۱٬۶۵۱
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''انقلاب لیبی''' | '''انقلاب لیبی''' یا '''جنگ لیبی''' انقلابی است که پس از اعتراضات مردمی در برخی از شهرهای لیبی علیه رژیم سرهنگ معمر قذافی، در شهر بنغازی آغاز شد. این اعتراضات سپس به یک درگیری مسلحانه درآمد. معترضان و انقلابیون خواستار سرنگونی رژیم و دولت قذافی شدند. | ||
این اعتراضات تحت تاثیر موج اعتراضات گستردهای بود که در آغاز سال ۲۰۱۱ در جهان عرب آغاز شد. به ویژه انقلاب تونس و انقلاب ۲۵ ژانویه که موجب سرنگونی رئیس جمهور تونس زین العابدین بن علی و سپس رئیس جمهور مصر، حسنی مبارک شد. این انقلاب توسط جوانان لیبی انجام شد که خواستار اصلاحات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بودند. در ابتدا تظاهرات و اعتراضات مسالمت آمیز بود. اما با وارد شدن تیپهای معمر قذافی و استفاده از سلاحهای سنگین و بمباران هوایی برای سرکوب معترضان بیدفاع، کمکم به انقلابی مسلحانه تبدیل شد. | |||
اعتراضات از روز ۲۳ دی ۱۳۸۹ (۱۳ ژانویه ۲۰۱۱)، در بنغازی، درنا، بیضا و سایر شهرهای لیبی آغاز شد. معترضان در شهر بیضا با پلیس درگیر شدند و به دفاتر دولتی حمله کردند. از روز ۱۳ بهمن اعتراضات و درگیریها شدت بیشتری پیدا کرد. | |||
چهارشنبه ۲۷ بهمن ۱۳۸۹ (۱۶ فوریه ۲۰۱۱)، تظاهرکنندگان در شهر بیضا خواهان سرنگونی رژیم قذافی شدند. اعتراضات روز بعد گسترش یافت و ۴۰۰ نفر از معترضان کشته شدند. جنگ مسلحانه برای نخستین بار در لیبی، چهارشنبه ۱۱ اسفند ۱۳۸۹ (۲ مارس ۲۰۱۱)، آغاز شد. در این جنگ ۵۰۰ وسیله نظامی از تیپهای قذافی به شهر بریقه حمله کردند. | |||
قسمتهایی از طرابلس، پایتخت لیبی، پس از ۶ ماه به تصرف مخالفان معمر قذافی درآمد. مبارزان مخالف معمر قذافی پیشروی به سمت این شهر را روز شنبه، ۲۹ مرداد ۱۳۹۰(۲۰ آگوست ۲۰۱۱) آغاز کردند و در پناه حملات هوایی ناتو توانستند در نخستین ساعات دوشنبه، ۳۱ مرداد این شهر را از کنترل نیروهای وفادار به معمر قذافی خارج کنند. پس از سقوط طرابلس در آگوست ۲۰۱۱، قذافی و خانواده وی از پایتخت لیبی فرار کردند. | |||
شهر سرت آخرین سنگر قذافی برای مقاومت در برابر مخالفان بود. او در این شهر به همراه دو فرزندش، معتصم و سیف الاسلام به مقاومت مشغول بود. قذافی از ناحیه سر، گردن و تنه هدف گلوله قرار گرفت و پیش از رسیدن به بیمارستان جان داد. وزیر اطلاع رسانی لیبی هم گفت معتصم قذافی که به همراه پدرش در شهر سرت مخفی شده بود، کشته شد.<ref name=":1" /> | |||
== آغاز تظاهرات == | == آغاز تظاهرات == | ||
معترضان روز ۲۳ دی ۱۳۸۹ (۱۳ ژانویه ۲۰۱۱)، در اعتراض به فساد سیاسی و اقتصادی، در بنغازی، درنا، بیضا و سایر شهرهای لیبی دست به اعتراض زدند. معترضان در شهر بیضا با پلیس درگیر شدند و به دفاتر دولتی حمله کردند.<ref>[https://web.archive.org/web/20110719061055/http://www.mesop.de/2011/01/16/libya-protest-over-housing-enters-its-third-day/ Libya protest over housing enters its third day], MESOP</ref><ref>[https://www.theguardian.com/world/2011/jan/16/muammar-gaddafi-condemns-tunisia-uprising Muammar Gaddafi condemns Tunisia uprising], The Guardian</ref> | |||
در اواخر ژانویه، جمال الحاجی، نویسنده، مفسر سیاسی و حسابدار، از طریق اینترنت فراخوان به تظاهرات برای حمایت از آزادیهای بیشتر با الهام از انقلابهای تونس و مصر در لیبی میدهد. جمال الحاجی، در تاریخ ۱۲ بهمن (۱ فوریه) توسط ماموران پلیس شخصی دستگیر شد.<ref>[https://www.amnesty.org/en/press-releases/2011/02/libyan-writer-detained-following-protest-call/ Libyan writer detained following protest call], AMNESTY INTERNATIONAL</ref> در اوایل ماه فوریه، قذافی با فعالان سیاسی، روزنامهنگاران و چهرههای رسانهای دیدار و به آنها در مورد ایجاد هرج و مرج در لیبی هشدار داد که آنها را مسئول خواهد دانست.<ref name=":0">[https://eng-archive.aawsat.com/theaawsat/news-middle-east/gaddafi-ready-for-libyas-day-of-rage Gaddafi ready for Libya's Day of Rage], ASHARQ AL-AWSAT</ref> | در اواخر ژانویه، جمال الحاجی، نویسنده، مفسر سیاسی و حسابدار، از طریق اینترنت فراخوان به تظاهرات برای حمایت از آزادیهای بیشتر با الهام از انقلابهای تونس و مصر در لیبی میدهد. جمال الحاجی، در تاریخ ۱۲ بهمن (۱ فوریه) توسط ماموران پلیس شخصی دستگیر شد.<ref>[https://www.amnesty.org/en/press-releases/2011/02/libyan-writer-detained-following-protest-call/ Libyan writer detained following protest call], AMNESTY INTERNATIONAL</ref> در اوایل ماه فوریه، قذافی با فعالان سیاسی، روزنامهنگاران و چهرههای رسانهای دیدار و به آنها در مورد ایجاد هرج و مرج در لیبی هشدار داد که آنها را مسئول خواهد دانست.<ref name=":0">[https://eng-archive.aawsat.com/theaawsat/news-middle-east/gaddafi-ready-for-libyas-day-of-rage Gaddafi ready for Libya's Day of Rage], ASHARQ AL-AWSAT</ref> | ||
=== گسترش تظاهرات === | === گسترش تظاهرات === | ||
اعتراضات و درگیریهای از ۱۳ بهمن ۱۳۸۹ (۲ فوریه ۲۰۱۱)، شدت بیشتری گرفت. | اعتراضات و درگیریهای از ۱۳ بهمن ۱۳۸۹ (۲ فوریه ۲۰۱۱)، شدت بیشتری گرفت. معترضان و رسانههای خارجی اعتراضات و تظاهرات را، انقلاب کرامت لیبی نامگذاری کردند.<ref>[https://read.dukeupress.edu/boundary-2/article-abstract/39/1/137/55986/A-Revolution-of-Dignity-and-Poetry?redirectedFrom=PDF A Revolution of Dignity and Poetry], DUKEUpress</ref> | ||
۲۶ بهمن ۱۳۸۹، حدود ۶۰۰ تظاهرکننده در اعتراض به دستگیری وکیل حقوق بشر، فتحی تربیل، در مقابل مقر پلیس بنغازی تظاهرات کردند. جمعیت مسلح به بمبهای بنزینی بودند و سنگ پرتاب میکردند. پلیس نیز به جمعیت با گاز اشکآور، توپ آب و گلولههای پلاستیکی پاسخ داد. در جریان این درگیری ۳۸ نفر زخمی شدند. ۱۰ نفر از مجروحین از نیروهای امنیتی بودند.<ref>[https://www.alarabiya.net/articles/2011/02/16/137834.html Clash breaks out as Libya braces for day of anger], العربیه</ref> | ۲۶ بهمن ۱۳۸۹، حدود ۶۰۰ تظاهرکننده در اعتراض به دستگیری وکیل حقوق بشر، فتحی تربیل، در مقابل مقر پلیس بنغازی تظاهرات کردند. جمعیت مسلح به بمبهای بنزینی بودند و سنگ پرتاب میکردند. پلیس نیز به جمعیت با گاز اشکآور، توپ آب و گلولههای پلاستیکی پاسخ داد. در جریان این درگیری ۳۸ نفر زخمی شدند. ۱۰ نفر از مجروحین از نیروهای امنیتی بودند.<ref>[https://www.alarabiya.net/articles/2011/02/16/137834.html Clash breaks out as Libya braces for day of anger], العربیه</ref> | ||
خط ۶۲: | خط ۷۲: | ||
در روز چهارشنبه ۲۷ مهر ۱۳۹۰، نخست وزیر لیبی، محمود جبرئیل گفت که رهبر پیشین در صحرای جنوبی بوده است و دولت را در بین قبایل طرفداراران خود مجددا برقرار کرده است. | در روز چهارشنبه ۲۷ مهر ۱۳۹۰، نخست وزیر لیبی، محمود جبرئیل گفت که رهبر پیشین در صحرای جنوبی بوده است و دولت را در بین قبایل طرفداراران خود مجددا برقرار کرده است. | ||
شهر سرت آخرین سنگر قذافی برای مقاومت در برابر مخالفان بود. او در این شهر به همراه دو فرزندش، معتصم و سیف الاسلام به مقاومت مشغول بود. قذافی از ناحیه سر، گردن و تنه هدف گلوله قرار گرفت و پیش از رسیدن به بیمارستان جان داد. وزیر اطلاع رسانی لیبی هم گفت معتصم قذافی که به همراه پدرش در شهر سرت مخفی شده بود، کشته شد.<ref>[https://www.bbc.com/persian/world/2011/10/111021_u02_ghaddafi_latest مرگ سرهنگ؛ آخرین اطلاعات از کشته شدن قذافی]، بیبیسی فارسی</ref> | شهر سرت آخرین سنگر قذافی برای مقاومت در برابر مخالفان بود. او در این شهر به همراه دو فرزندش، معتصم و سیف الاسلام به مقاومت مشغول بود. قذافی از ناحیه سر، گردن و تنه هدف گلوله قرار گرفت و پیش از رسیدن به بیمارستان جان داد. وزیر اطلاع رسانی لیبی هم گفت معتصم قذافی که به همراه پدرش در شهر سرت مخفی شده بود، کشته شد.<ref name=":1">[https://www.bbc.com/persian/world/2011/10/111021_u02_ghaddafi_latest مرگ سرهنگ؛ آخرین اطلاعات از کشته شدن قذافی]، بیبیسی فارسی</ref> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
<references /> | <references /> |
ویرایش