جنگ اسرائیل و حماس
جنگ حماس و اسرائیل، پس از حمله حماس به اسرائیل ، در روز شنبه ۱۵مهرماه ۱۴۰۲، آغاز شد. در این روز حماس، جهاد اسلامی و گروههای وابستهی دیگر، دست به حملهی غافلگیرکننده و بیسابقهای علیه اسرائیل زدند. در این حمله هزاران راکت از طرف حماس به سمت اسرائیل شلیک شد. همزمان گروههایی از نیروهای حماس وارد شهرکهای اسرئیلی شده و افرادی را به قتل رسانده و به گروگان گرفتند. حماس و جهاد اسلامی این حمله را عملیات طوفانالاقصی نامیدند. اغلب رسانهها و شخصیتهای سیاسی رژیم ایران را عامل اصلی تجهیز و طراحی این عملیات دانستند. بهدنبال حمله حماس، ارتش اسرائیل نیز اعلام کرد که ۴۵۰ نقطه در نوار غزه که کانون فعالیتهای حماس است، توسط هواپیماهای جنگندهی اسرائیل مورد هدف قرار گرفته است. بمباران غزه در پاسخ به این حمله همچنان ادامه دارد که منجر به مرگ صدها غیرنظامی شده است. تا تاریخ ۷ اکتبر ۲۰۲۴ بیش از یک میلیون نفر از ساکنان غزه آواره گردیدند. به گفته وزارت بهداشت فلسطین: ۴۱۸۷۰ نفر کشته شده اند و ۹۷۱۱۶ نفر مجروح شدهاند و بیش از ۱۰۰۰۰ نفر هنوز زیر آوار هستند. کمیسیون تحقیق سازمان ملل متحد، با صدور بیانیهای اعلام کرد که هر دو طرف مناقشه (حماس و اسرائیل)، مرتکب جنایت جنگی شدهاند. مقامات و شخصیتهای بینالمللی، رژیم ایران را پشت حملهی حماس به اسرائیل دانستهاند. علی خامنهای و مقامات ارشد حکومت ایران نیز از حماس اعلام حمایت کرده و حملهی حماس به اسرائیل را تبریک گفته و جشن گرفتند. جنگ حماس و اسرائیل در جهان بازتابهای گستردهای به دنبال داشت. شهروندان بسیاری از کشورهای مختلف در حمایت از فلسطینیان ساکن غزه، علیه اسرائیل دست به تظاهرات زدند. ارتش اسرائیل در روز پنجشنبه ۱۱ آبانماه، حملهی زمینی گستردهای را به سمت غزه آغاز کرد که با مقاومت شدید نیروهای حماس روبرو شد. هدف اصلی این حمله تصرف شهر غزه، پرجمعیتترین نقطهی این باریکه است. در حال حاضر ارتش اسرائیل بخشهایی از غزه را به تصرف خود درآورده است.
حملهی غافلگیرانه حماس به اسرائیل
صبح روز شنبه ۱۵مهرماه ۱۴۰۲، حماس، جهاد اسلامی و گروههای وابسته دیگر، حملهی غافلگیرکننده و بیسابقهای را به اسرائیل آغاز کردند. هزاران راکت از طرف حماس به سمت اسرائیل شلیک شد. افراد مسلح حماس از طریق زمینی، هوایی و دریایی به داخل شهرکهای اسرائیل و پایگاههای نظامی هجوم بُردند. بسیاری در این حمله کشته، زخمی و به گروگان گرفته شدند. گروه حماس و جهاد اسلامی این حمله را عملیات طوفانالاقصی نامیدند.[۱]حماس در گزارشی ۱۶ صفحهای با عنوان «روایت ما: چرا طوفان الاقصی؟ نوشت که حمله این گروه به اسرائیل در ۷ اکتبر «یک اقدام ضروری و پاسخ عادی برای مقابله با توطئههای اسرائیل» بود اما ممکن است در اجرای عملیات طوفان الاقصی «خطاهایی» رخ داده باشد.[۲]
پاسخ ارتش اسرائیل
بهدنبال حمله حماس، ارتش اسرائیل نیز اعلام کرد که ۴۵۰ نقطه در نوار غزه که کانون فعالیتهای حماس است، توسط هواپیماهای جنگندهی اسرائیل مورد هدف قرار گرفته است. ارتش اسرائیل تا ۱۹ مهرماه، به ۲۳۰۰ موضع حماس در نوار غزه حمله کرد.[۳]
وزیر دفاع اسرائیل اعلام کرد که رژیم ایران، حماس و حزبالله محور شرارت در یک محور هستند. مجوزها، پول و هزینه و ایدهها برای حمله به اسرائیل از طرف رژیم ایران میآید و هدایت همه چیز از ایران است.[۴]
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل در تماس تلفنی با جو بایدن رئیس جمهور آمریکا، گفت:
«از زمان هولوکاست چنین وحشیگری را ندیده است. افراد حماس دهها کودک را گرفتند، بستند، سوزاندند و اعدام کردند؛ آنها حتی بدتر از داعش هستند.»[۳]
ویرانی و آوارگی
سازمان ملل در روز شنبه ۲۲ مهرماه، اعلام کرد که: بیش از ۱۳۰۰ واحد مسکونی در غزه کاملاً ویران و تخریب و بسیاری از واحدهای مسکونی دیگر شدیداً آسیب دیده و غیرقابل سکونت شده است.
در مجموع از هر دو طرف (نوار غزه و اسرائیل)، ۵ هزار و ۵۴۰ واحد مسکونی بهکلّی تخریب ویران شده است و دستکم ۳ هزار و ۷۵۰ واحد مسکونی دیگر بهشدت آسیب دیده و قابل سکونت نیست.[۵]
براساس گزارش آژانس حمایت از آوارگان فلسطینی سازمان ملل، تقریباً یک میلیون نفر از ساکنین نوار غزه در ۷ روز اول درگیری آواره شدند که در ادامهی روند جنگ، آمار آوارگان بیشتر خواهد شد.[۶]
وضعیت آب و برق در غزه
با توقف فعالیت تنها نیروگاه برق غزه بهخاطر نداشتن سوخت، برق نواز غزه به طور کامل قطع شد و ۲ میلیون ساکن این منطقه در تاریکی مطلق فرو رفتتند.[۷]
حملات هوایی اسرائیل به ۷ تأسیسات در غزه آسیب جدی رسانده است. با قطع شدن آب از اسرائیل به سراسر غزه، کمبود بسیار جدی آب آشامیدنی بر ۶۵۰ هزار نفر تأثیر گذاشته است.[۸]
آمار کشتهشدگان و مجروحان
براساس گزارش تلویزیون رسمی اسرائیل، تعداد کشتهشدگان اسرائیلی تا روز ۲۰ مهرماه، به ۱۳۰۰ نفر و تعداد مجروحان به ۳۳۰۰ نفر افزایش پیدا کرده است که حال ۳۵۰ نفر از مجروحان وخیم است.[۷]
وزارت بهداشت فلسطین نیز در هشتمین روز جنگ اعلام کرد که در حملات اسرائیل به نوار غزه، آمار کشتهشدگان دست کم ۲ هزار و ۳۲۹ نفر و آمار مجروحان به ۹ هزار و ۷۱۴ نفر افزایش پیدا کرد. بیشتر کشتهشدگان از زنان، کودکان، سالمندان و مجروحان هستند.[۶]
تا کنون بیش از ۱۰۰ نفر از اتباع خارجی کشورهای مختلف نیز در جریان جنگ حماس و اسرائیل کشته شدهاند.[۵]
ضربالعجل تخلیه نوار غزه
در روز ۲۱ مهرماه، اسرائیل در یک ضربالعجل به مردم نوار غزه هشدار داد که ظرف ۲۴ ساعت این منطقه را تخلیه و ترک کرده و به مناطق جنوبی بروند. این هشدار بیش از یک میلیون جمعیت ساکن در نوار غزه را نگران و وحشتزده کرد. به گفتهی کارشناسان تخلیه این جمعیت در ۲۴ ساعت غیرممکن است و این هشدار بیانگر حمله زمینی اسرائیل به نوار غزه است. حماس این هشدار را رد کرده و از مردم غزه خواسته است که به این هشدار توجه نکنند.[۹]
بهدنبال هشدار اسرائیل به ساکنین نوار غزه، اعلامیههایی از آسمان بر روی شهر فرود آمده که در آن نوشته:
«خطاب به ساکنان شهر غزه، سازمانهای تروریستی جنگ علیه اسرائیل را آغاز کردهاند. شهر غزه به میدان جنگ تبدیل شده است. شما باید فوراً خانههای خود را تخلیه کنید و به سمت جنوب بروید.»
جمعیت ساکن در نوار غزه بیش از ۱٫۲ میلیون نفر هستند.[۴]
(هشدار تخلیه نواز غزه توسط اسرائیل فعلاً به تعلیق درآمده است)
نقش رژیم ایران در جنگ غزه
مقامات رژیم ایران بهطور مکرر به کمک به حماس و دیگر گروههای شبهنظامی اذعان کردهاند. حماس و شبهنظامیان وابسته به رژیم ایران نیز بارها کمکهای نظامی و مالی رژیم ایران را اعلام و تأیید کردهاند.
علی خامنهای در حساب توئیتری خود، وعدهی نابودی اسرائیل را تکرار کرد.
علیاکبر ولایتی، مشاور ارشد خامنهای نیز از حملهی حماس به اسرائیل تمجید کرد. امیرعبداللهیان وزیر خارجه رژیم ایران هم بیانیهی تبریک داد.[۱۰]
روز یکشنبه ۱۶ مهرماه، پاسدار رحیم صفوی مشاور ارشد علی خامنهای، از تهاجم گستردهی حماس به اسرائیل حمایت نمود؛ و اعلام کرد که حملهی حماس به اسرائیل غرورآفرین است و تا آزادی فلسطین و قدس، از حملات حماس حمایت میکنیم.[۱۱]
روز جمعه ۲۱ مهر، حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه رژیم ایران عازم بیروت شد و با حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله و نجیب میقاتی نخست وزیر لبنان ملاقات کرد. امیرعبداللهیان اعلام کرد که با قدرت تمام به حمایتهای سیاسی، جهانی و رسانهای از حماس ادامه میدهیم.[۹]
مواضع مقامات آمریکایی
مقامات آمریکایی در سطوح مختلف، رژیم ایران را مسئول حمله حماس به اسرائیل دانستند.
قانونگذاران جمهوریخواه در کنگرهی آمریکا، جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده را به خاطر انعطاف و نرمش او در برابر رژیم ایران، التماس برای بازگشت به توافق هستهای (برجام)، لغو تحریمها و همچنین پرداخت ۶ میلیارد دلار باج بابت آزادی گروگانهای آمریکایی، مورد انتقاد قرار دادند و خواستار مسدود کردن این پول شدند.[۱۲]
مایک پمپئو وزیر خارجه پیشین آمریکا نیز گفت که کشتهشدن شهروندان آمریکا در اسرائیل به فرمان مستقیم رژیم ایران صورت گرفته است و واکنش ایالات متحده نباید فقط علیه نیروهای نیابتی رژیم ایران باشد، بلکه باید عوامل رژیم ایران که بهطور مستقیم دستور حمله به اسرائیل را صادر کردهاند، هدف قرار دهد.
جک سالیوان مشاور امنیتی ملی ایالات متحده آمریکا درباره نقش رژیم ایران در حمله حماس به اسرائیل، گفت که رژیم ایران برای سالیان حامی اصلی حماس بوده و در حمله به اسرائیل همدست حماس است.
براساس گزارش واشینگتنپست بهنقل از مقامات امنیتی غربی و خاورمیانهای نوشت:
«حمله به اسرائیل با حمایت عمده جمهوری اسلامی که شامل آموزش نظامی و کمک لجستیکی و همچنین دهها میلیون دلار برای تسلیحات میشود، از یک سال پیش طراحی شده بود.»[۳]
جاناتان اسپایر، مدیر تحقیقات اندیشکدهی انجمن خاورمیانه، گفت: حملهی حماس بدترین حمله به اسرائیل در ۵۰ سال اخیر بوده است. رژیم ایران با استراتژی مرگ با هزار ضربه، بهدنبال شکست اسرائیل است. رژیم ایران حامی حماس است و حزبالله را ایجاد کرده است. رژیم ایران از حملهی غافلگرانهی حماس به اسرائیل استقبال کرده و آن را جشن گرفته است. حمله حماس به اسرائیل با رژیم ایران هماهنگ شده است. رژیم ایران سالهای زیادی است که از طریق گروهای نیابتی خود در منطقه مانند حزبالله لبنان، حماس و گروههای دیگری مشابه اینها علیه اسرائیل فعالیت میکند. حملهی کنونی حماس به اسرائیل دقیقاً در زمانی واقع شد که رژیم ایران قصد نابودی جایگاه اسرائیل در خاورمیانه را دارد و نگران واسطهگری آمریکا در ایجاد نزدیکی روابط میان اسرائیل و کشورهای عربی است.[۱۲]
بازتاب حمله حماس در جهان
جنگ حماس و اسرائیل در جهان بازتاب گستردهای به دنبال داشت.
در آغاز حملهی حماس به اسرائیل، کنگرهی آمریکا از اسرائیل اعلام حمایت کرد، همچنین حامیان اسرائیل در میدان تایمز دست به تظاهرات زدند. اما در ادامه و اقدامات اسرائیل علیه ساکنین نوار عزه، موجی از حمایتهای جهانی نسبت به فلسطینیهای ساکن غزه به راه افتاد. بسیاری از شهروندان توکیو پایتخت ژاپن، کرانه باختری فلسطین، صنعا پایتخت یمین، دانشجویان دانشگاه کلمبیا در نیویورک، شهر بارسلونا در اسپانیا، پاریس پایتخت فرانسه، بیروت پایتخت لبنان و… علیه حملات اسرائیل به غزه دست به تظاهرات زدند و از مردم غزه حمایت کردند.[۱۳]
همچنین شهروندان آتلانتای آمریکا در اعتراض به حمایت همهجانبهی ایالات متحده آمریکا از کشتار مردم غزه توسط اسرائیل، دست به تظاهرات زدند. گروهی از حامیان فلسطین نیز در واشینگتن با تظاهرات خود از فلسطینیان ساکن غزه حمایت کردند. تظاهرات بزرگی نیز در لندن، در حمایت از فلسطین شکل گرفت.[۱۴]
کمیسیون تحقیق سازمان ملل متحد، با صدور بیانیهای اعلام کرد که هر دو طرف مناقشه (حماس و اسرائیل)، مرتکب جنایت جنگی شدهاند.[۳]
انفجار در بیمارستان المعمدانی
روز سشنبه ۲۵ مهرماه، بیمارستان المعمدانی (باپتیست الاهلی)، مورد حمله موشکی قرار گرفت که منجر به کشته و زخمی شدن بسیاری شد.[۱۵]
وزارت بهداشت فلسطین اعلام کرد که شمار کشتهشدگان حمله به بیمارستان الاهلی باپتیست، دستکم ۵۰۰ نفر است.
بهدنبال حمله به بیمارستان غزه، محمود عباس رئیس دولت خودگردان فلسطین، ۳ روز عزای عمومی اعلام کرد.[۱۶]
محمود عباس همچنین برنامهی دیدار خود را با جو بایدن رئیس جمهور آمریکا لغو کرد.
ارتش اسرائیل این حمله را شلیک اشتباهی گروه جهاد اسلامی فلسطین خواند، اما این گروه ادعای ارتش اسرائیل را رد کرد.
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل، حمله به بیمارستان المعمدانی غزه را کار تروریستهای وحشی خواند و گفت:
«تمام دنیا میدانند تروریستهای وحشی در غزه کسانی بودند که به بیمارستان غزه حمله کردند نه ارتش اسرائیل. او که بچههای ما را وحشیانه کشت، بچههای خود را هم میکشد.»
وزیر دفاع اسرائیل نیز گروههای حماس و جهاد اسلامی را مسئول این حمله معرفی کرد.
از طرفی هم گروه حزبالله روز چهارشنبه ۲۶ مهر را روز خشم بیسابقه علیه اسرائیل اعلام کرد.
طرفداران فلسطین در کشورهای مختلف در اعتراض به این کشتار، تجمعات گستردهای برگزار کردند.[۱۵]
بسیاری از کشورهای جهان و سازمانهای بینالمللی این حملهی مرگبار را محکوم کردند.
آمریکا و روسیه نیز درخواست جلسهی اضطراری شورای امنیت سازمان ملل در روز چهارشنبه برای بررسی این حادثه کردند.[۱۷]
پزشکان بدون مرز، حمله به بیمارستان غزه را کشتار جمعی و وحشتناک خواند و گفت که این اقدام غیرقابل پذیرش است و هیچ چیز آن را توجیه نمیکند و باید این خونریزی متوقف شود.[۱۵]
حمله زمینی اسرائیل به غزه
ارتش اسرائیل در روز پنجشنبه ۱۱ آبانماه، حملهی زمینی گستردهای را به سمت غزه آغاز کرد که با مقاومت شدید نیروهای حماس روبرو شد. هدف اصلی این حمله تصرف شهر غزه، پرجمعیتترین نقطهی این باریکه است. به نقل از سخنگوی ارتش اسرائیل، نیروهای آنها در دروازههای شهر هستند.
نیروها حماس و جهاد اسلامی هم با جنگ و گریز از تونلهای زیرزمینی استفاده میکنند. از طرف دیگر نیروهای حزبالله لبنان نیز اسرائیل را مورد حملات پهبادی قرار دادهاند. از آغاز جنگ تا کنون، حزبالله بارها به مواضع اسرائیل حمله کرده است و اسرائیل نیز متقابلاً با حملات هوایی پاسخ داده است.
بیست و هفتمین روز جنگ
با ادامهی حملات سنگین هوایی اسرائیل به غزه، وزارت بهداشت فلسطین در نوار غزه اعلام کرد که آمار کشتهشدگان به بیش از ۹ هزار تن رسیده است و مجروحین نیز به ۳۲ هزار نفر افزایش پیدا کرده است.
در حملات هوایی اسرائیل به اردوگاه آوارگان جبالیا در شمال نواز غزه، بسیار کشته و زخمی شدهاند که هنوز آمار دقیقی ارائه داده نشده است و برخی گزارشها حاکی از آن است که بیش از ۵۰ نفر کشته شدهاند. این درحالی است که حماس مدعی شد که در حملات هوایی اسرائیل به جبالیا، دستکم ۱۹۵ تن کشته و ۷۷۷ تن مجروح و ۱۲۰ تن نیز مفقودالاثر شدهاند. از طرف دیگر کمسیر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، حملات اسرائیل به اهداف غیرنظامی مصداق جنایات جنگی است. تظاهرات مردم در کشورهای مختلف برای توقف یا آتشبس، بهطور گستردهای ادامه دارد.[۱۸]
۱۹ آبان
با وارد شدن به دومین ماه جنگ حماس و اسرائیل، وزارت بهداشت فلسطین در عزه، روز ۱۹ آبان ۱۴۰۲، اعلام کرد که از آغاز جنگ تا کنون آمار کشتهشدگان به ۱۱ هزار و ۷۸ تن و آمار مجروحین به ۲۷ هزار نفر افزایش پیدا کرده است.
ارتش اسرائیل مکرراً از مردم غیرنظامی غزه خواسته و میخواهد تا منازل خود را تخلیه و به بخش جنوبی غزه نقل مکان کنند. ارتش اسرائیل برای خروج غیرنظامیان روزانه ۴ ساعت حملات خود را متوفق میکند تا مردم از طریق کریدورهای بشردوستانه خود را به منطقه جنوب غزه برسانند.
وضعیت انسانی در غزه هر روز وخیمتر میشود و با حملات نظامی اسرائیل در نزدیکی بیمارستانها، دستکم بیست بیمارستان بهخاطر نبودن سوخت منفعل و از دور خارج شده است. ارتش اسرائیل معتقد است که مقرهای اصلی حماس در محدودهی بیمارستانها، بهویژه بیمارستان شفا است که این بیمارستان بزرگترین بیمارستان غزه محسوب میشود. به گفتهی ارتش اسرائیل، حماس از بیمارستانها به عنوان مخفیگاه فرماندهان و همچنین برای هماهنگی حملات علیه اسرائیل استفاده میکند.[۱۹]
آتشبس موقت
ارتش اسرائیل و حماس برای آزادی گروگانها از هر دو طرف، به توافق رسیدند. این آتشبس به مدت ۴ روز از صبح جمعه ۳ آذرماه ۱۴۰۲، اجراء شد.
پس آتشبس، سازمان ملل متحد اعلام کرد که در اولین روز آتشبس، ۱۳۷ کامیون کمکهای بشردوستانه وارد غزه شده است[۲۰]
توقف آتشبس
آتشبس در غزه که از ۴ روز به ۷ روز تمدید شد، در ساعت ۵ صبح روز جمعه ۱۰ آذرماه ۱۴۰۲، بهپایان رسید. پس از پایان این آتش بس، ارتش اسرائیل به بیش از ۲۰۰ هدف در غزه حمله کرد که در این حملات ۱۷۸ نفر کشته و ۵۸۹ نفر دیگر مجروح شدند.[۲۰]
افزایش آمار کشتهشدگان و مجروحان
وزارت بهداشت فلسطین در ۲۹ مهرماه ۱۴۰۲، اعلام کرد که تا کنون در حملات اسرائیل به نوار غزه، آمار کشتهشدگان دست کم ۴ هزار و ۳۸۵ نفر و آمار مجروحان به ۱۳ هزار و ۵۰۰ نفر افزایش پیدا کرده است.
براساس سخنگوی ارتش اسرائیل، حماس ۲۱۰ گروگان در اختیار دارد. اسرائیل اعلام کرد که برای حمله زمینی به غزه آماده میشویم.[۲۱]
بر اساس آخرین گزارش وزارت بهداشت فلسطین در نوار غزه، از آغاز جنگ تا روز سهشنبه دوم آبانماه ۱۴۰۲، آمار کشتهشدگان فلسطینی به ۵۷۹۱ نفر افزایش پیدا کرد که ۲۳۶۰ نفر از آنان کودک بودند. بیش از ۶۲ درصد از قربانیان بمببارانهای اسرائیل، کودکان و زنان هستند. آمار مجروحین در غزه نیز در مجموع به ۱۶ هزار و ۲۹۷ نفر رسیده است.[۲۲]
کشتههای اسرائیل نیز ۱۴۰۰ نفر است. اسرائیل ۲۲۲ گروگان هم در اختیار حماس دارد.[۲۳]
آذرماه
آمار کشتهشدگان در غزه تا ۱۰ آذرماه، به ۱۵ هزار نفر افزایش پیدا کرد که ۶ هزار نفر از این کشتهشدگان کودک بودهاند.[۲۴]
بهمنماه
بر اساس گزارش وزارت بهداشت فلسطین، از آغاز جنگ تا روز یکشنبه اول بهمن ۱۴۰۲، در مجموع ۲۵ هزار و ۱۰۵ فلسطینی کشته و ۶۲ هزار و ۶۸۱ نفر دیگر زخمی شدند.[۲۵]
اسفندماه
براساس گزارش وزارت بهداشت فلسطین در ۲۱ اسفندماه ۱۴۰۲، آمار کشتهشدگان در نوار غزه از مرز ۳۱ هزار نفر گذشت. آمار مجروحان نیز ۷۲ هزار و ۷۸۰ نفر اعلام شده است که ۷۰ درصد آنها را زنان و کودکان تشکیل میدهند. روند مرگ و میر بر اثر سوءتغذیه و گرسنگی و تشنگی نیز افزایش یافته است.[۲۶]
منابع:
- ↑ دور تازه درگیریها میان اسرائیل و فلسطینیها چگونه آغاز شد؟ - سایت رادیو فردا
- ↑ سایت ایران اینترنشنال
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ اسرائیل در یک روز به ۴۵۰ هدف در کانون فعالیتهای حماس در غزه حمله کرد - سایت اینترنشنال 1
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ مجوزها، ایدهها و پول برای حمله به اسرائیل از ایران میآید - سایت یورو نیوز 2
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ هشتمین روز جنگ حماس و اسرائیل - سایت یورو نیوز 3
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ در هفته اول جنگ غزه یک میلیون نفر آواره شدهاند - سایت اخبار روز
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ آخرین آمار قربانیان حملات اسرائیل به غزه - سایت تی.آر.تی
- ↑ تعداد آوارگان در غزه به ۲۶۳ هزار نفر رسیده است - سایت جوان آنلاین
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ حمله شبانه اسرائیل به صدها هدف در غزه - سایت اینترنشنال 3
- ↑ آیا پای جمهوری اسلامی در حمله حماس به اسرائیل گیر است؟ - سایت ایران وایر
- ↑ ایران حملهی حماس به اسرائیل را جشن گرفت - سایت تایمز اسرائیل
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ایران با حمله حماس به اسرائیل پیام مرگباری به بایدن داد - سایت ایندیپندنت
- ↑ اعتراضات جهانی علیه کشتار مردم غزه - سایت عصر ایران 1
- ↑ تظاهرات ضداسرائیلی در غرب - سایت عصر ایران 2
- ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ ۱۵٫۲ صدها کشته در انفجار یک بیمارستان در غزه - سایت ایران اینترنشنال
- ↑ شمار قربانیان حمله اسرائیل به بیمارستانی در غزه به ۵۰۰ نفر رسید - خبرگزاری آناتولی
- ↑ کشتهشدن صدها نفر در حمله به بیمارستانی در غزه - سایت صدای آمریکا
- ↑ روز بیست و هفتم جنگ - سایت رادیو فردا
- ↑ بحران انسانی در غزه؛ حمله اسرائیل به بیمارستانها و تعطیلی ۲۰ مرکز درمانی - سایت ایران اینترنشنال
- ↑ ۲۰٫۰ ۲۰٫۱ در نخستین روز آتش بس در غزه ۱۳ گروگان اسرائیلی و ۳۹ زندانی فلسطینی آزاد شدند - سایت یورو نیوز
- ↑ اسرائیل: برای حمله زمینی به غزه آماده میشویم - سایت ایران اینترنشنال
- ↑ تعداد کودکان کشتهشده در بمباران غزه از ۲۳۰۰ تن فراتر رفت - رادیو فردا
- ↑ آنتونی بلینکن به ایران هشدار داد که آمریکا به «هرگونه حمله، قاطعانه پاسخ خواهد داد - سایت یورو نیوز
- ↑ پایان آتشبس غزه با صدها کشته و زخمی - سایت یورو نیوز
- ↑ تعداد کشتهشدگان فلسطینی در نوار غزه از مرز ۲۵ هزار نفر گذشت - سایت یورو نیوز
- ↑ شهدای غزه به ۳۱ هزار و ۱۱۲ نفر رسید/ افزایش شهدای ناشی از گرسنگی - خبرگزاری مهر