش قیمت بنزین توسط کلانتری گلدشت شیراز هدف گلوله قرار گرفت و کشته شد. در سیرجان نیز یک نفر توسط شلیک مستقیم مأمورین کشته شد این فرد، روح الله نظری فتح آباد، ۳۷ساله بود، ضمن اینکه شمار زیادی از تظاهر کنندگان نیز مجروح شدند. روح الله نظری در میدان پلیس نفت و در مقابل انبار نفت سیرجان توسط مأموران از ناحیه سر هدف قرار گرفت و جان باخت. به علت اینکه مجروحان اعتراضات در سیرجان زیاد است، بیمارستان سیرجان قادر به پاسخگویی به مجروحین نبود و مجروحان به بیمارستان سیدالشهدای کرمان انتقال داده شدند. در سیرجان همچنین مردم پمپ بنزین را به آتش کشیدند و تظاهرات همچنان ادامه دارد.
برخورد خشن مأموران رژیم با تظاهرکنندگان
دادستان رژیم ایران محمد جعفر منتظری روز شنیه اعلام کرد که معترضان به افزایش قیمت بنزین اخلالگر هستند. او ضمن تهدید مردم گفت با معترضین برخورد جدی خواهد شد. وی در ادامه تاکید کرد که ریشه اخلالگران در خارج از کشور است و ادعا کرد که آنها «با استفاده از فضای مجازی قصد تحریک مردم را دارند»
منتظری ادامه داد «به موجب قانون، انجام این فعالیتها جرم تلقی میشود و نیروهای قضایی و انتظامی طبق قانون با خاطیان به طور جدی برخورد میکنند»[۷].
ادامه اعتراضات در روز یکشنبه ۲۶آبان
روز یکشنبه اعتراضها و تظاهرات گسترده نسبت به افزایش قیمت بنزین در ایران ادامه پیدا کرد و تظاهرات به بیش از ۵۰ شهر گسترش پیدا کرد. در تظاهرات روز شنبه از سوی پلیس به مردم شلیک شد و تعدادی از مردم کشته و بسیاری نیز مجروح و به بیمارستان منقل شدند.
قطع اینترنت در ایران توسط حکومت
در پی اعتراضات گسترده مردم به افزایش قیمت بنزین رژیم ایران شبکه اینترنت را قطع کرد. ناظران اینترنت (نتبلاکز) که وضعیت اینترنت در جهان را مراقبت میکند گفتند که اینترنت در ایران با اختلال روبروشده و تلفن همراه اول، رایتل، ایرانسل، از روز شنبه عصر خاموش و قطع شدهاند. آلپ توکر مدیر نت بلاکز اعلام کرد که رژیم ایران شبکه اینترنت در ایران را قطع کرد. همچنین وزارت خارجه آمریکا قطع اینترنت توسط رژیم ایران را محکوم کرد. سفیر آمریکا در آلمان درباره قطع اینترنت توسط رژیم ایران گفت اروپا و آمریکا باید اینترنت را برای مردم ایران باز کنند. وی ادامه داد که ما قابلیت تکنیکی باز کردن اینترنت به روی مردم را داریم[۸].
آتش زدن تصویر خامنهای در تظاهرات
در پی تظاهرات مردم تصاویری منتشر شد که در آن مردم عکس سیدعلی خامنهای را آتش زدند و شعارهایی علیه دخالت شبهنظامیان ایران در فلسطین و لبنان میدادند.
علی شمخانی تظاهرات کار «ضد انقلاب» است
در اعتراضات گستردهای که طی چند روز علیه رژیم ایران انجام گرفت علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی مردم تظاهرکننده و معترض را «گروههای سازماندهیشده از طرف منافقین» و «ضدانقلاب» نامید.
علی شمخانی یکشنبه ۲۶آبان در جلسه غیرعلنی مجلس در همین رابطه گفت تظاهرات کار افراد وابسته به ضدانقلاب و شرور است که پول گرفتند تا ایجاد آشوب کنند. شمخانی با اشاره به تظاهرکنندگان گفت که این افراد «با سناریوی از پیش تعیین شده قصد ایجاد مشکل در ایران، عراق، لبنان و برخی دیگر از کشورها را داشتند».
خامنهای طرح لغو افزایش قیمت بنزین را رد کرد
یکشنبه ۲۶آبان یک سخنگوی فراکسیون امید به نام فاطمه سعیدی در مجلس گفت: تأکید خامنهای بر حتمیت اجرای طرح افزایش قیمت بنزین باعث شد تا طرح لغو افزایش قیمت بنزین از دستور خارج شود.
توئیت پمپئو وزیر خارجه آمریکا در حمایت از مردم ایران
وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا شنبه ۲۵ آبان ۹۸ درتوئیتی از تظاهرات مردم ایران حمایت کرد و گفت ایالات متحده با شماست[۹].
تعداد شهدای تظاهرات روزهای ۲۴، ۲۵، ۲۶ آبان ۱۳۹۸
از آغاز قیام مردم ایران علیه افزایش قیمت بنزین در شهرهای مختلف، تا کنون، ۲۷ تن شهید شدند. با وجود این تعداد شهید، همچنین مجروحان بسیار، قیام همچنان ادامه دارد.
تاکنون ۱۴تن در شهریار، ۷تن در بهبهان، ۲تن در بهارستان تهران و بقیه شهدا مربوط به شهرهای سیرجان، شیراز، مریوان و خرمشهر توسط نیروهای نظامی رژیم ایران به شهادت رسیدند.
تظاهرات در بیش از صد شهر ایران
لازم به ذکر است که پس از گذشت ۳ روز از تظاهرات علیه رژیم ایران، قیام مردم در بیش از ۱۰۰ شهر ایران ادامه پیدا کرده است[۱۰][۱۱].
منابع
- ↑ یارانه-سایت راهکار مدیریت
- ↑ مرتضی قره باغیان، فرهنگ سیاست و بازرگانی انگلیسی به فارسی، چاپ اول، تهران، موسسسه خدمات فرهنگی، ۱۳۷۱، ص۷۷۵
- ↑ تاریخچه هدفمندی در ایران-سازمان هدفمند سازی یارانهها
- ↑ یارانه چیست-سایت سرپوش اقتصادی
- ↑ بهای بنزین آزاد در ایران سه برابر شد-سایت رادیو فردا
- ↑ افزایش قیمت بنزین؛ شهرهای مختلف ایران صحنه اعتراضات شد
- ↑ گزارشهای غیررسمی از کشته شدن «چهار معترض در روز شنبه»
- ↑ قطعی اینترنت در ایران در وحشت از گسترش قیام مردم-سایت مجاهد
- ↑ پمپئو خطاب به مردم ایران-سایت رادیو فردا
- ↑ قیام ایران بهرغم سرکوب وحشیانه، با شعارهای مرگ بر دیکتاتور، مرگ بر خامنهای برای سومین روز ادامه مییابد-سایت مجاهد
- ↑ قیام سراسری مردم ایران در بیش از صد شهر - ترس و وحشت نطام ولایت-سایت همبستگی ملی