کاربر:Hossein/صفحه تمرین1
بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی
بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی یا به اختصار بنیاد مستضعفان به نهادی الگو گرفته شده از بنیاد پهلوی زمان شاه گفته می‌شود که به فرمان خمینی در تاریخ ۱۳۵۷/۱۲/۹ خطاب به شورای انقلاب اسلامی تاسیس شد. به موجب این فرمان بنیاد مستضعفان ماموریت یافت تمام اموال منقول و غیرمنقول سلسله پهلوی(بنیاد پهلوی) و شاخه‌ها و مربوطین به این سلسله را به نفع مستمندان و کارگران و کارمندان ضعیف مصادره نماید. بنیاد مستضعفان در تاریخ ۳ مرداد ۱۳۵۸ تحت شماره ۱۹۸۳ در اداره کل ثبت شرکت‌ها، به صورت یک مؤسسه غیرانتفاعی و دارای تابعیت ایرانی، ثبت گردید.
هدف کلی این نهاد کمک به ارتقاء سطح زندگی مادی و معنوی و فرهنگی مستضعفین و محرومین جامعه همراه با اداره بهینه دارایی‌های تحت پوشش و حضور موثر در صحنه‌های اقتصادی در چارچوب سیاست‌های اقتصادی نظام ذکر شده است.
پس از فراز و نشیب‌های بسیار و حضور نخست‌وزیران وقت رجایی و میرحسین موسوی به عنوان سرپرست در مقاطع مختلف، در سال ۱۳۶۷ با فرمان روح‌الله خمینی نام این نهاد به بنیاد جانبازان تغییر کرد و پس از رسیدن خامنه‌ای به رهبری جمهوری اسلامی، در سال ۱۳۶۸ به بنیاد مستضعفان و جانبازان تغییر نام یافت. نهایتا در سال ۱۳۸۳ و با محول کردن حوزه جانبازان به سازمان جدیدی به عنوان بنیاد شهید و امور ایثارگران، این نهاد با نام بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی به ادامه فعالیت پرداخت.[۱]
ماهیت حقوقی
بنیاد مستضعفان از لحاظ حقوقی، نه شرکتی دولتی محسوب می‌شود و نه خصوصی؛ بلکه موسسه‌ای ناسودبر است، که دولت اجازه دخالت در امور آن را ندارد و در قبال عملکردش، تنها می‌بایست به رهبر انقلاب پاسخ‌گو باشد. این بنگاه بزرگ اقتصادی، زمانی به عنوان بزرگترین ملاک ایران مطرح بوده‌است.
اهداف بنیاد مستضعفان
در مورد اهداف بنیاد مستضعفان موارد زیر را مطرح می کنند:
کاهش استضعاف مادی و فرهنگی مستضعفان
حداکثر نمودن ارزش ترکیب بهینه دارایی و سهام
رشد بازده کل اقتصادی رشته فعالیت‌ها
توسعه دانایی، دانش و فناوری
دارایی‌های بنیاد مستضعفان
در سال ۱۳۶۸ بنیاد مستضعفان، مالکیت بیش از ۸۰۰ شرکت و بنگاه اقتصادی را در اختیار داشت، که کلیه آنها از نوع اموال مصادره‌شده بودند. در پی خصوصی‌سازی و واگذاری اموال به بخش خصوصی، شمار این شرکت‌ها در سال ۱۳۷۸ به ۴۰۰ شرکت رسید، که البته همه آنها واگذار نشد و برخی از آنها، به دلیل سوءمدیریت، تعطیل شد و در سال ۱۳۸۸ این مؤسسه در مجموع مالکیت کمتر از ۱۴۰ شرکت را در اختیار داشته‌است. بانک سینا متعلق به این نهاد است. شرکت زمزم، بنیاد علوی، شرکت نفت بهران و شرکت آزاد راه تهران شمال از جمله دارایی‌های این نهاد هستند.بنیاد مستضعفان هم‌اکنون مالکیت ۱۸۹ شرکت را در اختیار دارد که برای نمونه می‌توان به بانک سینا، بنیاد علوی و شرکت نفت بهران اشاره کرد.[۲]
رؤسای بنیاد مستضعفان
رئیس بنیاد مستضعفان هر ۵ سال یکبار و توسط رهبر جمهوری اسلامی، انتخاب می‌شود.
علینقی خاموشی، محمدعلی رجایی، میرحسین موسوی، محسن رفیق‌دوست، محمد فروزنده و محمد سعیدی‌کیا روسای این بنیاد بوده اند.
مهندس پرویز فتاح هم اکنون رئیس بنیاد مستضعفان است.
بنياد مستضعفان و حقوق‌های نجومی
محمد سعیدی‌کیا، رئیس بنیادمستضعفان گفت: حقوق من و معاونانم با اضافه‌کاری ماهانه بین ۱۷ تا ۱۹ میلیون است.[۳]
بنیاد مستضعفان و بازار بورس
در جلسه مجمع رئیس بنیاد مستضعفان در بخشی از گزارش خود با اشاره به سیاست بنیاد در ورود شرکت‌ها به بورس گفت: در ۶ ماهه اول سال ۱۳۹۷ از تعداد ۶ شرکت که سهام آنها عرضه شده، تعداد ۳ شرکت متعلق به بنیاد بوده است.
محمد سعیدی‌کیا افزود: به بیانی در سال ۱۳۹۶ سهام شرکت‌های فولاد کاوه جنوب کیش، دامپروری زاگرس شهرکرد، هتل پارسیان کوثر و در سال ۱۳۹۷ سهام شرکت‌های قیام اصفهان، بینالود نیشابور، شیشه سازی مینا در بورس عرضه شده است[۴]
بنیاد مستضعفان خارج از سیستم حسابرسی
این بنیاد در کنار بنیاد شهید و امور ایثارگران، ستاد اجرایی فرمان امام و آستان قدس رضوی، خارج از سیستم دولتی و تحت کنترل رهبر جمهوری اسلامی، اداره می‌شوند و بخشی از اقتصاد ایران را در اختیار دارند. شورای نگهبان در واکنش به تلاش اصلاح طلبان در مجلس ششم، هر گونه تحقیق و تفحص از این نهاد را (همچون سایر ارگان‌های زیر نظر رهبر) خارج از حیطه اختیارات نمایندگان مجلس شورای اسلامی دانست.[۲]