کاربر:Navid/صفحه تمرین
انفجارها و آتشسوزیهای زنجیرهای در ایران | |
---|---|
انفجار تاسیسات نظامی خجیر پارچین | |
مکان | پارچین-نطنز-گرمدره |
انفجارها و آتشسوزیهای زنجیرهای در ایران، سلسله انفجارهایی است که از روز جمعه ششم تیر ماه ۱۳۹۹ شروع شده است. اولین انفجار ساعت ۳۰ دقیقه بامداد روز جمعه ششم تیر ماه ۱۳۹۹ بود که مربوط به سایت خجیر پارچین بود که شدت انفجار به قدری بود که مردم در شهرهای حاشیه تهران نور نارنجی ناشی از انفجار را دیده بودند.
در جریان این انفجارها، نظام جمهوری اسلامی با سکوتی پر معنی در مورد جزییات این انفجارها، هیچ گاه اخبار کامل از این رویدادها منتشر نکرد. در بیشتر موارد،با تبلیغات هراسان، تلاش کرد آنها را موضوعاتی از جمله مانور اداره برق یا انفجار کپسول و پیک نیک گاز بیان کند. همین امر باعث شد که اذهان عمومی و رسانههای بیطرف در فضای مجازی بیشتر به روشنگری درباره ماهیت این انفجارها و آتشسوزیها بپردازند.
مناطقی که در آنها انفجار صورت گرفتهاست
خجیر پارچین
خجیر پارچین اولین نقطهای بود که در آن انفجار رخ داد. به گزارش رسانه حکومتی ایرنا، این انفجار ساعت ۳۰ دقیقه بامداد بوده است.
سرتیپ دوم داود عبدی٬ مدیرکل روابط عمومی وزارت دفاع جمهوری اسلامی گفت:
انفجار شرق تهران مربوط به یک مخزن گاز بود که توسط عوامل آتش نشانی اطفاء و مهار شد.
وی اضافه کرده است٬ این انفجار «هیچ تلفاتی» نداشته است و تحقیق در خصوص علت این انفجار آغاز شده است.
روزنامه حکومتی «نور نیوز» نوشت:
«تصاویری که از بامداد روز جمعه در فضای مجازی با عنوان وقوع انفجار در منطقه شرق تهران منتشر شده مربوط به انفجار یک مخزن گاز صنعتی در حاشیه یکی از مراکز وزارت دفاع بوده و هیچ ارتباطی به تاسیسات نظامی واقع در منطقه فوق ندارد.»
خبرگزاری مهر پیشتر نوشته بود:
بامداد جمعه همزمان با مشاهده نور بزرگ نارنجی در آسمان، صدای مهیب در شرق تهران شنیده شد.
این خبرگزاری اضافه کرده است، این صدا در پردیس، بومهن و مناطق اطراف به وضوح شنیده شد.
خبرگزاری فارس نیز میگوید، در ویدئوهای ارسالی مخاطبان این نور نارنجی به مدت چند ثانیه مشاهده میشود.
نام تاسیسات نظامی پارچین در جنوب شرقی تهران پیشتر در گزارشهای مرتبط با بازرسی آژانس بین المللی انرژی اتمی و همچنین آزمايشهای مربوط به تسليحات هستهای مطرح شده بود.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سال ۲۰۱۱ در گزارشی گفته بود که ممکن است در یک دهه گذشته، ایران در تاسیسات نظامی پارچین، دست به آزمایش چاشنی انفجاری بمب اتمی زده باشد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس هم در همان زمان در خصوص مشخصات آشيانه انفجاری در تاسيسات پارچين نوشته بود که در اوایل سالهای ۲۰۰۰ میلادی این آشیانه توسط شرکت تاسیسات صنعتی آذر( آذرآب) در شهر اراک ساخته شده و به تاسيسات پارچين منتقل شده است.
آنچه مقامات ایران درباره انفجار بزرگ شرق تهران مخفی کردند
۲۵ ژوئن (ششم تیرماه) شهروندان تهرانی با صحنهای بسیار غیرعادی روبهرو شدند؛ یک نور قوی نارنجیرنگ که آسمان شب شرق تهران را روشن کرد. مقامهای ایرانی خیلی زود مدعی شدند که آنچه رخ داده، انفجار تانکرهای گاز صنعتی در منطقه عمومی پارچین بوده است.
این منطقه محل تولید گسترده مواد منفجره، راکت و مهمات است. اما با بررسی ویدئوهایی که در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود، به نظر آمد که محل انفجار منطقه خجیر تهران باشد. یک روز بعد، تصاویر ماهوارهای این حدس را تأیید کرد.
پارچین به دلیل نقشی که از پیش از سال ۲۰۰۳ در برنامه هستهای ایران دارد، منطقه خوشنامی نیست، درحالیکه خجیر علیرغم اهمیت بسزایش در برنامه موشکهای بالیستیک ایران، تقریباً از کانون توجه عمومی در امان مانده است.
این منطقه محوطهای بسیار عظیم در میان کوههای شرق تهران است و محل استقرار بخشهای مختلف سازمان صنایع فضایی که خود از زیرمجموعههای وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح محسوب میشود.
دو بخش مهم در این مجموعه، «گروه صنعتی شهید باکری» و «گروه صنعتی شهید همت» هستند. اولی مسئول تولید پیشرانهای سوخت جامد موشک و دومی تولیدکننده موشکهای بالیستیک با سوخت مایع است. هر دوی اینها شرکتهای زیرمجموعهای در خجیر و دیگر نقاط ایران دارند که در روند تولید موشک فعالیت میکنند.
در تأسیسات گوناگونی که در خجیر وجود دارد، میتوان نوعی چینش سازمانی را دید. تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که چگونه فضایی برای پیشران جامد و پیشران مایع در نظر گرفته شده و همچنین جایگاههای آزمایش پیشران موتور مایع و جامد کجاست. خجیر همچنین محل استقرار چندین تأسیسات زیرزمینی است که دقیقاً مشخص نیست به چه منظوری استفاده میشوند.
اما ماجرای انفجار نارنجی نیمهشب در تهران چه بود؟ تصاویر ماهوارهای و ویدئوی کوتاهی که از تلویزیون جمهوری اسلامی پخش شد، محل دقیق این انفجار را یک تأسیسات کوچک نشان میدهد که دو ساختمان و دو ساختار مسقف دارد که در محدودهای حصارکشیشده واقع شدهاند.
اینکه این تأسیسات به چه منظور استفاده میشود، دقیقاً مشخص نیست. با این حال، تعداد زیادی بشکههای پلاستیکی صنعتی آبیرنگ در تصاویر ماهوارهای دیده میشود که نشان میدهد نوعی از تولید شیمیایی یا کار بر روی مواد شیمیایی در این بخش انجام میشود.
تأسیساتی که در جنب محل انفجار است، همه نشانههای واضح یک محل تولید پیشران سوخت جامد را دارد؛ نشانههایی مثل خاکریزهایی که از ساختمانها در مقابل انفجارهای اتفاقی محافظت میکنند، ساختمانهایی با طراحی و زاویههای غیرمعمول که برای تجهیزات تولیدات شیمیایی در آنها کاربرد دارند، و محلی برای سوزاندن پسماندهای خطرناک سوخت.
از همین رو نیز حدس اصلی این است که محل وقوع انفجار در ارتباط با تأسیسات تولید پیشران با سوخت جامد (شهید باکری) باشد. هنوز تصاویر باکیفیتتر از این مکان منتشر نشده، اما به نظر میآید آسیبهایی که به محل وارد شده، نسبتاً محدود بوده است.
دقیقاً در مرکز محل انفجار، دو ساختار مسقف شبیه همان تصاویری دیده میشود که از تلویزیون جمهوری اسلامی از محل وقوع انفجار پخش شد. در تصاویر ماهوارهای قدیمی از این مکان، تانکرهایی برای انبار کردن و همچنین یک کامیون برای حمل تانکر دیده میشود. با توجه به چنین تصاویری است که موضوع انفجار در محل ذخیره یک ماده مایع یا گاز میتواند محتملترین دلیل این رخداد تلقی شود.
این موضوع اظهارات مقامهای جمهوری اسلامی را بهنوعی تأیید میکند، اما در عین حال مشخص نیست که چه گازی و یا مایعی در این مکان ذخیره شده بوده و البته، برخلاف ادعای این مقامها، این انبار مشخصاً مربوط به یک تأسیسات نظامی است.
مشخص نیست چرا مقامهای ایران تصمیم گرفتند پارچین را به عنوان محل انفجار اعلام کنند که حدود ۲۰ کیلومتر با محل اصلی انفجار فاصله دارد. شاید یک دلیل آن این باشد که به دلیل مخفیکاریهای عملیاتی نمیخواهند درباره خجیر صحبت شود. از پارچین به صورت رسمی در رسانههای داخلی حرف زده میشود و حتی رهبر جمهوری اسلامی هم دو دهه پیش، از این تأسیسات بازدید کرده است.
اما مانند هر انفجار بزرگی در خاورمیانه، سؤال دیگری که در اذهان وجود دارد این است که آیا این انفجار نتیجه یک تصادف بود یا خرابکاری خارجی؟ متأسفانه جواب دادن به این سؤال بسیار سخت است. اینکه در ایران چنین خرابکاریهایی در تأسیسات حساس رخ دهد، سابقه دارد؛ چه حمله سایبری در تأسیسات هستهای و یا وارد کردن اجزای خراب در چرخه توزیع موشکی. اما ایران سابقه اشتباهات نظامی نیز کم ندارد. دو نمونه اخیر این موضوع، سرنگون کردن هواپیمای ۷۵۲ اوکراینی و هدف گرفتن شناور کنارک است.
در همین حال، اینکه وضعیت وخیم اقتصادی در ایران هم بر رسیدگی مداوم، اِعمال احتیاط و رعایت ایمنی تأثیر گذاشته باشد، موضوعی است که بسیاری به آن فکر میکنند.
انفجار سال ۲۰۱۱ در بیدگنه داستانی هشدارآمیز درباره دشواریهای یافتن دلیل یک انفجار است. آن رخداد که انفجاری بسیار مخربتر از انفجار اخیر در خجیر بود، همه تأسیسات توسعه پیشران با سوخت جامد را از بین برد و به مرگ «پدر برنامه موشکی جمهوری اسلامی»، حسن طهرانی مقدم، و دهها همکارش منجر شد. اما امروز، یک دهه بعد از آن رخداد، هنوز عمدی یا سهوی بودن آن انفجار عظیم مشخص نشده است. خود مقامهای جمهوری اسلامی هم ضدونقیض درباره آن صحبت میکنند.
به همین دلیل، مثل بسیاری از اتفاقات دیگر که مربوط به زیربنای نظامی ایران میشود، شاید هیچوقت نفهمیم که دلیل اصلی انفجار خجیر چه بود.
وقوع «حادثه» در تاسیسات غنیسازی نطنز؛ محل حادثه «مرکز مونتاژ سانتریفوژ ایران» بوده است
۱۲/تیر/۱۳۹۹
- رادیو فردا
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران روز پنجشنبه، ۱۲ تیرماه، از وقوع «حادثه» در تاسیسات غنیسازی اتمی نطنز در استان اصفهان خبر داد.
خبرگزاری ایسنا به نقل از بهروز کمالوندی، سخنگوی این سازمان، خبر داد که این «حادثه» در یکی از سولههای «محوطه باز» تاسیسات نطنز رخ داده است.
هنوز از ماهیت رخدادی که این مقام جمهوری اسلامی از آن به عنوان «حادثه» یاد میکند و علت وقوع آن اطلاعی در دست نیست.
به گفته آقای کمالوندی، سوله محل وقوع حادثه «در دست احداث در محوطه باز سایت نطنز» بوده است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گفت: «این رخداد هیچگونه تلفات جانی نداشته و لطمهای به فعالیتهای جاری این مجموعه نیز وارد نکرده است».
آقای کمالوندی ادامه داد: «از نظر احتمال ایجاد آلودگی نیز با توجه به غیر فعال بودن مجموعه ذکر شده جای هیچگونه نگرانی نیست».
او افزود: «تیم بررسی برای علت حادثه در محل حضور دارند. البته دکتر صالحی رئیس سازمان انرژی هستهای هم در این محل بودند».
رمضانعلی فردوسی، فرماندار نطنز، نیز به خبرگزاری تسنیم گفته که «به محض وصول خبر آتشسوزی، عوامل آتشنشانی و امدادی به محل حادثه اعزام شدند».
او جزئیات دیگری در این زمینه ارائه نکرد.
در همین حال، فابین هینتس، کارشناس برنامه موشکی ایران در مؤسسه میدلبری کالیفرنیا، در این زمینه توئیت کرده است: تصویر اولیهای که سازمان انرژی اتمی ایران منتشر کرده است، نشان میدهد که محل «حادثه» مرکز مونتاژ سانتریفوژ ایران بوده است.
او گفته که این ارزیابی را با تطبیق موقعیت جغرافیایی عکس منتشر شده و تصاویر ماهوارهای گوگل انجام داده است.
تاسیسات غنیسازی اورانیوم نطنز مساحتی بالغ بر ۱۰۰ هزار متر مربع دارد و در عمق هشت متری زمین ساخته شده است. این سایت اصلیترین مرکز غنیسازی اورانیوم ایران است که زیر نظر بازرسان آژانس انرژی اتمی قرار دارد.
علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، اواخر فروردینماه اعلام کرده بود که بهزودی نسلی جدید از سانتریفوژها در تأسیسات غنیسازی نطنز رونمایی میشود و کار بر روی ساخت تعدادی از مجتمعهای سوخت رآکتورهای اراک و رآکتورهای قدرت در حال انجام است.
تاسیسات نطنز آذرماه پارسال هم زمانی به صدر اخبار آمد که ایران یک بازرس آژانس بینالمللی انرژی اتمی را اخراج و سپس او را متهم کرد که قصد «خرابکاری صنعتی» در تاسیسات هستهای نطنز را داشته است.
بیشتر در این باره:
«حادثه» نطنز کمتر از یک هفته پس از آن رخ میدهد که مشاهده نور و انفجاری مهیب در شرق تهران به سرخط خبرهای کشور بدل شد.
رسانهها و کاربران شبکههای اجتماعی در ایران بامداد جمعه، ششم تیرماه، از صدای مهیب و مشاهده یک نور نارنجی در شرق تهران خبر دادند.
ساعتی بعد یک سخنگوی وزارت دفاع ایران خبر داد که این نور شدید ناشی از انفجار «یک مخزن گاز در منطقه عمومی پارچین» بوده و «تلفاتی در بر نداشت».
با این حال بررسی ویدئوهایی که در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود چنین نشان میداد که محل انفجار منطقه خجیر تهران است، نه پارچین. یک روز بعد، تصاویر ماهوارهای این حدس را تأیید کرد.
شبکه تلویزیونی بیبیسی فارسی هم میگوید که ساعاتی پیش از انتشار خبر وقوع حادثه نطنز در بامداد پنجشنبه، گروهی به نام «یوزپلنگان وطن» در ایمیلی به خبرنگاران این شبکه مسئولیت حادثه یاد شده را به عهده گرفت.
به گفته یکی از خبرنگاران بیبیسی فارسی، در این ایمیل ادعا شده است که اعضای «یوزپلنگان وطن» در دستگاههای امنیتی ایران حضور و فعالیت دارند.
نیویورکتایمز: اسرائیل در انفجار بزرگ شرق تهران نقش نداشته است
۱۲/تیر/۱۳۹۹
- رادیو فردا
مقامات اسرائیلی به روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز گفتهاند کشورشان با انفجار جمعه گذشته در شرق تهران «هیچ ارتباطی» نداشته است.
وزارت دفاع ایران روز ششم تیرماه و پس از انتشار ویدئوهایی در شبکههای اجتماعی از مشاهده نورهای انفجاری شدید در شرق تهران، با تأیید وقوع انفجار در بخشِ بهگفته ایران «غیرنظامی» در منطقه عمومی پارچین، پیاپی تأکید کرد که انفجار مخازن گاز باعث این رخداد شد و «تلفاتی نداشت».
کارشناسانی در غرب از جمله با استناد به تصاویر ماهوارهای قبل و بعد از انفجار شرق تهران، احتمال دادند که انفجار نه در سایت هستهای پارچین بلکه در صنایع موشکی ایران در منطقه «خجیر» در فاصله بیش از ۲۰ کیلومتری از تأسیسات پارچین رخ داده است.
بیشتر در این باره:
خبرگزاری آسوشیتدپرس ضمن یادآوری یک سلسله انفجارها در مراکز موشکی و هوایی ایران در سالهای اخیر، با بازتاب نظر کارشناسان، نوشته بود که انفجار در تونلهای زیرزمینی منطقه خجیر اتفاق افتاده که ساختمانهای صنعتی بزرگ آن ممکن است محل مونتاژ موشک باشد.
ایران اما ارزیابیهای کارشناسان یک مؤسسه مطالعاتی غربی در این باره را رد کرد.
روزنامه «نیویورکتایمز» در شماره روز ۱۰ تیرماه خود با اشاره به مطرح شدن طیف وسیعی از گمانهزنیها در مورد آن انفجار، ضمن رد دخالت آمریکا، نوشت که «مقامات اسرائیل» نیز ارتباط با این رویداد را تکذیب کردهاند. نام این «مقامات اسرائیل» ذکر نشده است.
پیش از آن انفجار، روزنامه «اسرائیل هیوم» با طرح این پرسش که «آیا اسرائیل در پشت پرده انفجار در نزدیکی تهران بود؟» نوشت یک «مقام غربی» به سایت خبری سعودی «عرب نیوز» گفته است که این رویداد احتمالاً حمله سایبری اسرائیل علیه ایران بوده است.
اسرائیل هیوم با استناد به مدعیات اثباتنشده تئودور کاراسیک، «مشاور ارشد» در یک مؤسسه تحلیلی امور امیرنشینهای خلیج فارس در واشینگتن، افزوده بود که «در جامعه اطلاعاتی غرب این تفاهم وجود دارد که انفجار، خرابکاری اسرائیلی از نوع سایبری بوده است».
با گذشت شش روز از انفجار در شرق تهران، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، از بروز «سانحه» در «محوطه باز» در سایت اتمی نطنز در استان اصفهان خبر داد و با تأکید بر اینکه این رویداد «هیچگونه تلفات جانی نداشته و به فعالیتهای جاری در آن لطمه نزده» افزود که این رویداد «در دست بررسی است» و «جای نگرانی نیست».
در سالهای گذشته نام اسرائیل در یک سری گمانهزنیهای رسانهها در سطح بینالمللی در ارتباط با رویدادهای پشت پرده مربوط به خرابکاری در برنامههای اتمی و موشکی ایران و هدف قرار دادن دانشمندان هستهای ایران مطرح بوده است.
ایران نیز کشتن نیروهای هستهای خود را به اسرائیل نسبت داده و از دخالت اسرائیل با یاری نهادهای اطلاعاتی چند کشور غربی در رخنه دادن ویروس موسوم به استاکسنت در برنامه اتمی ایران سخن گفته، اما اسرائیل هیچگاه رسماً به دخالت خود در این عرصهها اذعان نکرده است.
اسرائیل سیاستهای گسترش نفوذ منطقهای، توسعه برنامه موشکی و تلاش ایران برای دستیابی به بمب اتمی را خطری جدی برای خود، منطقه و نیز جهان میداند.
انفجارها و آتشسوزیهای زنجیرهای در ایران
مناطقی که در آنها انفجار صورت گرفتهاست
خجیر پارچین
https://www.radiofarda.com/a/tehran-lighting-orang/30690983.html
رسانه ها و کاربران شبکه های اجتماعی بامداد جمعه ششم تیرماه از صدای مهیب و مشاهده یک نور نارنجی در شرق تهران خبر دادند. اما یک سخنگوی وزارت دفاع ایران می گوید، این نور شدید ناشی از انفجار یک مخزن گاز در منطقه عمومی پارچین بوده و «تلفاتی در بر نداشت.»
به گزارش ایرنا، این انفجار ساعت ۳۰ دقیقه بامداد روی داده است.
سرتیپ دوم داود عبدی٬ مدیرکل روابط عمومی وزارت دفاع گفته است: انفجار شرق تهران مربوط به یک مخزن گاز بود که توسط عوامل آتش نشانی اطفاء و مهار شد.
سرتیپ دوم داود عبدی٬ مدیرکل روابط عمومی وزارت دفاع گفته است: انفجار شرق تهران مربوط به یک مخزن گاز بود که توسط عوامل آتش نشانی اطفاء و مهار شد.
وی اضافه کرده است٬ این انفجار «هیچ تلفاتی» نداشته است و تحقیق در خصوص علت این انفجار آغاز شده است.
پیشتر «نور نیوز» نوشت٬ «تصاویری که از بامداد روز جمعه در فضای مجازی با عنوان وقوع انفجار در منطقه شرق تهران منتشر شده مربوط به انفجار یک مخزن گاز صنعتی در حاشیه یکی از مراکز وزارت دفاع بوده و هیچ ارتباطی به تاسیسات نظامی واقع در منطقه فوق ندارد.»
خبرگزاری مهر پیشتر نوشته بود، بامداد جمعه همزمان با مشاهده نور بزرگ نارنجی در آسمان، صدای مهیب در شرق تهران شنیده شد.
این خبرگزاری اضافه کرده است، این صدا در پردیس، بومهن و مناطق اطراف به وضوح شنیده شد.
خبرگزاری فارس نیز میگوید، در ویدئوهای ارسالی مخاطبان این نور نارنجی به مدت چند ثانیه مشاهده میشود.
نام تاسیسات نظامی پارچین در جنوب شرقی تهران پیشتر در گزارشهای مرتبط با بازرسی آژانس بین المللی انرژی اتمی و همچنین آزمايشهای مربوط به تسليحات هستهای مطرح شده بود.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سال ۲۰۱۱ در گزارشی گفته بود که ممکن است در یک دهه گذشته، ایران در تاسیسات نظامی پارچین، دست به آزمایش چاشنی انفجاری بمب اتمی زده باشد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس هم در همان زمان در خصوص مشخصات آشيانه انفجاری در تاسيسات پارچين نوشته بود که در اوایل سالهای ۲۰۰۰ میلادی این آشیانه توسط شرکت تاسیسات صنعتی آذر( آذرآب) در شهر اراک ساخته شده و به تاسيسات پارچين منتقل شده است.
https://www.radiofarda.com/a/what-happened-in-Tehran-northeast-explosion-and-what-authorities-hid-about-it/30693746.html
آنچه مقامات ایران درباره انفجار بزرگ شرق تهران مخفی کردند
۲۵ ژوئن (ششم تیرماه) شهروندان تهرانی با صحنهای بسیار غیرعادی روبهرو شدند؛ یک نور قوی نارنجیرنگ که آسمان شب شرق تهران را روشن کرد. مقامهای ایرانی خیلی زود مدعی شدند که آنچه رخ داده، انفجار تانکرهای گاز صنعتی در منطقه عمومی پارچین بوده است.
این منطقه محل تولید گسترده مواد منفجره، راکت و مهمات است. اما با بررسی ویدئوهایی که در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود، به نظر آمد که محل انفجار منطقه خجیر تهران باشد. یک روز بعد، تصاویر ماهوارهای این حدس را تأیید کرد.
پارچین به دلیل نقشی که از پیش از سال ۲۰۰۳ در برنامه هستهای ایران دارد، منطقه خوشنامی نیست، درحالیکه خجیر علیرغم اهمیت بسزایش در برنامه موشکهای بالیستیک ایران، تقریباً از کانون توجه عمومی در امان مانده است.
این منطقه محوطهای بسیار عظیم در میان کوههای شرق تهران است و محل استقرار بخشهای مختلف سازمان صنایع فضایی که خود از زیرمجموعههای وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح محسوب میشود.
دو بخش مهم در این مجموعه، «گروه صنعتی شهید باکری» و «گروه صنعتی شهید همت» هستند. اولی مسئول تولید پیشرانهای سوخت جامد موشک و دومی تولیدکننده موشکهای بالیستیک با سوخت مایع است. هر دوی اینها شرکتهای زیرمجموعهای در خجیر و دیگر نقاط ایران دارند که در روند تولید موشک فعالیت میکنند.
در تأسیسات گوناگونی که در خجیر وجود دارد، میتوان نوعی چینش سازمانی را دید. تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که چگونه فضایی برای پیشران جامد و پیشران مایع در نظر گرفته شده و همچنین جایگاههای آزمایش پیشران موتور مایع و جامد کجاست. خجیر همچنین محل استقرار چندین تأسیسات زیرزمینی است که دقیقاً مشخص نیست به چه منظوری استفاده میشوند.
اما ماجرای انفجار نارنجی نیمهشب در تهران چه بود؟ تصاویر ماهوارهای و ویدئوی کوتاهی که از تلویزیون جمهوری اسلامی پخش شد، محل دقیق این انفجار را یک تأسیسات کوچک نشان میدهد که دو ساختمان و دو ساختار مسقف دارد که در محدودهای حصارکشیشده واقع شدهاند.
اینکه این تأسیسات به چه منظور استفاده میشود، دقیقاً مشخص نیست. با این حال، تعداد زیادی بشکههای پلاستیکی صنعتی آبیرنگ در تصاویر ماهوارهای دیده میشود که نشان میدهد نوعی از تولید شیمیایی یا کار بر روی مواد شیمیایی در این بخش انجام میشود.
تأسیساتی که در جنب محل انفجار است، همه نشانههای واضح یک محل تولید پیشران سوخت جامد را دارد؛ نشانههایی مثل خاکریزهایی که از ساختمانها در مقابل انفجارهای اتفاقی محافظت میکنند، ساختمانهایی با طراحی و زاویههای غیرمعمول که برای تجهیزات تولیدات شیمیایی در آنها کاربرد دارند، و محلی برای سوزاندن پسماندهای خطرناک سوخت.
از همین رو نیز حدس اصلی این است که محل وقوع انفجار در ارتباط با تأسیسات تولید پیشران با سوخت جامد (شهید باکری) باشد. هنوز تصاویر باکیفیتتر از این مکان منتشر نشده، اما به نظر میآید آسیبهایی که به محل وارد شده، نسبتاً محدود بوده است.
دقیقاً در مرکز محل انفجار، دو ساختار مسقف شبیه همان تصاویری دیده میشود که از تلویزیون جمهوری اسلامی از محل وقوع انفجار پخش شد. در تصاویر ماهوارهای قدیمی از این مکان، تانکرهایی برای انبار کردن و همچنین یک کامیون برای حمل تانکر دیده میشود. با توجه به چنین تصاویری است که موضوع انفجار در محل ذخیره یک ماده مایع یا گاز میتواند محتملترین دلیل این رخداد تلقی شود.
این موضوع اظهارات مقامهای جمهوری اسلامی را بهنوعی تأیید میکند، اما در عین حال مشخص نیست که چه گازی و یا مایعی در این مکان ذخیره شده بوده و البته، برخلاف ادعای این مقامها، این انبار مشخصاً مربوط به یک تأسیسات نظامی است.
مشخص نیست چرا مقامهای ایران تصمیم گرفتند پارچین را به عنوان محل انفجار اعلام کنند که حدود ۲۰ کیلومتر با محل اصلی انفجار فاصله دارد. شاید یک دلیل آن این باشد که به دلیل مخفیکاریهای عملیاتی نمیخواهند درباره خجیر صحبت شود. از پارچین به صورت رسمی در رسانههای داخلی حرف زده میشود و حتی رهبر جمهوری اسلامی هم دو دهه پیش، از این تأسیسات بازدید کرده است.
اما مانند هر انفجار بزرگی در خاورمیانه، سؤال دیگری که در اذهان وجود دارد این است که آیا این انفجار نتیجه یک تصادف بود یا خرابکاری خارجی؟ متأسفانه جواب دادن به این سؤال بسیار سخت است. اینکه در ایران چنین خرابکاریهایی در تأسیسات حساس رخ دهد، سابقه دارد؛ چه حمله سایبری در تأسیسات هستهای و یا وارد کردن اجزای خراب در چرخه توزیع موشکی. اما ایران سابقه اشتباهات نظامی نیز کم ندارد. دو نمونه اخیر این موضوع، سرنگون کردن هواپیمای ۷۵۲ اوکراینی و هدف گرفتن شناور کنارک است.
در همین حال، اینکه وضعیت وخیم اقتصادی در ایران هم بر رسیدگی مداوم، اِعمال احتیاط و رعایت ایمنی تأثیر گذاشته باشد، موضوعی است که بسیاری به آن فکر میکنند.
انفجار سال ۲۰۱۱ در بیدگنه داستانی هشدارآمیز درباره دشواریهای یافتن دلیل یک انفجار است. آن رخداد که انفجاری بسیار مخربتر از انفجار اخیر در خجیر بود، همه تأسیسات توسعه پیشران با سوخت جامد را از بین برد و به مرگ «پدر برنامه موشکی جمهوری اسلامی»، حسن طهرانی مقدم، و دهها همکارش منجر شد. اما امروز، یک دهه بعد از آن رخداد، هنوز عمدی یا سهوی بودن آن انفجار عظیم مشخص نشده است. خود مقامهای جمهوری اسلامی هم ضدونقیض درباره آن صحبت میکنند.
به همین دلیل، مثل بسیاری از اتفاقات دیگر که مربوط به زیربنای نظامی ایران میشود، شاید هیچوقت نفهمیم که دلیل اصلی انفجار خجیر چه بود.
https://www.radiofarda.com/a/iran-kamalvandi-accident-in-natanz-enrichment-facility-no-casualties/30701966.html
وقوع «حادثه» در تاسیسات غنیسازی نطنز؛ محل حادثه «مرکز مونتاژ سانتریفوژ ایران» بوده است
۱۲/تیر/۱۳۹۹
- رادیو فردا
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران روز پنجشنبه، ۱۲ تیرماه، از وقوع «حادثه» در تاسیسات غنیسازی اتمی نطنز در استان اصفهان خبر داد.
خبرگزاری ایسنا به نقل از بهروز کمالوندی، سخنگوی این سازمان، خبر داد که این «حادثه» در یکی از سولههای «محوطه باز» تاسیسات نطنز رخ داده است.
هنوز از ماهیت رخدادی که این مقام جمهوری اسلامی از آن به عنوان «حادثه» یاد میکند و علت وقوع آن اطلاعی در دست نیست.
به گفته آقای کمالوندی، سوله محل وقوع حادثه «در دست احداث در محوطه باز سایت نطنز» بوده است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران گفت: «این رخداد هیچگونه تلفات جانی نداشته و لطمهای به فعالیتهای جاری این مجموعه نیز وارد نکرده است».
آقای کمالوندی ادامه داد: «از نظر احتمال ایجاد آلودگی نیز با توجه به غیر فعال بودن مجموعه ذکر شده جای هیچگونه نگرانی نیست».
او افزود: «تیم بررسی برای علت حادثه در محل حضور دارند. البته دکتر صالحی رئیس سازمان انرژی هستهای هم در این محل بودند».
رمضانعلی فردوسی، فرماندار نطنز، نیز به خبرگزاری تسنیم گفته که «به محض وصول خبر آتشسوزی، عوامل آتشنشانی و امدادی به محل حادثه اعزام شدند».
او جزئیات دیگری در این زمینه ارائه نکرد.
در همین حال، فابین هینتس، کارشناس برنامه موشکی ایران در مؤسسه میدلبری کالیفرنیا، در این زمینه توئیت کرده است: تصویر اولیهای که سازمان انرژی اتمی ایران منتشر کرده است، نشان میدهد که محل «حادثه» مرکز مونتاژ سانتریفوژ ایران بوده است.
او گفته که این ارزیابی را با تطبیق موقعیت جغرافیایی عکس منتشر شده و تصاویر ماهوارهای گوگل انجام داده است.
تاسیسات غنیسازی اورانیوم نطنز مساحتی بالغ بر ۱۰۰ هزار متر مربع دارد و در عمق هشت متری زمین ساخته شده است. این سایت اصلیترین مرکز غنیسازی اورانیوم ایران است که زیر نظر بازرسان آژانس انرژی اتمی قرار دارد.
علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، اواخر فروردینماه اعلام کرده بود که بهزودی نسلی جدید از سانتریفوژها در تأسیسات غنیسازی نطنز رونمایی میشود و کار بر روی ساخت تعدادی از مجتمعهای سوخت رآکتورهای اراک و رآکتورهای قدرت در حال انجام است.
تاسیسات نطنز آذرماه پارسال هم زمانی به صدر اخبار آمد که ایران یک بازرس آژانس بینالمللی انرژی اتمی را اخراج و سپس او را متهم کرد که قصد «خرابکاری صنعتی» در تاسیسات هستهای نطنز را داشته است.
بیشتر در این باره:
«حادثه» نطنز کمتر از یک هفته پس از آن رخ میدهد که مشاهده نور و انفجاری مهیب در شرق تهران به سرخط خبرهای کشور بدل شد.
رسانهها و کاربران شبکههای اجتماعی در ایران بامداد جمعه، ششم تیرماه، از صدای مهیب و مشاهده یک نور نارنجی در شرق تهران خبر دادند.
ساعتی بعد یک سخنگوی وزارت دفاع ایران خبر داد که این نور شدید ناشی از انفجار «یک مخزن گاز در منطقه عمومی پارچین» بوده و «تلفاتی در بر نداشت».
با این حال بررسی ویدئوهایی که در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود چنین نشان میداد که محل انفجار منطقه خجیر تهران است، نه پارچین. یک روز بعد، تصاویر ماهوارهای این حدس را تأیید کرد.
شبکه تلویزیونی بیبیسی فارسی هم میگوید که ساعاتی پیش از انتشار خبر وقوع حادثه نطنز در بامداد پنجشنبه، گروهی به نام «یوزپلنگان وطن» در ایمیلی به خبرنگاران این شبکه مسئولیت حادثه یاد شده را به عهده گرفت.
به گفته یکی از خبرنگاران بیبیسی فارسی، در این ایمیل ادعا شده است که اعضای «یوزپلنگان وطن» در دستگاههای امنیتی ایران حضور و فعالیت دارند.
https://www.radiofarda.com/a/israeli-officials-insist-they-had-nothing-to-do-with-the-blast-at-a-missile-production-facility/30702392.html
نیویورکتایمز: اسرائیل در انفجار بزرگ شرق تهران نقش نداشته است
۱۲/تیر/۱۳۹۹
- رادیو فردا
مقامات اسرائیلی به روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز گفتهاند کشورشان با انفجار جمعه گذشته در شرق تهران «هیچ ارتباطی» نداشته است.
وزارت دفاع ایران روز ششم تیرماه و پس از انتشار ویدئوهایی در شبکههای اجتماعی از مشاهده نورهای انفجاری شدید در شرق تهران، با تأیید وقوع انفجار در بخشِ بهگفته ایران «غیرنظامی» در منطقه عمومی پارچین، پیاپی تأکید کرد که انفجار مخازن گاز باعث این رخداد شد و «تلفاتی نداشت».
کارشناسانی در غرب از جمله با استناد به تصاویر ماهوارهای قبل و بعد از انفجار شرق تهران، احتمال دادند که انفجار نه در سایت هستهای پارچین بلکه در صنایع موشکی ایران در منطقه «خجیر» در فاصله بیش از ۲۰ کیلومتری از تأسیسات پارچین رخ داده است.
بیشتر در این باره:
خبرگزاری آسوشیتدپرس ضمن یادآوری یک سلسله انفجارها در مراکز موشکی و هوایی ایران در سالهای اخیر، با بازتاب نظر کارشناسان، نوشته بود که انفجار در تونلهای زیرزمینی منطقه خجیر اتفاق افتاده که ساختمانهای صنعتی بزرگ آن ممکن است محل مونتاژ موشک باشد.
ایران اما ارزیابیهای کارشناسان یک مؤسسه مطالعاتی غربی در این باره را رد کرد.
روزنامه «نیویورکتایمز» در شماره روز ۱۰ تیرماه خود با اشاره به مطرح شدن طیف وسیعی از گمانهزنیها در مورد آن انفجار، ضمن رد دخالت آمریکا، نوشت که «مقامات اسرائیل» نیز ارتباط با این رویداد را تکذیب کردهاند. نام این «مقامات اسرائیل» ذکر نشده است.
پیش از آن انفجار، روزنامه «اسرائیل هیوم» با طرح این پرسش که «آیا اسرائیل در پشت پرده انفجار در نزدیکی تهران بود؟» نوشت یک «مقام غربی» به سایت خبری سعودی «عرب نیوز» گفته است که این رویداد احتمالاً حمله سایبری اسرائیل علیه ایران بوده است.
اسرائیل هیوم با استناد به مدعیات اثباتنشده تئودور کاراسیک، «مشاور ارشد» در یک مؤسسه تحلیلی امور امیرنشینهای خلیج فارس در واشینگتن، افزوده بود که «در جامعه اطلاعاتی غرب این تفاهم وجود دارد که انفجار، خرابکاری اسرائیلی از نوع سایبری بوده است».
با گذشت شش روز از انفجار در شرق تهران، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، از بروز «سانحه» در «محوطه باز» در سایت اتمی نطنز در استان اصفهان خبر داد و با تأکید بر اینکه این رویداد «هیچگونه تلفات جانی نداشته و به فعالیتهای جاری در آن لطمه نزده» افزود که این رویداد «در دست بررسی است» و «جای نگرانی نیست».
در سالهای گذشته نام اسرائیل در یک سری گمانهزنیهای رسانهها در سطح بینالمللی در ارتباط با رویدادهای پشت پرده مربوط به خرابکاری در برنامههای اتمی و موشکی ایران و هدف قرار دادن دانشمندان هستهای ایران مطرح بوده است.
ایران نیز کشتن نیروهای هستهای خود را به اسرائیل نسبت داده و از دخالت اسرائیل با یاری نهادهای اطلاعاتی چند کشور غربی در رخنه دادن ویروس موسوم به استاکسنت در برنامه اتمی ایران سخن گفته، اما اسرائیل هیچگاه رسماً به دخالت خود در این عرصهها اذعان نکرده است.
اسرائیل سیاستهای گسترش نفوذ منطقهای، توسعه برنامه موشکی و تلاش ایران برای دستیابی به بمب اتمی را خطری جدی برای خود، منطقه و نیز جهان میداند.
https://www.radiofarda.com/a/ten-years-after-stuxnet-cyber-attack-iran-faces-series-of-mysterious-explosion-/30702693.html
افزایش انفجارهای مشکوک در ایران در ده سالگی استاکسنت
۱۲/تیر/۱۳۹۹
- فرنوش رام (اسرائیل)
همزمان با دهمین سالگرد نخستین حمله سایبری شناختهشده به برنامه اتمی ایران، انفجارهایی در سایتهای هستهای و احتمالاً موشکی، در کنار اخلال در فعالیت برخی نهادهای زیربنایی ایران رخ داده است.
پیاپی بودن این انفجارها و اختلالات به گمانهزنیها در مورد دلایل این رویدادها و عوامل پشتپرده احتمالی آن دامن زده است.
ایران پیشتر اذعان کرده بود که رخنه دادن عامدانه ویروس «استاکسنت» در تاسیسات هستهای نطنز در سال ۲۰۱۰، پیشبرد برنامه اتمی جمهوری اسلامی را مدتی با تأخیر روبهرو کرد.
اسرائیل، آمریکا، هلند و شرکت آلمانی زیمنس هیچگاه ارتباط خود را با «عملیات بازیهای المپیک» که اسم رمز رخنه دادن ویروس استاکسنت به سیستم تاسیسات غنیسازی اورانیوم در نطنز بود، تأیید نکردند.
استاکسنت ابتدا از طریق رخنه دادن به رایانههای سایت هستهای نطنز شروع به کار کرد و با پراکنده شدن در سامانه برنامه اتمی ایران، نشان داد که این حملهٔ وسیع، نتیجه و تصمیم دولتها بوده است نه هکرهای معمولی.
اندکی پیش از ده ساله شدن نفوذ دادن استاکسنت، ایران با مجموعهای از حوادث روبهرو شد، از جمله:
- در خردادماه اخلالهایی در پایانه بندری شهید رجایی در جنوب ایران ثبت شد که ایران آن را «جزئی» نامید؛
- سازمان برق شیراز شامگاه پنجم تیرماه در یک آتشسوزی دچار آسیب شد؛
- وزارت دفاع ایران بامداد ششم تیر از انفجار مخازن گاز در پایگاهی در شرق تهران خبر داد؛
- و سرانجام، بامداد پنجشنبه ۱۲ تیر، سخنگوی سازمان انرژی هستهای ایران بروز «سانحه» در «محوطه باز» سایت اتمی نطنز در استان اصفهان را اطلاعرسانی کرد.
بیشتر در این باره:
وزارت دفاع ایران انفجار ششم تیر در شرق تهران را ناشی از سانحه عادی «مخازن گاز» نامید و ادعاهای دیگر را قویاً رد کرد، اما برخی کارشناسان غربی محل انفجار را سایت مونتاژ موشکی ایران در منطقه خجیر در ۲۰ کیلومتری پارچین معرفی کردند.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، نیز گفته است که «سانحه» دوازدهم تیر در «محوطه باز» در سایت اتمی نطنز بدون تلفات بوده اما دلایل آن «در دست بررسی است».
اواسط آبان پارسال نام نطنز پس از تصمیم ایران در اخراج یک عضو تیم ناظران اعزامی آژانس بینالمللی انرژی اتمی بار دیگر در رسانههای جهان مطرح شد. ایران تأکید داشت که این ناظر آژانس قصد رخنه دادن موادی مشکوک به سایت نطنز را داشت که بعد از شک کارکنان به او، مواد را در دستشویی محل رها کرده است. این بازرس آزادانه به وین بازگشت ولی ایران اعلام کرد که دیگر او را نخواهد پذیرفت.
نشریه آلمانی «اشپیگل» این روزها در ده ساله شدن رخداد ویروس استاکسنت، به احتمالات دیگری از نوع تلاش مشترک دولتها و نهادهای عمده اطلاعاتی برای رخنه و خرابکاری در تأسیسات کشورهایی اشاره کرده که دشمنانشان آنها را هدف قرار میدهند.
اشپیگل نوشته است که وارد کردن ضربات سریع به اهداف مورد نظر و یا حتی آزمایشهای مقدماتی در کشور هدف برای بررسی میزان کارایی ویروسی که طراحی شده است، میتواند در نبردهای آتی مطرح باشد، حتی اگر این نوع نبردها در آینده نزدیک رخ ندهد.
در این میان، خبرگزاری آسوشیتدپرس، پس از انفجار جمعه گذشته در شرق تهران، با اشاره به سلسله انفجارها در مراکز موشکی و هوایی ایران در سالهای اخیر، از جمله به انفجار ۹ سال پیش در پادگان سپاه پاسداران در بیدگنه (حومه شهرستان ملارد در اطراف تهران) اشاره کرد.
در انفجار بیدگنه، حسین طهرانی مقدم که تا آن زمان مقام رسمی او «مسئول سازمان جهاد خودکفایی سپاه پاسداران» عنوان میشد، با دهها تن دیگر شامل ۲۷ تن از کارکنان رسمی سپاه کشته شدند. ایران بعد از آن انفجار او را «پدر صنایع موشکی ایران» نامید.
ایران بروز انفجار در پادگان امام علی در خرمآباد در آخرین روز مهرماه سال ۱۳۸۹ را نیز که رسانههای غرب مدعی نگهداری موشکهای شهاب ۳ در آن بودند و به کشته شدن ۱۸ نظامی انجامید، ناشی از «آتشسوزی اتفاقی» توصیف کرد.
ایران که در آن سالها «ترور» شماری از «دانشمندان هستهای» خود را به اسرائیل نسبت میداد، هیچگاه رسماً میان عوامل خارجی با انفجارهای دو پادگان خرمآباد و بیدگنه ارتباطی قائل نشد.
اما در سریال جاسوسی- اطلاعاتی «گاندو» که از تلویزیون ایران پخش شد و دستاندرکارانش مدعی بودند آن را بر اساس مستندات و از جمله اطلاعات سایت افشاگر ویکیلیکس ساختهاند، انفجار پادگان بیدگنه به اسرائیل نسبت داده شد، هرچند پیش از آن نیز برادر آقای طهرانی مقدم از «جنایتی تروریستی» که عامل آن رویداد شد، سخن گفته بود.
بیشتر در این باره:
پس از آن حادثه، اهود باراک، وزیر دفاع وقت اسرائیل، گفت «ما نمیدانیم در آن پادگان چه اتفاقی افتاده، اما (شمار کشتهها) بیش از این هم باشد، خوشحال میشویم» که نشان میداد سیاست اسرائیل در این موارد «نه تأیید نه تکذیب» است و در مجموع رد یا تأیید حدسیات و گمانها دشوار است و بهسادگی قابل داوری نیست.
روزنامه نیویورکتایمز این هفته با نگاهی به مفروضات در ارتباط با عوامل پشت انفجار اخیر در منطقه شرق تهران، به نقل از «مقامات اسرائیلی»، هر گونه قائل شدن ارتباط میان اسرائیل با این رویداد را رد کرد.
همزمان با تشدید تناوب بروز سوانح مشکوک در ایران، ایگال یونا، رئیس ستاد سایبری اسرائیل، روز پنجم تیرماه از «فرا رسیدن زمستان سایبری» سخن گفته بود.
آقای یونا اشارهای به ایران نکرد، اما روزنامه «تایمز اسرائیل» سخنان او را با حمله سایبری چند هفته پیش منتسب به ایران علیه شبکه آبرسانی اسرائیل مرتبط دانست.
مقامات اسرائیل گفته بودند «حمله سایبری ایران» خسارت اندکی وارد کرده اما «رویدادی وخیم» و «بیسابقه» از حیث حمله به غیرنظامیان بوده زیرا هدف حمله، مسموم کردن آب شهروندان در روزهای اوج بحران کرونا و خانهنشینی مردم این کشور بوده است.
رسانههای اسرائیل نشان افتخاری را که این هفته سازمان اطلاعات ارتش کشورشان به واحد سایبری نظامی ارتش داد، به دلیل «موفقیت» در حمله سایبری اخیر به بندر رجایی در جنوب ایران، به تلافی تعرض به سامانه آبرسانی اسرائیل، عنوان کردند.
https://www.radiofarda.com/a/30703185.html
آژانس بینالمللی انرژی اتمی: از حادثه در تاسیسات نطنز مطلعیم
آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کرد، از حادثه گزارششده در تاسیسات هستهای نطنز که سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران نیز آن را تایید کرده، مطلع است.
مقامات ایران بدون اشاره به جزییات از وقوع حادثه در یکی از سولههای «محوطه باز» تاسیسات نطنز خبر دادهاند.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، گفته که «این رخداد هیچگونه تلفات جانی نداشته و لطمهای به فعالیتهای جاری این مجموعه نیز وارد نکرده است».
آژانس بین المللی انرژی اتمی روز پنجشنبه با انتشار توییتی اعلام کرد که با مقامات نظارتی ایران در تماس است و این نهاد همچنان میتواند به فعالیتهای خود جهت راستیآزمایی در تاسیسات نطنز ادامه دهد.
در این حال سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران اطمینان داده که در محل حادثه «هیچ نوعی از مواد هستهای نبوده» و به همین خاطر آلودگی ایجاد نشده است.
این حادثه تنها یک هفته پس از انفجار در شرق تهران به وقوع پیوسته است. مقامات ایرانی میگویند آن انفجار مربوط به «یک مخزن گاز در منطقه عمومی پارچین» بوده و «تلفاتی در بر نداشت». اما برخی گزارشها حکایت از آن دارد که محل انفجار منطقه خجیر تهران است.
https://www.radiofarda.com/a/iran-supreme-council/30704708.html
شورای عالی امنیت ملی ایران: علت حادثه نطنز به دلیل ملاحظات امنیتی فعلا اعلام نمیشود
۱۳/تیر/۱۳۹۹
- رادیو فردا
شورای عالی امنیت ملی ایران اعلام کرد که علت حادثه در تاسیسات هستهای نطنز مشخص شده است، اما به دلیل «ملاحظات امنیتی» فعلا دراینباره اطلاعرسانی نمیشود.
بخشی از تاسیسات هستهای ایران بامداد پنجشنبه ۱۲ تیر ماه دچار سانحه شد که اگرچه مقامات جمهوری اسلامی درباره علت آن توضیحی ندادهاند، اما طی این فاصله گزارشهایی حاکی از احتمال «خرابکاری» در آنجا منتشر شده است.
بیشتر در این باره:
گزارش روزنامه نیویورکتایمز از جمله این موارد است که به نقل از یک منبع اطلاعاتی میگوید، این خرابکاری بر اثر کار گذاشتن یک «وسیله انفجاری» در تاسیسات نطنز بوده است.
در این حال کیوان خسروی، سخنگوی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی ایران، گفت: «بررسیهای فنی و امنیتی انجام شده علت وقوع حادثه در مجتمع هستهای شهید احمدی روشن نطنز را بهشکل دقیق مشخص کرده است، [اما] بهدلیل برخی ملاحظات امنیتی علت و چگونگی بروز این حادثه در زمان مناسب اعلام میشود.»
بر اساس ارزیابی اولیه کارشناسان که با تطبیق عکسهای منتشرشده توسط سازمان انرژی اتمی ایران و تصاویر ماهوارهای گوگل انجام شده، محل «حادثه» مرکز مونتاژ سانتریفیوژ ایران بوده است.
بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران نیز گفته است که این حادثه در یکی از سولهها و در فضای باز و فاقد مواد هستهای رخ داد، و اگرچه آلودگی ایجاد نکرده و تلفات انسانی هم نداشته است، اما خسارات مالی و مادی به بار آورده است.
بیشتر در این باره:
کمتر از یک هفته قبل از این رخداد انفجار مهیبی در شرق تهران به وقوع پیوست که مقامات ایرانی مکان آن را منطقه عمومی پارچین و علت آن را نیز حادثه در مخزن گاز عنوان کردند.
با این حال بررسی ویدئوهایی که در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود نشان میداد محل انفجار منطقه خجیر تهران است که گفته میشود بخشی از صنایع موشکی ایران در تونلهای زیرزمینی آنجا مستقر است.
این رخدادها در ده سالگی حمله سایبری استاکسنت به سانتریفیوژهای سایت نطنز رخ میدهد که بر اساس گزارشها، سازمان اطلاعات آمریکا، و موساد اسرائیل آن را طراحی کردند.
روز پنجشنبه نیز به دنبال حادثه در تاسیسات هستهای نطنز یادداشتی در خبرگزاری دولت، ایرنا و دو خبرگزاری ایسنا و ایلنا منتشر شد که به ارزیابی واکنش حکومت ایران در قبال این رخداد میپرداخت.
در این یادداشت با اشاره به خبرهای مربوط به نطنز آمده است که اگر «نشانههایی از عبور» آمریکا و اسرائیل «از خطوط قرمز» مشاهده شود، باید در «راهبرد مواجهه و مقابله با وضعیت جدید» تجدیدنظر اساسی شود.
تاکنون وزارت خارجه آمریکا صرفا اعلام کرده که اخبار پیرامون این حادثه را دنبال میکند.
https://www.radiofarda.com/a/khojir-natanz-blast/30704909.html
از نطنز تا خجیر؛ آیا «آن» اتفاق افتاد؟
۱۳/تیر/۱۳۹۹
- نیوشا بقراطی
آیا آن اتفاقی که طی بیش از یک دهه گذشته درباره اش صحبت و گمانه زنی شده بود، سرانجام در یک هفته گذشته رخ داد؟ حمله محدود به تأسیسات اتمی و نظامی، همواره یکی از گزینه های مطرح در مواجهه با برنامه اتمی ایران بوده است و بحث های مفصلی پیرامون آن صورت گرفته است.
اکنون طی یک هفته، دست کم دو رخداد به این گمانه دامن زده که شاید آنچه در تمامی این سال ها به عنوان یک گزینه نظامی/ تخریبی مطرح بوده، جامه عمل پوشانده شده است؛ انفجار در خجیر در نزدیکی تأسیسات نظامی جنجالی پارچین و انفجار در مرکز مونتاژ سانتریفیوژ بزرگ ترین تاسیسات اتمی ایران در نطنز.
مقامات جمهوری اسلامی هر دو را «حادثه» توصیف می کنند. اما منابع مختلف، احتمالات دیگری را مطرح می کنند.
EMBED SHARE
ساعت ششم - از نطنز تا خجیر؛ آیا «آن» اتفاق افتاد؟
by رادیو فردا
EMBED SHARE
The code has been copied to your clipboard.
The URL has been copied to your clipboard
No media source currently available
0:0054:130:00
لینک مستقیم
روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی به نقل از یک منبع اطلاعاتی نوشته است که «حادثه» نطنز احتمالا ناشی از یک عملیات عامدانه بوده است. این عملیات به نوشته نیویورک تایمز بر اثر کار گذاشتن یک «وسیله انفجاری» در تأسیسات نطنز صورت گرفته و بخشهای مختلف این تاسیسات را که روی زمین قرار دارند تخریب کرده است.
حدود ۱۲ ساعت پیش از اعلام رسمی جمهوری اسلامی ایدی کوهن، روزنامهنگار و تحلیلگر اسرائيلی، در توئیتی برای اولین بار به وقوع حادثه در نطنز اشاره کرده، و نوشته بود که این حادثه ناشی از «بمباران» ارتش اسرائیل بوده است.
تاکنون کارشناسان فنی و همچنین منابع اسرائیلی ادعای آقای کوهن را تأیید نکردهاند. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، نیز گفته است که دولتش در این باره واکنش نشان نخواهد داد.
در همین حال برخی منابع تأییدنشده دیگر، بحث عملیات «خرابکاری» نیروهای نفوذی در ساختار امنیتی جمهوری اسلامی را مطرح کرده اند.
کدام سناریو محتملتر است؟ این پرسش محوری ما در این برنامه است.
https://www.radiofarda.com/a/Fire-breaks-out-at-Iranian-power-plant/30706228.html
آتشسوزی در نیروگاه زرگان، نشت کلر در مجتمع کارون، تکذیب انفجار در مجتمع تندگویان
۱۴/تیر/۱۳۹۹
مقامهای ایران علت وقوع آتشسوزی در نیروگاه زرگان اهواز را «اتصالی یکی از ترانسها» اعلام کرده و از مهار کامل آن خبر دادهاند؛ همزمان گزارشی از نشت کلر در مجتمع پتروشیمی کارون گزارش شده و آتشسوزی در پتروشیمی تندگویان نیز تکذیب شده است.
آتشسوزی در زرگان
خبر آتشسوزی در نیروگاه زرگان که در جاده اهواز – مسجدسلیمان واقع شده است بعدازظهر شنبه ۱۴ تیر منتشر شد و ابتدا رئیس سازمان آتشنشانی اهواز علت آن را انفجار یکی از ترانسها ذکر کرد اما ساعتی بعد یک مقام صنعت برق هرگونه انفجار را تکذیب کرد.
ابراهیم قنبری، رئیس آتشنشانی اهواز، به رسانهها گفته بود: ساعت سه و نیم عصر شنبه يكي از ترانسهاى این نیروگاه «به دلیل افزايش دما دچار انفجار و آتشسوزی شد» اما با حضور پنج دستگاه خودرو آتشنشانی به همراه ۱۶ آتشنشان، این حریق بدون تلفات مهار شد.
با این حال ساعتی بعد مصطفی رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق، علت آتشسوزی را «اتصالی یکی از ترانسفورماتورهای نیروگاه» ذکر کرد و به خبرگزاری تسنیم گفت: «هیچگونه انفجاری در نیروگاه زرگان اهواز گزارش نشده» است.
همچنین به گفته این مقام صنعت برق ایران، در حال حاضر واحد بخار این نیروگاه در حال بهرهبرداری است اما واحد گازی آن فعلا از مدار خارج شده است.
سخنگوی صنعت برق مدت اطفای آتشسوزی را «حدود ۲۰ دقیقه» و رئیس آتشنشانی اهواز مدت آن را دو ساعت ذکر کردهاند.
نشت کلر در مجتمع کارون
روز شنبه همچنین خبرگزاری ایرنا از «نشت گاز کلر» در مجتمع پتروشیمی کارون و مصدوم شدن ۷۰ تن بر اثر استنشاق این گاز گزارش داد.
امید شهیدینیا، مدیر شرایط اضطراری منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر، گفته است این حادثه بعدازظهر شنبه پس از آن روی داد که هنگام «عملیات تخلیه کلر از مخزن ایزوتانک، اتصالات فلکسیبل جوینت این مخزن دچار پارگی شد».
به گفته وی، هفتاد تن از کارکنان پتروشیمی کارون در معرض استنشاق گاز کلر قرار گرفتند و «بیشتر آنها پس از رسیدگی پزشکی مرخص شدند» و «تعداد اندکی» به بیمارستان ماهشهر منتقل شدند.
این مسئول محلی همچنین گفت که «علت حادثه در دست بررسی است».
مجتمع پتروشیمی کارون در منطقه ویژه اقتصادی ماهشهر، در استان خوزستان، واقع شده است.
مجتمع تندگویان
روز شنبه مقامهای مجتمع پتروشیمی تندگویان، در اهواز، خبر وقوع انفجار و آتشسوزی در این مجتمع را تکذیب کردند.
شرکت پتروشیمی تندگویان هرگونه انفجار و آتشسوزی در این مجتمع را تکذیب کرده و گفته است: «هیچ گونه حادثهای در پتروشیمی شهید تندگویان به وقوع نپیوسته و در حال حاضر تمامی واحدهای شرکت در مدار تولید قرار دارند».
روشن نیست که چنین خبری چه زمانی و در کدام رسانه منتشر شده بود اما روابط عمومی این مجتمع خواسته است «در راستای حفظ منافع ملی و جلوگیری از انتشار اخبار کذب و شایعه که خواسته دشمنان کشور است» رسانهها صحت و سقم خبرهای مربوط را از این روابط عمومی پیگیری کنند.
بیشتر در این باره:
در دو ماه اخیر سلسلهای از آتشسوزیها و انفجارها در جنگلها، مناطق شهری و مراکز صنعتی ایران روی داده است که از جمله تازهترین موارد آن میتوان به انفجار در تأسیسات هستهای نطنز، انفجار در شرق تهران که مقامهای جمهوری اسلامی محل وقوع آن را «پارچین» و تحلیگران محل آن را «خجیر» ذکر میکنند، انفجار و آتشسوزی در یک مرکز درمانی در تهران و آتشسوزی در نیروگاه زرگان اهواز اشاره کرد.
شورای عالی امنیت ملی دستکم در یک مورد، انفجار در نطنز، گفته است علت وقوع مشخص شده اما آن را اعلام نمیکند.
گمانههایی درباره «خرابکاری» نیز در رسانههای بینالمللی منتشر شده است.
https://www.radiofarda.com/a/liberman-netanyahu-natanz/30710459.html
لیبرمن: نتانیاهو دهان «منبع اطلاعاتی» درباره حمله اسرائیل به نطنز را ببندد
۱۶/تیر/۱۳۹۹
- رادیو فردا
وزیر دفاع پیشین اسرائیل تلویحا گفته است «منبع اطلاعاتی از خاورمیانه» که روزنامه نیویورک تایمز دو بار در روزهای گذشته با استناد به او، اسرائیل را عامل انفجار در سایت هستهای نطنز در ایران معرفی کرده، ارشدترین مقام اطلاعاتی اسرائیل است.
به نوشته تایمز اسرائیل، اشاره آویگدور لیبرمن ظاهرا به یوسی کوهن، رییس موساد، سازمان جاسوسی اسرائیل است.
آقای لیبرمن دوشنبه ۱۶ تیر در گفتوگو با رادیوی ارتش کشورش، بدون بردن نام یوسی کوهن، گفت تمام مقامات جامعه اطلاعاتی اسرائیل به خوبی آگاه هستند که فردی که منبع اطلاعاتی اخیر بوده، کیست و تنها بنیامین نتانیاهو میتواند «دهان او را ببندد».
روزنامه نیویورک تایمز ابتدا ۱۳ تیر، یک روز پس از رویداد سایت اتمی نطنز، به نقل از «یک منبع اطلاعاتی خاورمیانه» بدون بردن نام او نوشته بود که اسرائیل در پشت پرده این اقدام بوده است.
اما ساعاتی بعد از آنکه بنی گانتس، وزیر دفاع اسرائیل، ۱۵ تیر در گفتوگو با رادیوی دولتی کشورش اظهار داشت که همه رویدادهای اتفاق افتاده در سایتهای اتمی ایران را «لزوما نباید به اسرائیل ربط داد»، روزنامه نیویورک تایمز شامگاه یکشنبه بار دیگر به نقل از «یک منبع اطلاعاتی در خاورمیانه» اسرائیل را عامل این انفجار عنوان کرد.
نیویورک تایمز در گزارش ۱۵ تیر این بار منبع اطلاعاتی خود را فردی «ارشد» نامید و به نقل از او نوشت که این اقدام از طریق انفجار بمب قوی صورت گرفت.
نیویورک تایمز در این گزارش به نقل از یک فرمانده سپاه پاسداران نیز بدون ذکر نام او نوشت که انفجار بمب قوی موجب وارد شدن خسارات سنگین به تاسیسات نطنز شد و ایران احتمال انجام انفجار از طریق سایبری را رد کرده است.
به نوشته این روزنامه بمب پرقدرت در مرکز تولید سانتریفیوژهای نسل جدید در سایت اتمی نطنز و با هدف ایجاد تاخیر در روند سرعت برنامه غنی سازی اورانیوم ایران منفجر شد.
بیشتر در این باره:
سازمان انرژی اتمی ایران یکشنبه تایید کرده بود که رویداد نطنز «خسارات قابل توجهی» به بار آورده که روند نصب تجهیزات گریز از مرکز در این سایت را در «میان مدت» با تاخیر روبرو میکند.
شورای عالی امنیت ملی ایران اعلام کرده که دلیل دقیق حادثه نطنز روشن شده ولی اعلام آن «به زمان مناسب» موکول میشود.
اسرائیل از بیش از یک دهه پیش، برنامه هستهای ایران را در کنار طرحهای توسعه موشکهای برد بلند و سیاستهای گسترش نفوذ منطقهای حاکمان تهران، در شمار تهدیدهای جدی برای خود و نیز برای منطقه و حتی جهان معرفی کرده است.
طراحی و رخنه دادن ویروس رایانهای استاکسنت در برنامه هستهای ایران در دهه گذشته که به اذعان مقامات ایران پیشرفت برنامه اتمی این کشور را با تاخیر روبرو کرد، به اسرائیل و آمریکا با همکاری سازمان اطلاعات هلند و شرکت آلمانی زیمنس نسبت داده شده بود.
اما این نخستین بار است که مقامات ارشد اطلاعاتی احتمالی از اسرائیل کشور خود را با «انفجار بمب پرقدرت» در درون یکی از مهمترین مراکز هستهای ایران مرتبط میکنند.
نورنیوز، سایت مرتبط با علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، در سه مقاله در روزهای گذشته، تاکید کرده است که حادثه نطنز «برای ایران واجد اهمیت راهبردی است».
نورنیوز ۱۵ تیر در مقالهای نوشت «بدون شک تصمیم ایران برای موکول کردن اعلام چیستی این رخداد به آینده را باید از نقطه نظر زمان مورد نیاز برای اتخاذ تصمیمات راهبردی مورد توجه و ارزیابی قرار داد».
خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، نیز ۱۶ تیر نوشت چه این اتفاق کار اسرائیل باشد و چه نباشد، «همچنان ابتکار عمل در دست ایران است که تصمیم بگیرد که اگر کار آنها باشد، در چه زمانی و به چه نحو به آن پاسخ دهد».
تسنیم در همین حال افزود «اما مسئله کلانتر اینجاست که اگر دولت و نخبگان ایران در فضای عملیات روانی پیچیده کنونی در محاسباتشان دچار اختلال و خطا نشوند و ایدههای درونزا و غیر منفعلانهای برای خروج از مشکلات فعلی داشته باشند، آمریکا و اسرائیل ضربهای خواهند خورد که مسائلی مانند نطنز اساسا در حاشیه آن هم نیست؛ هرچند قاعدتا مسئله نطنز نیز به نوبه خود، و متناسب با ابتکار عملی ایران، پیگیری خواهد شد. چه اسرائیل بخشی ازماجرا باشد و چه نباشد».
در حالی حادثه در سایت هستهای نطنز رخ داده که پرونده تخلفات هستهای ایران در آستانه ارجاع احتمالی به شورای امنیت سازمان ملل متحد است و آمریکا و اسرائیل بر لزوم بازگشت تحریمهای سخت و نیز تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی ایران اصرار دارند.
اسرائیل همچنین با هدف تشدید رصد اطلاعاتی از برنامههای هستهای، موشکی و سایر تحرکات ایران، بامداد ۱۶تیر ماهواره جاسوسی افق۱۶ را با «موفقیت» به فضا پرتاب کرد.
در حالی که انفجار سایت نطنز با طیفی از رویدادهای مشکوک دیگر در ایران از جمله انفجار در نزدیکی پارچین در شرق تهران همراه بوده که بخشی از توسعه برنامه موشکی ایران است، «مقام ارشد اطلاعاتی خاورمیانه» به نیویورک تایمز گفته بود که اسرائیل غیر از رویداد نطنز، در سایر انفجارهای ایران نقش نداشته است.
در این میان، به گزارش رسانههای اسرائیل، آویگدور لیبرمن در اشاره تلویحی به اینکه رییس موساد خود عامل درز دادن گزارش در خصوص مسئولیت اسرائیل در انفجار نطنز است، گفت «من انتظار دارم که نخست وزیر دهان او را ببندد؛ مخصوصا از زمانی که او (یوسی کوهن) کارزار خود را در حزب لیکود آغاز کرده» و درز دادن این خبر «بخشی از رقابتهای سیاسی درون حزبی برای رهبری حزب بوده است».
این گفته آویگدور لیبرمن در این زمینه است که نام یوسی کوهن به عنوان کسی که ممکن است بعد از ریاست موساد وارد دنیای سیاست شده و پس از خروج بنیامین نتانیاهو از رهبری حزب لیکود به این مقام و نخست وزیری چشم داشته باشد، در رسانههای اسرائیل مطرح است.
بنیامین نتانیاهو یکشنبه ریاست یوسی کوهن بر سازمان موساد را تا ۱۰ تیر سال ۱۴۰۰ خورشیدی تمدید کرد که رسانههای اسرائیل دلیل آن را ادامه تقابل با ایران در چارچوب موساد در یک موقعیت مهم برای این کشور عنوان کردند.
به نوشته تایمز اسرائیل، هم رییس سازمان جاسوسی اسرائیل و هم آویگدور لیبرمن در گذشته مظنون به درز دادن اطلاعات بودهاند.
یوسی کوهن سال گذشته انجام مصاحبه با یک روزنامه یهودیان متعصب را که در آن به سرنوشت احتمالی قاسم سلیمانی، سو قصد به جان سران حماس و نیز تمایلات سیاسی خود بعد از پایان دوران ریاست موساد اشاره کرد، چند روز پس از انتشار آن، تکذیب کرد.
آویگدور لیبرمن نیز بهمن پارسال فاش کرد که رییس موساد و یک فرمانده ارشد ارتش اسرائیل سفری محرمانه به قطر داشتهاند که با وجود مخالفت اداره سانسور اسرائیل با این افشاگری، حزب آقای لیبرمن از گفته او دفاع کرد.
https://www.radiofarda.com/a/iran--officials-deny-new-explosion-in-western-tehran/30717998.html
انفجار در شهر قدس تکذیب شد؛ اداره برق: مانور بود
۲۰/تیر/۱۳۹۹
- رادیو فردا
مقامهای رسمی شهر قدس در استان تهران روز جمعه وقوع انفجار در این منطقه را تکذیب کردند و قطعی موقت برق در شهر قدس را ناشی از «فعالیت» اداره برق این شهرستان اعلام کردند.
اظهارات آنها پس از آن بیان میشود که پنجشنبه شب شماری از کاربران شبکههای اجتماعی از شنیده شدن صدای انفجار و قطعی برق در غرب استان تهران خبر دادند.
لیلا واثقی، فرماندار شهر قدس، روز جمعه، ۲۰ تیر در گفتوگو با خبرگزاری فارس گفت که «هیچ انفجاری» در شهر قدس و حتی گرمدره اتفاق نیفتاده است.
خانم واثقی اضافه کرد: «هیچ یک از نهادهای امنیتی صدای انفجار را در قدس و گرمدره تائید نمیکنند و خبرهای منتشرشده شایعه بوده است.»
به گفته وی، قطعی برق در این منطقه نیز تنها «پنج» دقیقه به طول انجامیده و مربوط به فعالیت ساعت ۱۰ پنجشنبه شب کارکنان اداره برق، روبهروی بیمارستان «۱۲ بهمن» شهر قدس بوده است.
بیشتر در این باره:
خبرگزاری ایلنا نیز به نقل از مدیرکل دفتر مدیریت بحران و پدافند غیرعامل وزارت نیرو نوشته علت «قطعی گذرای» برق شب گذشته در شهر قدس مربوط به «مانور بهرهبرداری» بوده است.
آنطور که میثم جعفرزاده گفته، با توجه به «تعدد مانورها» در شبکه برق، امکان قطعی برق وجود دارد.
به گزارش ایسنا، وی وضعیت فعلی شبکه برق در شهر قدس را «کاملا نرمال» و در حال «بهرهبرداری» عنوان کرده و افزود درباره این که انفجاری در این منطقه رخ داده یا نه «اطلاعی» ندارد، اما انفجاری در شبکه برق شهر قدس رخ نداده است.
پیشتر حسین حقوردی، نماینده شهریار و شهر قدس در مجلس یازدهم نیز انفجار در حوزه نمایندگی خود را تکذیب کرده و علت قطعی برق را نیز فعالیت «دوستان اداره برق» عنوان کرده بود.
خبرگزاری فارس در عین حال نوشته، خبرها و تصاویری مبنی بر شنیدن صدای انفجار و قطعی برق در غرب استان تهران در فضای مجازی، مربوط به «بمباران غزه» از سوی اسرائیل است.
در دو ماه اخیر سلسلهای از آتشسوزی و انفجار در جنگلها، مناطق شهری و مراکز صنعتی ایران روی داده که از جمله تازهترین موارد آن میتوان به انفجار در تأسیسات هستهای نطنز، انفجار در شرق تهران که مقامهای جمهوری اسلامی محل وقوع آن را «پارچین» و تحلیگران محل آن را «خجیر» ذکر میکنند، انفجار و آتشسوزی در یک مرکز درمانی در تهران و آتشسوزی در نیروگاه زرگان اهواز اشاره کرد.
شورای عالی امنیت ملی دستکم در یک مورد، انفجار در نطنز، گفته است علت وقوع مشخص شده اما آن را اعلام نمیکند.
گمانههایی درباره «خرابکاری» نیز در رسانههای بینالمللی منتشر شده است.
https://www.radiofarda.com/a/iran-natanz-nuclear-facility-explosion-new-york-times/30719935.html
نیویورک تایمز: انفجار در نطنز، برنامه اتمی ایران را تا دو سال به تاخیر میاندازد
۲۰/تیر/۱۳۹۹
- رادیو فردا
روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در گزارشی از حادثه انفجار در تاسیسات هستهای نطنز نوشت که این رخداد برنامه هستهای ایران را تا دو سال با تاخیر مواجه میکند.
این گزارش که روز جمعه ۲۰ تیر منتشر شده است، میگوید تصاویر جدید ماهوارهای از محل انفجار نشان میدهد که حجم تخریب به مراتب بیشتر از آنچه بوده است که هفته گذشته به نظر میرسید.
نیویورک تایمز سپس اظهارات دو مقام امنیتی را بازتاب داده است که به ارزیابیهای جدید دولتهای ایالات متحده و اسرائیل از این رخداد اشاره دارد و ادعا میکند که چیزی تا مدت دو سال طول میکشد تا ایران برنامه هستهای خود را به نقطهای برساند که پیش از این انفجار بود.
بیشتر در این باره:
نتیجه یک تحقیق تایید شده نیز نشان میدهد که بیش از یک سال زمان لازم است تا ایران ظرفیت پیشین خود برای تولید سانتریفیوژ را بازیابد.
ایران تایید کرده که روز دوازدهم تیر ماه در تاسیسات غنیسازی اورانیوم در نطنز انفجاری رخ داده اما درباره دلیل آن هنوز توضیحی نداده است.
به گفته رئيس سازمان انرژی اتمی ایران، «سناریوهای مختلف» درباره حادثه نطنز در حال بررسی است و «نتایج قطعی» این بررسیها به زودی اعلام میشود. قبل از او نیز شورای عالی امنیت ملی ایران اعلام کرده بود که علت حادثه در تاسیسات هستهای نطنز مشخص شده است، اما به دلیل «ملاحظات امنیتی» فعلا دراینباره اطلاعرسانی نمیشود.
با این حال گزارشهایی حاکی از احتمال «خرابکاری» یا «حمله» به تاسیسات هستهای منتشر شده است. نیویورک تایمز نیز مینویسد که ظاهرا اسرائیل این حمله را مهندسی کرده است. این رسانه اما هشدار میدهد که چنین اقدامی میتواند تنشها میان ایران و ایالات متحده را وارد مرحله خطرناکی بکند.
نیویورک تایمز مینویسد که برخی مقامات مطلع از ماوقع، پیچیدگی انفجار در تاسیسات نطنز را با حمله سایبری استاکسنت به تاسیسات هستهای ایران در یک دهه قبل مقایسه میکنند که طراحی آن برای بیش از یک سال طول کشید.
فرضیه ابتدایی درباره انفجار در تاسیسات نطنز بر این بود که مواد منفجره در نزدیکی خط لوله گاز کار گذاشته بود، اما برخی کارشناسان نیز احتمال دادهاند که انفجار در نتیجه یک حمله سایبری رخ داده است.
تنها یک هفته قبل از این رخداد نیز انفجار مهیبی در شرق تهران به وقوع پیوست که مقامات جمهوری اسلامی آن را ناشی از انفجار در مخازن گاز منطقه پارچین اعلام کردند. اما بررسیها نشان میداد که این انفجار در منطقه خجیر رخ داده، جایی که ایران برنامه موشکی خود را پیش میبرد.
نیویورک تایمز مینویسد اگر چه ایران توضیح اندکی درباره علت این انفجارها داده اما با توجه به این شرایط مقامات غربی انتظار دارند دست به برخی اقدامات تلافیجویانه بزند که این اقدامات شاید حملاتی به نیروهای آمریکایی و متحدان آن در عراق باشد یا شاید حملات سایبری چنان که قبلا نیز چنین حملاتی را علیه موسسات اقتصادی آمریکا ترتیب داده بود یا حملهای که اسرائیل میگوید متوجه سیستم ذخیره آب این کشور بوده است.
https://www.radiofarda.com/a/Fire-at-Natural-Gas-Condensate-facility-in-Fariman/30724271.html
انفجار و آتشسوزی در کارخانه میعانات گازی فریمان «خسارات زیادی برجای گذاشت»
مقامهای محلی در استان خراسان رضوی از مهار آتشسوزی در یک شرکت تولیدکننده میعانات گازی در شهرستان فریمان خبر دادهاند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، رئیس آتشنشانی شهرک کاویان در فریمان گفت: «انفجار در یک شرکت تولیدکننده مایع گازهای قابل اشتعال موجب شد تا خسارات زیادی به این شرکت و شرکت همجوار وارد شود».
جواد جهاندوست همچنین با اشاره به اینکه این حادثه تلفات جانی نداشت گفته است حضور به موقع آتشنشانان باعث جلوگیری از وقوع انفجار در دو مخزن دیگر شد.
این مقام آتشنشانی همچنین با اشاره به اینکه شش مخزن این کارخانه درگیر آتش شده بود و یکی از مخازن به دلیل انفجار به بیرون پرتاب شد، به خبرگزاری مهر گفت سپاه و نیروی انتظامی در «کنترل و مهار این حادثه» نقش داشتند و علت وقوع این انفجار در دست بررسی است.
شهرک صنعتی کاویان که این کارخانه در آن واقع شده در جاده مشهد - فریمان است.
در دو ماه اخیر سلسلهای از آتشسوزیها و انفجارها در مناطق شهری و مراکز صنعتی ایران روی داده است که از جمله تازهترین موارد آن میتوان به انفجار در تأسیسات هستهای نطنز، انفجار در شرق تهران که مقامهای جمهوری اسلامی محل وقوع آن را «پارچین» و تحلیگران محل آن را «خجیر» ذکر میکنند، انفجار و آتشسوزی در یک مرکز درمانی در تهران و آتشسوزی در نیروگاه زرگان اهواز اشاره کرد.
شورای عالی امنیت ملی دستکم در یک مورد، انفجار در نطنز، گفته است علت وقوع مشخص شده اما آن را اعلام نمیکند. گمانههایی درباره «خرابکاری» نیز در رسانههای بینالمللی منتشر شده است.
آتشسوزی گسترده در کارخانه لنجسازی بوشهر
مدیرکل مدیریت بحران استان بوشهر اعلام کرد آتشسوزی گسترده در کارخانه لنجسازی این استان، منجر به سوختن دستکم هفت شناور شده است.
آنطور که خبرگزاری تسنیم روز چهارشنبه ۲۵ تیر به نقل از جهانگیر دهقانی گزارش داده است، این آتشسوزی هنوز خاموش نشده و علت آن نیز مشخص نیست.
آتشسوزی در کارخانه لنجسازی استان بوشهر ساعت یک بعدازظهر امروز رخ داد و به علت «وزش باد شدید و نوع مواد بهکار رفته فایبرگلاس در ساخت لنج»، آتش شدت گرفته است.
دهقانی گفته هنوز میزان خسارت وارد شده به این کارخانه مشخص نیست، اما به کسی خسارت جانی وارد نشده است.
در دو ماه اخیر آتشسوزیهایی در مناطق مختلفی از ایران از جمله در اراضی و مراتع و جنگلها و برخی مناطق شهری و مراکز صنعتی ایران روی داده است.
از جمله این موارد میتوان به حادثه در یک ساختمان تأسیسات هستهای نطنز، انفجار در شرق تهران که مقامهای جمهوری اسلامی محل وقوع آن را «پارچین» و تحلیگران، محل آن را «خجیر» ذکر میکنند، انفجار و آتشسوزی در یک مرکز درمانی در تهران و آتشسوزی در نیروگاه زرگان اهواز اشاره کرد.
شورای عالی امنیت ملی دستکم در یک مورد، انفجار در نطنز، گفته است علت وقوع مشخص شده اما آن را اعلام نمیکند. گمانههایی درباره «خرابکاری» نیز در رسانههای بینالمللی منتشر شده است.
https://www.isna.ir/news/99042014701/%D9%87%DB%8C%DA%86-%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%A7%D8%AA-%D8%A8%D8%B1%D9%82%DB%8C-%D8%A7%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%82-%D9%86%DB%8C%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA
هیچ انفجاری در تاسیسات برقی اتفاق نیفتاده است
مدیرکل دفتر مدیریت بحران و پدافند غیرعامل وزارت نیرو گفت: در حال حاضر شبکه برق کشور کاملا پایدار است و هیچگونه مشکلی برای تامین برق شهر قدس و غرب تهران وجود ندارد.
میثم جعفرزاده در گفت و گوبا ایسنا، با بیان اینکه در ساعتی که اعلام شد انفجار رخ داده است هیچ گونه قطعی برقی در کشور نداشتیم و فقط در ساعت ۱ بامداد یعنی قبل از انتشار خبر انفجار یک قطعی گذرا سمت شهر قدس اتفاق افتاد که ارتباطی با این مساله نداشت.
وی با بیان اینکه این خاموشی کاملا عادی بود و ظرف چند دقیقه به طور کامل برطرف شد، تاکید کرد: زمانی که گفته شد انفجار صورت گرفته هیچ گونه قطعی برق در شبکه وجود نداشت و اکنون نیز شبکه کاملا نرمال است.
مدیرکل دفتر مدیریت بحران و پدافند غیرعامل وزارت نیرو با تاکید بر اینکه در حال حاضر شبکه برق تهران بدون هیچ مشکلی مشغول به کار است، تصریح کرد: اخبار منتشر شده در این رابطه هیچ ارتباطی با بخش برق ندارد و در این حوزه شرایط کاملا نرمال است.
جعفرزاده با بیان اینکه خبر انفجار نیز تایید نشده و ابعاد این مساله مشخص نیست، گفت: این انفجار در هیچ کدام از تاسیسات برقی اتفاق نیافتاده و تمام تاسیسات برقی سالم است.
بامداد امروز اخباری مبنی بر شنیده شدن صدایی شبیه انفجار در غرب استان تهران در شبکههای اجتماعی منتشر شده که تاکنون تایید نشده است. در همین رابطه حسین حقوردی، نماینده مردم شهریار و شهر قدس در مجلس یازدهم تاکید کرد که شب گذشته هیچ گونه انفجاری در این منطقه رخ نداده و فقط به سبب فعالیت اداره برق قطعی برق در شهرستان قدس داشتهایم.
https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:vThrEqMPgGgJ:https://iranintl.com/%25D8%25A7%25D9%258A%25D8%25B1%25D8%25A7%25D9%2586/%25D8%25A2%25D8%25B3%25D9%2588%25D8%25B4%25DB%258C%25D8%25AA%25D8%25AF%25D9%25BE%25D8%25B1%25D8%25B3-%25D8%25A7%25D9%2586%25D9%2581%25D8%25AC%25D8%25A7%25D8%25B1-%25D8%25AF%25D8%25B1-%25D8%25B4%25D8%25B1%25D9%2582-%25D8%25AA%25D9%2587%25D8%25B1%25D8%25A7%25D9%2586%25D8%258C-%25D9%2585%25D8%25B1%25D8%25A8%25D9%2588%25D8%25B7-%25D8%25A8%25D9%2587-%25DB%258C%25DA%25A9-%25D8%25B3%25D8%25A7%25DB%258C%25D8%25AA-%25D9%2585%25D9%2588%25D8%25B4%25DA%25A9%25DB%258C-%25D8%25A7%25D8%25B3%25D8%25AA+&cd=1&hl=en&ct=clnk&gl=ir
آسوشیتدپرس: انفجار در شرق تهران، مربوط به یک سایت موشکی است
آسوشیتدپرس بر اساس تصاویر ماهوارهای اعلام کرد انفجاری که شامگاه جمعه صدای آن در تهران شنیده شد، مربوط به منطقهای کوهستانی در شرق این شهر است که به عقیده کارشناسان مجموعهای از تونلهای زیرزمینی و مراکز تولید موشک در آنجا قرار دارد.
این خبرگزاری، روز شنبه، در گزارشی نوشت انفجار بامداد جمعه که منجر به ایجاد یک حباب آتشین بزرگ در آسمان حوالی تهران شد، همچنان مبهم است، همانطور که علت این انفجار هنوز مشخص نیست.
آسوشیتدپرس با «غیرعادی» خواندن واکنش دولت ایران به این انفجار، تاکید میکند که این امر «ماهیت حساس» آن منطقه نشان میدهد که بازرسان بینالمللی معتقدند جمهوری اسلامی دو دهه پیش آزمایشهای هستهای برای دستیابی به سلاح هستهای انجام میداده است.
این خبرگزاری سپس به گزارش صداوسیمای جمهوری اسلامی از این انفجار اشاره میکند که در آن اعلام میشود این انفجار مربوط به «مخازن گاز در منطقه پارچین» بوده است، اما آسوشیتدپرس تاکید میکند تصاویر بر روی این مخازن متمرکز میماند و اطراف محل حادثه را نشان نمیدهد.
در حالی که داوود عبدی، سخنگوی وزارت دفاع جمهوری اسلامی ایران دلیل این حادثه را «نشست مخازن گاز» در «منطقه عمومی پارچین» اعلام کرد، آسوشیتدپرس این پرسش را مطرح میکند اگر این منطقه یک «منطقه عمومی» است، چرا مقامهای نظامی و نه مسئولان آتشنشانی پاسخگو هستند؟ پرسشی که گزارش صداوسیما به آن پاسخ نمیدهد.
آسوشیتدپرس مینویسد تصاویر ماهوارهای از حدود بیست کیلومتری شرق مرکز تهران، بوتهزار سوختهای را نشان میدهد که در تصاویر مربوط به چند هفته پیش از انفجار دیده نمیشد.
این خبرگزاری اضافه میکند ساختمان نزدیک این بوتهزار سوخته شبیه تاسیساتی است که در تصاویر پخش شده از صداوسیما دیده میشود. منطقه مخازن گاز در نزدیکی جایی واقع است که به عقیده کارشناسان تاسیسات ساخت موشکهای ایرانی خجیر در آن قرار دارد.
فابین هنز، محقق مرکز مطالعات عدم اشاعه جیمز مارتین وابسته به موسسه مطالعات میدلبری در کالیفرنیا به آسوشیتدپرس گفت به نظر میرسد این انفجار مربوط به تاسیسات گروه صنعتی شهید باکری است که موشک سوخت جامد تولید میکند.
مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی واشینگتن، تاسیسات خجیر را شامل «مجموعهای از تونلها که برخی از آنها برای مونتاژ سلاح مورد استفاده قرار میگیرد» معرفی کرده است.
آسوشیتدپرس اضافه میکند به نظر میرسد در ساختمانهای بزرگ صنعتی که در این منطقه واقع است و در تصاویر دیده میشود نیز کار ساخت موشکها صورت گرفته است.
آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا اعلام کرده که ایران در مجموع، بزرگترین برنامه تاسیسات زیرزمینی در خاورمیانه را داراست.
https://www.radiozamaneh.com/518132
انفجار در تهران: بیاطلاعی وزارت نیرو، تکذیب فرماندار قدس
FacebookTwitterBalatarinFlipboardPrintEmail
در پی انفجار در حوالی شهر قدس و منطقه گرمدره تهران و قطع برق، اولین واکنشهای مسئولان متناقض است. فرماندار قدس میگوید انفجاری رخ نداده و قطعی برق کوتاه و مربوط به یک بیمارستان بود. دفتر پدافند غیرعامل وزارت نیرو میگوید قطعی برق بهدلیل یک «مانور» متداول بود و از انفجار اطلاعی ندارد.
خبر انفجار در حوالی شهر قدس و منطقه گرمدره در غرب تهران در نخستین ساعات بامداد جمعه ۲۰ تیر / ۱۰ ژوئیه ابتدا از سوی برخی کاربران در شبکههای اجتماعی اعلام شد سپس خبرگزاری صدا و سیما صبح جمعه نوشت که برخی کاربران فضای مجازی از شنیده شدن صدای انفجار در غرب استان تهران در مناطق گرمدره و شهر قدس خبر میدهند.
برق شهر قدس و چند منطقه دیگر بین تهران و کرج هم قطع شد و در برخی از مناطق مجدداً بازگشت.
میثم جعفرزاده، مدیرکل دفتر پدافند غیرعامل و مدیریت بحران وزارت نیرو صبح جمعه گفت: «قطعی گذرای برق شب گذشته در شهر قدس مربوط به مانور بهرهبرداری بوده که با توجه به تعدد مانورها در شبکه برق، امکان این موضوع وجود دارد. در حال حاضر نیز شبکه در شرایط کاملاً نرمال در حال بهرهبرداری است.»
او تأکید کرد که این مانورها هر چند وقت یک بار ممکن است انجام شود.
جعفرزاده در مورد وقوع انفجار گفت: «اینکه اتفاق افتاده یا خیر اطلاعی ندارم، اما قطعی برق ربطی به انفجار نداشته است.»
این در حالی است که لیلا واثقی فرماندار قدس روز جمعه خبرهای منتشرشده درباره انفجار را «شایعه» دانست و در اینباره گفت: «هیچ انفجاری در شهرقدس و حتی گرمدره کرج اتفاق نیفتاده و قطعی برق مربوط به روبهروی بیمارستان ۱۲ بهمن در ساعت ۲۲ شب گذشته به مدت ۵ دقیقه بوده است.»
بهگفته واثقی هیچ یک از نهادهای امنیتی صدای انفجار در قدس و گرمدره را تأیید نمیکنند.
خبرگزاری فارس، نزدیک به نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی نیز اعلام کرد: «تصویری که بهعنوان انفجار غرب تهران در فضای مجازی در حال انتشار است مربوط به بمباران رژیم صهیونیستی (اسرائیل) در غزه است.»
برخی کاربران شبکههای اجتماعی گمانهزنی کردهاند که انفجارها مرتبط به مقرهای سپاه پاسداران در بین گرمدره و شهر قدس باشد:
با این حال هنوز مشخص نیست که منبع صدای این انفجار یا انفجارها کجاست.
هفته گذشته در بامداد پنجشنبه ۱۲ تیر / ۲ ژوئیه نیز بخشی از تأسیسات روزمینی سایت هستهای نطنز دچار آتشسوزی شد. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران سه روز بعد از این رویداد اعلام کرد حادثه در سیلویی اتفاق افتاد که در آن سانتریفیوژهای نسل جدید برای رسیدن به ۱۹۰ هزار سو اورانیوم غنیشده بر اساس دستور علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی تولید میشد. شورای عالی امنیت ملی اعلام کرده که به دلایل حادثه در تأسیسات هستهای نطنز پی برده اما آن را فعلاً به سبب ملاحظات امنیتی اعلام نمیکند.
روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» آمریکا دوشنبه ۱۶ تیر / ۶ ژوئیه به نقل از یک مسئول اطلاعاتی مطلع در خاورمیانه که نام او افشا نشد نوشت، تلآویو مسئول «انفجار» در نطنز است و این «انفجار» به وسیله کار گذاشتن یک بمب انجام شده است.
https://www.radiozamaneh.com/517453
بررسی حادثه تأسیسات هستهای نطنز در مجلس
FacebookTwitterBalatarinFlipboardPrintEmail
نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسهای که در کمیسیون امنیت ملی با حضور وزیر اطلاعات و نمایندگان سایر دستگاههای امنیتی برگزار شد، حادثه در سوله تولید سانتریفیوژهای پیشرفته در تأسیسات هستهای نطنز را از «زاویه امنیتی» بررسی کردند. ابوالفضل عمویی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی گفت در این نشست نتایج قابل توجهی به دست آمد. نماینده جبهه پایداری در سخنانی جنجالی پروتکل الحاقی و بازرسان آژانس بینالمللی انرژی هستهای را مسئول حادثه جلوه داد. همزمان سخنگوی دولت روحانی احتمال دست داشتن اسرائیل در این حادثه را رد نکرد.
علی ربیعی، سخنگوی دولت روحانی سهشنبه ۱۷ تیر درباره گزارشهایی که در رسانهها درباره احتمال دست داشتن اسرائیل در حادثه نطنز منتشر شده گفت: «فرضیههای مربوط به علت حادثه از ابتدای وقوع به بررسی انجامیده و علت حادثه با اجماع نظر کارشناسان در حال تکمیل است. خوشبختانه این حادثه هیچ تلفات جانی نداشته و تشعشعات رادیواکتیو هم نداشته و تاثیری بر روند فعالیت صنعت هستهای صلحآمیز ما ندارد.»
حدود ساعت ۲ بامداد پنجشنبه ۱۲ تیر بخشی از تأسیسات روزمینی سایت هستهای نطنز دچار آتشسوزی شد. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران شامگاه یکشنبه در مصاحبه با خبرگزاری جمهوری اسلامی اعلام کرد حادثه در سیلویی اتفاق افتاد که در آن سانتریفیوژهای نسل جدید برای رسیدن به ۱۹۰ هزار سو اورانیوم غنیشده بر اساس دستور علی خامنهای تولید میشد. به گفته کمالوندی حادثه نطنز «در برنامه میانمدت، در توسعه و تولید ماشینهای پیشرفته» وقفه میاندازد و در مجموع برنامه هستهای ایران را کُند میکند. شورای عالی امنیت ملی اعلام کرده که به دلایل حادثه در تأسیسات هستهای نطنز پی برده اما آن را فعلاً به سبب ملاحظات امنیتی اعلام نمیکند.
روزنامه آمریکایی «نیویورک تایمز» آمریکا روز گذشته (دوشنبه) به نقل از یک مسئول اطلاعاتی مطلع در خاورمیانه که نام او افشا نشد نوشت، تلآویو مسئول «انفجار» در نطنز است و این «انفجار» به وسیله کار گذاشتن یک بمب انجام شده است.
جلسه کمیسیون امنیت ملی مجلس درباره حادثه نطنز
کمیسیون امنیت ملی برای بررسی حادثه نطنز، بعد از ظهر سه شنبه ۱۷ تیر جلسهای با حضور محمود علوی وزیر اطلاعات و معاونان، مقامات ارشد فرماندهی پدافند هوایی ارتش و مقامات ارشد نیروی انتظامی برگزار کرد. ابوالفضل عمویی، سخنگوی کمیسون امنیت ملی در مصاحبه با ایسنا گفت: «در این جلسه، مقامات مربوطه با ارائه گزارشی از حوزه مسئولیت خود، به تشریح ابعاد امنیتی واقعه نطنز پرداختند و بعد از استماع نظرات اعضای کمیسیون به سوالات آنها پاسخ دادند.»
عمویی سپس در ادامه این مصاحبه این جمعبند را ارائه داد: «براساس گزارش ارائه شده در این جلسه، تاکنون نتایجی قابل توجهی درباره حادثه نطنز حاصل شده و بررسی دقیقتر ابعاد مخلتف موضوع انفجار نطنز ادامه دارد. با پایان بررسی دقیق و فنی موضوع، نتایج قطعی از طریق دستگاههای ذی ربط به اطلاع مردم خواهد رسید.»
شورای امنیت ملی اعلام کرده که از چند و چون حادثه آگاه است اما به دلیل برخی ملاحظات دلیل حادثه را اعلام نمیکند.
بنی گانتز، وزیر جنگ اسرائیل در پاسخ به سوالی درباره نقش احتمالی تلآویو در حادثه نطنز گفت: «هر شخصی میتواند در هر زمانی و درباره هر چیزی به ما شک کند اما به نظر من این درست نیست (…) لزوماً اسرائیل در پشت پرده تمام اتفاقات ایران قرار ندارد.»
آویگدور لیبرمن، وزیر جنگ سابق و از مخالفان نتانیاهو و مسئول حزب «اسرائیل بیتنا» اعلام کرد، یک مسئول عالیرتبه در دستگاههای امنیتی اسرائیل، اطلاعات مربوط به انفجار بمب را در اختیار نیویورک تایمز قرار داده. تایمز اسرائیل ادعا کرد این شخص «یوسی کوهن»، رئیس سرویس جاسوسی موساد است.
در این گیر و دار، همزمان با برگزاری نشست در کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی برای بررسی جوانب امنیتی در سیلوی تأسیسات هستهای نطنز، جواد کریمی قدوسی، نماینده پایداری بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی را متهم کرد که در شش بار بازرسی خود از این تأسیسات اطلاعاتی را در اختیار اسرائیل قرار دادهاند. قدوسی گفت: «رخداد پیش آمده و بازدیدهای انجام گرفته موضوع پروتکل الحاقی را زیرسوال میبرد زیرا دسترسی بازرسان به این مراکز فقط با تمسک به پذیرش ایران طبق پروتکل الحاقی ممکن است. در صورتی که پروتکل الحاقی در میان نبود، مانند کشورهای دیگر بازرسیهای آژانس خیلی محدود بود و آنها هم هیچ حق و ادعایی نمیتوانستند داشته باشند.»
شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی ۳۰ خرداد با تصویب قطعنامهای با ۲۵ رأی مثبت از ایران خواست که بیدرنگ امکان دسترسی آژانس به تمام تأسیسات هستهای این کشور را فراهم کند.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی یکشنبه ۱۵ تیر گفت: «جمهوری اسلامی و نمایندگان مردم اجازه نخواهند داد که آژانس دستش باز باشد و هر کاری که میخواهد انجام دهد و حلقه اطلاعاتی و جاسوسی کشورهای متخاصم را تکمیل کنند. از دولت و وزارت خارجه انتظار داریم تا سیاستهای کاهش تعهدات برجامی را که در خصوص آنها تصمیمگیری شده اجرا کنند.»
روز گذشته سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه ایران هشدار داد که ممکن است پرونده ایران یک بار دیگر به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع داده شود. سخنان او سانسور شد.
سرگئی ورشینین معاون وزیر خارجه روسیه روز گذشته (دوشنبه) گفت: «روسیه خواستار خودداری از نتیجهگیریهای عجولانه درباره حادثه تأسیسات هستهای ایران است. جزئیات باید به دقت بررسی شود و این موضوع بسیار جدی است.»
https://www.zeitoons.com/77949
از نطنز و پارچین تا سفارتخانهها
آیا جنگی پنهان بین ایران و اسرائیل آغاز شده؟
[۱] زیتون ـ یلدا امیری: گویی همه ترجیح میدادند موضوع مسکوت بماند؛ اسرائیل هم هنوز مسئولیتی را به عهده نگرفته است. انفجار در سایت اتمی پارچین و پس از آن نطنز باعث گمانهزنیهای بسیاری در میان اهالی رسانه و شبکههای اجتماعی درباره چند و چون این اتفاق شد. با وجود این به نظر می رسید که تمایل به سکوت و عبور بی سر و صدا در مورد این وقایع هم در سوی اسرائیل و هم از سوی ایران وجود دارد. این سکوت ایران شباهت زیادی به انفعالش در برابر حملات اسرائیل به پایگاههای ایران در سوریه دارد، سکوت مصلحتی.
انفجار سایتهای هستهای
تا اینجایِ کار ماجرای انفجار در سایتهای اتمی ایران و گمانهزنیها در مورد دستهای پشت پرده اسرائیلی؛ شبیه جنگ سرد است و عاملی برای کشش بیشتر ایران به شرق.
روزنامه نیویورک تایمز روز ۱۲ تیر با انتشار دو گزارش اختصاصی به نقل از یک منبع اطلاعاتی وابسته به یک کشور خاورمیانه و همچنین اظهارات یک عضو اطلاعات سپاه پاسداران از نقش اسرائیل در انفجار نطنز خبر داد. اما هیچ یک از این دو منبع اطلاعاتی حاضر به فاش کردن هویت خود نشدهاند.
پس از آن سخنان آویگدور لیبرمن، وزیر دفاع پیشین اسرائیل خبرساز شد، او تلویحا گفته است که منبع اطلاعاتی که روزنامه نیویورک تایمز با استناد به او، اسرائیل را عامل انفجار در سایت هستهای نطنز در ایران معرفی کرده، ارشدترین مقام اطلاعاتی اسرائیل است. ظاهرا اشاره لیبرمن به یوسی کوهن، رییس موساد، سازمان جاسوسی اسرائیل بوده است. لیبرمن در گفتوگو با رادیوی ارتش کشورش، بدون بردن نام یوسی کوهن، گفت تمام مقامات جامعه اطلاعاتی اسرائیل به خوبی آگاه هستند که فردی که منبع اطلاعاتی اخیر بوده، کیست و تنها بنیامین نتانیاهو میتواند دهان او را ببندد.
خبرهای ضد نقیض
پس از وقوع انفجار در پارچین و نظنز خبرهای ضد و نقیضی در این مورد منتشر شد چند ساعت پس از انفجار پارچین، دوربین صدا و سیمای جمهوری اسلامی به محلی که گفته میشد انفجار رخ داده است رفت. خبرنگار این سازمان جلوی مخازنی قرار گرفت و مدعی شد حادثه ناشی از انفجار مخازن گاز بوده است اما تصاویر این گزارش صدا و سیما تنهای نمای بستهای از محل را نشان میداد.
داوود عبدی، سخنگوی وزارت دفاع ایران نیز در این گزارش درباره انفجار گفت: «اتفاقی که ساعات پایانی شب گذشته در جنوب شرقی تهران رخ داد به دلیل نشست مخازن گازی بود که در منطقه عمومی پارچین رخ داد و عامل انفجار و شعله ور شدن آتش شد.» وی در عین حال تاکید کرد که این حادثه تلفات جانی نداشته است. عبدی، این مکان را، یک منطقه تپه مانند، توصیف کرد که مسکونی نیست.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی هم در توضیح وقوع حادثه در سایت نطنز گفت: یکی از سولهها که دچار حادثه شد، سولهای است که در فضای باز و فاقد مواد هستهای بود که در واقع آلودگی هم ندارد.
با وجود این دیری نپایید که حادثه به موضوعی امنیتی بدل شد که «فعلا» امکان توضیح درباره آن وجود ندارد.
مجتبی ذوالنوری، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس هم درباره چند و چون حادثه گفت که «سوله آسیب دیده مرکز مونتاژ برخی ماشینهای غنیسازی ما طبق برجام بوده است». او با بیان اینکه کاری که در سوله نطنز انجام میگرفته کاملا در راستای برجام بوده است لذا هیچ تخلف و تخطی از برجام نشده است، ادامه داد: «امکان اعلام علت رخداد نطنز به دلایل امنیتی وجود ندارد.»
شورای عالی امنیت ملی هم اعلام کرد که علل رخداد در سایت هستهای نطنز را متوجه شدند اما در شرایط فعلی نمیتوانند به لحاظ امنیتی آن را بیان کنند.
در نهایت سخنگوی دولت روز گذشته بدون ذکر جزئیاتی گفت که « قطعاً ما اگر به جمعبندی برسیم که دخالتی خارجی در این حادثه (نطنز) وجود داشته است به آن پاسخ متناسب را خواهیم داد.»
عمدی بودن حادثه
بستن دهان رئیس موصاد چندان فایده ای نداشت و سرانجام جمهوری اسلامی سکوت مصلحتی خود را شکست. اگرچه ابهامات و شایعات پایان نیافت. هر چند حرفی از نقش اسرائیل به میان نیامد، اما همه اسرائیل را عامل این حملات میدانند.
وبسایت «نور نیوز»، منتسب به شورای عالی امنیت ملی، روز سهشنبه ۱۷ تیرماه با انتشار مطلبی حادثه نطنز را حمله نامید و نوشت: «شواهدی درباره عمدی بودن آن وجود دارد ولی حمله هوایی به این مرکز تقریبا غیرممکن است».
این وبسایت در عین حال تاکید کرده که تشابه زیادی بین حادثه نطنز و ترور سردار سلیمانی قابل مشاهده است.
حمله به سفارتخانههای اسرائیل
اما ظاهرا ایران نیز در این میان بیکار ننشسته است و در جنگ اعلام نشدهای که در جریان است برخورد متقابل میکند.
به گزارش رادیو فردا روز سهشنبه کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل گزارش داد که سازمان جاسوسی موساد اخیرا توانسته است حملات برنامهریزی شده جمهوری اسلامی ایران علیه برخی سفارتخانههای اسرائیل «در اروپا و دیگر نقاط» را خنثی کند. به نوشته تایمز آو اسرائیل، کانال ۱۲ اسرائیل هیچ اشارهای به جزئیات و همچنین منبع این خبر نکرده است.
یوسی کوهن، رئیس موساد
همزمان خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران در گزارشی با عنوان «نگاهی دیگر به ماجرای نطنز و جنگ روانی اخیر/ ابتکار عمل در دست کیست؟» تلویحا حمله اسرائیل را رد نمیکند و مینویسد: هنوز اطلاعات رسمی در این باره اعلام نشده است. مهمترین مطلبی که تاکنون منتشر شده، اظهارات کیوان خسروی سخنگوی شورای عالی امنیت ملی است که اعلام کرد: «با تحقیق پیرامون فرضیه های مختلف مربوط به علت این رخداد و بررسی دقیق آثار، نحوه ومیزان تخریب ایجاد شده ،علت اصلی حادثه مشخص شده است.»
تسنیم نوشته است: «ظاهر امر اینچنین است که اگر صهیونیستها این کار را کرده باشند، قاعدتاً ابتکار عمل در دست آنهاست. به نوعی که چه در حالت پاسخگویی و چه در صورت صبر مقطعی، به ایران ضربهای وارد آمده است.»
این خبرگزاری نوشته که اسراییل سهدلیل برای اینکار داشته است؛ تلافی خرابکاری در تاسیسات آب اسراییل که به ایران نسبت دادهشده، ترغیب ایران به واکنش نظامی و زمینهسازی برای تحریم تسلیحاتی ایران یا افزایش فشار حداکثری برای آنکه ایران را پای میز مذاکره بیاورند.
نگاه به شرق گزینه کاربردی
خبرگزاری تسنیم در بخش آخر گزارش خود با اشاره به تحریمهای آمریکا و اقدامات اسرائیل علیه ایران نتیجه می گیرد: ابتکار عمل، در این نمای واقعیتر و وسیعتر، کاملاً در دست ایران است… نگاه به شرق یکی از این گزینههای راهبردی است که به نظر میرسد برخی دولتمردان دستکم در مقام عمل مجبور به اتخاذ آن شدهاند؛ ضمن آنکه اقتصاددانهای بسیاری نیز وجود دارند که معتقدند اگر چه مشکلات اقتصادی ایران سنگین است، اما راههای بسیاری برای برون رفت وجود دارد که هیچکدام از آنها از مذاکره نمیگذرد.»
«سیاست کلان مقاومت فعالِ» چرخش به شرق از نظر نویسنده تسنیم، ضربهای به آمریکا و اسرائیل خواهد زد که «مسائلی مانند نطنز در حاشیه آن هم نیست».
بیشتر بخوانید:
بازگشت به جهان دو قطبی از راه ایران؟
تحریم غربی و قرارداد شرقی
آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، یک سال و نیم پیش با تاکید بر ضرورت ارتباط علمی با کشورهایی که در مسیر رشد جهشی قرار دارند گفت: «اینگونه کشورها عمدتاً در آسیا هستند، بنابراین باید نگاهمان به شرق باشد نه به غرب.»
آیتالله خامنهای از طرح بلندپروازانه چین برای احیای جاده ابریشم نیز استقبال کرد و گفت: «جمهوری اسلامی ایران هیچگاه همکاریهای چین در دوران تحریم را فراموش نخواهد کرد.»
به نظر میرسد که جهان به سوی دوران دو قطبی جدیدی پیش میرود، اتفاقات شباهت زیادی به دوران جنگ سرد دارد، بازار جاسوسی و ماموران امنیتی گرم شده است، دولتها تا جای ممکن پنهانکاری میکنند و خبرهای ضد و نقیض منتشر میشود، شاید اگر مارشال مک لوهان استاد مرکز