۶٬۴۱۰
ویرایش
(افزودن جعبه دریاچه، الگوهای زبان، الگوی پانویس) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۲۹: | خط ۱۲۹: | ||
شوری بیش از حد آب دریاچه ارومیه بر زندگی آرتمیا تنها موجود زنده محیط آبی این دریاچه نیز تأثیر گذاشته، بهطوریکه این شرایط، زیست این آبزی را مختل کرده و تعداد تخم آرتمیا را از ۲۰ تا ۳۰ عدد در هر لیتر آب دریاچه، به یک تا سه تخم کاهش داده است. جلبک در دریاچه ارومیه، آغاز زنجیره غذایی است که مورد استفاده آرتمیا میباشد و این سختپوست، زنجیره غذایی پرندگان را تشکیل میدهد. با ایجاد هرگونه خلل در اکوسیستم و از بین رفتن آرتمیا، جلبکها ازدیاد پیدا کرده و تمامی دریاچه را فرا میگیرند و عملاً آن را به یک مرداب تبدیل میکنند. همچنین با از بین رفتن آرتمیا، دیگر منبع غذایی برای پرندگان وجود نخواهد داشت.<ref name=":1" /> | شوری بیش از حد آب دریاچه ارومیه بر زندگی آرتمیا تنها موجود زنده محیط آبی این دریاچه نیز تأثیر گذاشته، بهطوریکه این شرایط، زیست این آبزی را مختل کرده و تعداد تخم آرتمیا را از ۲۰ تا ۳۰ عدد در هر لیتر آب دریاچه، به یک تا سه تخم کاهش داده است. جلبک در دریاچه ارومیه، آغاز زنجیره غذایی است که مورد استفاده آرتمیا میباشد و این سختپوست، زنجیره غذایی پرندگان را تشکیل میدهد. با ایجاد هرگونه خلل در اکوسیستم و از بین رفتن آرتمیا، جلبکها ازدیاد پیدا کرده و تمامی دریاچه را فرا میگیرند و عملاً آن را به یک مرداب تبدیل میکنند. همچنین با از بین رفتن آرتمیا، دیگر منبع غذایی برای پرندگان وجود نخواهد داشت.<ref name=":1" /> | ||
== | == دریاچه ارومیه تا سال ۱۳۹۶ == | ||
[[پرونده:425306615 52713 9058877471209774294-1210x423.jpg|بندانگشتی|314x314پیکسل]] | [[پرونده:425306615 52713 9058877471209774294-1210x423.jpg|بندانگشتی|314x314پیکسل]] | ||
باوجودیکه ادعای احیای دریاچه ارومیه به ابزار تبلیغاتی کاندیداهای حکومت تبدیل شده است<ref>[https://www.mojahedin.org/news/199244/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%88-%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C احیای دریاچه ارومیه و...]- سایت سازمان مجاهدین خلق ایران </ref> اما به گفته کارشناسان این دریاچه در خطر خشک شدن کامل قراردارد. [[مرتضی موسوی]] سخنگوی کمیسیون کشاورزی [[مجلس شورای اسلامی ایران|مجلس]] گفت: «در حال حاضر دریاچه ارومیه با 70 درصد خشکشدگی، نفسهای آخر را میکشد.»<ref>[https://www.mojahedin.org/news/205260/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%86%D9%81%D8%B3%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D8%AE%D8%B1-%D8%B1%D8%A7-%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D8%B4%D8%AF دریاچه ارومیه نفسهای آخر را میکشد]- سایت سازمان مجاهدین خلق ایران</ref> [[نادر قاضیپور]] عضو دیگر مجلس شورای اسلامی نیز گفت «در حال حاضر وضعیت دریاچه ارومیه اسفبار و نگرانکننده است.»<ref>[http://www.mizanonline.ir/fa/news/348551/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA وضعیت دریاچه ارومیه نگرانکننده است] - خبرگزاری میزان</ref> | باوجودیکه ادعای احیای دریاچه ارومیه به ابزار تبلیغاتی کاندیداهای حکومت تبدیل شده است<ref>[https://www.mojahedin.org/news/199244/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%88-%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%AD%D8%A7%D9%86%DB%8C احیای دریاچه ارومیه و...]- سایت سازمان مجاهدین خلق ایران </ref> اما به گفته کارشناسان این دریاچه در خطر خشک شدن کامل قراردارد. [[مرتضی موسوی]] سخنگوی کمیسیون کشاورزی [[مجلس شورای اسلامی ایران|مجلس]] گفت: «در حال حاضر دریاچه ارومیه با 70 درصد خشکشدگی، نفسهای آخر را میکشد.»<ref>[https://www.mojahedin.org/news/205260/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%86%D9%81%D8%B3%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D8%AE%D8%B1-%D8%B1%D8%A7-%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D8%B4%D8%AF دریاچه ارومیه نفسهای آخر را میکشد]- سایت سازمان مجاهدین خلق ایران</ref> [[نادر قاضیپور]] عضو دیگر مجلس شورای اسلامی نیز گفت «در حال حاضر وضعیت دریاچه ارومیه اسفبار و نگرانکننده است.»<ref>[http://www.mizanonline.ir/fa/news/348551/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA وضعیت دریاچه ارومیه نگرانکننده است] - خبرگزاری میزان</ref> | ||
خط ۱۳۵: | خط ۱۳۵: | ||
=== علل و نتایج خشکشدن === | === علل و نتایج خشکشدن === | ||
ایجاد میانگذر دریاچه ارومیه یکی از دلایل خشک شدن آن است که این مسئله باعث شده تا آب دریاچه در دو طرف ساکن بماند و در نتیجه، رسوبات دریاچه صدها برابر افزایش یافته است.<ref name=":2">[http://www.entekhab.ir/fa/news/140711/%DB%B4-%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%AE%D8%B4%DA%A9-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87 ۴ دلیل خشک شدن دریاچه ارومیه] - راضیه لک </ref> همچنین ایجاد سدهای بدون کارشناسی از جمله عوامل اصلی خشکی دریاچه ارومیه شده است. <ref name=":2" />اختصاص ۹۰٪ منابع آبی منطقه به بخش کشاورزی، تبخیر زیاد آب بهدلیل گرم شدن هوا و برداشت غیرمجاز از آبهای زیرزمینی در پی حفر چاه، از دلایل خشک شدن این دریاچه میباشد. <ref>[http://donya-e-eqtesad.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86-3/770806-%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C-%D8%AE%D8%B4%DA%A9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87 ۶ دلیل اصلی خشکی دریاچه ارومیه]- دنیای اقتصاد</ref>کارشناسان ابراز داشتهاند در صورت خشک شدن این دریاچه هوای معتدل منطقه تبدیل به هوای گرمسیری با بادهای نمکی خواهد شد و وضعیت زیستمحیطی منطقه را تغییر خواهد داد. همچنین پیشبینی میشود در صورت خشک شدن دریاچه وزش باد و بارشهای نمکی باعث آواره شدن ۱۱میلیون نفر از ساکنین مناطق همجوار شود. مدیرکل مدیریت بحران استانداری در آذربایجان غربی در رابطه با خطر خشک شدن دریاچه ارومیه گفت: «چنانچه دریاچه ارومیه احیا نشود، بیش از ۱۴میلیون نفر جانشان در خطر خواهد بود و انواع بیماریها آنها را تهدید میکند.»<ref>[https://www.isna.ir/news/96050100452/%d8%ae%d8%b4%da%a9%db%8c-%d8%af%d8%b1%db%8c%d8%a7%da%86%d9%87-%d8%a7%d8%b1%d9%88%d9%85%db%8c%d9%87-%d8%ac%d8%a7%d9%86-14-%d9%85%db%8c%d9%84%db%8c%d9%88%d9%86-%d9%86%d9%81%d8%b1-%d8%b1%d8%a7-%d8%aa%d9%87%d8%af%db%8c%d8%af-%d9%85%db%8c-%da%a9%d9%86%d8%af خشکی دریاچه ارومیه، جان 14 میلیون نفر را تهدید میکند] - ایسنا</ref> | ایجاد میانگذر دریاچه ارومیه یکی از دلایل خشک شدن آن است که این مسئله باعث شده تا آب دریاچه در دو طرف ساکن بماند و در نتیجه، رسوبات دریاچه صدها برابر افزایش یافته است.<ref name=":2">[http://www.entekhab.ir/fa/news/140711/%DB%B4-%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%AE%D8%B4%DA%A9-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87 ۴ دلیل خشک شدن دریاچه ارومیه] - راضیه لک </ref> همچنین ایجاد سدهای بدون کارشناسی از جمله عوامل اصلی خشکی دریاچه ارومیه شده است. <ref name=":2" />اختصاص ۹۰٪ منابع آبی منطقه به بخش کشاورزی، تبخیر زیاد آب بهدلیل گرم شدن هوا و برداشت غیرمجاز از آبهای زیرزمینی در پی حفر چاه، از دلایل خشک شدن این دریاچه میباشد. <ref>[http://donya-e-eqtesad.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B5%D9%86%D8%B9%D8%AA-%D9%85%D8%B9%D8%AF%D9%86-3/770806-%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C-%D8%AE%D8%B4%DA%A9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87 ۶ دلیل اصلی خشکی دریاچه ارومیه]- دنیای اقتصاد</ref>کارشناسان ابراز داشتهاند در صورت خشک شدن این دریاچه هوای معتدل منطقه تبدیل به هوای گرمسیری با بادهای نمکی خواهد شد و وضعیت زیستمحیطی منطقه را تغییر خواهد داد. همچنین پیشبینی میشود در صورت خشک شدن دریاچه وزش باد و بارشهای نمکی باعث آواره شدن ۱۱میلیون نفر از ساکنین مناطق همجوار شود. مدیرکل مدیریت بحران استانداری در آذربایجان غربی در رابطه با خطر خشک شدن دریاچه ارومیه گفت: «چنانچه دریاچه ارومیه احیا نشود، بیش از ۱۴میلیون نفر جانشان در خطر خواهد بود و انواع بیماریها آنها را تهدید میکند.»<ref>[https://www.isna.ir/news/96050100452/%d8%ae%d8%b4%da%a9%db%8c-%d8%af%d8%b1%db%8c%d8%a7%da%86%d9%87-%d8%a7%d8%b1%d9%88%d9%85%db%8c%d9%87-%d8%ac%d8%a7%d9%86-14-%d9%85%db%8c%d9%84%db%8c%d9%88%d9%86-%d9%86%d9%81%d8%b1-%d8%b1%d8%a7-%d8%aa%d9%87%d8%af%db%8c%d8%af-%d9%85%db%8c-%da%a9%d9%86%d8%af خشکی دریاچه ارومیه، جان 14 میلیون نفر را تهدید میکند] - ایسنا</ref> | ||
== دریاچه ارومیه در سال ۱۴۰۰ == | |||
مسئول واحد برنامهریزی ستاد احیای دریاچهی ارومیه در رابطه با وضعیت این دریاچه در سال ۱۴۰۰ گفت:<blockquote>«سال خورشیدی با پدیدههای هیدرولوژیکی قرابت ندارد و ما باید سال آبی را در نظر بگیریم. مثلاً امسال را نمیتوانیم بگوییم چون هنوز سال آبی تمام نشده است، دریاچه در مسیر احیاست. اگر این مسیر ۴۰۰ کیلومتر باشد، ما در کیلومتر ۱۰۰ آن هستیم و ۳۰۰ کیلومتر دیگر باقی مانده است.»<ref name=":3">[https://www.hamshahrionline.ir/news/544768/%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%DB%8C%DA%A9-%D9%85%D8%AA%D8%B1-%D8%AA%D8%A7-%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B2-%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%87-%D8%B1 دریاچه ارومیه یک متر تا تراز حیاتی - همشهری آنلاین]</ref> </blockquote> | |||
== علل وخامت حال دریاچه == | |||
به گزارش یکی از خبرگزاریهای حکومتی، عوامل مؤثر در بحران دریاچه ارومیه به دو بخش تقسیم میشود. اول عامل انسانی شامل افزایش جمعیت و نیاز و الزام تأمین غذا، بهره برداری بیحسابوکتاب از منابع آب زیرزمینی و سطحی با هدف گسترش فعالیتهای کشاورزی، استفاده از الگوهای پُرمصرف در بخش کشاورزی، ناکارآمدی مدیریت در بهره برداری، عدم شفافیت در قوانین و آیین نامهها، تصویب قوانین ناقص حفاظت از منابع آب زیرزمینی، ساخت سدها و بندهای انحرافی، احداث بزرگراه میان گذر کلانتری و مصرف غیراصولی آب. دوم عامل طبیعی شامل کاهش نزولات ناشی از تغییرات آب و هوایی جهانی، افزایش تبخیر به دلیل گرم شدن عمومی آب و هوا و کاهش پوشش گیاهی.<ref>[https://www.tahlilbazaar.com/news/123209/%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A8%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%A8%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87 عوامل بروز بحران دریاچه ارومیه - سایت تحلیل بازار]</ref> | |||
طی چهار دههی گذشته وسعت زمینهای زیر کشت آبی، کاشت محصولات آببر، حفر چاههای مجاز و غیرمجاز که بر اساس آمار سال ۱۳۹۰، بیش از ۸۸ هزار حلقه بوده است، توسعهی صنایع، باغ ویلاسازی افزایش فراوانی داشته است.<ref name=":4">[https://www.radiofarda.com/a/big-lie-revival-of-lake-urmia/31336247.html فریب ۱۶ سالهای به نام احیای دریچه ارومیه - رادیو فردا]</ref> '''''' | |||
نورالدین خرمی که پژوهشگر حوزه آب است، در رابطه با بحران خشک شدن دریاچه ارومیه میگوید: <blockquote>«علاوه بر عدم اختصاص حقابه از سوی وزارت نیرو و مصرف سهم دریاچه ارومیه برای تأمین آب شرب و کشاورزی، کاهش ۲۲ درصدی بارش باران در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، افزایش دما و بهتبع آن افزایش تبخیر و همچنین وعدههای عمل نشده دولت پیشین از دلایل بحران خشک شدن دریاچه ارومیه بهشمار میرود... بحث در مورد وعدههای عمل نشده و کوتاهیها در حق دریاچه ارومیه بسیار زیاد است؛ و نمیتوان همه کاستیها را اینجا آورد، اما تیتروار به چند مورد اشاره میکنم. قرار بود سد کانی سیب بیش از ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب را از زاب انتقال دهد، اما محقق نشد. قرار شد سطح زیر کشت اراضی آبی با پرداخت هزینه به کشاورزان کاهش پیدا کند که این طرح نیز بهعلت عدم تأمین اعتبار و ناتوانی در جلب مشارکت بهره برداران در جامعه کشاورزی توفیقی به دست نیامد. قرار شد از سرشاخههای ارس مقدار آبی را برای ترمیم، بهدریاچه انتقال دهند، اما چون هیچ طرح علمی برای این امر نداشتند و اعتباری هم به آن اختصاص نداده بودند، این طرح هم فقط در حد یک توصیه ماند و اجرایی نشد. چاههای غیرمجاز نیز جمع نشد و حتی بهتعداد آنان اضافه شد و مواردی دیگر...»<ref name=":5">[https://hamdelidaily.ir/index.php?post=23384 دریاچه ارومیه همچنان در احتضار - روزنامه همدلی]</ref> </blockquote> | |||
=== '''کاهش حجم آب''' === | |||
حجم آب دریاچه ارومیه، در شهریورماه ۱۴۰۰، سه میلیارد مترمکعب آب بوده است. درحالی که این میزان در سال گذشته همین موقع، بیش از ۴ میلیارد و ۹۸میلیون مترمکعب بوده است. براین اساس دریاچه ارومیه یک میلیارد و۹۶میلیون مترمکعب کاهش داشته است.<ref name=":5" /> | |||
=== '''کوتاهی وزارت نیرو''' === | |||
به گفتهی فرهاد سرخوش، مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه، حقابه دریاچه ارومیه طی سال آبی ۱۴۰۰-۱۳۹۹، ۶۴۰ میلیون مترمکعب برآورد شده بود که از این میزان تنها حدود ۱۶۰میلیون مترمکعب به دریاچه ارومیه پرداخت شده است. در حوضههای آبریزی مانند دریاچه ارومیه که دارای سد هستند، وزارت نیرو آب را پشت سدها نگه میدارد؛ و براساس توافقهای انجام شده در زمان مشخصی آب را بهسمت دریاچه رها میکند، اما متأسفانه امسال تمام سدها را بسته و اجازه ندادهاند که آب بهدریاچه ارومیه برسد.<ref name=":5" /> | |||
== تراز دریاچه ارومیه == | |||
تراز دریاچه ارومیه در اوایل بهار ۱۳۹۸، حدود ۱,۲۷۰ متر و ۹۴ سانتیمتر بود که در اوایل سال ۱۳۹۹، به رقم ۱,۲۷۱ متر و ۵۲ سانتیمتر رسید. در حال حاضر ۶۰ درصد سطح دریاچه ارومیه، عمقی کمتر از ۶۰ سانتیمتر دارد.<ref>[https://www.kojaro.com/attraction/7264-urmia-lake/ دریچه ارومیه - سایت کجارو]</ref> | |||
بر اساس طرح و برنامهریزیهایی که برای نجاتبخشی دریاچه ارومیه شده بود، باید این دریاچه امروز به وضعیت پایدار و پُرآبی میرسید، اما براساس آخرین آمار که از طرف مدیرعامل شرکت آب منطقهای آذربایجانغربی در روز هیجدهم شهریورماه امسال یعنی سال ۱۴۰۰ اعلام شده است، تراز آب دریاچه ارومیه به یک هزار و ۲۷۰ متر و ۶۹ سانتیمتر رسیده که این میزان نسبت به سال گذشته ۶۲ سانتیمتر کاهش یافته است. وسعت فعلی دریاچه ارومیه یعنی در سال ۱۴۰۰، دو هزار و ۱۹۴ کیلومتر مربع است که این میزان دُرست در سال گذشتهی همین موقع ۳ هزار و ۶۵۵ کیلومتر مربع بود.<ref name=":6">[https://www.farsnews.ir/azarbaijan-gharbi/news/14000629000062/%D8%A2%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%B1%DB%8C%D8%A7%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%AD%D8%AC%D9%85- آخرین وضعیت دریاچه ارومیه - خبرگزاری فارس]</ref> | |||
در مردادماه سال ۱۴۰۰، اعلام شد که: تراز آب دریاچهی ارومیه در ۲۴ مردادماه ۱۳۹۹، برابر با ۱۲۷۱.۴۱ متر از سطح آبهای آزاد دریاها، معادل ۲۹۰۰، کیلومتر مربع سطح و ۳.۷۵، میلیارد متر مکعب حجم آب موجود است که در مقایسه با سال گذشته ۴ سانتیمتر، معادل ۳۰ کیلومتر مربع در سطح و ۰.۱۵ میلیارد متر مکعب در حجم کاهش یافته است. این درحالی است که زمانی آب دریاچه ارومیه آنقدر بود که در سواحل پیشروی میکرد؛ و باعث نگرانی مردم محلی و مسئولین شده بود.<ref name=":3" /> | |||
== عقیم ماندن نجات دریاچه ارومیه == | |||
سید سلمان ذاکر نمایندهی مردم ارومیه در مجلس گفت که ادعای دولت دوازدهم مبنی بر نجات دریاچه ارومیه دروغی بیش نبود و دریاچه ارومیه به کمک نزولات جوی جان دوباره به خود دید. بودجه احیای دریاچه ارومیه باید مورد بازبینی قرار گیرد. دولت سیزدهم عملکرد ضعیفی داشته است... هشت سال پیش، ۲۷ عنوان برنامه برای نجات دریاچه ارومیه تدوین و به عهده ستاد احیای دریاچه ارومیه گذاشته شد، اما تاکنون فقط انتقال آب که آنهم نیمه تمام مانده است، اجرایی شده و مابقی ۲۶ پروژه راکد ماندهاند... خشک شدن دریاچهی ارومیه به معنای این است که ۱۵ میلیون نفر از مردم شمالغرب به بحرانهای بزرگی مانند طوفان نمک، امراض تنفسی و خشک شدن اراضی و باغات گرفتار خواهند شد.<ref name=":6" /> | |||
=== '''راه حل''' === | |||
برای برای جلوگیری از مرگ دریاچه ارومیه، کارهای بسیاری با مشارکت مردم، بیتوجه و راکد مانده است. مانند کشت گلخانهای به جای زراعت سنتی، تغییر الگوی کشت باغها و اجرای طرحهای آبیاری مدرن، اجرای پروژههای سبزسازی یعنی تبدیل اراضی کشاورزی به علفزار و مدیریت آن، محدودیت در برداشت آبهای زیرزمینی، مسدود کردن تمام چاههای غیرمجاز و خرید زمینهایی که در ۴۰ سال اخیر به ویلاباغ بدل شدهاند. البته بعید است مسئولین امنیتی و حکومتی با اجرای چنین برنامههایی موافق باشند.<ref name=":4" /> '''''' | |||
== پانویس == | == پانویس == |
ویرایش