۷٬۳۴۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
'''شیرکو بیکس''' (به کردی: Şêrko Bêkes یا شێرکۆ بێکهس) (زادهٔ دوم ماه مهِ ۱۹۴۰ در سلیمانیه – درگذشته در چهارم اوت ۲۰۱۳ در سوئد) شاعر معاصر کرد مشهور به پابلو نرودای کردستان، دوست و همفکر احمد شاملو بود که برخی اشعار او نیز توسط وی به فارسی ترجمه شده است. اشعار شیرکو بیکس مضامینی مبارزاتی و انسانی و شکلی داستانگونه در عین حال بسیار شاعرانه دارد. پدر وی فایق بیکس از شاعران مبارز و شناخته شده کردستان است. | '''شیرکو بیکس''' (به کردی: Şêrko Bêkes یا شێرکۆ بێکهس) (زادهٔ دوم ماه مهِ ۱۹۴۰ در سلیمانیه – درگذشته در چهارم اوت ۲۰۱۳ در سوئد) شاعر معاصر کرد مشهور به پابلو نرودای کردستان، دوست و همفکر احمد شاملو بود که برخی اشعار او نیز توسط وی به فارسی ترجمه شده است. اشعار شیرکو بیکس مضامینی مبارزاتی و انسانی و شکلی داستانگونه در عین حال بسیار شاعرانه دارد. پدر وی فایق بیکس از شاعران مبارز و شناخته شده کردستان است. | ||
در سال در سال ۱۹۸۸ انجمن قلم [[سوئد]]، جایزه کورت توخولسکی را به وی اعطا کرد. شیرکو بیکس حدود ۳۸ دفتر شعر منتشر کرده است که برخی از آنان به زبان فارسی ترجمه شدهاند.<ref>[https://musickordi.com/biography/%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D9%88-%D8%A8%DB%8C%DA%A9%D8%B3.html شیرکو بیکس]</ref> شیرکو بیکس در سال سلیمانیه و همچنین در استکهلم سوئد زندگی کرد و در سال ۲۰۱۳ در سن ۷۳ سالگی درگذشت. وی وصیت کرده بود در شهر سلیمانیه به خاک سپرده شود. | در سال در سال ۱۹۸۸ انجمن قلم [[سوئد]]، جایزه کورت توخولسکی را به وی اعطا کرد. شیرکو بیکس حدود ۳۸ دفتر شعر منتشر کرده است که برخی از آنان به زبان فارسی ترجمه شدهاند.<ref>[https://musickordi.com/biography/%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DA%A9%D9%88-%D8%A8%DB%8C%DA%A9%D8%B3.html شیرکو بیکس]</ref> شیرکو بیکس در سال سلیمانیه و همچنین در استکهلم سوئد زندگی کرد و در سال ۲۰۱۳ در سن ۷۳ سالگی درگذشت. وی وصیت کرده بود در شهر سلیمانیه در پارکی به خاک سپرده شود.<ref>[http://mavak.ir/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%87%D9%81%D8%AA-%D9%87%D9%86%D8%B1/104-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D8%B4%DB%8C%D8%B1%DA%A زندگی نامه کرد شیرکوه بی کس]</ref> | ||
== زندگینامه == | == زندگینامه شیرکو بیکس == | ||
شیرکو | شیرکو بیکس در سال ۱۹۴۰ در شهر [[سلیمانیه]] کردستان عراق به دنیا آمد. پدرِ وی شاعر ملی کُرد «فایق بیکس» بود. تحصیلات ابتدایی را در سلیمانیه و هنرستان فنی را در بغداد به پایان رساند. در هفده سالگی نخستین شعرش را منتشر کرد. سال ۱۹۴۴ به جمع شورشیان پیوست و در ایستگاه رادیویی به فعالیت پرداخت. سال ۱۹۶۸ نخستین دفتر شعرش را (پرتو شعر) منتشر کرد. سال ۱۹۷۰ به همراه جمعی از نویسندگان و شاعران کُرد بیانهٔ روانگه (دیدگاه) را حول محور ضرورت تحول و نوگرایی در شعر کُردی منتشر ساخت. سال ۱۹۷۴ برای دومین بار به شورشیان پیوست و پس از شکست قیام ۱۹۷۵ کردستان به شهر رمادی تبعید شد. | ||
پس از طی شدن دوران تبعید، شیرکو بیکس مدتی در اداره آب سلیمانیه به کار مشغول شد. او در دوستی با عثمان هورامی تجریبات شعری بسیاری کسب کرد. | |||
شیرکو بیکس در سال ۱۹۸۴ بار دیگر به شورشیان پیوست. | |||
پس از بازگشت به سلیمانیه در اداره آب به کار گرفته شد. پس از آن به خدمت عثمان هورامی درآمد و بهترین تجربیات شعری را از وی فرا گرفت. اواخر سال ۱۹۸۴ برای سومین بار به شورشیان پیوست. سال ۱۹۸۶ به ایران سفر کرد و از آنجا راهی سوریه شد، سپس به دعوت انجمن حقوق بشر به ایتالیا رفت و برای نخستین بار در شهر فلورانس و در جمع دوستدارانِ شعرش، به شعرخوانی پرداخت. سال ۱۹۸۸ جایزه خانه قلم سوئد [[کورت توخولسکی]] به وی اعطا شد و از سوی کشور سوئد به عنوان پناهنده سیاسی پذیرفته شد و در آنجا اقامت گزید. در فاصله سالهای ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۱ دهها مراسم شعرخوانی در کشورهای مختلف برگزار کرد. سال ۱۹۹۱ پس از قیام سراسری مردم عراق در کنگره گروهههای اپوزیسیون عراقی در بیروت شرکت کرد و ماه اکتبر همان سال به کُردستان برگشت. سال ۱۹۹۲ به عنوان نماینده به پارلمانِ تازه تأسیس کردستان عراق راه یافت. بعدها به عنوان وزیر فرهنگ کردستان منصوب شد. در نوامبر ۱۹۹۳ در اعتراض به پایمال شدن دموکراسی و حقوق مردم، از مقام وزارت کنارهگیری کرد. سال ۱۹۹۸ به همراه تنی چند از ادیبان و روشنفکران کُرد، مؤسسه انتشاراتیِ سهردهم (عصر) را بنیاد نهاد و تا پایان عمر سرپرستی آن را به عهده داشت. اشعار شیرکو از سال ۱۹۸۸ تحت عنوان شعر معاصر کُرد در کتابهای درسیِ دبیرستانهای ایالات متحده و کانادا گنجانده شدهاست. وی عضو کانون نویسندگان کُردستان و سوئد بود. گزیدهٔ اشعارِ شیرکو بیکس به بسیاری از زبانهای دنیا، از جمله انگلیسی، فرانسوی، ایتالیایی، سوئدی، دانمارکی، مجاری، آلمانی، عربی، ترکی و فارسی ترجمه شدهاست. سال ۲۰۰۱ جایزهٔ شعر پیرهمێرد (پیرمرد)، شاعر بزرگ کُرد به وی اعطا شد.<ref>میهمان خزانی، شیرکو بیکس، ترجمه: رضا کریم مجاور، نشر چشمه 1386، پیشگفتار</ref> | |||
شیرکو روز چهارم اوت ۲۰۱۳ (مصادف با ۱۳ مرداد ماه ۱۳۹۲) در [[استکهلم]] درگذشت، پیکر او به عنوان اولین وزیر فرهنگ کردستان عراق با تشریفات رسمی به کردستان برگردانده و بنا به وصیّتش در پارک آزادی شهر سلیمانیه به خاک سپرده شد. | شیرکو روز چهارم اوت ۲۰۱۳ (مصادف با ۱۳ مرداد ماه ۱۳۹۲) در [[استکهلم]] درگذشت، پیکر او به عنوان اولین وزیر فرهنگ کردستان عراق با تشریفات رسمی به کردستان برگردانده و بنا به وصیّتش در پارک آزادی شهر سلیمانیه به خاک سپرده شد. | ||
[[پرونده:شیرکو بیکس و احمد شاملو.jpg|جایگزین=شیرکو بیکس و احمد شاملو|بندانگشتی|شیرکو بیکس و احمد شاملو]] | [[پرونده:شیرکو بیکس و احمد شاملو.jpg|جایگزین=شیرکو بیکس و احمد شاملو|بندانگشتی|شیرکو بیکس و احمد شاملو]] | ||
خط ۸۵: | خط ۹۱: | ||
اما من چه؟{{سخ}}من که این گونه زندهام{{سخ}}من که اینگونه زیستهام{{سخ}}و برای شما{{سخ}}شعرهای بسیاری سرودها م{{سخ}}بسیار بازآمده، دوباره همچون کردستان زاده شوم.{{سخ}} | اما من چه؟{{سخ}}من که این گونه زندهام{{سخ}}من که اینگونه زیستهام{{سخ}}و برای شما{{سخ}}شعرهای بسیاری سرودها م{{سخ}}بسیار بازآمده، دوباره همچون کردستان زاده شوم.{{سخ}} | ||
'''<br> | '''<br>''' | ||
تمام سال | تمام سال | ||
اگر{{سخ}}از ترانههای من اگر{{سخ}}گل را بگیرند{{سخ}}یک فصل خواهد مرد{{سخ}}اگر عشق را بگیرند{{سخ}}دو فصل خواهد مرد{{سخ}}و اگر نان را{{سخ}}سه فصل خواهد مرد{{سخ}}اما آزادی را{{سخ}}اگر از ترانههای من،{{سخ}}آزادی را بگیرند{{سخ}}سال، تمام سال خواهد مرد.{{سخ}} | اگر{{سخ}}از ترانههای من اگر{{سخ}}گل را بگیرند{{سخ}}یک فصل خواهد مرد{{سخ}}اگر عشق را بگیرند{{سخ}}دو فصل خواهد مرد{{سخ}}و اگر نان را{{سخ}}سه فصل خواهد مرد{{سخ}}اما آزادی را{{سخ}}اگر از ترانههای من،{{سخ}}آزادی را بگیرند{{سخ}}سال، تمام سال خواهد مرد.{{سخ}} |