کاربر:Javad/صفحه تمرین
محمد رضا سعادتی (زاده ۱۳۲۳شیرازـ تیرباران ۱۳۶۰تهران) محمدرضا سعادتی همرزم مهدی رضایی و از اعضای برجسته سازمان مجاهدین خلق ایران بود. او در سال ۱۳۵۱در جریان دستگیری مهدی رضایی دستگیر و زندانی شد و پس از گذراندن ۶ سال زندان، همراه با آخرین گروه از زندانیان سیاسی از زندان آزاد شد اما هنوز سه ماه از آزادیش نگذشته بود که در روز ۵ اردیبهشت سال ۱۳۵۸ و به دستور خمینی، توسط ماشاءالله قصاب از ماموران دسته حزب الله دوباره دستگیر و به زندان باز گردانده شد. اتهام او پس از انقلاب، جاسوسی به نفع شوروی بود. اتهامی که تعجب همگان را برانگیخت. لازم به یاد آوری است که هیچ سندی علیه سعادتی وجود نداشت، و در پاییز سال ۱۳۵۹، او را محکوم به ۱۰سال زندان کرد. اما پس از پرونده سازیهای مختلف و مرتبط کردن قتل کچویی در زندان، به او در زندان و تشکیل دادگاه به ریاست موسوی تبریزی و تلاش های مستمر اسدالله لاجوردی، دادستان وقت، علیرغم مخالفتهای بسیار، سرانجام بعد از ۳۰خرداد، لاجوردی به دستور خمینی، سعادتی را بدون توضیح و بدون مجوز قانونی در ۴ مرداد ۱۳۶۰ در شکنجهگاه اوین تیرباران کرد. چند وقت بعد وصیت نامه ای جعل شده به نام او نوشتند و منتشر کردند که آن وصیت نامه برای بسیاری که محمد رضا سعادتی را میشناختند و از ارتباط اعدام او با دشمنی و اختلافی که از طرف خمینی و لاجوردی نسبت به سازمان مجاهدین وجود داشت مطلع بودند، جعل بودن آن را محرز کرده بود[۱][۲][۳]!
زندگی محمد رضا سعادتی
سعادتی اهل شیراز بود و مهندسی برق را از دانشکده فنی دانشگاه تهران گرفت و یکی از دوستان ناصر صادق از اعضای مرکزیت مجاهدین بود. سعادتی توسط مهدی رضایی به عضویت سازمان مجاهدین در آمد. دوستانش، اسماعیل معین عراقی و محمد هادی فاضلی که در گروه سیاهکل بودند توسط رژیم شاه تیرباران شدند و روی روحیه او تأثیر گذاشته و باعث شدند او مبارزه با رژیم شاه را انتخاب و به عضویت مجاهدین در بیاید. ساواک در ضربه اول به سازمان مجاهدین خلق در سال ۱۳۵۰ موفق به دستگیری سعادتی نشد اما در پی دستگیری مهدی رضایی در اردیبهشت ۱۳۵۱ دستگیر شد و سپس به حبس ابد محکوم شد و تا سال ۱۳۵۷ همراه با آخرین دسته از زندانیان سیاسی از زندان آزاد شد[۴].
دستگیری مجدد سعادتی
هنوز ۳ ماه از آزادی محمد رضا سعادتی و انقلاب ۵۷ نگذشته بود وی به اتهام جاسوسی برای اتحاد جماهیر شوروی روانه زندان شد. دستگیری سعادتی درست در شبی صورت گرفت، که مسعود رجوی و موسی خیابانی و دیگر مسئولان مجاهدین در قم با خمینی ملاقات داشتند [۵]. محمد رضا سعادتی اولین زندانی سیاسی پس از انقلاب بود که در روز ۱۱ اردیبهشت ۵۸ توسط کمیته مستقر در سفارت آمریکا به سرکردگی ماشاءالله قصاب دستگیر و روانه زندان اوین شد. بدین ترتیب اولین کسی که به اتهام جاسوسی در جمهوری اسلامی ایران بازداشت و اعدام شد سید محمدرضا سعادتی از چهرههای شاخص سازمان مجاهدین خلق بود[۶].
در ۶ تیر ۱۳۵۸ جمعی از مادران و خانواده های سازمان مجاهدین خلق تحصن خود را برای آزادی سعادتی آغاز کردند و همزمان محمد رضا سعادتی نیز در زندان دست به اعتصاب غذا زد که ۴۰ روز ادامه داشت و در این مدت نیز ۱۲۰ سازمان و انجمن و شخصیتهای سیاسی و فرهنگی و تشکلهای مختلف خواستار آزادی محمدرضا سعادتی شدند. آیت الله طالقانی گفت : « جریان سعادتی اصلا جاسوسی نیست. نمیدانم چرا در ایران همیشه جاسوسهای روسیه را می گیرند نه جاسوسهای آمریکا را» در همین حین کمیته های مختلفی در کشورهای جهان تشکیل شد و سازمانهای مدافع حقوق بشر و شخصیتهای سیاسی و پارلمانی برای دفاع از سعادتی بیانیه دادند. در پی این فعالیتها حکومت مجبور شد به پزشکی قانونی اجازه معاینه سعادتی را داد و پزشکی قانونی نیز اعمال شکنجه بر سعادتی را تأیید کرد و سعادتی سرانجام پس از ۴۵ روز اعتصاب غذا و سه ماه بی خبری و تنهایی مطلق و بیصحبتی با دخالت آیت الله طالقانی به اعتصاب غذای خود پایان داد[۷][۸].
ماجرای دستگیری سعادتی از قول وکیل مدافع عبدالکریم لاهیجی
«من در آن روزها برای شرکت در کنفرانسی که جمعیت بینالمللی حقوقدانان دموکرات درباره ناپدید شدگان در آرژانتین و شیلی در یکی از سالنهای سنای فرانسه ترتیب داده بود، در پاریس به ســـــر میبردم. خبر بازداشت سعادتی را در روزنامهها خواندم. پس از بازگشت به تهران، با خبر شدم که سازمان مجاهدین خلق طی نامهای از من خواستهاند که وکالت سعادتی را بپذیرم و در غیاب من از منزل آقای طالقانی هم چند بار تلفن کردهاند که با ایشان تماس بگیرم.
آقای طالقانی در جریان دیداری که داشتیم میگفت که درباره سعادتی با هاشمی رفسنجانی و موسوی اردبیلی صحبت کرده و آنان آزادی او را مشروط به پذیرش دو شرط زیر از سوی سازمان مجاهدین کردهاند :
۱- مجاهدین اسلحهها و پولهایی را که در جریان تصرف مراکز نظامی و دولتی از جمله بنیاد پهلوی به دست آوردهاند، مسترد کنند.
۲- مجاهدین به صورت علنی و رسمی حاکمیت جمهوری اسلامی و شورای انقلاب را بپذیرند.
آقای طالقانی میپنداشت که دخالت من در این پرونده ممکن است به نوعی میانجیگری بینجامد و قضیه فیصله یابد»[۹].
بار اول که عبد الکریم لاهیجی به عنوان وکیل مدافع محمد رضا سعادتی ، به زندان اوین برای ملاقات رفته بود اجازه ملاقات با سعادتی را ندادند و او نیز موضوع را به روزنامه ها کشاند که فردای آن روز آذری قمی دادستان کل با او تماس گرفت و گفت نگهبان، تو را نشناخته به همین دلیل فردا برای ملاقات به زندان اوین برو که لاهیجی فردای همان روز موفق به دیدار سعادتی در زندان شد.
واکنشها به دستگیری
از ۲۵ خرداد ۵۸ تا ۹ تیرماه آن سال سازمان مجاهدین بیش از ۷ اطلاعیه در حمایت از وی صادر نمود و نوشت که محمدرضا سعادتی تحت شکنجه است.
خانوادههای هوادار مجاهدین به سرپرستی خانواده رضایی و بدیع زادگان تحصنی را در مقابل وزارت دادگستری ترتیب دادند و خواستار آزادی سعادتی شدند. این تحصن تنها زمانی خاتمه یافت که آیتالله سید محمود علایی طالقانی اطمینان داد سعادتی بزودی آزاد خواهد شد.
در تیرماه ۵۸ اطلاعیهای با امضای ۴۲ تن از شاعران و نویسندگان چپگرا از جمله احمد شاملو، سیمین بهبهانی، گلی ترقی و… منتشر شد و سعادتی را «گروگان آزادی در چنبر تهمتها و افتراهای مرموز» خواندند و خواهان آزادی او شدند.
برای محمد رضا سعادتی ۹ جلسه دادگاه تشکیل دادند آخرين جلسهی محاكمهی سعادتی به رياست موسوی تبريزی نمايندهی مجلس از تبريز صبح روز جمعه۱۳/آبان/۵۹ شروع شد.
اين جلسه صبح و عصر ادامه يافت البته لاجورد هم در پايان جلسه ماقبل آخر (پنج شنبه) چنين وعده داده بود كه فردا محاكمه را تمام خواهيم كرد، حتي اگر لازم باشد از 8 صبح تا 8 شب هم جلسه خواهيم گذاشت!
بدين ترتيب محاكمهی سعادتی در دادگاه بدون تماشاچی و بدون وكيل که در نوع خود نمونه و منحصر به فرد بود. در روز تعطیل، صبح و عصر ادامه پیدا کرد.
سعادتی همان گونه كه در جلسات اول دادگاه گفته بود علی رغم كوشش دادستانی برای به ابتذال كشيدن موضوع، در انتهای اين جلسه سعادتی به آخرين دفاع خويش پرداخت
سعادتی خود نیز در نامهای به دادستان کل، خواستار حضور نمایندهای از سازمانش شد اما به رغم اشتراک این پیشنهاد از سوی گروههای مختلف، از آنجا که بیم دستگیری افراد مراجعهکننده میرفت و اکبر طریقی هم بعد از مراجعه بازداشت شد، سازمان نماینده خود را به دادگاه وی نفرستاد[۱۰]
چهارم مرداد ۱۳۶۰ ـ شهادت محمدرضا سعادتی
«وقتی که چشمانداز آینده برای ما روشن باشد، وقتی به اصالت خود و به اصالت مکتب خود معتقدیم و ماهیت تمامی جریانهای ارتجاعی را و سرنوشتشان را میشناسیم دیگر چه باک! به قول برادرمان چه کسی میتواند از جهاد یک مجاهد جلوگیری کند. تمامی نیروهای جهان بسیج شوند، نمیتوانند ارادهٴ یک مجاهد را برای ایستادن و برگشتن از راهی که در پیش گرفته است بشکنند»[۱۱].
۲۴ آبان سالروز پايان دادگاه محمد رضا سعادتی در ۲۴ آبان ۱۳۵۸ است[۱۲].
منابع
- ↑ محمد رضا سعادتی زندانی ۲ نظام سایت بسوی پیروزی
- ↑ شهادت محمد رضا سعادتی وبسایت بهای آزادی
- ↑ محمد رضا سعادتی و وصیت نامه اش وبسایت همنشین بهار
- ↑ پرونده محمد رضا سعادتی
- ↑ محمد رضا سعادتی زندانی دو نظام سایت بسوی پیروزی
- ↑ نشریه مجاهد درباره محمد رضا سعادتی
- ↑ محمد رضا سعادتی، سایت مجاهد
- ↑ از قزل قلعه تا اوین، سایت رادیو زمانه
- ↑ از قزل قلعه تا اوین، سایت رادیو زمانه
- ↑ آژانس ایران خبر، از ترس اینکه مبادا حکم آزادیش بیاید سریع اعدامش کردیم
- ↑ چهارم مرداد ۱۳۶۰ اعدام محمد رضا سعادتی سایت مجاهد
- ↑ نقش محمدی گیلانی و لاجوردی در اعدام محمد رضا سعادتی سایت رادیو فردا