۲۰۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
نوروز پس از اسلام: | نوروز پس از اسلام: | ||
به روایت تاریخ ، ایرانیان اسلام را سهل پذیرفتند. علت را این میگویند که روح مسالمت و صلح جوی اسلام و مساوات و برابری که بین طبقات جامعه احیا میکرد ، برای ایرانیان آشنا بود و با تعالیم خودشان همسو. لذا میبینیم که رسوم اصیل ایرانی و خصوصا نوروز گرامی داشته شد و در طول تاریخ با هر شرایط و تحول سیاسی انطباق پیدا کرد. تا جایی که گویند امام ششم شیعیان (جعفر صادق) نیز نوروز را بزرگ میداشته و در آن روز لباس نو پوشیده و میگفته است: « این روز گرامی است». | به روایت تاریخ ، ایرانیان اسلام را سهل پذیرفتند. علت را این میگویند که روح مسالمت و صلح جوی اسلام و مساوات و برابری که بین طبقات جامعه احیا میکرد ، برای ایرانیان آشنا بود و با تعالیم خودشان همسو. لذا میبینیم که رسوم اصیل ایرانی و خصوصا نوروز گرامی داشته شد و در طول تاریخ با هر شرایط و تحول سیاسی انطباق پیدا کرد. تا جایی که گویند امام ششم شیعیان (جعفر صادق) نیز نوروز را بزرگ میداشته و در آن روز لباس نو پوشیده و میگفته است: « این روز گرامی است». شیخ عباس قمی ( ۱۲۹۴ – ۱۲۵۴ ق ) در "مفاتیح الجنان " آورده است: « و اما اعمال عید نوروز پس چنان است که حضرت صادق علیه السلام به مُعَلَّى بن خنیس تعلیم فرموده که چون روز نوروز شود غسل کن و پاکیزه ترین جامه هاى خود را بپوش و به بهترین بوهاى خوش خود را خوشبو گردان و... . | ||
بر اساس تاریخ بیهقی نیز حکومتهای پس از اسلام تمام عیدهای ایرانی را جشن میگرفتند. نوروز و جشن سده و مهرگان و .... | در دوران امویان و عباسیان نیز ، بسیاری از امور اداری و کشوری به دبیران لایق ایرانی سپرده شد. آنها نیز این عید را گرامی داشتند و به سنت شاهان ایرانی به آنها هدایایی تقدیم و پیشکش میشد. | ||
بر اساس تاریخ بیهقی نیز حکومتهای پس از اسلام تمام عیدهای ایرانی را جشن میگرفتند. نوروز و جشن سده و مهرگان و .... | |||
برخی گویند که دعای تحویل سال نو که ما ایرانیان در لحظه تحویل سال میخوانیم ، از زمان صفویان به بعد مرسوم شده است و برخی دیگر آنرا مربوط به قبل از آن میدانند. بطور مثال در کتاب «زاد المعاد» نوشته علامه محمد باقر مجلسی (1006ـ1077 شمسی )که معاصر با شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی بوده است در مورد دعای سال نو مینویسد که: روایت کردهاند که این دعا را ( یا مقلبالقلوب والابصار یا مدبر اللیل والنهار یا محول الحول و الاحوال حول حالنا الی احسن الحال) در هنکام تحویل سال بخوانید. این بیانگر این است که این دعا در زمان صفویه مرسوم بوده است. | |||
بنابر نوشتههای علامه مجلسی نیز در بعضی کتابها این دعا چنین آمده است: «یا محول الحول و الاحوال ، حول حالنا الی احسن الحال» و... | |||
همچنین به گفته شیخ طبرسی در کتاب اعلام الپری باعلام الهدی ص 423 عبارت « یامقلب القلوب و الابصار ثبت قلبی علی دینک» مشاهده میشود و یا در کتاب مصباح المتهجد ص 132 روایتی نقل میکند از صدوق در «کال الدین» ص 355 که از قول امام ششم شیعنا «جعفر صادق» نقل شده است. | |||
با توجه به اینکه ذکر دعای تحویل سال در کتب علمایی که قبل از دوران صفویان میزیستهاند نیز ذکر شده است ، این دعا ریشهای قدیمیتر در تاریخ ایران پس از اسلام دارد و نمیتوان آنرا به دوره صفویه به بعد اختصاص داد. | |||
معنای دعای تحویل سال نو: | |||
یا مقلب القلوب و الابصار ای برگرداننده و چرخش دهنده قلبها و بینشها | |||
یا مدبر اللیل و النهار ای تدبید کننده شب و روز | |||
یا محول الحول و الاحوال ای تغییر دهنده وضعیتها و حالتها | |||
حول حالنا الی احسن الحال حال ما را به بهترین حالت تغییر بده | |||
نگاهی که به معنای این دعا بیندازیم مشاهده میکنیم که دقیقا در لحظه تحول از سالی که گذشت به سال نو که تغییری است در وضعیت افلاک و سیارات که خود گوشهای از جهان هستی هستند ، از خدا خواسته میشود که جنس چرخش و تحول نیز در نظر گرفته شود و ما را نیز مانند زمین که با قدوم بهار به سبزی و خرمی میگرود به بهترین و زیباترین حالتها متحول کند. ما با این بیان خود را با طبیعت ظاهرا خاموش و بیجان پیوند میدهیم. مایی که انسانهای پرجوش و خروش و صاحب بیان و بینشیم. | |||
در این دعا که خواست انطباقی فعال با جهان هستی در آن متبلور است ، ما نیز از خدایی که خارج از ذهن و جهان درون ما به رسمیت شناختهایم و به او تکیه میکنیم میخواهیم که ما را نیز در اندیشه و عمل و در شکل و محتوا و در ظاهر و باطن همچون بهار گرم و گرما بخش و عطر آگین و پر نشاط نماید. |
ویرایش