|
|
| خط ۷۴۰: |
خط ۷۴۰: |
|
| |
|
| توان گفتن این با حقایق‌شناس ولی خرده گیرند اهل قیاس | | توان گفتن این با حقایق‌شناس ولی خرده گیرند اهل قیاس |
|
| |
| === عبادت عاشقانه ===
| |
| سعدی شیرازی در حواشی مکتوبات حکیمانه‌ی خود مردم را از پرستش ریایی حق‌تعالی برحذر می‌دارد؛ و بیش از عُجب در عبادت به عُذر بنده توجه می‌دهد:
| |
|
| |
| گنه‌کار اندیشناک از خدای بٍهْ از پارسای عبادت‌نمای
| |
|
| |
| سعدی سپس توجه ما را به این نکته جلب می‌کند که پرستش معامله‌گرایانه در باور و اندیشه‌ی سعدی جایی ندارد:
| |
|
| |
| عابدان جزای طاعت خواهند و بازرگانان بهای بضاعت. منِ بنده، امید آورده‌ام نه طاعت و به دریوزه آمده‌ام، نه به تجارت.
| |
|
| |
| در نگاه سعدی، نه شوق بهشت و نه بیم جهنّم است، بلکه تنها وصلِ یار، غایتِ آمال عارفان و عاشقان است. او اعتقاد دارد که:
| |
|
| |
| مشغول تو را گر بگدازند به دوزخ با یاد تو دردش نکند هیچ عذابـی
| |
|
| |
| به همین خاطر در بند نعمات دنیوی و اخروی نیست و در هوای حضرت دوست سیر می‌کند:
| |
|
| |
| غــوغــای عارفـــان و تمنّــــای عاشقـــان
| |
|
| |
| حرص بهشت نیست که شوق لقای تو است...
| |
|
| |
| قـومی هـــوای نعمــت دنیــا همــی پزنــد
| |
|
| |
| قـومـی هـوای عقبی و مـا را هـوای تو است
| |
|
| |
| و بر همین اساس می‌گوید:
| |
|
| |
| گـر مخیر بکنندم به قیامت که چه خـواهی
| |
|
| |
| دوست ما را و همه نعمت فردوس شما را
| |
|
| |
| به این دلیل است که عارفان و عاشقان چنان در عشق خدای غرق شده‌اند که حتی گردی و رنگی از عبادت حق را نیز بر دامان خود برنمی‌تابند:
| |
|
| |
| عاصیان از گناه توبه کنند عارفان از عبادت استغفار
| |
|
| |
|
| === مقام انسان و نوع‌دوستی === | | === مقام انسان و نوع‌دوستی === |