۶٬۳۹۰
ویرایش
(صفحهای تازه حاوی «'''فریدون فروغی''' (زاده ۹ بهمن سال ۱۳۲۹، تهران - درگذشته ۱۳ مهرماه سال ۱۳۸۰، ت...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''فریدون فروغی''' (زاده ۹ بهمن سال ۱۳۲۹، تهران - درگذشته ۱۳ مهرماه سال ۱۳۸۰، تهران) آهنگساز، نوازنده (گیتار، پیانو، درامز، تار)، ترانه سرا، آهنگساز، نوازنده، تنظیم کننده و از خوانندگان مشهور موسیقی پاپ ایرانی بود. فریدون فروغی در سال ۱۳۳۵، یعنی در ۶ سالگی، تحصیل را آغاز کرد؛ و سرانجام در سال ۱۳۴۷، مدرک دیپلم علوم طبیعی را گرفت و دیگر ادامه تحصیل نداد. او در سال ۱۳۴۵، یعنی درسن ۱۶سالگی، با همراهی گروهی از نوازندگان موسیقی را با جدیت آغاز کرد. فریدون فروغی با دو ترانهی ''آدمک'' و ''پروانهی من''، که بر سر زبانها افتاد؛ به شهرت رسید. وی در سال ۱۳۵۴، به خاطر اجرای ترانهی ''سال قحطی'' از طرف حکومت شاهنشاهی به مدت ۲ سال از فعالیت ممنوع شد. فریدون فروغی درسال ۱۳۵۹، ترانهی ''یار دبستانی'' را برای فیلم ''از فریاد تا ترو''ر به کارگردانی منصور تهرانی اجرا کرد که در تیتراژ این فیلم استفاده شد. اما درحالی که فریدون فروغی از فعالیت منع نشده بود، از طرف حکومت جمهوری اسلامی به منصور تهرانی ابلاغ کرده بودند که باید صدای فریدون فروغی را از تیتراژ فیلمش حذف کند. فریدون فروغی در دهه ۶۰ دوبار به زندان افتاد؛ یکبار در قزل حضار و یک بار هم در زندان کچویی کرج بود؛ اما هیچگاه علت زندانی شدن او مشخص و برملا نشد. سرانجام فریدون فروغی در روز جمعه، ۱۳ مهرماه ۱۳۸۰، در منزلش در تهران پارس درگذشت. پیکر او را در روستای قرقرک اشتهارد کرج، در کنار برکه ای کوچک به خاک سپردند. | '''فریدون فروغی''' (زاده ۹ بهمن سال ۱۳۲۹، تهران - درگذشته ۱۳ مهرماه سال ۱۳۸۰، تهران) آهنگساز، نوازنده (گیتار، پیانو، درامز، تار)، ترانه سرا، آهنگساز، نوازنده، تنظیم کننده و از خوانندگان مشهور موسیقی پاپ ایرانی بود. فریدون فروغی در سال ۱۳۳۵، یعنی در ۶ سالگی، تحصیل را آغاز کرد؛ و سرانجام در سال ۱۳۴۷، مدرک دیپلم علوم طبیعی را گرفت و دیگر ادامه تحصیل نداد. او در سال ۱۳۴۵، یعنی درسن ۱۶سالگی، با همراهی گروهی از نوازندگان موسیقی را با جدیت آغاز کرد. فریدون فروغی با دو ترانهی ''آدمک'' و ''پروانهی من''، که بر سر زبانها افتاد؛ به شهرت رسید. وی در سال ۱۳۵۴، به خاطر اجرای ترانهی ''سال قحطی'' از طرف [[محمدرضا پهلوی|'''حکومت شاهنشاهی''']] به مدت ۲ سال از فعالیت ممنوع شد. فریدون فروغی درسال ۱۳۵۹، ترانهی ''یار دبستانی'' را برای فیلم ''از فریاد تا ترو''ر به کارگردانی منصور تهرانی اجرا کرد که در تیتراژ این فیلم استفاده شد. اما درحالی که فریدون فروغی از فعالیت منع نشده بود، از طرف حکومت جمهوری اسلامی به منصور تهرانی ابلاغ کرده بودند که باید صدای فریدون فروغی را از تیتراژ فیلمش حذف کند. فریدون فروغی در دهه ۶۰ دوبار به زندان افتاد؛ یکبار در قزل حضار و یک بار هم در زندان کچویی کرج بود؛ اما هیچگاه علت زندانی شدن او مشخص و برملا نشد. سرانجام فریدون فروغی در روز جمعه، ۱۳ مهرماه ۱۳۸۰، در منزلش در تهران پارس درگذشت. پیکر او را در روستای قرقرک اشتهارد کرج، در کنار برکه ای کوچک به خاک سپردند. | ||
== کودکی و تحصیلات == | == کودکی و تحصیلات == | ||
فریدون فروغی | فریدون فروغی در سال ۱۳۲۹، در محله سلسبیل تهران متولد شد. پدرش فتح الله کارمند اداره دخانیات بود و در اوقات فراغت به سرودن شعر و نواختن تار میپرداخت. خانوادهی فریدون فروغی از ملاکان بزرگ نراق بودند. فریدون تنها پسر خانواده بود و سه خواهر به نامهای پروانه، عفت و فروغ داشت. فریدون فروغی در سال ۱۳۳۵، یعنی در ۶ سالگی، تحصیل را آغاز کرد؛ و سرانجام در سال ۱۳۴۷، مدرک دیپلم علوم طبیعی را گرفت و دیگر ادامه تحصیل نداد. «سایت آکا» | ||
فریدون موسیقی را بدون استاد و با علاقهای که به موسیقی راک و به ویژه آثار ''ری چارلز'' داشت، خودش با تمرین یاد میگرفت. «سایت پایگاه بچههای ۱۱۳» | فریدون موسیقی را بدون استاد و با علاقهای که به موسیقی راک و به ویژه آثار ''ری چارلز'' داشت، خودش با تمرین یاد میگرفت. «سایت پایگاه بچههای ۱۱۳» | ||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
اما در سال ۱۳۵۳، به علت عدم تفاهم با یکدیگر از هم جدا شدند. «مجله اینترنتی حرف تازه» | اما در سال ۱۳۵۳، به علت عدم تفاهم با یکدیگر از هم جدا شدند. «مجله اینترنتی حرف تازه» | ||
فروغی در سال ۱۳۵۲، ترانهی فیلم ''تنگنا'' ساختهی امیر نادری را با ملودیهای شورانگیز منفردزاده، اجرا کرد. در همین سال چندین ترانهی دیگر را اجرا کرد که معروفترین آنها ''نماز'' یا به روایت [[ساواک|'''ساواک''']] نیازبود. ترانهی نیاز با شعری از شهیار قنبری و موسیقی منفردزاده، ترانهای بود که باعث شد هر سه نفر از طرف سواک احضار و مورد بازخواست قرار گیرند. فریدون فروغی ترانهی ''هوای تازه'' را در همین سال در برنامهی تلویزیونی رنگارنگ اجرا کرد؛ و در همین سال نیز به درخواست فرزانه دلجو ترانهای را برای فیلم ''یاران'' با بازی و کارگردانی فرزانه دلجو اجرا نمود.«سایت آکا» | |||
=== نخستین آلبوم === | === نخستین آلبوم === | ||
فریدون فروغی در سال ۱۳۵۳، ترانهی همیشه غایب را با شعری از شهیار قنبری و موسیقی ویلیام خنو و تنظیم واروژان اجرا کرد. این ترانه قبلاً با شعری از ''ویلیام خنو'' با نام ''ماهی خسته'' اجرا شده بود. فریدون فروغی که کم کم به هنرمند باتجربهای تبدیل می شد، شروع به جمع آوری آثار خودکرد؛ و نخستین آلبوم خود را با نام ''زندون دل'' به بازار عرضه نمود. فریدون دومین آلبوم خود را با نام ''یاران'' در سال ۱۳۵۴، منتشر کرد. | فریدون فروغی در سال ۱۳۵۳، ترانهی همیشه غایب را با شعری از شهیار قنبری و موسیقی ویلیام خنو و تنظیم [[واروژان|'''واروژان''']] اجرا کرد. این ترانه قبلاً با شعری از ''ویلیام خنو'' با نام ''ماهی خسته'' اجرا شده بود. فریدون فروغی که کم کم به هنرمند باتجربهای تبدیل می شد، شروع به جمع آوری آثار خودکرد؛ و نخستین آلبوم خود را با نام ''زندون دل'' به بازار عرضه نمود. فریدون دومین آلبوم خود را با نام ''یاران'' در سال ۱۳۵۴، منتشر کرد. | ||
=== ترانه سال قحطی و ممنوعالفعالیت === | === ترانه سال قحطی و ممنوعالفعالیت === | ||
در سال ۱۳۵۴، به خاطر اجرای ترانهی ''سال قحطی'' از طرف حکومت شاهنشاهی به مدت ۲ سال از فعالیت ممنوع شد. درسال ۱۳۵۶، پس از باز شدن فضای سیاسی توسط محمدرضا | در سال ۱۳۵۴، به خاطر اجرای ترانهی ''سال قحطی'' از طرف حکومت شاهنشاهی به مدت ۲ سال از فعالیت ممنوع شد. درسال ۱۳۵۶، پس از باز شدن فضای سیاسی توسط [[محمدرضا پهلوی|'''محمدرضا شاه''']]، فریدون فروغی پس از دو سال که از کار منع شده بود، سومین آلبوم خود را با نام ''سال قحطی'' منتشر کرد. پدر فریدون در بهمن ماه همین سال براثر بیماری ذاتالریه درگذشت. «سایت بخون» | ||
== فریدون فروغی پس از انقلاب ضدسلطنتی == | == فریدون فروغی پس از [[انقلاب ضد سلطنتی|'''انقلاب ضدسلطنتی''']] == | ||
فریدون فروغی درسال ۱۳۵۷، در بحبوحه انقلاب ضدسلطنتی و شرایط سیاسی ایران، اعتراض خود را به اوضاع کشور با انتشار آلبوم ''بتشکن'' اعلام کرد؛ و در همین سال ترانهی دیگری به نام ''روسپی'' را اجرا کرد اما هرگز مجوز پخش نگرفت.«سایت آکا» | فریدون فروغی درسال ۱۳۵۷، در بحبوحه انقلاب ضدسلطنتی و شرایط سیاسی ایران، اعتراض خود را به اوضاع کشور با انتشار آلبوم ''بتشکن'' اعلام کرد؛ و در همین سال ترانهی دیگری به نام ''روسپی'' را اجرا کرد اما هرگز مجوز پخش نگرفت.«سایت آکا» | ||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
== درگذشت == | == درگذشت == | ||
فریدون فروغی در روز جمعه، ۱۳ مهرماه ۱۳۸۰، در منزلش در تهران پارس درگذشت. پیکر او را در روستای قرقرک اشتهارد کرج، در کنار برکه ای کوچک به خاک سپردند. شهیار قنبری خواننده، ترانه ساز، آهنگساز و دوست قدیمی فریدون فروغی در بارهی مرگ فریدون فروغی میگوید: | فریدون فروغی در روز جمعه، ۱۳ مهرماه ۱۳۸۰، در منزلش در تهران پارس درگذشت. پیکر او را در روستای قرقرک اشتهارد کرج، در کنار برکه ای کوچک به خاک سپردند. شهیار قنبری خواننده، ترانه ساز، آهنگساز و دوست قدیمی فریدون فروغی در بارهی مرگ فریدون فروغی میگوید:<blockquote>«فریدون فروغی برای دومین بار میمیرد. نخستین بار وقتی مرد که نتوانست بخواند؛ و دومین بار وقتی مرد که میخواست بخواند. فریدون را فراموشی و خاموشی کشت.»«سایت بخون»</blockquote>روز درگذشت فریدون فروغی خیابان امیرآباد به اندازهای شلوغ شده بود که پلیس برای متفرق کردن مردم چراغهای خیابان را خاموش کرد. آن روز مردم ترانهی معروف ''من نیازم تو رو هر روز دیدنه''، ساختهی شهیار قنبری را زمزمه میکردند. «سایت رادیو فردا» | ||
«فریدون فروغی برای دومین بار میمیرد. نخستین بار وقتی مرد که نتوانست بخواند؛ و دومین بار وقتی مرد که میخواست بخواند. فریدون را فراموشی و خاموشی کشت.»«سایت بخون» | |||
روز درگذشت فریدون فروغی خیابان امیرآباد به اندازهای شلوغ شده بود که پلیس برای متفرق کردن مردم چراغهای خیابان را خاموش کرد. آن روز مردم ترانهی معروف ''من نیازم تو رو هر روز دیدنه''، ساختهی شهیار قنبری را زمزمه میکردند. «سایت رادیو فردا» | |||
چند سال پیش عکسهایی از حمله افراد ناشناس با پتک درحال شکستن سنگ قبر فریدون فروغی منتشر شد؛ اما حالا تعمیر شده است. «سایت فتوکده» | چند سال پیش عکسهایی از حمله افراد ناشناس با پتک درحال شکستن سنگ قبر فریدون فروغی منتشر شد؛ اما حالا تعمیر شده است. «سایت فتوکده» | ||
== فریدون فروغی از نگاه دیگران == | == فریدون فروغی از نگاه دیگران == | ||
خواننده معروف فرهاد مهراد دربارهی فریدون فروغی گفت است: | خواننده معروف [[فرهاد مهراد|'''فرهاد مهراد''']] دربارهی فریدون فروغی گفت است:<blockquote>«فریدون، ویکتور خارای ایران بود»</blockquote>دربارهی زندگی و مرگ فریدون فروغی فیلم مستندی به نام ''قریهی من'' به کارگردانی مهران زینت توسط موسسهی بتهوون منتشر شده است. | ||
«فریدون، ویکتور خارای ایران بود» | |||
دربارهی زندگی و مرگ فریدون فروغی فیلم مستندی به نام ''قریهی من'' به کارگردانی مهران زینت توسط موسسهی بتهوون منتشر شده است. | |||
شادمهر عقیلی در وصف فریدون فروغی ترانهی ''قفس'' را اجرا کرد. شادمهر عقیلی همچنین در آلبوم نغمههای شرقی، چندین آهنگ از فریدون فروغی را به صورت بی کلام اجرا کرده است. | شادمهر عقیلی در وصف فریدون فروغی ترانهی ''قفس'' را اجرا کرد. شادمهر عقیلی همچنین در آلبوم نغمههای شرقی، چندین آهنگ از فریدون فروغی را به صورت بی کلام اجرا کرده است. | ||
خط ۷۲: | خط ۶۴: | ||
سیاوش قمیشی خوانندهی معرف ایرانی پس از مرگ فریدون فروغی و به یاد او ترانهی ''آخرین نامه'' را ساخت و اجرا کرد. این ترانه در آلبوم ''نقاب'' سیاوش قمیشی منتشر شدهاست. «سایت ستاره» | سیاوش قمیشی خوانندهی معرف ایرانی پس از مرگ فریدون فروغی و به یاد او ترانهی ''آخرین نامه'' را ساخت و اجرا کرد. این ترانه در آلبوم ''نقاب'' سیاوش قمیشی منتشر شدهاست. «سایت ستاره» | ||
محمد ضرغامی که یکی از آخرین مصاحبهها را با فریدون فروغی داشته است میگوید: | محمد ضرغامی که یکی از آخرین مصاحبهها را با فریدون فروغی داشته است میگوید: <blockquote>«فروغی سخت مصاحبه میکرد و من به همراه نیما تمدن از سوی مجله هفتگی ایران جوان به دیدنش رفتیم. وقتی مصاحبه چاپ شد، فریدون بسیار ناراحت شد چون تیتر مصاحبه با استفاده از یکی از ترانههای او (من پر از گفتنیام) بود در حالی که مصاحبه پر از سانسور بود. بعدها این مصاحبه به صورت کامل در هفته نامه ''طبرستان سبز'' بدون سانسور چاپ شد... وقتی دیدمش با آن ظاهر قبلیاش تفاوت داشت. به تاریخ احاطه فراوانی داشت. نیما تمدن گفت شما اطلاعات خوبی دارید. گفت فکر میکردید من این بیست و چند سال را چه کار میکردم. نشسته بودم کتاب می خواندم. کار تازهای را گذاشت ما شنیدیم. مجوز پخش به او نمیدادند. اول بهانه آورده بودند که اعتیاد دارد. بعد که برگه عدم اعتیاد برده بود، گفته بودند بهایی هستی.»</blockquote>آهنگساز ایرانی تورج شعبانخانی، که آهنگ ترانههای معروفی مانند ''نازی ناز کن'' ابی و ''همسفر'' ستار، و همچنین آهنگ آدمک و پروانهی من را برای فریدون فروغی ساخته بود، دربارهی تفاوت صدای نسل فریدون فروغی با نسل قبل، میگوید: <blockquote>«تازگی که صدای فرهاد و فریدون داشت این تفاوت را ایجاد کرد. آنها کارهای فرنگی میکردند... فریدون فروغی یک آلبوم تقریباً آماده داشت ولی وقتی رفتیم صحبت کردیم، به آن اجازه ندادند. برای حضرت علی هم یک شعر خوانده بود که در همانجا بود..» «سایت رادیو فردا»</blockquote>نزدیکان فریدون فروغی میگویند که در پایان زندگی، فریدون بسیار نا امید بود؛ و آنچه سرانجام او را نابود کرد همین یأس و سرخوردگی بود. فریدون فروغی در یکی از دستنوشتههای خود اینطور نوشته است:<blockquote>«گاهی امید بر سبزه زار تنم نقش میزند و گاهی یأس، تمامی جوانههای امیدم را چون خوره میخراشد و بدین سان زندگی درد آلودم میگذرد.» «سایت فتوکده»</blockquote> | ||
«فروغی سخت مصاحبه میکرد و من به همراه نیما تمدن از سوی مجله هفتگی ایران جوان به دیدنش رفتیم. وقتی مصاحبه چاپ شد، فریدون بسیار ناراحت شد چون تیتر مصاحبه با استفاده از یکی از ترانههای او (من پر از گفتنیام) بود در حالی که مصاحبه پر از سانسور بود. بعدها این مصاحبه به صورت کامل در هفته نامه ''طبرستان سبز'' بدون سانسور چاپ شد... وقتی دیدمش با آن ظاهر قبلیاش تفاوت داشت. به تاریخ احاطه فراوانی داشت. نیما تمدن گفت شما اطلاعات خوبی دارید. گفت فکر میکردید من این بیست و چند سال را چه کار میکردم. نشسته بودم کتاب می خواندم. کار تازهای را گذاشت ما شنیدیم. مجوز پخش به او نمیدادند. اول بهانه آورده بودند که اعتیاد دارد. بعد که برگه عدم اعتیاد برده بود، گفته بودند بهایی هستی.» | |||
آهنگساز ایرانی تورج شعبانخانی، که آهنگ ترانههای معروفی مانند ''نازی ناز کن'' ابی و ''همسفر'' ستار، و همچنین آهنگ آدمک و پروانهی من را برای فریدون فروغی ساخته بود، دربارهی تفاوت صدای نسل فریدون فروغی با نسل قبل، میگوید: | |||
«تازگی که صدای فرهاد و فریدون داشت این تفاوت را ایجاد کرد. آنها کارهای فرنگی میکردند... فریدون فروغی یک آلبوم تقریباً آماده داشت ولی وقتی رفتیم صحبت کردیم، به آن اجازه ندادند. برای حضرت علی هم یک شعر خوانده بود که در همانجا بود..» «سایت رادیو فردا» | |||
نزدیکان فریدون فروغی میگویند که در پایان زندگی، فریدون بسیار نا امید بود؛ و آنچه سرانجام او را نابود کرد همین یأس و سرخوردگی بود. فریدون فروغی در | |||
«گاهی امید بر سبزه زار تنم نقش میزند و گاهی یأس، تمامی جوانههای امیدم را چون خوره میخراشد و بدین سان زندگی درد آلودم میگذرد.» «سایت فتوکده» | |||
== آثار فریدون فروغی == | == آثار فریدون فروغی == | ||
(۱۳۵۰) ترانه آدمک و پروانهی من برای فیلم آدمک | (۱۳۵۰) ترانه آدمک و پروانهی من برای فیلم آدمک (۱۳۵۰) | ||
(۱۳۵۰) ترانه ماهی خسته با صدای فریدون فروغی، نلی و کیوان | (۱۳۵۰) ترانه ماهی خسته با صدای فریدون فروغی، نلی و کیوان (۱۳۵۰) | ||
(۱۳۵۱) ترانه فتنه چکمه پوش برای تیتراژ فیلم فتنه چکمه پوش | (۱۳۵۱) ترانه فتنه چکمه پوش برای تیتراژ فیلم فتنه چکمه پوش (۱۳۵۱) | ||
(۱۳۵۲) ترانه تنگنا برای تیتراژ فیلم تنگنا | (۱۳۵۲) ترانه تنگنا برای تیتراژ فیلم تنگنا (۱۳۵۲) | ||
خواننده آهنگ فیلم زن باکره (۱۳۵۲) | خواننده آهنگ فیلم زن باکره (۱۳۵۲) | ||
خواننده آهنگ فیلم کیفر ٰٰٰٰ(۱۳۵۲) | |||
(۱۳۵۲) اجرای چندین ترانه، مهمترین آنها ترانهی نماز یا نیاز به روایت ساواک | (۱۳۵۲) اجرای چندین ترانه، مهمترین آنها ترانهی نماز یا نیاز به روایت ساواک (۱۳۵۲) | ||
(۱۳۵۲) ترانه هوای تازه برای برنامه تلویزیونی رنگارنگ | (۱۳۵۲) ترانه هوای تازه برای برنامه تلویزیونی رنگارنگ (۱۳۵۲) | ||
(۱۳۵۲) ترانهی فیلم یاران | (۱۳۵۲) ترانهی فیلم یاران (۱۳۵۲) | ||
(۱۳۵۳) اجرای ترانهی همیشه غایب | (۱۳۵۳) اجرای ترانهی همیشه غایب (۱۳۵۳) | ||
(۱۳۵۳) آلبوم زندون دل | (۱۳۵۳) آلبوم زندون دل (۱۳۵۲) | ||
(۱۳۵۴) آلبوم یاران | (۱۳۵۴) آلبوم یاران (۱۳۵۲) | ||
(۱۳۵۶) آلبوم سال قطحی | (۱۳۵۶) آلبوم سال قطحی (۱۳۵۲) | ||
(۱۳۵۷) آلبوم بت شکن | (۱۳۵۷) آلبوم بت شکن (۱۳۵۲) | ||
(۱۳۵۷) ترانه روسپی که مجوز پخش داده نشد | (۱۳۵۷) ترانه روسپی که مجوز پخش داده نشد (۱۳۵۲) | ||
آلبوم فروغی در آغاز عصری نو (ترانه های کنسرت ١٣۵٨ فروغی در ایران)، این آلبوم به دو تا چشم سیاه نیز معروف است (۱۳۵۸) | آلبوم فروغی در آغاز عصری نو (ترانه های کنسرت ١٣۵٨ فروغی در ایران)، این آلبوم به دو تا چشم سیاه نیز معروف است (۱۳۵۸) | ||
(۱۳۵۸) ترانه طاهره | (۱۳۵۸) ترانه طاهره (۱۳۵۲) | ||
(۱۳۵۹) ترانه یار دبستانی برای تیتراژ فیلم از فریاد تا ترور که این ترانه از تیتراژ فیلم حذف و به آن مجوز پخش داده نشد | (۱۳۵۹) ترانه یار دبستانی برای تیتراژ فیلم از فریاد تا ترور که این ترانه از تیتراژ فیلم حذف و به آن مجوز پخش داده نشد (۱۳۵۲) | ||
(۱۳۵۹) ترانه کوچه شهر دلم | (۱۳۵۹) ترانه کوچه شهر دلم (۱۳۵۲) | ||
(۱۳۶۰) آلبوم سُل - همکاری کوروش یغمایی و فریدون فروغی | (۱۳۶۰) آلبوم سُل - همکاری کوروش یغمایی و فریدون فروغی (۱۳۵۲) | ||
آهنگ چهار قسمتی چرا نه؟ (۱۳۶۰ و ۱۳۶۱) | آهنگ چهار قسمتی چرا نه؟ (۱۳۶۰ و ۱۳۶۱) |
ویرایش